ROZKŁAD MATERIAŁU Z PRZEDMIOTU PRAWOZNAWSTWO REALIZOWANEGO W RAMACH SZKOLNEGO KÓŁKA PRAWNICZEGO LEX L.p. MODUŁ I PODSTAWY PRAWA 1. Koncepcje powstania prawa. 1 koncepcje prawnonaturalne socjologiczne koncepcje prawa psychologiczne koncepcje prawa pozytywizm prawniczy 2. Pojęcie prawa (ujęcie przedmiotowe i podmiotowe), funkcje prawa. 1 prawo prywatne, publiczne prawo materialne, formalne, ustrojowe 3. Prawo a inne systemy normatywne. 1 moralność zwyczaje religie normy organizacji społecznych rola zasad współżycia społecznego. 4. Sankcje prawne. 1 sankcje karne sankcje egzekucji sankcje nieważności 5. Świadomość prawna. 1 znajomość prawa oceny prawa postawy wobec prawa 6. Norma prawna i przepis prawny. 1 pojęcie normy postępowania, normy prawnej, przepisu prawnego budowa i cechy normy prawnej podział przepisów prawnych tworzenie (stanowienie) prawa 7. Podział norm prawnych 1 Pojęcie aktu normatywnego i jego budowa, układ przepisów w akcie 8. 1 normatywnym 9. Zdarzenia i stosunki prawne. 1 zdarzenia i zdarzenia prawne rodzaje zdarzeń prawnych stosunek prawny i jego elementy prawo podmiotowe, uprawnienie, roszczenie stosunki cywilnoprawne i administracyjnoprawne różnice 10. System źródeł prawa. 1 pojęcie źródeł prawa prawo stanowione, prawo zwyczajowe, zwyczaj akt normatywny: budowa, ogłaszanie, wejście w życie, zasady obowiązywania
powszechnie obowiązujące źródła prawa: konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia kodyfikacja prawa źródła prawa wewnętrznego: uchwały, zarządzenia źródła prawa miejscowego pojęcie systemu prawa i gałęzi prawa 11. Pomocnicze nauki prawoznawstwa 1 kryminalistyka kryminologia wiktymologia medycyna sądowa psychiatria sądowa informatyka prawnicza logika prawnicza 12. Stosowanie prawa sądowy model stosowania prawa. 2 ustalenie stanu faktycznego zebranie obowiązujących przepisów wykładnia prawa subsumcja ustalenie konsekwencji prawnych 13. Wykładnia prawa i jej rodzaje. 1 pojęcie państwa praworządnego, przestrzeganie prawa, łamanie prawa, odpowiedzialność prawna pojęcie wykładni prawa, oraz kryteria podziału wykładni metody wykładni prawa 14. Obowiązywanie prawa. 1 w czasie w przestrzeni co do osób 15. Koncepcje związane z powstaniem państwa. 1 16. Funkcje państwa. 1 wewnętrzna, zewnętrzna, kulturalnowychowawcza, organizacyjnogospodarcza, socjalna 17. Formy sprawowania władzy na świecie, środki sprawowania władzy. 1 przymus zabiegi perswazyjnoideologiczne dystrybucja dóbr kontrola informacji legitymacja władzy 18. Systemy sprawowania władzy na świecie. 2 a) Forma rządu system parlamentarnogabinetowy system prezydencki system konwentu system totalitarny b) Struktura administracyjnoterytorialna. państwa unitarne
19. 20. państwa federacyjne konfederacje c) Reżim polityczny Tożsamość Unii i Wspólnot. Organy Wspólnot Europejskich. Parlament Europejski Rada Unii Europejskiej Komisja Europejska Europejski Trybunał Sprawiedliwości Trybunał Obrachunkowy Komitet EkonomicznoSpołeczny Komitet Regionów Rada Europejska 21. Klasyfikacja źródeł prawa Unii Europejskiej. 1 22. Integracyjna droga Polski do struktur UE. 1 MODUŁ II PRAWO CYWILNE 23. Przedmiot i źródła prawa cywilnego. 1 zakres stosunków regulowanych przez prawo cywilne rola prawa cywilnego w gospodarce systematyka prawa cywilnego źródła prawa cywilnego stosunek cywilnoprawny 24. Cześć ogólna prawa cywilnego 2 podmioty stosunków cywilnoprawnych czynności prawne przedstawicielstwo i jego rodzaje obliczanie terminów w prawie cywilnym przedawnienie roszczeń cywilnoprawnych 25. Własność i inne prawa rzeczowe 2 prawo rzeczowe pojęcie rzeczy, rodzaje rzeczy własność posiadanie i jego ochrona dzierżenie użytkowanie wieczyste ograniczone prawa rzeczowe ochrona własności 26. Prawo zobowiązań 2 pojęcie, źródła i rodzaje zobowiązań wierzytelność i dług zasady wykonywania zobowiązań wygaśnięcie zobowiązań skutki niewykonania zobowiązań odpowiedzialność cywilna i jej rodzaje 27. Umowa jako źródło stosunków zobowiązaniowych 1 1 2
pojęcie umowy, sposoby zawarcia, zasada swobody umów, rodzaje umów 28. Wykonanie umowy 1 zabezpieczenie wykonania umów, umowa przedwstępna, sposoby wykonania umów, skutki niewykonania umów 29. Prawo spadkowe 1 pojęcie spadku dziedziczenie ustawowe dziedziczenie testamentowe formy testamentu 30. Prawo rodzinne i opiekuńcze 1 źródła prawa rodzinnego małżeństwo pokrewieństwo, powinowactwo, przysposobienie, opieka, kuratela MODUŁ III PRAWO ADMINISTRACYJNE 31. Pojęcia administrowania, administracji publicznej, prawa administracyjnego 1 oraz ich cechy charakterystyczne. pojęcie administracji publicznej władztwo administracyjne prawo administracyjne prawo administracyjne materialne, formalne, ustrojowe 32. Zasady i cechy prawa administracyjnego. 1 prawo administracyjne jako prawo ochrony dobra wspólnego prawo administracyjne jako prawo powszechne prawo administracyjne jako prawo ius cogens prawo administracyjne jako prawo obywatelskie prawo administracyjne jako prawo którego przestrzeganie podlega bezspornej kontroli prawo administracyjne jako prawo dysponujące własną odpowiedzialnością w postaci egzekucji administracyjnej prawo administracyjne jako prawo sądowe prawo administracyjne jako prawo nieskodyfikowane 33. Stosunek prawa administracyjnego do innych gałęzi prawa. 1 prawo administracyjne a prawo konstytucyjne prawo administracyjne a prawo cywilne prawo administracyjne a prawo karne prawo administracyjne a prawo pracy 34. Stosunek administacyjnoprawny model i cechy charakterystyczne. 1 podmioty stosunku adm. przedmiot stosunku adm. treść stosunku adm. metoda prawnej regulacji nierównorzędny charakter stron stosunku adm. Konstrukcja norm prawnych bezpośrednio i pośrednio kształtujących 35. 1 sytuację adresata normy.
realizacja normy prawa administracyjnego pośrednio kształtującej sytuację adresata przez wydanie decyzji administracyjnej kontrola przestrzegania prawa jako kontrola realizacji norm prawa administracyjnego bezpośrednio kształtującej sytuację prawną adresata. 36. Pojęcie i klasyfikacja form działania administracji publicznej. akty normatywne akty wewnętrzne administracji publicznej akty nienormatywne (administracyjne) porozumienia administracyjne umowy cywilne czynności materialnotechniczne działalność społeczna i organizatorska 2 37. Źródła powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego. 1 konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia, akty prawa miejscowego Źródła prawa wewnętrznego (zarządzenia uchwały) 38. Kontrola administracji publicznej. 2 pojęcie kontroli, nadzoru zasięg i klasyfikacja kontroli kontrola wewnętrzna i zewnętrzna zasady kontroli i nadzoru organy upoważnione do prowadzenia działalności kontrolnej 39. Postępowanie administracyjne 2 pojęcie, rodzaje, zasady, strony, właściwość organu 40. Pojęcie i klasyfikacja aktów administracyjnych. 2 akt administracyjny, cechy, podziały Prawidłowość aktu administracyjnego. przesłanki ważności, prawidłowości aktu administracyjnego akt wadliwy akt ostateczny, akt prawomocny decyzja administracyjna 41. Postępowanie egzekucyjne 2 pojęcie, przebieg 42. Uznanie administracyjne. 1 pojęcie uznania, możliwość stosowania 43. Sprawdzian wiadomości 1 44. Podział terytorialny państwa. 1 istota podziału terytorialnego
podział zasadniczy, pomocniczy, podziały specjalne jednostki zasadniczego podziału administracyjnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 1999 r. (Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r.) 45. Organy administracji centralnej. 1 organy administracji publicznej i ich zadania organy naczelne, centralne, terenowe 46. Administracja rządowa w województwie. 1 terenowe organy administracji rządowej wojewoda wojewódzka zespolona administracja rządowa wojewódzka niezespolona administracja rządowa 47. Samorząd terytorialny. 1 geneza i zadania samorządu, kształt samorządu samorząd terytorialny, organy administracji samorządowej administracja samorządowa w gminie, powiecie, województwie 48. Zadania poszczególnych szczebli administracji publicznej. 2 pojęcie, zakres działania i katalog zadań gminy organy gminy i ich kompetencje pojęcie, zakres działania i katalog zadań powiatu organy powiatu i ich kompetencje pojęcie, zakres działania i katalog zadań samorządu województwa organy samorządu województwa i ich kompetencje nadzór nad samorządem terytorialnym kontrola samorządu w zakresie spraw finansowych Prawnoadministracyjna regulacja odnosząca się do osób fizycznych oraz 49. 2 bezpieczeństwa publicznego. instytucja obywatelstwa, ewidencja ludności ordery i odznaczenia konstrukcja prawna stowarzyszeń, zgromadzeń, imprez kulturalnych bezpieczeństwo i porządek publicznyzasady działania Policji klęski żywiołowe kwestia obronności kraju MODUŁ IV PRAWO KONSTYTUCYJNE 50. Źródła prawa konstytucyjnego 1 Konstytucja geneza konstytucji pisanej Konstytucja jako ustawa zasadnicza kontrola konstytucyjności prawa 51. Forma konstytucji 1 sposób uchwalania tryb zmiany konstytucji systematyka konstytucji ustawa konstytucyjna 52. Konstytucyjne zasady ustroju RP 2 republikańska forma rządu demokratyczne państwo prawne zasada autonomii i współdziałania między państwem a kościołami i związkami wyznaniowymi zasada wolności i praw człowieka i obywatela
suwerenność narodu zasada reprezentacji politycznej podział władzy i równowaga władz zasada dwuizbowości pluralizm polityczny parlamentarny system rządów zasada odrębności i niezależności sądów i trybunałów zasada społecznej gospodarki rynkowej zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego 53. Podstawowe prawa i wolności człowieka i obywatela 1 54. Sejm i Senat 1 pozycja ustrojowa i funkcje struktura i kompetencje tryb i zasady funkcjonowania status prawny posła i senatora 55. Prezydent RP 1 pozycja ustrojowa Prezydenta zasady wyboru Prezydenta kompetencje Prezydenta RP 56. Rada Ministrów i administracja rządowa 1 ustrojowa rola RM skład RM tryb powoływania rządu kompetencje RM Prezes RM 57. Sądy i Trybunały 1 ustrój i właściwość sądów struktura sądownictwa w RP (SN, Sądy powszechne, NSA, Sądy adm., Sądy wojskowe) konstytucyjne zasady organizacji i postępowania sądów Krajowa Rada Sądownictwa Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu 58. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa 1 NIK RPO RPDz KRRiTv MODUŁ V PRAWO KARNE 59. Pojęcie i podział prawa karnego 1 zasady prawa karnego funkcje prawa karnego źródła prawa karnego 60. Przestępstwo 2 typ przestępstwa znamiona przestępstwa strona przedmiotowa przestępstwa (czyn, skutek czynu, okoliczności, związek przyczynowy, szczególne formy czynu) przedmiot przestępstwa
podmiot przestępstwa (nieletni, młodociani) strona podmiotowa przestępstwa (wina, umyślność, nieumyślność stopniowanie winy) 61. Formy popełnienia przestępstwa 1 przygotowanie usiłowanie dokonanie współdziałanie przestępne 62. Wyłączenie odpowiedzialności karnej 1 obrona konieczna stan wyższej konieczności ryzyko nowatorstwa sport samopomoc uprawnienia i obowiązki służbowe zgoda pokrzywdzonego działalność lekarska rozkaz ostateczna potrzeba obowiązek wychowawczy zwyczaj 63. Okoliczności wyłączające winę 1 niepoczytalność poczytalność ograniczona nietrzeźwość bądź odurzenie błąd 64. Kara 1 pojęcie kary funkcje kary system kar i środków karnych 65. Sądowy wymiar kary 1 zasady sądowego wymiaru kary dyrektywy wymiaru kary złagodzenia kary zaostrzenia kary 66. Przestępstwo 2 rodzaje przestępstw przestępstwo przeciwko pokojowi przestępstwo przeciwko RP przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu publicznemu przestępstwo przeciwko środowisku przestępstwo przeciwko wolności przestępstwo przeciwko wolności sumienia i wyznania przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości przestępstwo przeciwko rodzinie przestępstwo przeciwko czci i nietykalności cielesnej przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych przestępstwo przeciwko ochronie informacji przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów
przestępstwo przeciwko mieniu MODUŁ VI PRAWO PRACY 67. Przedmiot i źródła prawa pracy. Rodzaje stosunków pracy i umów o pracę 2 prawo pracy, źródła prawa pracy, układy zbiorowe, umowa o pracę 68. Powstanie i ustanie stosunku pracy 2 stosunek pracy, powstanie stosunku pracy, sposoby ustania, okresy wypowiedzenia, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia świadectwo pracy 69. Podstawowe prawa pracownika i pracodawcy 2 obowiązki pracownika i pracodawcy, czas pracy, wynagrodzenie, urlopy, bhp, inspekcje pracy 70. Odpowiedzialność pracownicza 1 odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna, odpowiedzialność materialna i jej rodzaje 71. Ochrona pracy kobiet i młodocianych 1 72. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne 1 istota i rodzaje ubezpieczeń, filary ubezpieczenia emerytalnego, świadczenia 73. Pośrednictwo pracy i ochrona bezrobotnych 1 bezrobotny, pośrednictwo pracy, staże i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy MODUŁ VII PRAWO GOSPODARCZE 74. Podstawowe pojęcia prawa gospodarczego. 1 pojęcie, zakres i źródła prawa gospodarczego podmioty stosunków w prawie gospodarczym, przedsiębiorstwo, mienie, majątek, wartość, pieniądz 75. Działalność gospodarcza 1 pojęcie działalności gospodarczej, pojęcie przedsiębiorcy, prawa i obowiązki przedsiębiorców, firma 76. Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. 1 działalność koncesjonowana, regulowana i wymagająca zezwolenia, przedsiębiorcy zagraniczni, formy podejmowania działalności gospodarczej
oddziały i przedstawicielstwa 77. Krajowy Rejestr Sądowy 1 pojęcie, części KRS 78. Działalność gospodarcza osób fizycznych. 1 działalność gospodarcza prowadzona indywidualnie przez osoby fizyczne, spółka cywilna 79. Spółki prawa handlowego. 3 charakterystyka poszczególnych spółek prawa handlowego 80. Pozostałe podmioty prowadzące działalność gospodarczą 1 przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia 81. Przekształcenia własnościowe. Prawo antymonopolowe. 1 prywatyzacja, praktyki ograniczające konkurencję, nieuczciwa konkurencja 82. Przestępczość gospodarcza 1 rodzaje i przykłady