Opodatkowanie spółki komandytowo-akcyjnej; stan aktualny, projektowane zmiany

Transkrypt

1

2 Opodatkowanie spółki komandytowo-akcyjnej; stan aktualny, projektowane zmiany

3 1. Omówienie proponowanych zmian przepisów dot. SKA; jak efektywnie przygotować się na zmiany, 2. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r., 3. Ostatni kontrowersyjny wyrok NSA z 23 października 2012 r. (II FSK 382/11), 4. Ogólna interpretacji Ministerstwa Finansów z dnia 11 maja 2012 r., 5. Uzyskiwanie przez SKA dochodów z innych źródeł niż działalność gospodarcza, 6. Założenie SKA: (a) aport aktywów lub przedsiębiorstwa, (b) przekształcenie, 7. SKA w strukturze z podmiotami zagranicznymi.

4 1.Omówienie proponowanych zmian przepisów dot. SKA; jak efektywnie przygotować się na zmiany. a) SKA jako podatnik podatku dochodowego od osób oprawnych b) Opodatkowanie dywidend wypłacanych akcjonariuszom; podwójne opodatkowanie zysków, c) Opodatkowanie niepodzielonych zysków na dzień przekształcenia w inną spółkę osobową, np. komandytową, d) Opodatkowanie likwidacji SKA; zwolnienie z opodatkowania dochodów z likwidacji innej spółki osobowej, np. spółki komandytowej. e) Przesunięty rok obrotowy w SKA, f) 2014 r. - planowana data wejścia w życie nowelizacji, g) Należy się spodziewać zmiany w stosunku do obecnego projektu.

5 2. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11) w stanie prawnym obowiązującym w 2008 r. przychód (dochód) spółki kapitałowej posiadającej status akcjonariusza spółki komandytowoakcyjnej podlega opodatkowaniu w dniu otrzymania dywidendy wypłaconej akcjonariuszom na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku, tj. zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych Treść wskazanych przepisów prawa handlowego prowadzi do wniosku, iż przyznanie akcjonariuszom prawa do udziału w zysku rocznym przeznaczonym do wypłaty powstaje tylko wówczas, gdy odpowiednia jego część została przeznaczona do podziału przez walne zgromadzenie. Wcześniej akcjonariusz nie tylko nie może go otrzymać, lecz również nie ma roszczenia do spółki o jego wypłatę.

6 2. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11) Biorąc pod uwagę pozycję prawną akcjonariusza spółki komandytowoakcyjnej należy stwierdzić, iż posiadanie akcji, podobnie jak udziałów w spółkach prawa handlowego, oraz czerpanie przychodów z podziału zysku, bez względu na to kiedy akcjonariusz otrzyma z tego źródła pieniądze lub wartości pieniężne, nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej przez akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej. W świetle bowiem art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej działalność gospodarcza oznacza bowiem każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonujące taką działalność do przedsiębiorców.

7 2. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11) Natomiast przepis art. 5 ust 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, regulujący proporcjonalne rozliczania kosztów uzyskania przychodu wśród akcjonariuszy spółek, nie ma istotnego znaczenia w analizowanym zagadnieniu prawnym. Należy bowiem zwrócić uwagę, iż przychodowi z zysku nie towarzyszą po stronie akcjonariusza koszty uzyskania przychodu. Dlatego opodatkowaniu podlegać będzie cała kwota przychodu. Przychodem akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej z tytułu posiadanych udziałów w tej spółce są bowiem środki pieniężne lub wartości pieniężne otrzymywane w wyniku podziału zysku, a więc przychód w rozumieniu art. 12 ust 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

8 2. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11) Natomiast powstanie przychodu należnego w rozumieniu art. 12 ust 3 ustawy o podatku dochodowy od osób prawnych, lecz jeszcze nie wypłaconego nie rodzi skutków w postaci obowiązku odprowadzania zaliczek z tytułu prawa do udziału w zysku akcjonariusza, gdyż przychody te nie są wynikiem prowadzonej działalności gospodarczej. Przychód (dochód) potencjalnie związany z posiadaniem akcji w spółkach komandytowo-akcyjnych nie podlega więc opodatkowaniu w ciągu roku obrotowego, poprzez ustalanie co miesiąc dochodu przypadającego na akcjonariusza i zapłatę zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy od osób prawnych.

9 3. Ostatni kontrowersyjny wyrok NSA z 23 października 2012 r. (II FSK 382/11) - Ustawodawca uniezależnił zatem powstanie przychodu po stronie akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej będącego osobą fizyczną od wymagalności świadczenia w postaci udziału w zysku spółki. - Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, który dokonał interpretacji przepisów art. 8 ust. 1, art. 14 ust. 1, art. 24 ust. 1 oraz art. 44 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, iż akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej nie ma obowiązku wpłacania zaliczek na podatek w trakcie roku podatkowego - Sąd nie wziął również pod uwagę, że z treści przepisów art. 24 ust. 1, art. 9 ust. 2 i art. 8 ust. 1 ustawy podatkowej może wypływać wniosek, że dochodem wspólnika spółki osobowej jest, wynikająca z prawidłowo prowadzonych ksiąg, przypadająca na niego część przychodów spółki i w tej samej proporcji przypadająca część kosztów uzyskania przychodów.

10 4. Ogólna interpretacji Ministerstwa Finansów z dnia 11 maja 2012 r. (DD5/033/1/12/KSM/DD-125) Wskazać należy, iż już po wydaniu przez NSA powyższej uchwały, w orzecznictwie WSA podzielany jest wyrażony w niej pogląd, iż uzyskiwanie przez spółkę komandytowo-akcyjną przychodów oraz ponoszenie przez taką spółkę kosztów uzyskania przychodów nie rodzi - po stronie akcjonariusza takiej spółki obowiązku wykazywania tych przychodów oraz kosztów, w proporcji do posiadanego w tej spółce prawa do udziału w jej zyskach. W orzecznictwie tym prezentowane są natomiast rozbieżne oceny dotyczące charakteru źródła uzyskanego przez akcjonariusza przychodu oraz czynności prawnej będącej podstawą ustalenia daty wystąpienia tego przychodu.

11 4. Ogólna interpretacji Ministerstwa Finansów z dnia 11 maja 2012 r. (DD5/033/1/12/KSM/DD-125) W ocenie Ministra Finansów, choć orzeczenie NSA z r. oraz przytoczone powyżej wyroki WSA z r., r., z r. i z r. zapadłe już po uchwale z dnia r. wydane zostały na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to fakt ten nie ma decydującego znaczenia w zakresie oceny tez wynikających z tej uchwały. W szczególności, nie jest zasadne wywodzenie różnic w podatkowej kwalifikacji dochodu akcjonariusza SKA na gruncie obu ustaw o podatkach dochodowych z treści art. 5b ust. 2 updof, w którym ustawodawca wprost przesądził, że jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, to również uzyskane z tytułu udziału w tej spółce przychody wspólnika będącego osobą fizyczną traktowane są jako przychody z działalności gospodarczej.

12 4. Ogólna interpretacji Ministerstwa Finansów z dnia 11 maja 2012 r. (DD5/033/1/12/KSM/DD-125) Zatem z datą podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie spółki komandytowoakcyjnej o wypłacie dywidendy albo jeżeli określony został dzień dywidendy w tym dniu, przychód akcjonariusza z tytułu udziału w zysku takiej spółki staje się jego przychodem należnym, podlegającym z tą datą stosownie do art. 5 updop oraz art. 5b ust. 2 i art. 8 updof - połączeniu z pozostałymi przychodami, o których mowa w art. 12 updop oraz art. 10 ust. 1 pkt 3 updof. Stosownie więc do przepisów obu tych ustaw - kwota przyznanej przez walne zgromadzenie SKA akcjonariuszowi (osobie fizycznej, osobie prawnej) dywidendy, na podstawie uchwały o podziale zysku tej spółki, stanowi przychód z działalności gospodarczej, od którego należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, stosownie do art. 25 updop oraz art. 44 ust. 1 pkt 1 updof za miesiąc, w którym go uzyskano.

13 5. Uzyskiwanie przez SKA dochodów z innych źródeł niż działalność gospodarcza. W sprawach prowadzonych przez KNDP sądy administracyjne w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Gliwicach w wyrokach z maja i czerwca 2012 r. wydają korzystne rozstrzygnięcia także gdy SKA ma dochody nie z działalności operacyjnej, np. z dywidend, obrotu papierami wartościowymi, funduszy inwestycyjnych czy z aportów wnoszonych do spółek kapitałowych. Np. wyroki WSA w Warszawie z dnia 4 czerwca 2012 r. o sygn. III SA/Wa 2838/11, III SA/Wa 2831/11 oraz z dnia 6 czerwca 2012 r. III SA/Wa 2772/11, III SA/Wa 2771/11.

14 6. Założenie SKA: (a) aport aktywów lub przedsiębiorstwa, (b) przekształcenie 1. Aport przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części (ZCP) do nowo utworzonej SKA. Naturalny wariant dla osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Istotne kwestie to statutu, opinia biegłego oraz wartość podwyższenia kapitału zakładowego. Sukcesja w VAT i ZUS. 2. Aport poszczególnych aktywów do nowo utworzonej SKA. Naturalny dla pojedynczych transakcji sprzedaży aktywów. 3. Przekształcenie spółki kapitałowej w SKA, przekształcenie innej spółki osobowej w SKA. Przy przekształceniu spółki kapitałowej należy zwrócić szczególną uwagę na niepodzielone zyski. Wymagana opinia biegłego rewidenta o planie przekształcenia. Uproszczone przekształcenie spółek cywilnych i jawnych.

15 7. SKA w strukturze z podmiotami zagranicznymi. Struktura z SKA oraz zagranicznego Funduszu Inwestycyjnego pozwala na zapewnienie braku opodatkowania przychodów z działalności operacyjnej prowadzonej przez SKA. SKA jako spółka osobowa nie płaci podatku dochodowego zaś Fundusz, akcjonariusz SKA, jest podmiotowo zwolniony podatku dochodowego od osób prawnych. Dzięki temu zysk jest zwolniony z podatku dochodowego. Odroczone opodatkowanie pojawia się dopiero na etapie umorzenia udziałów w Funduszu. Opodatkowanie na tym etapie można także optymalizować podatkowo. Tak samo jest w przypadku polskiego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego jako akcjonariusza SKA. Do zmiany przepisów dot. SKA korzystanie z funduszy nie jest jednak konieczne w świetle interpretacji ogólnej MF z maja 2012 r. Jeśli akcjonariuszem SKA jest zagraniczna spółka kapitałowa nie podlega w Polsce opodatkowaniu dochód z dobrowolnego umorzenia akcji.

16 Kontakt Arkadiusz Gerwel adwokat KNDP Doradcy Podatkowi Marek Kolibski, Andrzej Nikończyk Michał Dec & Partnerzy spółka komandytowa ul. Miodowa Warszawa Tel.: