FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa

Transkrypt

1 FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa Międzynarodowe badanie ING na temat wiedzy finansowej konsumentów w Polsce i na świecie Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez TNS NIPO Maj 2012

2 O badaniu Finansowy Barometr ING: cykliczne badanie Grupy ING przeprowadzane w kilkunastu krajach na całym świecie na bada zachowania i postawy konsumentów wobec zagadnień finansowych w Polsce i na świecie co kwartał będziemy koncentrować się na innym obszarze finansów Druga edycja badania została przeprowadzona w 11 krajach na całym świecie: Polska, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Austria, Hiszpania, Włochy, Holandia, Belgia, Luksemburg, Turcja Metodologia: n=11077 (PL=1002) czas: 5 Mar - 6 Kwi 2012 ING

3 Wiedza finansowa

4 Młodzi wiedzą więcej - liczba osób bez edukacji finansowej jest mniejsza w młodszych pokoleniach Osoby w wieku (18-24) najczęściej wskazują, że otrzymali edukację finansową w szkole. Mimo to, co trzecia z nich twierdzi, że nie otrzymała w ogóle żadnej edukacji finansowej. Czy otrzymałeś edukację finansową? (możliwość wielokrotnej odpowiedzi) 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% lat lat lat lat 55+ lat Tak, w szkole Tak, przekazaną przez rodziców, znajomych lub dalszą rodzinę Tak, sam(a) czerpię wiedzę na ten temat z internetu, prasy, telewizji lub radia Tak, sam(a) czerpię wiedzę na ten temat z książek Nie, nie otrzymałem/am takiej edukacji

5 Polska: głównym źródłem wiedzy finansowej internet i media 60% 50% Czy otrzymałeś edukację finansową? (możliwość wielokrotnej odpowiedzi) W odróżnieniu od pozostałych respondentów Polacy postrzegają konsumpcje mediów za formę edukację finansowej. 40% 30% 20% 10% 0% Tak, w szkole Tak, przekazaną przez rodziców, znajomych lub dalszą rodzinę Tak, sam(a) czerpię wiedzę na ten temat z internetu, prasy, telewizji lub radia Tak, sam(a) czerpię wiedzę na ten temat z książek Nie, nie otrzymałem/am takiej edukacji Austria Belgia Francja Niemcy Włochy Luksemburg Holandia Polska Hiszpania Turcja Wielka Brytania

6 Polacy chcą edukacji finansowej w szkołach Średnio czterech na pięciu konsumentów chce, aby wiedza finansowa była przekazywana w szkołach. Najwięcej zwolenników takiego rozwiązania jest w Polsce (96%). Najmniej we Francji (74%). 100% Czy uważa Pan(i), że zagadnień finansowych powinno uczyć się w szkołach? 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% Polska Wielka Brytania Holandia Austria Turcja Włochy Belgia Niemcy Luksemburg Hiszpania Francja

7 Polacy wierzą we własne umiejętności 41% Polaków uważa, że ich wiedza na temat finansów jest większa niż pozostałych rodaków 70% 60% Jak ocenia Pan(i) swoją wiedzę finansową w porównaniu z innymi mieszkańcami swojego kraju? 50% 40% 30% 20% 10% 0% Austria Belgia Francja Niemcy Włochy Holandia Polska Hiszpania Turcja Wielka Brytania Wiem więcej niż inni Wiem tyle samo co inni Wiem mniej niż inni Luksemburg

8 Test kompetencji finansowej Pytanie 1: Stopy procentowe Załóżmy, że posiada Pan(i) 100 zł na rachunku oszczędnościowym o rocznym oprocentowaniu na poziomie 2%. Jak Pan(i) sądzi, ile pieniędzy znajdowałoby się na rachunku po pięciu latach? Możliwe odpowiedzi: (a) około 102 zł (b) około 105 zł (c) około 110 zł (d) nie wiem (e) wolę nie odpowiadać Pytanie 2: Inflacja Proszę sobie wyobrazić, że odsetki na Pana(i) rachunku oszczędnościowym wynoszą 1%, a inflacja wyniosła 2% rocznie. Ile byłby/byłaby Pan(i) w stanie kupić za posiadaną kwotę po roku? Możliwe odpowiedzi: (a) więcej niż dziś (b) tyle samo, co dziś (c) mniej niż dziś (d) nie wiem (e) wolę nie odpowiadać na to pytanie Pytanie 3: Obligacje Jeśli stopy procentowe rosną, co zazwyczaj dzieje się z cenami obligacji? Możliwe odpowiedzi: (a) rosną (b) spadają (c) pozostają takie same (d) nie wiem (e) nie wiem, co to jest obligacja (f) wolę nie odpowiadać na to pytanie Pytanie 4: Kredyt hipoteczny 15 letni kredyt hipoteczny zwykle wiąże się z wyższymi ratami miesięcznymi niż kredyt 30-letni, ale czy łączne odsetki płacone przez cały czas spłacania kredytu będą niższe? Możliwe odpowiedzi: (a) tak (b) nie (c) nie wiem (e) wolę nie odpowiadać na to pytanie Pytanie 5: Zysk i zwrot Inwestując taką samą kwotę, można wziąć udział w jednej z poniższych loterii. Nagroda w loterii A wynosi 200 złotych przy 5-procentowej szansie wygranej. Nagroda w loterii B wynosi złotych przy procentowej szansie wygranej. W obu przypadkach jeśli się nie wygra, nie otrzymuje się żadnych pieniędzy. W której loterii średnia wygrana jest większa? 8 Możliwe odpowiedzi: (a) w loterii A (b) w loterii B (c) w obu loteriach średnia wygrana jest taka sama (d) nie wiem 5: Wolę nie odpowiadać na to pytanie

9 Wiedza finansowa Polaków poniżej europejskiej średniej Polska zajęła 7 miejsce w teście z wiedzy finansowej. Różnice w odsetku poprawnych odpowiedzi pomiędzy badanymi krajami nie były jednak wysokie. 2,9 2,85 Poprawne odpowiedzi 2,8 2,75 2,7 2,65 ŚREDNIA DLA WSZYSTKICH PAŃSTW 2,6 2,55 ING

10 Wyższa kompetencja finansowa = większa kontrola finansów Osoby, które w teście osiągnęły wyższy wynik, staranniej kontrolują swoje wydatki i finanse. Kompetencja finansowa zwiększa się także z wiekiem W jaki sposób kontroluje Pan(i) finanse / wydatki? Bardzo skrupulatnie. Dokładnie sprawdzam wyciągi z banków i kart Umiarkowanie, od czasu do czasu sprawdzam wyciągi z banku i kart Nie przywiązuję do tego zbyt wielkiej wagi

11 Kontrolowanie pieniędzy

12 Polacy nie mają potrzeby skrupulatnej kontroli finansów... Mieszkańcy badanych krajów kontrolują swoje wydatki bardzo skrupulatnie. Polska jest jedynym krajem, w którym większość osób kontroluje je w sposób umiarkowany. 90% 80% W jaki sposób kontroluje Pan(i) finanse / wydatki? 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Austria Belgia Francja Niemcy Włochy Luksemburg Holandia Polska Hiszpania Turcja Wielka Brytania Bardzo skrupulatnie. Dokładnie sprawdzam wyciągi z banków i kart Umiarkowanie, od czasu do czasu sprawdzam wyciągi z banku i kart Nie przywiązuję do tego zbyt wielkiej wagi

13 szczególnie mężczyźni Kobiety są bardziej skrupulatne w zarządzaniu finansami. W Polsce ta różnica jest szczególnie widoczna zdecydowana większość mężczyzn jedynie w umiarkowany sposób kontroluje swoje finanse. W jaki sposób kontroluje Pan(i) finanse / wydatki? 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Średnia dla wszystkich krajów Polska 0% Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Bardzo skrupulatnie. Dokładnie sprawdzam wyciągi z banków i kart Umiarkowanie, od czasu do czasu sprawdzam wyciągi z banku i kart Nie przywiązuję do tego zbyt wielkiej wagi

14 Kobiety i mężczyźni

15 W Polsce pieniędzmi najlepiej zarządzają kobiety W większości badanych krajów dominuje opinia, że kobiety i mężczyźni tak samo zarządzają pieniędzmi. Tylko w Polsce, Hiszpanii i Turcji większość uważa, że kobiety zarządzają finansami lepiej od mężczyzn 70% Kto według Pana(i) lepiej zarządza pieniędzmi - mężczyźni czy kobiety? 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Austria Belgia Francja Niemcy Włochy LuksemburgHolandia Polska Hiszpania Turcja Wielka Brytania Mężczyźni Kobiety Nie ma różnicy

16 Finansowa wojna płci? Zarówno kobiety jak i mężczyźni uważają, że lepiej zarządzają swoimi finansami. W naszym teście wiedzy finansowej lepiej wypadli jednak mężczyźni. Kto według Pana(i) lepiej zarządza pieniędzmi - mężczyźni czy kobiety? Odsetek respondentów którzy odpowiedzieli prawidłowo na co najmniej 4 pytania 60% 40% 50% 35% 40% 30% 25% 30% 20% 20% 15% 10% 10% 5% 0% Mężczyźni Kobiety 0% Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Nie ma różnicy

17 Polskie pary najczęściej kłócą się o pieniądze W Polsce liczba związków, w których partnerzy pokłócili się o pieniądze, jest najwyższa wśród badanych krajów. Liczba polskich par, które pokłóciły się o pieniądze jest wyższa od tych które takiego konfliktu nie miały. 80% 70% Odsetek długotrwałych związków które nie pokłóciły się ze sobą z powodu pieniędzy 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Holandia Belgia Niemcy Austria Francja Włochy Hiszpania Wielka Luksemburg Turcja Polska Brytania

18 Zakupy produktów finansowych

19 Polacy najbardziej lojalnymi klientami banków Polscy konsumenci najrzadziej zmieniają produkty finansowe - lubią korzystać z oferty jednego banku (59%). Z drugiej strony nie mają problemu z odróżnianiem produktów finansowych. 70% Odsetek osób, które nie zmieniają wybranych produktów finansowych, ponieważ lubią trzymać się jednego dostawcy produktów finansowych/banku Odsetek osób, którym sprawia trudność odróżnienie jednego produktu finansowego od drugiego 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Austria Belgia Francja Niemcy Włochy Luksemburg Holandia Polska Hiszpania Turcja Wielka Brytania

20 Reakcje na kryzys

21 Ocena sytuacji finansowej W porównaniu z pierwszą edycją badania (grudzień 2011 r.) w Polsce zmiejszyła się liczba osób, które nie odczuły wpływu sytuacji ekonomicznej na ich sytuację finansową. Równocześnie nieznacznie zwiększyła się liczba osób, których sytuacja uległa pogorszeniu. Jak obecna sytuacja ekonomiczna wpłynęła na Pana(i) sytuację finansową Nie odczułem/am zbytniego wpływu Moja sytuacja finansowa uległa pogorszeniu, ceny rosną szybciej niż moje dochody

22 Ocena sytuacji finansowej Mimo, że Polacy najrzadziej deklarowali zadowolenie ze swojej sytuacji finansowej, równocześnie relatywnie często wskazywali jej poprawę. Jak obecna sytuacja ekonomiczna wpłynęła na Pana(i) sytuację finansową? Co Pan(i) robi, aby poprawić swoją sytuację finansową? 18% 16% Moja sytuacja finansowa poprawiła się 50% 45% Jestem zadowolony ze swojej sytuacji finansowej. Nic nie robię aby ja poprawić 14% 40% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0%

23 Polacy dorabiają do pensji Ze wszystkich badanych krajów Polacy najczęściej deklarowali, że dorabiają do pensji. Potwierdziły to wyniki ankiety przeprowadzonej wśród naszych klientów. Próbuję dorobić, pracując więcej lub podejmując się dodatkowych zajęć 46% Przeprowadzam się w inne miejsce lub do innego kraju, aby znaleźć nową pracę lub poprawić swoją sytuację finansową Zamierzam zamieszkać ze znajomymi lub rodziną, aby związać koniec z końcem Sprzedaję swój dom i wynajmuję lub kupuję mniejszą nieruchomość 1% 1% 3% Spłacam długi szybciej niż zwykle 9% Mniej wydaję, a więcej oszczędzam 37% Robię wszystko, co możliwe, aby dobrze zarządzać moimi pieniędzmi. Nie mogę nic zmienić, ani polepszyć mojej sytuacji finansowej 24% Jestem zadowolony ze swojej sytuacji finansowej. Nic nie robię aby ja poprawić 6% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Ankieta ING maj n=16866

24 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ