Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja Zadanie 1. ( kt) Asirynę czyli kwas acetylosalicylowy można otrzymać w reakcji kwasu salicylowego z bezwodnikiem kwasu etanowego (octowego). a. Zaisz równanie reakcji, o której mowa w informacji wstęnej osługując się wzorami ółstrukturalnymi (gruowymi) reagentów. H H + H H + H H Za zaisanie równania reakcji b. Do reakcji użyto 9,6 g kwasu salicylowego i 8,54 g bezwodnika octowego. blicz ile gramów asiryny można otrzymać z tej ilości substratów zakładając 100% wydajność reakcji. blicz wydajność reakcji, jeżeli w rzerowadzonym ekserymencie otrzymano 10,9 g asiryny. M SA 18 g/mol M ASA 180 g/mol M bezw 10 g/mol n SA 9,6 : 18 0,067 mol n ASA n SA 0,067 mol n bezw 8,54 : 10 0,084 mol (niedomiar kwasu) m ASA 0,067 180 1,06 g (100% wydajność) W 10,9 : 1,06 0,904 czyli 90,4% Za zastosowanie orawnej metody obliczeń Za orawne obliczenia matematyczne oraz wynik z jednostką Zadanie. ( kt) W różniowym ojemniku znajduje się 15 g żelaza oraz ewna ilość stałego l. Mieszaninę odgrzano, na skutek czego tlen wydzielony z rozkładu l utlenił ewną ilość żelaza do tlenku żelaza(iii). Łączna masa ozostałego żelaza i owstałego tlenku żelaza(iii) jest równa 17,9 g. blicz ile gramów Fe owstało, oraz ile gramów l uległo rozkładowi w tym ekserymencie. l l + Fe + 1,5 Fe M l 1,5 g/mol Fe 160 g/mol M m tlenu 17,9 15,9 g n tlenu,9 : 0,091 mol m Fe n 1,5 MFe 0,091 1,5 160 9,71g m l l / n M / 0,091 1,5 7,4 g Za zastosowanie orawnej metody obliczeń Za orawne obliczenia matematyczne oraz wyniki z jednostką 1
Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja Zadanie. (kt) ewnych metalach wiadomo, że: Tylko metal B i reaguje z kwasem chlorowodorowym z wydzieleniem H, Metal B dodany do roztworów wodnych ozostałych metali owoduje wydzielenie metali A, i D z ich roztworów, Metal A reaguje z kwasem azotowym(v) o stężeniu 6 mol/dm, zaś metal D nie ulega reakcji z tym kwasem. Przyorządkuj symbole odanych metali do oznaczeń A, B, i D tak, aby sełniały odane owyżej warunki. Uzuełnij tabelę. Ag Fe Au Zn A B D Ag Zn Fe Au Za orawne rzyorządkowanie symboli wszystkich metali Zadanie 4. ( kt) kreśl hybrydyzację orbitali walencyjnych atomów węgla i azotu w cząsteczce związku chemicznego rzedstawionego na oniższym rysunku. dowiedzi wisz do tabeli. 1 4 1 NH s s s s N1 N N s s s N 4 1 N H H H Za określenie hybrydyzacji orbitali walencyjnych wszystkich atomów węgla Za określenie hybrydyzacji orbitali walencyjnych wszystkich atomów azotu Zadanie 5. (kt) Do zlewki wlano równe objętości trzech cieczy metanolu, wody i oktanu, a nastęnie zawartość zlewki intensywnie wymieszano. Uzuełnij rysunek tak, aby rzedstawiał układ cieczy w zlewce o wymieszaniu. Podisz nazwami oszczególne ciecze znajdujące się w zlewce. oktan woda, metanol Za orawny rysunek i odisanie warstw cieczy nazwami substancji
Zadanie 6. ( kt) Poniżej rzedstawiono rofil energii otencjalnej dla reakcji A D. E Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja A B D rzebieg reakcji a. kreśl, który z etaów jest etaem określającym szybkość reakcji owstawania roduktu D z substratu A...... eta D (eta ) Za orawne określenie etau określającego szybkość owstawania roduktu D b. Zaklasyfikuj oisaną reakcję ze względu na jej efekt energetyczny. egzoenergetyczna/egzotermiczna Za orawne określenie efektu energetycznego reakcji Zadanie 7. ( kt) W stanie równowagi ciśnienie mieszaniny reakcyjnej, a (s) a(s) + (g) w zamkniętym zbiorniku, jest równe 106,4 hpa w temeraturze 50. blicz wartość ciśnieniowej ( ) i stężeniowej ( c ) stałej równowagi tej reakcji w odanej temeraturze. 106,4 hpa 106,4 10 Pa T 50 + 7 6 0 10 5 Pa 106,4 10 10 0 5 0,1064 0,1064 8,14 6 5 c,05 10 RT Za orawną metodę obliczenia obu stałych równowagi Za orawne obliczenia matematyczne oraz wyniki
Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja Zadanie 8. ( kt) Próbkę chlorków o łącznej masie 5,5 g rzygotowano z Nal, l i NH 4 l mieszając te związki lub wykonując odważkę tylko jednego z nich. blicz, jaką minimalną objętość 10% roztworu AgN o gęstości 1,1 g/cm należy dodać do wodnego roztworu chlorków, aby w każdym rzyadku mieć ewność całkowitego wytrącenia jonów l w ostaci Agl. Zakładając, że róbka zawiera tylko jeden ze związków, największa ilość moli jonów chlorkowych znajduje się w róbce związku o najmniejszej masie molowej, czyli w NH 4 l. M NH 5,5 g/mol M 170 g/mol 4l AgN 5,5 nagn n NH l n 0,1 mol 4 l 5,5 mr ms 100% n M l AgN 100% 0,1 170 100 V 154,5 cm d d d 10 1,1 Za orawną metodę obliczenia objętości roztworu Za orawne obliczenia matematyczne oraz wyniki z jednostką Zadanie 9. ( kt) Zmieszano 0 cm gazowego węglowodoru ze 150 cm tlenu i mieszaninę zaalono. Po zakończeniu reakcji i skroleniu ary wodnej objętość gazów wynosiła 100 cm. Po rzeuszczeniu gazowej mieszaniny oreakcyjnej rzez wodny roztwór NaH jej objętość zmniejszyła się do 0 cm. Wszystkie objętości mierzono w tych samych warunkach ciśnienia i temeratury. a. Ustal i odaj wzory ółstrukturalne możliwych izomerów salanego węglowodoru. x H y + x + y/ H 0 cm 150 cm Po reakcji (bez H ) objętość gazów 100 cm, o rzeuszczeniu rzez NaH zmalała do 0 cm, zatem: V 100 0 80 cm, 0 cm a V zuz 150 0 10 cm V nadm x H y + 1 8 +... H x H y + 1 8 + 10 H : x H y + 7/ 4 + 5 H zatem x 4, y 10 4 H 10 H H H H H Za orawną metodę ustalenia wzoru sumarycznego i zaisanie dwóch wzorów izomerów salanego węglowodoru 4
Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja b. Podaj nazwy systematyczne związków uzyskanych w wyniku monochlorowania tych izomerów, a nastęnie wzory ółstrukturalne i nazwy roduktów ich reakcji z sodem. Nazwy monochloroochodnych: 1 chlorobutan. chlorobutan. 1 chloro metyloroan... chloro metyloroan.. Za zaisanie czterech nazw chloroochodnych Wzory i nazwy roduktów reakcji z sodem: H H H H H H H n oktan H H H H H H metylohetan H H H H H,4 dimetyloheksan H H H H H,5 dimetyloheksan H H H H H H H H H H, dimetyloheksan,4 dimetyloheksan H H H H metyloentan H H H H,,4 trimetyloentan H,,, tetrametylobutan Za zaisanie dziewięciu wzorów i nazw roduktów reakcji z sodem 5
Zadania I etau onkursu hemicznego Trzech Wydziałów PŁ III edycja Zadanie 10. ( kt) W cząsteczkach związków: wody, amoniaku, tetrachlorometanu i tlenku węgla(iv) wystęują wiązania kowalencyjne solaryzowane. Jednak tylko cząsteczki dwóch z tych związków są diolami. a. Podaj nazwy związków, których cząsteczki są diolami... woda, amoniak Za zaisanie nazw dwóch związków b. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki związków o wiązaniach kowalencyjnych solaryzowanych mogą być olarne. Jeżeli na skutek symetrycznej budowy cząsteczki momenty diolowe ochodzące od wiązań kowalencyjnych solaryzowanych wzajemnie się znoszą to cząsteczka jest aolarna. Za orawne wyjaśnienie Zadanie 11. ( kt) blicz, ile gramów NH ( 5 NH 1,8 10 H 1 czyli [H - ] 10 - mol/dm + [NH 4 ][H ] + [NH 4 ] [H ] [NH ] m V M 5,56 1 17 94,5 g ) zawiera 1 dm roztworu, jeżeli jego H wynosi 1? [H ] 10 5 ( ) [NH ] 5,56 mol/dm 1,8 10 Za orawną metodę obliczenia masy amoniaku Za orawne obliczenia matematyczne oraz wyniki z jednostką Zadanie 1. ( kt) Do roztworu All dodano wody amoniakalnej. trzymaną zawiesinę odarowano, a nastęnie silnie wyrażono. Procesowi rażenia towarzyszyło wydzielanie się białych dymów. a. Zaisz równania zachodzących reakcji... All + NH H Al(H) + NH 4 l. Al(H) Al + H.. NH 4 l NH + Hl... Za zaisanie trzech równań reakcji b. Jaki związek jest suchą ozostałością (zaisz jego wzór i nazwę)... Al tlenek glinu Za zaisanie wzoru i nazwy związku 6