PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH IV - VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ I. ZASADY PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA 1. Oceny ucznia dokonuje nauczyciel przedmiotu oraz uczniowie (samoocena ucznia). 2. Ocenianiu podlegają: a) wiadomości b) umiejętności c) postawy 3. Uczeń oceniany jest systematycznie (przy 5 godzinach tygodniowo minimum 8 razy w semestrze). 4. Ocena jest jawna i uzasadniona. 5. Przy ocenach semestralnych, cząstkowych oraz za pracę na lekcji lub brak pracy dopuszczalne jest stosowanie dodatkowych oznaczeń: plusów (+) i minusów (-). 6. Prace klasowe obejmujące większą partię materiału należy zapowiedzieć z tygodniowym wyprzedzeniem. 7. Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną z pracy pisemnej, przystępując jednorazowo do poprawy w ciągu 2 tygodni od uzyskania oceny. 8. Kartkówki i dyktanda nie muszą być zapowiadane. 9. Uczeń ma tydzień na napisanie dłuższej pracy domowej lub nauczenie się wiersza. 10. Uczeń ma obowiązek systematycznie prowadzić zeszyt przedmiotowy. 11. Uczeń ma prawo dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do zajęć bez żadnych konsekwencji. Każdy następny jego brak skutkuje oceną niedostateczną. 12. W pierwszym dniu po nieobecności spowodowanej chorobą lub przypadkiem losowym uczeń nie ponosi żadnych sankcji z powodu nieprzygotowania do zajęć (nawet jeśli wykorzystał swoje szanse). 13. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzić i ocenić prace uczniów w terminie nie dłuższym niż 2 tygodnie. 14. Tytuły lektur i przewidywane terminy ich omawiania nauczyciel podaje uczniom na początku roku szkolnego. 15. Na początku roku szkolnego nauczyciel informuje uczniów i rodziców o wymaganiach edukacyjnych oraz o sposobach sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów.
II. SPOSOBY INFORMOWANIA RODZICÓW O OSIĄGNIĘCIACH UCZNIÓW 1. Udzielenie informacji ustnej w czasie konsultacji. 2. Przekazanie pisemnego wykazu ocen na zebraniu rodziców. 3. W przypadku zagrożenia oceną niedostateczną nauczyciel jest zobowiązany poinformować wychowawcę lub bezpośrednio rodziców na miesiąc przed wystawieniem ocen (informację rodzic powinien poświadczyć na piśmie). III.KOMPETENCJE POLONISTYCZNE PODLEGAJĄCE OCENIE 1. Słuchanie i mówienie. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. 3. Tworzenie własnych tekstów. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. 5. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. IV.SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ 1. Dyktanda i sprawdziany ortograficzne. 2. Sprawdziany gramatyczne. 3. Testy z omawianych działów kształcenia językowego i literackiego. 4. Sprawdziany ze znajomości treści lektury. 5. Testy z czytania ze zrozumieniem. 6. Kartkówki (z dwóch ostatnich lekcji). 7. Prace pisemne klasowe. 8. Pisemne i ustne prace domowe. 9. Recytacje. 10. Odpowiedzi ustne. 11. Technika czytania. 12. Aktywność na lekcji. 13. Prace w grupach. 14. Prace dodatkowe. 15. Prace długoterminowe, m.in. projekty. 16. Zadania praktyczne (inscenizacje, plakaty, afisze, itp.). 17. Sposób prowadzenia zeszytu, zeszytu ćwiczeń. 18. Udział w konkursach klasowych, szkolnych, międzyszkolnych.
V.KRYTERIA OCENY WYPOWIEDZI USTNYCH 1. Zgodność z tematem. 2. Kompozycja (spójna, poprawnie zbudowana wypowiedź). 3. Poprawność językowa (bogate słownictwo, związki frazeologiczne, synonimy, poprawne formy gramatyczne i akcentowanie). 4. Tempo mówienia (wypowiedź płynna, odpowiednia intonacja). VI.KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH (KL. IV-VI) 1. Treść - zrozumienie polecenia, - zgodność z tematem, - ciekawy pomysł, - rozwinięcie tematu, - trafny i celowy dobór przykładów. 2. Kompozycja - budowa pracy spełniająca wymogi wybranej formy wypowiedzi, - tekst spójny i logicznie zbudowany. 3. Język - bogate słownictwo, - poprawnie zbudowane i zróżnicowane składniowo zdania, - poprawność fleksyjna, - styl adekwatny do danej formy wypowiedzi. 4. Zapis - estetyka, - poprawność ortograficzna i interpunkcyjna, - akapity, - margines. VII.OCENIANIE DŁUŻSZYCH FORM WYPOWIEDZI PISEMNEJ (KL. VII-VIII) 1. Realizacja tematu wypowiedzi 2pkt 2 pkt Forma wypowiedzi zgodna z formą wskazaną w poleceniu. Wszystkie pozostałe elementy polecenia uwzględnione. Wypowiedź w całości dotyczy problemu wskazanego w poleceniu.
1 pkt Forma wypowiedzi zgodna z formą wskazaną w poleceniu. Nieuwzględniony jeden element polecenia (inny niż forma). ORAZ/LUB W pracy występują fragmenty niedotyczące problemu wskazanego w poleceniu. 0 pkt Forma wypowiedzi niezgodna z formą wskazaną w poleceniu. ALBO Nieuwzględnione co najmniej dwa elementy polecenia (inne niż forma). Uwaga: jeżeli za wypowiedź przyznano 0 pkt w kryterium Realizacja tematu wypowiedzi, we wszystkich pozostałych kryteriach przyznaje się 0 pkt. 2. Elementy retoryczne 5 pkt 5 pkt Pogłębiona argumentacja. Argumenty odwołujące się np. do faktów, logiki, emocji, zilustrowane odpowiednimi przykładami ORAZ/LUB wykorzystanie przykładów w funkcji argumentacyjnej. Argumenty/przykłady uporządkowane, np. zhierarchizowane. 4 pkt Praca spełnia wszystkie wymagania na 3 pkt i niektóre na 5 pkt. 3pkt Powierzchowna argumentacja; w wypowiedzi brak wnikliwości. Niektóre argumenty zilustrowane odpowiednimi przykładami ORAZ/LUB wykorzystanie przykładów w funkcji argumentacyjnej. Argumenty/przykłady częściowo uporządkowane. 2 pkt Praca spełnia wszystkie wymagania na 1 pkt i niektóre na 3 pkt. 1 pkt Podjęta próba argumentowania. Ograniczenie do wyliczenia powierzchownie omówionych przykładów, powiązanych z problemem określonym w temacie. 0 pkt Praca nie spełnia co najmniej jednego wymagania określonego na 1 pkt. 3. Kompetencje literackie i kulturowe 2 pkt 2 pkt Funkcjonalne wykorzystanie znajomości lektury obowiązkowej wskazanej w poleceniu (oraz innego tekstu literackiego lub tekstu kultury, jeżeli polecenie tego wymaga). Poprawność rzeczowa. Funkcjonalne wykorzystanie znajomości lektury obowiązkowej wskazanej. 1 pkt w poleceniu (oraz częściowo funkcjonalne wykorzystanie innego tekstu literackiego lub tekstu kultury, jeżeli polecenie tego wymaga). ALBO Częściowo funkcjonalne
wykorzystanie znajomości lektury obowiązkowej wskazanej w poleceniu (oraz funkcjonalne wykorzystanie innego tekstu literackiego lub tekstu kultury, jeżeli polecenie tego wymaga). ALBO Częściowo funkcjonalne wykorzystanie znajomości lektury obowiązkowej wskazanej w poleceniu (oraz częściowo funkcjonalne wykorzystanie innego tekstu literackiego lub tekstu kultury, jeżeli polecenie tego wymaga). Dopuszczalne 1 2 błędy rzeczowe. 0 pkt Praca nie spełnia co najmniej jednego wymagania określonego na 1 pkt. 4. Kompozycja tekstu 2 pkt 2 pkt Kompozycja zgodna z formą wypowiedzi. Graficznie wyodrębnione akapity. Dopuszczalna 1 usterka w zakresie spójności ALBO logiki wypowiedzi, ALBO podziału wypowiedzi na funkcjonalne akapity. Kompozycja zgodna z formą wypowiedzi. 1 pkt. Kompozycja zgodna z formą wypowiedzi. Graficznie wyodrębnione akapity. Dopuszczalne łącznie 2 3 usterki w zakresie spójności ORAZ/ALBO logiki wypowiedzi. 0 pkt Praca nie spełnia co najmniej jednego wymagania określonego na 1 pkt. 5. Styl 2 pkt 2 pkt Odpowiedni do treści i formy wypowiedzi. 2 pkt Jednolity. 1 pkt Sporadyczne usterki w odpowiedniości ORAZ/LUB jednolitości stylu. 0 pkt Praca nie spełnia wymagań określonych na 1 pkt. 6. Język 4 pkt 4 pkt 0-2 bł. 3 pkt 3-4 bł. 2 pkt 5-6 bł. 1 pkt7-9 bł. 0 pkt 10 bł. 7. Ortografia 2 pkt 2 pkt Nie więcej niż 1 błąd ortograficzny. 1 pkt 2 3 błędy ortograficzne. 0 pkt 4 lub więcej błędów ortograficznych. 8. Interpunkcja 1 pkt 1 pkt 0-5 bł.
VIII.OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Zasady oceniania dyktand: bardzo dobry- 0-1 błąd, dobry- 2-3 błędy, dostateczny- 4-5 błędów, dopuszczający- 6-7 błędów, niedostateczny- 8 i więcej błędów. Kryteria oceniania pisemnych prac klasowych, sprawdzianów, testów: celujący 100% (prace klasowe) bardzo dobry- 99%-91% dobry-90%-75% dostateczny-74%-51% dopuszczający-50%-31 % niedostateczny-30%-0% Zasady oceniania zeszytów: Nauczyciel sprawdza 3 ostatnie lekcje. IX.SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCEN Z JĘZYKA POLSKIEGO OCENA CELUJĄCA opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej, posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie,
aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych, z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów, wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe, współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera, wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi. OCENA BARDZO DOBRA opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji, posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe. OCENA DOBRA w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela trudne,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych, bierze czynny udział w lekcji, wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe. OCENA DOSTATECZNA częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela, odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo, wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana, niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację, rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy. OCENA DOPUSZCZAJĄCA opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej, większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela, czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji, ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru, nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań,
nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela, pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy, często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby. OCENA NIEDOSTATECZNA nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej, ma kłopoty z techniką czytania, nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela, wykazuje się niechęcią do nauki, zaniedbuje wykonywanie prac domowych, nie angażuje się w pracę grupy. Uwaga! wymagania ponadpodstawowe z niższej klasy należy w kolejnej klasie traktować jako wymagania podstawowe; sukcesy w Konkursach Międzyszkolnych nie są podstawą do wystawienia oceny X. DOSTOSOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Sposoby i formy dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: - zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań, - dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie na bieżąco, - wydłużanie czasu na odpowiedź, na przeczytanie lektury,
- wprowadzanie dodatkowych środków dydaktycznych np. ilustracje, plansze, uproszczone mapki, schematy, naturalne eksponaty, zakładki, zakreślacze, - odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego, - formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji, powołujących się na ilustrujące przykłady, - częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień, - usprawnianie funkcji poznawczych (procesy intelektualne i percepcyjne), - częste konsultacje (zajęcia dodatkowe), - zezwolenie na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach, - przeprowadzanie dyktanda indywidualnie w wolniejszym tempie, - unikanie głośnego odpytywania przy klasie, - ograniczenie czytania obszernych lektur do rozdziałów istotnych ze względu na omawianą tematykę, - kontrolowanie stopnia zrozumienia samodzielnie przeczytanych poleceń, - ograniczenie tekstów do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, których nie ma w podręczniku; jeśli to możliwe dawanie dziecku gotowej notatki do wklejenia. - stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami, - preferowanie wypowiedzi ustnych, - unikanie wyrywania do odpowiedzi, - posadzenie dziecka blisko nauczyciela, umożliwienie przerwy w trakcie lekcji, - przygotowywanie indywidualnych kart pracy, sprawdzianów, klasówek, tekstów z powiększoną i pogrubioną czcionką, - zapewnienie uczniowi miejsca pracy, odpowiadającego jego potrzebom edukacyjnym oraz możliwościom psychofizycznym (np. sadzając w pierwszej ławce). Ocenianie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: - literackie prace pisemne w kryterium poprawności ortograficznej ocenianie są zgodnie z kryteriami egzaminacyjnymi, - pozwala się na korzystanie ze słowników ortograficznych podczas pisania wypracowań, prac klasowych.