ZAŁOŻENIA Głównym założeniem projektu jest wypracowanie i wprowadzenie systemowych rozwiązań, wprowadzających do pracy olsztyńskich przedszkoli zagadnienia z zakresu edukacji międzykulturowej oraz metody pracy służące kształtowaniu u dzieci pozytywnych relacji z innymi co doprowadzi do osłabienia stereotypów i uprzedzeń prowadzących zwykle do dyskryminacji osób odmiennych kulturowo.
Partnerem Samorządu Olsztyna w realizacji programu będzie Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa Borussia. Działa ono na rzecz budowania i pogłębiania kultury dialogu i tolerancji między ludźmi różnych narodowości, wyznań, tradycji oraz współtworzenia społeczeństwa obywatelskiego. Ideą przewodnią działań stowarzyszenia jest tworzenie nowych zjawisk kultury ponad podziałami i konfliktami narodowościowymi w jednoczącej się Europie w odwołaniu do wielokulturowego dziedzictwa regionu Warmii I Mazur, dawnych Prus Wschodnich.
Przedszkolak dorasta w świecie, w którym widzi obok siebie ludzi o odmiennych upodobaniach, wyglądzie, języku, zwyczajach, wyznaniach i kulturze. Często rodzi to wiele problemów społecznych, związanych z dostrzeganiem odmienności. Niewłaściwy stosunek ludzi do dostrzeganych różnic może prowadzić do wzajemnych uprzedzeń, dyskryminacji czy wrogości. Zwłaszcza, jeżeli uprzedzenia dorosłych będą przejmowane przez dzieci. Najważniejszym celem wychowania staje się wyposażenie dziecka w wizję świata bez konfliktów i wrogości oraz umiejętności jego budowania. Jeśli dzisiaj rozwiniemy u dzieci poczucie własnej tożsamości oraz ukształtujemy poszanowanie dla tożsamości innych, to w przyszłości staną się one dorosłymi, którzy będą rozumieć i szanować tożsamość innych oraz będą dążyć do eliminowania wszelkich przejawów nietolerancji.
DLACZEGO WARTO? Jeśli dzisiaj rozwiniemy u dzieci poczucie własnej tożsamości oraz ukształtujemy poszanowanie dla tożsamości innych, to w przyszłości staną się one dorosłymi, którzy będą rozumieć i szanować tożsamość innych oraz będą dążyć do eliminowania wszelkich przejawów nietolerancji. Edukacja międzykulturowa to więcej niż uczenie o innych kulturach, folklorze, języku, religii i kuchni. To więcej niż wiedza na temat, kim są nasi sąsiedzi. Jest to przede wszystkim warsztat obejmujący kształtowanie postaw i umiejętności kontaktu z innymi. Kształcenie w sobie kompetencji kulturowych niezbędne jest nie tylko w kontaktach z przedstawicielami innych kultur, ale również z osobami z naszego kręgu kulturowego, którzy żyją, myślą inaczej niż my. W takim samym stopniu, jak kontaktów z imigrantami, dotyczy ona stosunku do osób niepełnosprawnych, osób żyjących na marginesie społecznym czy dotkniętych biedą. Każdy jest inny. Każdy jest twórcą kultury. Edukacja międzykulturowa w przeciwieństwie do tradycyjnego uczenia z zewnątrz, czy też z góry pozwala uczyć do środka, czyli od innych i z innymi.
CELE PROJEKTU : Kształtowane postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego. Rozwijanie wiedzy o kulturze własnego regionu i jej związkach z kulturą narodową. Zapoznanie dzieci z kulturą innych narodów. Wychowanie w duchu szacunku dla odmienności. Wprowadzenie dzieci w świat wartości uniwersalnych, takich jak dobro, przyjaźń, równość, braterstwo. Kształtowanie poczucia własnej wartości. Budzienie zaciekawienia otaczającym światem.
Punktem wyjścia do prawidłowo zaplanowanej edukacji międzykulturowej jest poznanie własnej tożsamości kulturowej. Kultura to wspólne wartości, które powstały i utrwaliły się na przestrzeni dziejów. To własny język, tradycja, obyczaj, sztuka, religia i historia. Dzieci uczą się śpiewać polskie piosenki, poznają polskie tańce ludowe, słuchają przykładów polskiej muzyki. Podobnie wprowadzamy pojęcie wybranej kultury. Ukazujemy różnice w języku, obrzędach, religii, sztuce i wyglądzie zewnętrznym danej kultury.
Wszystkie te działania przybliżają dzieciom obce kultury, ale nie jako inne, lecz jako coś ciekawego, nowego, inspirującego, wpływającego narozwój poznawczy i emocjonalny małych dzieci. W efekcie przedszkolaki same odkrywają podobieństwa nowo poznanych kultur i oswajają się z różnicami. Dzięki temu u dzieci kształtuje się postawa otwarta, pełna szacunku i zrozumienia dla innych kultur i ich przedstawicieli.
Projekt zakłada realizację działań w trzech obszarach: Tożsamość narodowa i regionalna Inteligencja emocjonalna Międzykulturowość
Inteligencja emocjonalna Wiek przedszkolny to okres właściwy dla rozwoju inteligencji emocjonalnej. To czas kiedy dziecko uczy się i nabywa zdolności diagnozowania, rozpoznawania i rozumienia uczuć swoich i innych osób, a jednocześnie uczy się radzenia sobie z problemami. Poukładanie emocji w sprawnie działający mechanizm to dla nas ważne zadanie edukacyjne. Dlatego tego typu zajęcia w przedszkolu pozwolą dzieciom przedstawić swoje uczucia w formie ekspresji słownej, ruchowej, plastycznej, a także nauczą odreagowywać napięcia psychiczne. Dzięki tym zajęciom dzieci będą: łatwiej nawiązywać kontakty z nowymi kolegami, podejmować zgodną współpracę w grupie, nauczą się budować porozumienie bez przemocy, wzmacniać poczucie własnej wartości, rozumieć i szanować odmienność, otwarte na różnice dzielące inne kultury.
Tożsamość narodowa i regionalna. Olsztyn Warmia Polska.
Cele dotyczące Polski i regionu: poszerzanie wiedzy dzieci na temat historycznych obiektów w rodzinnym mieście, poznawanie elementów gwary warmińskiej, poznawanie oryginalnych, warmińskich podań i legend, zapoznanie dzieci z najbardziej charakterystycznymi miejscami na Warmii, poznanie warmińskich, znanych zabytków, zapoznanie z warmińskimi tradycjami, kulturą i strojem ludowym, przybliżenie dzieciom nazw największych miast Polski, zapoznanie z mapą Polski i jej legendą, z położeniem znanych miast na mapie, przybliżenie dzieciom najbardziej charakterystycznych zabytków największych miast Polski, ich historii oraz informacji o nich, zapoznanie dzieci z historią powstania państwa polskiego i legendami naten temat, pielęgnowanie tradycji patriotycznych związanych z polskimi świętami i ważnymi wydarzeniami, podejmowanie współpracy w grupie, uczenie otwartości na różnice i podobieństwa warmińskiej kultury.
Międzykulturowość Przybliżanie dzieciom kultur innych narodowości podczas różnorodnych i atrakcyjnych działań z następujących bloków tematycznych:
Poznajemy symbole narodowe - przybliżenie dzieciom symboli z wybranych państw (flaga, godło, hymn państwowy, waluta).
Kulinarne podróże - poznajemy potrawy charakterystyczne dla różnych stron świata. Przygotowanie i degustacja wybranej potrawy.
Nasze ważne święta - poznawanie tradycji i sposobów obchodzenia najważniejszych świąt (narodowych, religijnych, sportowych itp.).
Krakowiak, Hava Nagila, polka nauka wybranych tańców ludowych lub narodowych charakterystycznych dla wybranej kultury.
Jak ubieramy się na co dzień a jak od święta? porównywanie elementów stroju ludowego, narodowego i codziennego różnych narodowości
Każdy z uczestników projektu opracowuje harmonogram, zakres wiedzy oraz metody dostosowane do swoich możliwości. Nawiąże współpracę z innymi przedszkolami oraz instytucjami wspierającymi.
SPODZIEWANE REZULTATY: Wzmocnienie związków emocjonalnych z własnym narodem oraz regionem, Wzrost zainteresowania własną kulturą, Zdobycie wiedzy na temat innych narodowości oraz kultur, Rozwój wartości uniwersalnych, Szanowanie i rozumienie odmienności, Integracja społeczności przedszkolnej, Zaciekawienie otaczającym światem.
EWALUACJA Ocena projektu po jego zakończeniu pozwali nie tylko określić jakość realizowanych zadań, ale stanie się też okazją do wymiany doświadczeń między przedszkolami realizującymi te same założenia na różne sposoby. Będzie to rodzaj eventu z udziałem wszystkich przedszkoli i wspólnego świętowania ponad podziałami.
PROJEKT EDUKACJI MIĘDZYKULTUROWEJ MAŁY CZŁOWIEK W WIELKIM ŚWIECIE WIEM, ROZUMIEM, SZANUJĘ.