I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Polityka społeczna z elementami procesów ludnościowych 2. Kod modułu 12-DDS69 3. Rodzaj modułu : obowiązkowy 4. Kierunek studiów: Dialog i Doradztwo Społeczne 5. Poziom studiów: pierwszego stopnia 6. Rok studiów: I rok 7. Semestr: zimowy 8. Rodzaje zajęć i liczba godzin: 9. Liczba punktów ECTS: 2 10. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy, adres e-mail wykładowcy (wykładowców) / prowadzących zajęcia 11. Język wykładowy: polski 20 godz. - wykłady 10 godz. - ćwiczenia dr Mikołaj Gębka, mgebka@amu.edu.pl II. Informacje szczegółowe 1. Cel (cele) modułu przekazanie wiedzy na temat różnych sposobów realizacji celów polityki społecznej, stosowanych narzędzi i podmiotów stosujących je w praktyce pokazanie znaczenia sposobu funkcjonowania systemu zabezpieczenia społecznego dla zaspokajania potrzeb społecznych w danym kraju rola polityki ludnościowej i prorodzinnej w całokształcie polityki społecznej oddziaływanie na świadomość społeczną młodych ludzi odnośnie problemów i procesów społeczno-gospodarczych zachodzących we współczesnym świecie 2. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych (jeśli obowiązują) Wiedza i umiejętności z zakresu polityki na poziomie ogólnym. Ogólna orientacja w przestrzeni kulturowych dyskusji na temat kształtu życia społecznego, podstawowe wiadomości z zakresu socjologii i politologii. 3. Efekty w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych dla modułu i odniesienie do efektów dla kierunku studiów Symbol efektów Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów student: zna i potrafi scharakteryzować podstawowe pojęcia i koncepcje teoretyczne i modele polityki społecznej, podstawowe procesy ludnościowe Odniesienie do efektów dla kierunku studiów DiDS_W02, DiDS_W07; DiDS_W09; DiDS_W11; DiDSn_W; DiDSn_W03; 1
02 03 04 05 06 zna i potrafi scharakteryzować podstawowe instrumenty polityki społecznej, jej podmioty, formy zabezpieczenia i świadczenia socjalne zna i potrafi scharakteryzować wybrane polityki szczegółowe polityki społecznej ze szczególnym uwzględnieniem polityki rodzinnej i ludnościowej potrafi powiązać różne problemy społeczne z odpowiednimi dla tych problemów instrumentami polityki społecznej potrafi ocenić i skonfrontować z rzeczywistością społeczną wybrane modele polityki społecznej i wybrane polityki szczegółowe oraz uzasadnić swoje oceny i opinie odnośnie tychże modeli i polityk szczegółowych umie ocenić i skonfrontować z rzeczywistością modele polityki rodzinnej i ludnościowej w kontekście całokształtu polityki społecznej DiDSn_W05; DiDS_W07; DiDS_W09; DiDS_w11; DiDSn_W03; DiDSn_W07; DiDSn_W08; DiDS_W07; DiDS_W09; DiDS_w11; DiDSn_W03; DiDSn_W07; DiDSn_W08 DiDS_U02; DiDS_U03; DiDS_U05; DiDSn_U; DiDSn_U02; DiDSn_U03; DiDSn_K02 DiDS_U02; DiDS_U03; DiDS_U07; DiDSn_U; DiDSn_U02; DiDSn_U03 DiDS_U02; DiDS_U03; DiDS_U05; DiDS_U07; DiDSn_U; DiDSn_U02; DiDSn_U03 4. Treści Wykłady Symbol treści TK_ TK_02 TK_03 TK_04 Opis treści Wprowadzenie do polityki społecznej (definicje, zarys rozwoju, zakres przedmiotowy, polityki szczegółowe, wartości i prawa człowieka w polityce społecznej, cele polityki społecznej). Zadania polityki społecznej Procesy ludnościowe a polityka społeczna. Przemiany społeczeństwa w aspekcie liczebności i struktury wiekowej i ich skutki. Koncepcja przejścia demograficznego. Ruch naturalny ludności (urodzenia, zgony, małżeństwa, rozwody). Wybrane miary demograficzne. Migracje. Potrzeby ludzkie - poziom życia - rozwój społeczny i postęp społeczny. Narzędzia badania i opisu poziomu życia i jakości życia Instrumenty polityki społecznej (prawne, ekonomiczne, informacyjne, kadrowe, kształtowania przestrzeni) Odniesienie do efektów modułu 02, 04 2
TK_05 TK_06 TK_07 TK_08 Podmioty polityki społecznej (typologia podmiotów polityki społecznej, mocne i słabe strony sektorów uczestniczących w polityce społecznej: rynkowego, publicznego, pozarządowego oraz nieformalnego, decentralizacja administracji publicznej i jej funkcje społeczne). Modele polityki społecznej oraz ich podstawy doktrynalne (typologia modeli polityki społecznej, zakres odpowiedzialności państwa, rynku oraz społeczeństwa w różnych modelach polityki społecznej) Zabezpieczenie społeczne ( pojęcie i cele zabezpieczenia społecznego, podstawowe aspekty zabezpieczenia społecznego: przedmiotowy, podmiotowy, instrumentalny, redystrybucyjny, kompensacyjny, prawny). Świadczenia socjalne (pojęcie, rodzaje, funkcje, organizacja i realizacja, charakterystyka wybranych grup świadczeń socjalnych: świadczenia w systemie ubezpieczenia społecznego,.świadczenia pomocy społecznej, świadczenia ochrony zdrowia, świadczenia na rzecz osób niepełnosprawnych, świadczenia dla bezrobotnych) 02, 05 02, 04 02, 04 Ćwiczenia Symbol treści TK_09 TK_10 Opis treści Polityka ludnościowa Polityka rodzinna oraz wobec osób starszych. Odniesienie do efektów modułu 03, 04, 05, 06 03, 04, 05, 06 TK_11 Polityka wobec ubóstwa. Wykluczenie społeczne. Polityka rynku pracy. Polityka edukacyjna. 03, 04, 05 TK_12 Ochrona zdrowia oraz polityka wobec osób niepełnosprawnych. 03, 04, 05 TK_13 Polityka mieszkaniowa oraz wobec osób bezdomnych 03, 04, 05 5. Zalecana literatura 3
Auleytner J., Głąbicka K.: Polityka społeczna pomiędzy opiekuńczością a pomocniczością, Warszawa 2000. Auleytner J., Polityka społeczna w Polsce i na świecie, Warszawa 21 lub nowsze. Auleytner J., Polska polityka społeczna. Ciągłość i zmiana, Warszawa 2004. Balcerzak-Paradowska B., Polityka rodzinna w krajach wspólnoty Europejskiej i jej uwarunkowania, cz. I. Warszawa 1993. Bolkowiak I., Majewicz M., Polityka rodzinna a system podatkowy, Warszawa 1996. Firlit-Fesnak G., Szylko-Skoczny M., (red.), Polityka społeczna, Warszawa 2007 lub nowsze. Golinowska S. i in., Dekada polskiej polityki społecznej. Od przełomu do końca wieku, Warszawa 2000. Golinowska S. Polityka społeczna w gospodarce rynkowej, Warszawa 1994 lub nowsze. Golinowska S. Polityka społeczna. Koncepcje instytucje koszty, Warszawa 2000. Grewiński M., Kamiński S., Obywatelska polityka społeczna, Warszawa 2007. Holzer J.Z., Demografia, Warszawa 2003. Hrynkiewicz J., Rodzina i społeczeństwo, (w:) Ochocki A., Strzelecki Z., (red.), Polska a Europa. Procesy demograficzne u progu XXI wieku, Tom I, Warszawa 20. IPiSS, Praca i polityka społeczna w perspektywie XXI wieku, Warszawa 1998 lub nowsze. Kowalczyk O., Kamiński S., (red.), Wymiary polityki społecznej, Wrocław 2009 lub nowsze. Księżopolski M. Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych, Katowice 1999. Kurzynowski A. (red.), Polityka społeczna, Warszawa 2003 lub nowsze. Lavalette M, Pratt A. (red.), Polityka społeczna. Teorie pojęcia problemy, Warszawa 20. Okólski M., Fihel A., Demografia: współczesne zjawiska i teorie, Warszawa 22. Rajkiewicz A., Supińska J., Księżopolski M. (red.), Polityka społeczna. Materiały do studiowania, Katowice 1998. Czasopisma: Polityka Społeczna, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, Rynek Pracy. Akty prawne z zakresu rynku pracy i systemu zabezpieczenia społecznego. Dodatkowe publikacje wskazane przez wykładowcę. 6. Informacja o przewidywanej możliwości wykorzystania b-learningu Obecnie nie przewiduje się możliwości b-learningu 7. Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć, instrukcjami do laboratorium, itp. Strona przedmiotu na platformie moodle. III. Informacje dodatkowe 1. Odniesienie efektów i treści do sposobów prowadzenia zajęć i metod oceniania Symbol efektu dla modułu 02 03 Symbol treści realizowanych w trakcie zajęć TK_, TK_02, TK_03, TK_06 TK_04, TK_05, TK_07, TK_08 TK_09, TK_10, TK_11, TK_12, TK_13 Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych efektów wykłady wykłady ćwiczenia Metody oceniania stopnia osiągnięcia założonego efektu 4
04 TK_04, TK_07, TK_08, TK_09, TK_10, TK_11, TK_12, TK_13 05 06 TK_06, TK_09, TK_10, TK_11, TK_12, TK_13 TK_09, TK_10 wykłady i ćwiczenia wykłady i ćwiczenia ćwiczenia Zaleca się podanie przykładowych zadań (pytań) służących ocenie osiągnięcia opisanych efektów. Proszę scharakteryzować liberalny model polityki społecznej. Proszę omówić tendencje wybranego wskaźnika ruchu naturalnego ludności. Proszę wymienić miary ubóstwa i krótko scharakteryzować jedną z nich. 2.Obciążenie pracą studenta (punkty ECTS) Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności Godziny zajęć (wg planu studiów) 30 Przygotowanie do ćwiczeń 5 Czytanie literatury 15 Przygotowanie do zaliczenia 10 Suma godzin 60 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU 2 3. Sumaryczne wskaźniki ilościowe a) b) Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne i projektowe: 1 1 4. Kryteria oceniania wykłady: kolokwium zaliczeniowe ćwiczenia: przygotowanie się do zajęć oraz zaangażowanie podczas nich, kolokwium zaliczeniowe 5,0 znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 4.5 bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 5
4.0 dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 3.5 zadawalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami 3.0 zadawalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne, ale z licznymi błędami 2.0 niezadawalająca wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne 6