Sprawdź i oceń stan rozwoju mowy swojego dziecka Przedstawiony poniżej sprawdzian ma na celu pomóc rodzicom ocenić stan rozwoju mowy dziecka. Należy pamiętać o tym, że każde dziecko ma indywidualne tempo rozwoju. Niektóre reakcje mogą pojawić się wcześniej inne później, ale opóźnienie w ramach poszczególnych etapów rozwoju nie powinno przekraczać 4-6 miesięcy. Jeśli po wykonaniu sprawdzianu, odpowiedź na dwa lub więcej pytań dla wybranego okresu rozwojowego brzmi,,nie, jeśli masz jakieś uwagi, wątpliwości odnośnie rozwoju mowy swojego dziecka, skontaktuj się z logopedą. Być może jest to znak wskazujący na potrzebę podjęcia ćwiczeń usprawniających lub korygujących rozwój mowy a może konieczność objęcia dziecka jeszcze inną specjalistyczną opieką. 0-3 miesiące -reaguje na dźwięk i dotyk -krzykiem sygnalizuje swoje potrzeby: głód, ból, zimno -budzi się przy głośnych dźwiękach -od 2 miesięca reaguje na głos bliskiej osoby -2-3 miesiąc- głuży tzn. wydaje przypadkowe, gardłowe dźwięki 3-6 miesięcy -zwraca głowę w kierunku głosu znanej osoby lub innego dźwięku -porozumiewa się za pomocą krzyku ( w przypadku nieprzyjemnych uczuć) lub śmiechu ( w przypadku uczuć przyjemnych) -reaguje na intonację głosu -reaguje płaczem lub podrywa się przy głośnym hałasie -budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi -5-6 miesiąc gaworzy wymawiając sylaby typu ma-ma, ta-ta, ba-ba, be-be,
6-9 miesięcy -reaguje na melodię mowy -7-8 miesiąc- powtarza dźwięki wydawane przez otoczenie -8 miesiąc reaguje na swoje imię odwróceniem głowy - używa własnego głosu chcąc zwrócić na siebie uwagę- zaczepia -9 miesiąc rozumie słowo,,nie 9-12 miesięcy - wykonuje proste polecenia, np. daj - rozumie i wykonuje niektóre gesty: np. pa-pa -9 miesiąc- pojawia się echolalia- naśladuje sylaby i słowa własne oraz wypowiadane przez otoczenie -spogląda lub wskazuje palcem na przedmioty,osoby,gdy się o nie poprosi -12 miesięcy pierwsze słowa: mama, tata, baba, da- powtarza ze zrozumieniem 12-18 miesięcy - rozumie coraz więcej słów -reaguje na swoje imię wołane z drugiego pokoju, na polecenia, np. chodź, nie ruszaj -poproszone pokaże np. nos, zrobi pa-pa -naśladuje głosy zwierząt -tańczy przy muzyce -18 miesięcy rozumie około 60 wyrazów; posługuje się od 8 do 10 wyrazami (jedno, dwusylabowymi)
18-24 miesięcy -pokazuje różne części ciała - spełnia proste polecenia np. daj misia - rozpoznaje i nazywa niektóre obrazki -21 miesiąc- używa około 10 wyrazów -śpiewa i tańczy przy muzyce -2 lata kojarzy zwierzęta z wydawanymi przez nie głosami 2 lata -mówi ponad 20 słów -zaczyna budować proste zdania -używa swojego imienia - pokazuje znane obrazki, gdy się je nazywa - nazywa to, czego chce: auto, lalę, soczek, ciastko -potrafi wskazać 5 części ciała - słucha krótkich bajek 3 lata -zaczyna wypowiadać zdania dłuższe, złożone z 4-5 słów, tzw. zdania rozwinięte -spełnia trudniejsze polecenia słowne, np. schowaj zabawki do pudełka -mówi chętnie i dużo -próbuje wykonywać codzienne czynności wg. podanych instrukcji słownych -potrafi nazwać jeden kolor -zna proste wierszyki -zaczyna zadawać wiele pytań interesując się otoczeniem -pytane podaje swoje imię
4 lata - mówi dużo, opowiada proste bajki lub wymyślone historyjki - potrafi mówić o przeszłości i przyszłości - prawidłowo posługuje się nazwami kolorów - rozumie i wykonuje nasze polecenia, w tym zawierające przyimki: na, obok, pod, do itp. -zadaje bardzo dużo pytań, nie tylko: co to?, ale także: po co to?, dlaczego tak się dzieje?: itp. - wymawia głoski s,z, c, dz, przy czym nie wsuwa języka między zęby -słyszy i rozumie rozmowę prowadzoną w drugim pokoju 5 lat - rozumie większość słów, które słyszy - buduje wypowiedzi wielozdaniowe - wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r -potrafi opowiedzieć obejrzany film - rozumie dowcipy -w wypowiedziach uwzględnia kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo-skutkowe -sporadycznie popełnia błędy gramatyczne - sam dokonuje korekty własnych wypowiedzi i chętnie poprawia innych, np. młodsze rodzeństwo
6 lat -dobrze rozumie mowę -prawidłowo posługuje się przyimkami (nad, pod, obok, za, na, przed) -poprawnie artykułuje wszystkie głoski języka polskiego (zarówno w izolacji, jak również w mowie swobodnej) - posługuję się gramatyczną mową - powiększa zasób używanych słów 7 lat -bardzo dobrze rozumie mowę -ma dobrze opanowaną technikę mówienia -posługuje się gramatyczną mową używając bogatego słownictwa zawierającego wszystkie jej części -powiększa zasób słów w porównaniu z poprzednim okresem -osiąga dojrzałość szkolną Opracowała: logopeda Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pajęcznie Beata Włodarczyk