PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK POLSKI KLASA: V a rok szkolny 2017/2018 1. Ocenianiu podlegają następujące formy aktywności przedmiotowej: recytacja prozy i poezji, odpowiedzi ustne, prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, testy, dyktanda, prace domowe, zadania wykonywane w zeszycie, wypowiedzi pisemne na lekcji, prace długoterminowe, m.in. projekty, gazetki, udział w konkursie klasowym, szkolnym, międzyszkolnym, w przedstawieniu, akademii szkolnej, różnorodne działania twórcze, w których uczeń prezentuje swoje pasje i wykorzystuje uzdolnienia. 2. Przypisano im wagę: Forma aktywności przedmiotowej Waga praca klasowa (obejmuje określoną partię materiału trwa co najmniej jedną godzinę lekcyjną) test kompetencji sprawdzian (obejmuje dział programowy i trwa co najmniej jedną godzinę lekcyjną dyktando zadanie domowe długoterminowe: recytacja, forma wypowiedzi, projekt kartkówka (obejmująca niewielką partię materiału i trwająca nie dłużej niż 15 minut), odpowiedź ustna projekt (praca na lekcji indywidualna 5 4 3 1
i w grupach) zeszyt przedmiotowy referat prezentacja czytanie głośne aktywność na zajęciach słuchanie zadania domowe zeszytowe dyskusja wykonanie pomocy dydaktycznej trzecie i kolejne bz trzecie i kolejne bp 2 praca pozalekcyjna, praca pozaszkolna trzecie i kolejne np konkursy: przedmiotowy, literacki, poetycki, recytatorski, ortograficzny, itp. według skali 3. Ocenianie ogólne kryteria oceniania prac stylistycznych: zgodność z tematem i rozwinięcie tematu, dobór treści (w zależności od tematu twórcze lub odtwórcze, formułowanie wniosków w zależności od tematu), forma wypowiedzi (lub jej stosowne dobranie), kompozycja wypowiedzi, logiczne uporządkowanie treści z zachowaniem proporcji, spójność tekstu,.język i jego komunikatywność, poprawność językowa, urozmaicenie składni, bogactwo języka, pisownia (ortografia, interpunkcja, czytelność i estetyka zapisu). 4. Ocenę celującą za stylistyczną pracę pisemną otrzymuje uczeń, który nie popełnił błędów ortograficznych, językowych i rzeczowych, zastosował interesującą formę wypowiedzi, wprowadził środki wzbogacające wypowiedź i wykazał się wiedzą oraz umiejętnościami wykraczającymi poza podstawę programową, czyli obowiązujący materiał. 5. Punktacja i ocena dyktand przy ocenianiu dyktand ortograficznych stosuje się klasyfikację błędów: błędy I stopnia: ( - 2 punkt) pisownia ó, u, rz, ż, ch, h, wielkich i małych liter, pisownia nie z czasownikami, błędy II stopnia: ( - 1 punktu) pisownia ą, ę, on, om, en, em, pisownia i, j, pisownia partykuły by, pisownia wyrażeń przyimkowych, pisownia przyimków złożonych, pisownia nie z innymi częściami mowy, użycie łącznika, błędy III stopnia: ( - 0, 5 punktu) zamiana, opuszczenie lub dodanie głosek (nie dotyczy przypadków wyrazów z ó, u, rz, ż, ch, h, ą, ę, on, om, en, em, i, j), nieprawidłowe przenoszenie wyrazów, błędy interpunkcyjne. 6. Wiedzę i umiejętności z zakresu literatury, języka i kultury oceniane są według procentowych proporcji: 2
100 % - 98% => ocena celujący ( skrót cel ) wymagania wykraczające 97 % - 90 % => ocena bardzo dobry ( skrót bdb ) wymagania dopełniające 89 % - 82 % => ocena dobry plus ( skrót db +) wymagania rozszerzające 81% - 75% = > ocena dobry ( skrót db) wymagania rozszerzające 74 % - 61 % => ocena dostateczny plus ( skrót dst +) wymagania podstawowe 60% - 50% = > ocena dostateczny ( skrót dst ) wymagania podstawowe 49 % - 41 % => ocena dopuszczający plus ( skrót dop +) wymagania konieczne 40 % - 34 % => ocena dopuszczający ( skrót dop ) wymagania konieczne 33% - 0% = > ocena niedostateczna ( skrót ndst) 7. Postanowienia ogólne: obowiązkowe formy aktywności z języka polskiego: praca klasowa, sprawdzian, test, forma wypowiedzi, kartkówka, dyktando, recytacja, zeszyt przedmiotowy, projekt, w pracach kontrolnych mają obowiązek uczestniczyć wszyscy uczniowie, jeśli uczeń z przyczyn losowych usprawiedliwionych nie uczestniczy w obowiązkowej formie aktywności przedmiotowej jest zobowiązany uzupełnić te braki w ciągu dwóch tygodni lub w ciągu trzech tygodni; w ciągu trzech tygodni, gdy uczeń był nieobecny w szkole dłużej niż dwa tygodnie, jeśli tego nie uczyni, otrzymuje ocenę niedostateczną bez możliwości poprawy, uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, jeśli nie uczestniczy w pracy klasowej lub w obowiązkowej formie aktywności przedmiotowej z powodu nieobecności nieusprawiedliwionej, jest zobowiązany do uzupełnienia braków w ciągu dwóch tygodni; jeśli nie uzupełni brakujących stopni w wyznaczonym terminie, otrzyma ocenę niedostateczną bez możliwości poprawy, recytacja jest zapowiedziana na dwa tygodnie przed planowanym terminem, lektura jest zapowiedziana na trzy tygodnie przed planowanym terminem jej omawiania, uczeń może poprawić oceny: niedostateczny i dopuszczający za każdą formę aktywności przedmiotowej zamieszczoną w punkcie 1. w ciągu dwóch tygodni od uzyskania oceny, udowodnione uczniowi oszustwo w realizacji danej formy aktywności przedmiotowej to ocena niedostateczna bez możliwości poprawy, uczeń może zgłosić nieprzygotowanie np do lekcji dwa razy w semestrze; nieprzygotowanie do lekcji uczeń zgłasza przed jej rozpoczęciem, a nauczyciel odnotowuje ten fakt w dzienniku lekcyjnym, wpisując datę nieprzygotowania; uczeń ma obowiązek uzupełnienia wiadomości, z których zgłosił nieprzygotowanie, nieprzygotowania nie można zgłosić w przypadku zapowiedzianych form aktywności przedmiotowej: pracy klasowej, sprawdzianu, testu, kartkówki, dyktanda, recytacji i projektu, braki zadań odnotowuje się rozłącznie od pozostałych braków, uczeń może zgłosić dwa braki zadań bz i dwa braki pozostałe bp, którymi są na przykład: brak zeszytu, brak podręcznika, karty pracy, lektury, trzecie i kolejne: np, bz, bp to ocena niedostateczna bez możliwości poprawy uczeń może poprawiać stopień jednokrotnie, waga poprawionego stopnia: obowiązuje ocena otrzymana podczas poprawy, 3
nauczyciel kieruje się średnią ważoną, wystawiając oceny: śródokresową oraz końcowo roczną; do obliczeń średniej ważonej stosuje się oceny zamienione na liczby według poniższej skali: Ocena 6 5+ 5 5-4+ 4 4-3+ 3 3-2+ 2 2-1+ 1 Wartość 6 5,5 5 4,75 4,5 4 3,75 3,5 3 2,75 2,5 2 1,75 1,5 1 zależność oceny okresowej od średniej ważonej jest następująca: Ocena na semestr Średnia ważona niedostateczny 0,00 < 1,60 dopuszczający 1,61 < 2,60 dostateczny 2,61 < 3,60 dobry 3,61 < 4,60 bardzo dobry 4,61 < 5,29 celujący 5,3 < 6,00 także wszelkie ponadobowiązkowe formy aktywności i dokonania ucznia dotyczące danego przedmiotu, na przykład: konkursy, zajęcia pozalekcyjne, zajęcia pozaszkolne należy docenić, stawiając stopnie na bieżąco, waga przypisana konkursom: Typ konkursu Udział Laureat, finalista, wyróżnienie międzynarodowy 5 6 krajowy 5 6 wojewódzki 5 6 powiatowy 4 5 gminny 3 5 szkolny 3 4 klasowy 3 3 prace klasowe: wypracowania, testy są oddawane w terminie 21 dni, kartkówki są oddawane w ciągu trzech dni od napisania; nauczyciel nie może polecić uczniom pisania kolejnej kartkówki, jeśli nie ocenił poprzedniej, na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu końcowego zaliczeniowego, aktywność oceniana jest po każdej lekcji; trzy plusy to ocena bardzo dobry, trzy minusy to niedostateczny, jeżeli uczeń nie wykonuje poleceń nauczyciela, nie robi ćwiczeń, błędnie odpowiada na pytania, na które padła trzykrotna już odpowiedź lub wynika ona z toku lekcji, nauczyciel może postawić mu ocenę niedostateczną, jeżeli uczeń nie dotrzyma terminu wyznaczonego na oddanie długoterminowej pracy domowej, otrzymuje ocenę niedostateczną, którą może poprawić w ciągu dwóch tygodni, uczeń, który opuścił 50% godzin lekcyjnych nie może być klasyfikowany z przedmiotu, o przewidywanej niedostatecznej ocenie semestralnej/rocznej uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) są informowani na miesiąc przed zakończeniem semestru/roku szkolnego, 4
o przewidywanej ocenie semestralnej/rocznej uczeń informowany jest na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej, ocena końcowo roczna jest średnią ważoną ocen z całego roku szkolnego, decyzję o ocenie semestralnej i końcowo rocznej podejmuje nauczyciel. 8. Zasady informowania uczniów i rodziców o kryteriach: na początku roku szkolonego (do końca września) uczniowie i rodzice zostają poinformowani o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego programu nauczania języka polskiego oraz o sposobach ich sprawdzania, wszystkie oceny ucznia wpisywane są do dziennika klasowego i dziennika elektronicznego, ocena jest jawna, zarówno dla ucznia jak i jego rodzica, uzupełnieniem obowiązującej skali ocen są plusy i minusy przy stopniach, prace klasowe (pisane w klasie) są do wglądu rodziców u nauczycieli przedmiotu (nie są one wydawane uczniom), prace klasowe: wypracowania, testy są oddawane w terminie 21 dni, kartkówki są oddawane w ciągu trzech dni od napisania; nauczyciel nie może polecić uczniom pisania kolejnej kartkówki, jeśli nie ocenił poprzedniej, na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu końcowego zaliczeniowego, aktywność oceniana jest po każdej lekcji; trzy plusy to ocena bardzo dobry, trzy minusy to niedostateczny, jeżeli uczeń nie wykonuje poleceń nauczyciela, nie robi ćwiczeń, błędnie odpowiada na pytania, na które padła trzykrotna już odpowiedź lub wynika ona z toku lekcji, nauczyciel może postawić mu ocenę niedostateczną, jeżeli uczeń nie dotrzyma terminu wyznaczonego na oddanie długoterminowej pracy domowej, otrzymuje ocenę niedostateczną, którą może poprawić w ciągu dwóch tygodni, uczeń, który opuścił 50% godzin lekcyjnych nie może być klasyfikowany z przedmiotu, o przewidywanej niedostatecznej ocenie semestralnej/rocznej uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) są informowani na miesiąc przed zakończeniem semestru/roku szkolnego, o przewidywanej ocenie semestralnej/rocznej uczeń informowany jest na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej, ocena końcowo roczna jest średnią ważoną ocen z całego roku szkolnego, decyzję o ocenie semestralnej i końcowo rocznej podejmuje nauczyciel. 9. Ocena końcowa (okresowa) jest wypadkową ocen cząstkowych, które uczeń otrzyma w ciągu roku szkolnego. Powinna uwzględniać również rozwój ucznia. Wynika z zakresu opanowanych umiejętności, zdobytych wiadomości, a także wkładu pracy. Szczegółowe kryteria oceniania wszystkich aktywności uczniów powinny znaleźć się w Przedmiotowym Systemie Oceniania (zgodnym ze Szkolnym Systemem Oceniania). Prezentowane poniżej kryteria ogólne dotyczą oceniania na koniec etapu edukacyjnego. OCENA CELUJĄCA opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej, 5
posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych, z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów, wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe, współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera, wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi. OCENA BARDZO DOBRA opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji, posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe. OCENA DOBRA w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela trudne, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych, bierze czynny udział w lekcji, wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe. OCENA DOSTATECZNA częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela, 6
odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo, wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana, niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację, rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy. OCENA DOPUSZCZAJĄCA opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej, większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela, czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji, ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru, nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań, nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela, pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy, często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby. OCENA NIEDOSTATECZNA nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej, ma kłopoty z techniką czytania, nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela, wykazuje się niechęcią do nauki, zaniedbuje wykonywanie prac domowych, nie angażuje się w pracę grupy. 10. Ocena końcowa (okresowa) jest wypadkową ocen cząstkowych, które uczeń otrzyma w ciągu roku szkolnego. Powinna uwzględniać również rozwój ucznia. Wynika z zakresu opanowanych umiejętności, zdobytych wiadomości, a także wkładu pracy. Szczegółowe kryteria oceniania wszystkich aktywności uczniów powinny znaleźć się w Przedmiotowym Systemie Oceniania (zgodnym ze Szkolnym Systemem Oceniania). Prezentowane poniżej kryteria ogólne dotyczą oceniania na koniec etapu edukacyjnego. OCENA CELUJĄCA 7
opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej, posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych, z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów, wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe, współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera, wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi. OCENA BARDZO DOBRA opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji, posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe. OCENA DOBRA w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela trudne, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych, bierze czynny udział w lekcji, wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe. 8
OCENA DOSTATECZNA częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela, odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo, wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana, niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację, rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy. OCENA DOPUSZCZAJĄCA opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej, większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela, czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji, ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru, nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań, nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela, pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy, często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby. OCENA NIEDOSTATECZNA nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej, ma kłopoty z techniką czytania, nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela, wykazuje się niechęcią do nauki, zaniedbuje wykonywanie prac domowych, nie angażuje się w pracę grupy. 9
10