Act Agroph., 2017, 24(3), 465-473 OCENA PRZEPUSZCZALNOŚCI BŁON KOMÓRKOWYCH SIEWEK JĘCZMIENIA W WARUNKACH NIEDOBORU WODY Rent Mtuszk-Slmni, Andrzej Mil Ktedr Fizyki i Agrofizyki, Wydził Ksztłtowni Środowisk i Rolnictw Zchodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie ul. Ppież Pwł VI 3, 71-459 Szczecin e-mil: Rent.Mtuszk@zut.edu.pl S t r e s z c z e n i e. Bdni dotyczące wpływu niedooru wody n przepuszczlność łon komórkowych liści i korzeni siewek jęczmieni jrego odmin Ell i Kucyk przeprowdzono w kontrolownych wrunkch. Oceny przepuszczlności łon komórkowych dokonno zmodyfikowną metodą konduktometryczną. Oliczono względny wyciek elektrolitów (EL) n podstwie wrtości przewodnictw elektrycznego. Z pomocą metody spektrofotometrycznej wyznczono względny współczynnik wycieku (RLR). Stwierdzono, że wrtości zrówno EL, jk i RLR wzrstją wrz ze wzrostem niedooru wody. Może to świdczyć o zminch w łonch komórkowych i utrcie przez nie włściwości półprzepuszczlnych pod wpływem niedooru wody. Zoserwowno wyższe wrtości współczynnik RLR w porównniu do wrtości wskźnik EL podczs oceny uszkodzeń łon komórkowych liści i korzeni siewek ou odmin jęczmieni. S ł o w k l u c z o w e: przepuszczlność łon, niedoór wody, jęczmień, metod konduktometryczn, metod spektrofotometryczn WSTĘP Jednym z njistotniejszych iotycznych czynników stresowych jest zjwisko suszy. Skutki stresu spowodownego niedoorem wody destilizują prwidłowe funkcjonownie orgnizmu, gdyż w orgnizmch żywych wod jest niezędn do utrzymni procesów metolicznych. Susz wywołuje szereg zmin morfologicznych, fizjologicznych i iochemicznych u roślin, ogrniczjąc ich wzrost i rozwój (Kochev i in. 2014, Kur i Asthir 2017, Sourour i in. 2017). Błony komórkowe są jednym z pierwszych celów w czsie oddziływni wielu stresów i uwż się, że utrzymnie ich integrlności strukturlnej i stilności ich funkcji w czsie stresu może yć mirą tolerncji n ten stres (Blum i Eercon 1981,
466 R. MATUSZAK-SLAMANI, A. MILA Blum 1988, Bjji i in. 2001). Uszkodzeni łon komórkowych przez różne czynniki stresowe możn łtwo oszcowć poprzez pomir wypływu elektrolitów z komórek (Bjji i in. 2001, Demidchik i in. 2014). Wypływ elektrolitów towrzyszy odpowiedzi roślin n stresy tkie jk: zsolenie (Lutts i in. 1996, Vieir Sntos i in. 2001), wysok tempertur (Wilson i in. 2014), nisk tempertur (Mtuszk-Slmni i Brzóstowicz 2015), susz (Bjji i in. 2001, Assh i in. 2016, Scotti-Cmpos i Phm-Thi 2016). Mechnizmy i rol fizjologiczn tego zjwisk nie są do końc wyjśnione. Njnowsze dni wskzują, że wyciek elektrolitów jest związny głównie z utrtą jonów K + z komórek roślinnych, które pośredniczą w przewodnictwie ktionów przez łonę. Bdni Demidchik i in. (2014) wykzły również, że przewodnictwo to oejmuje komponenty o różnej kinetyce ktywcji i selektywności ktionów. Autorzy ci podją, że wypływ elektrolitów jest wykrywny nieml ntychmist po plikcji czynnik stresowego i trw od kilku minut do kilku godzin. Jest to spowodowne przede wszystkim wypływem K + i tzw. przeciwjonów (Cl, HPO 4 2, NO 3 ), które przenoszą się w celu zrównowżeni wypływu dodtnio nłdownych jonów potsu (Plt i in. 1977, Bjji i in. 2001). Pomir wypływu elektrolitów może yć skorelowny z innymi fizjologicznymi i iochemicznymi prmetrmi wrunkującymi odpowiedź rośliny n stres np. z wrtością potencjłu osmotycznego (Premchndr i in. 1989), zwrtością lipidów w łonch (Lurino i in. 2000), zwrtością proliny (Bndursk 2000), czy oecnością rektywnych form tlenu (Assh i in. 2016). Inną kwestią jest fkt, że pomir wypływu elektrolitów określ cłkowitą ilość wszystkich sustncji rozpuszczonych w roztworze, nie dostrcz informcji n ich temt (nie rozróżni wkłdu poszczególnych jonów z przedziłów komórkowych do cłkowitej ilości wycieku) (Kochev i in. 2014). Wrtość przewodnictw elektrycznego roztworu zleży od wypływu zrówno cząstek orgnicznych, jk i nieorgnicznych (Plt i in. 1977). Pomimo licznych zlet dnej metody stwierdzono, że wypływ elektrolitów zleży od różnych wrunków doświdczeni między innymi od: intensywności i czsu dziłni glikolu polietylenowego (Blum i Eercon 1981, Vsquez-Tello i in. 1990), czsu trwni okresu dehydrtcji (Bndursk i in. 1997) orz od gtunku rośliny (Vsquez-Tello i in. 1990). Metodą stosowną do określeni uszkodzeń łon komórkowych spowodownych stresem jest również metod spektrofotometryczn i wyznczony względny współczynnik wycieku (RLR) (Redmnn i in. 1986, Bjji i in. 2001, Vieir Sntos i in. 2001). Metod t jest stosunkowo szyk, prost i nie m wd metody konduktometrycznej (Redmnn i in. 1986). Celem prcy ył konduktometryczn i spektrofotometryczn ocen przepuszczlności łon komórkowych liści i korzeni siewek jęczmieni odmin Ell i Kucyk rosnących w wrunkch niedooru wody.
Ocen przepuszczlności łon komórkowych siewek... 467 MATERIAŁ I METODY Bdni miły miejsce w kontrolownych wrunkch tempertury i oświetleni, w minifitotronch, n dwóch odminch jęczmieni jrego Ell i Kucyk. Doświdczenie prowdzono w kulturch wodnych z pożywką Hoglnd. Zstosowno nstępujące wrinty: kontrol (K) orz dw poziomy niedooru wody S1 i S2. Kontrolę stnowił roztwór pożywki Hoglnd. Stres niedooru wody w wrintch S1 i S2 otrzymno, stosując glikol polietylenowy o msie cząsteczkowej 6000 (PEG 6000). Potencjły osmotyczne 0,5 MP (S1) i 1,0 MP (S2) uzyskno, dodjąc do pożywki Hoglnd odpowiednio 185 g i 275 g PEG 6000 (wg. Michell i Kuffmn 1973). Zirniki rozłożono w kiełkownikch (po 100 sztuk), umieszczono w pojemnikch i zlno wcześniej przygotownymi roztwormi. Tk przygotowny mterił umieszczono w minifitotronie w wrunkch kontrolownych: tempertur 20 C, gęstość strumieni fotonów fotosyntetycznie ktywnych 350 µmol m 2 s 1, fotoperiod 14h/10h dzień/noc. Od drugiego dni doświdczeni stopniowo (2 C n doę) oniżno temperturę do +12 C. Po 2 tygodnich wzrostu rośliny poddno stresowi niedooru wody. Przepuszczlność memrn oznczono w liścich i korzenich zmodyfikowną metodą konduktometryczną i spektrofotometryczną po 2 tygodnich wzrostu siewek w wrunkch niedooru wody. Do metody konduktometrycznej frgmenty liści (4,5 cm) i korzenie (ucięte tuż przy zirniku) trzykrotnie przepłukno wodą redestylowną. Nstępnie umieszczono je w osonych proówkch z 7 ml wody redestylownej i wytrząsno w temperturze pokojowej (150 c.p.m.) przez 4 h. Przewodnictwo elektryczne (C 1 ) powstłych roztworów oznczono przy użyciu konduktometru CPC 551 (Elmetron, Polsk). Roztwór po pomirze wlewno z powrotem do proówki, w której ył umieszczony frgment rośliny. Nstępnie, w celu wywołni mksymlnych uszkodzeń, zlne wodą w proówkch frgmenty roślin przeniesiono do zmrżrki o temperturze 30 C n 24 h. Po szykim rozmrożeniu i ogrzniu do tempertury pokojowej, po upływie 4 godzin od wyjęci (w tym 2 godziny n wytrząsrce), wykonno ponownie pomiry przewodnictw elektrycznego (C 2 ). Wyciek elektrolitu (EL) oliczono jko względną wrtość przewodnictw elektrycznego roztworu: EL C 1 = 100 o (1) o C2 Przepuszczlność memrn oznczono tkże zmodyfikowną metodą według Redmnn i in. (1986). Podonie jk w przypdku metody konduktometrycznej frgmenty liści i korzenie umieszczno w osonych proówkch z 7 ml wody redestylownej i wytrząsno. Pomiry sorncji (A 280 ) uzysknych roztworów wykonno przy długości fli 280 nm n skomputeryzownym spektrofotometrze Specord M-40 z oprogrmowniem Aspekt (Crl Zeiss Jen). Użyto kwrcowych
468 R. MATUSZAK-SLAMANI, A. MILA kuwet o pojemności 5 ml. Po pomirze roztwór z powrotem wlewno do proówki i umieszczno w zmrżrce o temperturze 30 C n 24 h. Po rozmrożeniu i ogrzniu do tempertury pokojowej po upływie 4 godzin od wyjęci (w tym 2 godziny n wytrząsrce) ponownie zrejestrowno sorncję przy 280 nm (A 280 ). Względny współczynnik wycieku (RLR) oliczono jko : RLR A280 = 100 o (2) ' o A 280 Otrzymne wyniki oprcowno sttystycznie, porównując ich średnie wrtości. Wykorzystując dwuczynnikową nlizę wrincji i test Tukey, wydzielono grupy jednorodne przy poziomie istotności α < 0,05. Dne oprcowno sttystycznie przy pomocy progrmu Sttistic, wersj 12,0. WYNIKI I DYSKUSJA Błony komórkowe są złożonymi i dynmicznymi strukturmi, zudownymi z lipidów i iłek. Odgrywją wżną rolę w odporności komórek roślinnych n stresy środowiskowe (Yordnov i in. 2000). N rysunku 1 przedstwiono wpływ niedooru wody n wielkość wypływu elektrolitów (EL) oszcownego metodą konduktometryczną z tknki liściowej orz korzeni siewek jęczmieni odminy Ell i Kucyk. Większy w porównniu do kontroli o około 60% wypływ elektrolitów z tknki liściowej zoserwowno u siewek odminy Kucyk, rosnących w wrunkch niedooru wody przy potencjle osmotycznym roztworu 0,5 MP (S1) (rys. 1). Wzrost wypływu elektrolitów z tknki liściowej pod wpływem stresu suszy zoserwowli również Assh i in. (2016). Ocenijąc wypływ elektrolitów z korzeni ou odmin jęczmieni, zuwżono, że w przypdku odminy Ell tylko siewki rosnące przy wrincie S2 chrkteryzowły się istotnie większymi wrtościmi EL. Ntomist w przypdku odminy Kucyk istotny wzrost wypływu elektrolitów o 15 i 50% w porównniu do kontroli zoserwowno odpowiednio przy wrintch S1 i S2 (rys. 1). Wrtości stosunku C1/C2 yły większe w przypdku oceny wypływu elektrolitów z korzeni niż tknki liściowej (rys. 1 i ). W przypdku liści szcowły się n poziomie od 3,5 do około 7%, zś korzeni w zkresie od 16 do około 25%. Wzrost wypływu elektrolitów, więc wzrost względnej wrtości przewodnictw elektrycznego roztworu z tknki liściowej i korzeni siewek jęczmieni, zwłszcz odminy Kucyk, wrz ze wzrostem niedooru wody świdczy o wzroście przepuszczlności memrn. Wnętrze komórki roślinnej jest wypełnione wodnym roztworem różnorodnych sustncji orgnicznych i nieorgnicznych. Większ część tych sustncji jest zdysocjown, co sprwi, że sok komórkowy jest dość dorym przewodnikiem prądu elektrycznego. Błony komórkowe są wysoce selektywnymi riermi
Ocen przepuszczlności łon komórkowych siewek... 469 przepuszczlności, le nie są cłkowicie izolujące, poniewż zwierją specyficzne knły, przenośniki i pompy. Te systemy regulują molekulrny i jonowy skłd środowisk wewnątrzkomórkowego. Nieuszkodzon łon komórkow przepuszcz cząsteczki wody do wnętrz komórki, ntomist stnowi rierę dl cząsteczek sustncji rozpuszczonych w soku komórkowym. Im większy stopień uszkodzeni łon przez czynniki stresowe, tym większ cześć zwrtości komórki wypłynie n zewnątrz. Zwiększony wypływ elektrolitów jest wskźnikiem zmin przepuszczlności łon komórkowych pod wpływem stresu suszy. Wypływowi elektrolitów wywołnemu stresem zwsze towrzyszy generownie i kumulcj rektywnych form tlenu (ROS), co prowdzi do zprogrmownej śmierci komórki (PCD) (Demidchik i in. 2014). Głównym celem ROS są łony komórkowe. ROS powoduje peroksydcję lipidów memrnowych, co jest często związne ze zminą przepuszczlności łon, skłdu i ich struktury (Bjji i in. 2001, Gill i Tutej 2010, Kochev i in. 2014). Ell Kucyk 7 6 5 EL (%) 4 3 2 1 0 K S1 S2 Ell Kucyk 30 d 25 20 c EL (%) 15 10 5 0 K S1 S2 Rys. 1. Wpływ niedooru wody n wypływ elektrolitów (EL) z liści (A) orz korzeni (B) siewek jęczmieni odminy Ell i Kucyk (wrtości oznczone tymi smymi litermi nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α = 0,05; test Tukey). K kontrol, S1 potencjł osmotyczny 0,5 MP, S2 potencjł osmotyczny 1,0 MP Fig. 1. Effect of wter deficit on electrolyte lekge (EL) from leves nd roots of rley seedlings cv Ell nd Kucyk cultivrs. Vlues mrked y the sme letter do not differ significntly ccording to Tukey s test, t p = 0.05. K control, S1 osmotic potentil 0.5 MP, S2 osmotic potentil 1.0 MP
470 R. MATUSZAK-SLAMANI, A. MILA Ocenijąc przepuszczlność łon komórkowych metodą spektrofotometryczną, zoserwowno podoną tendencję jk przy metodzie konduktometrycznej. Istotnie większe wrtości wskźnik RLR z tknki liściowej w porównniu do kontroli zoserwowno u siewek odminy Kucyk rosnących przy wrintch S1 i S2, ntomist dl siewek odminy Ell tylko przy wrincie S2 (rys. 2). Wrtości wskźnik RLR wzrosły o 100 i 180% w porównniu do kontroli odpowiednio przy wrintch S1 i S2 dl siewek odminy Kucyk i o 70% w przypdku odminy Ell. Wrtość wskźnik RLR z korzeni dnych siewek jest istotnie wyższ w stosunku do kontroli tylko w przypdku siewek odminy Kucyk rosnących przy wrincie S2, odpowidjącym niedoorowi wody rzędu 1,0 MP (rys. 2). W przyjętych wrunkch doświdczeni nie stwierdzono istotnych różnic między dnymi odminmi jęczmieni w rekcji n stres niedooru wody (rys. 1 i 2). Ell Kucyk 14 c 12 c RLR (%) 10 8 6 4 2 0 30 25 c K S1 S2 c c Ell Kucyk RLR (%) 20 15 10 5 0 K S1 S2 Rys. 2. Wpływ niedooru wody n wrtość względnego współczynnik wycieku (RLR) liści (A) orz korzeni (B) siewek jęczmieni odminy Ell i Kucyk (wrtości oznczone tymi smymi litermi nie różnią się istotnie przy poziomie istotności α = 0,05; test Tukey). K kontrol; S1 stres niedooru wody o potencjle osmotycznym 0,5 MP; S2 stres niedooru wody o potencjle osmotycznym 1,0 MP Fig. 2. Effect of wter deficit on reltive lekge rtio (RLR) from leves nd roots of rley seedlings cv Ell nd Kucyk cultivrs. Vlues mrked y the sme letter do not differ significntly ccording to Tukey s test, t p = 0.05. K control; S1 osmotic potentil 0.5 MP; S2 osmotic potentil 1.0 MP
Ocen przepuszczlności łon komórkowych siewek... 471 Vieir Sntos i in. (2001) ocenijąc przepuszczlność memrn metodą konduktometryczną (EC) i n podstwie sorpcji UV (RLR), zoserwowli wzrost wrtości wskźnik RLR orz wypływu elektrolitów wrz z czsem trwni doświdczeni. W ich dnich KCl zwiększył uszkodzeni łony, przy czym efekt ten ył rdziej widoczny w liścich niż w korzenich. Stwierdzili oni również spdek zwrtości C w pędch pod wpływem KCl. Sugerują, że spdek ten może, oprócz innych efektów, zncząco wpływć n strukturę łony i przepuszczlność, kompozycję ściny komórkowej i inne procesy fizjologiczne. Dne literturowe podją, że stres dehydrtcyjny może prowdzić do zmin w strukturze iłek i lipidów orz dużego zgęszczeni jonów zrówno w wkuoli, jk i w cytoplzmie, powodując denturlizcję iłek zloklizownych w łonch, wynikiem czego jest wzrost przepuszczlności łon, powodujący niekontrolowny wypływ elektrolitów (Strck i in. 1995). Skłd lipidowy łony komórkowej, czyli zwrtość kwsów tłuszczowych nsyconych i niensyconych, fosfolipidów w dużym stopniu m wpływ n uszkodzeni łon komórkowych. Stres niedooru wody prowdzi do licznych zmin skłdu lipidów łonowych, które odgrywją kluczową rolę w metolizmie komórki, utrzymniu integrlności komórki orz zpewnieniu ktywności iłek związnych z łoną (Yordnov i in. 2000, Wyk 2004, Scotti- Cmpos i Phm-Thi 2016). WNIOSKI 1. Wrtości zrówno przewodnictw elektrycznego, jk i względnego współczynnik wycieku w większości przypdków wzrstją wrz ze wzrostem niedooru wody. Może to świdczyć o zminch w łonch komórkowych i utrcie przez nie włściwości półprzepuszczlnych pod wpływem niedooru wody. 2. Wyższe wrtości przewodnictw elektrycznego roztworu orz względnego współczynnik wycieku pod wpływem niedooru wody stwierdzono w przypdku korzeni niż liści dnych odmin jęczmieni. 3. Zoserwowno wyższe wrtości współczynnik względnego wycieku elektrolitów w porównniu do wrtości wskźnik wypływu elektrolitów podczs oceny uszkodzeń łon komórkowych liści i korzeni siewek ou odmin jęczmieni. PIŚMIENNICTWO Assh D.V.M., Liu L., Ued A., Ngok T., Sneok H., 2016. Effect of drought stress on growth, solute ccumultion nd memrne stility of lefy vegetle, huckleerry (Solnum scrum Mill.). J. Exp. Biol., 37,107-114. Bjji M, Kinet JM, Lutts S., 2001. Osmotic nd ionic effects of NCl on germintion, erly seedling growth nd ion content of Atriplex hlimus (Chenopodicee). Cn. J. Botny, 80, 297-304.
472 R. MATUSZAK-SLAMANI, A. MILA Bndursk H., 2000. Does proline ccumulted in leves of wter deficit stressed rley plnts confine cell memrne injury? I. Free proline ccumultion nd memrne injury index in drought nd osmoticlly stressed plnts. Act Physiol. Plnt., 22(4), 409-415. Bndursk H., Stroinski A. Zielezinsk M., 1997. Effects of wter deficit stress on memrne properties, lipid peroxidtion nd hydrogen peroxide metolism in the leves of rley genotypes. Act Soc. Bot. Pol., 66, 77-183. Blum A., 1988. Plnt Breeding for Stress Environments. CRS Press. Blum A. Eercon A., 1981. Cell memrne stility s mesure of drought nd het tolernce in whet. Crop Sci., 21, 43-47. Demidchik V., Strltsov D., Medvedev S.S., Pozhvnov G.A., Sokolik A., Yurin V., 2014. Stressinduced electrolyte lekge: the role of K+-permele chnnels nd involvement in progrmmed cell deth nd metolic djustment. J. Exp. Bot., 65(5), 1259-1270. Gill S.S., Tutej N., 2010. Rective oxygen species nd ntioxidnt mchinery in iotic stress tolernce in crop plnts. Plnt Physiol Biochem, 48, 909-930. Kur G., Asthir B., 2017. Moleculr responses to drought stress in plnts. Biol Plntrum, 61(2), 201-209. Kochev K.V., Georgiev G.I., Kochev V.K., 2014. An improvement of the diffusion model for ssessment of drought stress in plnts tissues. Physiol. Plntrum, 150, 88-94. Lurino J.A., Lidon F.C., Crvlho C.A., Cmpos P.S., Mtos M.D., 2000. Drought effects on memrne lipids nd photosynthetic ctivity in different penut cultivrs. Photosynthetic, 38, 7-12. Lutts S., Kinet J.M., Bouhrmont J., 1996. NCl-induced senescence in leves of rice (Oryz stiv L.) cultivrs differing in slinity resistnce. Ann. Bot.-London, 78, 389-398. Mtuszk-Slmni R., Brzóstowicz A., 2015. Influence of slt stress on growth nd frost resistnce of three winter cerels. Int. Agrophys., 29(2), 193-200. Michel B.E., Kufmnn M.R., 1973. The osmotic potentil of polyethylene glycol 6000. Plnt Physiol., 51, 914-916. Plt J.P., Levitt J., Stdelmnn E.J., 1977. Freezing injury in onion ul cells. I. Evlution of the conductivity methods nd nlysis of ion nd sugr efflux from injured cells. Plnt Physiol., 60, 393-397. Premchndr G.S., Sneok H. nd Ogt S. 1989. Nutrio-physiologicl evlution of polyethylene glycol test of cell memrne stility in mize. Crop Sci., 29, 1287 1292. Redmnn R.E., Hrldson J., Gust L.V., 1986. Lekge of UV-soring sustnces s mesure of slt injury in lef tissue of woody species. Physiol. Plnt., 67, 87-91. Scotti-Cmpos P., Phm-Thi A., 2016. Correltion etween totl lipids, linolenic cid nd memrne injury under PEG-induced dehydrtion in leves of Vign genotypes differing in drought resistnce. Emir. J. Food. Agr., 28(7), 485-492. Sourour A., Afef O., Mounir R, Mongi B.Y., 2017. A review: Morphologicl, physiologicl, iochemicl nd moleculr plnt responses to wter deficit stress. Int. J. Eng. Sci., 6(1), 2319-1805. Strck Z., Chołuj D., Niemysk B., 1995. Fizjologiczne rekcje roślin n niekorzystne czynniki środowisk. Wydwnictwo SGGW, Wrszw. Vsquez-Tello A., Zuily-Fodil Y., Phm Thi A.T. Vier D Silv J.B., 1990. Electrolyte nd Pi lekges nd solule sugr content s physiologicl tests for screening resistnce to wter stress in Phseolus nd Vign species. J. Exp. Bot., 41, 827-832. Vieir Sntos C.L., Cmpos A., Azevedo H., Cldeir G., 2001. In situ nd in vitro senescence induced y KCl stress: nutritionl imlnce, lipid peroxidtion nd ntioxidnt metolism. J. Exp. Bot., 52(355), 351-360. Wilson R.A., Sngh M.K., Bng S.S., Atwl A.K., Gupt S., 2014. Het stress tolernce in reltion to oxidtive stress nd ntioxidnts in Brssic junce. J. Environ Biol., 35, 383-387.
Ocen przepuszczlności łon komórkowych siewek... 473 Wyk T., 2004. Stres deficytu wody. W: Komórki roślinne w wrunkch stresu. Tom I: Komórki in vivo, część drug (Red. A. Woźny, K. Przyył).Wydwnictwo Nukowe UAM, Poznń, s. 30-77. Yordnov I., Velikov V., Tsonev T. 2000. Plnt responses to drought, cclimtion, nd stress tolernce. Photosynthetic, 38(1), 171-186. EVALUATION OF CELL MEMBRANE PERMEABILITY OF BARLEY SEEDLINGS IN CONDITIONS OF WATER DEFICIT Rent Mtuszk-Slmni, Andrzej Mil Fculty of Physics nd Agrophysics, West Pomerni University of Technology, Szczecin ul. Ppież Pwł VI/3, 71-459 Szczecin, Polnd e-mil: Rent.Mtuszk@zut.edu.pl A s t r c t. The impct of wter deficit on cell memrne permeility of leves nd roots of spring rley seedlings cultivrs Ell nd Kucyk ws studied in controlled conditions. The evlution of memrne permeility ws conducted using modified conductometric method. The reltive electrolyte lekge (EL) ws clculted on the sis of reltive electricl conductivity vlues. The reltive lekge rtio (RLR) ws determined y spectrophotometric method. The vlues of electrolyte lekge nd reltive lekge incresed with incresing wter deficit. This my indicte chnges in memrne permeility, stility nd integrity due to wter deficit. Higher RLR vlues were oserved compred to the EC vlue when evluting dmge to cell memrne of lef nd roots of oth rley cultivrs. K e y w o r d s: memrne permeility, wter deficit, rley, conductometric method, spectrophotometric method