5 lutego 2014 RACHUNKOWOŚĆ W INSTYTUCJACH POMOCY SPOŁECZNEJ r 2 DODATEK DO RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ NR 3 (339) Czy osoba samotie gospodarująca może jedocześie pozostawać a utrzymaiu... 2 Czy z tytułu umorzeia świadczeń z pomocy społeczej ależy wystawić PIT- 8C... 4 Jak ująć w ewidecji wcześiejszą zapłatę rat i odsetek... 5 Czy podstawą ustaleia opłat z tytułu trwałego zarządu może być wartość księgowa... 6 Czy ośrodek pomocy społeczej powiie sporządzać deklaracje VAT-7 cząstkowe... 7 Czy wydatki a pobyt dziecka podlegają zamówieiom publiczym... 8
IWONA LUBKA prawik, współpracuje z orgaizacjami pozarządowymi w zakresie doradztwa prawego, autor publikacji z dziedziy prawa cywilego, podatkowego oraz ubezpieczeń społeczych 2Poleæ zajomemu - www.iforrb.pl Czy osoba samotie gospodarująca może jedocześie pozostawać a utrzymaiu 2c1bed89-6578-4940-baba-e55c97fcd512 Czy osoba ucząca się, w wieku poiżej 21 lat, która prowadzi włase gospodarstwo domowe, ale z racji iskich dochodów otrzymuje z tego tytułu świadczeie pieięże, może jedocześie w rozumieiu ustawy o świadczeiach rodziych pozostawać a utrzymaiu rodziców? Czy rodzicom takiej osoby może być przyzay zasiłek rodziy (zakładając spełieie kryterium dochodu a osobę w rodziie) w sytuacji, w której rodzice pomagają takiej osobie, a w iektórych okresach faktyczie ją utrzymują? Nie, osoba prowadząca odrębe gospodarstwo domowe w rozumieiu przepisów ustawy o pomocy społeczej ie może być rówocześie traktowaa jako dziecko pozostające a utrzymaiu rodziców w myśl przepisów ustawy o świadczeiach rodziych. Jeżeli jedak taka osoba faktyczie jest a utrzymaiu rodziców, to ie może rówocześie uzyskiwać świadczeń z pomocy społeczej jako osoba samotie gospodarująca. Te dwa stay wykluczają się wzajemie. Na podstawie przepisów ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społeczej (dalej: uops), osoba samotie gospodarująca, której dochód ie przekracza 542 zł brutto miesięczie, ma prawo ubiegać się o świadczeia z pomocy społeczej. Prawo do ubiegaia się o świadczeie ie jest ograiczoe kryterium wieku (art. 8 ust. 1 pkt 1 uops). Rówocześie a podstawie ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeiach rodziych (dalej: uośr), rodzicom mającym a swoim utrzymaiu dzieci uczące się do 21 roku życia przysługuje zasiłek rodziy (art. 4 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 2 uośr). W sytuacji stwierdzeia prowadzeia przez daą osobę w tym przypadku pełoletie dziecko odrębego (jedoosobowego) gospodarstwa domowego w zaczeiu przyjętym a grucie przepisów uops, pojęciowo wykluczoe jest rówoczese uzaie, że dziecko to pozostaje a utrzymaiu rodziców w rozumieiu art. 3 pkt 16 uośr. Tak stwierdził WSA w Pozaiu w wyroku z 18 wrześia 2013 r. (syg. akt IV SA/Po 651/13). Sprawa dotyczyła ieależie pobraych świadczeń rodziych, które zobowiązay do ich zwrotu pobierał w sytuacji, w której z jedej stroy twierdził, że pełoletia córka prowadzi włase, odrębe gospodarstwo domowe, a z drugiej stroy adal pozostaje a jego utrzymaiu. Aalizując skargę, WSA zwrócił uwagę a iespójość defiicji legalych rodziy w przepisach uośr oraz uops która jest defiicją podstawową dla ustaleia prawa do świadczeń przyzawaych a grucie każdej z tych ustaw a także brak ustawowych objaśień takich pojęć wiążących się ze wspomiaymi defiicjami rodziy, jak pozostawaie a czyimś utrzymaiu czy prowadzeie gospodarstwa domowego (wspólego albo odrębego) i wyikające stąd trudości w ustaleiu wzajemych relacji tych pojęć. Pojęcie rodzia w ustawie o świadczeiach rodziych Sąd wskazał, że zgodie z art. 3 pkt 16 uośr, ilekroć w ustawie o świadczeiach rodziych jest mowa o rodziie, ozacza to odpowiedio astępujących człoków rodziy: małżoków, rodziców dzieci, opiekua faktyczego dziecka, pozostające a utrzymaiu dzieci w wieku do ukończeia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeiem o zaczym stopiu iepełosprawości, jeżeli w związku z tą iepełosprawością przysługuje świadczeie pielęgacyje lub specjaly zasiłek opiekuńczy. Do człoków rodziy ie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekua prawego, dziecka pozostającego 5 lutego 2014 roku www.iforrb.pl
w związku małżeńskim, a także pełoletiego dziecka posiadającego włase dziecko. Jak wyika z takiego sformułowaia przepisu, jedą z podstawowych przesłaek zaliczeia dziecka do rodziy a potrzeby przyzawaia świadczeń rodziych jest fakt pozostawaia dziecka a utrzymaiu rodziców lub opiekua faktyczego. Przy czym przez osoby pozostające a utrzymaiu przepisy te akazują rozumieć człoków rodziy utrzymujących się z połączoych dochodów tych osób (art. 3 pkt 12 uośr). Przepisy uośr ie defiiują atomiast pojęcia utrzymaie mimo że w wielu miejscach posługują się im (jak choćby w art. 4 ust. 1 uośr, w myśl którego zasiłek rodziy ma a celu częściowe pokrycie wydatków a utrzymaie dziecka). Pojęcie rodzia w ustawie o pomocy społeczej Z kolei a grucie przepisów uops, przez rodzię rozumie się osoby spokrewioe lub iespokrewioe, pozostające w faktyczym związku, wspólie zamieszkujące i gospodarujące (art. 6 pkt 14 uops). Związaych z tym pojęciem określeń gospodarować czy gospodarstwo domowe ustawodawca ie objaśił, mimo że występują oe w wielu miejscach przepisów uops zwłaszcza w kotekście osoby samotie gospodarującej oraz jedoosobowego gospodarstwa domowego. W języku polskim czasowik gospodarować, w aalizowaym tu kotekście, ozacza: dyspoować czymś, rozporządzać, p. pieiędzmi lub iymi zasobami, atomiast gospodarstwo domowe to zespół osób razem mieszkających, wspólie się utrzymujących i podejmujących decyzje fiasowe, zwykle staowiących rodzię. Wobec tego, zdaiem WSA, ie jest możliwe, aby córka skarżącego rówocześie prowadziła odrębe gospodarstwo domowe w rozumieiu przepisów o pomocy społeczej i pozostawała a utrzymaiu rodziców w rozumieiu ustawy o świadczeiach rodziych. Jedo wyklucza bowiem drugie. Iymi słowy, w sytuacji stwierdzeia prowadzeia przez daą osobę odrębego (jedoosobowego) gospodarstwa domowego w rozumieiu przepisów uops, wykluczoe jest rówoczese uzaie, że dziecko to pozostaje a utrzymaiu rodziców w rozumieiu art. 3 pkt 16 uośr. Wspóle zamieszkiwaie Należy zwrócić uwagę, że omawiay wyrok dotyczył sytuacji, w której dziecko ( osoba samotie gospodarująca ) mieszkało razem z rodzicami. Tym bardziej więc stosuek wykluczeia, o którym mówi orzeczeie WSA w Pozaiu, istieje w sytuacji, w której dziecko ie mieszka z rodzicami. W orzeczeiu z 7 grudia 2004 r. (syg. akt II SA/Bd 949/04) WSA w Bydgoszczy przypomiał, że przepisy art. 6 pkt 14 uops defiiują rodzię jako osoby spokrewioe lub iespokrewioe pozostające w faktyczym związku, wspólie zamieszkujące i gospodarujące. Było to o tyle istote, że sprawa dotyczyła sytuacji, w której rodzice uczącej się córki, starając się o świadczeie rodzie twierdzili, że córka jest a ich utrzymaiu, a występując o świadczeie z pomocy społeczej powoływali się a fakt zamieszkiwaia córki w iej miejscowości i prowadzeia odrębego gospodarstwa. Dla sądu oczywiste więc było, że osoba ubiegająca się o świadczeie z pomocy społeczej ie może ie poosząc żadych kosekwecji raz wykazywać, że córka prowadzi z ią wspóle gospodarstwo i razem mieszka, a iym razem, że zamieszkuje w iej miejscowości i odrębie gospodarzy w zależości od tego, jakim potrzebom okoliczości te mają służyć (ustaleiu świadczeń rodziych a córkę czy też świadczeń dla siebie z pomocy społeczej). Obowiązek ustaleia stau faktyczego W przypadku obu orzeczeń sądy wytkęły istytucjom odpowiedzialym za wypłatę świadczeń, że ie starały się dogłębie wyjaśić rzeczywistej sytuacji osób ubiegających się o świadczeia, poprzestając jedyie a słowych zapewieiach. WSA w Pozaiu podkreślił, że w świetle ogólych zasad postępowaia admiistracyjego orga admiistracji ma obowiązek każdorazowo dążyć do dokładego wyjaśieia stau faktyczego sprawy, jak tego wymaga art. 7 Kodeksu postępowaia admiistracyjego statuujący zasadę tzw. prawdy materialej (odzwierciedlającej sta rzeczywisty), a ie wyłączie formalej (wyikającej z samych twierdzeń stro). Zdaiem sądu te zasady zostały aruszoe, gdyż odpowiedie istytucje w ogóle ie wyjaśiły, czy córka Skarżącego ( ) ie pozostaje jedak a utrzymaiu rodziców w rozumieiu art. 3 pkt 16 uośr. Zamiast tego poprzestały a prostym, bezkrytyczym zaakceptowaiu oświadczeń Skarżącego oraz jego córki o prowadzeiu przez córkę od (...) listopada 2011 r. odrębego gospodarstwa do- Pracowik admiistracji jedostki pomocy społeczej odmówił wykoaia poleceia dyrektora jedostki. Czy takie zachowaie jest aruszeiem podstawowych obowiązków pracowika? Odpowiedź a to i ie pytaia będzie moża zaleźć już w kolejym dodatku Rachukowość w istytucjach pomocy społeczej. RB r 3/2014 3
mowego w rozumieiu przepisów o pomocy społeczej, mimo że dotychczas zgromadzoy w sprawie materiał dowodowy choć iepeły musiał już asuwać wątpliwości odośie do prawdziwości tych oświadczeń. Podobie, w drugim z omawiaych orzeczeń, sąd stwierdził, że podae przez potecjalych świadczeiobiorców iformacje orga te potraktował jako udowodioy fakt spełieia obydwu wskazaych wymogów [wspólego zamieszkiwaia, jak też wspólego gospodarowaia z córką przypis IL], chociaż powio wzbudzić jego wątpliwości, czy rzeczywiście wspóle gospodarstwo domowe prowadzą osoby zamieszkałe ( ) w różych miejscowościach. PODSTAWY PRAWNE art. 6 pkt 14, art. 8 ust. 1 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społeczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 182; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 509) art. 4 ust. 1 2, art. 3 pkt 12 i 16, art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeiach rodziych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456) 1 pkt 1 lit. a rozporządzeia Rady Miistrów z 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowaych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieiężych z pomocy społeczej (Dz.U. z 2012 r. poz. 823) KRZYSZTOF RUSTECKI specjalista w zakresie prawa podatkowego, doświadczoy pracowik aparatu skarbowego, współpracowik firmy doradczej, autor liczych publikacji z zakresu podatków 4Poleæ zajomemu - www.iforrb.pl Czy z tytułu umorzeia świadczeń z pomocy społeczej ależy wystawić PIT- 8C e94c6716-00a7-4555-8f44-3d68593519ee Czy ośrodek pomocy społeczej musi wystawiać PIT-8C z powodu umorzeia (odstąpieia od żądaia zwrotu) ależości w związku z ieależie pobraymi świadczeiami z pomocy społeczej? Nie, w przypadku umorzeia (odstąpieia od żądaia zwrotu) kwot ieależie pobraych świadczeń z pomocy społeczej ie ależy wystawiać PIT- 8C. W świetle art. 6 pkt 16 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społeczej (dalej: uops), świadczeie ieależie pobrae to świadczeie pieięże uzyskae a podstawie przedstawioych ieprawdziwych iformacji lub iepoiformowaia o zmiaie sytuacji materialej lub osobistej. Takie świadczeia podlegają zwrotowi od osoby lub rodziy korzystającej ze świadczeń z pomocy społeczej iezależie od dochodu rodziy. Należości z tytułu wydatków a świadczeia z pomocy społeczej, z tytułu opłat określoych przepisami uops oraz z tytułu ieależie pobraych świadczeń, podlegają ściągięciu w trybie przepisów o postępowaiu egzekucyjym w admiistracji. Wysokość tych ależości (podlegających zwrotowi) oraz termiy ich zwrotu ustala się w drodze decyzji admiistracyjej. W przypadku posiadaia uprawień do świadczeń pieiężych z pomocy społeczej, kwoty ieależie pobraych świadczeń pieiężych podlegają potrąceiu z bieżących wypłat. Na podstawie jedak art. 104 ust. 4 uops, w przypadkach szczególie uzasadioych zwłaszcza jeżeli żądaie zwrotu wydatków a udzieloe świadczeie, z tytułu opłat określoych w ustawie oraz z tytułu ieależie pobraych świadczeń w całości lub w części, staowiłoby dla osoby zobowiązaej admiere obciążeie lub też iweczyło skutki udzielaej pomocy właściwy orga, który wydał decyzję w sprawie zwrotu ależości, a wiosek pracowika socjalego lub osoby zaiteresowaej, może odstąpić od żądaia takiego zwrotu, umorzyć kwotę ieależie pobraych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termi płatości albo rozłożyć a raty. Z aalizy tych przepisów wyika zatem, że świadczeiobiorcy, którzy ie zwrócili opłat wyikających z przepisów uops lub ieależie pobrali świadczeia z pomocy społeczej, mają obowiązek ich zwrotu a podstawie przepisów uops. Natomiast umorzeie, czy też odstąpieie od żądaia zwrotu powyższych świadczeń, może astąpić w sytuacji, gdy żądaie zwrotu wydatków a udzieloe świadczeie staowiłoby dla daej osoby admiere obciążeie lub też iweczyło skutki udzielaej pomocy. W przypadku gdy zachodzi przypadek umorzeia zwrotu świadczeia ależy rozpatrzyć, czy u osoby zobowiązaej do zwrotu ie wystąpi przychód do opodatkowaia podatkiem dochodowym od osób fizyczych. Jedya kategoria przychodów, które mogą w takiej sytuacji wystąpić, to określoe 5 lutego 2014 roku www.iforrb.pl
w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizyczych (dalej: updof) przychody z iych źródeł. Ze względu a kostrukcję katalogu otwartego (przykładowego) wymieioych w tym przepisie źródeł przychodów, do tej kategorii ależy zaliczać także ie przysporzeia majątkowe dla osób fizyczych, których ie moża przyporządkować do pozostałych kategorii źródeł określoych w art. 10 ust. 1 updof. Jeśli chodzi o obowiązek, o którym mowa w pytaiu, to zgodie z art. 42a updof, osoby fizycze prowadzące działalość gospodarczą, osoby prawe i ich jedostki orgaizacyje oraz jedostki orgaizacyje iemające osobowości prawej, które dokoują wypłaty ależości lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 z wyjątkiem m.i. dochodów (przychodów) wymieioych w art. 21 (czyli objętych zwolieiem), art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których a podstawie przepisów Ordyacji podatkowej zaiechao poboru podatku, od których ie pobierają zaliczki a podatek lub zryczałtowaego podatku dochodowego mają obowiązek sporządzić iformację o wysokości przychodów (PIT- 8C) i w termiie do końca lutego astępego roku podatkowego przekazać podatikowi oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu według miejsca zamieszkaia podatika. W iformacji PIT-8C ie ależy zatem wykazywać przychodów zwolioych z podatku a podstawie art. 21 updof. W świetle zaś art. 21 ust. 1 pkt 79 updof zwolioe z podatku dochodowego są świadczeia z pomocy społeczej. Przy czym umorzeia kwoty ieależie pobraych świadczeń z pomocy społeczej (odstąpieie od żądaia ich zwrotu), dokoae a podstawie art. 104 ust. 4 uops, rówież staowią świadczeie pomocy społeczej. Jak wyika bowiem wprost z omawiaego przepisu, przesłaką takiego umorzeia (odstąpieia od żądaia zwrotu) jest admiere obciążeie osoby zobowiązaej lub ziweczeie skutków udzielaej pomocy. Iymi słowy, umorzeie obowiązku zwrotu ieależie pobraych świadczeń z pomocy społeczej korzysta ze zwolieia podatkowego określoego art. 21 ust. 1 pkt 79 updof jako świadczeie z pomocy społeczej i w związku z tym ie ależy z tego tytułu wystawiać PIT-8C. Aalogiczy pogląd moża wywioskować rówież z iterpretacji idywidualej dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 sierpia 2012 r. (syg. IBPBII/1/415-535/12/ /ASz), w której orga stwierdził, że uregulowaie w przepisach o pomocy społeczej kwestii dotyczących umorzeia kwoty ieależie pobraych świadczeń, czy też odstąpieia od żądaia zwrotu powyższych świadczeń, świadczy o tym, że umorzeie/odstąpieie takie jest rówież rodzajem świadczeia z pomocy społeczej i jako takie korzysta ze zwolieia od podatku, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 79 updof. Podsumowując, wartość umorzoej kwoty z tytułu ieależie pobraych świadczeń ie staowi przychodu podlegającego opodatkowaiu podatkiem dochodowym od osób fizyczych a tym samym a ośrodku pomocy społeczej ie ciąży obowiązek sporządzeia z tego tytułu iformacji PIT-8C. PODSTAWY PRAWNE art. 6 pkt 16, art. 104 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społeczej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 182; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 509) art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 79, art. 42a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizyczych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1387) PIOTR WIECZOREK specjalista ds. rachukowości i zarządzaia ryzykiem, praktyk kotroli i szkoleiowiec, audytor systemu ISO, były pracowik jedostek sektora fiasów publiczych Jak ująć w ewidecji wcześiejszą zapłatę rat i odsetek 32a2603b-9b88-4b15-bf15-d42b15c722eb Na jakiej podstawie prawej moża odpisać różicę między ustaloą w decyzji wartością odsetek a kwotą spłacoą i jaki dokumet zastosować? STAN FAKTYCZNY: Ośrodek pomocy społeczej wystawił a wiosek klieta decyzję dotyczącą rozłożeia a 12 rat ieależie pobraych świadczeń rodziych. Decyzja zawiera termiy wpłaty, wysokość rat oraz odsetek ależych a dzień wpłaty raty. Należość główa oraz odsetki zostały, a podstawie decyzji, wprowadzoe do ksiąg rachukowych zgodie z art. 6 ust. 1 ustawy o rachukowości. Kliet po odebraiu decyzji spłacił ależość wcześiej w dwóch RB r 3/2014 5
6Poleæ zajomemu - www.iforrb.pl ratach. Zgodie z art. 30 ust. 8 ustawy o świadczeiach rodziych, odsetki są aliczae od pierwszego dia miesiąca astępującego po diu wypłaty świadczeń rodziych do dia spłaty kliet wpłacił odsetki ależe a dzień spłaty, a więc iższe iż wyikające z decyzji. W związku z tym, a jakiej podstawie prawej ależy dokoać odpisaia różicy odsetek a podstawie art. 59 1 pkt 1 Ordyacji podatkowej, z którego wyika, że zobowiązaie wygasa w całości lub części wskutek zapłaty w związku z art. 30 pkt 8 odsetki wyliczoe do dia spłaty, czy wyłączie a podstawie art. 30 pkt 8 ustawy o świadczeiach rodziych? Jaki dokumet staowi podstawę odpisaia odsetek? Jak powia prawidłowo wyglądać ewidecja księgowa odpisaia odsetek w sytuacji, gdy odsetki są przypisae w roku bieżącym, a także gdy odsetki są przypisae a ależości długotermiowe (do spłaty w przyszłym roku)? W praktyce rzadko się zdarza, aby dłużik uregulował ależość wraz z odsetkami termiowo. Czy decyzja admiistracyja powia zawierać kwotę odsetek a dzień spłaty, czy też moża uregulować tę kwestię iym zapisem, który rozwiąże problem ietermiowego wpłacaia ależości przez dłużika? IZABELA MOTOWILCZUK magister admiistracji, były wieloleti ispektor kotroli gospodarki fiasowej w regioalej izbie obrachukowej, autor liczych publikacji Czy podstawą ustaleia opłat z tytułu trwałego zarządu może być wartość księgowa f68505de-67b0-4579-b435-aa2428d8a4f3 Czy opłaty z tytułu oddaia ieruchomości powiatowemu domowi opieki społeczej w trwały zarząd moża ustalić a podstawie księgowej wartości ieruchomości zaewidecjoowaej a kocie 011 Środki trwałe w księgach rachukowych starostwa, czy też obowiązkowo trzeba zrobić jej ową wyceę? ODPOWIEDŹ: Orga właściwy wydał decyzję w sprawie rozłożeia a raty ieależie pobraych świadczeń rodziych łączie z odsetkami (art. 30 ust. 9 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeiach rodziych). Z pytaia wyika, że rat było w tej decyzji 12, przy czym całość spłacoo w dwóch ratach, a poadto kliet wpłacił odsetki ależe a dzień spłaty, więc iższe iż wyikające z decyzji o rozłożeiu a raty. Podstawą odpisaia różicy odsetek powia być decyzja zmieiająca decyzję o rozłożeiu a raty w odiesieiu do stau rzeczywistego z uwzględieiem art. 30 ust. 8 wymieioej ustawy o świadczeiach rodziych. Decyzja zmieiająca staowić będzie dokumet korygujący sta ależości odsetkowych. Na podstawie takiej decyzji będzie możliwe sporządzeie PK Poleceia księgowaia i skorygowaie wcześiejszych zapisów: Wcześiejsze zapisy W 221 Należości z tytułu dochodów budżetowych, Ma 750 Przychody fiasowe oraz W 226 Długotermiowe ależości budżetowe, Ma 840 Rezerwy i rozliczeia międzyokresowe przychodów. Korekta wcześiejszych zapisów a podstawie PK W 750 Przychody fiasowe, Ma 221 Należości z tytułu dochodów budżetowych oraz W 840 Rezerwy i rozliczeia międzyokresowe przychodów, Ma 226 Długotermiowe ależości budżetowe. Decyzja admiistracyja powia zawierać kwotę odsetek a dzień spłaty. PODSTAWY PRAWNE art. 30 ust. 8 i 9 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeiach rodziych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456) załączik r 3 do rozporządzeia Miistra Fiasów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególych zasad rachukowości oraz plaów kot dla budżetu państwa, budżetów jedostek samorządu terytorialego, jedostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych fuduszy celowych oraz państwowych jedostek budżetowych mających siedzibę poza graicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 289) Opłaty z tytułu trwałego zarządu ależy ustalić a podstawie wycey sporządzoej przez biegłego rzeczozawcę a podstawie przepisów o gospodarce ieruchomościami. 5 lutego 2014 roku www.iforrb.pl
W decyzji ustaawiającej trwały zarząd ieruchomością a rzecz powiatowej jedostki orgaizacyjej ieposiadającej osobowości prawej ależy określić ceę tej ieruchomości oraz wysokość opłaty z tytułu trwałego zarządu (art. 45 ust. 2 pkt 7 ustawy z 21 sierpia 1997 r. o gospodarce ieruchomościami; dalej: uog). Ceę ieruchomości ustala się a podstawie jej wartości, przy czym w przypadku cey, która jest podstawą do określeia opłat za trwały zarząd jej wysokość ie może być iższa iż jej wartość (art. 67 ust. 1 i 3 oraz art. 83 ust. 1 uog). Wartość ieruchomości a potrzeby prowadzeia gospodarki tymi ieruchomościami ustala się ie jako ich wartość księgową (brutto czy etto), ale jako wartość wyikającą z wycey dokoaej przez rzeczozawcę majątkowego. Wyika to z art. 149 uog staowiącego, że przepisy dotyczące zasad określaia wartości ieruchomości stosuje się do wszystkich ieruchomości, bez względu a ich rodzaj, położeie i przezaczeie, a także bez względu a podmiot własości i cel wycey (z wyłączeiem określaia wartości ieruchomości w związku z realizacją ustawy o scalaiu i wymiaie grutów). PODSTAWA PRAWNA art. 45 ust. 2 pkt 7, art. 67 ust. 1 i 3, art. 83 ust. 1, art. 149 ustawy z 21 sierpia 1997 r. o gospodarce ieruchomościami (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1238) TOMASZ KRYWAN prawik, doradca podatkowy, właściciel kacelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków Czy ośrodek pomocy społeczej powiie sporządzać deklaracje VAT-7 cząstkowe 9529f456-b8f8-4b79-a73b-ee589d5d6a96 W uchwale z 24 czerwca 2013 r. NSA orzekł, że gmie jedostki budżetowe ie są odrębymi podatikami VAT-7. Czy w związku z tym ośrodek pomocy społeczej, który ie ma żadej sprzedaży, powiie sporządzać deklarację VAT cząstkową w części dotyczącej kosztów ogólozakładowych? To, czy ośrodek pomocy społeczej będzie miał obowiązek sporządzać deklaracje VAT-7 cząstkowe, zależy od decyzji gmiy macierzystej ośrodka. Z uchwały Naczelego Sądu Admiistracyjego z 24 czerwca 2013 r. (syg. akt I FPS 1/13; patrz: www.iforrb.pl) wyika, że w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( ) gmie jedostki budżetowe ie są podatikami podatku od towarów i usług. Uchwała ta spowodowała, że powszecha wcześiej praktyka traktowaia gmiych jedostek budżetowych jako podatików VAT odrębych od ich macierzystych gmi okazała się ieprawidłowa. W świetle tej uchwały p. wszelkie zakupy towarów i usług dokoywae przez gmie jedostki bud żetowe (w tym zakupy towarów i usług wykorzystywaych do wykoywaia czyości przez samorządowe jedostki budżetowe) są zakupami dokoywaymi przez ich macierzyste gmiy. Gmiy mają w praktyce ograiczoą wiedzę o zakupach dokoywaych przez gmie jedostki budżetowe. Dlatego też wykształciła się praktyka żądaia przez gmiy od tych jedostek iformacji o daych, które gmia powia uwzględić w składaych deklaracjach VAT-7. Najczęściej dae te są przekazywae a tzw. deklaracjach VAT-7 cząstkowych. W deklaracjach VAT-7 wykazywae są jedyie zakupy uprawiające do odliczaia podatku aliczoego. Prawo do odliczeia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi abywae przez podatików wykorzystywae są do wykoywaia czyości opodatkowaych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). W kosekwecji prawo do odliczeia ie przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi abywae przez podatików są wykorzystywae do wykoywaia czyości iych iż opodatkowae. Z treści pytaia wyika, że w ośrodku pomocy społeczej ie występuje sprzedaż tj. ośrodek ie wykouje żadych czyości podlegających opodatkowaiu (w szczególości opodatkowaych). Prowadzi to do wiosku, że zakupy dokoywae przez ośrodek ie uprawiają do odliczaia podatku aliczoego. Zakupów (kosztów) tych gmia (która utworzyła ośrodek) ie może zatem wykazywać w składaych deklaracjach VAT-7. W tej sytuacji przekazywaie gmiie przez ośrodek deklaracji VAT-7 cząstkowych ie ma w zasadzie sesu, poie- RB r 3/2014 7
waż musiałyby to być deklaracje puste (bez żadych daych dotyczących zakupów). Niekoieczie ozacza to jedak, że ośrodek ie musi sporządzać i przekazywać gmiie takich deklaracji cząstkowych, poieważ obowiązek te ie wyika z powszechie obowiązujących przepisów prawa (w szczególości ie wyika z przepisów ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług), lecz z przepisów miejscowych (może to być p. zarządzeie wójta, burmistrza lub prezydeta miasta). Najlepszym rozwiązaiem będzie tu zatem zwróceie się bezpośredio do gmiy z pytaiem, czy obowiązek przekazywaia deklaracji VAT-7 cząstkowych istieje w daym przypadku. PODSTAWA PRAWNA art. 15 ust. 6 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1027) 8Poleæ zajomemu - www.iforrb.pl JUSTYNA ANDAŁA-SĘPKOWSKA prawik, wieloleti praktyk w dziedziie zamówień publiczych po stroie zamawiającego, autor opracowań i kometarzy z tego zakresu Czy wydatki a pobyt dziecka podlegają zamówieiom publiczym 80dcf69c-1571-4c00-a5d6-c6160c1917f2 Czy wydatki za pobyt dziecka, woszoe przez ośrodek pomocy społeczej a podstawie art. 176 pkt 5, art. 191 ust. 9 i 10 ustawy o wspieraiu rodziy i systemie pieczy zastępczej, podlegają ustawie o zamówieiach publiczych? Ośrodek pomocy społeczej obciążay jest za pobyt dzieci otą księgową wystawioą przez Powiatowe Cetrum Pomocy Rodziie. Nie, w opisaej sytuacji ie pojawia się zamówieie publicze w rozumieiu przepisów ustawy z ustawy z 29 styczia 2004 r. Prawo zamówień publiczych (dalej: upzp). Zgodie z defiicją legalą, wprowadzoą przez ustawodawcę w art. 2 pkt 13 upzp, zamówieiem publiczym jest umowa odpłata zawieraa między zamawiającym a wykoawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlae. Przepisy upzp zajdują zatem zastosowaie jedyie do zakupów wskazaych w tej defiicji, dokoywaych przez zamawiającego czyli podmiot zobowiązay do stosowaia przepisów upzp (wymieioy w art. 3) u wykoawcy ubiegającego się o udzieleie zamówieia publiczego. W okoliczościach wskazaych w pytaiu ie pojawia się atomiast podmiot, którego moża azwać wykoawcą w rozumieiu przepisów upzp. W omawiaym przypadku mamy do czyieia z wykoywaiem obowiązków ustawowych, powierzoych ośrodkowi pomocy społeczej. Są to obowiązki polegające a współfiasowaiu pobytu dziecka w rodziie zastępczej, rodziym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regioalej placówce opiekuńczo-terapeutyczej lub iterwecyjym ośrodku preadopcyjym. Zgodie z regulacjami ustawy o wspieraiu rodziy i systemie pieczy zastępczej, orgaizacją i fiasowaiem spokrewioych rodzi zastępczych ma się PODSTAWY PRAWNE zajmować samorząd gmiy, atomiast za pozostałe formy pieczy zastępczej odpowiadać ma powiat, przy partycypowaiu gmiy w ich kosztach. Podobe kokluzje zajdziemy w opiii Urzędu Zamówień Publiczych dotyczącej stosowaia przepisów upzp przy powierzaiu wykoywaia zadań powiatu z tytułu zapewieia opieki i wychowaia dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawioym opieki rodziców iemu powiatowi. Porozumieia zawieraego między powiatami w sprawie umieszczeia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub rodziie zastępczej ie moża traktować jako zamówieie publicze w rozumieiu art. 2 pkt 13 upzp. Nie mamy tu bowiem do czyieia z odpłatą umową wzajemą o charakterze cywiloprawym, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlae. Przedmiotem zawieraego porozumieia ie jest też zobowiązaie do świadczeia określoej usługi, dostawy lub roboty budowlaej w zamia za świadczeie wzajeme zamawiającego, lecz realizacja zadaia z zakresu admiistracji publiczej (wykoaie zadaia własego powiatu). W kosekwecji, przedmiot zawieraego porozumieia ie leży w sferze prawa cywilego, lecz admiistracyjego a to wyklucza stosowaie procedur przewidzaych w przepisach o zamówieiach publiczych. art. 2 pkt 11 i 13, art. 3 ustawy z 29 styczia 2004 r. Prawo zamówień publiczych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 907; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1473) art. 176 pkt 5, art. 191 ust. 9 i 10 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraiu rodziy i systemie pieczy zastępczej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 135; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 866) 5 lutego 2014 roku www.iforrb.pl