NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W GDAŃSKU

Transkrypt

1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W GDAŃSKU ul. Wały Jagiellońskie 36, Gdańsk tel. (058) fax (058) NIP Regon P/08/097 Gdańsk, dnia 29 października 2008 r. LGD Pani Dorota Betkier Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Dworze Gdańskim WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku przeprowadziła kontrolę w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Dworze Gdańskim (dalej: PCPR). Przedmiotem kontroli było wykonywanie w latach (I półrocze) niektórych zadań z zakresu pomocy społecznej naleŝących do administracji samorządowej powiatu. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 14 października 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność PCPR w zakresie realizacji zadań własnych powiatu określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.), mimo stwierdzonych uchybień. Formułując powyŝszą ocenę NIK uwzględniła prawidłową realizację zadań objętych kontrolą, w szczególności:

2 1. PCPR jako jednostka budŝetowa powiatu nowodworskiego (najmniejszego powiatu pod względem liczby mieszkańców w województwie pomorskim) nie wykonywała wszystkich zadań powiatu wynikających z art. 19 ustawy o pomocy społecznej. Nie organizowano i nie prowadzono ośrodków wsparcia, ośrodków interwencji kryzysowej, mieszkań chronionych oraz placówek opiekuńczo wychowawczych mimo, Ŝe zadania te ujęte zostały w Regulaminie organizacyjnym PCPR. Brak środków finansowych w budŝecie powiatu, o czym wspomniała Pani w złoŝonych wyjaśnieniach, nie stanowi uzasadnienia dla zwolnienia z podejmowania starań w celu zorganizowania ww. pomocy. 1. Zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej wykonywało w PCPR 8 pracowników, w tym 1 pracownik socjalny zatrudniony w niepełnym (3/4 etatu) wymiarze czasu pracy. Kwalifikacje pracownika socjalnego odpowiadały wymogom określonym w art. 116 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Osobom zainteresowanym zapewniono dostęp do siedziby PCPR poprzez umiejscowienie tej jednostki w centrum miasta, z wejściem dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych. Warunki lokalowe PCPR (5 pomieszczeń biurowych o łącznej powierzchni 67 m 2 ) uniemoŝliwiały wykonywanie niektórych ustawowych zadań. Brak było pomieszczeń do prowadzenia poradnictwa i terapii rodzinnej oraz wydzielonego pomieszczenia do przeprowadzania często intymnych rozmów z petentami. Ustalono, Ŝe potrzeby lokalowe zgłaszała Pani Dyrektor Radzie Powiatu wraz ze sprawozdaniem rocznym z działalności PCPR. 2. Organizację PCPR regulował Statut i Regulamin organizacyjny, w którym uwzględniono ustawowe zadania własne powiatu w zakresie pomocy społecznej, z wyjątkiem jednego: prowadzenie mieszkań chronionych dla osób z terenu więcej niŝ jednej gminy oraz powiatowych ośrodków wsparcia, w tym domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąŝy, (art.19 pkt 11). Zarząd Powiatu, uchwałą nr 169/2008 z dnia 9 października 2008 r., dokonał w czasie trwania kontroli NIK zmiany 4 Regulaminu organizacyjnego, uwzględniając w nim powyŝsze zadanie. 4. Przyjęta przez Radę Powiatu Nowodworskiego w dniu 29 października 2001 r. Powiatowa strategia pomocy społecznej i działań na rzecz osób niepełnosprawnych w powiecie nowodworskim (dalej Strategia ), określała główne cele strategiczne oraz kierunki działań w zakresie pomocy społecznej. W Strategii wskazano źródła

3 finansowania poszczególnych celów, lecz nie określono terminów ich realizacji oraz nie wskazano osób odpowiedzialnych za koordynację i realizację tych celów. Zdaniem NIK, brak tych elementów spowodował, Ŝe dokument ten jest mało konkretny i trudno na jego podstawie dokonać oceny realizacji wyznaczonych zadań. Powołany przez Panią w dniu 11 czerwca 2008 r. zespół ds. aktualizacji Strategii zobowiązany został do dokonania (do końca 2008 r.) powyŝszej aktualizacji. Z ustaleń kontroli wynika, Ŝe PCPR współuczestniczy w realizacji programu wojewódzkiego Wspólnie przeciw patologiom. 5. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia organizację opieki w rodzinach zastępczych, mimo braku efektów w pozyskiwaniu nowych rodzin zastępczych (brak zainteresowania pełnieniem funkcji rodziny zastępczej).w Nowym Dworze Gdańskim funkcjonowało 49 rodzin zastępczych, w których umieszczono 91 dzieci (stan na dzień 30 czerwca 2008 r.). PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące działania: - organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych i kandydatów na rodziny zastępcze (art. 77 ustawy o pomocy społecznej), - sprawowanie naleŝytego nadzoru nad działalnością rodzin zastępczych (wizyty zapowiedziane i niezapowiedziane, wywiady), - prawidłowe i zasadne udzielanie pomocy finansowej na częściowe pokrycie kosztów: utrzymania dziecka, na kontynuowanie nauki, na zagospodarowanie i usamodzielnienie. W 2007 r. pomoc na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka wyniosła 734,5 tys. zł, na kontynuowanie nauki - 102,0 tys. zł, a na zagospodarowanie - 18,0 tys. zł. Kontrola akt osobowych 27 rodzin zastępczych nie wykazała nieprawidłowości w ustalaniu wysokości pomocy pienięŝnej. Wysokość tej pomocy była zgodna z przepisami art. 78 ustawy o pomocy społecznej. Kontrola nie wykazała równieŝ nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji rodzin zastępczych. 6. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania PCPR w udzielaniu pomocy usamodzielniającym się wychowankom rodzin zastępczych i placówek opiekuńczowychowawczych. W 2007 r. z pomocy pienięŝnej (ogółem 151,5 tys. zł) na usamodzielnienie się, na kontynuowanie nauki i na zagospodarowanie skorzystało 33 wychowanków.

4 Analiza wybranych losowo dokumentów 14 usamodzielniających się wychowanków rodzin zastępczych oraz 2 wychowanków domów dziecka wykazała, Ŝe wysokość pomocy pienięŝnej naliczona była zgodnie z przepisami art. 89 ustawy o pomocy społecznej. Pomoc pienięŝna na zagospodarowanie udzielona w 2007 r. czterem wychowankom rodzin zastępczych została udokumentowana imiennymi rachunkami. Kontrola wykazała nieprawidłowości w dokumentacji osób usamodzielnianych, którym udzielano pomocy pienięŝnej i rzeczowej. W przypadku 3 wychowanków rodzin zastępczych (teczki nr: 12 ST/N, 44/ND i 26/ST) nie wskazano, co najmniej na dwa miesiące przed osiągnięciem przez nich pełnoletności, opiekunów usamodzielnienia, co było niezgodne z 2 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie (Dz.U. z 2005 r. nr 6, poz. 45). W następstwie powyŝszego, indywidualne programy usamodzielniania dla ww. wychowanków zostały opracowane z opóźnieniem. W jednym przypadku nie dokonano oceny końcowej procesu usamodzielnienia (teczka nr DD/N-1), pomimo Ŝe obowiązek taki wynikał z 8 ust.4 ww. rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej. 7. Kontrola wykazała, Ŝe dla sporządzania sprawozdawczości PCPR posługiwało się aktualną wersją oprogramowania POMOST. Sprawozdania w wersji elektronicznej w 2007 r. i w I półroczu 2008 r. przekazane zostały do Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Klienci PCPR mieli moŝliwość zasięgania informacji przez Internet, w tym pobierania wniosków dotyczących dofinansowania ze środków PFRON. 8. NajwyŜsza Izba Kontroli nie wnosi uwag do obowiązującego w PCPR systemu kontroli wewnętrznej, nadzoru i załatwiania skarg, którego realizacja odbywa się w oparciu o uregulowania zawarte w Instrukcji kontroli wewnętrznej, w Procedurach kontroli finansowej gromadzenia środków publicznych oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (Dz.U. Nr 5, poz. 46). Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1) Kontynuowanie działań zmierzających do realizacji wszystkich zadań własnych powiatu z zakresu pomocy społecznej.

5 2) Wprowadzenie do aktualizowanej Powiatowej strategii pomocy społecznej i działań na rzecz osób niepełnosprawnych w powiecie nowodworskim harmonogramu działań, określającego terminy realizacji poszczególnych celów ze wskazaniem osób odpowiedzialnych za koordynację i realizacje tych celów. 3) Podjęcie działań zapewniających prawidłowe prowadzenie dokumentacji osób usamodzielnianych w zakresie indywidualnych programów usamodzielniania i obowiązków opiekunów tych osób. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź działaniach podjętych w celu ich realizacji lub przyczynach nie podjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora NIK Delegatury w Gdańsku umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków, zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. Do wiadomości: Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia