Kontrolą powyższych zagadnień objęto 12 placówek w tym:

Informacja z wyników kontroli prawidłowości oznakowania środków spożywczych dobrowolnymi informacjami typu: domowy, tradycyjny, naturalny, bez konserwantów, bez barwników, bez sztucznych słodzików, wolny od GMO za III kwartał 2014 r. 1/16 Kontrolą powyższych zagadnień objęto 12 placówek w tym: 9 sklepów sieci handlowych: 3 sklepy pozostałe Wszystkie kontrole podjęto bez uprzedniego zawiadomienia przedsiębiorców o zamiarze ich wszczęcia. Kontrolą objęto 126 partii środków spożywczych wartości 8132 zł, tj.: - 35 partii przetworów mięsnych wartości 3173 zł, - 19 partii przetworów mlecznych wartości 561 zł, - 11 partii przetworów rybnych wartości 854 zł, - 17 partii przetworów owocowo-warzywnych wartości 1223 zł, - 7 partii przetworów zbożowych wartości 179 zł, - 37 partii innej żywności wartości 2142 zł (pieczywo, soki i napoje bezalkoholowe, kotlety sojowe, majonezy, pizza, sałatka jarzynowa, wafle pszeniczne, wyroby garmażeryjne). I. Prawidłowość oznakowania (etykietowania) i prezentacji produktów opakowanych i luzem w zakresie : a) dobrowolnego oznakowania informacjami typu domowy, tradycyjny, naturalny, bez konserwantów, bez barwników, bez sztucznych słodzików, wolny od GMO W powyższym zakresie sprawdzono prawidłowość oznakowania przez producentów 126 partii środków spożywczych wartości 8132 zł. Zakwestionowano 37 partii produktów wartości 2994zł w tym: 25 partii przetworów mięsnych wartości 2214 zł, 2 partie przetworów mlecznych wartości 61 zł, 7 partii przetworów rybnych wartości 489 zł, 1 partię przetworu owocowo-warzywnego 105 zł, 2 partie innej żywności wartości 125 zł (bigos domowy, pizza domowa), z uwagi na:

podanie na wywieszce cenowej produktu sprzedawanego luzem w wydzielonym stoisku z wędlinami nazwy Pasztet domowy (2 partie wartości 162 zł) niezgodnej z nazwą podaną w oznakowaniu na (etykiecie) producenta. Zastosowanie powyższego określenia sugeruje domowy sposób produkcji i wprowadza konsumenta w błąd co do składu surowcowego i metody wytworzenia. zastosowanie w oznakowaniu 35 partii przetworów mięsnych, mlecznych, rybnych, owocowo-warzywnych i innej żywności łącznej wartości 2832 zł, informacji typu: domowy 10 partii wartości 823 zł, tradycyjny 5 partii wartości 348 zł (w tym 3 partie wartości 193 zł z terminem tradycyjny w nazwie wyrobu oraz 2 partie wartości 155zł produkt wiejski i domowy z opisem dot. tradycyjnej receptury), wiejski -16 partii wartości 1391 zł, swojski - 1 partia wartości 180 zł, po chłopsku -1 partia wartości 68 zł, naturalny 2 partie wartości 61 zł, a la domowy -1 partia wartości 41zł, jak domowa 1 partia wartości 75 zł, podczas gdy w składzie na opakowaniach wymieniono między innymi mięso oddzielone mechanicznie, białko sojowe, białko wieprzowe kolagenowe, błonnik roślinny, aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego) oraz liczne (dozwolone) substancje dodatkowe, a pełen skład nie odróżniał tych produktów od innych podobnych środków spożywczych występujących na rynku. Powyższe nieprawidłowości stwierdzono w następujących placówkach: delikatesach w Lublinie, w których zakwestionowano 8 partii środków spożywczych wartości 457 zł. ( Szynka wiejska, Polędwiczka tradycyjna z kurczaka a 270g, Smalec domowy a 250g, Pasztet domowy z indykiem a 160g, Pasztet wiejski a 190g, Filety śledziowe wiejskie a 600g/340g, Chrzan wiejski a 200g, Serek do smarowania kozi naturalny a 150g ); hipermarkecie w Lublinie,, w którym zakwestionowano 11 partii środków spożywczych wartości 1152 zł ( Kiełbasa wiejska z komina, Boczek wiejski z czosnkiem, Szynka tradycyjna Mocno Wędzona, Szynka wiejska, Szynka Mini wiejska, Schab domowy w galarecie a 450g, Smalec domowy z mięsem WD a 108g, Szynka wiejska mielona WD a 120g, Śledziki wiejskie a 200g, Śledziki wiejskie z cebulką a 440g; 2/16

sklepie w Bełżycach, w którym zakwestionowano 3 partie produktów spożywczych wartości 135,88 zł ( BISTRO Domowa Pizza z kurczakiem Produkt głęboko mrożony á 435g, Śledzik domowy á 650g, Śledziki domowe marynowane z papryką i cebulką w oleju á 680g; hipermarkecie w Lublinie,, w którym zakwestionowano 7 partii środków spożywczych wartości 427 zł. ( Kiełbasa wiejska 2 Bat Map, Kiełbasa wiejska z szynki a 320g, Śledzik a la domowy a 450g, Turek świeży naturalny ser twarogowy termizowany a 150g, Pasztet wiejski a 190g, Szynka jak domowa, Kiełbasa wiejska z indyka ; sklepie spożywczo-przemysłowym w Puławach, w którym zakwestionowano 3 partie środków spożywczych wartości 300 zł ( Szynka tradycyjna, Mięso domowe w galarecie a 460g, Śledziki po chłopsku w oleju a 3kg/2,3kg; markecie w Puławach, w którym zakwestionowano 3 partie środków spożywczych wartości 361 zł. ( Bigos domowy a 500g, Pasztet domowy a 350g, Baleron swojski. Powyższe nieprawidłowości stwierdzono w przypadku oznakowania następujących produktów: A. Produkty spożywcze oferowane luzem w wydzielonym stoisku (10 partii wartości 863 zł): SZYNKA WIEJSKA produkt wędzony parzony, oznaczony terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 12.09.14, która zawierała w składzie m.in. białko sojowe i substancje dodatkowe stabilizatory E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 450 (difosforany), E 262 (octany sodu), substancję zagęszczającą E 407 (karagen), przeciwutleniacze E 316 (izoaskorbinian sodu), E 301 (askorbinian sodu), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy) i regulator kwasowości E 331 (cytryniany sodu); KIEŁBASA WIEJSKA Z KOMINA Wędlina wieprzowo drobiowa wędzona, parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do : 22.09.14, która zawierała w składzie m.in. błonnik bambusowy i substancje dodatkowe stabilizator E 450 (difosforany), substancje zagęszczającą E 407 (karagen), przeciwutleniacze: E 301 (askorbinian sodu), E 300 (kwas askorbinowy), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy); BOCZEK WIEJSKI Z CZOSNKIEM Rolada boczkowa wędzona parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 17.09.14 który zawierał w składzie m.in. błonnik pszenny i aromat oraz 3/16

substancje dodatkowe stabilizatory E 451 (trifosforany), E 450 (difosforany), E 1442 (hydroksypropylofosforan diskrobiowy), substancje zagęszczające E 407a (przetworzonewodorosty morskie z gatunku Eucheuma), E 407 (karagen), E 415 (guma ksantanowa), przeciwutleniacz E 316 (izoaskorbinian sodu), regulatory kwasowości E 262 (octany sodu), E 330 (kwas cytrynowy), E 331 (cytryniany sodu), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), barwnik E 150c (karmel amoniakalny); SZYNKA TRADYCYJNA MOCNO WĘDZONA Szynka wieprzowa wędzona, parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 27.09.14, która zawierała w składzie m.in. białko sojowe, błonnik roślinny, białko wieprzowe i substancje dodatkowe E 450 (difosforany), E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), substancje zagęszczające E 407a (przetworzone wodorosty morskie z gatunku Eucheuma), E 415 (guma ksantanowa), wzmacniacze smaku E 621 (glutaminian monosodowy), E 635 (5 -rybonukleotydy disodowe), regulatory kwasowości E 262 (octany sodu), E 330 (kwas cytrynowy), przeciwutleniacze E 301 (askorbinian sodu), E 316 (izoaskorbinian sodu), E 150d (karmel amoniakalno siarczynowy); SZYNKA WIEJSKA Szynka wieprzowa wędzona, parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 27.09.14, która w składzie zawierała m.in. białko sojowe, białko wieprzowe, ekstrakty aromatów, substancje aromatycze i substancje dodatkowe stabilizatory E 451 (trifosforany), E 450 (difosforany), substancje zagęszczające E 407 (karagen), E 415 (guma ksantanowa), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacze E 316 (izoaskorbinian sodu), E 301 (askorbinian sodu), regulatory kwasowości E 262 (octany sodu), E 331 (cytryniany sodu), SZYNKA WIEJSKA Wędzonka wieprzowa z okrywa tłuszczową, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 10.09.14, która w składzie zawierała m.in. białko sojowe, białko wieprzowe kolagenowe aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego) i substancje dodatkowe (E 451(trifosforany), E 450 (difosforany), E 331 (cytryniany sodu), E 301 (askorbinian sodu), E 508 (chlorek potasu), E 621 (glutaminian monosodowy), E 407 (karagen); BALERON SWOJSKI produkt wieprzowy, wędzony, parzony, z dodatkiem białka wieprzowego i wody, oznaczony terminem przydatności do spożycia Należy spożyć do 07.10.2014, który zawierał w swoim składzie m.in. białko sojowe białko wieprzowe, aromaty oraz aromat dymu wędzarniczego i substancje dodatkowe: stabilizatory 4/16

E 451 (trifosforany), E 450 (difosforany) E 452 (polifosforany), substancje żelujące E 407a (przetworzone wodorosty morskie z gatunku Eucheuma), E 415 (guma ksantanowa), E 425 (konjak), E 410 (mączka chleba świętojańskiego), wzmacniacze smaku: E 621 (glutaminian monosodowy), 631 (inozynian disodowy), E 627 (guanylan disodowy), regulator kwasowości: E 330 (kwas cytrynowy), przeciwutleniacze: E 316 (izoaskorbinian sodu), E 301 (askorbinian sodu), skrobie kukurydzianą E 1422 (acetylowany adypinian diskrobiowy); SZYNKA TRADYCYJNA, wieprzową, wędzoną, parzoną z dodatkiem białka wieprzowego i wody, oznaczoną terminem przydatności do spożycia: 02.11.2014,, która w składzie zawierała m.in. białko sojowe, białko wieprzowe, maltodesktrynę, aromaty, aromat dymu wędzarniczego, hydrolizat białka sojowego i substancje dodatkowe: stabilizatory E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 450 (difosforany), E339 (fosforany sodu), E262 (octany sodu), E331 (cytryniany sodu), substancje zagęszczające: E407 (karagen), E415 (guma ksantynowa), E1422 (acetylowany adypinian diskrobiowy), przeciwutleniacze: E315 (kwas izoaskorbinowy), E 316 (izoaskorbinian sodu); regulator kwasowości E 508 (chlorek potasu); wzmacniacz smaku: E621 (glutaminian monosodowy); SZYNKA JAK DOMOWA Wędlina wieprzowa, wędzona, parzona oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 10.10.14, która zawierała w składzie m.in. aromat dymu wędzarniczego, białko wieprzowe kolagenowe, błonnik sojowy, aromat, białko rzepaku i kukurydzy oraz substancje dodatkowe stabilizatory E 331 (cytryniany sodu), substancje zagęszczające i żelujące E 407 (karagen), E 425 (konjac), E 415 (guma ksantanowa), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacz E 316 (izoaskorbinian sodu); KIEŁBASA WIEJSKA Z INDYKA Produkt drobiowo-wieprzowy, suszony, parzony, wędzony, pieczony, oznaczony terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 30.09.14, która zawierała w składzie m.in. aromat dymu wędzarniczego, aromaty oraz substancje dodatkowe: wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacz E 316 (izoaskorbinian sodu), osłonka produktu jadalna barwiona E 150d (karmel amoniakalno-siarczynowy), E 160b (annato, biksyna, norbiksyna), B. Produkty spożywcze oferowane w opakowaniach (25 partii wartości 1969 zł): POLĘDWICZKA TRADYCYJNA Z KURCZAKA a 270g produkt bezglutenowy, wędzony, parzony, oznaczony terminem przydatności do 5/16

spożycia: Należy spożyć do 11.09.2014, która w składzie zawierała m.in. białko sojowe i substancje dodatkowe: substancje zagęszczające E 407 (karagen), E 415 (guma ksantanowa) i przeciwutleniacz E 300 (kwas askorbinowy); SMALEC DOMOWY Smalec topiony z mięsem cebulką i dodatkami a 250g, konserwa wieprzowa sterylizowana, oznaczony datą minimalnej trwałości: Najlepiej spożyć przed 07.11.2015, który w składzie zawierał m.in. białko sojowe, aromaty i substancje dodatkowe wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), stabilizatory E 450 (difosforany), E 451 (frifosforany), E 452 (polifosforany). Na etykiecie umieszczono również informację o treści: Smalec domowy Spróbuj prawdziwego, domowego smalcu z najlepszym mięsem, przygotowanego według znakomitego, polskiego przepisu.; PASZTET DOMOWY Z INDYKIEM a 160g wyrób podrobowy, konserwa sterylizowana, oznaczony datą minimalnej trwałości: 26.03.216, który w składzie zawierał m.in. substancje dodatkowe stabilizator E 407 (karagen), emulgator E 471 (mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacz E 301 (askorbinian sodu), aromat. Na etykiecie umieszczono również informację o treści: Pasztet domowy z indykiem Aromatyczny pasztet grubo rozdrobniony, który przyrządzony został według tradycyjnej, polskiej receptury. ; PASZTET WIEJSKI a 190g konserwa wieprzowo-drobiowa sterylizowana, oznaczona datą minimalnej trwałości: Najlepiej spożyć przed 27.08.2015, który w składzie zawierał m.in. mięso oddzielone mechanicznie, białko sojowe, aromaty i substancje dodatkowe substancje zagęszczające E 407 (karagen), E 1422 (acetylowany adypinian diskrobiowy), wzmacniacze smaku E 621(glutaminian monosodowy), E 635 (5ʹ-rybonukleotydy disodowe); FILETY ŚLEDZIOWE WIEJSKIE a 600g (masa netto po odsączeniu 340g), oznaczone terminem ważności należy spożyć do : 14.09.14, które w składzie zawierały substancje dodatkowe: substancje konserwujące E 211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu) oraz substancję słodzącą E 954 (sacharynian sodu); CHRZAN WIEJSKI" a 200g oznaczony datą minimalnej trwałości i numerem partii 05.09.14. oraz informacją o treści Tradycyjna receptura., który w składzie zawierał substancje dodatkowe: stabilizator E 412 (guma guar) i przeciwutleniacz E 223 (pirosiarczyn sodu); 6/16

SEREK DO SMAROWANIA KOZI NATURALNY a 150g serek twarogowy kozi do smarowania, oznaczony terminem ważności należy spożyć do : 23.10.14, który w składzie zawierał substancje dodatkowe: E 407 (karagen), E 410 (mączka chleba świętojańskiego); SZYNKA MINI WIEJSKA (opakowania o różnej masie netto) Wędlina wieprzowa wędzona parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 08.09.14, która w składzie zawierała m.in. skrobię ziemniaczaną, białko sojowe i substancje dodatkowe stabilizatory E 331 (cytryniany sodu), E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 450 (difosforany), substancje zagęszczające E 407 (karagen), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacze E 316 (izoaskorbinian sodu), E 301 (askorbinian sodu); KIEŁBASA WIEJSKA 2 BAT MAP (opakowania o różnej masie netto) Kiełbasa średnio rozdrobniona, wysokowydajna, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 07.10.14 i numerem partii 2520710, która w składzie zawierała m.in. białko sojowe, białko wieprzowe, mieszankę błonnika i białek ekstrahowanych z grochu, aromaty i substancje dodatkowe: stabilizatory E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 450 (difosforany), regulator kwasowości E 330 (kwas cytrynowy), przeciwutleniacz E 316 (izoaskorbinian sodu), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), barwniki E 120 (koszenila), E 150c (karmel amoniakalny); SCHAB DOMOWY W GALARECIE á 450g Wędlina wieprzowa parzona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 10.09.14, który w składzie zawierał m.in. skrobię ziemniaczaną, białko sojowe, białko wieprzowe, aromaty (w tym aromat dymu wędzarniczego) i substancje dodatkowe: stabilizatory E 331 (cytryniany sodu), E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 450 (difosforany), substancje zagęszczające E 407 (karagen), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacze E 316 (izoaskorbinian sodu), E 301 (askorbinian sodu); SMALEC DOMOWY Z MIĘSEM WD á 108g, oznaczony datą minimalnej trwałości: Najlepiej spożyć przed 03.07.16 i numerem partii 1, który w składzie zawierał m.in. mięso oddzielone mechanicznie z indyka, aromaty i substancje dodatkowe wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacz E 300 (kwas askorbinowy); SZYNKA WIEJSKA MIELONA WD á 120g Konserwa drobiowa, mielona, wysokowydajna, sterylizowana, konserwa drobiowa mielona, wysokowydajna, sterylizowana oznaczona datą minimalnej trwałości: 7/16

Najlepiej spożyć przed 17.06.2016 i numerem partii 1, która w składzie zawiera m.in. skrobię modyfikowaną (ziemniaczana kukurydziana), białko sojowe, białko zwierzęce (z indyka), błonnik roślinny (sojowy), hydrolizat białka roślinnego i substancje dodatkowe stabilizatory E 451 (trifosforany), E 450 (difosforany), E 407a (przetworzone wodorosty morskie z gatunku Eucheuma), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), przeciwutleniacz E 300 (kwas askorbinowy) ; ŚLEDZIKI WIEJSKIE á 200g Produkt rybny oznaczony terminem przydatności do spożycia należy spożyć do : 29.09.14, który w składzie zawierał m.in.: aromat papryki substancje dodatkowe: substancje konserwujące E 211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu) oraz substancję słodzącą E 954 (sacharyna), E 260 (kwas octowy); ŚLEDZIKI WIEJSKIE Z CEBULKĄ á 440g Produkt rybny marynowany, oznaczony terminem przydatności do spożycia należy spożyć do : 25.10.2014r., który w składzie zawierał m.in. aromat papryki i substancje dodatkowe: substancje konserwujące E 211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu) oraz substancję słodzącą E 954 (sacharyna), oraz E 260 (kwas octowy); KIEŁBASA WIEJSKA Z SZYNKI á 320g Kiełbasa wieprzowa średnio rozdrobniona wędzona parzona, pieczona, oznaczona terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 18.09.14, która w składzie zawierała m.in. błonnik pszenny, białko wieprzowe kolagenowe, aromat dymu wędzarniczego), i substancje dodatkowe : E 621 (glutaminian monosodowy), E 450 (difosforany), E 451 (trifosforany), E 452 (polifosforany), E 326 (mleczan potasu), E 316 (izoaskorbinian sodu); ŚLEDZIK DOMOWY á 650g/280g, produkt rybny marynowany, oznaczony datą minimalnej trwałości 19.10.14, który w składzie zawierał m.in. substancje dodatkowe: E 330 (kwas cytrynowy), E 296 (kwas jabłkowy), E 301 (askorbinian sodu), E 621 (glutaminian sodu), E 954 (sacharynian sodu), E 211 (benzoesan sodu); ŚLEDZIK a la DOMOWY á 450g/350g Filety śledziowe bez skóry krojone, lekko solone, oznaczony terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 08.10.14, który w składzie zawierał m.in. substancje dodatkowe E 262 (octany sodu), E 621 (glutaminian sodu), E 954 (sacharyny), E 211 (benzoesan sodu), E 260 (kwas octowy), E 330 (kwas cytrynowy), E 331(cytryniany sodu), E 223 (pirosiarczyn sodu), E 301 (askorbinian sodu), E 300 (kwas askorbinowy), E 296 (kwas jabłkowy); SER TWAROGOWY ŚWIEŻY SMAK NATURALNY a 150g Świeży naturalny ser twarogowy terminowany oznaczony terminem 8/16

przydatności do spożycia: Należy spożyć do 24.10.14, który w składzie zawierał substancje dodatkowe: substancje zagęszczające E 466 (karboksymetyloceluloza), E 415 (guma ksantanowa), E 410 (mączka chleba świętojańskiego); BISTRO Domowa Pizza z kurczakiem Produkt głęboko mrożony á 435g, oznaczony datą minimalnej trwałości 03.2015, która w składzie zawierała m. in. aromaty, hydrolizat białka roślinnego, maltodekstrynę kukurydzianą, skrobie modyfikowane i substancje dodatkowe E 500 (węglany sosu), E 262 (octany sodu), E 326 (mleczan potasu), E 331 (cytryniany sodu), E 316 (izoaskorbinian sodu), E 1414 (acetylowany fosforan diskrobiowy), E 621 (glutaminian monosodowy), E 211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu), 492 (tristerynian sorbitolu); ŚLEDZIKI DOMOWE marynowane z papryką i cebulką w oleju á 680g, oznaczone terminem przydatności do spożycia: Należy spożyć do 02.10.14,które w składzie zawierały m. in. substancje dodatkowe E 260 (kwas octowy), E 330 (kwas cytrynowy), E 296 (kwas jabłkowy), E 270 ( kwas mlekowy), E 621 (glutaminian sodu), E 211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu), E 300 (kwas askorbinowy), E 223 (pirosiarczyn sodu); PASZTET DOMOWY a 350g wyrób drobiowy, pieczony, z dodatkiem surowców pochodzenia wieprzowego, oznaczony terminem przydatności do spożycia: 07.10.2014, który w swoim składzie zawierał m. in. mięso oddzielone mechanicznie, białko sojowe, białka mleka (łącznie z laktozą), hydrolizat białkowy i substancje dodatkowe: wzmacniacze smaku E 621 (glutaminian monosodowy), E 631 (inozynian disodowy), E 627 (guanylan disodowy); BIGOS DOMOWY a 500g oznaczony datą minimalnej trwałości: Najlepiej spożyć przed końcem 08.2016, który w składzie zawierał m.in. mięso oddzielone mechanicznie drobiowe, białko sojowe, błonnik pszenny, substancje dodatkowe: wzmacniacze smaku E 621 (glutaminian monosodowy), E 635 (5 -rybonukleotydy wapnia), stabilizatory E 451 (trifosforany), E 450 (difosforany) E 452 (polifosforany), E 339 (fosforany sodu), przeciwutleniacz: E 316 (izoaskorbinian sodu); ŚLEDZIKI PO CHŁOPSKU W OLEJU a 3kg/2,3kg oznaczone terminem przydatności do spożycia 2014.10.14, które w składzie zawierały aromat czosnku i substancje dodatkowe m.in.: regulator kwasowości: E 260 (kwas octowy); substancje konserwujące: E211 (benzoesan sodu), E 202 (sorbinian potasu); substancja słodząca: E 954 (sacharyny); 9/16

MIĘSO DOMOWE W GALARECIE a 460g oznaczone datą minimalnej trwałości: Najlepiej spożyć przed 11.02.2015 KS, które w składzie zawierało m.in. błonnik pszenny, maltodekstrynę, białko wieprzowe, tłuszcz roślinny utwardzony, aromaty, substancje dodatkowe między innymi: stabilizatory: stabilizatory E1442 (hydroksypropylofosforan diskrobiowy), E 450 (difosforany), E 451 (trifosforany), substancje zagęszczające E 407 (karagen), E 415 (guma ksantanowa), regulatory kwasowości E 330 (kwas cytrynowy), E 331 (cytryniany sodu), E 262 (octany sodu), przeciwutleniacz E 316 (izoaskorbinian sodu), wzmacniacz smaku E 621 (glutaminian monosodowy), barwnik E 150c (karmel amoniakalny). b) pozostałych elementów oznakowania W powyższym zakresie sprawdzono prawidłowość oznakowania przez producentów 127 partii środków spożywczych wartości 8160 zł. Z uwagi na brak masy netto produktu po odsączeniu zakwestionowano 3 partie przetworów rybnych wartości 271 zł. tj.: Śledziki wiejskie z cebulką a 440g, oznaczone terminem przydatności do spożycia należy spożyć do : 25.10.2014r Śledziki wiejskie a 200g, oznaczone terminem przydatności do spożycia należy spożyć do 29.09.14; Śledziki domowe marynowane z papryką i cebulką w oleju a 680g. Brak informacji o masie netto produktu po odsączeniu narusza postanowienia 13 ust. 6 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych. II. Zgodność zadeklarowanych substancji dodatkowych Substancje dodatkowe zadeklarowane w oznakowaniu ocenianych środków spożywczych są stosowane na warunkach określonych w przepisach: rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. U. L 354 z 31.12.2008, s.16 z późn. zm.); rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia oraz na środkach spożywczych oraz zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) 10/16

nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE (Dz. U. L 354 z 31.12.2008, s. 34). III. Jakość produktów W czasie kontroli do badań laboratoryjnych pobrano próby ogółem z 6 partii produktów posiadających dobrowolne oznakowanie informacjami typu bez konserwantów, bez barwników, bez sztucznych słodzików wartości 480 zł, tj: Napoju gazowanego o smaku czerwonych pomarańczy a 1,75l 3 czerwone pomarańcze, bez sztucznych słodzików i konserwantów ; Napoju niegazowanego z ekstraktem czarnej herbaty o smaku brzoskwiniowym a 500ml bez konserwantów wyprodukowanego w UE; Ketchupu markowego łagodnego a 450g, Sosu pomidorowego, bez konserwantów ; Napoju owocowego jabłkowo-wiśniowego niegazowanego, pasteryzowanego a 0,5l bez dodatku substancji konserwujących i substancji słodzących ; Musztardy a 180g bez dodatku substancji konserwujących ; Dżemu z czarnych porzeczek niskosłodzonego, pasteryzowanego, bez konserwantów a 208g. Analizy przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym w Katowicach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie wykazały, że próbki ww. produktów są zgodne z wymaganiami w zakresie przeprowadzonych badań. Niezależnie od powyższego w celu przeprowadzenia weryfikacji deklaracji typu wolny od GMO do badań laboratoryjnych pobrano 1 próbkę kukurydzy złocistej o masie netto 340g zawierającej deklaracje niemodyfikowana genetycznie. Badania przeprowadzone w Laboratorium Specjalistycznym w Kielcach Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Warszawie w kierunku obecności GMO nie wykazały DNA z kukurydzy genetycznie zmodyfikowanej. IV. Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 7 maja 2009r. o towarach paczkowanych Badaniami laboratoryjnymi na zgodność masy netto środków spożywczych z ilością zadeklarowaną przez producentów objęto 6 partii (15 opakowań jednostkowych) nie wnosząc uwag w tym zakresie. 11/16

V. Przestrzeganie okresów ważności Daty minimalnej trwałości oraz terminy przydatności do spożycia oferowanych do sprzedaży artykułów spożywczych sprawdzono we wszystkich kontrolowanych placówkach obejmując badaniem 126 partii towarów łącznej wartości 8160 zł. Nie stwierdzono w obrocie handlowym wyrobów po upływie ich terminów ważności. IV. Warunki i sposób przechowywania Znajdujące się w ofercie handlowej kontrolowanych placówek produkty spożywcze przechowywano zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych oraz zaleceniami producentów umieszczonymi w oznakowaniu wyrobów. V Przestrzeganie postanowień art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20.01.2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności We wszystkich kontrolowanych placówkach przedsiębiorcy okazali dowody dostaw lub inne dokumenty identyfikujące dostawców ocenianych partii środków spożywczych. VI. Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy Wszyscy przedsiębiorcy posiadali aktualne decyzje dotyczące rejestracji i zatwierdzania zakładów przez organy nadzoru sanitarnego, a określony w nich zakres i rodzaj działalności zgodny był ze stanem faktycznym i z wpisem do rejestru sądowego lub CEIDG. VII. Wykorzystanie ustaleń kontroli W związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w czasie kontroli tutejszy Inspektorat wystąpił ze stosownymi pismami do: jednostek nadrzędnych, którym podlegały kontrolowane placówki, informując o wynikach przeprowadzonych kontroli oraz badań laboratoryjnych próbek artykułów żywnościowych; 12/16

producentów środków spożywczych, wnosząc o podanie przyczyn nieprawidłowego oznakowania badanych produktów. Ponadto w 11 przypadkach opracowano informacje do Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami dotyczącymi oznakowania artykułów spożywczych, po zakończeniu postępowań pokontrolnych zostanie wszczętych 6 postępowań administracyjnych z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. w związku z wprowadzeniem do obrotu 8 partii środków spożywczych wartości 457 zł. takich jak: Szynka wiejska produkcji Unimięs, Polędwiczka tradycyjna z kurczaka a 270g, Smalec domowy a 250g, Pasztet domowy z indykiem a 160g, Pasztet wiejski a 190g, Filety śledziowe wiejskie a 600g/340g, Chrzan wiejski a 200g produkcji, Serek do smarowania kozi naturalny a 150g produkcji, oznaczonych w sposób sugerujący naturalne pochodzenie wyrobu, tradycyjne, wiejskie, domowe, metody wytwarzania z zastosowaniem podstawowych składników dostępnych w gospodarstwie domowym, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii z udziałem substancji dodatkowych funkcjonalnych, w związku z wprowadzeniem do obrotu 1 partii Pasztetu domowego wartości 66 zł o nazwie umieszczonej na wywieszce cenowej, sugerującej domowe metody produkcji, niezgodną z nazwą zastosowaną przez producenta w oznakowaniu wyrobu, oraz 11 partii środków spożywczych wartości 1152 zł takich jak: Kiełbasa wiejska z komina, Boczek wiejski z czosnkiem, Szynka tradycyjna Mocno Wędzona, Szynka wiejska produkcji Sokołów S.A., Szynka Mini wiejska, Schab domowy w galarecie a 450g, Smalec domowy z mięsem WD a 108g, Szynka wiejska mielonawd a 120g, Śledziki wiejskie a 200g, Śledziki wiejskie z cebulką a 440g oznaczone nazwami sugerującymi tradycyjne, wiejskie, domowe, metody produkcji, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii i substancji dodatkowych w tym 2 partii przetworów rybnych (Śledziki wiejskie z cebulką a 440g, oraz Śledziki wiejskie a 200g) w oznakowaniu których nie podano masy netto produktu po odcieku, w związku z wprowadzeniem do obrotu 3 partii produktów spożywczych wartości 135,88 zł takich jak: BISTRO Domowa Pizza z kurczakiem Produkt głęboko mrożony á 435g, Śledzik domowy á 650g, Śledziki domowe marynowane z papryką i cebulką w oleju á 680g oznaczonych w 13/16

sposób sugerujący domowe, metody wytwarzania z zastosowaniem podstawowych składników dostępnych w gospodarstwie domowym, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii z udziałem substancji dodatkowych funkcjonalnych w tym 1 partii Śledzików domowych marynowanych z papryką i cebulką w oleju á 680g w oznakowaniu których nie podano masy netto produktu po odcieku, w związku z wprowadzeniem do obrotu 7 partii środków spożywczych wartości 427 zł. takich jak: Kiełbasa wiejska 2 Bat Map, Kiełbasa wiejska z szynki a 320g, Śledzik a la domowy a 450g/350g, świeży naturalny ser twarogowy termizowany a 150g, Pasztet wiejski a 190g Rolnik, Szynka jak domowa, Kiełbasa wiejska z indyka, oznaczonych nazwami sugerującymi wiejskie, domowe, metody produkcji, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii i substancji dodatkowych oraz 1 partii Pasztetu domowego wartości 96 zł o nazwie umieszczonej na wywieszce cenowej, sugerującej domowe metody produkcji, niezgodnej z nazwą zastosowaną przez producenta w oznakowaniu wyrobu; w związku z wprowadzeniem do obrotu 3 partii środków spożywczych wartości 300 zł takich jak: Szynka tradycyjna, Mięso domowe w galarecie a 460g, Śledziki po chłopsku w oleju a 3kg/2,3kg, oznaczonych nazwami sugerującymi tradycyjne, domowe, wiejskie, metody produkcji, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii i substancji dodatkowych; w związku z wprowadzeniem do obrotu 3 partii środków spożywczych wartości 361 zł. takich jak : Bigos domowy a 500g, Pasztet domowy a 350g, Baleron swojski, oznaczonych nazwami sugerującymi domowe i wiejskie metody produkcji, pomimo, że wyprodukowane zostały przy zastosowaniu współczesnych technologii i substancji dodatkowych. Wnioski Wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych w zakresie obecności konserwantów, sztucznych słodzików, GMO nie wykazały nieprawidłowości w tym zakresie. Ponadto nie stwierdzono produktów o niewłaściwych cechach organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. Przeprowadzone kontrole wykazały niewłaściwe oznakowanie dobrowolnymi informacjami typu: domowy, tradycyjny, wiejski, 14/16

swojski, naturalny, w przypadku 35 partii produktów, które stanowiły 29,4 % towarów badanych. Nieprawidłowości dotyczące oznakowania produktów ww. informacjami stwierdzono w każdej z grup towarowych tj. w: przetworach mięsnych co stanowi 71,4 % badanych wyrobów, przetworach mlecznych co stanowi 10,5 % badanych wyrobów, przetworach rybnych co stanowi 63,6 % badanych wyrobów, przetworach owocowo-warzywnych - co stanowi 5,9 % badanych wyrobów, innej żywności co stanowi 8,1% badanych wyrobów. Ponadto w 2 placówkach przy 2 partiach produktów na wywieszce cenowej uwidoczniono nazwę wyrobu niezgodną z nazwą określoną przez producenta w oznakowaniu. Przedsiębiorcy poprawili nawy produktów na zgodne z oznaczeniem na etykiecie producenta. Kontrolowani przedsiębiorcy poinformowali tut. Inspektorat o działaniach podjętych w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami polegającymi na: powiadomieniu producentów i dostawców o wynikach kontroli z wnioskami dostosowania oznaczeń handlowych środków spożywczych do postanowień przepisów prawa żywnościowego, wycofaniu ze obrotu zakwestionowanych środków spożywczych. Do dnia sporządzenia niniejszej informacji nie uzyskano odpowiedzi na wszystkie wystąpienia pokontrolne adresowane do producentów zakwestionowanych środków spożywczych. Z otrzymanych odpowiedzi wynika, że w większości przypadków producenci zmienią oznaczenia handlowe usuwając określenia typu domowy, wiejski, tradycyjny, i ich synonimy. Wyniki kontroli wskazują, że producenci chętnie wykorzystują informację domowy, tradycyjny, wiejski, w oznakowaniu środków spożywczych wprowadzając przy tym konsumentów w błąd co do charakterystyki środków spożywczych tj. rodzaju, właściwości, składu, metod wytwarzania. 15/16

W związku z ujawnionymi nieprawidłowościami wskazana jest kontynuacja kontroli w zakresie kontroli prawidłowości oznakowania środków spożywczych dobrowolnymi informacjami typu: domowy, tradycyjny, naturalny i ich synonimami. 16/16