POLITYKA SPÓJNOŚCI PO 2013 r.: OCENA KRYTYCZNA WNIOSKÓW USTAWODAWCZYCH

Podobne dokumenty
Strategiczna integralność polityki spójności: porównanie okresów programowania i

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

WDRAŻANIE POLITYKI SPÓJNOŚCI W LATACH : PRZYGOTOWANIA I ZDOLNOŚCI ADMINISTRACYJNE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH

Koncepcje Komisji Europejskiej wdrażania funduszy po 2013 roku. regionalnego, 7 listopada, 2011

Rola miast w polityce spójności na lata

Decyzja ramowa Rady w sprawie zwalczania przestępczości zorganizowanej: Jak można wzmocnić unijne ustawodawstwo w tym zakresie?

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 czerwca 2017 r. (OR. en)

PRZEGLĄD PRZYJĘTYCH UMÓW O PARTNERSTWIE

Polityka spójności UE na lata

Spis treści Od autorów

Miasta w polityce spójności Negocjacje międzyinstytucjonalne. Jan Olbrycht Poseł do Parlamentu Europejskiego

Nowa perspektywa finansowa założenia do nowego okresu programowania.

Spotkanie konsultacyjne na temat polsko-słowackiej współpracy transgranicznej w latach

Polityka. spójności UE na lata Propozycje Komisji Europejskiej. Filip Skawiński. Polityka. spójności

Środowisko w polityce spójności Spotkanie plenarne uczestników sieci Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju 8-9 grudnia 2011 r.

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Zdania odrębne w praktyce sądów najwyższych państw członkowskich

EKSPERTYZA PORÓWNAWCZA WIZJI I MOŻLIWOŚCI W ZAKRESIE POLITYKI SPÓJNOŚCI PO 2013 R.

14127/16 jp/mo 1 DGG 2B

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

Zintegrowane podejście terytorialne w państwach członkowskich UE

10049/19 jp/mb/mf 1 ECOMP.2B

Nastawienie na rezultaty oraz ramy wykonania

Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska

Europejski Fundusz Społeczny

Funkcjonowanie wspólnych europejskich przepisów dotyczących sprzedaży w ramach rozporządzenia Rzym I

Wniosek. Zmiana wniosku Komisji COM(2012) 496 dotyczącego ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

24-27 stycznia 2012 r. POLITYKA SPÓJNOŚCI PO 2013 ROKU

RADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 28 kwietnia 2006 r. (03.05) (OR. en) 8749/06. Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2004/0166 (AVC)

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA

Wymiar miejski polityki spójno Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, 24 stycznia 2013 r.

Polityka spójności

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA

NAUCZANIE NAUCZYCIELI: STAN I PERSPEKTYWY SZKOLENIA NAUCZYCIELI SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W EUROPIE

PROJEKT OPINII. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski 2018/0196(COD) Komisji Gospodarczej i Monetarnej

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI. z dnia r.

Program Europa Środkowa

ANNEX ZAŁĄCZNIK. wniosku dotyczącego ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

9291/17 ama/mw/mg 1 DG B 1C - DG G 1A

Konwencja haska z dnia 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich

1. Kilka dat 2. Budżet 3. Cele i założenia 4. Priorytety 5. Harmonogram prac 6. Źródła wiedzy PLAN SPOTKANIA

Azjatycka przestępczość zorganizowana w Unii Europejskiej

Europejski Fundusz Społeczny Plus wsparcie ekonomii społecznej po roku Warszawa, 5 marca 2019 r.

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia r.

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO. na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. dotyczący

Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce. Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej MRR

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI. z dnia r.

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

Joanna Kopczyńska Departament Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek ROZPORZĄDZENIE (WE) RADY

Zielona Góra, 7 lipca 2014 r.

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

Luki w europejskim międzynarodowym prawie prywatnym i perspektywy na przyszłość: dążenie do stworzenia kodeksu międzynarodowego prawa prywatnego

7495/17 mo/mf 1 DGG 1A

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW KOMUNIKAT KOMISJI

Renegocjacje RPO WP procedura zmian XIII posiedzenie Komitetu Monitorującego RPO WP , Rzeszów, 23 maja 2018 r.

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

PRZECIWDZIAŁANIE I ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU

Dokument z posiedzenia ADDENDUM. do sprawozdania

Wspólny wniosek DECYZJA RADY

ZINTEGROWANY SYSTEM BILETOWY W DALEKOBIEŻNYM TRANSPORCIE PASAŻERSKIM

POLITYKA SPÓJNOŚCI NA LATA

Niniejsza prezentacja jest materiałem merytorycznym powstałym w ramach projektu Fundusze Europejskie dla Organizacji Pozarządowych w Polsce

Opinia 4/2018. w sprawie projektu wykazu sporządzonego przez właściwy czeski organ nadzorczy. dotyczącego

(Akty ustawodawcze) ROZPORZĄDZENIA

Wniosek DECYZJA RADY

Mechanizmy wdrażania unijnej polityki rozwoju obszarów wiejskich

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

System programowania strategicznego w Polsce

Studium porównawcze systemów macierzyństwa zastępczego w państwach członkowskich UE

KOMPONENT KULTURA PROGRAMU KREATYWNA EUROPA

Zalecenie ZALECENIE RADY. w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r.

8463/17 nj/mg 1 DGG 2B

Konsultacje internetowe KR-u na temat wyniku negocjacji dotyczących umów partnerstwa i programów operacyjnych

Opinia 3/2018. w sprawie projektu wykazu sporządzonego przez właściwy bułgarski organ nadzorczy. dotyczącego

Aktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego

Monitorowanie zasady partnerstwa w krajowych i regionalnych programach operacyjnych na lata Rzeszów, 22 czerwca 2017 r.

Opinia 9/2018. w sprawie projektu wykazu sporządzonego przez właściwy francuski organ nadzorczy. dotyczącego

Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY

Wniosek DECYZJA RADY

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 października 2015 r. (OR. en)

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne a należyte zarządzanie gospodarcze

UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI

Fundusze unijne na lata

SESJA PLENARNA Rewitalizacja w polityce rozwoju. Daniel Baliński Zastępca Dyrektora Departamentu Strategii Rozwoju Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju

Warunki wstępne (ex ante) Toruń, 30 października 2015 r.

Wydatkowanie czy rozwój

Efektywność wykorzystania środków UE w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju - rola organizacji pozarządowych

WYMIAR TERYTORIALNY EUROPEJSKIEJ POLITYKI SPÓJNOŚCI I POLSKIEJ POLITYKI ROZWOJU

Zarządzanie strategiczne województwem

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1380/2013 w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa

WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Transkrypt:

DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYK WEWNĘTRZNYCH UNII DEPARTAMENT POLITYCZNY B: POLITYKA STRUKTURALNA I POLITYKA SPÓJNOŚCI ROZWÓJ REGIONALNY POLITYKA SPÓJNOŚCI PO 2013 r.: OCENA KRYTYCZNA WNIOSKÓW USTAWODAWCZYCH EKSPERTYZA STRESZCZENIE Abstrakt Niniejsza ekspertyza przedstawia krytyczną analizę pakietu projektów ustawodawczych dotyczących polityki spójności UE po 2013 r. Na podstawie literatury i modelowania budżetowego określa ona główne mocne i słabe strony wniosków oraz przedstawia zalecenia, które mogą zostać uwzględnione w stanowisku Parlamentu Europejskiego w rokowaniach. IP/B/REGI/IC/2011_129 Czerwiec 2012 r. PE 474.558 PL

Niniejszy dokument został przygotowany na wniosek Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu Europejskiego. AUTORZY Carlos Mendez prof. John Bachtler Fiona Wishlade WŁAŚCIWY ADMINISTRATOR dr Esther Kramer Departament Tematyczny B: Polityka strukturalna i polityka spójności Parlament Europejski B-1047 Bruksela E-mail: poldep-cohesion@europarl.europa.eu POMOC REDAKCYJNA Lea Poljančić WERSJE JĘZYKOWE Oryginał: EN Tłumaczenie: DE, FR. Streszczenie: BG, CS, DA, DE, EL, EN, ES, ET, FI, FR, HU, IT, LT, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, SV. O WYDAWCY Aby skontaktować się z Departamentem Tematycznym lub zamówić jego comiesięczny biuletyn, należy napisać na adres: poldep-cohesion@europarl.europa.eu Dokument ukończono w czerwcu 2012 r. Bruksela, Unia Europejska, 2012 r. Niniejszy dokument jest dostępny w internecie na stronie: http://www.europarl.europa.eu/studies SPROSTOWANIE Opinie wyrażone w niniejszym dokumencie są opinią wyłącznie autorów i niekoniecznie odzwierciedlają oficjalne stanowisko Parlamentu Europejskiego. Powielanie i tłumaczenie do celów niehandlowych jest dozwolone pod warunkiem wskazania źródła oraz wcześniejszego poinformowania wydawcy i wysłania mu egzemplarza.

Polityka spójności po 2013 r.: Ocena krytyczna wniosków ustawodawczych STRESZCZENIE Dnia 6 października 2011 r. Komisja Europejska zgłosiła pakiet projektów rozporządzeń dotyczących reformy polityki spójności po 2013 r. Celem niniejszej ekspertyzy jest krytyczna ocena tych wniosków w oparciu o najnowsze badania i dokumenty dotyczące tej polityki oraz modelowanie budżetowe i zaproponowanie zaleceń, które mogą zostać uwzględnione w stanowisku Parlamentu Europejskiego w rokowaniach. Rozdział wprowadzający, zawierający szczegółowe informacje dotyczące kontekstu ustawodawczego, nadrzędnych celów, metodyki i struktury ekspertyzy, poprzedza sześć kolejnych rozdziałów, które zawierają ocenę wniosków dotyczących reformy według kluczowych bloków tematycznych. W rozdziale 2 prezentowane są przyszłe kryteria kwalifikowalności i scenariusze alokacji przewidziane w polityce spójności UE. Wykorzystują one dane Eurostatu dostępne na koniec lutego 2012 r. Tendencje dotyczące regionalnego wzrostu gospodarczego w bieżącym okresie oraz wykorzystanie średnich danych dla UE27 zredukowałoby znacznie zakres populacyjny regionów objętych celem konwergencji w latach 2014 2020. Przyjęcie nowej definicji regionu przejściowego zmieni również model przeprowadzania interwencji, stworzona zostanie bowiem kategoria obszaru objętego pomocą obejmująca ponad 11 procent populacji UE15. We wnioskach dotyczących budżetu do roku 2020 zasadniczo proponuje się nieznaczne zmniejszenie budżetu polityki spójności. W dużej mierze wynika to z ograniczenia wydatków na konwergencję, choć w przeliczeniu na 1 mieszkańca wydatki na konwergencję i tak nieco by wzrosły; wydatki na cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie znacznie by się zwiększyły, zarówno w kategoriach bezwzględnych, jak i w przeliczeniu na 1 mieszkańca; z kolei wydatki na regiony przejściowe wzrosłyby o połowę. Nasilenie pomocy różnić się będzie znacznie dla byłych regionów konwergencji, które otrzymają co najmniej dwie trzecie swoich poprzednich alokacji i innych regionów przejściowych, dla których mechanizm alokacji nie jest jasno sprecyzowany. Pod względem finansowym zasadnicze znaczenie miałoby ustalenie górnego pułapu dla alokacji finansowych, zwłaszcza w odniesieniu do najmniej zamożnych państw członkowskich. W przypadku takich krajów proponowany pułap znajduje się na o wiele niższym poziomie niż pułap ustalony na lata 2007 2013 i ma negatywny wpływ na państwa o niższym wzroście. Rozdział 3 przedstawia nadrzędne cele polityki spójności. Komisja nie zaproponowała żadnych istotnych zmian w nadrzędnych celach polityki spójności. Nowe zobowiązanie do spójności terytorialnej wynikające z Traktatu jest obecnie jaśniej sprecyzowane, lecz pozostaje niewłaściwie sformułowane, a we wszystkich projektach rozporządzeń kładzie się duży nacisk na nadrzędne cele tematyczne strategii Europa 2020. W kwestii struktury polityki proponowana jest racjonalizacja nadrzędnych celów poprzez (ponowne) sformułowanie dwóch podstawowych celów : inwestowanie we wzrost gospodarczy i zatrudnienie we wszystkich regionach; oraz współpraca terytorialna. Uproszczenie to zasługuje na wsparcie, ponieważ pomaga odróżnić nadrzędne cele polityki od różnych kategorii regionów, które są celami wsparcia. Jednakże podejście do celów w ustawodawstwie jest dezorientujące i niespójne ze względu na brak jasnego określenia celów różnych funduszy we wspólnych przepisach oraz niekonsekwentne stosowanie terminów odnoszących się do nadrzędnych celów ( misja, cele i zadania ) w różnych rozporządzeniach dotyczących funduszy. Wymiar terytorialny przedstawiony został w rozdziale 4. Komisja proponuje bardziej lokalne i zintegrowane interwencje za pośrednictwem instrumentów realizowanych przez społeczność polegających na inwestycjach w rozwój lokalny oraz zintegrowanych 3

Departament Tematyczny B: Polityka strukturalna i polityka spójności inwestycjach terytorialnych, zintegrowane podejście do rozwoju terytorialnego w strukturze planowania oraz bardziej strategiczne podejście do współpracy terytorialnej. Wśród państw członkowskich panuje niepokój dotyczący odgórnej normatywności przepisów, w szczególności wymogu włączenia wszystkich instrumentów terytorialnych do umów o partnerstwie i programów oraz wyodrębnienia 5 procent środków finansowych na rozwój obszarów miejskich. Dalsze obawy budzi kwestia potencjału administracyjnego wymaganego przy wdrażaniu zintegrowanego podejścia terytorialnego. Ogólnie rzecz ujmując, silna orientacja tematyczna projektów rozporządzeń i wspólnych ram strategicznych skupiająca się na nadrzędnych celach strategii Europa 2020 budzi uzasadnione obawy związane z utratą podejścia strategicznego do rozwoju terytorialnego i spójności. Tematyczne skoncentrowanie się na strategii Europa 2020 również wydaje się problematyczne dla europejskiego celu współpracy terytorialnej, gdzie programy często muszą odpowiadać na złożone potrzeby i wyzwania; i niejasna pozostaje kwestia w jaki sposób współpraca terytorialna będzie strategicznie skoordynowana w umowach o partnerstwie oraz z umowami innych państw członkowskich. Rozdział 5, pod tytułem spójność strategiczna i programowanie, zawiera omówienie wniosków dotyczących nowych ram planowania i koncentracji tematycznej. Projekt wspólnych ram strategicznych umożliwiający zwiększenie strategicznej koordynacji różnych funduszy i polityk UE został zgłoszony przez Komisję. Jednakże polityczna odpowiedzialność i legitymizacja tego dokumentu na szczeblu krajowym może być ograniczona, jeżeli Rada i Parlament Europejski nie będą formalnie zaangażowane w przyjęcie tego wniosku ustawodawczego. Struktura planowania strategicznego krytykowana jest za brak wymiaru terytorialnego i przesadny nacisk na strategię Europa 2020. Podobne obawy budzi nadmierna kontraktualizacja i centralizacja, uwzględniając zastosowanie mechanizmów koordynacji w obszarach, w których UE ma słabe kompetencje. Chociaż istnieją silne argumenty za większą koncentracją wydatków, wnioski dotyczące wyodrębnienia ich zarówno w ramach poszczególnych funduszy, jak i wśród wszystkich funduszy są złożone i niespójne oraz mocno krytykowane przez państwa członkowskie oraz inne zainteresowane strony za brak odpowiedniego odzwierciedlenia potrzeb terytorialnych. Rozdział 6 przedstawia nowe ramy oceny wykonania jako część programu opartego na rezultatach. Warunki ex ante są kluczowym komponentem, ale muszą koncentrować się na poprawie efektywności, być połączone z inwestycjami polityki spójności, być ograniczone pod względem liczby, przestrzegać zasady pomocniczości i opierać się na wspólnych i konsensualnych uzgodnieniach. Niektóre z zaproponowanych warunków ogólnych są bardziej nastawione na zapewnianie zgodności z zasadami innych polityk UE niż na zapewnianie skutecznego osiągnięcia nadrzędnych celów programu. Rozszerzenie warunków makroekonomicznych z Funduszu Spójności na fundusze strukturalne nie jest dobrze uzasadnione. Wnioski dotyczące ram oceny wykonania i rezerwy na wykonanie są blisko powiązane z warunkami. Jeżeli celem jest zwiększenie zorientowania na rezultaty, większy nacisk należy położyć na wskaźniki rezultatów w przeciwieństwie do wydatków lub wyników, jak zdaje się sugerować rozporządzenie. Pojawiają się również wątpliwości dotyczące czasu oceny wykonania, jakości danych dotyczących wykonania, wyzwań metodycznych w prezentowaniu osiągnięć oraz grania (pokusa ustalenia łatwo osiągalnych celów). Systemy monitorowania muszą zostać dostosowane do tej orientacji na rezultaty. Proponowane warunki ex ante istnienia skutecznego systemu wskaźników dotyczących rezultatów powinny być mile widziane, ale wspólne wskaźniki na szczeblu UE powinny również jasno wykazywać różnice między wskaźnikami dotyczącymi wyników a wskaźnikami dotyczącymi rezultatów. Wnioski dotyczące oceny zapewniają właściwą równowagę między potrzebą zagwarantowania elastyczności, tak by oceny były dostosowane do potrzeb państw członkowskich, a wymogiem podejmowania ocen w okresie, który umożliwia zbadanie 4

Polityka spójności po 2013 r.: Ocena krytyczna wniosków ustawodawczych efektywności wydatków. Więcej można by zrobić w kwestii zagwarantowania terminowego, publicznego udostępniania sprawozdań z oceny na szczeblu UE. Zachęta prawna dla państw członkowskich w okresie 2007 2013 mająca na celu wzmacnianie potencjału administracyjnego do wdrażania funduszy jest jeszcze silniejsza we wnioskach ustawodawczych na okres 2014 2020. Projekt koncepcji Komisji dotyczący sposobu mierzenia potencjału ma jednak ciągle formę szczątkową. Wspólne plany działania stanowią nowy, zorientowany na efektywność wykonania instrument oparty na podejściu do zwrotu wydatków uzależnionym od wyników. Chociaż istnieją potencjalne wyzwania, tożsame z wyzwaniami rezerwy na wykonanie, inicjatywa ta zapewnia sposobność sprawdzenia możliwości zwiększania orientacji części programów na wykonanie i powinna być wspierana. Systematyczne monitorowanie i ocena są konieczne, by w przyszłości można było wykorzystać doświadczenia i potencjał, włączając je w główny nurt innych rodzajów interwencji (takich jak wsparcie infrastrukturalne w ramach EFRR). W końcu zagadnienie, na temat którego projekty rozporządzeń oraz ostatnie debaty dotyczące reformy milczą, dotyczy sposobu wzmożenia debaty i zwiększenia odpowiedzialności politycznej na wysokim szczeblu w kwestii efektywności wykonania na szczeblu UE, w szczególności przed Parlamentem Europejskim. Proponowane wprowadzenie ram rozliczalności wykonania UE ma na celu wypełnienie tej luki. Rozdział 7 opisuje wnioski dotyczące uproszczeń i pewności. Komisja poczyniła znaczne wysiłki w celu uproszczenia, usprawnienia i zharmonizowania systemów i zasad, szczególnie poprzez ustanowienie wspólnych ram regulacyjnych i wymagań dla różnych funduszy. Inne środki nastawione są na zwiększanie pewności dotyczącej legalności i prawidłowości. Ogólnie rzecz ujmując, wnioski ustawodawcze skupiają się przede wszystkim na uproszczeniach dla beneficjentów, podczas gdy uproszczenia dla krajowych lub regionalnych administratorów programów pozostają trudne do zdefiniowania. Nie istnieje proste rozwiązanie problemów związanych ze złożonością kwestii administracyjnych i błędami polityki spójności, ale niezbędna jest większa równowaga między (często konkurencyjnymi) celami związanymi z upraszczaniem, pewnością i wydajnością. Wnioski ustawodawcze i zmiany muszą być oparte na gruntownej ocenie ex ante dotyczącej efektów stosowanych środków oraz muszą podlegać jednakowo rygorystycznemu, ciągłemu monitorowaniu i ewaluacji w latach 2014 2020. W ostatnim rozdziale znajdują się zarówno wnioski płynące z ekspertyzy, jak i zalecenia polityczne, które mogą zostać uwzględnione w stanowisku Parlamentu Europejskiego. Kwalifikowalność i alokacje 1. Parlament Europejski powinien zwrócić się do Komisji o dostarczenie oceny wykonalności śródokresowej oceny kwalifikowalności oraz o zapewnienie możliwości rozwiązania problemów związanych z istotną niestabilnością. 2. Komisja powinna zostać poproszona o wyjaśnienia dotyczące kryteriów dla alokacji środków na regiony znajdujące się w fazie przejściowej oraz na obszary najlepiej rozwinięte. 3. Należy zwrócić się do Komisji o wyjaśnienia dotyczące jej wniosków związanych z ustanawianiem górnych pułapów i określenie zakładanych sposobów rozwiązywania kwestii negatywnego wpływu istnienia górnych pułapów. 5

Departament Tematyczny B: Polityka strukturalna i polityka spójności Nadrzędne cele 4. Parlament Europejski powinien dążyć do wprowadzenia konkretnych wyjaśnień i zmian regulacyjnych: nowego, niezależnego tytułu lub artykułu dotyczącego nadrzędnych celów we wspólnych przepisach, określającego nadrzędne cele dla każdego funduszu objętego zakresem wspólnych ram strategicznych; dodatkowego ustępu określającego (w formie definicji ) nadrzędne cele lub wyjaśniającego różnicę między terminami misja, nadrzędne cele (objectives), cele (goals) i zadania lub paru takich ustępów; oraz standaryzacji terminologii stosowanej w rozporządzeniach dotyczących funduszy, unikając wymiennego i niespójnego stosowania terminów i tytułów, takich jak misja, nadrzędne cele i zadania. Wymiar terytorialny 5. Parlament Europejski powinien dążyć do wzmacniania terytorialnego wymiaru pakietu projektów ustawodawczych. W szczególności, wspólne ramy strategiczne powinny zawierać specjalną sekcję i podsekcje dla każdego nadrzędnego celu tematycznego (załącznik I projektu wspólnych ram strategicznych) dotyczącą wymiaru terytorialnego, określającą zasady terytorialne, priorytety i działania przy zastosowaniu agendy terytorialnej 2020 jako punktu odniesienia i wskazującą kluczowe powiązania między agendą a strategią Europa 2020 ; a w stosunku do umów o partnerstwie powinien istnieć wymóg określenia, na poziomie strategicznym, sposobu stosowania interwencji polityki spójności w celu wykorzystania potencjału terytorialnego z zamiarem osiągnięcia celów strategii Europa 2020, w zgodzie z agendą terytorialną, oraz wymóg zwiększania spójności terytorialnej na szczeblu regionalnym, krajowym i europejskim. 6. W sprawozdaniach z wdrażania programu operacyjnego powinno być wymagane umieszczenie informacji dotyczących terytorialnej dystrybucji środków finansowych na szczeblu subregionalnym (tj. granice NUTS III/IV lub najniższy szczebel, na którym dane dotyczące operacji są automatycznie zbierane w systemach monitorowania) dla każdego nadrzędnego celu tematycznego programu. 7. Parlament Europejski powinien popierać: zagwarantowanie w przepisach regulacyjnych dotyczących konkretnych instrumentów terytorialnych w treści umowy partnerskiej (art. 14) stosowania instrumentów terytorialnych opcjonalnie oraz w zależności od właściwego uzasadnienia przedstawionego przez państwa członkowskie dotyczącego ich zasadności; zapewnienie większej elastyczności państw członkowskich w ich podejściu do zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich poprzez założenie, że wysokość wyodrębnionych środków powinna być negocjowana z Komisją na podstawie uzasadnionych przez państwa członkowskie potrzeb oraz że wymagana lista miast powinna mieć charakter indykatywny. 8. Rozporządzenia powinny zawierać wymóg, by wdrażanie realizowanych przez społeczność instrumentów inwestycji w rozwój lokalny i zintegrowanych inwestycji terytorialnych było poparte konkretnym zapisem w umowie o partnerstwie oraz późniejszą oceną ex ante programu dotyczącą odpowiedniego potencjału administracyjnego. 9. Rozporządzenia powinny zapewniać większą elastyczność dla programów EWT w odniesieniu do tematycznego ukierunkowania interwencji, albo przez zwiększanie liczby możliwych nadrzędnych celów tematycznych, albo poprzez ograniczenie wymogu koncentracji procentowej alokowanych środków (np. 75 procent). Ponadto należy stworzyć przepis wprowadzający mechanizm koordynacji pomiędzy umowami o partnerstwie państw członkowskich uczestniczących we wspólnej EWT, na przykład 6

Polityka spójności po 2013 r.: Ocena krytyczna wniosków ustawodawczych terytorialny protokół ustaleń określający główne obszary priorytetowe oraz biorący pod uwagę istotne strategie makroregionalne i strategie basenów morskich. Spójność strategiczna i programowanie: 10. Wspólne ramy strategiczne powinny zostać zaproponowane przez Komisję i zatwierdzone przez Radę oraz Parlament Europejski po konsultacji z Komitetem Regionów i Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, najlepiej w formie załącznika do rozporządzenia. 11. Parlament Europejski powinien zagwarantować właściwe odzwierciedlenie nadrzędnych celów spójności w treści umów o partnerstwie i programów operacyjnych, z uwzględnieniem terytorialnego i zintegrowanego podejścia: Rozporządzenie ogólne powinno wyraźnie wskazywać, że umowy o partnerstwie, a szczególnie programy operacyjne, powinny przede wszystkim określać strategię dążenia do realizacji nadrzędnych celów UE związanych ze spójnością ekonomiczną, społeczną i terytorialną; w ich treści powinno być wymagane zademonstrowanie terytorialnego i zintegrowanego podejścia; oraz powinny zawierać postanowienia pozwalające na przyjęcie programów wielofunduszowych, z uwzględnieniem funduszy objętych zakresem wspólnych ram strategicznych, wzrost progu finansowania krzyżowego do co najmniej 10 procent, a osiom priorytetowym pozwalające na połączenie priorytetów inwestycyjnych z różnych nadrzędnych celów w ramach wszystkich funduszy. 12. Konieczne jest unikanie pokrywania się i duplikowania treści umów o partnerstwie i programów operacyjnych. Należy poddać pod rozwagę kwestię, które elementy i rodzaje informacji można by zawrzeć tylko w programach oraz czy zakres decyzji Komisji powinien być zawężony do pewnych, kluczowych aspektów umowy o partnerstwie; z kolei procedury planowania i przyjmowania umów o partnerstwie muszą być wyczulone na specyficzne aspekty terytorialne i ustalenia dotyczące sprawowania rządów, szczególnie w państwach, gdzie kompetencje dotyczące rozwoju regionalnego są częściowo lub całkowicie zdecentralizowane do szczebla regionów. 13. Rozporządzenie powinno zawierać postanowienia wymagające od państw członkowskich i regionów przedstawienia uzasadnienia dla zwiększonego poziomu koncentracji tematycznej dla wszystkich funduszy objętych zakresem wspólnych ram strategicznych oraz wyjaśnienia, w jaki sposób przyczyni się to do osiągnięcia większej masy krytycznej dla wybranych rodzajów inwestycji. Uzasadnienie to powinno być umieszczone w programach operacyjnych i poddane szczegółowej ocenie w trakcie przeprowadzania oceny ex ante. 14. Parlament Europejski powinien zwrócić się do Komisji o umieszczenie w jej sprawozdaniu na temat rokowań i wyników programu analizy dotyczącej zwiększonego poziomu koncentracji tematycznej wśród państw członkowskich oraz na szczeblu UE w porównaniu do lat 2007 2013. 15. Alokacje EFS powinny być określane na podstawie starannej analizy potrzeb terytorialnych i zdolności absorpcji oraz negocjowane konsensualnie przez Komisję Europejską, państwa członkowskie i regiony. 7

Departament Tematyczny B: Polityka strukturalna i polityka spójności Ramy oceny wykonania: 16. Parlament Europejski powinien popierać wprowadzenie warunków ex ante. Jednakże słabe uzasadnienie dla warunków makroekonomicznych z punktu widzenia polityki spójności przemawia za ich ponownym rozważeniem. Jeżeli ze względu na szerszą presję polityczną jest to niepraktyczne, warunki makroekonomiczne nie powinny narzucać obowiązkowych zmian w umowach o partnerstwie lub programach i powinny obejmować wszystkie płatności z budżetu UE na rzecz państw członkowskich. 17. Parlament Europejski powinien poprzeć proponowane ramy oceny wykonania/rezerwę na wykonanie, pod warunkiem, że będą one: związane z rezultatami; przeprowadzane w momencie realizacji programu, kiedy można słusznie oczekiwać istotnych rezultatów; wykonywane z zastosowaniem wiarygodnych metodyk monitorowania informacji i oceny; oraz przyznawane projektom o wysokiej jakości. Bez spełnienia tych warunków (szczególnie dotyczących danych) obciążenie pracą administracyjną związaną z rezerwą jest trudne do uzasadnienia. 18. Parlament powinien poprzeć wnioski Komisji związane z efektywnymi, opartymi na rezultatach systemami monitorowania i oceny oraz zapewnić, by Rada nie osłabiła w trakcie negocjacji warunków ex ante dotyczących systemów statystycznych i wskaźników dotyczących rezultatów. Proponowane zastosowanie wspólnych wskaźników na szczeblu UE oraz wskaźników charakterystycznych dla programu na szczeblu państw członkowskich powinno zostać również poparte pod warunkiem zagwarantowania konsekwentnego stosowania tego podejścia dla wszystkich funduszy. Parlament Europejski powinien poprzeć wnioski Komisji dotyczące wzmacnianie procesu przeprowadzania oceny, a nawet zabiegać o maksymalną transparentność i dostępność wyników oceny, co może być pomocne w procesie podejmowania decyzji. 19. Komisja powinna ustalić efektywne poziomy odniesienia i wskaźniki do badania i monitorowania stanu i postępu w zakresie działań administracyjnych i potencjału administracyjnego; jest to zadanie o zasadniczym znaczeniu przed uruchomieniem kolejnej rundy programów w 2014 r. 20. Należy poprzeć inicjatywę wspólnego planu działania, ponieważ może ona stanowić użyteczny przypadek testowy do zbadania w przyszłości sposobu lepszego zorientowania pewnych części programów na efektywność wykonania. 21. Parlament Europejski powinien priorytetowo domagać się ustanowienia ram rozliczalności wykonania UE dla polityki spójności uwzględniających: sprawozdanie roczne dla Parlamentu składane przez Komisję; coroczną debatę w ramach Rady oraz wzajemną ocenę w nowej grupie wysokiego szczebla; oraz ukierunkowanie na rezultaty sprawozdań z wykonania państw członkowskich. 22. Orientacja mechanizmów raportowania na wykonanie powinna być zwiększana poprzez: (a) zmianę sprawozdania rocznego Komisji w sprawie polityki spójności tak, aby położyć większy nacisk na kwestie wykonania; (b) mocniejsze i wiążące zobowiązania dotyczące minimalnych standardów raportowania w sprawie wykonania w sprawozdaniach z wykonania sporządzanych przez państwa członkowskie (określone w rozporządzeniu oraz w wytycznych Komisji dotyczących treści sprawozdań); oraz (c) zwiększenie przejrzystości poprzez wprowadzenie przepisu nakładającego obowiązek publikacji w internecie wszystkich, pełnych sprawozdań rocznych z wykonania do czerwca kolejnego roku. 8

Polityka spójności po 2013 r.: Ocena krytyczna wniosków ustawodawczych Upraszczanie i pewność 23. Biorąc pod uwagę obecny we wnioskach Komisji duży nacisk na szukanie oszczędności administracyjnych dla beneficjentów, kluczowym priorytetem dla Parlamentu Europejskiego w formułowaniu zmian regulacyjnych musi być upraszczanie codziennej pracy administracyjnej instytucji zarządzających, przy uwzględnieniu charakteru różnych struktur administracyjnych na szczeblu krajowym i regionalnym. 24. Stanowisko Parlamentu musi opierać się na systematycznej ocenie kosztów administracyjnych reformy. W tym celu przeprowadzone przez Komisję niezależne badania dotyczące kosztów administracyjnych powinny zostać udostępnione Parlamentowi lub jak najszybciej opublikowane oraz należy zlecić wykonanie dalszych badań w celu dokonania okresowej oceny efektów działań upraszczających w latach 2014 2020. 25. Upraszczanie powinno stać się kluczowym elementem ram rozliczalności wykonania. Niezbędny jest zorganizowany system raportowania dla sprawozdań Komisji do Parlamentu Europejskiego w sprawie efektów i wyników działań upraszczających w latach 2014-2020. 9