Scenariusz zajęć dla 4-latków Autor: Anna Koźba Obszar podstawy programowej: 6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. Grupa wiekowa: 4-latki Blok tematyczny: Dbam o swoje bezpieczeństwo Temat: Uczę się poruszać po drodze. Cele operacyjne: Dziecko: rozpoznaje znak Sygnały świetlne A-29, różnicuje sylwetę sygnalizatora; potrafi omówić kolorystykę i symbolikę znaku Sygnały świetlne; klasyfikuje wybrane figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt) wg podanej cechy jakościowej (kształt) oraz przelicza je w zakresie indywidualnych możliwości; potrafi skonstruować przestrzenny sygnalizator wg instrukcji nauczyciela; uczestniczy w zabawach ruchowych. Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole): Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym, składniowym; rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu; słucha np. opowiadań, baśni; rozmawia na ich temat; interesuje się książkami; orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu; grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje), formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne; potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać, a także zapamiętać to, co jest przedstawione na ilustracjach; uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej; odgrywa role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami.
Treści kształcenia: kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci i dorosłych), zgodne funkcjonowanie w zabawie, uczestnictwo w dopełnianiu tematycznej gazetki ściennej, stosowanie form grzecznościowych wobec innych dzieci oraz dorosłych, porządkowanie po sobie miejsca zabawy, pomaganie innym, uważne słuchanie wypowiedzi innych osób; rozwój mowy (samodzielne formułowanie wypowiedzi ustnej, wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego); doskonalenie umiejętności koncentracji uwagi na tekście czytanym przez nauczyciela oraz rozwijanie pamięci słuchowej dotyczącej treści wysłuchanego tekstu; rozumienie sensu informacji podanych w formie symbolu (znak, rysunek); znajomość wyglądu wybranych znaków drogowych, orientowanie się w wybranych aspektach bezpiecznego poruszania się po drodze; grupowanie obiektów, klasyfikowanie (klasyfikowanie figur geometrycznych zgodnie z podaną cechą; grupowanie plansz znaków drogowych w zbiory tożsame dwuelementowe); rozwijanie spostrzegawczości; utrwalanie nazw figur geometrycznych: koła, trójkąta i kwadratu; kształtowanie sprawności fizycznej poprzez uczestnictwo w zajęciach ruchowych w sali oraz na powietrzu; posługiwanie się w zabawie mimiką, gestem, ruchem; rozwijanie sprawności manualnej oraz orientacji w przestrzeni. Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne Przebieg zajęć 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. 2. Ciepło - zimno: zabawa orientacyjno-porządkowa. Uwagi o realizacji, warunki pobudzające aktywność dziecka Nauczyciel (N) zachęca dzieci do rozmowy na temat zgromadzonych w sali plansz znaków drogowych, ich kształtów i widniejących na nich symboli. N zaprasza dzieci do poszukiwania ukrytego znaku Sygnały świetlne. Kieruje poszukiwaniami stosując umowne sygnały słowne: Ciepło! - gdy
II. Zajęcia dydaktyczne 3. Ulica: kształtowanie umiejętności poprawnego używania form gramatyczno-składniowych. 1. Znaki drogowe: kształty znaków drogowych zabawa w rozpoznawanie kształtów. dziecko zbliża się do ukrytego znaku;, zaś Zimno! - gdy się oddala. Gdy któreś z dzieci odnajdzie znak, pozostali uczestnicy zabawy nagradzają go brawami. Następnie dzieci zapoznają się z działaniem sygnalizatora (załącznik nr 5). N zachęca dzieci do rozmowy na temat doświadczeń dotyczących ich drogi do przedszkola. Dzieci wymieniają znane z własnych obserwacji elementy drogi; każdy z użytych wyrazów odmieniają w liczbie pojedynczej i mnogiej. N wspiera zabawę podpowiadając np. chodnik: jeden - chodnik, dwa - chodniki, pięć -chodników. Przypomnienie kształtów znaków drogowych (można wykorzystać kodeks drogowy, plansze oraz inne materiały z zasobów przedszkola). Grupowanie i tworzenie zbiorów wg jednej cechy kształtu. Przeliczanie elementów zbiorów: kół, kwadratów, trójkątów (materiały: klocki Figury geometryczne znajdujące się w zasobach przedszkola). Można również wykorzystać grę
2. Sygnalizator: forma przestrzenna; indywidualna zabawa plastyczno-techniczna. w wersji multimedialnej (załącznik nr 6). Dzieci tworzą papierowy sygnalizator z pudełka w kształcie prostopadłościanu (dla każdego dziecka), wyciętego z kolorowego papieru oraz kół w trzech kolorach świateł sygnalizatora. Zachęcanie do precyzji podczas pracy z farbą poprzez zamalowywanie pudełka z każdej ze stron. Uwrażliwianie dzieci na estetykę pracy z klejem podczas naklejania kół. Wdrażanie do umiejętności działania wg instrukcji. Utrwalanie wyglądu sygnalizatora, kolejności występujących na nim świateł (załącznik nr 6). III. Zajęcia popołudniowe 1. Czy mogę się tym pobawić?: zabawy indywidualne zgodne z zainteresowaniami i wyborem dokonanym przez każde dziecko. 2. Samochody i światła: zabawa ruchowa na powietrzu oparta na sygnałach wzrokowo-słuchowych. Zabawy stolikowe w oparciu o materiał do gry memo (załącznik nr 1), puzzle składanie koła, kwadratu, trójkąta (do wyboru przez dziecko, załączniki nr 2, 3, 4) bądź w wersji multimedialnej (załącznik nr 8), kolorowanka multimedialna (załącznik nr 7). Zachęcanie dzieci do aktywnego udziału w zabawie na powietrzu (zwrócenie uwagi na aspekt bezpiecznej
3. Jesteśmy figurami!: zabawa ruchowa inspirowana metodą Dobrego Startu. zabawy). Dzieci otrzymują od N małe obręcze imitujące kierownicę. N dysponuje trzema dużymi kołami w kolorach świateł sygnalizatora oraz gwizdkiem używanym podczas zmiany światła. Wskazanie czerwonego koła - dzieci stoją; żółtego - rozglądają się; zielonego biegają (jadą samochodami). Chętne dzieci wykorzystują własne ciało do tworzenia figur: np. malują zataczając koła głową, ramionami, nogami. Uwagi: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych, własną działalnością dziecka, zadań stawianych dziecku. Słowne: objaśnienia i instrukcje, rozmowy. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita i zróżnicowana; zbiorowa jednolita i zróżnicowana. Środki dydaktyczne: plansze znaków kodeksu drogowego, znak Sygnały świetlne, pudełka (prostopadłościany), farba czarna/brązowa/szara (do kolorowania sygnalizatora), kolorowy papier (żółty, czerwony, zielony), pędzle, plastelina, klej, patyczek, obręcze gimnastyczne, krążki - światła w trzech kolorach, tamburyn, bębenek, gwizdek, mozaika geometryczna, np. Dienesa, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, środki
dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Figurowe Memo gra w wersji kolorowej do wydrukowania przez nauczyciela; 2. Koło puzzle - materiał do wydrukowania i rozcięcia przez nauczyciela; 3. Kwadrat puzzle - materiał do wydrukowania i rozcięcia przez nauczyciela; 4. Trójkąt puzzle - materiał do wydrukowania i rozcięcia przez nauczyciela; 5. Sygnalizatory - prezentacja multimedialna; 6. Mozaika - gra multimedialna; 7. Sygnalizator - kolorowanka multimedialna; 8. Znak drogowy: Przejście dla pieszych - puzzle multimedialne.