Analiza przepływów pieniężnych spółki Przepływy pieniężne mierzą wszystkie wpływy i wypływy gotówki z i do spółki, a do tego od razu przyporządkowują je do jednej z 3 kategorii: przepływy operacyjne - to co zarabiamy na naszej podstawowej działalności, a więc jeśli spółka zajmuje się sprzedażą butów, to tutaj znajdą się wszystkie wpływy z kas sklepowych. przepływy inwestycyjne - to ile wydajemy, aby rozwijać naszą działalność. Każdy wydatek na rozwój nowego sklepu czy zakup nowych regałów na buty zostanie przydzielony tutaj. przepływy finansowe - to ile pożyczamy (lub oddajemy) od banków lub naszych kontrahentów. Dzięki temu wiemy dokładnie ile i na co spółka wydała oraz ile i z jakich źródeł zarobiła. Z analizą przepływów operacyjnych nie ma problemu. Jeśli spółka zarabia na podstawowej działalności to będą one dodatnie. Jeśli traci ujemne. Nieco trudniej jest z pozostałymi grupami. Gdy spółka inwestuje (a więc wydaje pieniądze), to w rubryce przepływów inwestycyjnych zobaczymy wartość ujemną. Jeśli więcej pieniędzy z inwestycji wpływa do spółki, niż wydaje się na nowe przedsięwzięcia, przepływy inwestycyjne będą dodatnie. Przepływy finansowe są dodatnie, gdy spółka otrzymuje nową pożyczkę (kapitał wpływa do spółki), natomiast jeśli w danym kwartale spółka spłaciła więcej, niż pożyczyła pojawi się informacja o ujemnej wartości przepływów finansowych. Dlaczego sama wiedza o zysku nam nie wystarczy? Niektórzy mogą mieć wątpliwości: Po co przejmować się przepływami skoro patrząc na zyski i koszty sprzedaży można wyczytać te same informacje? Otóż nie można. Zyski i koszty sprzedaży są jak liczniki wody przyczepione do tylko jednego z kranów w domu. Chodź same w sobie działają bardzo dobrze, to zupełnie ignorują przepływ wody w pozostałych kranach. Spółka może zarabiać na wiele różnych sposobów. Poza standardowymi, jakie wyobrażamy sobie po usłyszeniu słowa "zyski", są jeszcze dochody z takich źródeł jak: wygranie sprawy w sądzie przeliczenie wartości nieruchomości należących do spółki sprzedaż marki wiele innych
Analizując same zyski i koszty można by dojść do wniosku, że w danym kwartale spółka zarobiła bardzo dużo, podczas gdy na prawdę wykonano tylko zabieg księgowy. Rachunek przepływów pieniężnych jest odporny na takie sytuacje. Analizując rachunek przepływów każdą spółkę możemy przyporządkować do jednej z 8 kategorii, w zależności od kierunku przepływów. 1. Przygotowanie do dużej inwestycji Jedna z dwóch najbardziej pożądanych sytuacji. Wszystkie przepływy są dodatnie co oznacza, że spółka jednocześnie: zarabia na bieżącej działalności spienięża inwestycje bierze kredyty Taka sytuacja prowadzi do powstania dużych nadmiarów gotówki i zwykle występuje tylko przez krótki okres czasu przed planowaną dużą inwestycją. Choć jest to stan bardzo pożądany to jego dłuższe oznaczałoby słabe zarządzanie spółką (po co spieniężać inwestycje i brać kredyty jeśli nie zbiera się pieniędzy na konkretną dużą inwestycję).
2. Rozwijające się przedsiębiorstwo Sytuacja równie pożądana co pierwsza. Tym razem jednak stabilna. Od poprzedniej wersji różni się tym, że przepływy inwestycyjne są ujemne, a więc spółka inwestuje w swój rozwój. Inwestycje finansowane są zarówno z bieżącej działalności jak i z kredytów. Jest to wzorcowy model prowadzenia rozwojowej spółki. 3. Dojrzałe przedsiębiorstwo
Sytuacja nadal bardzo dobra. Od poprzedniej różni się tym, że spółka spłaca więcej kredytów niż zaciąga nowych (a więc zadłużenie się zmniejsza). Z jednej strony zmniejszanie zadłużenia jest pozytywne (zmniejsza ryzyko bankructwa w razie zlej koniunktury), ale z drugiej: mniejszy dług to mniejsza dźwignia finansowa służąca do zarabiania, a więc rentowność (a co za tym idzie: rozwój) najprawdopodobniej będzie słabsza niż w przypadku przedsiębiorstwa rozwijającego się. Oczywiście dobry zarząd potrafi unikać przeinwestowania, dlatego większość rozwiniętych spółek na GPW oscyluje okresowo pomiędzy stanem "dojrzałości" i "rozwoju". 4. Spieniężanie wcześniejszych inwestycji Jest to sytuacja, w której spółka zarabia z bieżącej działalności, do tego spłaca kredyty, ale zamiast inwestować w rozwój, spienięża wcześniejsze inwestycje. Oznacza to, że spółka mniej zarabia na nowych inwestycjach, niż wynosi oprocentowanie kredytów (gdyby było inaczej, spółka brałaby kredyty pod nowe inwestycje, a nie spłacała kredyty z pieniędzy odzyskanych z inwestycji). Jeśli jest to tylko sytuacja przejściowa to nie ma powodu do niepokoju, ale jeśli spieniężanie inwestycji trwa dość długo, może powodować kurczenie się firmy (np. sprzedawane są środki trwałe wcześniej należące do spółki).
5. Przejściowe kłopoty Sytuacja, w której spółka przestała zarabiać w najbardziej korzystny dla niej sposób (przepływy z bieżącej działalności są ujemne). Dopóki zarząd jest w stanie uzyskiwać przychody z pozostałych 2 źródeł (spieniężanie inwestycji i kredyty) to mogą one niejako rekompensować brak "normalnych" zysków, ale jeśli taka sytuacja będzie trwać, pojawia się niebezpieczeństwo utraty płynności. 6. Niepewna sytuacja
Sytuacja bliźniacza do poprzedniej. Z tą różnicą, że spółka nadal (pomimo kłopotów) inwestuje w rozwój. Jeśli inwestycja okaże się słuszna powinna w przyszłości pozwolić na uzyskanie nowego źródła zysków, co z kolei powinno podnieść przepływy operacyjne znów na stronę dodatnią. Jeśli jednak inwestycja okaże się nietrafiona, tylko zmniejszy zdolność kredytową spółki, znacznie pogarszając jej sytuację. 7. Wyprzedaż majątku Konsekwencja braku wyraźnej reakcji w czasie "przejściowych kłopotów". Pieniądze z kredytów przestają płynąć i jedynym wyjściem na utrzymanie płynności finansowej jest wyprzedaż wcześniejszych inwestycji. Nawet jeśli ten plan się uda i spółka wyjdzie w końcu na prostą, zajmie jej trochę czasu odzyskanie początkowej rentowności. 8. Poważne kłopoty
Krótko mówiąc: spółka nie zarabia. W każdej z 3 kategorii pojawia się więcej wydatków niż dochodów. Jedynym kołem ratunkowym utrzymującym spółkę na powierzchni jest zgromadzona wcześniej gotówka, która teraz może posłużyć na spłatę bieżących zobowiązań. Niestety żaden skarbiec nie jest bez dna i jeśli spółka nie poradzi sobie z problemami na prawdę szybko, czeka ją bankructwo.