Konrad Stępień Katedra Rachunkowości Finansowej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie SPRAWOZDAWCZOŚĆ SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW Streszczenie Raportowanie informacji z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw staje się coraz bardziej powszechnym zjawiskiem. Pomimo istotności tego zagadnienia nadal nie opracowano uniwersalnego standardu sprawozdania z działalności społecznej przedsiębiorstwa. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie istoty społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. W szczególności zaś ukazanie problemu związanego z brakiem standaryzacji w zakresie sprawozdawczości społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i potrzeby wprowadzenia uregulowań prawnych w tym zakresie. Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw, sprawozdawczość, raport społeczny. 1. Wprowadzenie Przedsiębiorstwa, dążąc do realizacji wyznaczonych celów, muszą dbać o stworzenie odpowiedniego, pozytywnego wizerunku w funkcjonującym otoczeniu gospodarczym. Dzięki pozytywnemu wizerunkowi budowane jest zaufanie do przedsiębiorstwa, tworzone są więzi z klientami oraz pracownikami. Łatwiej też jest przedsiębiorstwu pozyskać kontrahentów oraz skuteczniej przyciągnąć inwestorów i kredytodawców. Przedsiębiorstwo pozytywnie oceniane przez otoczenie ma większe szanse na rozwój i przetrwanie w konkurencyjnym świecie. W dobie rosnącej konkurencji oraz wzrastających wymagań ze strony szerokiego grona interesariuszy przedsiębiorstwa sukces rynkowy wydaje się niemożliwy do osiągnięcia bez uwzględniania oczekiwań otoczenia oraz podejmowania
Sprawozdawczość społecznej odpowiedzialności... 287 i realizacji działań z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Z tego też powodu podmioty gospodarcze na całym świecie coraz częściej angażują się w realizację koncepcji zrównoważonego rozwoju, polegającej na włączeniu do strategii oraz operacji biznesowych interesów społecznych oraz troski o środowisko naturalne. Tym samym dążą do równoważenia relacji między interesem przedsiębiorstwa a interesem jego interesariuszy. Koordynacja działań w zakresie tworzenia i doskonalenia koncepcji społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw nie byłaby możliwa bez dialogu między przedsiębiorstwem a grupami interesariuszy. W dialogu tym wykorzystywane jest podstawowe narzędzie komunikowania się przedsiębiorstwa z jego otoczeniem, którym jest sprawozdawczość przedsiębiorstwa. To właśnie sprawozdawczość przedsiębiorstwa jako swego rodzaju środek przekazu zaspokaja potrzeby informacyjne różnych grup społecznych. W sprawozdawczości przedsiębiorstwa prezentowany jest jego obraz, wizerunek oraz podjęte działania. Jednakże znormalizowana sprawozdawczość przedsiębiorstwa obejmuje w zasadzie wyłącznie aspekty finansowe jego działalności, pomija natomiast obszar dotyczący działań przedsiębiorstwa w zakresie sfery społecznej i ekologicznej. Podkreślić należy, że jednostki gospodarcze na zasadzie dobrowolności ujawniają w dodatkowych raportach informacje dotyczące niefinansowych aspektów ich działalności. Informacje te często są nieuporządkowane i dość chaotycznie prezentowane. Celem artykułu jest przybliżenie istoty społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. W szczególności zaś ukazanie problemu związanego z brakiem standaryzacji w zakresie sprawozdawczości społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i potrzeby wprowadzenia uregulowań prawnych w tym zakresie. W pracy zastosowano następujące metody badawcze: analizę literatury przedmiotu, analizę aktów prawnych, metodę porównań oraz metodę dedukcji. 2. Koncepcja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw Zagadnienie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw rozwija się nieprzerwalnie na świecie już od lat 60. XX w. W Polsce na skutek przemian gospodarczych zapoczątkowanych w 1989 r. idea ta pojawiła się dopiero na początku XXI w. Jednakże pomimo krótkiego okresu jej funkcjonowania zasady społecznej odpowiedzialności szybko są wdrażane przez coraz większą liczbę podmiotów gospodarczych. Działalność społecznie odpowiedzialna umożliwia bowiem poprawę wizerunku przedsiębiorstwa będącego obecnie jednym z kluczowych zasobów współczesnej organizacji [Bek-Gaik 2015, s. 242 243]. Koncepcja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (corporate social responsibility CSR) powstała w USA z potrzeby oceny i uzasadniania powinności człowieka gospodarującego w związku z ujawnianiem się ułomności «nie-
288 Konrad Stępień widzialnej» ręki rynku, powodujących szereg niekorzystnych skutków, konfliktów i zagrożeń [Krasodomska 2010, s. 12]. Zgodnie z tą ideą celem działania [ ] przedsiębiorstwa jest równoległe zaspokajanie interesów poszczególnych grup społecznych przy warunku ograniczającym, jakim jest osiąganie odpowiedniego poziomu zysku. Te grupy społeczne to przede wszystkim pracownicy, konsumenci dóbr i usług, inwestorzy i szeroko rozumiane środowisko, zarówno społeczność lokalna, w ramach której przedsiębiorstwo działa, jak i środowisko naturalne [Stępień i Wydymus 2007, s. 81]. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw bywa w różny sposób definiowana. Najczęściej pod pojęciem tym rozumie się budowanie przez przedsiębiorstwo trwałych, pozytywnych relacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz przedsiębiorstwa. Poziom wewnętrzny dotyczy interakcji przedsiębiorstwa z pracownikami, zaś poziom zewnętrzny z pozostałymi jednostkami, w tym ze środowiskiem naturalnym [Krasodomska 2010, s. 13]. Zgodnie z World Business Council for Sustainable Development CSR wyraża się w stałym zobowiązaniu biznesu do zachowań etycznych i przyczynianiu się do ekonomicznego rozwoju i poprawy jakości życia pracowników i ich rodzin tak samo jak lokalnej społeczności i społeczeństwa jako całości. Komisja Europejska definiuje zaś CSR jako dobrowolne uwzględnianie przez przedsiębiorstwo zagadnień społecznych i ekologicznych w działalności gospodarczej, wychodzące poza wymogi prawne i zobowiązania wynikające z umów [Stępień 2013, s. 808]. Idea społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw ma wiele wymiarów. Do podstawowych należą cztery obszary: ekonomiczny, socjologiczny, ekologiczny i etyczny. Ekonomiczny obszar uważany jest za kluczowy. Podmiot realizuje swoją odpowiedzialność wobec społeczeństwa w tym zakresie głównie poprzez wypracowywanie zysku, ale także przez przepływ inwestycji i przychodów, wytwarzanie dóbr i usług, transfer technologii itp. [Krasodomska 2010, s. 17 18]. Z kolei socjologiczna płaszczyzna CSR wyraża się we współzależności gospodarki i społeczeństwa. Przedsiębiorstwa pozostają w ciągłej interakcji z różnymi grupami społecznymi: pracownikami, klientami, inwestorami, dostawcami, społecznością lokalną czy organizacjami pozarządowymi. Odpowiedzialność w sferze socjologicznej przejawia się w zapewnieniu miejsc pracy i odpowiednich warunków pracy, w podnoszeniu dobrobytu społeczności otaczającej przedsiębiorstwo bądź we wdrażaniu odpowiednich standardów jakości. Jednak priorytetowe znaczenie w ramach socjologicznego obszaru CSR ma odpowiedzialność wobec pracowników [Krasodomska 2010, s. 18]. Ekologiczny wymiar CSR często w praktyce jest utożsamiany ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstwa. Odpowiedzialność w tym zakresie wynika z faktu, że żadna działalność człowieka nie jest obojętna dla środowiska naturalnego. Każde bowiem przedsiębiorstwo wchodzi w interakcje z otoczeniem,
Sprawozdawczość społecznej odpowiedzialności... 289 w którym funkcjonuje. Wywiera na nie zarówno korzystny wpływ (tworzy miejsca pracy, kształtuje techniczną infrastrukturę, stanowi źródło dochodów budżetowych), jak i negatywny (szkodliwe oddziaływanie na środowisko poprzez zużywanie zasobów naturalnych, zanieczyszczenie środowiska, degradacja krajobrazu) [Stępień 2013, s. 809]. Etyczny wymiar społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wyraża się w dostrzeganiu skutków podjętych decyzji i ponoszeniu za nie odpowiedzialności oraz w kierowaniu się poszanowaniem dobra społeczeństwa w ramach ogólnie przyjętych standardów. W przypadku działalności przedsiębiorstw przejawiać się będzie w dopuszczaniu osiągnięcia niższych zysków, dostrzegając konsekwencje własnych decyzji i ponoszeniu za nie odpowiedzialności. Ten etyczny obszar CSR dotyczy wszystkich pracowników przedsiębiorstwa, jednakże przede wszystkim odnosi się do kadry menedżerskiej. Zarządzający przedsiębiorstwem, a więc osoby, których zatrudnienie, szanse awansu czy zarobki zależą w głównej mierze od efektów przedsiębiorstwa, są szczególnie podatni na działania nieetyczne [Stępień 2013, s. 809]. 3. Korzyści przedsiębiorstw z zaangażowania w CSR Zaangażowanie przedsiębiorstwa w koncepcję CSR przynosi mu wiele korzyści, umożliwiając jego rozwój. Wśród korzyści należy przede wszystkim wymienić [Mazurczak 2012, s. 92 93]: wzrost przychodów przedsiębiorstw oraz dostęp do nowych rynków, redukcję kosztów, ograniczenie ryzyka biznesowego, poprawę reputacji, łatwiejszy dostęp do kapitału. Wzrost obrotów przedsiębiorstwa i pozyskiwanie nowych rynków zbytu odbywa się głównie poprzez konsumentów, którzy zwracają uwagę na tzw. ekologiczność produktów i usług. Wybierając tego typu produkty i usługi, zwiększają tym samym przychody przedsiębiorstwa i umożliwiają mu zdobycie nowych rynków zbytu. Redukcja kosztów wynika z ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko np. poprzez zmniejszenie zużycia wody i energii, a także działań podejmowanych na rzecz pracowników np. poprzez przejrzysty system wynagradzania, świadczenia zdrowotne, system szkoleń i edukacji. Z kolei ograniczenie ryzyka biznesowego realizowane jest poprzez dialog przedsiębiorstwa z interesariuszami. Dzięki temu zarząd przedsiębiorstwa jest w stanie określić istotne obszary ryzyka, wskazać potencjalne problemy i sposoby zarządzania nimi. Ponadto uczestnictwo w życiu lokalnej społeczności, a także realizacja długofalowych i niezbędnych inwestycji na jej rzecz umożliwiają bezkonfliktowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa, zdobycie przychylności mieszkańców oraz władz samorządowych [Mazurczak 2012, s. 93].
290 Konrad Stępień Poprawa reputacji przedsiębiorstwa następuje poprzez podejmowanie działań CSR, szczególnie związanych z kształtowaniem standardów postępowania wobec pracowników, klientów, kontrahentów oraz budowaniem relacji opartych na partnerstwie, wzajemnym szacunku i zaufaniu. Korzyścią jest także łatwiejszy dostęp przedsiębiorstwa do kapitału. Łatwość w pozyskaniu nowych źródeł finansowania wynika głównie z większego zaufania pożyczkodawców i potencjalnych inwestorów, a także większej pewności inwestycji. Kredytodawcy bardziej są zainteresowani współpracą z jednostkami gospodarczymi, które nie tylko są wypłacalne i osiągają dobre wyniki finansowe, lecz także budują dobre relacje z otoczeniem i kształtują swój pozytywny wizerunek [Mazurczak 2012, s. 93]. Należy podkreślić, że wdrożenie idei CRS pozwala wyróżnić przedsiębiorstwo na tle jego otoczenia, umożliwia kreowanie innowacyjnych produktów i usług, otwiera nowe rynki zbytu, przyciąga i wspomaga wyróżniających się pracowników, przyczynia się do redukcji kosztów zużycia energii oraz odpadów, poprawia relacje z interesariuszami oraz wizerunek przedsiębiorstwa, a tym samym zapewnia wyższą jakość życia [Hitchcock i Willard 2007, s. 3 5]. 4. Raportowanie działalności przedsiębiorstw w zakresie CSR Wdrażanie koncepcji społecznej odpowiedzialności wymusza na przedsiębiorstwach stosowanie odpowiedniego systemu prezentacji informacji w tym zakresie. Tu uwidacznia się istotna rola rachunkowości jako systemu informacyjnego, ale również systemu pomiaru wartości. Rachunkowość umożliwia bowiem zarówno komunikowanie informacji z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w postaci sprawozdań czy raportów, ale także pomiar coraz to nowych kategorii odzwierciedlających korzyści ekonomiczno-społeczne. System rachunkowości jest na tyle elastyczny, że ewoluuje odpowiednio do sytuacyjnie uwarunkowanego rozwoju gospodarki, wzrostu jej złożoności i rozszerzania się skali ekonomicznego oddziaływania jednostek gospodarczych na otoczenie [Burzym 2008, s. 71]. Zdaniem E. Burzym [1990, s. 12] realizacja idei społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw możliwa jest m.in. poprzez stworzenie odpowiedniej rachunkowej podstawy egzekwowania odpowiedzialności, tj. rozwoju rachunku kosztów i zbudowania na tej podstawie rachunkowości zarządczej zintegrowanej systemowo z rachunkowością finansową, a także poprzez zmianę podejścia do rachunku nakładów i rezultatów działania (szersza interpretacja tych pojęć), a tym samym do pomiaru efektywności tego działania rozumianej jako efektywność społeczno-ekonomiczna.
Sprawozdawczość społecznej odpowiedzialności... 291 Obecnie większość przedsiębiorstw przygotowuje informacje głównie ze sfery ekonomicznej w postaci sprawozdań finansowych, co wynika bardziej z obowiązku uregulowanego prawem bilansowym. Nadmienić należy, że coraz bardziej popularne staje się opracowywanie przez przedsiębiorstwa na zasadzie dobrowolności raportów społecznych, w których ujawniane są informacje z zakresu ich działalności społecznej i ekologicznej. Pozycja tych raportów w krajach Europy Zachodniej i Ameryki jest już mocno ugruntowana, natomiast w Polsce dopiero się rozwija. Raport CSR w Polsce publikują m.in. spółki giełdowe oraz zagraniczne koncerny prowadzące tutaj działalność. W praktyce gospodarczej raportowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw napotyka wiele problemów. Brak jednolicie obowiązujących regulacji w postaci standardu, a także istnienie wielu wytycznych (co oznacza, że raporty znacznie różnią się między sobą formą, treścią i jakością) sprawiają, że wiele raportów trudno nazwać porównywalnymi, spójnymi i istotnymi. Badania przeprowadzone przez Council on Economic Priorities wskazują, że tylko 6% raportów społecznych opracowywanych jest na podstawie formalnych zaleceń i wytycznych, natomiast wiele firm korzysta ze swego własnego wzorca sprawozdawczego [Mazurczak 2012, s. 94 95]. Obecnie istnieje ponad 30 wzorów raportowania społecznego. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć wytyczne: Global Reporting Initiative (GRI), Global Compact (GC), United Nations Environmental Programme (UNEP), Public Environmental Reporting Initiative (PERI), INDICIA, IPIECA, ISO26000. Wśród innych rozwiązań w zakresie sprawozdawczości CSR można wymienić: raporty społeczne, komentarz zarządu, raporty środowiskowe, raporty roczne, sprawozdawczość zintegrowaną [Bek-Gaik 2015, s. 246; Mazurczak 2012, s. 95]. Jak zauważa P. Roszkowska [2011, s. 146], raporty społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, aby mogły spełniać swoją rolę, powinny posiadać trzy istotne cechy: spójność i porównywalność co umożliwia porównanie działalności CSR realizowanej przez różne podmioty, wiarygodność spełnianie wymogów w obszarze raportowania, poddanie raportów audytowi oraz prezentowanie rzetelnych informacji, użyteczność prezentowane informacje powinny być istotne dla użytkowników. W literaturze przedmiotu, odnosząc się do kwestii modelowych rozwiązań w zakresie raportowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wspomina się, że potrzeby informacyjne użytkowników rachunkowości w zakresie działalności ekonomicznej, społecznej i ekologicznej przedsiębiorstwa, mogą być zaspokajane w drodze wdrożenia jednego z trzech modeli rozwiązań sprawozdawczych, wyróżnionych ze względu na stopień powiązań idei CSR z rachunkowością finansową. Cechy tych modeli to [Burzym 1993, s. 7 8]:
292 Konrad Stępień tworzenie informacji dotyczących CSR całkowicie niezależnie od rachunkowości finansowej jako uzupełnienie i wzbogacenie informacji zawartych w sprawozdaniu, ustalenie wyniku finansowego przedsiębiorstwa skorygowanego o efekt działań w zakresie CSR, w pełnej integracji z rachunkowością finansową, zastąpienie rachunkowości finansowej kompleksowym modelem kosztów i korzyści w zakresie CSR w celu oceny wyników działalności przedsiębiorstwa z punktu widzenia wszystkich interesariuszy. Obecnie w największym stopniu realizowany jest pierwszy model, gdzie raportowanie społeczne oznacza odpowiednie rozszerzenie sprawozdawczości przedsiębiorstwa. Zdaniem B. Gierusz i T. Martyniuk [2009, s. 133 135] szczególną rolę w prezentacji informacji na temat CSR przedsiębiorstwa w polskich warunkach może spełniać sprawozdanie z działalności. Towarzyszy ono sprawozdaniu finansowemu, stanowiąc element raportu rocznego i dostarcza informacji uzupełniających. Jest ono obowiązkowe dla podmiotów o dużym znaczeniu w środowisku gospodarczym, takich jak (ustawa o rachunkowości 1994, art. 49): spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe. Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości sprawozdanie z działalności powinno obejmować informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń, a w szczególności informacje o: zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki (jakie nastąpiły do dnia zatwierdzenia sprawozdania), przewidywanym rozwoju jednostki, ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju, aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej, nabyciu udziałów (akcji) własnych, a w szczególności celu ich nabycia, liczbie i wartości nominalnej, posiadanych przez jednostkę oddziałach (zakładach), instrumentach finansowych w zakresie ryzyka (zmiany cen, kredytowego, zakłóceń przepływów środków pieniężnych oraz utraty płynności finansowej) oraz przyjętych celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym. Sprawozdanie z działalności jednostki powinno również obejmować o ile jest to istotne dla oceny sytuacji jednostki wskaźniki finansowe i niefinansowe, łącznie z informacjami dotyczącymi zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia, a także dodatkowe wyjaśnienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym. Wydaje się jednak, że z uwagi na coraz większe zapotrzebowanie środowiska społecznego na informacje z zakresu CSR sprawozdanie z działal-
Sprawozdawczość społecznej odpowiedzialności... 293 ności w aktualnej postaci nie spełni oczekiwań interesariuszy, zwłaszcza że nie stanowi ono swego rodzaju uniwersalnego standardu. 5. Podsumowanie Raportowanie informacji o działaniach społecznie odpowiedzialnych przez przedsiębiorstwa to stosunkowo nowy obszar sprawozdawczy. Pozwala on na uzyskanie dodatkowych informacji o działalności przedsiębiorstwa, zarówno w sferze ekonomicznej, jak i społecznej i ekologicznej. Sprawozdawczość społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wpisuje się w koncepcję pełnego ujawnienia informacji przez podmioty gospodarcze, jak również w nowoczesne teorie przedsiębiorstwa, takie jak: teoria społecznej odpowiedzialności, teoria stakeholderów czy legitymizacji. Wskazane koncepcje uzasadniają potrzebę większej przejrzystości działania przedsiębiorstwa, podkreślają umiejscowienie przedsiębiorstwa w środowisku społecznym oraz akcentują jego odpowiedzialność względem szerokiego grona interesariuszy. Pomimo zwiększającego się zapotrzebowania na informacje o działaniach społecznie odpowiedzialnych przez przedsiębiorstwa nadal nie opracowano uniwersalnego standardu takiego sprawozdania (raportu) i nie wprowadzono jednolicie obowiązujących regulacji prawnych w tym zakresie. Sytuacja ta sprawia, że raporty społeczne opracowywane przez przedsiębiorstwa są mało spójne i nieporównywalne ze sobą, co znacznie ogranicza ich użyteczność. Wydaje się, że z uwagi na istotność zagadnienia, powinny zostać podjęte działania legislacyjne mające na celu opracowanie swego rodzaju wzorca, modelu sprawozdania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i zintegrowanie go ze sprawozdawczością finansową przedsiębiorstw. Literatura Bek-Gaik B. [2015], Wybrane aspekty społecznej odpowiedzialności biznesu w teorii i w praktyce [w:] Specyfika regulacji w zakresie rachunkowości jednostek zainteresowania publicznego, red. B. Micherda, Difin, Warszawa. Burzym E. [1990], Rachunkowość jako podstawa rozrachunku z tytułu społeczno- -ekonomicznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 329. Burzym E. [1993], Społeczny i ekologiczny aspekt współczesnej ewolucji rachunkowości w gospodarce rynkowej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 401. Burzym E. [2008], Społeczna funkcja rachunkowości, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 45(101).
294 Konrad Stępień Gierusz B., Martyniuk T. [2009], Rola rachunkowości w świetle społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa (CSR) [w:] Problemy współczesnej rachunkowości, red. Pracownicy Katedry Rachunkowości SGH, SGH, Warszawa. Hitchcock D., Willard M. [2007], The Business Guide to Sustainability: Practical Strategies and Tools for Organizations, Earthscan, London New York. Krasodomska J. [2010], Rachunkowość a idea społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w dobie kryzysu ekonomicznego [w:] Rachunkowość wobec kryzysu gospodarczego, red. B. Micherda, Difin, Warszawa. Mazurczak A. [2012], Raportowanie społecznej odpowiedzialności biznesu jako nowy element raportowania biznesowego [w:] Kierunki ewolucji sprawozdawczości i rewizji finansowej, red. B. Micherda, Difin, Warszawa. Roszkowska P. [2011], Rewolucja w raportowaniu biznesowym. Interesariusze, konkurencyjność, społeczna odpowiedzialność, Difin, Warszawa. Stępień M., Wydymus Z. [2007], Rola rachunkowości w kształtowaniu społecznej odpowiedzialności jednostki gospodarczej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 750. Stępień K. [2013], Społeczna odpowiedzialność rachunkowości [w:] Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, red. A. Karmańska, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. z 2009 r., nr 152, poz. 1223 z późn. zm. Corporate Social Responsibility Reporting (Abstract) Reporting of information in the field of corporate social responsibility is becoming an increasingly common phenomenon. Despite the importance of this issue, a standard for reporting the social activities of companies has still not been developed. The aim of this study is to look closely at corporate social responsibility. In particular, it discusses the lack of standardisation in the reporting of corporate social responsibility and the need for legislation in this regard. Keywords: corporate social responsibility, reporting, social report.