Warszawa ul. B. Brechta 3 lok. 411 tel. +48 22 6545446 / 6545447, PROJEKT REMONTU WNĘTRZ GARDERÓB ARTYSTÓW TEATRU WIELKIEGO-OPERY NARODOWEJ, PL.TEATRALNY 1, WARSZAWA INWESTOR: TEATR WIELKI OPERA NARODOWA, Plac Teatralny 1, 00-950 Warszawa ADRES INWESTYCJI: Pl. Teatralny 1, 00-950 Warszawa JENOSTKA PROJEKTOWA : archipiso Sp. z o.o. ul. Brechta 3, 03-472 Warszawa Tel. +48 22 6545446, Tel/fax +48 22 6997116 DATA OPRACOWANIA: 28.03.2013 EGZ. 1 arhipiso Sp. z o.o. Spółka zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla M.st. Warszawy XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS: 0000299790 NIP: 527-256-75-39 REGON: 141311539 Kapitał zakładowy: 50.000 PLN
Warszawa ul. B. Brechta 3 lok. 411 tel. +48 22 6545446 / 6545447, INWESTYCJA: PROJEKT REMONTU WNĘTRZ GARDERÓB ARTYSTÓW W WARSZAWIE INWESTOR: TEATR WIELKI OPERA NARODOWA, Pl. Teatralny 1 ADRES INWESTYCJI: Pl. Teatralny 1, 00-950 Warszawa ELEKTRYKA : JAN LEPCZYŃSKI uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności instalacje elektryczne nr ewid. ANB-2-8346/51/89 mgr inż. DARIUSZ MAĆKOWIAK mgr inż. TOMASZ KACZMAREK 2 S t r o n a
2 Zgodnie z art. 20 ust. 4 z dnia 16.04.2004 O zmianie ustawy Prawo Budowlane (Dz. U. nr 93 poz. 888) oświadczam, że niniejszy projekt instalacji elektrycznych modernizowanych wnętrz garderób artystów Teatru Wielkiego Opery Narodowej, Pl. Teatralny 1, Warszawa został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Poznań, marzec 2013 rok. EGZ. NR
3 SPIS TREŚCI 1. OPIS TECHNICZNY 5 1.1. Przedmiot opracowania 5 1.2. Podstawa opracowania 5 1.3. Zakres projektu 5 1.3.1. Zasilanie obiektu 5 1.3.2. Rozdzielnice obiektowe 6 1.3.3. Instalacja oświetlenia oraz gniazd wtyczkowych 230V 6 1.3.4. Ochrona przeciwprzepięciowa. 6 1.3.5. Ochrona przed porażeniem 6 1.4. Uwagi końcowe 7 2. OBLICZENIA TECHNICZNE 8 3. SPIS RYSUNKÓW 12 3.1. Lokalizacja rozdzielnicy R01, trasy kabli zasilających...rys. nr E 01 12 3.2. Lokalizacja rozdzielnicy R02, trasy kabli zasilających...rys. nr E 02 12 3.3. Lokalizacja rozdzielnicy R03, trasy kabli zasilających...rys. nr E 03 12 3.4. Lokalizacja rozdzielnicy R11, trasy kabli zasilających...rys. nr E 04 12 3.5. Lokalizacja rozdzielnicy R12, trasy kabli zasilających...rys. nr E 05 12 3.6. Lokalizacja rozdzielnicy R13, trasy kabli zasilających...rys. nr E 06 12 3.7. Lokalizacja rozdzielnicy R21, trasy kabli zasilających...rys. nr E 07 12 3.8. Lokalizacja rozdzielnicy R22, trasy kabli zasilających...rys. nr E 08 12 3.9. Lokalizacja rozdzielnicy R31, trasy kabli zasilających...rys. nr E 09 12 3.10. Lokalizacja rozdzielnicy R32, trasy kabli zasilających...rys. nr E 10 12 3.11. Lokalizacja rozdzielnicy R33, trasy kabli zasilających...rys. nr E 11 12 3.12. Instalacje elektryczne garderoby R-008, R-009, R-010, R-011 rys. nr E 12 12 3.13. Instalacje elektryczne garderoby R-012, R-013, R-014, R-015 rys. nr E 13 12 3.14. Instalacje elektryczne garderoby R-018, R-019, R-027, R-028 rys. nr E 14 12 3.15. Instalacje elektryczne garderoby R-032, R-033, R-034, R-035 rys. nr E 15 12 3.16. Instalacje elektryczne garderoby R-036, R-037, R-038, R-039 rys. nr E 16 12 3.17. Instalacje elektryczne garderoby R-039a, A-I-06/08 rys. nr E 17 12 3.18. Instalacje elektryczne garderoby A-I-09, A-I-11/12. rys. nr E 18 12 3.19. Instalacje elektryczne garderoby A-I-18/19, A-I-56, A-I-58/60.. rys. nr E 19 12 3.20. Instalacje elektryczne garderoby A-I-62/64, R-I-07, R-I-09, R-I-26...rys. nr E 20 12 3.21. Instalacje elektryczne garderoby R-I-12, R-I-15, R-I-29 rys. nr E 21 12 3.22. Instalacje elektryczne garderoby A-068, A-069, A-070 rys. nr E 22 12 3.23. Instalacje elektryczne garderoby A-079, A-080 rys. nr E 23 12 3.24. Instalacje elektryczne garderoby A-081, A-083 rys. nr E 24 12 3.25. Instalacje elektryczne garderoby A-161, A-163, A-164, A-164a. rys. nr E 25 12 3.26. Instalacje elektryczne garderoby A-165, A-165a, A-166. rys. nr E 26 12 3.27. Instalacje elektryczne garderoby A-168, A-168a, A-169. rys. nr E 27 12 3.28. Instalacje elektryczne garderoby A-171, A-172a, A-172. rys. nr E 28 12 3.29. Instalacje elektryczne garderoby A-173, A-173a, A-175. rys. nr E 29 12 3.30. Instalacje elektryczne garderoby A-210, A-211, A-213, A-220, A-221, 12 A-223, A-224 rys. nr E 30 12 3.31. Instalacje elektryczne garderoby A-215, A-217, A-225 rys. nr E 31 12 3.32. Instalacje elektryczne garderoby A-254, A-255, A-256, A-260, 12 A-261, A-262 rys. nr E 32 12 3.33. Instalacje elektryczne garderoby A-257, A-258 rys. nr E 33 12 3.34. Instalacje elektryczne garderoby A-114, A-115, A-117, A-124, 12 A-125, A-127, A-128, A-129 rys. nr E 34 12 3.35. Instalacje elektryczne garderoby A-119, A-121 rys. nr E 35 12 3.36. Instalacje elektryczne garderoby S-202, S-203. rys. nr E 36 12 3.37. Instalacje elektryczne garderoby A-264, A-265, A-266, A-267, 12 A-268, A-270, A-271 rys. nr E 37 12 3.38. Instalacje elektryczne garderoby R012a... rys. nr E 38 12
4 3.39. Instalacje elektryczne garderoby R027a.... rys. nr E 39 12 3.40. Instalacje elektryczne garderoby R020, R026, R021, R022. rys. nr E 40 12 3.41. Instalacje elektryczne garderoby R023, R024, R025 rys. nr E 41 13 3.42. Instalacje elektryczne garderoby A-066, A-112, A-208 rys. nr E 42 13 3.43. Instalacje elektryczne garderoby A-252, S-201. rys. nr E 43 13 3.44. Rozdzielnica R01 schemat ideowy. rys. nr E 44 13 3.45. Rozdzielnica R02 schemat ideowy. rys. nr E 45 13 3.46. Rozdzielnica R03 schemat ideowy. rys. nr E 46 13 3.47. Rozdzielnica R11 schemat ideowy. rys. nr E 47 13 3.48. Rozdzielnica R12 schemat ideowy. rys. nr E 48 13 3.49. Rozdzielnica R13 schemat ideowy. rys. nr E 49 13 3.50. Rozdzielnica R21 schemat ideowy. rys. nr E 50 13 3.51. Rozdzielnica R22 schemat ideowy. rys. nr E 51 13 3.52. Rozdzielnica R31 schemat ideowy. rys. nr E 52 13 3.53. Rozdzielnica R32 schemat ideowy. rys. nr E 53 13 3.54. Rozdzielnica R33 schemat ideowy. rys. nr E 54 13
5 1.1. Przedmiot opracowania 1. OPIS TECHNICZNY Przedmiotem niniejszego opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznej modernizowanych wnętrz garderób artystów Teatru Wielkiego Opery Narodowej przy Pl. Teatralnym 1 w Warszawie. 1.2. Podstawa opracowania Dokumentację opracowano na podstawie: - zlecenia inwestora, - wizji lokalnej na obiekcie, - uzgodnień międzybranżowych, - przepisów, zarządzeń i obowiązujących norm. 1.3. Zakres projektu - zasilanie obiektu, - rozdzielnice elektryczne, - instalacja oświetlenia oraz gniazd wtyczkowych 230V, - ochrona przeciwprzepięciowa, - ochrona przed porażeniem 1.3.1. Zasilanie obiektu Projektuje się zasilenie nowoprojektowanych rozdzielnic obiektowych z istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV obiektu. Z rozdzielnicy głównej zasilić należy następujące rozdzielnice obiektowe: - R01 garderoby orkiestr: R008-R015, R018, R019, R027, R028, R032-R039a, - R02 garderoby statystów: R012a, R020-R027a, - R03 garderoby solistów: A-068 A-070, A-079 A-081, A-083, garderoba garderobianych: A066, - R11 garderoby orkiestry: A-I-06/08, A-I-09, A-I-11/12, A-I-18/19, - R12 garderoby orkiestry: A-I-56, A-I-58/60, A-I-62/64, - R13 garderoby orkiestry: R-I-07, R-I-09, R-I-12, R-I-15, R-I-26, R-I-29, - R21 garderoby baletu: A114, A115, A117, A119, A121, A124, A125, A127, A128, A129, garderoba garderobianych: A112, - R22 garderoby solistów: A161, A163, A164, A164a, A165, A165a, A166, A168, A168a, A169, A171, A172, A172a, A173, A173a, A175, - R31 garderoby chóru: A210, A211, A213, A215, A217, A220, A221, A223, A224, A225, garderoba garderobianych: A208, - R32 garderoby chóru: A254-A258, A260-A262, garderoba garderobianych: A252, - R33 garderoby baletu: S202, S203, garderoba garderobianych: S201
6 1.3.2. Rozdzielnice obiektowe Zaprojektowano poszczególne rozdzielnice obiektowe w wykonaniu natynkowym, w oparciu o katalog szaf firmy Legrand typu XL3 160 IP40. Przewiduje się zainstalowanie poszczególnych rozdzielnic obiektowych w miejsce istniejących rozdzielnic elektrycznych. Wyposażyć je należy w: rozłącznik główny typu FR 304/63A prod. Legrand, wyłączniki nadprądowe z członami różnicowo-prądowymi, wyłączniki nadprądowe, lampki kontroli faz oraz ochronniki przeciwprzepięciowe. W rozdzielnicy R02 dodatkowo zamontować należy styczniki sterujące załączaniem napięcia w poszczególnych garderobach statystów. Z rozdzielnic tych zasilić należy oświetlenie ogólne oraz gniazda 230V ogólnoużytkowe w poszczególnych garderobach. Połączenia wewnętrzne w rozdzielnicach obiektowych wykonać przewodem o izolacji 750V. Schematy ideowe poszczególnych rozdzielnic obiektowych pokazano na rys. nr E-44 E-54. 1.3.3. Instalacja oświetlenia oraz gniazd wtyczkowych 230V Instalacje wykonać przewodami typu YDY 750V. Przewody należy układać pod tynkiem, w przypadku ścian z płyt gipsowych instalację wykonać mocując przewody na profilach za pomocą uchwytów samozaciskowych. W sanitariatach zastosować osprzęt o stopniu ochrony IP44. Wysokości montażu osprzętu podano na poszczególnych rysunkach. Przy drzwiach wejściowych do poszczególnych garderób zamontować należy łącznik pojedynczy podświetlany oraz obudowę typu S2 prod. Legrand ze stycznikiem, sterujące załączaniem napięcia w garderobach (wyjątek stanowią garderoby statystów, gdzie styczniki zamontować należy w rozdzielnicy R02). Wykorzystać należy istniejącą oprawę oświetleniową montowaną nad drzwiami wejściowymi do poszczególnych garderób (od strony korytarzy) dla sygnalizacji załączenia napięcia w danej garderobie. Przewody układać w przepisowych odległościach od pozostałych instalacji budynku. Szczegóły związane z typem i rozmieszczeniem opraw oświetleniowych oraz osprzętu elektrycznego pokazano na rysunkach nr E-01 E-43. 1.3.4. Ochrona przeciwprzepięciowa. Zgodnie z PN-HD 60364-5-534 oraz PN-HD 60364-4-443 zaprojektowano ochronę przed przepięciami indukowanymi i łączeniowymi poprzez montaż w poszczególnych rozdzielnicach obiektowych ograniczników przepięć typu V50-B+C 4 prod. Obo Bettermann. 1.3.5. Ochrona przed porażeniem Jako ochronę podstawową od porażenia zastosować należy: - oprzewodowanie o izolacji wzmocnionej (750V).
7 Jako ochronę dodatkową od porażenia zastosować należy: - samoczynne wyłączenie zasilania z czasem 0,4s stosowanie wyłączników nadprądowych wspomagane wyłącznikami różnicowo-prądowymi o czułości 30mA instalacje gniazd wtyczkowych oraz oświetlenia, Instalacje w obiekcie zaprojektowano w układzie TN-S. W pomieszczeniach wilgotnych wszelkie elementy metalowe łączyć do przewodu PE stosując listwy zaciskowe. Przewód neutralny winien być koloru niebieskiego, a przewód ochronny w pasy żółtozielone. 1.4. Uwagi końcowe Całość prac wykonać zgodnie z aktualnymi przepisami i normami oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych część D: Roboty Instalacyjne. Warszawa ITB 2007. Przed przystąpieniem do wykonania robót wykonawca winien zapoznać się z dokumentacjami branżowymi i uzgodnić szczegóły wykonywania robót z kierownictwem robót branżowych. Po zakończeniu robót dokonać pomiarów sprawdzających (oporności izolacji, skuteczności ochrony przeciwporażeniowej, pomiarów napięć i obciążeń, pomiarów natężenia oświetlenia oraz badanie wyłączników różnicowych i rozdzielnic elektrycznych po ich wykonaniu). UWAGA!!! Wszystkie przejścia instalacji pomiędzy poszczególnymi strefami pożarowymi (szczegóły podziału stref zawarte we wytycznych stref pożarowych branży architektoniczno-budowlanej) należy uszczelnić pianką o odpowiedniej odporności ogniowej np. HILTI.
8 2. OBLICZENIA TECHNICZNE Bilans mocy 1) Rozdzielnica R01 Pi = 56,7 kw k = 0,4 Ps = 22,7 kw In = 35,3 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x25 (Idd=74A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 50A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 35,3A 50A 74A 80A 107,3A 2) Rozdzielnica R02 Pi = 39,1 kw k = 0,5 Ps = 19,5 kw In = 30,3 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x16 (Idd=55A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 40A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 30,3A 40A 55A 64A 79,7A 3) Rozdzielnica R03 Pi = 35,1 kw k = 0,5 Ps = 17,5 kw In = 27,2 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x16 (Idd=55A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 40A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV.
9 27,2A 40A 55A 64A 79,7A 4) Rozdzielnica R11 Pi = 10,8 kw k = 0,65 Ps = 7,0 kw In = 10,9 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x10 (Idd=42A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 32A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 10,9A 32A 42A 51,2 A 60,9A 5) Rozdzielnica R12 Pi = 8,1 kw k = 0,65 Ps = 5,3 kw In = 8,1 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x10 (Idd=42A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 32A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 8,1 A 32A 42A 51,2 A 60,9A 6) Rozdzielnica R13 Pi = 16,2 kw k = 0,6 Ps = 9,7 kw In = 15,0 A
10 Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x10 (Idd=42A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 32A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 15,0A 32A 42A 51,2 A 60,9A 7) Rozdzielnica R21 Pi = 56,7 kw k = 0,4 Ps = 22,7 kw In = 35,2 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x25 (Idd=74A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 50A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 35,2 A 50A 74A 80A 107,3A 8) Rozdzielnica R22 Pi = 43,2 kw k = 0,45 Ps = 19,4 kw In = 30,1 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x16 (Idd=55A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 40A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 30,1 A 40A 55A 64A 79,7A 9) Rozdzielnica R31 Pi = 56,7 kw k = 0,4 Ps = 22,7 kw In = 35,2 A
11 Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x25 (Idd=74A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 50A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 35,2 A 50A 74A 80A 107,3A 10) Rozdzielnica R32 Pi = 43,2 kw k = 0,45 Ps = 19,4 kw In = 30,1 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x16 (Idd=55A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 40A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 30,1 A 40A 55A 64A 79,7A 11) Rozdzielnica R33 Pi = 8,1 kw k = 0,65 Ps = 5,3 kw In = 8,1 A Dobrano kabel zasilający typu YKYżo 5x10 (Idd=42A) oraz zabezpieczenie typu WTN- 00/gG 32A montowane w istniejącej rozdzielnicy głównej nn 0,4kV. 8,1 A 32A 42A 51,2 A 60,9A UWAGA: Na etapie wykonawstwa, po wyznaczeniu tras kablowych zasilających poszczególne rozdzielnice obiektowe, należy sprawdzić dobór kabli zasilających te rozdzielnice pod względem dopuszczalnego spadku napięcia.
12 3. SPIS RYSUNKÓW 3.1. Lokalizacja rozdzielnicy R01, trasy kabli zasilających...rys. nr E 01 3.2. Lokalizacja rozdzielnicy R02, trasy kabli zasilających...rys. nr E 02 3.3. Lokalizacja rozdzielnicy R03, trasy kabli zasilających...rys. nr E 03 3.4. Lokalizacja rozdzielnicy R11, trasy kabli zasilających...rys. nr E 04 3.5. Lokalizacja rozdzielnicy R12, trasy kabli zasilających...rys. nr E 05 3.6. Lokalizacja rozdzielnicy R13, trasy kabli zasilających...rys. nr E 06 3.7. Lokalizacja rozdzielnicy R21, trasy kabli zasilających...rys. nr E 07 3.8. Lokalizacja rozdzielnicy R22, trasy kabli zasilających...rys. nr E 08 3.9. Lokalizacja rozdzielnicy R31, trasy kabli zasilających...rys. nr E 09 3.10. Lokalizacja rozdzielnicy R32, trasy kabli zasilających...rys. nr E 10 3.11. Lokalizacja rozdzielnicy R33, trasy kabli zasilających...rys. nr E 11 3.12. Instalacje elektryczne garderoby R-008, R-009, R-010, R-011 rys. nr E 12 3.13. Instalacje elektryczne garderoby R-012, R-013, R-014, R-015 rys. nr E 13 3.14. Instalacje elektryczne garderoby R-018, R-019, R-027, R-028 rys. nr E 14 3.15. Instalacje elektryczne garderoby R-032, R-033, R-034, R-035 rys. nr E 15 3.16. Instalacje elektryczne garderoby R-036, R-037, R-038, R-039 rys. nr E 16 3.17. Instalacje elektryczne garderoby R-039a, A-I-06/08 rys. nr E 17 3.18. Instalacje elektryczne garderoby A-I-09, A-I-11/12. rys. nr E 18 3.19. Instalacje elektryczne garderoby A-I-18/19, A-I-56, A-I-58/60.. rys. nr E 19 3.20. Instalacje elektryczne garderoby A-I-62/64, R-I-07, R-I-09, R-I-26...rys. nr E 20 3.21. Instalacje elektryczne garderoby R-I-12, R-I-15, R-I-29 rys. nr E 21 3.22. Instalacje elektryczne garderoby A-068, A-069, A-070 rys. nr E 22 3.23. Instalacje elektryczne garderoby A-079, A-080 rys. nr E 23 3.24. Instalacje elektryczne garderoby A-081, A-083 rys. nr E 24 3.25. Instalacje elektryczne garderoby A-161, A-163, A-164, A-164a. rys. nr E 25 3.26. Instalacje elektryczne garderoby A-165, A-165a, A-166. rys. nr E 26 3.27. Instalacje elektryczne garderoby A-168, A-168a, A-169. rys. nr E 27 3.28. Instalacje elektryczne garderoby A-171, A-172a, A-172. rys. nr E 28 3.29. Instalacje elektryczne garderoby A-173, A-173a, A-175. rys. nr E 29 3.30. Instalacje elektryczne garderoby A-210, A-211, A-213, A-220, A-221, A-223, A-224 rys. nr E 30 3.31. Instalacje elektryczne garderoby A-215, A-217, A-225 rys. nr E 31 3.32. Instalacje elektryczne garderoby A-254, A-255, A-256, A-260, A-261, A-262 rys. nr E 32 3.33. Instalacje elektryczne garderoby A-257, A-258 rys. nr E 33 3.34. Instalacje elektryczne garderoby A-114, A-115, A-117, A-124, A-125, A-127, A-128, A-129 rys. nr E 34 3.35. Instalacje elektryczne garderoby A-119, A-121 rys. nr E 35 3.36. Instalacje elektryczne garderoby S-202, S-203. rys. nr E 36 3.37. Instalacje elektryczne garderoby A-264, A-265, A-266, A-267, A-268, A-270, A-271 rys. nr E 37 3.38. Instalacje elektryczne garderoby R012a... rys. nr E 38 3.39. Instalacje elektryczne garderoby R027a.... rys. nr E 39 3.40. Instalacje elektryczne garderoby R020, R026, R021, R022. rys. nr E 40
13 3.41. Instalacje elektryczne garderoby R023, R024, R025 rys. nr E 41 3.42. Instalacje elektryczne garderoby A-066, A-112, A-208 rys. nr E 42 3.43. Instalacje elektryczne garderoby A-252, S-201. rys. nr E 43 3.44. Rozdzielnica R01 schemat ideowy. rys. nr E 44 3.45. Rozdzielnica R02 schemat ideowy. rys. nr E 45 3.46. Rozdzielnica R03 schemat ideowy. rys. nr E 46 3.47. Rozdzielnica R11 schemat ideowy. rys. nr E 47 3.48. Rozdzielnica R12 schemat ideowy. rys. nr E 48 3.49. Rozdzielnica R13 schemat ideowy. rys. nr E 49 3.50. Rozdzielnica R21 schemat ideowy. rys. nr E 50 3.51. Rozdzielnica R22 schemat ideowy. rys. nr E 51 3.52. Rozdzielnica R31 schemat ideowy. rys. nr E 52 3.53. Rozdzielnica R32 schemat ideowy. rys. nr E 53 3.54. Rozdzielnica R33 schemat ideowy. rys. nr E 54