Drobnoustroje w ochronie środowiska A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny Biologia, specjalność: Mikrobiologia studia drugiego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne przedmiot obowiązkowy, moduł kierunkowy 1 rok / 2 semestr Student powinien posiadać zakres wiadomości ogólnobiologicznych na poziomie podstawowym studiów I stopnia wykład 15 godzin laboratoria 15 godzin Celem jest opanowanie wiedzy i nabycie umiejętności praktycznych przez studenta z zakresu wykorzystania drobnoustrojów w ochronie Metody dydaktyczne: wykład, wykonywanie doświadczeń według instrukcji podczas zajęć laboratoryjnych, analiza wyników Formy zaliczenia : zaliczenie na ocenę laboratoriów, egzamin pisemny (test zamknięty) Efekty kształcenia i 1. Student charakteryzuje drobnoustroje wykorzystywane w ochronie środowiska oraz wymienia i opisuje procesy biotechnologiczne, w których są wykorzystywane 2. Student izoluje i wstępnie identyfikuje, pod kierunkiem opiekuna, drobnoustroje wykorzystywane w ochronie środowiska 3. Student posługuje się prawidłową terminologią z zakresu mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej. 4. Student uzasadnia potrzebę aktualizowania wiedzy kierunkowej i podnoszenia kompetencji zawodowych, uwzględniając zależność pomiędzy rozwojem mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej a jakością życia ludzi Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W01, K_W06, K_U04 K_W04, K_U03 K_W05, K_W08, K_U11 K_K05, K_K08, K_U12 Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 75 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.; udział w zajęciach laboratoryjnych: 15 godz. ; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 41,3 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 3,8 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 33,8 1,4 o charakterze praktycznym 60,0 2,4 Data opracowania: 1.09.2015 Koordynator : dr Piotr Zieliński
Elementy składowe sylabusu Nazwa Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek B. Informacje szczegółowe Drobnoustroje w ochronie środowiska Biologia, specjalność: Mikrobiologia, studia II stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii 1 r./2 semestr 15 godzin, wykład Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący dr Piotr Zieliński Treści merytoryczne : 1. Problem globalny ochrony System saprobów, wskaźniki oceny jakości ekologicznej, mikroorganizmy hodowalne i niehodowalne. 2. Charakterystyka głównych typów ekologicznych drobnoustrojów. Różnorodność morfologiczna, strukturalna, metaboliczna, behawioralna i genetyczna mikroorganizmów. Mikrobiologia i biotechnologia środowiskowa w ochronie 3. Zanieczyszczone środowiska oraz składowiska odpadów jako miejsca bytowania drobnoustrojów. Bioremediacja gleb i wód gruntowych. Rekultywacja terenów zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi. 4. Możliwości wykorzystania drobnoustrojów zawierających obcą informację genetyczną w ochronie Zasady bezpieczeństwa przy wprowadzaniu organizmów transgenicznych do 5. Mikrobiologiczne metody uzdatniania wody do picia. Ścieki rodzaje, charakterystyka. Mechaniczne i fizykochemiczne oczyszczanie ścieków (metody naturalne, złoża biologiczne, osad czynny). Współczesne tendencje oczyszczania ścieków. 6. Mikrobiologiczny rozkład środków ochrony roślin. Usuwanie i odzyskiwanie metali na drodze biosorpcji i akumulacji. Bioługowanie minerałów. Zastosowanie filtrów biologicznych do usuwania zanieczyszczeń powietrza. Uzdatnianie wody do picia. Kompostowanie odpadów bytowych i przemysłowych. 7. Mikrobiologiczne zwalczanie owadów oraz innych szkodników. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Efekty kształcenia: 1. Student charakteryzuje drobnoustroje wykorzystywane w ochronie środowiska oraz wymienia i opisuje procesy biotechnologiczne, w których są wykorzystywane. 2. Student posługuje się prawidłową terminologią z zakresu mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej. 3. Student uzasadnia potrzebę aktualizowania wiedzy kierunkowej i podnoszenia kompetencji zawodowych, uwzględniając zależność pomiędzy rozwojem mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej a jakością życia ludzi. Sposoby weryfikacji: 1. Ocena ciągła Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch wykładów) Literatura podstawowa: 1. Błaszczyk M. K. Mikroorganizmy w ochronie PWN, Warszawa 2009 2. Bobrowski M. M. Podstawy biologii sanitarnej. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2002
3. Błaszczyk M. K. Mikrobiologia środowisk. PWN, Warszawa 2014 4. Singleton P. Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie. PWN, Warszawa 2000 5. Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z. Mikrobiologia techniczna t. II Mikroorganizmy w biotechnologii, ochronie środowiska i produkcji żywności. PWN, Warszawa 2008 Literatura uzupełniająca: 1. Miksch K. (red.) Biotechnologia ścieków. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010 2. Klimiuk E., Łebkowska M. Biotechnologia w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 3. Biotechnologia mikrobiologiczna. Praca zbiorowa pod redakcją J. Długońskiego. Wydawnictwo UŁ, Łódź, 1997 4. Walker C. H., Hopkin S. P., Sibly R.M., Peakall D. B. Podstawy ekotoksykologii. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002 5. Zakrzewski S. F. Podstawy toksykologii Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS 25 30 h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.
Elementy składowe sylabusu Nazwa Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący C. Informacje szczegółowe Drobnoustroje w ochronie środowiska Biologia, specjalność: Mikrobiologia, studia II stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii 1 r./2 semestr 15 godz., laboratoria dr Joanna Sabina Bołtruszko Treści merytoryczne : 1. Spotkanie organizacyjne. Regulamin pracowni, BHP i udzielanie pierwszej pomocy. Metody i techniki stosowane w badaniach wykorzystujących drobnoustroje w ochronie 2. Mikrobiologiczne badania jakości wód, pobór prób do badań mikrobiologicznych, metodyka badań hydromikrobiologicznych. 3. Analizy sanitarno-bakteriologiczne wody, oznaczanie ilościowe Escherichia coli i bakterii grupy coli, metoda filtrów membranowych, metoda probówkowa, testy bakteriofagowe. 4. Mikrogrzyby o potencjalnych właściwościach bioindykacyjnych, ekologia medyczna, grzyby środowisk wodnych, drożdże i drożdżaki, diagnostyka mykologiczna, identyfikacja grzybów z grupy proponowanych biomarkerów. 5. Drobnoustroje udoskonalone genetycznie w ochronie środowiska (GMM). 6. Biologiczne metody oczyszczania ścieków. Analiza biologiczna osadu czynnego oraz błony ze złoża. Badania biotoksykologiczne i ocena wód zatrutych. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Efekty kształcenia: 1. Student izoluje i wstępnie identyfikuje, pod kierunkiem opiekuna, drobnoustroje wykorzystywane w ochronie 2. Student posługuje się prawidłową terminologią z zakresu mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej. 3. Student uzasadnia potrzebę aktualizowania wiedzy kierunkowej i podnoszenia kompetencji zawodowych, uwzględniając zależność pomiędzy rozwojem mikrobiologii i biotechnologii środowiskowej a jakością życia ludzi. Sposoby weryfikacji: 1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami (wejściówki). 2. Jeden pisemny sprawdzian w formie testu zamkniętego. 3. Bieżąca ocena pracy zespołowej podczas analizy uzyskanych w trakcie zajęć wyników. Forma i warunki zaliczenia 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednego laboratorium z koniecznością odpracowania). 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów (pozytywna ocena sprawdzianu testowego).
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Literatura podstawowa: 1. Błaszczyk M. K. Mikroorganizmy w ochronie PWN, Warszawa 2009 2. Bobrowski M. M. Podstawy biologii sanitarnej. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2002 3. Błaszczyk M. K. Mikrobiologia środowisk. PWN, Warszawa 2014 4. Singleton P. Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie. PWN, Warszawa 2000 5. Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z. Mikrobiologia techniczna t. II Mikroorganizmy w biotechnologii, ochronie środowiska i produkcji żywności. PWN, Warszawa 2008 Literatura uzupełniająca: 1. Miksch K. (red.) Biotechnologia ścieków. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010 2. Klimiuk E., Łebkowska M. Biotechnologia w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 3. Biotechnologia mikrobiologiczna. Praca zbiorowa pod redakcją J. Długońskiego. Wydawnictwo UŁ, Łódź, 1997 4. Toksykologia Ćwiczenia laboratoryjne. Praca zbiorowa pod redakcją Marii Łebkowskiej. Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1999 5. Walker C. H., Hopkin S. P., Sibly R.M., Peakall D. B. Podstawy ekotoksykologii. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002 6. Zakrzewski S. F. Podstawy toksykologii Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1997. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS 25 30 h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.