Grochala.eu Emil Grochala ul. Mikołajczyka 12/36 35-2029 Rzeszów www.termowizja.rzeszow.pl email: info@grochala.eu RAPORT Z POMIARÓW TERMOGRAFICZNYCH NR 58/03/2015 Pomiary przeprowadzone dla: Gmina Miasto Rzeszów Urząd Miasta Rzeszowa Miejsce wykonania pomiarów: Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF, ul. Marszałkowska 24A, 35-215 Rzeszów Data wykonania pomiarów: 28.02.2015 Wykonawca pomiarów: mgr inż. Robert Grochala Data sporządzenia raportu: 06.03.2015
www.grochala.eu 2/28 Cel pomiarów: Badanie kamerą termowizyjną od zewnątrz budynku dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie należącego do Gminy Miasto Rzeszów zlecone przez Gminę Miasto Rzeszów Urząd Miasta Rzeszowa sporządzenie raportu z badań z opisem i wnioskami końcowymi. Podstawa pomiarów: Zamówienie na wykonanie raportu z badanie kamerą termowizyjną od zewnątrz budynku szkoły zlokalizowanego przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie należącego do Gminy Miasto Rzeszów z dnia 23.02.2015 roku od Urzędu Miasta Rzeszowa, ul. Rynek 1, 35-064 Rzeszów. Adres badanego obiektu: ul. Marszałkowska 24A, 35-215 Rzeszów; Zakres pomiarów: Pomiary termograficzne wykonane na zewnątrz badanego budynku kamerą termowizyjną, rejestracja obrazów termograficznych, wykonanie dokumentacji fotograficznej, interpretacja zdjęć termograficznych z użyciem specjalistycznego oprogramowania, sporządzenie raportu z badań; Data wykonania pomiarów: 28.02.2015 r. Podstawa sporządzenia raportu: Pomiary termograficzne budynku dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF kamerą termowizyjną w dniu 28 lutego 2015 r.; Pomiary przeprowadzili: Robert Grochala oraz Emil Grochala UŻYTY SPRZĘT POMIAROWY: 1. Kamera termowizyjna Thermo GEAR G120 firmy NEC Avio Infrared Technologies Co., Ltd., Japonia, nr seryjny: 0080613 (zakres pomiarowy: -40 o C 500 o C, matryca: 320x240 pikseli typu VOx, częstotliwość odświeżania obrazu 60Hz, czułość termiczna lepsza niż 0.08 C z uśrednieniem, dokładność ±2 C lub ±2%), 2. Termohigrometr E200 5220.00 firmy Lufft, Niemcy, nr seryjny: 045.0410.0302.3.2.1.16 (zakres pomiarowy wilgotności: 9 95%RH, dokładność pomiaru wilgotności: ±3% RH, zakres pomiaru temperatury: -20 50 C, dokładność pomiaru temperatury: ±0.7 C oraz ±0.4 C w zakresie 0...+40 C), 3. Cyfrowy dalmierz laserowy DLE 40 Professional firmy Robert Bosch GmbH, Niemcy, nr seryjny: 992300764 (zakres pomiarowy: 0.05 40 m, dokładność ±1.5 mm), SPECJALISTYCZNE OPROGRAMOWANIE UŻYTE DO ANALIZY I INTERPRETACJI: 1. Thermography Studio 5.1 Professional firmy GORATEC Technology, Niemcy 2. InfReC Analyzer NS9500 Lite firmy NEC Avio Infrared Technologies Co., Ltd., Japonia WARUNKI ZEWNĘTRZNE: Warunki zewnętrzne podczas pomiarów 28.02.2015 r. godz.: 00:15-01:05 dane dla najbliższej stacji pogodowej rejestrującej dane godzinowe Rzeszów (Jasionka) [źródło: www.wunderground.com] Czas (CEST) Temp. Czynnik chłodzący wiatru Punkt rosy Wilgotność Ciśnienie Kierunek wiatru Prędkość wiatru Warunki pogodowe 00:00 5.0-3.0 C 87% 1015 hpa cisza cisza przewaga chmur 00:30 5.0 C - 3.0 C 87% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s przewaga chmur 01:00 4.0 C - 3.0 C 93% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s przewaga chmur 01:30 4.0 C - 3.0 C 93% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s przewaga chmur C Warunki klimatyczne zmierzone bezpośrednio przy badanym budynku o godz. 00:50 28 lutego 2015 roku: temperatura: 5.9 C, wilgotność: 75.5%, pochmurno
www.grochala.eu 3/28 Warunki zewnętrzne w godzinach poprzedzających pomiary 27.02.2015 r. dane dla najbliższej stacji pogodowej rejestrującej dane godzinowe Rzeszów (Jasionka) [źródło: www.wunderground.com] Czas (CEST) Temp. Czynnik chłodzący wiatru Punkt rosy Wilgotnoś ć Ciśnienie Kierunek wiatru Prędkość wiatru Warunki pogodowe 0:00 4.0 C - 4.0 C 100% 1017 hpa PnWs 1.0 m/s pochmurno 0:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1017 hpa PnPnWs 0.5 m/s mgła 1:00 4.0 C - 3.0 C 93% 1017 hpa PnWs 1.0 m/s mgła 1:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1017 hpa PnWs 1.0 m/s mgła 2:00 4.0 C - 3.0 C 93% 1016 hpa PnPnWs 1.0 m/s mgła 2:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa PnPnWs 1.0 m/s mgła 3:00 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa PnWs 1.0 m/s mgła 3:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa cisza cisza mgła 4:00 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa cisza cisza mgła 4:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa cisza cisza mgła 5:00 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa cisza cisza mgła 5:30 4.0 C - 4.0 C 100% 1016 hpa PnWs 1.0 m/s mgła 6:00 4.0 C 2.8 C 4.0 C 100% 1015 hpa WsPnWs 1.5 m/s przewaga chmur 6:30 4.0 C 2.8 C 4.0 C 100% 1015 hpa WsPnWs 1.5 m/s mgła 7:00 4.0 C 2.8 C 4.0 C 100% 1016 hpa WsPdWs 1.5 m/s mgła 7:30 4.0 C 2.8 C 4.0 C 100% 1016 hpa PdWs 1.5 m/s mgła 8:00 4.0 C 2.8 C 4.0 C 100% 1016 hpa wschodni 1.5 m/s mgła 8:30 4.0 C 2.1 C 4.0 C 100% 1016 hpa wschodni 2.1 m/s mgła 9:00 5.0 C 3.3 C 4.0 C 93% 1016 hpa WsPdWs 2.1 m/s pochmurno 9:30 5.0 C 2.8 C 5.0 C 100% 1016 hpa WsPdWs 2.6 m/s pochmurno 10:00 5.0 C 3.3 C 5.0 C 100% 1015 hpa WsPdWs 2.1 m/s pochmurno 10:30 5.0 C 3.9 C 5.0 C 100% 1015 hpa wschodni 1.5 m/s przewaga chmur 11:00 6.0 C 4.5 C 6.0 C 100% 1015 hpa wschodni 2.1 m/s przewaga chmur 11:30 7.0 C 6.2 C 6.0 C 93% 1015 hpa PdWs 1.5 m/s przewaga chmur 12:00 7.0 C 5.2 C 5.0 C 87% 1015 hpa PdPdWs 2.6 m/s przewaga chmur 12:30 7.0 C 5.2 C 4.0 C 81% 1015 hpa południowy 2.6 m/s przewaga chmur 13:00 8.0 C 6.4 C 4.0 C 76% 1014 hpa południowy 2.6 m/s przewaga chmur 13:30 8.0 C 5.5 C 4.0 C 76% 1014 hpa południowy 4.1 m/s przewaga chmur 14:00 8.0 C 6.1 C 4.0 C 76% 1014 hpa PdPdZd 3.1 m/s przewaga chmur 14:30 8.0 C 5.3 C 3.0 C 71% 1014 hpa południowy 4.6 m/s przewaga chmur 15:00 8.0 C 5.5 C 3.0 C 71% 1014 hpa południowy 4.1 m/s przewaga chmur 15:30 7.0 C 5.2 C 3.0 C 76% 1014 hpa południowy 2.6 m/s przewaga chmur 16:00 7.0 C 4.5 C 3.0 C 76% 1014 hpa PdPdZd 3.6 m/s przewaga chmur 16:30 7.0 C 4.5 C 3.0 C 76% 1014 hpa południowy 3.6 m/s przewaga chmur 17:00 7.0 C 4.9 C 3.0 C 76% 1014 hpa południowy 3.1 m/s przewaga chmur 17:30 7.0 C 5.7 C 3.0 C 76% 1014 hpa południowy 2.1 m/s pochmurno 18:00 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa południowy 0.5 m/s pochmurno 18:30 7.0 C - 3.0 C 76% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s pochmurno 19:00 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s pochmurno 19:30 6.0 C - 3.0 C 81% 1014 hpa zmienny 0.5 m/s pochmurno 20:00 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa południowy 1.0 m/s pochmurno 20:30 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa PdPdWs 1.0 m/s pochmurno 21:00 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa PdPdWs 1.0 m/s pochmurno 21:30 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa PdWs 0.5 m/s pochmurno 22:00 5.0 C - 3.0 C 87% 1015 hpa zmienny 0.5 m/s pochmurno 22:30 5.0 C - 3.0 C 87% 1015 hpa południowy 0.5 m/s pochmurno 23:00 5.0 C - 3.0 C 87% 1015 hpa cisza cisza pochmurno 23:30 6.0 C - 3.0 C 81% 1015 hpa cisza cisza pochmurno 00:00 5.0 C - 3.0 C 87% 1015 hpa cisza cisza przewaga chmur
www.grochala.eu 4/28 WARUNKI WEWNĘTRZNE: Wnętrze budynku Podczas pomiarów w budynku dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF nie przebywały żadne osoby. Informację o danych klimatycznych podczas pomiarów termowizyjnych uzyskano na podstawie analizy sposobu ogrzewania oraz pomiarów wewnątrz budynku około godz. 19:30 w dniu 26.02.2015 r. w obecności Pana Mariana Bara (portier). Dane klimatyczne wewnątrz budynku Parter - strona północna: temperatura 18.7 C, wilgotność: 50.2 %; Parter - strona zachodnia: temperatura 19.7 C, wilgotność: 45.4 %; Parter - strona południowa: temperatura 19.6 C, wilgotność: 44.0 %; Piętro - strona północna: temperatura 19.9 C, wilgotność: 44.9 %; Piętro - strona zachodnia: temperatura 19.9 C, wilgotność: 45.4 %; Piętro - strona południowa: temperatura 19.8 C, wilgotność: 45.0 %; Sala gimnastyczna strona wschodnia: temperatura 20.2 C, wilgotność: 63.3 %; OPIS BADANEGO OBIEKTU Został oddany do użytku w 1961 r. W 1977 r. decyzją Prezydenta Miasta Rzeszowa przekazany został dla potrzeb Szkoły Specjalnej (od 2000 roku Zespół Szkół Specjalnych im. UNICEF w Rzeszowie). Zespół Szkół Specjalnych im. UNICEF w Rzeszowie miał siedzibę w budynku do roku 2013 r. Dojazd do budynku odbywa się za pomocą istniejącego zjazdu bezpośrednio z drogi publicznej. Na terenie działki znajduje się parking zapewniający miejsca postojowe dla użytkowników budynku. W piwnicy budynku znajdują się pomieszczenia magazynowe, w części zaadaptowane przez administratora na potrzeby m.in. Archiwum zakładowego Urzędu Miasta Rzeszowa. Na parterze znajdują się pomieszczenia dawniej pełniące funkcję pomieszczeń lekcyjnych, kuchnia, gabinet stomatologa, pomieszczenia administracji, sanitariaty, a także sala gimnastyczna obecnie użytkowana przez zespół taneczny KORNELE. Pomieszczenia I piętra to w większości dotychczasowe sale lekcyjne, a także sanitariaty oraz pomieszczenie pedagoga i pokój nauczycielski. Ściany wewnętrzne wykonane z cegły, otynkowane i pomalowane. W większości pomieszczeń na ścianach znajdują się lamperie, posadzki panele podłogowe w stanie dobrym z miejscowymi ubytkami listew przypodłogowych. W pomieszczeniach po kuchni na ścianach i posadzkach znajdują się płytki ceramiczne, wanny służące do mycia naczyń, umywalki oraz baterie a także instalacja gazowa wraz z dwoma piecykami gazowymi służącymi niegdyś do podgrzewania wody. Na dzień dzisiejszy ciepłą wodę użytkową zapewnia nowo wybudowany węzeł cieplny zlokalizowany w pomieszczeniach piwnicy. Badany budynek to obiekt dwukondygnacyjny z podpiwniczeniem. Obiekt został wzniesiony w technologii tradycyjnej: fundamenty betonowe, ściany murowane z cegły zwykłej grubości 25 cm oraz 38 cm, bez izolacji termicznej, stropy żelbetowe, stolarka okienna PCV, stolarka drzwiowa PCV oraz drewniana. Parametry techniczne budynku: powierzchnia zabudowy: 1 254.06 m² powierzchnia całkowita: 3 330.46 m² powierzchnia użytkowa całego budynku: 2 485.41 m² kubatura: 10 500.00 m³ liczba kondygnacji: 3 Ogrzewanie: grzejniki członowe żeliwne, ciepło systemowe z kogeneracji.
www.grochala.eu 5/28 W 2014 roku została zmieniona funkcja budynku. Na mocy decyzji o warunkach zabudowy znak AR.6730.51.28.2014.BK 51 z dnia 14 lipca 2014 r. na zamierzenie inwestycyjne pod nazwą: zmiana sposobu użytkowania budynku szkoły na budynek z przeznaczeniem na pomieszczenia biurowe w ramach zadania inwestycyjnego pn.: Adaptacja budynku przy ul. Marszałkowskiej 24a na funkcje biurowe. Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie (elewacja frontowa strona zachodnia) Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF w Rzeszowie [źródło: maps.google.pl]
www.grochala.eu 6/28 Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie (działka nr 300 obr. 207) [źródło: geoportal.gov.pl] Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie (elewacja wschodnia)
www.grochala.eu 7/28 Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie (rzut parteru) [źródło: dokumentacja techniczna] Budynek dawnej siedziby Zespołu Szkół Specjalnych im. UNICEF przy ul. Marszałkowskiej 24A w Rzeszowie (sala gimnastyczna)
www.grochala.eu 8/28 POMIARY TERMOGRAFICZNE: Termowizja jest zdalną, bezinwazyjną metodą oceny stanu obiektu, w którym zachodzące procesy są efektem zmian emisyjności lub temperatury. Celem badań termowizyjnych jest rejestracja, przetwarzanie i wizualizacja niewidzialnego promieniowania podczerwonego, emitowanego przez ciała, których temperatura jest wyższa od temperatury zera bezwzględnego [3]. Obrazy termograficzne są graficzną ilustracją temperatury. Stanowią one mapy rozkładu temperatury na powierzchni badanego obiektu, powstające w wyniku emisji promieniowania podczerwonego [3]. Badania rozkładu temperatur przeprowadzono metodą termograficzną za pomocą kamery termowizyjnej typu Thermo GEAR G120 japońskiej firmy NEC Avio Infrared Technologies Co., Ltd. Dane techniczne kamery termowizyjnej Thermo GEAR G120: Wielkość matrycy: 320x240 pikseli typu VOx, Częstotliwość odświeżania obrazu 60 Hz, Zakres pomiarowy: -40 o C 500 o C (pełny), Zakres pomiarowy stosowany podczas badań: -40 o C 120 o C, Pole widzenia kamery: 32 o x24 o, Rozdzielczość przestrzenna (I. F. O. V.): 1.78 mrad, Rozdzielczość termiczna NETD (przy 30 o C): 0.08 o C, Zakres spektralny: 8-14 µm Dokładność: ±2 C lub ±2%), Pomiary przeprowadzono 28 lutego 2015 roku po zachodzie słońca (po północy poprzedni dzień pochmurny), Pomiary termograficzne zostały przeprowadzone zgodnie z wymogami PN-EN 13187 Właściwości cieplne budynków Jakościowa detekcja wad cieplnych w obudowie budynku Metoda podczerwieni. DOKUMENTACJA TERMOGRAFICZNA Wyniki badań przedstawione zostały na załączonych termogramach barwnych (jakościowych). Termogramy barwne przedstawiają rozkłady ilościowe temperatur w postaci barwnych izoterm, z których każda przedstawia pewien przedział temperatury. Przedziały temperatury wraz ze skalą barwną podane zostały po prawej stronie każdego termogramu. Dla lepszej orientacji do termogramów dołączone zostały profile temperatury. Do większości termogramów dołączone zostały fotografie wizyjne badanego obiektu. Otrzymane termogramy zostały skorygowane ze względu na emisyjność okien oraz powierzchni ścian zewnętrznych. Została również uwzględniona właściwa temperatura otoczenia. Termogramy były wykonywane (w zależności od możliwości terenowych) z odległości od 5 m do 30 m. Krzyżyki na termogramach wskazują odpowiednio: kolor niebieski punkt o najniższej temperaturze, kolor czerwony punkt o najwyższej temperaturze lub krzyżyki bez zróżnicowania kolorystycznego oznaczone literami a i b. Do niektórych termogramów dołączone zostały profile liniowe, przedstawiają zmienność temperatury wzdłuż wyznaczonego profilu. Kolory na termogramach odwzorowują temperaturę wg załączonej do każdego z nich skali. Uwaga nie wszystkie skale temperaturowe mają ten sam zakres. 1. Emisyjność ścian zewnętrznych budynku mieszkalnego Z uwagi na niewielkie zróżnicowanie wartości współczynników emisyjności materiałów z jakich wykonane ściany wewnętrzne (tynk cienkowarstwowy ε=0.90, okna zespolone ε=0.90, deski ε=0.80 0.90 (wartości dobrane z tabel emisyjności materiałów [5])) analizę termogramów ścian zewnętrznych budynku można rozpatrywać zarówno pod względem jakościowym jak i ilosciowym.
www.grochala.eu 9/28 2. TERMOGRAMY ELEWACJI BUDYNKU STRONA PÓŁNOCNA Badany budynek (elewacja północna) Na kolejnych czterech termogramach przedstawiona jest elewacja północna budynku ściana szczytowa. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ściany zewnętrzne. Widoczne jest położenie grzejnków (cieplejsze miejsca pod oknami). Daje się zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych i drzwiowych oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. Wyższa temperatura przy dachu (o około 2 o C w stosunku do temperatury elewacji) to również efekt ciepłego cienia (powierzchnie osłonięte przed radiacyjnym wpływem zimnego nieboskłonu). W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Po lewej stronie betonowej konstrukcji schodów widoczna anomalia termiczna miejscowe zawilgocenie ściany (wskazuje na to odpadnięty tynk) oraz niekorzystny wpływ betonowej balustrady zamocowanej do ściany. Efekt ciepłego cienia doskonale widoczny jest również pod zadaszeniem wejścia do piwnic.
www.grochala.eu 10/28 Zadaszenie nad zejściem do piwnic oraz drzwi wejściowe do piwnic -badany budynek (elewacja północna) Badany budynek (elewacja północna) oraz boczne drzwi wejściowe Na kolejnych czterech termogramach elewacja północna budynku, zadaszenie nad wejściwem do piwnicy, okna oraz boczne drzwi wejściowe do budynku. Daje się zauważyć intensywną ucieczkę ciepła wokół okna pod zadaszeniem nad wejściem do piwnicy (możliwe miejscowe zawilgocenie ścian). Widoczna jest ucieczka ciepła poprzez żelbetową konstrukcję schodów. Drzwi wejściowe do pwinicy charakteryzują się słabymi parametrami termicznymi (silna ucieczka ciepła wzdłuch obu pionowych krawędzi) zalecana wymiana drzwi. Widoczny mostek cieplny w miejscach nadproża okiennego i drzwiowego. Na powierzchni
www.grochala.eu 11/28 bocznych drzwi wejściowych można dostrzec poziome (nieznacznie różniące się temperaturą od pozostałej części drzwi) linie szkielet konstrukcji do której zamocowane jest poszycie z desek. Widoczne nieszczelności na styku skrzydła z ościeżnicą. Można dostrzec bardzo słabe parametry termiczne przeszklenia nad drzwiami (pojedyncze szyby). Zimna powierzchnia w dolnej części drzwi to powierzchnia blachy (niska emisyjność), w której odbija się zimne otoczenie. Badany budynek (elewacja północna) sala gimnastyczna oraz łącznik
www.grochala.eu 12/28 Badany budynek (elewacja północna) ściana łącznika Na kolejnych sześciu termogramach przedstawiona jest elewacja północna budynku sala gimnastyczna oraz łącznik. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ścany zewnętrzne. Widoczne jest położenie grzejnków (cieplejsze miejsca pod oknami). Daje się zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych. W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Po prawej stronie na powierzchni ściany przy łączniku widoczna anomalia termiczna prawdopodobne miejscowe zawilgocenie ściany. Widoczne silne pionowe liniowe mostki termiczne wzdłuż krawędzi połączenia ścian łącznika z salą gimnastyczną oraz z budynkiem głównym (możliwe uszkodzenie tych połączeń).
www.grochala.eu 13/28 3. TERMOGRAMY ELEWACJI BUDYNKU STRONA POŁUDNIOWA Badany budynek dobudowana klatka schodowa (elewacja południowa)
www.grochala.eu 14/28 Badany budynek dobudowana klatka schodowa oraz ściana szczytowa (elewacja południowa) Na kolejnych czterech termogramach przedstawiona jest elewacja południowa budynku ściana szczytowa i dobudowana klatka schodowa. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ściany zewnętrzne w szczególności poprzez ścianę szczytową. Rozkład temperatury na ścianach klatki schodowej wskazuje, że jej wnętrze ogrzewa jeden grzejnik usytuowany pod skrajnym oknem (strona wschodnia). Widoczne jest jego położenie (cieplejsze miejsce pod oknem). Daje się zauważyć intensywny mostek cieplny w miejscu nadproża okiennego (okno na piętrze) oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. Wyższa temperatura przy dachu (o około 2-3 o C w stosunku do temperatury elewacji) to także efekt ciepłego cienia (powierzchnie osłonięte przed radiacyjnym wpływem zimnego nieboskłonu). W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Okno na piętrze na podstawie analizy termogramów wypada stosunkowo dobrze, znacznie gorzej wypadają okna w klatce schodowej. Przy schodach widoczna sporej wielkości anomalia termiczna wskazująca na miejscowe zawilgocenie fundamentów. Wzdłuż dylatacji pomiędzy klatką schodową oraz budynkiem głównym silny liniowy mostek termiczny wskazujący na usterkę w analizowanym obszarze (usterka izolacji termicznej lub zabezpieczenia zapewniającego szczelność połączenia).
www.grochala.eu 15/28 Badany budynek łącznik oraz sala gimnastyczna (elewacja południowa) Badany budynek łącznik oraz sala gimnastyczna (elewacja południowa)
www.grochala.eu 16/28 Na kolejnych siedmiu termogramach przedstawiona jest elewacja południowa budynku sala gimnastyczna oraz łącznik. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ścany zewnętrzne. Widoczne jest położenie grzejnków (cieplejsze miejsca pod oknami). Można zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych. W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Po lewej stronie na powierzchni ściany łącznika przy betonowej balustradzie widoczna anomalia termiczna prawdopodobne miejscowe zawilgocenie ściany wzmocnione niekorzystnym wpływem betonowej konstrukcji balustrady. Widoczne silne pionowe liniowe mostki termiczne wzdłuż krawędzi połączenia ścian łącznika z salą gimnastyczną oraz z budynkiem głównym (możliwe uszkodzenie tych połączeń). Termogram drzwi wejściowych w łączniku obrazuje ich słabe parametry liniowa anomalia termiczna wzdłuż połączenia skrzydła z ościeżnicą na całej długości wskazuje na nieszczelności, szczególnie niekorzystnie wygląda obszar przy zawiasach.
www.grochala.eu 17/28 4. TERMOGRAMY ELEWACJI BUDYNKU STRONA WSCHODNIA Badany budynek elewacja wschodnia Badany budynek część północna (elewacja wschodnia)
www.grochala.eu 18/28 Badany budynek część północna (elewacja wschodnia) Na czterech kolejnych termogramach przedstawiona jest elewacja wschodnia budynku część północna. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ściany zewnętrzne. Widoczne jest położenie grzejnków (cieplejsze miejsca pod oknami). Daje się zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. Wyższa temperatura przy dachu (o około 2 o C w stosunku do temperatury elewacji) to również efekt ciepłego cienia (powierzchnie osłonięte przed radiacyjnym wpływem zimnego nieboskłonu). W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Zimna powierzchnia rury wentylacyjnej to nie skutek jej niskiej temperatury tylko niskiej emisyjności materiału, z którego jest wykonana. Strzałką zaznaczono zimny artefakt termiczny: chłodną osłonę kratki wentylacyjnej.
www.grochala.eu 19/28 Badany budynek część południowa oraz sala gimnastyczna (elewacja wschodnia) Badany budynek część południowa wejście do klatki schodowej (elewacja wschodnia)
www.grochala.eu 20/28 Badany budynek część południowa (elewacja wschodnia) Na kolejnych ośmiu termogramach przedstawiona jest elewacja wschodnia budynku część południowa. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ściany zewnętrzne. Widoczne jest położenie grzejnków (cieplejsze miejsca pod oknami). Daje się zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. Wyższa temperatura przy dachu (o około 2 o C w stosunku do temperatury elewacji) to również efekt ciepłego cienia (powierzchnie osłonięte przed radiacyjnym wpływem zimnego nieboskłonu). W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Na ścianie przy wejściu do łączniku widoczne artefakty termiczne: chłodne elementy nagłośnienia (urządzenia w chwili badania nie pracowały oraz ciepła kamera monitoringu). Przy schodach do klatki schodowej widoczna sporej wielkości anomalia termiczna wskazująca na miejscowe zawilgocenie fundamentów (wskazuje na to analiza zdjęć w świetle widzialnym. Wzdłuż dylatacji pomiędzy klatką schodową oraz budynkiem głównym silny liniowy mostek termiczny wskazujący na usterkę w analizowanym obszarze (usterka izolacji termicznej lub zabezpieczenia zapewniającego szczelność połączenia).
www.grochala.eu 21/28
www.grochala.eu 22/28 5. TERMOGRAMY ELEWACJI BUDYNKU STRONA ZACHODNIA Badany budynek strona frontowa (elewacja zachodnia) Badany budynek strona frontowa (elewacja zachodnia), osłony kratek wentylacyjnych
www.grochala.eu 23/28 Badany budynek strona frontowa (elewacja zachodnia), główne i boczne drzwi wejściowe Badany budynek strona frontowa (elewacja zachodnia) Na dziesięciu kolejnych termogramach przedstawiona jest elewacja forntowa -zachodnia budynku. Można zobaczyć straty ciepła poprzez ściany zewnętrzne. Bardzo dobrze widoczne jest położenie grzejnków (zancznie cieplejsze miejsca pod oknami). Można zauważyć intensywne mostki cieplne w miejscach nadproży okiennych, naproży drzwiowych (dotyczy obu drzwi wejściowych, zarówno głównych jak i prowadzących do klatki schodowej) oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. Wyższa temperatura przy dachu (nawet o około 3 o C w stosunku do temperatury elewacji) to także efekt ciepłego cienia (powierzchnie osłonięte przed radiacyjnym wpływem zimnego nieboskłonu). W okolicach otworów okiennych nieco wyższa temperatura niż na powierzchni elewacji. Widoczne jest niezbyt skuteczne pod względem termicznym osadzenie okien. Wyższa temperatura górnej części otworów okiennych (przy nadprożach) to także wpływ dwóch zjawisk: zjawiska ciepłego cienia oraz gromadzenia się cieplejszego powietrza (dlatego cieplejsze przede wszystkim górne krawędzie otworów okiennych). Same okna na podstawie analizy termogramów wypadają stosunkowo dobrze. Na elewacji widoczne są zimne i ciepłe artefakty w postaci osłon kratek wentylacyjnych. Zimne osłony osłaniają kratki nawiewne lub niedrożne, ciepłe są osłony kratek wywiewnych. Jeden z termogramów ilustruje doskonale tę zależność oprócz kratek wentylacyjnych widoczna są również zarysy kanałów wentylacyjnych (odpowiednio ciepłego i zimnego). Strzałką zaznaczona jest anomalia termiczna ciepły obszar nie znajdujący się bezpośrednio pod oknem co raczej wyklucza grzejnik jako przyczynę. Usytuowanie w pobliżu kanałów wentylacyjnych, a także mocowanie piorunochrona może wskazywać na miejscowe zawilgocenie (na skutek wykraplania). Na powierzchni elewacji odznaczają się również inne anomalie termiczne metalowe tablice informacyjne, stalowe elementy mocujące, osłony lamp oraz elementy instalacji monitoringu. Termogram głównych drzwi
www.grochala.eu 24/28 wejściowych ilustruje ich nienajlepsze parametry termiczne liniowa anomalia termiczna wzdłuż połączenia skrzydła z ościeżnicą na całej długości wskazuje na jego nieszczelności. Miejscowe maksima temperatury znajdują się przy zawiasach.
www.grochala.eu 25/28 *** Zasada diagnozowania izolacyjności przegród budowlanych (także okien) polega na: - określeniu rzeczywistego rozkładu temperatury na badanej powierzchni przegrody, - ustaleniu czy otrzymany rozkład temperatury jest prawidłowy, - identyfikacji anomalii termicznych. Rozkład temperatury należy oceniać z termogramów. Jeżeli rozkład temperatury różni się od oczekiwanego, należy to odnotować. Jeżeli nieregularności nie można wyjaśnić na podstawie projektu obudowy, zgodnie z rysunkami lub efektami źródeł ciepła lub nie można ich przypisywać zmianom emisyjności albo wartości współczynnika przejmowania ciepła, nieregularność powinna być określana jako defekt [6]. WNIOSKI I ZALECENIA 1. Wszelkie niewielkie anomalie termiczne zaobserwowane podczas badania termowizyjnego budynku od zewnątrz zostały szczegółowo opisane przy okazji analizy poszczególnych termogramów. Każdy grupa termogramów obejmowała poszczególne części elewacji budynku. 2. Badanie termowizyjne od zewnątrz budynku wykazało małą izolacyjność ścian zewnętrznych: dobrze widoczna lokalizacja grzejników, mostki termiczne w obrębie nadproży okiennych, naproży drzwiowych (dotyczy drzwi wejściowych w pomieszczeniach normalnie ogrzewanych) oraz mostki termiczne na poziomie wieńców żelbetowych. 3. Na podstawie badania i analizy termogramów uzyskanych podczas badania termowizyjnego w celu poprawy parametrów cieplnych budynku zaleca się przeprowadzenie termomodernizacji budynku zapewniającą skuteczną osłonę termiczną ścian zewnętrznych. Podczas prowadzenia prac dociepleniowych należy starannie docieplić wnęki okienne.
www.grochala.eu 26/28 4. Większość okien w budynku została niedawno wymieniona. Zaleca się przeprowadzenie przeglądu okien i w razie potrzeby wykonanie regulacji oraz wymiany uszkodzonych uszczelek. 5. Przed przeprowadzeniem termomodernizacji prawdopodobne miejsca zawilgoceń należy skontrolować i osuszyć. 6. Przy prowadzeniu prac termomodernizacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na dylatacje pomiędzy poszczególnymi częściami budynku. 7. Wszystkie drzwi wejściowe wymają wymiany lub renowacji. Starsze drzwi zaleca się wymienić, drzwi nowszego typu należy skontrolować, poddać regulacji i wymienić uszczelki. W przypadku zadowalających rezultatów można zrezygnować z wymiany drzwi nowszego typu. Uwagi i wnioski zawarte w Raporcie podane są w dobrej wierze, w oparciu o wcześniejsze doświadczenia i analizy oraz wiedzę dostępną w fachowej literaturze. Materiały zawarte w tym Raporcie nie mogą być w całości lub w części rozpowszechniane, drukowane, powielane czy też kopiowane w żadnej formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Grochala.eu. Po uregulowaniu faktury, Zleceniodawca upoważniony jest do wykorzystania materiałów zawartych w Raporcie jedynie dla własnych celów. Jakiekolwiek inne wykorzystanie tych materiałów wymaga uprzedniego pisemnego pozwolenia od Grochala.eu. Wszystkie zarejestrowane obrazy termograficzne będą przechowywane przez Grochala.eu w celu ewentualnego wykorzystania w przyszłości przez Zleceniodawcę. Literatura: [1] Introduction to Thermography Principles, Praca zbiorowa, American Technical Publishers, Illinois 2009 [2] Pomiary termowizyjne w praktyce, Praca zbiorowa, Wydawnictwo Pomiary Automatyka Kontrola, Warszawa 2004 [3] Termografia w pomiarach inwentaryzacyjnych obiektów budowlanych, Alina Wróbel, Wydawnictwa AGH, Kraków 2010 [4] Termowizja w podczerwieni Podstawy i zastosowania, Bogusław Więcek, Gilbert De Mey, Wydawnictwo Pomiary Automatyka Kontrola, Warszawa 2011 [5] Pomiary termowizyjne przyrządy i metody, Waldemar Minkina, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2004 [6] PN-EN 13187 Właściwości cieplne budynków Jakościowa detekcja wad cieplnych w obudowie budynku Metoda podczerwieni [7] Zastosowanie badań termowizyjnych w budownictwie, Henryk Nowak, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2012 Rzeszów 06.03.2015 mgr inż. Robert Grochala
www.grochala.eu 27/28 Certyfikat kalibracji fabrycznej kamery termowizyjnej użytej do badań Certyfikat kalibracji okresowej kamery termowizyjnej użytej do badań