EGZAMIN MATURALNY 2012 CHEMIA

Centralna Komisja Egzaminacyjna EGZAMIN MATURALNY 2012 CHEMIA POZIOM ROZSZERZONY CZERWIEC 2012

2 Zadanie 1. (0-1) Obszar standardów Opis wymaga Zapisanie równa i przewidywanie produktów naturalnych przemian promieniotwórczych oraz sztucznych reakcji j drowych i przewidywanie ich produktów (I.3.a.3) 141 56 Ba 1 p. poprawne napisanie liczby atomowej i symbolu pierwiastka oraz liczby masowej nuklidu Zadanie 2. (0-1) Analiza informacji w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a) C lub w giel 1 p. poprawny wybór pierwiastka Zadanie 3. (0-2) Przewidywanie w a ciwo ci fizykochemicznych substancji wynikaj cych z rodzaju wyst puj cych w nim wi za (I.1.b.7) Fluorowodór ma ( wy sz / ni sz ) temperatur wrzenia ni chlorowodór, poniewa pomi dzy cz steczkami fluorowodoru ( tworz si / nie tworz si ) wi zania wodorowe, a mi dzy cz steczkami chlorowodoru ( tworz si / nie tworz si ) wi zania wodorowe. 1 p. poprawne uzupe nienie zdania Wi zanie koordynacyjne, nazywane te wi zaniem donorowo-akceptorowym, wyst puje w cz steczkach: CO, HNO 3. 1 p. poprawny wybór i napisanie wzorów cz steczek

3 Zadanie 4. (0-1) Zakwalifikowanie tlenków ze wzgl du na ich zachowanie wobec wody, kwasów i zasad (I.2.b.4) Wzory tlenków, które w reakcji z wod tworz zasady kwasy CaO Na 2 O SO 2 P 4 O 10 1 p. poprawne uzupe nienie tabeli Zadanie 5. (0-1) Podanie typowych w a ciwo ci fizycznych i chemicznych metali i niemetali (I.2.a.1,2) Ag lub srebro 1 p. poprawne rozpoznanie pierwiastka Zadanie 6. (0-2) Uzupe nienie brakuj cych danych na podstawie informacji podanych w formie schematów procesów chemicznych (II.2) Wzór jonu A: [Al(OH) 4 ] Wzór jonu B: [Al(OH) 6 ] 3 1 p. poprawne napisanie wzorów obu jonów Zapisanie równa reakcji otrzymywania soli (I.3.a.9) 2Al(OH) 3 + 3H 2 SO 4 Al 2 (SO 4 ) 3 + 6H 2 O 1 p. poprawne napisanie równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (niew a ciwa forma zapisu, b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi

4 Zadanie 7. (0-2) Zapisanie obserwacji wynikaj cych z prezentowanych do wiadcze (II.4.b.2) Przyk ady poprawnej odpowiedzi: Probówka I: Wydziela si gaz lub wydzielaj si p cherzyki (gazu) lub zawarto probówki pieni si. Probówka II: (U wylotu probówki) wyczuwalny jest ostry zapach lub wydziela si gaz (o ostrym, przenikliwym zapachu lub o zapachu amoniaku). 1 p. poprawny opis obserwacji 0 p. b dny opis obserwacji lub brak rozwi zania Zapisanie równa reakcji chemicznych na podstawie graficznego opisu przemiany (I.3.a.4) Przyk ady poprawnej odpowiedzi: NH + 4 + OH NH 3 ( ) + H 2 O Na + + OH + NH + 4 + Cl Na + + Cl + NH 3 ( ) + H 2 O NH + 4 + OH NH 3 H 2 O 1 p. poprawne napisanie równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (niew a ciwa forma zapisu, b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi Zadanie 8. (0-3) Opisanie s owami przebiegu do wiadczenia (II.4.b.1) Przyk ad poprawnej odpowiedzi: Do probówki z roztworem siarczanu(vi) miedzi(ii) nale y (ma ymi porcjami) doda roztwór wodorotlenku sodu (a do wytr cenia osadu wodorotlenku miedzi(ii)). Otrzymany osad trzeba oddzieli od roztworu (przes czy przez bibu ) i rozpu ci w kwasie solnym. 1 p. poprawny opis czynno ci b) (0-2) Zapisanie równa reakcji ilustruj cych otrzymywanie wodorotlenków i soli (I.3.a.10,11) Cu 2+ + 2OH Cu(OH) 2 ( ) Cu(OH) 2 + 2H + Cu 2+ + 2H 2 O

5 2 p. poprawne napisanie dwóch równa reakcji 1 p. poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji 0 p. b dne napisanie obu równa reakcji (niew a ciwa forma zapisu, b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi Zadanie 9. (0-2) Tworzenie z informacji Przewidywanie, jak zmieni si po o enie stanu równowagi reakcji chemicznej po ogrzaniu lub och odzeniu uk adu oraz po zmianie ci nienia (dla reakcji przebiegaj cej w fazie gazowej) (III.1.6) Wydajno reakcji 1) nie ulegnie zmianie. Wydajno reakcji 2) wzro nie. 1 p. poprawne okre lenie wp ywu ci nienia na wydajno obu reakcji Wydajno reakcji 1) wzro nie. Wydajno reakcji 2) zmaleje. 1 p. poprawne okre lenie wp ywu temperatury na wydajno obu reakcji Zadanie 10. (0-2) Podanie przyk adów kwasów i zasad w teorii Brönsteda (I.2.b.10) Kwasy Zasady NH + 4 H 3 O + HCl OH CO 2 3 1 p. poprawny wybór wzorów i uzupe nienie tabeli Wzór kwasu Wzór zasady Sprz ona para I H 2 O OH Sprz ona para II H 3 O + H 2 O 1 p. poprawny wybór wzorów i uzupe nienie tabeli Uwaga: Kolejno podania sprz onych par mo e by dowolna.

6 Zadanie 11. (0-2) Rozwi zanie zada dotycz cych rozcie czania, mieszania i zat ania roztworów (II.5.d.4) Przyk ad poprawnego rozwi zania: 3 3 n 0,13mol dm 0, 5dm 0, 065mola AgNO3 1 magno 0,065mola 170g mol 11,05g 3 3 3 mroztworu 120cm 1,10 g cm 132 g magno3 c% 100% 8, 37% mroztworu c % 8,4% 2 p. zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie oblicze oraz podanie wyniku z w a ciw dok adno ci, poprawnym zaokr gleniem i w procentach Uwaga: Nale y zwróci uwag na zale no warto ci wyniku ko cowego od ewentualnych wcze niejszych zaokr gle. Nale y uzna za poprawne wszystkie wyniki, które s konsekwencj przyj tych przez zdaj cego poprawnych zaokr gle. 1 p. zastosowanie poprawnej metody i: pope nienie b dów rachunkowych prowadz cych do b dnego wyniku liczbowego b d w zaokr gleniu wyniku inna ni wymagana dok adno wyniku niepodanie wyniku w procentach 0 p. zastosowanie b dnej metody obliczenia lub brak rozwi zania Zadanie 12. (0-1) Zilustrowanie przebiegu reakcji jonowych (wytr cania osadów), wykorzystuj c równania reakcji zapisane w formie jonowej skróconej (I.3.a.17) Przyk ady poprawnych odpowiedzi: 3Ba 2+ + 2HPO 4 2- Ba 3 (PO 4 ) 2 ( ) + 2H + 3Ba 2+ + 2HPO 4 2- + 2H 2 O Ba 3 (PO 4 ) 2 ( ) + 2H 3 O + 1 p. poprawne napisanie w formie jonowej skróconej równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne, niew a ciwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi Zadanie 13. (0-3) a) (0-2) Zapisanie równa reakcji chemicznych na podstawie s ownego opisu przemiany (I.3.a.4)

7 Równanie reakcji I: AgNO 3 + HCl AgCl( ) + HNO 3 Równanie reakcji II: OH + H H 2 O 2 p. poprawne napisanie dwóch równa reakcji 1 p. poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji 0 p. b dne napisanie obu równa reakcji (niew a ciwa forma zapisu, b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi Selekcja i analiza informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3) Roztwór ma ph < 7. 1 p. poprawne okre lenie ph roztworu Zadanie 14. (0-1) Dostrzeganie zwi zków przyczynowo-skutkowych zachodz cych w procesach chemicznych w zale no ci od warunków, w których przebiegaj typowe reakcje (III.1.1) Fenoloftaleina zabarwi si na kolor malinowy w roztworze II. 1 p. poprawne wskazanie roztworu Zadanie 15. (0-2) Zastosowanie równania kinetycznego do oblicze zwi zanych z szybko ci reakcji (II.5.g) Przyk ad poprawnego rozwi zania: c H 2 = c A c N 2 = c B v = k ( 2 1 ca ) 3 ( 2 1 cb ) = k 8 1 ca3 2 1 cb = 16 1 k ca3 c B = 16 1 v 2 p. zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie oblicze oraz podanie wyniku 1 p. zastosowanie poprawnej metody i pope nienie b dów rachunkowych prowadz cych do b dnego wyniku liczbowego 0 p. zastosowanie b dnej metody lub brak rozwi zania

8 Zadanie 16. (0-1) Zaklasyfikowanie substancji chemicznych na podstawie opisu reakcji chemicznych lub w a ciwo ci fizykochemicznych (III.3.1) Probówka I Probówka II Probówka III Wzór kwasu HNO 3 st ony H 2 SO 4 (st ony) HNO 3 rozcie czony 1 p. poprawne uzupe nienie tabeli Zadanie 17. (0-2) Obliczenie sta ej dysocjacji w roztworach kwasów i zasad (II.5.f.2) Przyk ad poprawnego rozwi zania: liczba moli Y - 23 5,418 10 = moli = 0,9 mola (w 3 dm 3 roztworu) 23 6,02 10 st enia w stanie równowagi [H + ] = [Y - 0,9 mola ] = 3 3 dm = 0,3 (mol dm-3 ) K = - [H ][Y ] [HY] = 0,3 0,3 1,5 = 0,06 = 6 10-2 4,5 mola [HY] = 3 3 dm = 1,5 (mol dm-3 ) 2 p. zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie oblicze oraz podanie wyniku z poprawn dok adno ci Uwaga: Nale y zwróci uwag na zale no warto ci wyniku ko cowego od ewentualnych wcze niejszych zaokr gle. Nale y uzna za poprawne wszystkie wyniki, które s konsekwencj przyj tych przez zdaj cego poprawnych zaokr gle. 1 p. zastosowanie poprawnej metody i pope nienie b dów rachunkowych prowadz cych do b dnego wyniku liczbowego b d w zaokr gleniu wyniku inna ni wymagana dok adno wyniku podanie wyniku z b dn jednostk 0 p. zastosowanie b dnej metody lub brak rozwi zania Zadanie 18. (0-2) Wskazanie utleniacza lub reduktora (I.1.h.3)

9 Rol reduktora nadtlenek wodoru pe ni w reakcji 2). 1 p. poprawne wskazanie numeru reakcji Zadanie 19. (0-3) Zastosowanie prawa zachowania masy, prawa zachowania adunku oraz zasady bilansu elektronowego do uzgodnienia równania reakcji zapisanego w formie jonowej (I.3.a.1) a) (0-2) Równanie procesu utleniania: Cr(OH) 3 (s) + 5OH CrO 2 4 + 4H 2 O + 3e - ( x 2) Równanie procesu redukcji: IO 3 + 3H 2 O + 6e - I + 6OH 2 p. poprawne napisanie w formie jonowo-elektronowej obu równa 1 p. poprawne napisanie w formie jonowo-elektronowej tylko jednego równania 0 p. b dne napisanie obu równa (b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne, niew a ciwa forma zapisu) odwrotne przypisanie równa procesowi utleniania i redukcji brak odpowiedzi 2Cr(OH) 3 (s) +(1)IO 3 + 4OH 2CrO 2 4 +(1)I + 5H 2 O 1 p. poprawne uzupe nienie wspó czynników stechiometrycznych Uwaga: Zdaj cy otrzymuje 1 punkt równie wtedy, gdy nie otrzyma oceny pozytywnej za zapisanie równa w cz ci a) zadania, ale poprawnie dobra wspó czynniki w cz ci b). 0 p. b dne uzupe nienie wspó czynników stechiometrycznych lub brak odpowiedzi Zadanie 20. (0-2) Wyt umaczenie zachowania metali wobec roztworów soli innych metali na podstawie po o enia metalu w szeregu aktywno ci metali (II.1.b.2) Masa p ytki glinowej: wzros a Masa p ytki srebrnej: nie uleg a zmianie 1 p. poprawne okre lenie zmiany masy p ytek

10 Przyk ad poprawnej odpowiedzi: Masa p ytki kadmowej zmala a, poniewa osadzenie na p ytce 1 mola miedzi (64 g) zwi zane jest z przej ciem do roztworu 1 mola jonów kadmu (112 g). 1 p. poprawne uzasadnienie Zadanie 21. (0-2) Przewidywanie kierunku przebiegu reakcji utlenianiaredukcji (III.1.5) 2PbSO 4 + 2H 2 O Pb + PbO 2 + 2H 2 SO 4 1 p. poprawne napisanie w formie cz steczkowej równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne, niew a ciwa forma zapisu) lub brak odpowiedzi Uzasadnienie zwi zków przyczynowo-skutkowych pomi dzy prezentowanymi faktami (III.3.5) Podczas adowania akumulatora st enie kwasu siarkowego(vi) (maleje / wzrasta). Podczas roz adowywania akumulatora obie elektrody o owiane pokrywaj si PbSO 4. 1 p. poprawne uzupe nienie obu zda 0 p. b dne uzupe nienie lub brak odpowiedzi Zadanie 22. (0-2) Wzór soli: NaCl Projektowanie otrzymywania ró nych substancji w procesach elektrolizy (III.2.15) Nazwa wska nika: fenoloftaleina 1 p. poprawny wybór wzoru soli i nazwy wska nika Uzasadnianie zwi zków przyczynowo-skutkowych pomi dzy prezentowanymi faktami (III.3.5)

11 Wska nik zmieni barw na malinow. Równanie reakcji: 2H 2 O + 2e H 2 ( ) + 2OH 1 p. poprawne okre lenie barwy wska nika i uzasadnienie (napisanie równania reakcji elektrodowej) Zadanie 23. (0-1) Dokonanie selekcji i analizy informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3) Poprawne odpowiedzi: C H 2 H 2 C CH CH 2 CH 3 CH 2 lub H 2 C CH CH 2 CH 3 1 p. poprawne narysowanie wzoru 0 p. inna odpowied lub brak uzupe nie Zadanie 24. (0-1) Analiza informacji w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a.) CH 3 CH 2 CBr 2 CH 3 1 p. poprawne narysowanie wzoru 0 p. inna odpowied lub brak uzupe nie Zadanie 25. (0-2) Zapisanie równa reakcji na podstawie podanego ci gu przemian (I.3.a.5) (katalizator lub AlR 3 ) Etap I: 2CH 2 =CHCH 3 CH 2 =C(CH 3 )CH 2 CH 2 CH 3 (temperatura) Etap III: CH 3 C(CH 3 )=CHCH 2 CH 3 H 2 C=C(CH 3 )CH=CH 2 + CH 4 2 p. poprawne napisanie dwóch równa reakcji 1 p. poprawne napisanie tylko jednego równania reakcji 0 p. b dne napisanie obu równa reakcji (b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi

12 Zadanie 26. (0-1) Zastosowanie do oblicze równania Clapeyrona (II.5.b.1) Wykonanie oblicze stechiometrycznych na podstawie równania reakcji (II.5.c) Przyk ad poprawnego rozwi zania: obliczenie obj to ci CO 2 = V 0 w warunkach normalnych n liczba moli CO 2 p V0 p V1 T0 V1 273,15 38,28 n = = V 0 = = dm 3 = 28,02 dm 3 R T0 R T1 T1 373,15 z równania: x liczba moli CH 4 x dm 3 CH 4 x dm 3 CO 2 y liczba moli C 3 H 8 y dm 3 C 3 H 8 3y dm 3 CO 2 x + y = 16,8 dm 3 x + 3y = 28,02 dm 3 y = 5,61 dm 3 3 5,61 dm zawarto % C 3 H 8 = 100% = 33,39% 3 16,8 dm 2 p. zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie oblicze oraz podanie wyniku z poprawn dok adno ci i w procentach Uwaga: Nale y zwróci uwag na zale no warto ci wyniku ko cowego od ewentualnych wcze niejszych zaokr gle. Nale y uzna za poprawne wszystkie wyniki, które s konsekwencj przyj tych przez zdaj cego poprawnych zaokr gle. 1 p. zastosowanie poprawnej metody i pope nienie b dów rachunkowych prowadz cych do b dnego wyniku liczbowego b d w zaokr gleniu wyniku inna ni wymagana dok adno wyniku niepodanie wyniku w procentach 0 p. zastosowanie b dnej metody lub brak rozwi zania Zadanie 27. (0-3) Zapisanie równa reakcji chemicznych na podstawie s ownego opisu przemiany (I.3.a.4) OH Br OH Br + 3Br 2 + 3HBr Br 1 p. poprawne napisanie równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (b dne wzory reagentów, b dne wspó czynniki stechiometryczne) lub brak odpowiedzi

13 Pos ugiwanie si poprawn nomenklatur dwufunkcyjnych pochodnych w glowodorów (I.1.i.1) 2,4,6-tribromobenzenol 1 p. poprawne napisanie nazwy systematycznej produktu c) (0-1) Wyja nienie na prostych przyk adach mechanizmów reakcji substytucji, addycji, eliminacji (I.3.a.23) (substytucja) elektrofilowa 1 p. poprawne okre lenie mechanizmu reakcji Zadanie 28. (0-2) Ocena zgodno ci z podan norm zawarto ci zanieczyszcze powietrza, wody i gleby oraz ocenianie ich przydatno ci do celów spo ywczych (II.1.b.5) Przyk ad poprawnego rozwi zania: M Br 2 = 160 g mol M fenolu = 94 g mol 1 mol benzenolu reaguje z 3 molami Br 2 94 g benzenolu reaguj z 480 g bromu 94 g 480 g = x 94 g 0,007665 g x = 0,007665 g 480 g = 0,0015 g = 1,5 mg (w 150 cm 3 H 2 O) 1000 cm 3 wody powinno zawiera 0,05 mg benzenolu 150 cm 3 wody powinno zawiera x benzenolu x = 0,0075 mg 1,5 mg : 0,0075 mg = 200 St enie benzenolu w próbce cieku fabrycznego jest 200 razy wi ksze od warto ci granicznej. 2 p. zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie oblicze oraz podanie wyniku Uwaga: Nale y zwróci uwag na zale no warto ci wyniku ko cowego od ewentualnych wcze niejszych zaokr gle. Nale y uzna za poprawne wszystkie wyniki, które s konsekwencj przyj tych przez zdaj cego poprawnych zaokr gle. 1 p. zastosowanie poprawnej metody i pope nienie b dów rachunkowych prowadz cych do b dnego wyniku liczbowego b d w zaokr gleniu wyniku

14 0 p. zastosowanie b dnej metody lub brak rozwi zania Zadanie 29. (0-1) Dokonywanie analizy informacji w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a) CH 3 CH 2 CH 2 CHO i CH 3 CH(CH 3 )CHO 1 p. poprawne napisanie wzorów dwóch aldehydów 0 p. poprawne napisanie wzoru tylko jednego aldehydu b dne napisanie wzorów brak odpowiedzi Zadanie 30. (0-2) Zaprojektowanie do wiadcze pozwalaj cych na wykrywanie alkoholi jedno- i wielowodorotlenowych (III.2.10) (zawiesina) Cu(OH) 2 lub wodorotlenek miedzi(ii) (roztwór) FeCl 3 lub chlorek elaza(iii) I II etano-1,2-diol benzenol (aq) 1 p. poprawne uzupe nienie schematu (wybór niezb dnych odczynników) 0 p. b dne uzupe nienie schematu lub brak odpowiedzi Probówka I: (Wodorotlenek miedzi(ii) rozpu ci si i) powstanie roztwór barwy szafirowej. Probówka II: Roztwór w probówce zabarwi si na (ciemno)fioletowo. 1 p. poprawny opis zmian 0 p. b dny opis zmian b dny wybór odczynników w cz ci a) zadania brak odpowiedzi

15 Zadanie 31. (0-1) Znajomo i zrozumienie poj zwi zanych z izomeri optyczn (I.1.i.2) Czynno optyczn mog wykazywa zwi zki I, III i IV. 1 p. poprawne wskazanie numerów wzorów Zadanie 32. (0-1) Dokonanie uogólnie i sformu owanie wniosków (III.3.6) III I IV II 1 p. poprawne uszeregowanie Zadanie 33. (0-1) Zapisanie równa reakcji, jakim ulegaj pochodne wielofunkcyjne ze wzgl du na posiadanie okre lonych grup funkcyjnych (proste hydroksykwasy) (I.1.i.13) 3HO CH COOH CH 3 O O H O CH C O CH C O CH COOH + 2H 2 O CH 3 CH 3 CH 3 1 p. poprawne uzupe nianie schematu Zadanie 34. (0-1) Analiza informacji w tekstach o tematyce chemicznej (II.1.a) W pierwszej kolejno ci b dzie oddawa a proton grupa karboksylowa. Równanie reakcji: + H 3 N CH(R) COOH + OH + H 3 N CH(R) COO + H 2 O 1 p. poprawne wskazanie grupy funkcyjnej i napisanie równania reakcji 0 p. b dne napisanie równania reakcji (nieuwzgl dnienie formy aminokwasu, b dna forma zapisu) inna odpowied lub brak odpowiedzi

16 Zadanie 35. (0-1) Selekcja i analiza informacji podanych w formie rysunków przedstawiaj cych do wiadczenia (II.3) Bia ko uleg o wysoleniu w probówkach II i IV. 1 p. poprawne wskazanie numerów probówek Zadanie 36. (0-1) Selekcja i analiza informacji podanych w formie tekstu o tematyce chemicznej (II.3) Zdanie 1. Reakcja ksantoproteinowa zachodzi podczas dzia ania st onego kwasu azotowego(v) na bia ko i w jej wyniku pojawia si charakterystyczne pomara czowe zabarwienie, które pod dzia aniem roztworu amoniaku zmienia si na ó te. 2. Reakcja ksantoproteinowa polega na nitrowaniu reszt aminokwasowych wyst puj cych w cz steczkach bia ek i zawieraj cych pier cienie aromatyczne. 3. Reakcja biuretowa zachodzi podczas dzia ania siarczanu(vi) miedzi(ii) na bia ko w rodowisku zasadowym, w wyniku czego powstaje zwi zek kompleksowy o barwie zielonej. P/F F P F 1 p. poprawna ocena prawdziwo ci trzech zda Zadanie 37. (0-1) Okre lanie rodzaju produktów powstaj cych w reakcjach hydrolizy zwi zków nieorganicznych i organicznych (III.3.3) N CH COOH H 2 CH 2 COOH N H 2 CH CH 2 COOH CH 3 OH 1 p. poprawne napisanie wzorów trzech zwi zków

17 Ogólne zasady oceniania Zdaj cy otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwi zania, precyzyjnie odpowiadaj ce poleceniom zawartym w zadaniach. Rozwi zania zada, uwzgl dniaj ce inny tok rozumowania ni podany w kryteriach, oceniane s zgodnie z zasadami punktacji. Gdy do jednego polecenia zdaj cy podaje kilka odpowiedzi (z których jedna jest prawid owa, inne nieprawid owe), to nie otrzymuje punktów za adn z nich. Je eli polecenie brzmi: Napisz równanie reakcji..., to w odpowiedzi zdaj cy powinien napisa równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat. Dobór wspó czynników w równaniach reakcji chemicznych mo e ró ni si od przedstawionego w modelu (np. mog by zwielokrotnione), ale bilans musi by prawid owy. Niew a ciwy dobór lub brak wspó czynników powoduje utrat 1 punktu za zapis tego równania. W rozwi zaniach zada rachunkowych oceniane s : metoda, wykonanie oblicze i podanie wyniku z jednostk. B dny zapis jednostki lub jej brak przy ostatecznym wyniku liczbowym powoduje utrat 1 punktu. W obliczeniach wymagane jest poprawne zaokr glanie wyników liczbowych. Za poprawne obliczenia b d ce konsekwencj zastosowania niepoprawnej metody zdaj cy nie otrzymuje punktów. Za poprawne spostrze enia i wnioski b d ce konsekwencj niew a ciwie zaprojektowanego do wiadczenia zdaj cy nie otrzymuje punktów. Za napisanie wzorów strukturalnych zamiast wzorów pó strukturalnych (grupowych) nie odejmuje si punktów. Zapis, w równaniach reakcji nie jest wymagany. Nale y uzna jako oznaczenie podwy szonej temperatury. W równaniach reakcji, w których ustala si stan równowagi, brak nie powoduje utraty punktów. Je li reakcja jest nieodwracalna, zapis w równaniu reakcji powoduje utrat punktów. Elementy odpowiedzi umieszczone w nawiasach nie s wymagane.