Katedra Mostów i Kolei dr inż. Jacek Makuch ZAJĘCIA PROJEKTOWE 1 METODY PROJEKTOWANIA TECHNOLOGII ROBÓT TECHNOLOGIA ROBÓT KOLEJOWYCH studia II stopnia, specjalność ITS, semestr 2 rok akademicki 2018/19
ZAKRES PROJEKTOWANIA TECHNOLOGICZNEGO: wykaz zadań do wykonania: określony hierarchicznie z rozbiciem na zadania: główne / etapowe / cząstkowe / podstawowe zadania określone w czasie i przestrzeni (lokalizacja) ustalenie wzajemnych powiązań pomiędzy zadań opis wykonania zadań POWIĄZANIA I ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY ZADANIAMI: zadania: zależne bezpośrednio - muszą być wykonywane w określonej kolejności zależne pośrednio - ograniczone terminami (rozpoczęcia, zakończenia) niezależne (równoległe, równoczesne) mogą być wykonywane w dowolnej kolejności WYMAGANIA TECHNICZNE REALIZACJI ZADAŃ PODSTAWOWYCH: są technologicznie jednorodne do ich wykonania potrzeba określonego sprzętu i maszyn, materiałów oraz zatrudnienia określonej siły roboczej
CELE PROJEKTU TECHNOLOGICZNEGO: uporządkowanie wykonywanych zadań umożliwienie realizacji: bez zakłóceń w jak najkrótszym czasie w zależności od dostępnego: zatrudnienia zapewnienia potrzeb materiałowych wsparcia maszynami i sprzętem ZALETY PROJEKTU TECHNOLOGICZNEGO: jednoznaczność i łatwość posługiwania się możliwość analizy i porównywania różnych rozwiązań technologicznych eliminacja intuicji prostota wprowadzania zmian w warunkach zmiennych i trudnych do przewidzenia sytuacji łatwość kontroli realizacji PODSTAWOWE NARZĘDZIA: 1) Wykresy Gantta 2) Harmonogramy 3) Wykresy liniowe (ilościowe, sumowe) 4) Siatki czynności (sieci powiązań)
1) WYKRES GANTTA podstawą jest analiza czasowa danego procesu wykres składa się z trzech części: pierwsze dwie kolumny - podział procesu na elementy składowe i określenie ich pracochłonności (w roboczogodzinach) środkowe kolumny - siatka czasowa dla oznaczenia czasu trwania każdej czynności, pokazanie wzajemnych powiązań pomiędzy czynnościami, podanie liczby pracowników ostatnia kolumna - wykaz sprzętu i materiałów
ZALETY: łatwość: kierowania grupami pracowników kontroli kolejności wykonywania czynności WADY: brak możliwości oznaczenia lokalizacji początku i końca robót w odniesieniu do długości odcinka ZASTOSOWANIE: głównie do robót o charakterze punktowym: wymiana rozjazdu budowa przepustu itp.
2) HARMONOGRAM w postaci graficznej - podobny do wykresu Gantta, jednak: nie podaje pracochłonności i liczby pracowników, wykazu sprzętu i materiałów może natomiast podawać koszty stosowany do kierowania złożonymi procesami realizacyjnymi
RODZAJE: techniczny - dla realizacji poszczególnych zadań dyrektywny: przedstawia graficzny obraz przebiegu realizacji całego przedsięwzięcia (ujmuje wszystkie zadania niezbędne dla pełnej realizacji projektu) zazwyczaj zawiera trzy części: zestawienia zadań rzeczowo-finansowych graficzny przebieg realizacji poszczególnych zadań plan finansowania realizacji zadań przy jego sporządzaniu należy uwzględniać: równomierność i ciągłość zatrudnienia ludzi i maszyn rozkład finansowania dysponowany potencjał wykonawczy własny i współpracujący warunki organizacyjne posiadane zasoby warunki klimatyczne obejmuje cały okres realizacji przedsięwzięcia podzielony jest na okresy miesięczne, kwartalne i roczne umożliwia: nadzór śledzenie tempa realizacji dokonywanie ewentualnych korekt
3) WYKRES LINIOWY przedstawia czynności w postaci linii w układzie współrzędnych: oś rzędnych - czas pracy oś odciętych - odległość (długość odcinka robót) kąt pochylenia linii odpowiada wydajności maszyn lub grup roboczych (mały kąt = duża wydajność) na rysunku powyżej wykres pracy: trzech maszyn (4, 5 i 6) oraz grupy roboczej (3) pracujących na jednym froncie robót dwóch maszyn (1 i 2) wykonujących roboty niezależne
umożliwia przedstawianie: kilku frontów robót pracy: maszyn grup roboczych (zespołów pracowników) ZASTOSOWANIE w pracach: typowo liniowych - gdzie front robót przesuwa się wraz z wykonaną pracą o określonym czasie dostępu do infrastruktury (tzw. czasie zamknięcia ) - w ramach którego należy przewidzieć wykonanie na danym odcinku pełnego zakresu prac określonym zestawem grup roboczych
4) SIATKA CZYNNOŚCI Graficzny model planu realizacji przedsięwzięcia oparty na związkach poszczególnych działań wynikających z zastosowanej technologii i organizacji budowy proces przedstawiony jako: zdarzenia (kółka z liczbami wewnątrz) stany albo warunki (początkowe, pośrednie i końcowe), których wystąpienie należy jednoznacznie określić czynności (strzałki) działania niezbędne do zaistnienia każdego zdarzenia w procesie (za wyjątkiem zdarzeń początkowych) jej sporządzenie wymaga: wyróżnienia w procesie zdarzeń: początkowych, pośrednich i końcowych wraz z ich numeracją, naniesienia zdarzeń na wykres niekoniecznie w skali czasu, ale z zachowaniem zwrotu (od strony lewej do prawej) połączenia zdarzeń symbolami czynności analizy poprawności i czytelności powstałej sieci wraz z ewentualną jej korektą pozwala na wyznaczenie ścieżki krytycznej całego przedsięwzięcia
ŚCIEŻKA KRYTYCZNA: ciąg czynności, które decydują o terminowym zakończeniu całego przedsięwzięcia każde opóźnienie czynności będącej na ścieżce krytycznej powoduje opóźnienie całości RODZAJE CZYNNOŚCI: rzeczywiste zdarzenia nimi spowodowane mogą wystąpić dopiero po wykonaniu pewnej jednoznacznie określonej pracy (wymagającej określonego czasu, poniesienia określonych kosztów i zużycia określonych materiałów) oczekiwane gdy daną czynność wykonują pracownicy lub maszyny zatrudnione do wykonania innej czynności (charakteryzuje je sam czas trwania) powiązania logiczne dla prac mogących się zaczynać po ukończeniu innych albo mogących się kończyć wraz z innymi (nie mają czasu trwania ani nie wymagajążadnych nakładów) ZALETY: wspomagają operacyjne kierowanie budową dzięki dostosowaniu procesu realizacyjnego do aktualnej sytuacji umożliwiają zastosowanie matematycznych metod analiz sieciowych obecnie z wykorzystaniem wspomagania komputerowego (programowania sieciowego):
1) Metody planowania i organizacji z punktu widzenia kryterium czasu: CPA (Critical Path Analysis) analiza ścieżki krytycznej PERT (Program Evaluation and Review Technique) technika oceny i kontroli planu (projektu) CPM (Critical Path Method) metoda ścieżki krytycznej PEP (Program Evaluation Procedure) system oceny planu (projektu) PET (Program Evaluation Technique) technika oceny planu (projektu) 2) Metody analizy modeli deterministycznych i probabilistycznych z punktu widzenia kryteriów czasu i zasobów: LCES (Least Cost Estimating and Scheduling) planowanie i określanie minimalnych kosztów CPS (Critical Path Planning adn Scheduling) planowanie i programowanie ścieżki krytycznej CPA (Cost Planning and Appraisal) planowanie i ocena kosztów PERT-COST analiza kosztów PAR (Project Audit Report) system kontroli sprawozdawczości i kosztów 3) Metody optymalizacji zarządzania wieloma przedsięwzięciami realizowanymi równocześnie przy uwzglednieniu kryteriów czasu, terminów i zasobów: RAMPS (Resource Allocation and Multi-Project Schedulling) planowanie wielu przedsięwzięć i rozdziału zasobów RPSM (Resources Planning and Scheduling Method) metoda programowania i planowania zasobów SCANS (Scheduling and Control by Automatic Network System) planowanie i kontrola za pomocą automatycznego systemu siatek APPRAISE (Atlas Project Planning Resource Allocation and Integrated Schedul Evaluation) modelowanie projektów, rozdział zasobów i zintegrowany system planowania i oceny SPART (Systematic Project Resources Allocation Technique) technika ciągłego rozdziału zasobów IMPACT (Integrated Managerial Programming Analysis Control Technique) zintegrowana technika zarządzania, programowania, analizy i kontroli SPERT (Schedule Performance Evaluation and Review Technique) technika planowania, odwzorcowywania, oceny i kontroli
PORÓWNANIE
PROGRAMY KOMPUTEROWE wspomagające projektowanie technologii robót 1. Tilos (Linear Project GmbH, Trimble) 2. MS Project, Excel (Microsoft) 3. OpenProject 4. Powerproject (Elecosoft - UK, Benelux, Niemcy, Szwecja, USA) 5. PlanMan Project (PlanMan Oy - Finlandia) 6. GanttProject (GanttProject Team - Dmitry Barashev) 7. Primavera P6 (Oracle) 8. Planista (Astino - PL)
oprogramowanie do harmonogramowania liniowego (LSM - linear scheduling method) produkt niemieckiej firmy Linear Project GmbH z Karlsruhe, działającej od 1991 roku przejętej przez Amerykański Trimble w 2015 roku polski dystrybutor oprogramowania: DAT Computer Concepts Sp. z o.o. z Warszawy obecnie oferowana wersja: 10 (również jako wersja polskojęzyczna)
LITERATURA: 1. Bogdaniuk B., Towpik K: Budowa, modernizacja i naprawy dróg kolejowych; KOW 2010