Podobne dokumenty

1. Wstęp 5 2. Jak czytać pełny Raport? 6 3. Słowniczek 9 4. Dieta 11

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Wykład 9: HUMAN GENOME PROJECT HUMAN GENOME PROJECT

Wykład: HUMAN GENOME PROJECT HUMAN GENOME PROJECT

Materiał i metody. Wyniki

Podstawy genetyki człowieka. Cechy wieloczynnikowe

Dziedziczenie poligenowe

PAKIET KONSULTACJI GENETYCZNYCH GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH

GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH

Czynniki genetyczne sprzyjające rozwojowi otyłości

Streszczenie projektu badawczego

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.

OFERTA OD PAŹDZIERNIKA 2016 R. Nazwa testu Badanie wykonane w celu Wynik i zalecenia Cena

Biologia medyczna, lekarski Ćwiczenie ; Ćwiczenie 19

Zmodyfikowane wg Kadowaki T in.: J Clin Invest. 2006;116(7):

Pamiętając o komplementarności zasad azotowych, dopisz sekwencję nukleotydów brakującej nici DNA. A C C G T G C C A A T C G A...

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

HUMAN GENOME PROJECT

ZARZĄDZANIE POPULACJAMI ZWIERZĄT

6. Z pięciowęglowego cukru prostego, zasady azotowej i reszty kwasu fosforowego, jest zbudowany A. nukleotyd. B. aminokwas. C. enzym. D. wielocukier.

Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

PROGRAM KSZTAŁCENIA INSTRUKTORÓW

to umiejętność radzenia sobie z własnymi emocjami i zdolność rozumienia innych ludzi. Ma ona decydujące znaczenie w kwestii tworzenia dobrych relacji

W zdrowym ciele zdrowy duch

Miłość jest serią reakcji chemicznych. Lepiej niŝ romantyczne sonety Szekspira opisze ją język laboranta. Chemia miłości

Psychologiczne aspekty mediacji

Jaki koń jest nie każdy widzi - genomika populacji polskich ras koni

Żałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki

Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu

Zmienność genu UDP-glukuronozylotransferazy 1A1 a hiperbilirubinemia noworodków.

Zarządzanie emocjami

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Wstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63

Kotwice Kariery. krótki próbnik działania z narzędziami

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ

Ćwiczenie 3. Amplifikacja genu ccr5 Homo sapiens wykrywanie delecji Δ32pz warunkującej oporność na wirusa HIV

Raport zbiorczy z badań przeprowadzonych w LICEACH Porównanie wyników pre- i post-testów

mgr Dorota Lasota Wpływ alkoholu etylowego na ciężkość obrażeń ofiar wypadków komunikacyjnych Streszczenie Wstęp

GENETYKA POPULACJI. Ćwiczenia 1 Biologia I MGR /

Możliwości fizyczne i psychomotoryczne starszych pracowników w aspekcie dostosowania stanowisk pracy dla populacji starszych pracowników

3. Podstawy genetyki S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nazwa modułu. Kod F3/A. Podstawy genetyki. modułu

Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe

NZ.1.3 PROFIL KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNY TYP PRZEDMIOTU obligatoryjny Forma studiów

PSYCHO-HORMONALNE PRZEJAWY PRZETRENOWANIA U WYCZYNOWYCH SPORTOWCÓW. dr Zbigniew Obmiński Instytut Sportu Zakład Endokrynologii

Instytut Sportu. Biochemiczne wskaźniki przetrenowania. Zakład Biochemii. mgr Konrad Witek

Psychologia kształtowania i modyfikacji zachowania Program studiów jednolitych dla licencjatów i magistrów tryb niestacjonarny

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

Jednostka chorobowa. 3mc Czas analizy [dni roboczych] Literatura Gen. Cena [PLN] Badany Gen. Materiał biologiczny. Chorobowa OMIM TM.

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Genetyka w sporcie KOD S/I/st/24

Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania.

Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane. Genetyczne podłoże nowotworzenia

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II

TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK

Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD. 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17

ZAGADNIENIA KIERUNKOWE.

Empatyczna układanka

KREATYWNE I INNOWACYJNE MYŚLENIE. A. ZARZĄDZANIE EMOCJAMI identyfikacja i zarządzanie własnymi emocjami i zachowaniem.

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy

Fizjologia, biochemia

4 JUNIOR PHARMA PREZENTUJE. suplementy stworzone z myślą o najmłodszych sportowcach

2. Plan wynikowy klasa druga

Informacje. Kontakt: Paweł Golik, Ewa Bartnik. Instytut Genetyki i Biotechnologii, Pawińskiego 5A.

Buduj bliskość, wspieraj odporność

Wysiłek krótkotrwały o wysokiej intensywności Wyczerpanie substratów energetycznych:

1. Analiza asocjacyjna. Cechy ciągłe. Cechy binarne. Analiza sprzężeń. Runs of homozygosity. Signatures of selection

PODSTAWY GENETYKI. Prowadzący wykład: prof. dr hab. Jarosław Burczyk

BŁYSKAWICZNY WARSZTAT ANTYSTRESOWY FAST. Twoje życie staje się lepsze nie przez przypadek, ale dzięki zmianie. JIM ROHN.

Algorytm genetyczny (genetic algorithm)-

Analiza mutacji p.d36n i p.n318s oraz polimorfizmu p.s474x genu lipazy lipoproteinowej u chorych z hipercholesterolemią rodzinną.

INTELIGENCJA EMOCJONALNA

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

Polacy a ich wątroba Raport z badania realizowanego przez GfK Polonia Sp. z o.o.

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Psychologia kryzysu Wykład III Kryzys jako sytuacja stresowa. Michał Ziarko Poznań 2018/2019

PHARMA FREAK ANABOLIC FREAK - DAA

Raport zbiorczy z badań przeprowadzonych w GIMNAZJACH Porównanie wyników pre- i post-testów

ZDROWIE I ROZWÓJ CZŁOWIEKA podsumowanie lekcji kurs Zdrowie ogólne Szkoła Medycyny Naturalnej Marta Pyrchała-Zarzycka

Jeden zestaw 14 pasków reprezentuje chromosomy od mamy smoka (samica). Drugi zestaw, o innym kolorze, reprezentuje chromosomy taty smoka (samiec).

Temat 6: Genetyczne uwarunkowania płci. Cechy sprzężone z płcią.

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach

WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE

POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM

Farmakogenetyka. Autor: dr Artur Cieślewicz. Zakład Farmakologii Klinicznej.

STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM

Psychologia jako dziedzina nauki i praktyki

GIMNAZJUM SPRAWDZIANY SUKCES W NAUCE

WYDZIAŁ: PSYCHOLOGII KIERUNEK: PSYCHOLOGIA

Jakość życia nie zależy wyłącznie od dobrostanu fizycznego, bo stan zdrowia ma wpływ na wiele aspektów życia.

Pytanie: Kiedy do testowania hipotezy stosujemy rozkład normalny?

STRES jest normalną biologiczną reakcją każdego żywego organizmu na wszelkie stawiane mu żądania. Jego brak oznacza śmierć dla jednostki.

Sprawność fizyczna uczniów Gimnazjum im. K. I. Gałczyńskiego w Płochocinie

Jednostka dydaktyczna 1: Analiza problemów psycho-społecznych

Akademia Menedżera II

Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS. Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów

Program kursu PNR PsychoNeuroRegulacja, czyli jak

Jak sobie radzić ze stresem

Transkrypt:

Obecnie nie ulega wątpliwości, że czynniki genetyczne wpływają na wyniki sportowe. Wykryto około 200 genów odpowiedzialnych za predyspozycje do aktywności fizycznej i 20, które łączą się z wybitnymi wynikami w sporcie. Dziedziczne są takie czynniki, jak: wzrost, budowa ciała, siła mięśni oraz zdolność do szybkiej rekonwalescencji po urazie. Ten lub inny zestaw genów nie świadczy jednak w żadnym wypadku o chorobie, a jedynie o predyspozycjach do uprawiania różnych rodzajów sportu. ACTN3 jest to gen kodujący białko alfa-aktyninę 3, które ulega ekspresji jedynie w szybkokurczliwych włóknach mięśniowych, czyli takich, które są niezbędne w sprincie. Alfa-aktynina 3 jest białkiem kurczliwym, ale jej funkcja nie została jeszcze do końca poznana. Hipotezy naukowe wskazują na to, że białko będące produktem tego genu może działać ochronnie na mięśnie. W zależności od rodzaju polimorfizmu można dziedziczyć jedną lub dwie funkcjonalne kopie tego genu, można także nie dziedziczyć żadnej z nich. Wykazano przy tym, że brak aktywnego genu nie powoduje choroby, a jedynie wpływa na wyniki osiągane w niektórych sportach. Badania przeprowadzone wśród najlepszych atletów w Australii i Finlandii wykazały, że mieli oni przynajmniej jedną kopię funkcjonalną genu ACTN3. Udało się też wykazać wpływ płci na wyniki sportowe u osób z brakiem funkcjonalnego genu. W grupie greckich dzieci wykazano, że brak alfa-aktyniny 3 nie wpływa na wyniki sportowe dziewczynek, jednak znacznie pogarsza wyniki sportowe chłopców w sprincie na 40 metrów. Gen PPARA koduje białko receptora aktywowanego przez proliferatory peroksysomów. Produkt tego genu bierze udział w metabolizmie lipidów i glukozy oraz powstawaniu zapalenia naczyń. PPARA ulega ekspresji i aktywnie działa szczególnie w tkankach, w których zachodzą intensywne przemiany kataboliczne i metabolizm tłuszczów. W jednym z badań przeprowadzonych na dużej liczbie respondentów (760 osób w grupie z poszczególnym wariantem genetycznym i 1792 osoby w grupie kontrolnej) udowodniono, że osoby z allelem G uzyskują lepsze wyniki w sportach wytrzymałościowych. Kolejne geny, które predysponują do uprawiania wybranych rodzajów sportu to: ACE czyli enzym konwertujący angiotensynę I oraz wpływający na metabolizm kinin, HIF1 kodujący czynnik hipoksji i NOS3, zaangażowany w metabolizm tlenków azotu w endothelium. Należy pamiętać, że na predyspozycje w sporcie duży wpływ mają - poza czynnikami genetycznymi - trening, indywidualne cechy charakteru, motywacja, odżywianie oraz czynniki epigenetyczne. Tym niemniej możliwość wytypowania w młodym wieku osób z genetyczną zdolnością do uprawiania sportów wydaje się niezwykle interesującym zagadnieniem.

1, 1 1, 1, 1 ogen 6.9. Poziom empatii Twój wynik RS GEN wynik opis rs53576 OXTR AA mniejsza empatia rs2254298 OXTR GG mniejsza empatia Ogólny opis Empatia określa zdolność ludzi do odczuwania stanów emocjonalnych innych osób oraz spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość. Stanowi podstawę wielu interakcji w społeczeństwie oraz jest określana jako jeden z kluczowych czynników w relacjach ludzkich. Empatia jest również jednym z najsilniejszych hamulców zachowań agresywnych. Ostatnie badania wykazały powiązanie pomiędzy konkretnymi SNP a indywidualną empatią. Wpływ genetyczny wraz z wpływem środowiska odpowiadają za kształtowanie ludzkiej psychiki. O ile wpływ środowiska, w którym funkcjonujemy został stosunkowo dobrze poznany, to aspekty genetyczne były do niedawna w psychologii pomijane... C zy wiesz, ze... 7 Jedną z metod pomiaru empatii jest test odczytu emocji ze zdjęć oczu (test RMET), polegający na przypisaniu przez osobę badaną konkretnych emocji (np. strach, smutek, zdenerwowanie) do czarno-białych zdjęć regionów oczu 36 ludzi. Istnieje także test określający Indeks Reaktywności Personalnej (IRI), który łączy wyniki dla składowych empatii w całość. Do składowych empatii zaliczane są: skala przyjmowania perspektywy, skala empatycznej troski, skala osobistej przykrości oraz skala fantazji.

1, 1 1, 1, 1 ogen Twój wynik: Twój wynik AA Osoby z tym genotypem charakteryzują się najprawdopodobniej niższym poziomem empatii dyspozycyjnej niż osoby z wariantem GG. Statystycznie posiadają mniejszą skłonność do zachowań pro społecznych. Są mniej podatne na stres przy otrzymywaniu wsparcia od innych ludzi. Osoby z tym genotypem osiągają niższe wyniki w testach RMET (średnio 3,53 punktów) oraz mniejszą reakcję skórno-galwaniczną. Częstość występowania w populacji: 1,6% populacja europejska, według IGSR Gen: OXTR, Chromosom: 3 rs53576 Twój wynik GG Osoby z tym genotypem najprawdopodobniej osiągają niższe wyniki w testach IRI (skala empatycznej troski) niż osoby z pozostałymi wariantami. Charakteryzują się niższym poziomem empatii kognitywnej niż osoby z wariantem AG ( średnio o 34,21 pkt). Częstość występowania w populacji: 86,44% Gen: OXTR, Chromosom: 3 rs2254298 Empatię można podzielić na dwie części składowe: empatię afektywną (emocjonalna) i empatię kognitywną (poznawczą). Empatia afektywna określa nasze predyspozycje do poprawnego odgadnięcia emocji lub stanów emocjonalnych innych ludzi oraz odczuwania ich. Empatia kognitywna natomiast określa umiejętność zrozumienia stanu emocjonalnego i spojrzenia z perspektywy innych. Empatię afektywną można określić za pomocą zbadania zdolności do okazywania sympatii cierpiącym oraz poprzez zmierzenie odczucia dyskomfortu w przypadku zaobserwowania cudzego cierpienia. Empatię kognitywną można określić za pomocą zbadania zdolności do przyjmowania cudzych perspektyw i identyfikacji z postaciami fikcyjnymi (empatia dyspozycyjna). Jednakże klasyfikacja konkretnych zachowań do podgrup empatii podlega trwalej debacie specjalistów. W celu zrozumienia wpływu genetycznego na psychikę należy zapoznać się z chemią mózgu. Jednym z kluczowych neurotransmiterów i hormonów w ludzkim organizmie jest oksytocyna. Hormon ten jest wytwarzany w podwzgórzu i magazynowany w tylnym płacie przysadki. Oksytocyna jest powiązana z dwoma aspektami psychologicznymi: empatią i odpornością na stres. Działa na komórki w ciele migdałowatym, podwzgórzu, hipokampu, pniu mózgu, serca, łożyska i rdzenia kręgowego.

1, 1 1, 1, 1 ogen Badania wykazały powiązanie pomiędzy wysokim poziomem oksytocyny i niektórymi zachowaniami socjalnymi takimi jak: hojność, ufność, więzi rodzic-dziecko, odczytywanie emocji innych ludzi, uczucie miłości oraz empatii. Został także wykazany wpływ oksytocyny na obniżenie poziomu kortyzolu (hormon stresu). SNP w regionie sąsiadującym z regionem kodującym receptor oksy tocyny (rs53576) został powiązany z osobniczymi różnicami odczuwania empatii; posiadacze allelu A wykazywali mniejszą empatię niż posiadacze allelu G. Poziom empatii został zmierzony testem RMET, osoby z genotypem GG wykazały większą empatię niż osoby z genotypem AA. Badania wykazały, iż osoby z allelem A charakteryzują się mniejszą reakcją skórno-galwaniczną, która stanowi parametr używany w celu badania przeżywania emocji. Zmienność w obrębie genu kodującego receptor oksytocyny (OXTR), została także powiązana z podatnością na stres podczas otrzymywania wsparcia od innych ludzi. Badania wykazały, iż osoby posiadające jeden lub więcej alleli G, radziły sobie lepiej ze stresem po otrzymaniu wsparcia emocjonalnego od innych ludzi. Wynik ten został zaobserwowany w postaci obniżonego poziomu kortyzolu, jednego z głównych hormonów stresu. Osoby nie posiadające allelu G wykazały się bardziej podatne na stres, a wsparcie emocjonalne nie obniżyło u nich poziomu kortyzolu. Każdy Raport jest indywidualny, może w pewnym stopniu różnić się zawartością treści merytorycznych lub ilością stron w zależności od uzyskanych wyników analizy.