PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA JĘZYK NIEMIECKI Publiczne Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Miastkowie Oparte na następujących dokumentach: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 30 kwietnia 2007 w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z późn. zmianami) Podstawa programowa przedmiotu: Język obcy nowożytny, III etap edukacyjny, poziom III.0 dla początkujących - Statut Publicznego Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Miastkowie Opracowała: Renata Maria Krynica
CELE NADRZĘDNE Rozwój kompetencji językowych, umożliwiających porozumiewanie się w języku niemieckim. Rozwój osobowości poprzez umacnianie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości językowe. Zapewnienie pracy z autentycznymi materiałami językowymi. Przygotowanie ucznia do samodzielnego zdobywania dalszej wiedzy i umiejętności językowych. Stworzenie uczniom możliwości stosowania języka niemieckiego jako narzędzia przy wykonywaniu projektów. Rozwijanie zachowań prospołecznych poprzez uczestnictwo w różnych formach pracy grupowej. Rozwijanie w uczniach postawy ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur. Pomoc w określeniu miejsca i roli Polski w zintegrowanej Europie. Cele kształcenia wymagania ogólne, zgodne z Podstawą Programową przedmiotu: język obcy nowożytny, III etap edukacyjny, poziom III.0 dla początkujących I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań 2
ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych. II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste i krótkie wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie i powoli, w standardowej odmianie języka, a także krótkie i proste wypowiedzi pisemne w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych. III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje bardzo krótkie, proste i zrozumiałe wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych. IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w prostej rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych. V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych. I. Umiejętności uczniów podlegające sprawdzaniu i ocenianiu. Podczas całego procesu nauczania języka obcego nauczyciel systematycznie rozwija u uczniów cztery sprawności językowe: rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie. 3
Podczas rozwijania sprawności rozumienia ze słuchu (całościowego, wybiórczego czy szczegółowego) nauczyciel wykorzystuje różne formy zadań, takie jak: zadania krótkiej odpowiedzi, zadania typu prawda-fałsz, zadania na dobieranie, zadania z luką i zadania wielokrotnego wyboru. Na etapie podstawowym uczeń rozumie całościowo krótki tekst na znany mu temat oraz reaguje poprawnie na polecenia nauczyciela. Rozumie również nieskomplikowane kwestie, skierowane bezpośrednio do niego, wypowiedziane wyraźnie i powoli. Sprawność mówienia rozwijana jest poprzez budowanie wypowiedzi dialogowych i monologowych, dotyczących dnia codziennego. Ćwiczenia wykorzystywane przy rozwijaniu tej sprawności to: odpowiedzi na pytania, budowanie dialogów, scenki z podziałem na role, wywiady. Na tym etapie nauki komunikatywność jest najważniejszym kryterium oceny wypowiedzi. Uczeń potrafi nawiązać, podtrzymać i zakończyć rozmowę na znany mu temat. Sprawność czytania rozwijana jest przy wykorzystaniu różnego rodzaju autentycznych materiałów językowych. Zadania typu: prawda-fałsz, na przyporządkowanie, wielokrotnego wyboru oraz zabawy językowe pozwalają na sprawdzenie i ocenienie tej umiejętności. Na etapie podstawowym uczeń powinien odnaleźć, rozróżnić w tekście poszukiwane informacje oraz domyśleć się z kontekstu znaczenia nieznanych słów. W zakresie sprawności pisania uczeń potrafi sporządzić krótką notatkę czy odpowiedzieć pisemnie na pytania oraz napisać list formalny i nieformalny, jak również opisać zaistniałe sytuacje. Próbą kreatywnego pisania są zadania projektowe. II. Zakres oceniania osiągnięć edukacyjnych. Sprawdzanie i ocenianie uczniów odbywa się systematycznie i zgodnie z zasadami ustalonymi w Statucie. Ocenie podlegają zarówno wypowiedzi pisemne jak i ustne uczniów. Po omówieniu każdego rozdziału podręcznika uczniowie piszą test sprawdzający opanowanie przez nich treści kształcenia, a na koniec półrocza przeprowadzany jest sprawdzian, mający na celu 4
zdiagnozowanie osiągnięć uczniów w każdym półroczu. Analiza i wnioski z niego służą nauczycielowi w dalszej pracy. Oceniane są również krótkie wypowiedzi ustne dotyczące omawianych tematów dnia codziennego. Wypowiedzi pisemne obejmują również zadania projektowe, nad którymi uczniowie pracują samodzielnie, wykorzystując w nich wiedzę zdobytą na lekcjach, a także z innych źródeł. Ocenianiu podlegają również prace domowe, stanowiące dowód pracy własnej ucznia. Sposobem sprawdzania i oceniania osiągnięć jest również obserwacja pracy uczniów na lekcji. Nauczyciel ocenia ją stosownie do wykazywanej aktywności i zaangażowania. III. Zasady oceniania osiągnięć szkolnych. a. Testy sprawdzające i sprawdziany. Testy i sprawdziany zbudowane są z zadań reprezentujących obydwa poziomy wymagań: poziom podstawowy i poziom ponadpodstawowy. Zadania z poziomu podstawowego obejmują treści, które muszą opanować wszyscy uczniowie. Proporcja zadań z obu poziomów w teście i sprawdzianie wynosi w przybliżeniu 60% P i 40% PP. Testy sprawdzające przeprowadzane są po każdym rozdziale, ich termin oraz zakres zagadnień podawany jest z dwutygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdziany przeprowadzane są na koniec każdego półrocza, ich termin oraz zakres zagadnień również podawany jest z dwutygodniowym wyprzedzeniem. Normy punktowe ustalone w WZO: 98% - 100% stopień celujący 91% - 97% stopień bardzo dobry 75% - 90% stopień dobry 51% - 74% stopień dostateczny 31% - 50% stopień dopuszczający 0% - 30% stopień niedostateczny 5
b. Kartkówki Są one formą bieżącego sprawdzania postępów uczniowskich. Ich zakres podawany jest na lekcji poprzedzającej kartkówkę. Uczeń nieobecny na tej formie sprawdzania zobowiązany jest do napisania jej na lekcji następnej. W przypadku dłuższych nieobecności w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Nie wywiązanie się z tego skutkuje oceną niedostateczny. Raz w semestrze uczeń ma prawo poprawić ocenę z kartkówki. Na kartkówkach obowiązuje skala ocen 1 6. c. Wypowiedzi pisemne. W ocenianiu wypowiedzi pisemnych stosuje się następujące kryteria oceniania: - treść i forma ( oceniana jest zgodność wypowiedzi z tematem i formą ) - bogactwo językowe ( oceniane jest zróżnicowanie konstrukcji gramatycznych i leksykalnych ) - poprawność językowa ( oceniana jest poprawność gramatyczna i leksykalna, ortografia oraz styl ) - opracowanie graficzne ( w przypadku zadań projektowych ) Aby uzyskać z wypowiedzi pisemnej ocenę dobry lub bardzo dobry, uczeń: - formułuje wypowiedzi zgodnie z tematem - stosuje poznane struktury składniowe i urozmaicone słownictwo - popełnia nieliczne błędy leksykalne i składniowe, nie zakłócające komunikacji - popełnia nieliczne błędy ortograficzne, nie zmieniające znaczenia wyrazów - wykonuje starannie i ciekawie powierzone zadanie, w przypadku zadań projektowych stosuje różne techniki prezentacji Zadawalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną bardzo dobry, akceptowalne ich spełnienie, oceną dobry. Na ocenę celujący uczeń wykazuje się bezbłędną znajomością reguł gramatycznych, 6
potrafi poprawnie zastosować samodzielnie zdobywane wiadomości. Aby uzyskać ocenę dostateczny lub dopuszczający, uczeń: - formułuje wypowiedzi niezupełnie zgodne z tematem - stosuje dość ubogie struktury językowe - stosuje liczne powtórzenia - popełnia dość liczne błędy gramatyczne, leksykalne i ortograficzne - zadania projektowe wykonuje niezbyt starannie Do każdej pisemnej wypowiedzi, którą uczeń przygotowuje samodzielnie podawane są szczegółowe kryteria oraz termin oddania pracy. Uczeń nieobecny tego dnia w szkole zobowiązany jest do oddania jej na lekcji następnej, w przypadku dłuższych nieobecności w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Nie wywiązanie się z tego skutkuje oceną niedostateczny. d. Wypowiedzi ustne. Wypowiedzi ustne umożliwiają kontrolę wymowy, reakcji językowych czy też tworzenia tekstów ustnych. W ocenianiu wypowiedzi ustnych stosuje się następujące kryteria oceniania: - kompletność wypowiedzi - poprawność struktur gramatycznych - dobór słownictwa - intonacja i wymowa Aby uzyskać z wypowiedzi ustnej ocenę dobry lub bardzo dobry, uczeń: - buduje pełną, wyczerpującą wypowiedź na dany temat - reprezentuje dobry poziom znajomości słownictwa i struktur językowych - popełnia błędy językowe, które nieznacznie zakłócają komunikację - stosuje dość poprawną wymowę i intonację Zadawalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną bardzo dobry, akceptowalne ich spełnienie oceną dobry. Na ocenę celujący uczeń formułuje bezbłędne wypowiedzi. 7
Aby uzyskać z wypowiedzi ustnej ocenę dostateczny lub dopuszczający, uczeń : - buduje wypowiedź niepełną, częściowo odbiegającą od tematu - stosuje dość ubogie słownictwo i struktury językowe - stosuje częste powtórzenia - popełnia dość liczne błędy językowe zakłócające komunikację - popełnia dość liczne błędy w wymowie i intonacji Zadawalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną dostateczny, akceptowalne ich spełnienie, oceną dopuszczający. Do każdej ustnej wypowiedzi, którą uczeń przygotowuje samodzielnie podawane są szczegółowe kryteria oraz termin zaliczenia. Uczeń nieobecny tego dnia w szkole zobowiązany jest do przygotowania się na lekcję następną, w przypadku dłuższych nieobecności na termin wyznaczony przez nauczyciela. Nie wywiązanie się z tego skutkuje oceną niedostateczny. e. Aktywność ucznia Aktywność ucznia, która nie może być wyrażona stopniem, będzie nagradzana za pomocą znaku +. Uczeń, który zbierze pięć plusów, otrzymuje ocenę bardzo dobry. Udział uczniów w konkursach językowych i innych związanych z kulturą krajów niemieckojęzycznych, w których wykazali się oni wiedzą, umiejętnościami i zaangażowaniem, nagradzana będzie oceną celującą. f. Prace domowe Prace domowe oceniane są w zależności od charakteru zadania, według kryterium wypowiedzi ustnej lub pisemnej. W przypadku braku pracy domowej zgłoszonego przed lekcją, uczeń otrzymuje minus. Trzy minusy decydują o wystawieniu oceny niedostateczny. W przypadku nie zgłoszenia braku pracy domowej, uczeń otrzymuje ocenę niedostateczny. 8
g. Prace projektowe Nad zadaniami projektowymi uczniowie pracują samodzielnie, wykorzystując w nich wiedzę zdobytą na lekcjach, a także korzystając z innych źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem Internetu. Do każdego projektu podawane są szczegółowe kryteria. Skala ocen 1 6. h. Czytanie i tłumaczenie Ocenianiu może podlegać również czytanie i tłumaczenie tekstów. W przypadku formy zadania domowego, szczegółowe kryteria podawane są do każdego zadania i zależą od stopnia trudności oraz obszerności tekstu oraz uwzględniają indywidualne możliwości uczniów. Umiejętność czytania i rozumienia tekstów zarówno słuchanych jak i czytanych sprawdzana jest na bieżąco, nauczyciel koryguje i udziela wskazówek w trakcie wykonywania rożnego typu zadań na forum klasy. Ocena nie musi być wyrażona stopniem, często jest to pochwała, a w przypadku błędów wskazówki do poprawy. IV. Sposób i cel oceny. Przy ocenianiu uczniów stosuje się elementy oceniania kształtującego. Ocena ma na celu zdiagnozowanie postępów ucznia, jego rozwoju, informowanie uczniów i rodziców o nabytych przez ucznia umiejętnościach i kierunku dalszego kształcenia, motywowanie do dalszej pracy oraz diagnozę skuteczności nauczania. Ocena bieżąca wyrażona jest stopniem w skali od 1 do 6, rozszerzona znakiem plus i minus, wystawiana jest za różne formy aktywności uczniów: odpowiedzi, kartkówki, prace wykonywane na lekcji, prace domowe pisemne oraz ustne, czytanie, recytację, sprawdziany, testy, aktywność, prace projektowe i nadobowiązkowe. Każdy uczeń posiada minimum 5 ocen ( przy 2 godz. tygodniowo ) lub minimum 7 ocen ( przy 3 godz. tygodniowo ) w semestrze. Ocena śródroczna (końcowa) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. Ustala się następujące wagi ocen cząstkowych: 9
waga 5 egzaminy próbne, sprawdziany, konkursy przedmiotowe (etap wyższy niż szkolny) waga 4 testy, przedmiotowe projekty edukacyjne waga 3 kartkówki, odpowiedzi waga 2 prace domowe, konkursy (etap szkolny), aktywność (także praca na lekcji- samodzielna i w grupach, karty pracy) waga 1 pozostałe Przy wystawianiu ocen brany jest także pod uwagę fakt, czy następuje spadek, czy wzrost osiągnięć ucznia. Ocenę celujący uzyskać mogą uczniowie dysponujący wysokimi kompetencjami językowymi, spełniający wymagania z poziomu ponadpodstawowego, zaangażowani i wykazujący wybitne zainteresowanie językiem. V. Zasady poprawiania ocen. Ocenę niedostateczną ze sprawdzianu semestralnego uczeń jest zobowiązany poprawić. Poprawa odbywa się w ciągu 2 tygodni od oddania prac i tylko 1 raz. Poprawiane są tylko oceny niedostateczne, w wyjątkowych sytuacjach rozpatrywana jest poprawa ocen wyższych. Ocena z poprawy opatrzona jest komentarzem i odnotowana w dzienniku lekcyjnym. Uczeń nieobecny na sprawdzianie zobowiązany jest w terminie 2 tygodni od dnia powrotu do szkoły zaliczyć sprawdzian. Niezaliczenie w terminie skutkuje otrzymaniem oceny niedostatecznej. VI. Komunikowanie ocen. O przewidywanych ocenach niedostatecznych (semestralnych lub rocznych) uczniowie informowani są w obecności klasy na miesiąc przed klasyfikacją. O pozostałych ocenach uczniowie są informowani na tydzień przed klasyfikacją. Ocena końcowa może być wyższa tylko o jedną od oceny prognozowanej. 10
VII. Ocenianie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. W przypadku uczniów posiadających orzeczenie o nauczaniu specjalnym, którzy nie są zwolnieni z realizacji programu języka niemieckiego, stosuje się odrębne kryteria oceniania. Uczeń taki zobowiązany jest do posiadania zeszytu przedmiotowego, podręcznika oraz ćwiczeń tak jak pozostali uczniowie. W przypadku pisania sprawdzianów, testów, prac klasowych oraz kartkówek, stosuje się zaniżoną skalę punktacji ( wymagania na poszczególne oceny zmniejsza się o 50%). Inne formy pracy, które podlegają ocenianiu uczeń wykonuje w zakresie uzgodnionym wcześniej z nauczycielem. Dobór i treść tych prac zależy od możliwości indywidualnych danego ucznia. Nauczyciel ukierunkowuje takiego ucznia w trakcie pracy samodzielnej na lekcji, udziela większej ilości wskazówek dotyczących pracy domowej, a ocena zależy w dużej mierze od zaangażowania ucznia. Uczniowie z dysleksją oceniani są zgodnie z zaleceniami ogólnymi. Typowe błędy dyslektyczne ( przestawianie liter, mylenie wielkiej i małej litery, pomijanie liter, znaków interpunkcyjnych itp. ) nie są brane pod uwagę w pracach i wypowiedziach sprawdzających inne kompetencje językowe niż poprawne pisanie. W zadaniach, gdzie ocenianiu podlega pisownia wyrazów, nie uwzględnia się błędów pojawiających się sporadycznie lub w powtórzeniach wyrazów już raz dobrze napisanych. W odpowiedziach ustnych stosuje się naprowadzenia, możliwość kilkakrotnego powtórzenia. Ocenianie uczniów z zaleceniami o dostosowaniu wymagań do możliwości przebiega indywidualnie w zależności od potrzeb. Uczniom takim stwarza się możliwość zaliczania mniejszych partii materiału jeśli jest to konieczne. Istnieje możliwość zaliczania działów programowych w formie arkuszy skonstruowanych na potrzeby ucznia słabego. Wobec wypowiedzi pisemnych i ustnych stosuje się (w razie potrzeby) zaniżone kryteria oceny. Możliwe jest również wydłużenie czasu pracy ucznia, jeśli zgłasza on taką potrzebę. 11
VIII. Ustalenia końcowe. Załącznikiem do niniejszych przedmiotowych zasad oceniania są wymagania edukacyjne. 12