CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu CHIRURGIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek/rok Pielęgniarstwo / II ECTS Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy Przyporządkowanie do Kierunkowy grupy przedmiotów Okres (rok akademicki/semestr/semest ry) 01/013 Rok II semestr III Typ zajęć/liczba godzin Forma zajęć Rok/ Semestr Liczba godzin Wykłady II / III 0 60 Terminy i miejsce odbywania zajęć Limit miejsc w grupach Samokształcenie II / III 10 indywidualnie Forma zajęć Miejsce realizacji Termin Wykłady Sala dydaktyczna Wojewódzki Szpital Zespolony ul Medyczna 19, s. 13 samokształcenie Według indywidualnej decyzji studenta Język wykładowy Polski Koordynator doc. dr hab. n. med. Marek Dedecjus Prowadzący Forma Nazwisko i imię prowadzącego Wykłady doc. dr hab. n. med. Marek Dedecjus Samokształcenia indywidualnie Sposób i forma zaliczenia Przedmiot Chirurgia Wg ustalonego planu indywidualnie e-mail mdedecjus@wp.pl Wykłady Zaliczenie z oceną Określenie czy przedmiot może być wielokrotnie zaliczany Skrócony opis kursu/ Cel ogólny przedmiotu Pełny opis kursu/ Cele Samokształcenia Przygotowanie prezentacji multimedialnych zadanych przez nauczyciela w zakresie treści objętych programem nauczania Student ma prawo do dwukrotnego zaliczania przedmiotu CELE PRZEDMIOTU Celem nauczania jest przygotowanie kadry pielęgniarskiej do pracy w oddziałach zabiegowych.
dydaktyczne wynikające z realizacji przedmiotu C1. wyjaśnia zagadnienia z zakresu propedeutyki chirurgii, aseptyki i antyseptyki; C. wyjaśnia zapobieganie zakażeniom w chirurgii, profilaktykę pierwotną i wtórną oraz zasady antybiotykoterapii; C3. analizuje zadania chirurgii ambulatoryjnej oraz przygotowanie chorego do zabiegów wykonywanych w ambulatorium; C4. analizuje zadania chirurgii urazowej i chirurgii narządu ruchu oraz zasady leczenia chorych z obrażeniami izolowanymi; C5.charakteryzuje przygotowanie chorego do badań radiologicznych i endoskopowych; C6.charakteryzuje zadania z zakresu chirurgii poszczególnych układów w organizmie człowieka. WYMAGANIA WSTĘPNE Wymagania wstępne Wiedza z zakresu anatomii, podstaw pielęgnowania, psychologii i patofizjologii. Widza z zakresu procesu pielęgnowania w różnych stanach chorobowych - WIEDZA EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOT W1.wymienia objawy zagrożenia życia u pacjenta z uwzględnieniem swoistości wieku; W.charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych pacjentów w różnym stanie i wieku; W3.wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; W4. objaśnia zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku ; W5.wyjaśnia zasady diagnozowania w pielęgniarstwie internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym, pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym, anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym, opiece paliatywnej; W6.wyjaśnia zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu; W7.wyjaśnia zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym stanie i różnych grupach wiekowych; W8. charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne; W 9.objaśnia zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz w chirurgii jednego dnia; W10. definiuje kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym w celu zapobiegania wczesnym i późnym
- UMIEJĘTNOŚCI - POSTAWA - WIEDZA powikłaniom; W11.wymienia objawy, scharakteryzuje przebieg i sposoby postępowania w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie; W1.wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia; W13. objaśnia patofizjologię zaburzeń występujących w przebiegu chorób, urazów układu nerwowego i grożących powikłań. U1.gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; U. rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie; U3.prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych i dzieci z wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej; U4. przygotowuje i podaje leki różnymi drogami samodzielnie lub na zlecenie lekarza zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi; U5. asystuje lekarzowi do badań diagnostycznych i leczniczych; U6. prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich, raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn, kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki. P1.szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; P.systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu; P3. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece; P4.wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; P5.przestrzega praw pacjenta; P6.rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; P7.zachowuje tajemnicę zawodową; P8.współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; P9.prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; P10.wykorzystuje empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. WYKŁADY W1.omawia metody postępowania diagnostycznoterapeutycznego w sytuacji ran złamań, skręceń oraz stłuczenia; W.omawia pielęgnowanie chorego po urazach mechanicznych i termicznych; W3.omawia metody przygotowania chorego do badań
umiejętności/ efekty uczenia się - UMIEJĘTNOŚCI - POSTAWA umiejętności WIEDZA diagnostycznych; W4.charakteryzuje zakażenia w chirurgii; W5.omawia przygotowanie chorego do operacji w trybie planowym i nagłym; W6.omawia przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w chirurgii jednego dnia; W7.charakteryzuje wybrane zagadnienia z chirurgii narządowej; W8.omawia zasady pielęgnowania chorego po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody operacyjnej; W9.omawia metody operacyjne w ramach chirurgii ogólnej i urazowej U1. analizuje specyfikę pracy pielęgniarki w chirurgii i zespole chirurgicznym; U. analizuje sposób przygotowania chorego do operacji w zależności od schorzenia chirurgicznego; U3. diagnozuje urazy narządu ruchu; U4. analizuje metody unieruchomienia kończyny w przypadku skręceń lub złamań; U5. stosuje zaopatrywanie ran; U6. analizuje metody pielęgnacji chorego po amputacji; U7. analizuje przygotowanie chorego do badań diagnostycznych w zakresie chirurgii ogólnej i urazowej; U8. stosuje metody obserwacji i pielęgnacji chorego po wykonaniu badań; U9.interpretuje wyniki badań w kontekście Oce zagrożeń stanu życia i zdrowia chirurgicznego; U10.stosuje przygotowanie chorego do operacji w trybie nagłym i planowym; U11.stosuje metody pielęgnacji chorego po zabiegach operacyjnych z uwzględnieniem rodzaju znieczulenie i metody operacyjnej; U1. stosuje metody zapobiegania zakażeniom w chirurgii. P1 pełni holistyczną opiekę nad pacjentem wynikającą sytuacji życiowej zdrowotnej pacjenta; P pełni opiekę nad pacjentem wynikającą z rozumienia istoty zawodu pielęgniarki; P3 wdraża empatię w kontaktach z pacjentem i jego rodziną; P4 współpracuje w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. SAMOKSZTAŁCENIE W1. analizuje pielęgnację chorego z zaburzeniami wodno elektrolitowymi; W. analizuje pielęgnowanie chorego we wstrząsie hipowolemicznym; W3 analizuje rolę pielęgniarki w edukacji chorego w oddziale chirurgicznym; W4.analizuje opiekę nad chorym z urazem narządu ruchu; pielęgnowanie pacjenta po urazie klatki piersiowej. W5.opracowuje zagadnienia z zakresu transplantacja
umiejętności efekty uczenia się UMIEJĘTNOŚCI umiejętności / efekty uczenia się POSTAWA narządów- podziel się swoją opinią; W6.analizuje odrębności chirurgii wieku podeszłego; W7.rozpoznaje zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie; W8.analizuje opiekę i obserwację pielęgniarską pacjenta po tępym urazie jamy brzusznej (model opieki); W9.rozpoznaje patofizjologiczne podstawy reakcji organizmu na uraz. U1. ocenia stan i rozpoznać problemy opiekuńcze pacjentów w okresie przed i po zabiegu operacyjnym, uwzględniając istotę schorzeń w chirurgii; U. rozpoznaje stany zwiększające ryzyko operacyjne, stany zagrożenia życia; U3. analizuje zasady i procedury postępowania z pacjentem leczonym chirurgicznie z uwzględnieniem specyfiki stanów chirurgicznych; U4. analizuje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy objawami a metodą leczenia chirurgicznego; U5. analizuje konieczność dostosowania okołooperacyjnych działań pielęgniarskich do trybu postępowania chirurgicznego i rodzaju zastosowanego znieczulenia. P1 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; P wzbogaca systematycznie wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu; P3 przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece; P4 przejawia postawę odpowiedzialności moralnej za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; P5 przestrzega praw pacjenta; P6 wykonuje rzetelnie i dokładnie powierzone obowiązki zawodowe; P7 zachowuje tajemnicę zawodową; P8 współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; P9 prezentuje otwartość na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta. FORMA ZAJEĆ TEMAT TREŚCI PROGRAMOWE WYKŁADY 1. Propedeutyka chirurgii, aseptyka i antyseptyka.. Zapobieganie zakażeniom w chirurgii, profilaktyka pierwotna i wtórna. Antybiotykoterapia profilaktyczna w chirurgii. Zasady postępowania z chorym z centralną linią życia przeznaczoną do żywienia pozajelitowego, z obwodową linią żylną (rozpoznanie zakrzepicy poiniekcyjnej), z linią tętniczą. LICZBA GODZI N SUMA GODZ IN 0
3. Chirurgia ambulatoryjna: przygotowanie chorego do zabiegów wykonywanych w ambulatorium chirurgicznym. Ambulatoryjne zabiegi planowe i doraźne. Zabezpieczenie materiału do badań mikrobiologicznych, cytologicznych, histopatologicznych i biochemicznych. Dokumentacja pielęgniarska w ambulatorium chirurgicznym. Oparzenia i odmrożenia, zasady udzielania pierwszej pomocy. Pielęgnacja chorego z ciężkim oparzeniem. Rehabilitacja chorych oparzonych. Podstawy pielęgnacji chorych poddanych zabiegom plastycznym i rekonstrukcyjnym. Pielęgnacyjna profilaktyka odleżyn. 4. Chirurgia urazowa i chirurgia narządu ruchu: zasady leczenia chorych z obrażeniami izolowanymi Wielomiejscowymi i wielonarządowymi. Nomenklatura traumatologiczna. Skalowanie ciężkości urazu. Przygotowanie pielęgniarskie chorego z urazem do zabiegu operacyjnego, transport chorego w obrębie szpitala, prowadzenie kart intensywnego nadzoru u chorych po urazie. Ocena i rozpoznawanie stanu zagrożenia życia. Ocena zaburzeń świadomości u chorego po urazie. Zasady zaopatrywania ran i unieruchomiania. Monitorowanie czynności życiowych u chorych po urazie w okresie przed i pooperacyjnym. Zasady żywienia chorych z ciężkimi obrażeniami ciała, suplementacja poza i dojelitowa. Zasady pielęgnacji chorych z unieruchomieniem gipsowym, niedowładami i porażeniami, kontrola ran pooperacyjnych. Rehabilitacja wczesna i odroczona u chorych z ciężkimi obrażeniami ciała. Kalectwo pourazowe, podstawy opieki psychologicznej u chorych po urazach. Przewlekłe schorzenia narządu ruchu: zapalne, degeneracyjne i nowotworowe. Przygotowanie chorego do operacji w zakresie narządu ruchu. Transport chorego po operacji w zakresie narządu ruchu. Zasady rehabilitacji chorych ze schorzeniami narządu ruchu. Zaopatrzenie ortopedyczne i protezowanie chorych po amputacjach zasady pielęgnowania kikuta. Adaptacja społeczna osób z nabytym kalectwem narządu ruchu. 5. Chirurgia układu pokarmowego i onkologiczna. Najczęściej występujące schorzenia przewodu pokarmowego. Przygotowanie chorego do zabiegów minimalnie inwazyjnych w chirurgii (biopsje przezskórne i celowane, zabiegi endoskopowe i laparoskopowe). Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w zakresie jamy brzusznej. Przygotowanie i opieka psychologiczna nad chorobami nowotworowymi układu pokarmowego. Odrębności żywienia chorych w okresie pooperacyjnym. Zewnętrzna przetoka przewodu pokarmowego czasowa i definitywna zasady pielęgnacji, podstawy opieki stomijnej, zaopatrzenie stomijne. 6. Chirurgia naczyniowa i transplantacyjna. Podstawy psychologiczne rozmowy z chorym i rodziną chorego z ciężkim kalectwem. Amputacje. Opieka nad chorym po 3 3 3
przeszczepie narządu. Odrębności pielęgnacyjne chorych otrzymujących leczenie immunosupresyjne. 7. Chirurgia klatki piersiowej, serca i gruczołów dokrewnych. Najczęściej występujące schorzenia. Przygotowanie chorego do zabiegów minimalnie inwazyjnych i zabiegów operacyjnych z użyciem krążenia pozaustrojowego. Zasady gospodarki krwią i preparatami krwiopochodnymi w oddziale chirurgicznym. Testy diagnostyczne przy schorzeniach narządów wydzielania wewnętrznego, zasady przygotowania chorego do badań i testów diagnostycznych. Ból po operacji zasady postępowania pielęgnacyjnego. 8. Urologia: przygotowanie chorego do badań radiologicznych i endoskopowych układu moczowego. Postępowanie z chorymi po zabiegach endourologicznych i operacjach w zakresie układu moczowego. Pielęgnacja przetoki moczowej. Bilans płynowy u chorego po operacji. Zatrzymanie moczu. 3 SAMOKSZT AŁCENIE 1. Transplantacja narządów- podziel się swoją opinią.. Odrębności chirurgii wieku podeszłego. 3. Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie. 4. Opieka i obserwacja pielęgniarska pacjenta po tępym urazie jamy brzusznej (model opieki) 5. Patofizjologiczne podstawy reakcji organizmu na uraz. 10 Rodzaj narzędzi dydaktycznych Wykłady Samokształcenie Godziny pracy studenta w uczelni przewidziane planem zajęć przedmiotu NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. Wykład informacyjny i problemowy. Metoda analizy przypadku 3. Ćwiczenia 4. Pogadanka 5. Pokaz SPOSOBY OCENY Zaliczenie z oceną Zaliczenie opracowań w formie prezentacji multimedialnych zadanych przez nauczyciela w zakresie treści objętych programem nauczania OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Wykłady 0 Samokształcenie 10 Razem 30 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu LITERATURA Literatura podstawowa Literatura obowiązkowa: 1. Brongel L., Duda K.(red.): Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała. Warszawa 001.. Ciechaniewicz W.: Pielęgniarstwo. Ćwiczenia. Warszawa 001. 3. Condon W., Nyhus I.: Kompendium postępowania chirurgicznego. Warszawa 1995.
Literatura uzupełniająca 4. Fibak J.(red.): Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Warszawa 00. 5. Rowiski W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. Warszawa 1999. 6. Tuszewski M.: Chirurgia układu pokarmowego z elementami pielęgniarstwa. Warszawa 1995. 1. Czasopisma: Klinika, Nowa Medycyna, Medycyna Praktyczna, Służba Zdrowia.. Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. Warszawa 00. 3. Kózka M., Pilaszewska Zywko L.,(red): Procedury pielęgniarskie. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 009. 4. Góral R.(red.): Zarys chirurgii. Warszawa 199. 5. Piątkowski S.: Ortopedia, traumatologia i rehabilitacja narządu ruchu. Warszawa 1990. 6. Rykowski H.: Choroby naczyń. Warszawa 1990. 7. Załoga K., Ciesielski L.: Żylaki kończyn dolnych. Warszawa 1991. 8. Ziaja K.: Poradnik leczenia chorób żył. Katowice 1996.