Aktualna i przewidywana sytuacja na rynku walut Piotr Popławski, Analityk walutowy Banku BGŻ Warszawa, 19 września 214 r. Kluczowe czynniki kształtujące kurs walutowy: Krajowe i zagraniczne stopy procentowe Deficyt i dług publiczny Atrakcyjność inwestycyjna kraju (inwestycje bezpośrednie) Ryzyko polityczne kraju i regionu Bilans handlowy i saldo obrotów bieżących Czynniki strukturalne (np. wydajność pracy) Gotowość do podejmowania ryzyka (inw.portfelowe) 2 1
Polityka głównych banków centralnych w przeszłości silnie wpływała na kurs złotego Kurs EUR/PLN i operacje głównych banków centralnych LTRO 1 i 2 (489 i 53 mld EUR) QE3 (85 mld USD na m-c) LTRO (Long Term Repo Operation) były operacjami zasilenia w długoterminową płynność europejskich banków przez EBC, podobne kroki zapowiedziano na koniec 214, w 215 i 216 r. QE3 to operacja prowadzona przez Rezerwę Federalną polegającą na skupie obligacji skarbowych i hipotecznych. Źródło: Reuters 3 Dobra koniunktura w USA wspiera oczekiwania na wzrost stóp, strefa euro wymaga dalszego wsparcia. 6 4 Strefa euro PKB % r/r CPI % r/r 7 5 USA PKB %, r/r CPI %, r/r 2 3 1-2 -1-4 -3-6 -5 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213214 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213214 Dynamika PKB i inflacja pozostają poniżej wieloletnich średnich, w ostatnich miesiącach doszło do pogorszenia perspektyw wzrostu Stwarza to presję na utrzymywanie niskich stóp procentowych, wspierających gospodarkę oraz wprowadzanie nowych narzędzi Wzrost gospodarczy i inflacja bliskie wieloletniej średniej Wciąż dobre dane z gospodarki pozwalają oczekiwać kontynuacji ożywienia wzrostu PKB Zwiększa to oczekiwania na odwrót od ultra niskich stóp procentowych 4 2
Deflacja może utrzymywać się do listopada, ale potem oczekiwany jest stopniowy wzrost inflacji. Historyczna i prognozowana inflacja i stopy procentowe NBP w Polsce 5 4 3 2 1-1 1 2 3 4 5 6 7 8 9111121 2 3 4 5 6 7 8 9111121 2 3 4 5 6 7 8 9111121 2 3 4 5 6 7 8 911112 212 213 214 215 CPI CPI(p) bazowa CPI bazowa CPI(p) cel inflacyjny stopa ref. NBP stopa ref. NBP (p.bazowa) stopa ref. NBP (p.pesymistyczna) Po oczekiwanych spadkach o 5-75 pb, skumulowany wzrost stóp procentowych w latach 215-17 może wynieść 125-15 pb. źródło: GUS, NBP, AM Bank BGŻ 5 Nadwyżka bilansu handlowego poprawia bilans obrotów bieżących, ale martwi saldo dochodów. Bilans obrotów bieżących Polski i jego składowe (w mld PLN) 6, 4, 2,, -2, -4, -6, -8, Saldo transferów bieżących Saldo dochodów Bilans handlowy Bilans obrotów bieżących 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Bilans obrotów bieżących zestawienie transakcji pomiędzy rezydentami a nierezydentami; Saldo dochodów zestawienie przepływów z dochodów z kapitału i pracy (np. dywidendy); Saldo transferów bieżących zestawienie jednostronnych przepływów (np. funduszy UE); Polska notuje coraz większy odpływ kapitałów z tytułu dochodów zagranicy, efekt wysokiej dochodowości zagranicznych firm w Polsce, częściowo równoważy to napływ funduszy z UE. Źródło: NBP 6 3
Pogorszenie eksportu towarów rolnospożywczych zagraża bilansowi handlowemu. -5-1 -15-2 -25-3 Bilans handlowy Polski (mld EUR), dynamiki eksportu i importu 2 1-1 -2 Eksport netto (mld EUR) Eksport (r/r prawa oś) Import (r/r prawa oś) 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,, Wyniki obrotów towarami rolno-spożywczymi 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 4 3 2 1-1 -2 Źródło: NBP Eksport netto (mld EUR) Eksport (r/r prawa oś) Import (r/r prawa oś) 7 Sytuacja geopolityczna bardzo silnie oddziałuje na złotego od początku roku Kurs EUR/PLN i rozwój konfliktu na Ukrainie Informacje o zabitych protestantach Ustawa o amnestii dla protestujących Ginie 2 kolejnych protestantów Niemcy wykluczają interwencję zb. Strącenie samolotu pasazerskiego Obok sygnałów z Rezerwy Federalnej i EBC rozwój konfliktu na Ukrainie był kluczowy dla zachowania złotego w tym roku. Inwestorzy bardzo wybiórczo reagowali jednak na sytuację, skupiając się na wydarzeniach destabilizujących relacje UE z Rosją (tj. ryzyko wzajemnych sankcji gospodarczych). Źródło: Reuters 8 4
W świetle oczekiwanych wyników spółek, akcje są drogie. Ryzyko spadków jest istotne. 2 Zachowanie indeksów giełdowych (I 25 = 1) 15 1 5 2 18 16 14 12 1 8 6 Oczekiwany wynik finansowy na akcję (P/E) przeliczone dla indeksów Wig2 Eurostoxx 5 S&P 5 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Źródło: Bloomberg 9 Zmienność złotego pozostaje bardzo niska mimo międzynarodowych napięć. 4,% 3,% 2,% 1,%,% 5,% 4,% 3,% 2,% 1,% Zmienność kursu EUR/PLN Zmienność kursu USD/PLN W 213 r. MF ujednoliciło zarządzanie środkami walutowymi. Polska nie jest tez postrzegana jako rynek wschodzący.,% 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Źródło: Bloomberg 1 5
Kurs EUR/USD w ostatnich tygodniach podąża za polityka Fed u oraz EBC Kurs EUR/USD i rozwój konfliktu na Ukrainie Kurs EUR/USD jest silnie zmienny, dolar na ogół silnie zyskuje w okresach napięć na rynkach. W okresach względnego spokoju zmiany kursu EUR/USD zależą przede wszystkim od oczekiwań odnośnie polityki Fed u i EBC. Oczekiwania na dalsze poluzowanie polityki przez EBC wpłynęło na spadek kursu w III kw. 11 Źródło: Reuters Perspektywy dla rynku walutowego: założenia 1. Skutki kryzysu wokół Ukrainy będą negatywnie wpływać na krajowy wzrost gospodarczy oraz eksport przez większa część 215 r. 2. Niska inflacja i spowolnienie gospodarcze skłonią Radę Polityki Pieniężnej do obniżenia stóp procentowych o 5 75 pb. 3. Niepewność związana z sytuacją na Ukrainie utrzyma się w kolejnych miesiącach, osłabiając napływ inwestycji do Polski, nie dojdzie jednak do dalszego zaognienia sytuacji (np. oficjalnej interwencji wojskowej Rosji) 4. Polityka EBC będzie jednak wpływać na napływ kapitałów do Polski (szczególnie na rynek obligacji skarbowych) 5. Rezerwa Federalna zdecyduje się podnieść stopy dopiero w II połowie 215 r. 6. Podobnie napływ środków unijnych z nowej perspektywy (oczekiwany wzrost wydatków przed wyborami parlamentarnymi) 7. Nie dojdzie do wzrostu zmienności złotego mimo utrzymania się napięć międzynarodowych. 12 6
Aprecjacja, czy deprecjacja? Aprecjacja Dalsze wsparcie ze strony EBC (TLTRO i inne) i napływ kapitału na rynek obligacji Napływ środków z nowej perspektywy unijnej Odsunięcie się w czasie podwyżek stóp w USA (wobec wzrostu niepewności w otoczeniu międzynarodowym) Mniejsza od oczekiwanej skala obniżek stóp procentowych w Polsce Deprecjacja Eskalacja konfliktu na Ukrainie i wojna na sankcje miedzy UE oraz Rosją, ucieczka kapitałów z regionu Załamanie na rynkach akcji spowodowane zmianą polityki Rezerwy Federalnej Silniejsze od zakładanego spowolnienie w EU i Polsce, głębsze obniżki stóp przez RPP Kryzys polityczny w kraju 13 Sonda wrzesień 214: 1. Czy w 214 r. oczekują Państwo spadku przychodów z eksportu towarami rolno-spożywczymi? 2. Czy w kolejnych miesiącach dojdzie do eskalacji napięć politycznych i gospodarczych na linii EU Rosja? 3. Czy oczekują Państwo, że w Polsce dojdzie do przedterminowych wyborów? 14 7
Złoty zdołał uniknąć większych strat w tym roku, w krótkim horyzoncie przeważa ryzyko jego deprecjacji, ale w perspektywie końca roku możliwa aprecjacja. Od początku roku złoty pozostaje pod wpływem sytuacji międzynarodowej oraz oczekiwań na spowolnienie w kraju. Polska waluta okazała się jednak stosunkowo odporna i mimo napięć skala jej osłabienia jest umiarkowana. Perspektywy złotego pozostają umiarkowanie pozytywne w średnim terminie, wspierane oczekiwanym napływem kapitałów do Polski po uruchomieniu programu TLTRO przez Europejski Bank Centralny. Inwestorzy prawdopodobnie będą jednak wyczuleni na ew. dalszy wzrost napięć na wschodzie, a później na wyniki wyborów do parlamentu. EUR/PLN (kurs historyczny i prognoza na tle długoterminowej średniej) USD/PLN (kurs historyczny i prognoza na tle długoterminowej średniej) +1M +3M +6M +12M EUR/PLN 4,19 4,13 4,8 4,9 USD/PLN 3,21 3,15 3,9 3,6 Źródło: Reuters, prognozy BGZ 15 8