Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 października 2015 r. (OR. en)

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 października 2015 r. (OR. en) 13023/1/15 REV 1 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Sekretariat Generalny Rady FIN 685 FSTR 64 FC 63 REGIO 78 SOC 585 Komitet Stałych Przedstawicieli (część II)/Rada Nr poprz. dok.: 11485/15, 11486/15 Dotyczy: Projekt konkluzji Rady w sprawie sprawozdania specjalnego nr 8/2015 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego Czy wsparcie finansowe UE jest odpowiednie w stosunku do potrzeb mikroprzedsiębiorców? Przyjęcie 1. W dniu 15 lipca 2015 r. Sekretariat Generalny Rady otrzymał sprawozdanie specjalne nr 8/2015 pt. Czy wsparcie finansowe UE jest odpowiednie w stosunku do potrzeb mikroprzedsiębiorców?, przyjęte przez Trybunał Obrachunkowy na posiedzeniu w dniu 10 czerwca 2015 r. 2. W myśl zasad zawartych w konkluzjach Rady w sprawie usprawnienia analizy sprawozdań specjalnych Trybunału Obrachunkowego 1 Komitet Stałych Przedstawicieli (część II) na posiedzeniu w dniu 2 września 2015 r. polecił Grupie Roboczej ds. Działań Strukturalnych, by przeanalizowała wspomniane sprawozdanie według zasad zawartych w wyżej wymienionych konkluzjach. 1 Dok. 7515/00 FIN COR /1/15 REV 1 mb/jp/dk 1 DGG 2B PL

2 3. W dniach 28 września i 6 października 2015 r. Grupa Robocza ds. Działań Strukturalnych przeanalizowała sprawozdanie specjalne, a w dniu 15 października 2015 r., w następstwie procedury milczącej zgody, osiągnięto porozumienie w sprawie projektu konkluzji Rady. 4. Komitet Stałych Przedstawicieli proszony jest zatem o zalecenie Radzie, by przyjęła jako punkt A przedmiotowy projekt konkluzji Rady w wersji zamieszczonej w załączniku do niniejszego dokumentu /1/15 REV 1 mb/jp/dk 2 DGG 2B PL

3 ZAŁĄCZNIK Projekt konkluzji Rady w sprawie sprawozdania specjalnego nr 8/2015 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego: Czy wsparcie finansowe UE jest odpowiednie w stosunku do potrzeb mikroprzedsiębiorców? RADA UNII EUROPEJSKIEJ: (1) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (dalej nazywanego Trybunałem ) i PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI jego uwagi; (2) ODNOTOWUJE, że wyniki kontroli pochodzą głównie z reprezentatywnej próby 27 projektów, w ramach których mikroprzedsiębiorcy otrzymują wsparcie finansowe i na które przydzielono środki w łącznej kwocie około 1,6 mld EUR w pięciu państwach członkowskich (Niemczech, Grecji, Włoszech, Polsce i Rumunii), oraz z ankiety przeprowadzonej wśród 18 instytucji zarządzających w 14 państwach członkowskich; (3) PODKREŚLA, że interwencję UE uzasadnia fakt, iż mikroprzedsiębiorcy na całym rynku wewnętrznym mają trudności z dostępem do konwencjonalnych rynków kredytowych, co hamuje tworzenie nowych mikroprzedsiębiorstw i możliwości samozatrudnienia oraz negatywnie wpływa na wzrost gospodarczy UE; (4) ZGADZA SIĘ z Trybunałem, że w okresie programowania wsparcie finansowe UE dla mikroprzedsiębiorców w większości państw członkowskich przekazywano głównie za pomocą dotacji i instrumentów finansowych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), oraz od 2010 r. za pomocą instrumentów finansowych w ramach europejskiego instrumentu mikrofinansowego Progress (EPMF), w tym pożyczek i gwarancji; 13023/1/15 REV 1 mb/jp/dk 3

4 (5) WYRAŻA jednak UBOLEWANIE, że instrumenty finansowe dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w ramach programów operacyjnych Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), a w szczególności inicjatywa JEREMIE (Wspólne europejskie zasoby dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw), mimo ich wyraźnego ukierunkowania na mikroprzedsiębiorstwa w kilku państwach członkowskich, nie zostały objęte zakresem kontroli Trybunału, w związku z czym nie udało się uzyskać pełnego obrazu sytuacji; (6) PRZYPOMINA w odniesieniu do pożyczek zarządzanych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) w ramach Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji że zgodnie z art. 287 ust. 3 Traktatu o Funkcjonowaniu UE (TFUE) Trybunał może kontrolować operacje pożyczkowe dokonywane w ramach mandatu powierzonego Bankowi przez UE, jak również operacje zarządzane przez Bank i gwarantowane z budżetu ogólnego UE; w związku z tym żałuje, że operacje te również nie zostały objęte zakresem kontroli; (7) PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI ustalenie Trybunału, że w przypadku trzech z sześciu skontrolowanych instrumentów finansowych EFS nie opracowano strategii inwestycyjnej, w przypadku pięciu z sześciu instrumentów nie przeprowadzono analizy portfela wierzytelności zagrożonych, a w przypadku trzech z sześciu instrumentów brakowało przepisów dotyczących zamknięcia, że tylko jeden z sześciu instrumentów pozyskał dodatkowe finansowanie prywatne oraz że informacje dotyczące przynależności odbiorców do szczególnie wrażliwych grup nie były dostępne w przypadku 11 z 17 skontrolowanych programów operacyjnych EFS; odnotowuje także wniosek Trybunału, zgodnie z którym w programowaniu i opracowaniu koncepcji unijnego wsparcia wystąpiły uchybienia, które mogły negatywnie wpłynąć na jego skuteczność; (8) PODKREŚLA, że rozporządzenia o funduszach strukturalnych i inwestycyjnych UE usprawniły opracowywanie, ocenę i realizację programów w aktualnym okresie programowania; (9) ZGADZA SIĘ z Trybunałem, że aby należycie odpowiedzieć na potrzeby mikroprzedsiębiorców, konieczne jest opracowanie strategii inwestycyjnej; (10) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE ustalenie Trybunału, że wielkość poszczególnych działań w ramach wsparcia finansowego można uznać za odpowiednią w stosunku do potrzeb mikroprzedsiębiorców, że większość skontrolowanych projektów w ramach EFS i EPMF była skierowana do mikroprzedsiębiorców, którzy wcześniej byli bezrobotni, oraz że większość mikroprzedsiębiorstw wspieranych przez EPMF była podmiotami rozpoczynającymi działalność gospodarczą (start-up); 13023/1/15 REV 1 mb/jp/dk 4

5 (11) Biorąc pod uwagę zalecenia Trybunału, ZACHĘCA państwa członkowskie, by w stosownych przypadkach w trakcie opracowywania instrumentów finansowania oraz przygotowywania programów operacyjnych obejmujących wsparcie finansowe UE dla mikroprzedsiębiorców przeprowadziły należyte oceny potrzeb, zwiększyły skuteczność systemów zarządzania ryzykiem i systemów operacyjnych oraz określiły kryteria kwalifikowalności służące dotarciu do odpowiednich grup docelowych, w tym w przypadku EFS do osób bezrobotnych i osób z grup szczególnie wrażliwych; (12) ZGADZA się z Komisją, że przeprowadzenie pełnej analizy porównawczej kosztów wdrażania dotacji i instrumentów finansowych EFS oraz instrumentów finansowych w ramach programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) 2 z myślą o określeniu rzeczywistego poziomu tych kosztów byłoby trudne, ale ZAZNACZA, że od 2011 r. państwa członkowskie mają obowiązek przekazywać dane o kosztach i opłatach związanych z zarządzaniem wdrażaniem instrumentów finansowych, i ZACHĘCA Komisję, by mimo wszystko przedstawiła udoskonaloną analizę porównawczą kosztów wdrażania oraz skuteczności zarówno unijnych, jak i krajowych instrumentów finansowych; (13) UZNAJE potencjalną skuteczność wykorzystywania instrumentów finansowych do zwiększenia wpływu i efektu dźwigni europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, na podstawie oceny ex-ante i konkretnych celów określonych w programach operacyjnych, jako środka uzupełniającego istniejące regionalne, krajowe i unijne instrumenty finansowe (zarówno publiczne, jak i prywatne) oraz skoordynowanego z tymi instrumentami; PONOWNIE ZWRACA się do państw członkowskich, by nadal poszukiwały sposobów dalszego zwiększenia i rozszerzenia zakresu wykorzystania tych instrumentów, lecz jednocześnie PRZYPOMINA, że dotacje w ramach polityki spójności wykorzystywane indywidualnie lub w połączeniu z instrumentami finansowymi są skuteczną formą wsparcia dla wielu rodzajów projektów i programów; (14) PODKREŚLA, że kryteria oceny określane są w ramach regulacyjnych funduszy i że Komisja nie może w żadnym wypadku wykraczać poza zakres przepisów prawnych uzgodnionych przez współprawodawców, nakładając dodatkowe obowiązki; 2 Od 2014 r. obejmuje on też EPMF /1/15 REV 1 mb/jp/dk 5

6 (15) PODKREŚLA jednak, że część zaleceń Trybunału została już uwzględniona w nowych ramach regulacyjnych na lata , m.in. poprzez wymóg przeprowadzania w przypadku instrumentów finansowych ocen ex ante (art. 37 ust. 2 rozporządzenia nr 1303/2013), pozwalających stwierdzić zawodność mechanizmów rynkowych, nieoptymalny poziom inwestycji oraz określić potrzeby inwestycyjne; (16) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE w tym względzie zobowiązanie Komisji do udzielania państwom członkowskim porad na temat oceny ex ante, szczególnie w kontekście posiedzeń komitetów monitorujących, oraz wskazówek na temat wdrażania instrumentów finansowych; (17) PONAWIA swój apel do Komisji, by w sposób terminowy, spójny, konsekwentny i jasny udzielała wskazówek na temat wykorzystywania instrumentów finansowych i na temat synergii między poszczególnymi instrumentami oraz by na wszelkie sposoby dążyła do zwiększenia klarowności informacji; (18) WYRAŻA na zakończenie UBOLEWANIE, że Trybunałowi nie udało się udzielić jasnej odpowiedzi na pytanie zadane w ramach kontroli czy wsparcie finansowe UE jest odpowiednie w stosunku do potrzeb mikroprzedsiębiorców? Z ZADOWOLENIEM PRZYJĘŁABY analizę ekonomiczną tego zagadnienia /1/15 REV 1 mb/jp/dk 6