Łódź, dnia grudnia 2008 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W ŁODZI ul. Kilińskiego 210, (90-980) Łódź 7 tel. 042-683-11-00 (fax) 042-683-11-29 skr. poczt. 243 P/08/076 LLO-410-34-04/08 P a n i Alina CZUPRYNIAK Dyrektor Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kutnie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi skontrolowała w Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kutnie (zwanym dalej CKU ), kształcenie osób dorosłych na tle potrzeb rynku pracy w latach szkolnych 2007/2006 2008/2009. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokóle kontroli podpisanym w dniu 27 listopada 2008 r. NajwyŜsza Izba Kontroli, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NIK pozytywnie ocenia badaną działalność CKU, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości. I. Formułując powyŝszą ocenę, NIK uwzględniła prawidłową realizację przez CKU zadań objętych kontrolą, polegających m. in. na: 1. Ustalaniu zawodów, w jakich prowadzone jest szkolenie zawodowe zgodnie z zasadami określonymi w art. 39 ust. 4 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2. 1 2 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701, Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.,
2 2. Kształceniu w zawodach wyszczególnionych w rozporządzeniu MEN z 26 czerwca 2007 r. w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego 3. 3. Przyjmowaniu do klas pierwszych zgodnie z 7 ust. 4 rozporządzenia MENiS z 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych 4. 4. Dopuszczeniu do stosowania programów nauczania dla poszczególnych zawodów w trybie określonym w 24 ust. 3 rozporządzenia MENiS z 5 lutego 2004 r. w sprawie dopuszczenia do uŝytku szkolnego, programów wychowania przedszkolnego, programów nauczania i podręczników oraz cofania dopuszczenia 5. Szkolny Zespół Nauczycieli Przedmiotów Zawodowych przy CKU opracował programy specjalizacji w zawodach technik: mechanik obsługi i naprawy samochodów, organizacji reklamy, informatyk grafik komputerowych, obsługi turystycznej. Kontrola 74 dzienników lekcyjnych wykazała, Ŝe we wszystkich dziennikach były wyszczególnione programy nauczania. 5. Realizowaniu ogólnego wymiaru godzin zajęć kształcenia zawodowego określonego w ramowych planach nauczania z zgodne 1 rozporządzeniem MENiS z 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych 6, co wykazała analiza cyklu nauczania 5 kierunków kształcenia. Na podstawie ramowych planów nauczania ustalano szkolne plany nauczania, zaopiniowane pozytywnie przez Radę Pedagogiczną CKU i zatwierdzone do realizacji przez Starostę Kutnowskiego oraz wizytatora z Kuratorium Oświaty w Łodzi. W szkolnych planach nauczania ujmowano przedmioty kształcenia zawodowego zgodnie z programami nauczania dla poszczególnych zawodów. Porównanie szkolnych planów nauczania z programami nauczania oraz zapisami w dziennikach lekcyjnych wykazała, Ŝe dla wszystkich analizowanych kierunków kształcenia szkolne plany nauczania ujmowały wszystkie przedmioty kształcenia przewidziane w programach nauczania zawodu. 6. Realizowaniu cyklu nauczania w Szkole Policealnej zgodnego z zakresem nauki (tj. długością okresu nauki i podbudowy programowej kształcenia) określonym w rozporządzeniu MENiS z 8 maja 2004 r. w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa 3 4 5 6 Dz. U. z 2007 r. Nr 124, poz. 860, Dz. U. z 2004 r. Nr 26, poz. 232. Dz. U. z 2004 r. Nr 25, poz. 220, Dz. U. z 2002 r. Nr 15, poz. 142 ze zm.
3 zawodowego 7, a od 27 lipca 2007 r. w rozporządzeniu MEN z 26 czerwca 2007 r. w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego 8. 7. Zatrudnianiu nauczycieli przedmiotów zawodowych zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami. Z 44 zatrudnionych nauczycieli 4 (9,1%) nie posiadało odpowiedniego wykształcenia, przy czym CKU posiadało zgodę na ich zatrudnienie wydaną przez Kuratorium Oświaty w Łodzi w trybie art. 7 ust. 1a (jeden nauczyciel) i art. 10 ust. 9 (3 nauczycieli) ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela 9. 8. Zapewnieniu odpowiednich warunków do realizacji przez słuchaczy zajęć praktycznych w warsztatach szkolnych Zespołów Szkół nr 3 i nr 4 w Kutnie oraz praktyk zawodowych m. in. w zakładach produkcyjnych, agencjach ochrony mienia, bankach, urzędach miejskich, sklepach, kancelariach prawnych, urzędach skarbowych, hurtowniach, firmach usługowo handlowych, warsztatach samochodowych itp. 9. Zwolnieniu słuchaczy z odbycia praktycznej nauki zawodu w trybie 30 ust. 1 pkt 1 litera a), b) rozporządzenia MEN z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikacji i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych 10. 10. Prowadzeniu dokumentacji z przebiegu nauczania (tj.: dzienników lekcyjnych, arkuszy ocen, ksiąg arkuszy ocen) zgodne z 30 ust. 6 ww. rozporządzenia MEN z 30 kwietnia 2007 r. w związku z 7, 12 i 13 rozporządzenia MENiS z 19 lutego 2002 r. w sprawie prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji 11, 11. Realizowaniu postanowień 2 ust. 2 pkt 5 i 6, ust. 3 pkt 4 rozporządzenia MENiS w sprawie rodzajów, organizacji oraz sposobu działania publicznych placówek kształcenia ustawicznego i publicznych placówek kształcenia praktycznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego 12 m. in. poprzez podejmowanie inicjatyw mających na celu określenie potrzeb lokalnego rynku pracy oraz dostosowania oferty szkoleniowej do aktualnych potrzeb runku pracy. 7 8 9 10 11 12 Dz. U. z 2004 r. Nr 114, poz.1195, ze zm., Dz. U. z 2007 r. Nr 124, poz.860, Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm., Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562 ze zm. Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 225 ze zm., Dz. U. z 2003 r. Nr 132, poz. 1225.
4 II. Jednocześnie, NIK wskazuje na występujące nieprawidłowości zaistniałe w CKU, w badanym zakresie, polegające na: 1. Niedokonywaniu podziału na grupy wynoszące 24 słuchaczy z zajęć edukacyjnych języków obcych, co było niezgodne z 6 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia MENiS z 12 lutego 2002 r. 2. Braku odpowiedniego wyposaŝenia w pomieszczenia oraz pomoce dydaktyczne do nauki zawodu, zalecane w podstawach programowych. Braki dotyczyły 5 kierunków kształcenia tj.: bezpieczeństwa i higieny pracy, obsługi turystycznej, administracji, spedytora i organizacji reklamy w zawodzie technik. 3. Sporządzeniu kalkulacji kosztów stanowiących załącznik do umów uŝyczenia nr 2/2007 z 25 września 2007 r. i nr 1/2008 z 2 kwietnia 2008 r. z Zespołem Szkół nr 4 w Kutnie na wynajem pomieszczeń warsztatów szkolnych oraz sali gimnastycznej niezgodnie z treścią tych umów. Łączną wartość ponoszonych kosztów odpowiednio w kwotach 1.920 zł i 1.140 zł. uwzględniono w ww. umowach uŝyczenia. Natomiast z treści tych umów wynikało, Ŝe CKU wynajmowało tylko warsztaty szkolne do nauki praktycznej zawodu bez sali gimnastycznej, 4. Podpisywaniu umów z podmiotami o odbycie praktyk zawodowych o treści niezgodnej z obowiązującymi wymaganiami. Kontrola 15 umów wykazała m. in., Ŝe w 7 (46,7 %) przypadkach brak było na stronie tytułowej umowy imienia i nazwiska oraz stanowiska osoby reprezentującej zleceniobiorcę. We wszystkich skontrolowanych umowach brak było m. in. podania: miejsca odbycia praktyk, nazwy i numeru realizowanego programu nauczania dla danego zawodu, praw i obowiązków stron umowy, kalkulacji kosztów realizacji praktycznej nauki zawodu (z uwzględnieniem m. in.: warunków materialnych realizacji praktyk, zapoznania praktykantów z organizacją pracy, regulaminem pracy, zasadami bhp), wyznaczenia nauczyciela praktyk, o czym stanowi 7 ust. 3 pkt 1, 4, 8, 9 rozporządzenia MENiS z 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu 13. W 6 (40%) przypadkach zleceniodawca płacił zleceniobiorcy premię za okres prowadzenia praktyk w wysokości 3% od minimalnego wynagrodzenia za pracę z przeznaczeniem dla opiekuna praktyk zawodowych zgodnie z ustawą z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 14, tj. 32,17 zł. Według 9 ww. rozporządzenia MENiS z 1 lipca 2002 r. organ prowadzący szkołę zapewnia środki umoŝliwiające odbycie praktycznej nauki 13 Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 988 ze zm. 14 Dz. U. z 2002 r. Nr 200, poz. 1679 ze zm.
5 zawodu z przeznaczeniem m.in. na refundacje pracodawcom: wynagrodzenia instruktorów do wysokości minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela kontraktowego posiadającego dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego, kosztów odzieŝy i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej przydzielanych uczniom na okres zajęć praktycznych (do wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia). Konsekwencją powyŝszego było niewielkie wykorzystanie środków budŝetowych przeznaczonych na praktyki zawodowe w stosunku do planu, tj.: w 2007 r. 16 % (plan 12,7 tys. zł), I półroczu 2008 r. 14,3% (plan 15,1 tys. zł), 5. Niekorzystnym kształtowaniu się wyników egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe w roku szkolnym 2007/2008 w stosunku do roku poprzedniego (2006/2007). Ogółem w tych latach, spośród 315 absolwentów CKU, do egzaminu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji zawodowych przystąpiło 277 słuchaczy (87,9%), przy czym zdało go jedynie 162 osoby, co stanowi 51,4% wszystkich absolwentów CKU oraz 58,5% osób, które przystąpiły do tego egzaminu. W roku szkolnym 2006/2007 do egzaminu potwierdzającego uzyskanie kwalifikacji zawodowej przystąpiło 93,3% ogółu absolwentów CKU, egzamin zdało 78,9% osób, które do niego przystąpiły oraz 73,6% ogółu absolwentów CKU. Natomiast w roku szkolnym 2007/2008 do egzaminu przystąpiło 79,5% ogółu absolwentów CKU. Egzamin zdało tylko 20,6 % tych osób oraz 16,4% ogółu absolwentów CKU. NIK pozytywnie ocenia realizację Programu poprawy efektywności kształcenia zawodowego w Szkole Policealnej w zawodach technik bhp oraz technik ochrony fizycznej osób i mienia mającego na celu poprawę efektywności kształcenia. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi oraz uwzględniając złoŝone wyjaśnienia podczas kontroli, NIK wnosi o: 1. Dokonywaniu podziału na grupy, na zajęciach z języków obcych zgodnie z wymogami. 2. Sukcesywne uzupełnianie - w miarę posiadanych środków finansowych - braków w wyposaŝeniu pomieszczeń dydaktycznych. 3. Sporządzanie kalkulacji kosztów na uŝyczanie pomieszczeń do nauki od innych podmiotów zgodnie z treścią podpisywanych umów. 4. Sporządzanie umów o praktyki zawodowe zgodnie z obowiązującymi wymogami, w tym m. in. w zakresie odpłatności za praktyki, 5. Kontynuowanie starań o poprawę wyników egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
6 NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor w terminie 15 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Łodzi umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której wyŝej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.