Program koła informatycznego dla uczniów ZS 5 Poznań 1. WPROWADZENIE Program koła informatycznego zgodny jest z podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów opracowaną przez MEN z dnia 15 lutego 1999 roku oraz z podstawą programową informatyki. Błyskawiczny rozwój sprzętu komputerowego i oprogramowania powoduje pojawianie się nowych treści. Prowadzenie tego typu zajęć wnika z potrzeby racjonalnego zagospodarowania uczniom czasu wolnego od zajęć szkolnych. Uczniowie chcący wzbogacić swoje wiadomości i umiejętności z zakresu nowoczesnych technologii mają okazję do nabywania, poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł. Na zajęcia uczęszczają zarówno uczniowie o szczególnych zainteresowaniach informatycznych jak i uczniowie mający problemy lub zaległości w tej dziedzinie. Zakres materiału przystosowany jest do możliwości sprzętowych w większości szkolnych pracowni informatycznych. Korzystanie z technologii komputerowej, Internetu i urządzeń peryferyjnych są podstawowymi umiejętnościami przygotowującymi uczniów do życia we współczesnym świecie. Ponadto zajęcia te powinny służyć nie tylko pogłębianiu wiedzy informatycznej, ale i ogólnemu rozwojowi ucznia. Liczba godzin przeznaczona na realizację poszczególnych zagadnień jest jedynie orientacyjna i może być modyfikowana przez nauczycieli, w zależności od warunków i potrzeb. Na kole realizowane będą również inne zagadnienia, nie ujęte w niniejszym programie, wynikłe z bieżących potrzeb. Nauczyciel może również te prace ocenić i wystawić oceny do dziennika za prace 1 / 20
dodatkowe. Jest to dla uczniów motywacja do tworzenia ambitniejszych, przemyślanych projektów. 1. CELE EDUKACYJNE v podnoszenie poziomu kultury technicznej młodzieży, v rozwijanie zainteresowań informatycznych uczniów, v kształtowanie aktywności poznawczej i twórczej ucznia, v wyrabianie umiejętności posługiwania się sprzętem komputerowym w rozwiązywaniu różnych zadań praktycznych, v tworzenie warunków do realizacji twórczości uczniowskiej w dziedzinie programowania, grafiki, edytorów tekstowych, multimedialnych oraz prezentowania i publikowania informacji, v poznawania i rozumienia otaczającego świata, v przestrzeganie reguł prawnych określających zasady korzystania z oprogramowania i danych komputerowych, 2 / 20
v posługiwanie się terminologią stosowaną w informatyce. 1. TREŚCI NAUCZANIA 1. Grafika komputerowa, czyli jak tworzyć i obrabiać obrazy. 2. Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie Power Point. 3. Redagowanie, formatowanie i drukowanie dokumentów. 4. Podstawowe algorytmy i ich realizacja w programie ELI. 5. Wybrane funkcje arkusza kalkulacyjnego. 6. Korzystanie z zasobów sieci lokalnej. 7. Tworzenie dokumentów. 3 / 20
8. Korzystanie z zasobów internetowych. 9. Wykorzystanie komputera do wspomagania uczenia się. 10. Tworzenie stron internetowych. 11. Rozrywka z komputerem. 12. Wyszukiwanie informacji w sieci Internet. 4. METODY NAUCZANIA I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA Metody nauczania 1. Wykład teoretyczny połączony z pokazem, prezentacją lub ćwiczeniami prowadzonymi za pomocą sprzętu komputerowego. 2. Ćwiczenia uczniów mogą mieć charakter indywidualny lub grupowy. 3. Praca uczniów z materiałami tekstowymi powinna wspierać proces poznawania pracy z komputerem. 4 / 20
4. Przeprowadzane ćwiczenia należy poprzedzać przykładami realizowanymi przez nauczyciela, stopniowo przechodząc do pracy samodzielnej. 5. Skala trudności zagadnień realizowanych na zajęciach powinna być dostosowana do możliwości percepcyjnych uczniów. Zasady nauczania W toku pracy koła informatycznego powinny być uwzględnione potrzeby i oczekiwania uczniów - podmiotu kształcenia. Nauczanie powinno zatem przebiegać zgodnie z następującymi zasadami: v przystępności - przekazywanie wiadomości zrozumiale dla ucznia, v poglądowości - przekaz werbalny poparty odpowiednią prezentacją, v stopniowania trudności - świadome przejście od zadań prostych do zadań złożonych, v związku teorii z praktyką. Środki dydaktyczne W pracy koła informatycznego należy wykorzystać różne środki dydaktyczne: v podręczniki: 5 / 20
- Informatyka 2000 cz. 1 i cz. 2 podręcznik dla ucznia gimnazjum Małgorzata Mordaka, - Lekcje z komputerem podręcznik dla ucznia gimnazjum Wanda Jochemczyk, - Ćwiczenia z informatyki Radosław Majkowski, - Laboratorium Informatyki Eli 2.0 Multi Plus - Wanda Jochemczyk, Witold Kranas v odpowiednie oprogramowanie: - Pakiet Microsoft Office - Studio Plus - Laboratorium Informatyki Eli 2.0 v czasopisma o tematyce komputerowej: - Enter - Chip 6 / 20
v multimedialne zestawy komputerowe, v projektor multimedialny, v drukarki, v komputerowa sieć lokalna, v skaner, v Internet, v tablica bezpyłowa. Sposób kontroli postępów uczniów Kontrola postępów uczniów na zajęciach koła informatycznego ma na celu jedynie dostarczenie informacji o przystępności prowadzonych zajęć oraz stopniu zainteresowania uczniów danym zagadnieniem. Jej celem nie jest, jak w przypadku zajęć obowiązkowych, ocena osiągnięć uczniów. Dlatego też będzie się ona ograniczać do wypowiedzi uczniów aranżowanych przez nauczyciela w trakcie rozwiązywania problemów za pomocą komputera. Formą kontroli osiągnięć uczniów będą tutaj również konkursy informatyczne organizowane w obrębie szkoły lub poza nią. Także odpowiednio przygotowane zadania do samodzielnej pracy dostarczą nauczycielowi informacji na temat postępów uczniów. 7 / 20
6. TREŚCI KSZTAŁCENIA Treści kształcenia koła informatycznego zostały podzielone na działy i tematy, które nauczyciel może uszczuplać lub poszerzać stosownie do warunków, w jakich przebiegać będą zajęcia. Zadaniem nauczyciela jest umożliwienie uczniom wykorzystania gromadzonej wiedzy do rozwijania kompetencji w zakresie: v świadomego wyboru i zastosowania w praktyce komputera osobistego, v rozwiązywania problemów związanych z pracą szkolnego systemu komputerowego, v korzystania ze źródeł informacji dostępnych za pomocą komputera, v rozwiązywania problemów w pracy z programami użytkowymi, v redagowania dokumentów tekstowych, v samodzielne pogłębianie wiedzy informatycznej. 8 / 20
7. DZIAŁY I TEMATY PROGRAMOWE I. Grafika komputerowa, czyli jak tworzyć i obrabiać obraz 1. Elektroniczne albumy do zdjęć i grafiki. 2. Retusz fotografii, redukcja efektu czerwonych oczu. 3. Tworzenie dokumentów na różne okazje np. zaproszenia, wizytówki itp. 4. Tworzenie szkolnego folderu reklamowego. 5. Wydruk ozdobnych liter do gazetki szkolnej II. Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie Power Point. 1. Przygotowywanie slajdów. 2. Ustawianie animacji w slajdach. 3. Przygotowanie i pokaz prezentacji multimedialnej. III. Redagowanie, formatowanie i drukowanie dokumentów. 1. Wyrównanie tekstu w kolumnach. 2. Wstawianie i formatowanie grafiki w tekście. 3. Praca z wieloma dokumentami. 9 / 20
4. Redagowanie i drukowanie dokumentów okazjonalnych i użytkowych. IV. Podstawowe algorytmy i ich realizacja w programie ELI. 1. Algorytmy, schematy, programy. 2. Składanie algorytmów z gotowych bloków. 3. Definiowanie i wykonywanie własnych procedur. V. Wybrane funkcje arkusza kalkulacyjnego. 1. Stosowanie funkcji w formułach. 2. Formatowanie i modyfikowanie arkusza. 3. Wstawianie i formatowanie wykresu. VI. Korzystanie z zasobów sieci lokalnej. 1. Zasady korzystania z zasobów sieciowych. 2. Prawa dostępu do folderów i plików. 10 / 20
3. Udostępnianie plików, folderów, drukarek, CD-Romu w sieci lokalnej. VII. Tworzenie dokumentów. 1. Formatowanie i redagowanie tekstu. 2. Projektowanie zaawansowane dokumentów tekstowych uzupełnione grafiką, tabelami i polami tekstowymi. 3. Wykorzystanie w edytorze tekstu MS Word zaawansowanych jego możliwości np. symbole matematyczne itp. 4. Tworzenie dokumentów okazjonalnych i użytkowych. VIII. Korzystanie z zasobów internetowych. 1. Zagrożenia wynikające z nieograniczonego dostępu do informacji w sieci internetowej. 2. Adres internetowy, adres e mail. 3. Korzystanie z usług wyszukiwarek internetowych. 4. Wyszukiwanie informacji na wybranych stronach WWW. 11 / 20
5. Poczta elektroniczna. 6. Zakładanie konta pocztowego. IX. Wykorzystanie komputera do wspomagania uczenia się. 1. Tworzenie słownika podstawowych pojęć multimedialnych. 2. Uruchamianie i obsługa programów dydaktycznych. 3. Wykorzystywanie programów dydaktycznych do testowania swoich osiągnięć z innych przedmiotów. 4. Tworzenie prezentacji multimedialnych. X. Tworzenie stron internetowych. 1. Sposoby tworzenia stron www. 2. Kreator stron www i jego opcje. 3. Projekt strony www. 12 / 20
4. Tworzenie strony www. 5. Udostępnianie strony www w sieci internetowej i lokalnej. XI. Rozrywka z komputerem. 1. Omówienie zagrożeń dla zdrowia i rozwoju wynikających z niewłaściwego wyboru gier komputerowych. 2. Uruchamianie i korzystanie z gier komputerowych. 6. OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Zakłada się osiągnięcie przez uczniów kompetencji w zakresie: v umiejętności rozwiązywania różnych problemów za pomocą komputera, wykorzystanie multimedialnych nośników informacji, v wykorzystania gotowych narzędzi edytora grafiki do opracowania potrzebnych dokumentów i prac konkursowych, v rozwiązywania problemów z wybranej dziedziny za pomocą komputera przez świadomy wybór i celowe połączenie dostępnych aplikacji użytkowych, 13 / 20
v przeprowadzania symulacji działania samodzielnie stworzonych algorytmów, v wykorzystywanie komputerowego zestawu multimedialnego i jego oprogramowania, v obsługa poczty elektronicznej, v korzystanie z zasobów internetowych, v rozumienie komunikatów wskazujących na błędy popełnione przez użytkownika środowiska, v opracowanie projektu strony WWW, v doboru właściwych gier komputerowych. Nauczyciel powinien: 7. ROLA NAUCZYCIELA W PROCESIE DYDAKTYCZNYM v odpowiednio organizować pracę uczniów, uwzględniając warunki techniczne szkolnej pracowni komputerowej v przedstawić i zapewnić warunki bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem v stosować odpowiednie metody i zasady pracy 14 / 20
v prowadzić zajęcia głównie w pracowni komputerowej v dążyć do osiągnięcia założonych celów v rozwijać aktywność uczniów v wspierać rozwój uczniów, kształtując jego samodzielność intelektualną v umożliwiać dokonywanie wyborów edukacyjnych stosownie do uzdolnień ucznia i jego osiągnięć v wychowywać młodzież w duchu poszanowania własności intelektualnej. 8. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Program koła informatycznego zakłada realizację głównego celu edukacji informatycznej - zapewnienie uczniom korzystania z technologii informacyjnej. Plan realizacji treści programowych zaproponowany w tym opracowaniu przewiduje około 50 godzin zajęć edukacyjnych w ciągu jednego roku szkolnego. Zakłada się, że zajęcia koła informatycznego będą prowadzone bezpłatnie w wymiarze 1 godziny tygodniowo i 10 godzin podczas ferii zimowych. Dopuszcza się płynność w dopasowaniu liczby godzin przeznaczonych na realizację zarówno poszczególnych działów jak i tematów w zależności od oczekiwań i potrzeb uczniów. Możliwa jest rezygnacja z niektórych tematów bez szkody dla ogólnej koncepcji.programu. 9. EWALUACJA PROGRAMU Przeprowadzenie ewaluacji ma na celu określenie wartości i przydatności programu 15 / 20
nauczania przez jego odbiorców: uczniów, nauczycieli, rodziców w celu podejmowania decyzji o modyfikacji, kontynuacji lub zmian w programie. Źródłem informacji o programie są uczestnicy zajęć. Cenne będą opinie formułowane przez nich, a dotyczące skuteczności, użyteczności i atrakcyjności ze względu na zawartość tematyczną. Pod uwagę będą również brane fakty przejawiające się w osiągnięciach uczniów, czynionych przez nich postępach oraz jakości wykonywanych prac. W tym celu wykorzystam przygotowaną przeze mnie ankietę dla uczniów uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych - kółko informatyczne. Sugestie i wnioski płynące z ankiet wykorzystam w toku dalszej pracy dydaktycznej. ANKIETA DLA UCZNIÓW realizacja programu Proszę o szczere i rzetelne wypełnienie poniższej ankiety. Wasze wypowiedzi będą miały wpływ na ewentualne poprawki związane z tematyką lub formą zajęć. Podkreśl właściwą odpowiedź. 1. Tematyka zajęć koła informatycznego była ciekawa i spełniła Twoje oczekiwania a) bardzo dobrze b) dobrze c) średnio d) niewystarczająco 16 / 20
1. Zajęcia były Twoim zdaniem a) interesujące b) ciekawe c) nijakie d) nudne 1. Czy prowadzący stosował jasne polecenia i wyjaśnienia? a) tak wszystkie b) większość c) niewiele d) nic nie rozumiałem 1. Które z zagadnień zainteresowały Cię: najbardziej najmniej.................. 2. W jakim stopniu Twoja ciekawość została zaspokojona? 17 / 20
a) wysokim b) dobrym c) średnim d) niskim 1. Czy atmosfera panująca na zajęciach zachęcała Cię do własnej aktywności? a) tak zawsze b) tak czasami c) nieczęsto d) nigdy 1. Czy ilość godzin przeznaczonych na realizację programu zajęć właściwa? a) tak b) nie, za dużo c) nie, za mało d) nie wiem 1. Jakie inne tematy proponowałbyś realizować na kole informatycznym?............ 1. Zakreśl, w jakim stopniu zajęcia koła informatycznego poszerzyły Twoje umiejętności informatyczne: a) znacznie b) średnio c) słabo d) nie mam zdania 18 / 20
10. Czy uważasz, że zajęcia koła informatycznego powinny być kontynuowane? a) tak b) raczej tak c) raczej nie d) nie! 10. LITERATURA: 1. Informatyka 2000 cz. 1 podręcznik dla ucznia gimnazjum Małgorzata Mordaka, Czarny Kruk, Bydgoszcz 2000 2. Informatyka 2000 cz. 2 podręcznik dla ucznia gimnazjum Małgorzata Mordaka, Czarny Kruk, Bydgoszcz 2001 3. Lekcje z komputerem podręcznik dla ucznia gimnazjum Wanda Jochemczyk, Iwona Krajewska-Kranas, Witold Kranas, Mirosłąw Wyczółkowski, WSiP, Warszawa 2003 4. Ćwiczenia z informatyki Radosław Majkowski, Andrzej Obecny, Mirosław Sławik, Jacek Sztyler, Videograf II, Katowice 2000 5. Elementy informatyki dla szkół średnich - Mirosław Sławik, Aleksander Bremer, Videograf 19 / 20
Edukacja, Katowice 2001 6. Laboratorium Informatyki Eli 2.0 Multi Plus - Wanda Jochemczyk, Witold Kranas, Elbox, Warszawa 2000 7. Poradnik nauczyciela Ewaluacja przebiegu nauczania, Maj 2001 8. Word 2003 PL Ćwiczenia praktyczne Grzegorz Kowalczyk, Helion, Gliwice 2004 9. MS Excel 2002/XP Ćwiczenia praktyczne Bartosz Danowski, Helion, Gliwice 2001 10. ABC tworzenia stron www - Bartosz Danowski, Helion, Gliwice 2003 11. FrontPage 2002/XP PL Ćwiczenia praktyczne - Bartosz Danowski, Helion, Gliwice 2002 Informatyka 2000 program nauczania informatyki dla szkoły podstawowej i gimnazjum Janusz Białowąs, Katarzyna Chmielewska, Alojzy Drogowski, Elżbieta Figielska-Pezda, Małgorzata Mordaka, Czarny Kruk, Bydgoszcz 2002 {rokbox size= fullscreen album= demo title= WIOSENNE PORZADKI- scenariusz thumb= images/stories/demo/rokbox/pdf.gif }images/stories/demo/rokbox/wiosna.pdf{/rokbox} 20 / 20