PLNY WYNIKOWE W ZKRESIE V KLSY SZKOŁY POSTWOWEJ OPROWNE N POSTWIE MTERIŁÓW KTEHETYZNYH Obdarowani przez oga Z SERII ROGI PRZYMIERZ Plany wynikowe zostały skonstruowane z uwzględnieniem zakresu programowego V klasy szkoły podstawowej. Na podstawie programu dokonano analizy materiału i opracowano propozycję wymagań. Zwrócono uwagę na charakter syntetyczny wymagań. Przedstawiona propozycja wymagań w postaci tabelarycznej pozwala wstępnie ocenić hierarchię wymagań ze względu na cele i materiał. Wyjaśnienia układu i treści tabeli: 1. Temat lekcji; pierwszy wpisywany do dziennika lekcyjnego, drugi do zeszytu ucznia. 2. Wymagania podstawowe obejmują wiadomości i umiejętności stosunkowo łatwe do opanowania, najpewniejsze naukowo, całkowicie niezbędne w dalszej nauce, bezpośrednio użyteczne. 3. Taksonomia celów nauczania (. Niemierko, K. iżkowicz, J. Ochenduszko) poprzez zastosowanie czasowników operacyjnych z wyszczególnieniem poziomów: wiadomości: zapamiętane (oznaczone literką ) i zrozumiane (oznaczone literką ); umiejętności: stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych (oznaczone literką ) oraz stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych (oznaczone literką ). Informacje kolumny 3 odnoszą się do wymagań podstawowych. 1
2 4. Wymagania rozszerzone obejmują wiadomości i umiejętności umiarkowanie trudne do opanowania, w pewnym stopniu hipotetyczne, przydatne, bezpośrednio użyteczne oraz dopełniające; trudne do opanowania, twórcze, wyspecjalizowane, z dala od bezpośredniej użyteczności. 5. Taksonomia celów nauczania (. Niemierko, K. iżkowicz, J. Ochenduszko) poprzez zastosowanie czasowników operacyjnych z wyszczególnieniem poziomów: wiadomości: zapamiętane (oznaczone literką ) i zrozumiane (oznaczone literką ); umiejętności: stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych (oznaczone literką ) i stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych (oznaczone literką ). Informacje kolumny 5 odnoszą się do wymagań rozszerzonych.
S E M E S T R I I. Źródła obrej Nowiny 1. Temat 2. Wymagania podstawowe 3. 4. Wymagania rozszerzone 5. 1. Przypomnienie podstawowych informacji o Nowym Testamencie. (Księga słowa ożego). 2. Rozpoznawanie słowa ożego w Ewangeliach. (Ewangelia Jezusa hrystusa). 3. Odkrywanie ewangelicznych świadectw o Jezusie. (Ewangelia cztery świadectwa o Jezusie.) rozwija umiejętność posługiwania się iblią; wykazuje, w jaki sposób powstała iblia. wyszczególnia etapy powstawania ksiąg biblijnych; wie, czego powinniśmy poszukiwać czytając Ewangelię. wie, kim byli Ewangeliści i kiedy napisali Ewangelię; wyjaśnia, co charakteryzuje poszczególne Ewangelie. wyjaśnia związek Starego i Nowego Testamentu; zna podział iblii. tłumaczy termin ewangelia; przyjmuje interpretację iblii zawartą w nauczaniu Kościoła. wyjaśnia, na jakiej podstawie Ewangeliści mogli pisać o Jezusie; opisuje, jakimi symbolami przedstawiani są Ewangeliści w sztuce sakralnej. II. Tajemnica miłości oga do ludzi 4. Rozpoznawanie Jezusa jako zapowiadanego Mesjasza. (Jezus Mesjasz). 5. ostrzeganie w Jezusie sprawiedliwego Sługi. (Jezus sprawiedliwy Sługa). poznał mesjański program Jezusa; przedstawia, co mówi o sobie Jezus w pierwszym wystąpieniu. wie, czym powinien charakteryzować się sługa oga; zna teksty Mt 3, 13-17; Flp 2, 5-11. wyjaśnia znaczenie terminu Mesjasz; dostrzega związki między wydarzeniami, które przygotowywały na przyjście Mesjasza. określa, jakie są możliwości nawrócenia; wyjaśnia, w jaki sposób Jezus interpretuje pojęcie sprawiedliwości. 3
6. Wspomaganie zaufania Jezusowi Synowi ożemu. (Jezus umiłowany Syn Ojca). 7. Rozwijanie wdzięczności okazywanej arankowi ożemu. (Jezus aranek oży). 8. Wspomaganie rozwoju wiary w Jezusa. (Jezus więcej niż prorok). 9. Uświadamianie konieczności walki z pokusami i wierności Jezusowi. (Jezus Nowy dam. 10. Motywowanie decyzji udziału w posłannictwie Jezusa. (Jezus Jego posłannictwo). 11. Odkrywanie wartości królestwa ożego. (Jezus Założyciel królestwa ożego). 12. Odkrywanie możliwości rozwijania królestwa ożego. (Założenie królestwa ożego). 13. Motywowanie dziękczynienia za założenie królestwa ożego. (Gospodarz królestwa ożego). 14. Wzmacnianie odpowiedzialności ucznia za rozwój królestwa ożego. (zieje królestwa ożego). opowiada o chrzcie Jezusa; ma świadomość odpowiedzialności, jaka wynika z faktu bycia dzieckiem oga. wie, kto i w jakich okolicznościach powiedział o Jezusie, że jest arankiem ożym; opowiada, co czynił Jan hrzciciel. wyjaśnia, kim jest Jezus; analizuje tekst Mt 13, 13-17. wymienia, jakie zagrożenia sprowadził biblijny dam; tłumaczy, jak zachowuje się Jezus wobec podszeptów szatana. wskazuje, co jest posłannictwem Jezusa; wyjaśnia, dlaczego óg poszukuje ludzi. uzasadnia, dlaczego powinniśmy troszczyć się o rozwój królestwa ożego; wyjaśnia termin przypowieść. opowiada przypowieść o siewcy; dostrzega znaczenie założenia królestwa ożego.) wie, czym jest królestwo oże; analizuje przypowieść o robotnikach w winnicy. poznał przesłanie przypowieści o zasiewie i ziarnku gorczycy; tłumaczy, kiedy zaistniało królestwo oże. wymienia, jakie elementy składają się na zaufanie ogu; wyjaśnia, w jaki sposób óg potwierdza, że Jezus jest Jego Synem. wyjaśnia, co zapowiadał Jan hrzciciel; tłumaczy, jak możemy wyrażać wdzięczność Jezusowi za Jego przyjście i ofiarę. wie, na czym polega odpowiedzialność za dar wiary; uzasadnia związek wyznania wiary z przyjęciem chrztu. wyjaśnia, na czym polega Jezusowe zadośćuczynienie; dostrzega oddziaływanie pokus w swoim życiu. wymienia, czym Jezus pragnie obdarować ludzi; porównuje teksty biblijne. wie, w jaki sposób może rozwijać królestwo oże; tłumaczy sens przypowieści o skarbie i perle. wyjaśnia przypowieść o siewcy; dowodzi konieczności współpracy z Jezusem w królestwie ożym. ukazuje dobroć oga na podstawie przypowieści o robotnikach w winnicy; akceptuje i rozwija królestwo oga. wyjaśnia, w czym możemy rozpoznawać obecność królestwa ożego; streszcza naukę Kościoła na temat królestwa ożego. 4
III. Jezus odpowiada na ludzkie tęsknoty 15. Rozpoznawanie najgłębszych tęsknot człowieka. (Ludzkie tęsknoty). 16. ostrzeganie wypełnienia się ożych obietnic. (óg spełnia swoje obietnice). 17. Formowanie postawy pojednania i otwartości na oga i ludzi. (roga do Ojca nawracam się). 18. Wspomaganie naśladowania Maryi w posłuszeństwie ogu. (Z wszystkich niewiast wybrana). 19. oskonalenie wierności ogu. (Spełniona obietnica). 20. Weryfikacja adwentowego oczekiwania. (Pamiętam o spełnionych obietnicach). wie, z jakiego rodu pochodzi Mesjasz; wyjaśnia, dlaczego Mesjasz przyszedł na świat. wyjaśnia termin protoewangelia; analizuje tekst biblijny o Mędrcach ze Wschodu. rozumie konieczność nawrócenia; wymienia, co należy czynić, aby się nawrócić. podaje przykłady wiernych kobiet ST; wie, na czym polega współpraca z ogiem. wyjaśnia, na czym polega spełnienie ożej obietnicy; opowiada tekst o nawiedzeniu św. Elżbiety. wie, do czego Kościół wzywa ludzi wierzących podczas oczekiwania na spotkanie z Jezusem; wyjaśnia, jakie są oczekiwania Kościoła wobec wierzących w dwencie. jest świadomy, że do przyjęcia Mesjasza jest konieczna wiara w Niego; tłumaczy, na czym polega wypełnienie proroctw Izajasza. tłumaczy, dlaczego oga nazywamy ogiem obietnic; podaje przykłady prorockich zapowiedzi mesjańskich ST. tłumaczy, na czym polega wypełnianie uczynków miłosiernych względem ciała i duszy; dostrzega wartość nawracania się. ukazuje związek Maryi z dziełem zbawienia; opowiada treść perykopy biblijnej o zwiastowaniu. opowiada, co wzbudziło podziw Elżbiety wobec Maryi; tłumaczy, dlaczego Maryję nazywamy nową Ewą. wyjaśnia terminy adwent, paruzja; podejmuje trud przemiany wewnętrznej, szczególnie podczas adwentowego oczekiwania. 5
IV. Jezus przychodzi 6 21. Wprowadzenie w przeżywanie tajemnicy narodzenia Jezusa. (Narodzenie Jezusa). 22. Wspomaganie przyjęcia Jezusa jako Mesjasza. (Przyjęcie Jezusa jako Mesjasza). 23. Motywowanie decyzji wybierania spraw najwartościowszych. (Jezus w sprawach Ojca). 24. Odkrywanie religijnego znaczenia zwyczajów ożego Narodzenia. (Świętowanie ożego Narodzenia). 25. Wspieranie oddawania czci ogu. (Hołd oddawany Jezusowi). zna biblijne perykopy o narodzeniu Jezusa; wyjaśnia, w jakich okolicznościach urodził się Jezus. tłumaczy, na czym polegało odrzucenie Jezusa przez Heroda; omawia, na podstawie tekstu biblijnego, postawę Heroda wobec Jezusa. wyjaśnia, co znaczy być w sprawach Ojca; czuje się odpowiedzialny za własną wiarę. opisuje, na czym polega wiara w obecność Jezusa; tłumaczy, na czym polega religijne świętowanie ożego Narodzenia. opowiada, w jaki sposób możemy oddawać hołd Jezusowi; wyjaśnia, dlaczego Jezus otrzymał złoto, kadzidło i mirrę. wyjaśnia, co sprawia narodzenie Jezusa; uzasadnia, dlaczego powinniśmy okazywać Jezusowi wdzięczność za Jego narodzenie. rozwija postawę wdzięczności wobec Jezusa za wyzwolenie z niewoli grzechu; wie, co znaczy przyjąć Jezusa jako Mesjasza. wie, jakie wartości powinny zajmować pierwsze miejsce w życiu ochrzczonych; opisuje postawy i wydarzenia związane z pierwszym pobytem Jezusa w świątyni. wyjaśnia religijny sens poszczególnych zwyczajów ożego Narodzenia; wyjaśnia, do czego zachęcają nas zwyczaje ożego Narodzenia. wskazuje możliwości religijnego świętowania; zna nauczanie Kościoła na temat sposobów oddawania czci ogu.
V. Jezusowe posłannictwo 26. Rozpoznawanie czynów Syna ożego. (zyny Syna ożego). 27. Wspomaganie wiary w Syna ożego. (Wiara w Syna ożego). 28. Ukazanie zbawczej mocy Jezusa w uwalnianiu ludzi od grzechów. (Jezus uwalnia od grzechu). 29. Rozpoznawanie w Jezusie Władcy nad szatanem. (Zwycięzca szatana). 30. Przyjmowanie Jezusa jako awcy nowego życia. (Jezus przynosi życie). 31. oskonalenie udziału w posłannictwie Jezusa. (Znaki udziału w zwycięstwie Jezusa). charakteryzuje czyny Jezusa w poszczególnych sakramentach; wymienia przykłady czynów Jezusa. wyjaśnia, dlaczego nie wszyscy wierzą w Syna ożego; wymienia postawy ludzi wobec Jezusa. opowiada tekst o uzdrowieniu paralityka; wyjaśnia, jakie znaczenie posiada sakrament pojednania i pokuty. opisuje, jak przejawia się życie człowieka zniewolonego; tłumaczy, w jaki sposób Jezus uwalnia od złych duchów. zna naukę Kościoła na temat warunków naszego wskrzeszenia do życia; opowiada tekst biblijny o wskrzeszeniu Łazarza. wyjaśnia, do czego zostaliśmy zobowiązani przez chrzest; wie, dlaczego przyjmujemy chrzest. wie, z jakimi czynami Jezusa mamy do czynienia w poszczególnych sakramentach; tłumaczy, jakie znaczenie dla naszej wiary mają czyny Jezusa. opisuje, w czym przejawia się niewiara; wyjaśnia, dlaczego brak chęci nawrócenia jest przeszkodą dla wiary. wyjaśnia związek pomiędzy uzdrowieniem ciała i duszy; rozpoznaje dary sakramentalnego pojednania. wyjaśnia konieczność pogłębiania chrześcijańskiego wtajemniczenia; wie, na czym polega życie człowieka wyzwolonego. opisuje, na czym polega troska o życie doczesne i wieczne; tłumaczy, co warunkuje nasze zmartwychwstanie. opisuje, w jaki sposób może zmieniać świat na lepszy; doskonali osobisty udział w Jezusowym posłannictwie. 7
SEMESTR II 8 VI. Z Jezusem hrystusem przeżywamy cierpienie i śmierć 32. Rozpoznawanie Jezusa podczas przemienienia na górze Tabor. (Jezus na górze Tabor). 33. Odkrywanie znaczenia drogi Jezusa do Jerozolimy. (Jezus w drodze do Jerozolimy). 34. Ukazywanie znaczenia wjazdu Jezusa do Jerozolimy. (Jezus wjeżdża do Jerozolimy). 35. Poznanie realizacji woli oga w Wieczerniku i na Golgocie. (Jezus w Wieczerniku i na Golgocie wypełnił wolę Ojca). 36. ostrzeganie w Jezusie dobroci i miłości Ojca. (Jezus objawia miłość i dobroć Ojca). 37. Wspomaganie radosnego świętowania Zmartwychwstania Jezusa. (Jezus żyje). opowiada treść Mt 17, 1-9; tłumaczy, jaką prawdę potwierdza óg podczas przemienienia Jezusa. wyjaśnia, w jaki sposób zbudował swą Ewangelię święty Łukasz; opowiada, co czynił Jezus zmierzając do Jerozolimy. opisuje, w jakich okolicznościach Jezus wjeżdżał do Jerozolimy; zna wartość liturgii Niedzieli Palmowej. przedstawia, czym jest ustanowienie Eucharystii; rozumie integralność treści Wielkiego zwartku i Wielkiego Piątku. wyjaśnia, w jakim celu Jezus przyszedł na świat; wie, czym charakteryzuje się miłość oga do ludzi. tłumaczy, kiedy najpełniej spotykamy się ze Zmartwychwstałym; opowiada tekst Łk 24, 1-12. analizuje, jakie znaczenie ma przebywanie Jezusa na górze Tabor; wyjaśnia, co zapowiada przemienienie Jezusa. zna znaczenie nabożeństw wielkopostnych; wyjaśnia, dlaczego Jezus zmierzał do Jerozolimy choć wiedział, że tam czeka Go śmierć. poznał symbolikę palm; wyjaśnia, co oznacza wjazd Jezusa do Jerozolimy. wyjaśnia, co dokonało się podczas męki i śmierci Jezusa; podaje podstawowe szczegóły męki Jezusa. rozumie wartość obdarowywania podczas Eucharystii; uzasadnia, dlaczego Eucharystia jest wartością. przeżywa niedzielę w atmosferze wiary i odpoczynku; wyjaśnia sens zmartwychwstania Jezusa.
38. Rozumienie okoliczności, które zaprowadziły Jezusa na krzyż. (Mesjasz miał cierpieć). 39. Przyjęcie i rozwój życia, które przywraca nam Jezus. (Zmartwychwstały przywraca utracone życie). 40. Zaufanie Jezusowi i przyjęcie umocnienia w cierpieniu. (Zmartwychwstały umacnia w chorobie). 41. Przyjęcie Jezusowego zmartwychwstania i życia. (Jezus moim zmartwychwstaniem i życiem). 42. Rozpoznawanie treści zapowiedzi nowego życia z ogiem. (Zapowiedź nadejścia nowego życia). wie, jak Jezus wyjaśniał uczniom konieczność swej męki; opisuje wydarzenia związane z drogą uczniów do Emaus. tłumaczy, w jaki sposób możemy stać się na nowo uczestnikami życia ożego; wyjaśnia, co otrzymujemy podczas chrztu świętego. przedstawia, jak Jezus traktuje cierpienie; wyjaśnia, kiedy należy przyjąć namaszczenie chorych. uzasadnia konieczność akceptacji faktu, że śmierć jest nieunikniona; tłumaczy, czym są wypominki. opowiada tekst o wniebowstąpieniu Jezusa; opisuje, czym charakteryzuje się miłość oga do ludzi. tłumaczy sens krzyża i cierpienia; wyjaśnia, co przynosi nam cierpienie i śmierć Jezusa. wie, czego doświadczamy w życiu razem z hrystusem; wyjaśnia, co otrzymujemy podczas chrztu świętego. zna cel namaszczenia chorych; tłumaczy, jaki jest związek Jezusa z cierpieniem. pamięta o zmarłych i modli się za nich; wyjaśnia tekst J 11, 25 w kontekście śmierci. dostrzega konieczność podążania w życiu za Jezusem; uzasadnia, jakie znaczenie dla wierzących posiada fakt wniebowstąpienia Jezusa. VII. by życie Jezusa hrystusa objawiło się w nas 43. ostrzeganie ożego obdarowywania ludzi. (obra oga powierzone człowiekowi). 44. Wspomaganie procesu nawracania się i uwierzenia w Ewangelię. (Uwierzyć w Ewangelię). wie, kto jest największym dobrem udzielonym ludziom przez oga; wyjaśnia, jaką rolę pełni Kościół. wyjaśnia znaczenie poszczególnych określeń z przypowieści o drzewie figowym; wie, jaki jest cel nawrócenia. uzasadnia potrzebę wdzięczności ogu i ludziom za otrzymywane dary; wymienia dary, którymi óg go obdarza. podejmuje zadanie nawracania się; zna zasadnicze przesłanie przypowieści o nieurodzajnym drzewie. 9
45. Podjęcie współpracy z uchem Świętym. (Żyć w uchu). 46. Odpowiedzialne przyjęcie zaproszenia na ucztę Króla. (Zaproszenie na ucztę Króla). 47. Poznawanie regulaminu szkoły Jezusa. (W szkole Jezusa). 48. Podejmowanie ideału życia na wzór Jezusa. (Postępować jak uczeń Jezusa). 49. Przyjęcie wskazań Jezusa w procesie formowania sumienia. (Nauka wybierania sumienie). wie, czym jest powtórne narodzenie; tłumaczy, kto może ujrzeć królestwo oże. opowiada biblijną przypowieść o uczcie; ma świadomość tego, co stanie się w sytuacji odrzucenia ożego zaproszenia na ucztę. wymienia warunki współpracy z Jezusem; zna biblijne opowiadanie o Zacheuszu. przedstawia treść przypowieści o talentach; tłumaczy, jakie zadania do spełnienia posiada każdy człowiek wobec własnych uzdolnień. tłumaczy, na czym polega kształtowanie sumienia; wyjaśnia etymologię słowa sumienie. wyjaśnia, na czym polega rozwój życia z ogiem; opisuje, na czym polegało spotkanie Jezusa z Nikodemem. wylicza warunki uczestnictwa w uczcie hrystusa; tłumaczy, dlaczego obraz uczty jest tak charakterystyczny w nauczaniu Jezusa. wyjaśnia, co znaczy być w szkole Jezusa; zna wymagania regulaminowe szkoły Jezusa. rozwija swoje uzdolnienia zgodnie z nauką Jezusa; odkrywa swoje uzdolnienia. troszczy się o własne sumienie zgodnie z nauką Jezusa; wie, w jaki sposób Jezus wyjaśnia zestawienie czysty nieczysty. 10 VIII. W modlitwie jesteśmy blisko oga i ludzi 50. Motywowanie rozmowy z Ojcem. (Rozmowa z Ojcem). 51. oskonalenie uczestnictwa w sprawach Ojca. (W sprawach Ojca). rozumie, że wyznawcom innych religii należy się szacunek; tłumaczy, czym jest modlitwa. wie, czym jest przyjaźń; wyjaśnia, jaki jest sens codziennej modlitwy. przedstawia, jak powinna wyglądać rozmowa chrześcijanina z ogiem; czuje się odpowiedzialny za własną modlitwę. tłumaczy, na czym polega uczestniczenie w sprawach Ojca; opisuje cechy modlitwy chrześcijańskiej.
52. Wspieranie decyzji przyjęcia woli Ojca. (Zgoda na wolę Ojca). 53. Wyrażanie wdzięczności za dary Ojca. (ziękczynienie za dary Ojca). 54. Uczenie sposobów oddawania czci ogu w uchu i prawdzie. (Oddawanie czci ogu w duchu i prawdzie). 55. Wspieranie współpracy z uchem Świętym. (Trwanie w uchu Świętym). 56. Odkrywanie modlitwy różańcowej jako streszczenia całej Ewangelii. (Obdarowani przez oga). 57. Rozpoznawanie obrej Nowiny w Modlitwie Pańskiej. (obra Nowina Ojcze nasz). zastanawia się, czy jest gotowy przyjąć i wypełnić wolę Ojca; uzasadnia wartość ufnej, wytrwałej i owocnej modlitwy. opisuje, w jaki sposób można dziękować za zbawienie i prosić o życie wieczne; wylicza formy modlitwy. wie, czym i dlaczego óg obdarował człowieka; wyjaśnia, jaka powinna być nasza postawa względem oga. dostrzega wartość trwania na modlitwie; wyjaśnia, o jakim trwaniu mówią zieje postolskie. wylicza części Różańca; zna i rozumie sens tajemnic Różańca. wymienia prośby modlitwy Ojcze nasz; wyjaśnia, czym charakteryzuje się postawa zgody na wolę Ojca. podaje przykłady autorytetów poddanych woli Ojca; opisuje, czym charakteryzuje się postawa zgody na wolę Ojca. wymienia, jakie wskazania odnośnie do modlitwy daje Pan Jezus swoim uczniom; wie, dlaczego modlitwa świadczy o naszym związku z ogiem. rozumie, co znaczy oddawać cześć ogu; tłumaczy, jak należy oddawać cześć ogu. opisuje rolę ucha Świętego podczas naszej modlitwy; charakteryzuje warunki trwania na modlitwie. wie, w jaki sposób przez modlitwę różańcową możemy towarzyszyć Jezusowi w Jego drodze; wyjaśnia, co znaczy oddawać cześć ogu w duchu i prawdzie. tłumaczy, dlaczego modlitwę Ojcze nasz możemy nazywać streszczeniem Ewangelii; wie, czego uczy nas Modlitwa Pańska. 11
Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej według podręcznika nr Z-22-01/1-1 zgodnego z programem nauczania nr Z-2-01/1. Recenzenci: ks. dr Robert Sarek, ks. dr Robert Rafał Szewczyk. gnieszka anasiak (Katowice) Paweł arczyński (Kraków) Małgorzata Figuła (Ostrowiec Świętokrzyski) Grażyna Foksa (Elbląg) ks. ndrzej Hajduk SJ (Kraków) s. Halina Iwaniuk USJK (Warszawa) Ewa Jaworska (Elbląg) Krzysztof Kordylewski (Kraków) ks. Tomasz Lenczewski (Kalisz) ks. ariusz Kwiatkowski (Kalisz) Małgorzata Mendyk (Legnica) REKTORZY TOMU ks. ndrzej Hajduk SJ, s. nna Walulik SFN ZESPÓŁ UTORÓW pod kierunkiem ks. Zbigniewa Marka SJ ks. Marek Mendyk (Legnica) Ewa Miśkowiec (Kraków) Ewa Modzelewska (Warszawa) ks. Janusz Mółka SJ (Kraków) ks. Wit Pasierbek SJ (Kraków) ks. Grzegorz Puchalski (Elbląg) Regina Pych (Elbląg) Jolanta Strojek (Radom) Małgorzata Suska (Kraków) s. nna Walulik SFN (Kraków) arbara Wysokińska (iała Podlaska) neta Żurek (Kraków) Opracowanie: arbara Wysokińska Redakcja: Renata Komurka, nna Królikowska Projekt okładki: Tomasz Prażuch Nihil obstat: Przełożony Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego ks. Krzysztof yrek SJ, Kraków, 21 marca 2003 r., l.dz. 69/03 Wydawnictwo WM Księża Jezuici, Kraków 2003 Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna IGNTINUM w Krakowie, 2003 Studio INIGO 2003 ISN 83-7318-156-3 (WM) ISN 83-88209-63-9 (WSFP) WYWNITWO WM ul. Kopernika 26 31-501 KRKÓW tel. (012) 62 93 200 fax (012) 429 50 03 e-mail: wam@wydawnictwowam.pl ZIŁ HNLOWY tel. (012) 62 93 254, 62 93 255, 62 93 256; (012) 423 75 00 fax (012) 430 32 10 e-mail: handel@wydawnictwowam.pl Zapraszamy do naszej KSIĘGRNI INTERNETOWEJ http://wydawnictwowam.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. ez pisemnej zgody wydawcy nie można do podręcznika tworzyć żadnych materiałów pomocniczych. Kraków 2004