K-S-1.431.1.4.2015.ML PROTOKÓŁ KONTROLI KOMPLEKSOWEJ przeprowadzonej w dniach 16-18 marca 2015 r. w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Rąbinie Jednostka kontrolowana: Adres: Numer Identyfikacyjny Jednostki: 003801522 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rąbinie Rąbino 27, 78-331 Rąbino Numer Identyfikacji Podatkowej: 672-12-02-719 Podmiot prowadzący: Wójt Gminy Rąbino Kontrolę przeprowadzili: - Małgorzata Lewińska - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegatura w Koszalinie, - Iwona Lorenc - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegatura w Koszalinie, na podstawie upoważnienia Wojewody Zachodniopomorskiego Nr 4/2015 z dnia 19 lutego 2015 r. Akta kontroli str. 1 Kontrolą objęto zagadnienia dotyczące sposobu realizacji zadań określonych w ustawie o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) realizowanych przez gminę w okresie od dnia 01 stycznia 2014 r. do dnia kontroli. Kontrolą objęto następujące zagadnienia: - struktura organizacyjna ośrodka pomocy społecznej, - stan zatrudnienia i kwalifikacji osób zatrudnionych, - ogólne założenia polityki społecznej gminy, - tryb przyznawania świadczeń z pomocy społecznej (świadczenia pieniężne), w tym: prawidłowość kwalifikowania do poszczególnych rodzajów świadczeń, sposób przygotowania dokumentacji stanowiącej podstawę do przyznania świadczeń, terminowość wydawania decyzji administracyjnych i wypłacania świadczeń, - sposób organizowania pomocy (świadczenia niefinansowe).
STRUKTURA ORGANIZACYJNA OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie jest od 11 marca 2013 r. Pani Bogumiła Lewandowska (na stanowisku Kierownika GOPS w Rąbinie na podstawie Umowy o pracę zawartej z Wójtem Gminy Rąbino). Nadzór nad kontrolowaną jednostką sprawuje Wójt Gminy Rąbino. Kontrolę przeprowadzono w obecności Kierownika Ośrodka. Jednostkę powołano na mocy Uchwały Nr XII/54/95 Rady Gminy w Rąbinie z dnia 28 grudnia 1995 r. w sprawie powołania jednostki budżetowej - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Statut Ośrodka wprowadzono na mocy Uchwały Nr XXXVIII/184/06 Rady Gminy w Rąbinie z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie nadania Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie. Ostatnich zmian dokonano Uchwałą Nr XL/191/06 Rady Gminy w Rąbinie z dnia 29 sierpnia 2006 r. zmieniającą uchwałę w sprawie nadania Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie. Regulamin Organizacyjny Ośrodka wprowadzono Zarządzeniem Nr 3/2012 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie z dnia 28 maja 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie. Akta kontroli str. 11-30 Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie posiada upoważnienia Wójta Gminy Rąbino (dołączone do akt kontroli) do prowadzenia spraw i wydawania decyzji administracyjnych. Akta kontroli str. 31-36 II. STAN ZATRUDNIENIA I KWALIFIKACJE OSÓB ZATRUDNIONYCH W Ośrodku zatrudnionych jest 9 pracowników, w tym 2 pracowników socjalnych i 1 asystent rodziny. Gmina Rąbino liczy 3890 mieszkańców. Stopa bezrobocia (procentowy udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnej zawodowo) w powiecie wynosi ok. 24,6%, a wskaźnik bezrobocia rejestrowanego (procentowy udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym) w Gminie Rąbino stanowi 14,3%. Ośrodek nie spełnia warunku art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej w kwestii dotyczącej zatrudnienia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny zatrudniony na 2 tys. mieszkańców. Wymagania kwalifikacyjne pracowników socjalnych określa art. 116 ust. 1 oraz art. 156 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163). 2
Z przedstawionych dokumentów wynika, iż Kierownik oraz dwaj pracownicy socjalni Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie posiadają odpowiednie, wymagane przepisami cyt. ustawy, kwalifikacje. Akta kontroli str. 37-38 Funkcjonowanie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rąbinie zlokalizowany w budynku Urzędu Gminy w Rąbinie. Ośrodek nieodpłatnie korzysta z 5 pomieszczeń biurowych na II piętrze budynku o łącznej powierzchni 63,34 m 2. GOPS wyposażony jest w odpowiedni sprzęt biurowy i komputerowy niezbędny do prawidłowej realizacji zadań. Ośrodek pracuje z zastosowaniem sieciowego systemu informatycznego OPIEKA firmy ZETO S.A. Koszalin oraz korzysta z innych systemów tego samego autora. Kompleksową obsługą informatyczną jednostki, a także konserwacją systemu i wprowadzaniem zmian programowych zajmuje się informatyczna firma zewnętrzna w ramach corocznie zawieranej umowy zlecenie. Przyznane świadczenia wypłacane są w Punkcie Kasowym Banku Spółdzielczego w Rąbinie, a w wyjątkowych przypadkach w kasie Ośrodka. W przypadku osób niepełnosprawnych świadczenia (zasiłki stałe ok. 24%) przekazuje się na konta osobiste klientów. Data wypłaty świadczenia wskazana jest na decyzji. Ośrodek nie dysponuje samochodem służbowym. Pracownicy socjalni docierają do oddalonych środowisk samochodem służbowym Urzędu Gminy. III. OGÓLNE ZAŁOŻENIA POLITYKI SPOŁECZNEJ GMINY Rada Gminy w Rąbinie podjęła następujące uchwały: Nr XII/57/07 z dnia 30 października 2007 r. w sprawie przyjęcia Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2007-2015 oraz Nr XXIV/110/08 z dnia 30 grudnia 2008 r. zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2007-2015. Realizacja Strategii nie była w 2013 r. monitorowana, nie sporządzono raportów. Sprawozdanie dot. realizacji tych zadań w roku 2014 jest opracowywane; Nr XXIII/112/2012 z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniem psychicznym oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania; Nr VI/33/2011 z dnia 27 kwietnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2015.; 3
Nr XXXVI/177/2014 z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2014 oraz Nr IV/17/2015 z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2015. Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rąbinie sporządza corocznie sprawozdanie z realizacji programów dot. problemu alkoholizmu i narkomanii w Gminie Rąbino. Ostatnie sporządzono za rok 2013; Nr XXXVIII/180/02 z dnia 26 kwietnia 2002 r. w sprawie zasad zwrotu zasiłku celowego oraz wydatków na pokrycie kosztów pogrzebu; Nr XXXVII/181/2014 z dnia 28 marca 2014 r. w sprawie przyjęcia podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do przyznania nieodpłatnej pomocy w zakresie dożywiania w ramach wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata 2014-2020; GOPS w Rąbinie obecnie przygotowuje treść Gminnego Programu Wspierania Rodziny. Realizuje jednak zadania wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej, o czym informuje w sprawozdaniu z realizacji tych zadań w roku 2013. GOPS w Rąbinie corocznie sporządza Ocenę zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalną sytuacji społecznej i demograficznej gminy. Ośrodek przygotowuje Ocenę i przekazuje ją Radzie Gminy Rąbino, a także do Urzędu Marszałkowskiego za pomocą SI CAS. Ostatnia Ocena, za rok 2013, przekazana została w kwietniu 2014 r. GOPS sporządza corocznie Sprawozdanie Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie z działalności Ośrodka i przekazuje je Wójtowi Gminy, następnie Radzie Gminy Rąbino. Ostatnie sporządzono za rok 2013. Ośrodek posiada Rejestr skarg i wniosków. W kontrolowanym okresie odnotowano jedną skargę, dot. sprawowania opieki nad starszą osobą zamieszkującą na terenie gminy. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego Kierownik jednostki ustalił, iż skarga jest bezzasadna i wystosował na tę okoliczność pismo z odpowiedzią dla skarżącej. Zespół kontrolujący nie wniósł uwag do sposobu rozstrzygnięcia powyższej sprawy. IV. PRZYZNAWANIE ŚWIADCZEŃ ORAZ SPOSÓB ORGANIZOWANIA POMOCY SPOŁECZNEJ Na podstawie losowo wybranych akt szczegółowo zbadano dokumentację osób korzystających z podstawowych form świadczeń pod względem: - prawidłowości kwalifikowania do poszczególnych rodzajów świadczeń, - sposobu przygotowania dokumentacji stanowiącej podstawę do przyznania świadczeń, - terminowość wydawania decyzji administracyjnych w wypłacania świadczeń. 4
1. Zasiłki stałe i składki na ubezpieczenie zdrowotne Sprawdzono dokumentację dotyczącą zasiłków stałych, składek na ubezpieczenie zdrowotne przyznanych na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 68g.874.784g.2014 Decyzja Nr 104.874.929-14 Decyzja Nr z.st.17.1795.782-14 Decyzja Nr 8c.104.316.2014 Decyzja Nr z.st.18.1360.384-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 19.1360.386-14 Decyzja Nr 104c.63.66c.2014 Decyzja Nr z.st.5.876.417-14 Decyzja Nr 6.876.423-14 Decyzja Nr 7.876.522-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr z.st.1.2100.195-14 Decyzja Nr 2.2100.196-14 Decyzja Nr 1a.2100.185a.2014 Decyzja Nr 1b.2100.195b.2014 Decyzja Nr 2a.2100.196a.2014 Skontrolowane sprawy spełniają warunki art. 37 i art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) - niezbędne do przyznania zasiłku stałego i składki na ubezpieczenie zdrowotne. 2. Świadczenia przyznane w ramach programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania W ramach ww. programu w 2014 r. ogółem z dożywiania skorzystało 504 osoby z terenu funkcjonowania GOPS w Rąbinie. Łączny koszt programu to 90.147,00 zł. Główną formą pomocy były zasiłki celowe (ze wsparcia w tej formie skorzystało 434 osoby) i pomoc w formie posiłków w szkołach z tej formy skorzystało ogółem 159 osób (w tym 31 dzieci do 7 roku życia i 130 uczniów szkół). Posiłki dla dzieci z terenu objętego działaniem GOPS w Rąbinie przygotowywane były w 2014 r. przez firmę wyłonioną w drodze przetargu. Posiłki przygotowywano na terenie miasta Świdwin i dowożono do poszczególnych szkół gminy na zasadach określonych w umowie z dostawcą. Dyrektorzy szkół odpowiedzialni są za organizację wydawania posiłków w swojej szkole oraz monitorowanie ich jakości i sporządzanie list obecności dzieci. Dzieci i młodzież ucząca się w innych szkołach poza terenem gminy, wymagająca pomocy w tym zakresie, korzystała z żywienia zorganizowanego w szkole, do której uczęszcza. Osoby te otrzymywały pomoc w postaci sfinansowania posiłków na podstawie umów ze szkołami i przedstawianych faktur. 5
W niedziele, wakacje, święta oraz inne dni wolne od pracy Ośrodek nie zapewnia gorących posiłków, jednak potrzebującym rodzinom udziela się pomocy w postaci świadczenia pieniężnego na zakup posiłków. Akta kontroli str. 44 Sprawdzono dokumentację dotyczącą ww. świadczeń przyznanych na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 60.1625.77-15 (brak potwierdzenia doręczenia decyzji) Decyzja Nr 57.1625.541-14 (brak potwierdzenia doręczenia decyzji) Decyzja Nr 96.874.42-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 95.874.41-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 100.874.586-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji, data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 172.402.100-15 Decyzja Nr 173.402.101-15 Decyzja Nr 35.1828.643-14 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 11.1950.584-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji, data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 51.1647.172-14 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 20.1925.754-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji, data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 44.936.63-14 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji, zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 46.936.527-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 126.1174.471-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 38.1559.10-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 8.2012.61-15 Decyzja Nr 28.1835.41-15 Decyzja Nr 146.211.452-14 (zasiłek pieniężny zamiast pomocy w postaci posiłku) Decyzja Nr 5.1167.552-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 13.2026.534-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 19.1795.785-14 Decyzja Nr 23.104.738-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 20.1360.773-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 37.1828.690-14 Decyzja Nr 12.1950.764-14 Decyzja Nr 21.1925.755-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 48.936.747-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 128.1174.697-14 Decyzja Nr 11.1212.791-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 13.852.737-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 76.1506.466-14 Decyzja Nr 134.63.188-14 6
Decyzja Nr 149.211.749-14 Skontrolowane sprawy spełniają warunki art. 39 ust.1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163), a także Uchwały Nr 221 Rady Ministrów z 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata 2014 2020. Wskazane powyżej decyzje administracyjne GOPS w Rąbinie w sprawie posiłków w szkołach miały w 2014 r. formę decyzji przyznającej pomoc społeczną w postaci zasiłku pieniężnego na opłacenie posiłku. Jednak faktycznie było to świadczenie niepieniężne, rozliczane na podstawie przedstawionych faktur lub not obciążeniowych po zakończeniu miesiąca rozliczeniowego, a należność przekazywana była na konto instytucji przygotowującej posiłki. Od 2015 roku decyzje w tym zakresie są już wydawane w prawidłowej formie. 3. Zasiłki okresowe Zasiłki okresowe przyznawane były w 2014 r. głównie z powodu bezrobocia (dla 82 osób ze 104 ogółem przyznanych). Sprawdzono dokumentację dotyczącą zasiłków okresowych przyznanych na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 10.1920.131-15 Decyzja Nr 56.1625.540-14 Decyzja Nr 58.1625.718-14 Decyzja Nr 99.874.585-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 166.402.311-14 Decyzja Nr 171.402.99-15 Decyzja Nr 34.1828.194-14 Decyzja Nr 36.1828.656-14 Decyzja Nr 50.1647.171-14 Decyzja Nr 52.1647.399-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 45.936.526-14 Decyzja Nr 49.936.19-15 Decyzja Nr 98.972.39-14 Decyzja Nr 103.972.372-14 Decyzja Nr 123.1174.312-14 Decyzja Nr 125.1174.469-14 Decyzja Nr 39.1559.173-14 (brak potwierdzenia doręczenia decyzji) Decyzja Nr 43.1559.761-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 16.1795.424-14 Decyzja Nr 56.1647.812-14 Decyzja Nr 52.1647.399-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 5.2012.634-14 Decyzja Nr 74.1506.361-14 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 73.1506.293-14 7
Decyzja Nr 20.1835.163-14 Decyzja Nr 22.1835.292-14 Decyzja Nr 23.1835.368-14 Decyzja Nr 29.1835.104-15 (brak daty na potwierdzeniu doręczenia decyzji) Decyzja Nr 1.263.407-14 Decyzja Nr 140.211.92-14 Decyzja Nr 142.211.207-14 Skontrolowane sprawy spełniają warunki art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) niezbędne do przyznania zasiłku okresowego. 4. Zasiłki celowe i specjalne zasiłki celowe Zasiłki celowe przyznawane są najczęściej na pokrycie części kosztów zakupu leków, żywności, opału i inne cele bytowe. Sprawdzono dokumentację dotyczącą ww. zasiłków przyznanych na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 3.2012.382-14 Decyzja Nr 7.2007.256-14 Decyzja Nr 81.88.237-14 Decyzja Nr 7.1950.55-14 Decyzja Nr 46.1647.56-14 Decyzja Nr 2.263.408-14 Decyzja Nr 4.2100.198-14 Skontrolowane sprawy spełniają warunki art. 39 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) niezbędne do przyznania zasiłków celowych oraz specjalnych zasiłków celowych. 5. Skierowania i odpłatność za pobyt osób skierowanych do domów pomocy społecznej Sprawdzono dokumentację dotyczącą odpłatności za pobyt w ww. placówkach przyznanych na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 3a.1171.288a.2014 (błąd w naliczaniu odpłatności) Decyzja Nr 4a.1936.723a.2014 (błąd w naliczaniu odpłatności) Decyzja Nr 2g.34.487g.2014 Decyzja Nr 2i.34.487i.2015 Decyzja Nr 1a.1900.422a.2014 (błąd w naliczaniu odpłatności) Decyzja Nr 41.1960.680.1.2015 Skierowane osoby spełniają warunki określone w art. 54 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) niezbędne do przyznania całodobowej opieki w ww. placówkach. 8
We wskazanych powyżej decyzjach naliczono zwiększoną odpłatność mimo, że zmiana dochodu osoby przebywającej w domu pomocy społecznej w okresie ponoszenia odpłatności za ten pobyt nie przekroczyła 10% kryterium dochodowego, nie powinna zatem wpływać na wysokość odpłatności (art. 106 ust. 3b ustawy o pomocy społecznej). 6. Usługi opiekuńcze Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Sprawdzono dokumentację dotyczącą przyznanych usług na podstawie następujących decyzji: Decyzja Nr 22.1374.4-15 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 21.1374.349-14 Decyzja Nr 2.1276.11-15 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 1.1276.365-14 Decyzja Nr 3.2099.14-15 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 2.2099.380-14 (data przyznania świadczenia jest wcześniejsza niż data wydania decyzji) Decyzja Nr 1.2099.129-14 Decyzja Nr 19.1575.3-15 Decyzja Nr 18.1575.350-14 Usługi opiekuńcze sprawuje 1 osoba zatrudniona w ramach stażu (asystent osoby starszej) obecnie ma pod opieką 6 osób. Ośrodek zatrudnia ponadto 2 osoby w ramach umowy zlecenie, obecnie sprawują opiekę łącznie nad 3 osobami. Zakres usług określony jest w treści decyzji administracyjnej, a także w treści umów, zawieranych z wykonawcami i zakresach czynności. W aktach spraw znajdują się zaświadczenia lekarskie o potrzebie zapewnienia pacjentowi pomocy w formie usług opiekuńczych. W dokumentacji znajdują się miesięczne Karty pracy opiekunki domowej, potwierdzające realizację przyznanych usług, z wyszczególnieniem daty, ilości i zakresu godzinowego, rodzaju wykonywanej usługi oraz podpisem podopiecznego lub opiekuna. Szczegóły dot. sprawowania usług opiekuńczych reguluje Uchwała Nr XXIII/112/2012 Rady Gminy Rąbino z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniem psychicznym oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania, a także Zarządzenie Nr 63/2013 Wójta Gminy Rąbino z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia odpłatności za usługi opiekuńcze, gdzie ustalono koszt 1 godziny usług w wysokości 19 zł. 9
7. Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi Sprawdzono dokumentację dotyczącą usług przyznanych na podstawie decyzji: Decyzja Nr 61.1647.139-15 Osoba, której przyznano pomoc w tej formie, spełnia warunki art. 50 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych z dnia 22 września 2005 r. (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.) niezbędne do przyznania ww. usług. Do akt sprawy dołączono obszerną dokumentację medyczną, potwierdzającą uprawnienia do korzystania z omawianych usług zaświadczenia lekarza specjalisty z zakresu psychiatrii, neurologii, orzeczenia o niepełnosprawności oraz o potrzebie kształcenia specjalnego. Akta zawierają także dokumentację potwierdzającą fakt korzystania ze świadczeń innych systemów (zdrowia, edukacji). Zakres przyznanych usług wskazany jest w decyzji administracyjnej, przyznającej świadczenie oraz w treści umowy ze specjalistą. Realizacja usług potwierdzana będzie (świadczenie przyznano od miesiąca marca 2015 r.) miesięcznymi kartami pracy opiekuna, z wyszczególnieniem daty, ilości i zakresu godzinowego, rodzaju wykonywanej usługi oraz podpisem podopiecznego, jego rodzica lub opiekuna. W celu realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi GOPS w Rąbinie zatrudnił w kontrolowanym okresie w ramach umowy zlecenie jedną osobę, specjalistę z zakresu pedagogiki terapeutycznej z rehabilitacją ruchową. Osoba ta posiada niezbędne kwalifikacje oraz staż w pracy z osobami niepełnosprawnymi. Akta kontroli str. 38 Rodziny z terenu Gminy Rąbino pozostawały 2014 roku w trudniej sytuacji życiowej i korzystały z pomocy Ośrodka głównie z powodu bezrobocia (125 rodzin), ubóstwa (107 rodzin), niepełnosprawności (89 rodzin). GOPS w Rąbinie realizował w latach 2013-2014 projekt systemowy Integracja społeczna powrót do czynnego życia zawodowego współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Do uczestnictwa w projekcie zaproszono osoby bezrobotne lub nieaktywne zawodowo, w wieku aktywności zawodowej, korzystające z różnych form pomocy społecznej, pozostające w trudnej sytuacji życiowej lub osobistej. Do realizacji projektu w 2014 r. przystąpiło 10 osób. Głównym celem projektu było nabycie umiejętności społecznych oraz zdobycie pozycji na rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Działania projektowe ukierunkowane były m.in. na specjalistyczne konsultacje indywidualne i grupowe z psychologiem, doradcą zawodowym. W celu podniesienia poziomu motywacji i jakości życia rodzin przeprowadzono warsztaty: Edukacja finansowa gospodarowanie domowym budżetem oraz Szkołę dla rodziców. Uczestnicy brali udział w szeregu kursów zawodowych celem nabycia lub podniesienia kwalifikacji (prawo jazdy kat. B, kurs wizażu, kucharz małej gastronomii). Beneficjenci na czas projektu objęci zostali wsparciem oraz kontraktami socjalnymi. Ponadto 10
Ośrodek zawierał kontrakty socjalne z pozostałymi klientami GOPS. Podczas kontroli przeanalizowano osiem z nich. W aktach opisano sytuację osób i ich rodzin oraz cele i założenia kontraktu, uzgadniano daty oceny jego realizacji. W kontrolowanym okresie, wyniku pracy socjalnej oraz współpracy z innymi instytucjami osiągnięto szereg efektów w zakresie poprawy funkcjonowania klientów Ośrodka, m.in.: 38 osób podjęło zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub w ramach umowy-zlecenie, a 14 osób podjęło się wykonywania prac społecznie użytecznych; 12 osób podniosło posiadane kwalifikacje zawodowe. Pomoc w staraniach o świadczenia z innych systemów uzyskał jeden klient - otrzymał świadczenie rentowe. Ośrodek zatrudnia asystenta rodzin, który w 2014 r. miał pod opieką 23 rodziny (w tym 81 dzieci), a od stycznia 2015 14 rodzin, w tym 56 dzieci. Ośrodek zatrudniał także w ramach umowy zlecenie asystenta dla 8 rodzin (23 dzieci) uczestniczących w 2014 r. w projekcie systemowym z POKL. Wśród osób z problemami mieszkaniowymi 3 rodziny uzyskały lokal mieszkalny. We współpracy z Urzędem Gminy w Rąbinie zorganizowano i przekazano drewno opałowe na okres grzewczy około 120 osobom, znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Potrzebującym wsparcia w cięższych pracach domowych sześciu osobom z terenu Gminy Rąbino zorganizowano pomoc sąsiedzką i wolontariuszy. Wśród klientów dotkniętych uzależnieniem od alkoholu - 5 osób podjęło leczenie odwykowe w systemie stacjonarnym. GOPS w Rąbinie w kontrolowanym okresie współorganizował pikniki rodzinne, mające na celu promowanie prawidłowych wzorców i przeciwdziałanie przemocy w rodzinie oraz aktywnych form wypoczynku. Działania ukierunkowane były m. in. na rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny. W grudniu 2014 r. pracownicy socjalni Ośrodka zaangażowani byli w wydawanie artykułów żywnościowych w ramach Programu FEAD, które przekazano najbardziej potrzebującym, najuboższym mieszkańcom gminy. Łącznie wydano 6.876,6 kg żywności. Z tej formy pomocy skorzystało 471 osób. Podopieczni GOPS mają możliwość skorzystać z pomocy psychologa, terapeuty ds. uzależnień, zatrudnionych przez GOPS Rąbino. Pracownicy socjalni kierują bądź zachęcają osoby wymagające wsparcia do zgłoszenia się u tych specjalistów. W aktach kontroli znajdują się informacje Kierownika GOPS w Rąbinie na temat organizacji pracy socjalnej, organizacji posiłków dla dzieci i osób dorosłych, zabezpieczenia potrzeb mieszkańców gminy w sytuacjach kryzysowych oraz innych działań Ośrodka na rzecz lokalnej społeczności. Akta kontroli str. 39-44 PODSUMOWANIE KONTROLI Na podstawie zbadanej w trakcie kontroli dokumentacji ogólnej oraz spraw indywidualnych nie stwierdzono nieprawidłowości co do merytorycznej zasadności przyznawania poszczególnych rodzajów świadczeń. Rodziny spełniały kryterium dochodowe uprawniające do korzystania ze świadczeń pomocy społecznej, dokumentacja prowadzona jest przejrzyście i prawidłowo kompletowana. 11
W trakcie czynności kontrolnych na bieżąco wyjaśniano zagadnienia z zakresu kontroli, a także wskazano i omówiono uwagi opisane w treści niniejszego protokołu oraz udzielano instruktażu w tym zakresie, w szczególności w kwestii: - form decyzji administracyjnych wydawanych w sprawie świadczeń niepieniężnych z pomocy społecznej (posiłki); - przyznawania świadczeń niepieniężnych (usługi opiekuńcze, posiłki) z datą nie wcześniejszą niż data wydania decyzji, zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej; - prawidłowego naliczania odpłatności za pobyt osób w domach pomocy społecznej (zgodnie z art. 106 ust 3b ustawy o pomocy społecznej); - prawidłowego, opatrzonego datą, doręczania decyzji. Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie pouczono o przysługującym prawie: zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole, odmowy podpisania protokołu kontroli, składając, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, wyjaśnienie przyczyn tej odmowy. Protokół kontroli sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla: - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie, - Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Wydział Spraw Społecznych. Kontrolę odnotowano w Książce kontroli Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rąbinie pod pozycją nr 1/2015. Rąbino, dnia......... Kierownik jednostki kontrolowanej Kontrolujący... Kontrolujący Protokół sporządzono: 30.03.2015 r. 12