pomocy państwa SA.34088 (2011/N) - Polska pomoc na restrukturyzację PKS w Świdwinie Sp. z o.o.

KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 22.2.2012 r. C(2012) 934 final Dotyczy: pomocy państwa SA.34088 (2011/N) - Polska pomoc na restrukturyzację PKS w Świdwinie Sp. z o.o. Szanowny Panie Ministrze, 1. PROCEDURA (1) W dniu 16 grudnia 2011 r. władze polskie zgłosiły pomoc restrukturyzacyjną dla Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Świdwinie Sp. z o.o., dalej zwanym PKS SwS lub spółką. 2. OPIS 2.1. Otoczenie regulacyjne polskiego rynku transportu drogowego (2) PKS SwS działa na pięciu różnych rynkach: 1) okazjonalnego krajowego i międzynarodowego transportu pasażerskiego; 2) rozkładowego transportu pasażerskiego w województwie zachodniopomorskim i wielkopolskim; 3) usług przewozu dzieci w wieku szkolnym dla gmin w tych regionach; 4) usług przewozu pracowników świadczonych dla przedsiębiorstw prywatnych oraz 5) rynku sprzedaży paliwa. (3) Okazjonalny krajowy i międzynarodowy transport pasażerski jest regulowany rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009; każde przedsiębiorstwo posiadające licencję unijną ma dostęp do rynku bez żadnych ograniczeń. Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha 23 00-580 Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles/Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgium Telephone: 00-32 (0) 2 299.11.11.

(4) Działalność w dziedzinie rozkładowego transportu drogowego osób w Polsce reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (i inne akty wykonawcze) 1. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, jedynie podmioty, które wcześniej uzyskały licencję na wykonywanie transportu drogowego mogą świadczyć usługi transportowe, w tym w zakresie transportu pasażerów. Licencję na wykonywanie regionalnego i krajowego transportu drogowego przyznaje i wydaje organ odpowiedzialny za zarządzanie jednostką administracyjną, na terenie której przedsiębiorstwo transportowe ma zamiar oferować swoje usługi (wojewoda, burmistrz, prezydent miasta, itp.). Minister właściwy do spraw transportu wydaje licencje na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego. (5) Zgodnie z ustawą, w licencji nie przyznaje się przedsiębiorstwu wyłącznego prawa do obsługi danej linii ani nie upoważnia się go do otrzymania rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych. W rezultacie między przedsiębiorstwami autobusowymi panuje silna konkurencja jeżeli chodzi o obsługę rentownych linii. Ponadto władze odpowiedzialne za wydanie licencji mogą odmówić licencji, jeżeli planowana linia rozkładowa stanowi zagrożenie dla istniejących już regularnych linii, z wyjątkiem sytuacji, kiedy linie te są obsługiwane tylko przez jednego przewoźnika lub jedną grupę transportową. (6) Dostawcy usług transportowych w dziedzinie usług publicznych, za których odpowiedzialne są odrębne organy administracji (na przykład dostawcy świadczący usługi przewozu dzieci do szkół) wybierani są w drodze otwartych przetargów organizowanych przez właściwe organy administracji publicznej. 2.2. Beneficjent (7) PKS SwS ma siedzibę w Świdwinie, w województwie zachodniopomorskim będącym regionem kwalifikującym się do pomocy regionalnej na mocy art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE 2. (8) Spółka działa głównie na rynku lokalnym, oferując przede wszystkim rozkładowe regionalne usługi transportowe, jak również codzienny dowóz dzieci do szkół. Świadczy jednak również okazjonalnie usługi w zakresie przewozów na zlecenie i wynajmu autobusów. W 2009 r. jej udział w krajowym rynku pasażerskiego transportu drogowego wyniósł 0,3%. Udział w rynku regionalnym, na którym spółka prowadzi działalność, oszacowano na około 7% (liczba pasażerów rocznie). (9) PKS SwS stanowi w całości własność państwa. Spółka powstała w 1991 r. W tym samym roku rozpoczęła ona działalność w zakresie usług transportowych. Od dnia 1 lipca 2009 r. przedsiębiorstwo działa jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest ono następcą przedsiębiorstwa posiadającego w przeszłości monopol na wykonywanie transportu regionalnego. 1 2 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 4 grudnia 2007 r. w sprawie wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem transportu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych (Dz. U. Nr 235, poz. 1726 ze zm.) Zgodnie z przepisami określonymi w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2005 r. w sprawie homologacji typu pojazdów samochodowych i przyczep (Dz. U. Nr 238, poz. 2010, ze zm.). Zob. decyzja Komisji z dnia 13.9.2006 r. w sprawie N 531/2006: Polska Krajowa mapa pomocy regionalnej na lata 2007-2013 (Dz.U. C 256 z 24.10.2006, s. 6). 2

(10) Na dzień 30 września 2011 r. spółka zatrudniała 70 osób. Jako własność państwa, uważana jest za duże przedsiębiorstwo 3. 2.3. Trudności finansowe 2.3.1. Trudności finansowe PKS SwS (11) Od 2009 r. PKS SwS znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. W poniższej tabeli przedstawiono główne wskaźniki finansowe spółki za lata 2009 2011. Tabela 1: sytuacja finansowa spółki w latach 2009-2011 2009 2010 2011 (30.09.2011) Obrót 7 616 437 PLN 8 312 026 PLN 6 168 638 PLN Wynik finansowy netto 12 412 PLN 2 337 PLN - 363 730 PLN Pasywa 1 071 957 PLN 1 716 355 PLN 1 865 219 PLN Koszty z tytułu odsetek 24 083 PLN 23 764 PLN 41 070 PLN EBITDA 547 346 PLN 320 931 PLN - 29 475 PLN Wartość aktywów netto 1 336 881 PLN 1 338 867 PLN 975 137 PLN 2.3.2. Przyczyny trudności PKS SwS (12) Władze polskie przekazały poniższą listę czynników wpływających na trudną sytuację finansową spółki: przestarzały tabor i infrastruktura, które doprowadziły do podwyższenia kosztów operacyjnych spółki, a jednocześnie wywarły znaczny negatywny wpływ na skuteczność i jakość usług; zwiększenie dostępności indywidualnych środków transportu tj. samochodów prywatnych; wyższe koszty paliwa, co jest związane z utrzymywaniem wysoce nieefektywnego taboru; niewystarczający kapitał własny, przez co spółka nie może przeprowadzić modernizacji sprzętu i restrukturyzacji za pomocą własnych środków; silna konkurencja ze strony małych i średnich przedsiębiorstw transportowych polskie władze stwierdziły, że spółka jest zagrożona nieuczciwą konkurencją, wynikającą głównie z nieformalnych przewozów wykonywanych przez małe niezarejestrowane przedsiębiorstwa, tj. zabieranie pasażerów z przystanków należących do spółki na kilka minut przed planowanym przyjazdem autobusu. Mając na uwadze, że przedsiębiorstwa te nie ponoszą żadnych kosztów (tj. obciążeń administracyjnych, jak również kosztów utrzymania infrastruktury), mogą oferować swoje usługi po niższych cenach niż PKS SwS. 3 Artykuł 3 ust. 4 załącznika I do zalecenia Komisji dotyczącego definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 124 z 20.5.2003). 3

2.4. Środek pomocy (13) Władze polskie zgłosiły pomoc restrukturyzacyjną w kwocie 400 000 PLN (ok. 91 000 EUR). (14) Pomoc ma zostać udzielona przez Ministra Skarbu Państwa z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców w formie dotacji bezpośredniej. Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców jest bezpośrednio finansowany z budżetu państwa. 2.5. Plan restrukturyzacji (15) Zgłoszona restrukturyzacja PKS SwS obejmuje lata 2011-2015 i powinna, zdaniem władz polskich, umożliwić przywrócenie długoterminowej rentowności spółki. Poniżej wymieniono działania, które należy podjąć. 2.5.1. Restrukturyzacja majątkowa W dniu 30 września 2011 r. PKS SwS posiadało tabor składający się z 42 autobusów. Spółka planuje zakup 4 autobusów (posiadających 28-35 miejsc), aby zastąpić najstarsze pojazdy (7 autobusów z 40-55 miejscami) wykorzystywane przez spółkę w chwili obecnej (koszt tego działania wynosi 800 000 PLN); szacuje się, że wymiana autobusów powinna doprowadzić do zmniejszenia kosztów utrzymania autobusów, jak również do oszczędności w związku z należnymi podatkami drogowymi i paliwowymi. 2.5.2. Aspekty organizacyjne (16) Plan restrukturyzacji przewiduje również ograniczenie rozkładowego transportu pasażerskiego. Obecnie spółka obsługuje 72 regularne linie obejmujące łącznie długość 3 364 km. Do końca 2015 r. zmniejszy się ona o ok. 250-300 km (co stanowi ograniczenie działalności transportowej spółki o 7,4-8,9%). (17) Ponadto w wyniku sprzedaży autobusów używanych przez spółkę, ilość miejsc, które posiada łącznie jej tabor, spadnie z 1 817 do 1 572 w 2015 r. 2.5.3. Plan finansowy przedsiębiorstwa (18) Dane finansowe przedstawiono oddzielnie dla scenariusza realistycznego, optymistycznego i pesymistycznego. Scenariusz realistyczny przedstawiono w poniższej tabeli: Tabela 2: wyniki finansowe w latach 2011-2014 w scenariuszu realistycznym, w PLN 2011 2012 2013 2014 Obrót (z działalności komercyjnej) 8 471 712 8 919 899 9 267 665 9 579 677 Zysk/strata z działalności - 57 318-186 196-2 394 125 563 komercyjnej Zysk/strata netto - 115 262-248 339-96 124 27 407 Wartość aktywów netto 1 223 604 975 265 893 560 916 856 4

2.6. Koszty restrukturyzacji i źródła finansowania (19) Szacunkowe koszty środków restrukturyzacyjnych wynoszą 800 000 PLN (ok. 182 000 EUR). (20) Plan restrukturyzacji przewiduje, że koszty restrukturyzacji zostaną sfinansowane poprzez zgłoszoną dotację Skarbu Państwa w kwocie 400 000 PLN. (21) Spółka będzie miała wkład w koszty restrukturyzacji bezpośrednio w kwocie 400 000 PLN ze środków pochodzących z pożyczki bankowej władze polskie przedstawiły kopię stosownej umowy. 2.7. Środki wyrównawcze (22) Plan restrukturyzacji PKS SwS przewiduje, że w ramach środków wyrównawczych w odniesieniu do zgłoszonej pomocy, spółka wstrzyma działalność na następującej linii przynoszącej zysk: Świdwin Osowo Świdwin. (23) Linia, która ma zostać wycofana, jest rentowna, a osiągnięty zysk przedstawiono w tabeli poniżej. Tabela 3: Trasa 71 Świdwin Osowo Świdwin Rok Scenariusz Przychody (PLN/km) Wydatki Zysk (PLN/km) (PLN/km) PLN 2008 rzeczywiste dane 3,34 2,66 0,79 5 638 2009 rzeczywiste dane 3,47 3,03 0,44 3 098 2010 rzeczywiste dane 5,04 2,85 2,19 14 051 2011 (01-09) rzeczywiste dane liczbowe 5,33 3,14 2,19 8 193 3. OCENA POMOCY 3.1. Pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (24) Komisja musi ocenić, czy środek zgłoszony przez władze polskie stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, zgodnie z którym (z) zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w Traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. (25) Zgłoszony środek pomocy obejmuje zasoby państwowe przyznane przez Ministra Skarbu Państwa, który, na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 2 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji z dnia 30 sierpnia 1996 r. 4, jest właściwy do subsydiowania przedsiębiorstw w trudnej sytuacji. Subwencja stanowi wybiórczą korzyść, ponieważ zapewni PKS SwS środki, których spółka w przeciwnym razie nie byłaby w stanie uzyskać na rynku ze względu na trudności finansowe, z jakimi się zmaga. 4 Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.) 5

(26) W przypadku, gdy państwo członkowskie przyznaje subwencję publiczną danemu przedsiębiorstwu, podaż usług transportowych tego przedsiębiorstwa nawet jeżeli świadczy ono jedynie usługi transportu lokalnego lub regionalnego, a nie świadczy usług transportowych poza państwem pochodzenia może z tego powodu zostać utrzymana na dotychczasowym poziomie lub zintensyfikowana, tak że przedsiębiorstwa mające siedzibę w innych państwach członkowskich będą miały mniejsze szanse na świadczenie usług transportowych na rynku tego państwa członkowskiego 5. (27) W związku z powyższym Komisja uznaje, że przedmiotowa dotacja bezpośrednia dla PKS SwS stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. 3.2. Obowiązujące przepisy (28) Jako że głównym celem pomocy jest przywrócenie długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji, zastosować można jedynie zwolnienie zawarte w art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, zezwalające na pomoc państwa przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych, o ile taka pomoc nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem. W związku z tym pomoc na restrukturyzację można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE jedynie wtedy, gdy spełnia ona kryteria określone w wytycznych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (zwanych dalej wytycznymi ) 6. 3.3. Zgodność pomocy z prawem (29) Władze polskie potwierdzają, ze pomoc na restrukturyzacje nie została przyznana przed uprzednim zaakceptowaniem jej przez Komisję. W związku z powyższym, dotrzymano obowiązku wynikającego z przepisu art. 108 ust. 3 TFUE. 3.4. Kwalifikowalność przedsiębiorstwa do otrzymania pomocy na restrukturyzację 3.4.1. Przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji (30) Z pkt 12 lit. a) oraz z pkt 14 wytycznych wynika, że jedynie przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji kwalifikują się do otrzymania pomocy na restrukturyzację. (31) Komisja stwierdza, że spółka nie spełnia warunków określonych w pkt 10 lit. a) wytycznych. Ponadto władze polskie poinformowały Komisję, że beneficjent pomocy nie spełnia również kryteriów określonych w prawie polskim w zakresie podlegania zbiorowej procedurze upadłościowej. PKS SwS nie kwalifikuje się zatem do otrzymania pomocy jako przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji w oparciu o warunki określone w pkt. 10 wytycznych. 5 6 Zob. wyrok z dnia 24 lipca 2003 r. w sprawie C-280/00, Altmark, Rec. [2003] ECR I-7727 pkt 77-78. Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2; Komunikat Komisji dotyczący przedłużenia okresu ważności Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz.U. C 156 z 9.7.2009, s. 3. 6

(32) Punkt 11 wytycznych stanowi jednak, że nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w pkt 10 wytycznych, przedsiębiorstwo może nadal być uznane za znajdujące się w trudnej sytuacji, w szczególności gdy występują typowe oznaki takiego stanu, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwiększanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie, rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto. (33) Komisja uważa, że PKS SwS jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji zgodnie z pkt 11 wytycznych, ponieważ w ciągu ostatnich trzech lat odnotowało zmniejszający się wynik finansowy netto (straty netto na dzień 30.9.2011), zmniejszającą się wartość aktywów netto, rosnące zadłużenie (jak i koszty z tytułu odsetek) oraz spadek EBITDA (zob. tabela 1). (34) Kolejnym czynnikiem wskazującym, że przedmiotowe przedsiębiorstwo należy uznać za znajdujące się w trudnej sytuacji jest fakt, że w ciągu ostatnich trzech lat PKS SwS odnotowało nadwyżkę zdolności w wysokości od 50 do 60% (tj. nie zostało wykorzystanych około 50/60% dostępnych zdolności przewozowych). Czynnik ten, w połączeniu z rosnącym zadłużeniem i rosnącymi kwotami odsetek (wyższe niż roczny zysk netto przedsiębiorstwa), jest dużą przeszkodą w inwestowaniu. Jak wspomniano powyżej, jedną z głównych przyczyn trudności przedsiębiorstwa jest utrzymywanie przestarzałego i kosztownego taboru autobusowego oraz przestarzała infrastruktura. Władze polskie twierdzą, że bez przeprowadzenia modernizacji taboru przedsiębiorstwo nie będzie w stanie konkurować z innymi firmami, a w związku z tym wkrótce zostanie wykluczone z rynku. (35) Ponadto zdaniem władz polskich Komisja powinna zwrócić uwagę na fakt, że w rzeczywistości spółka odnosiła straty netto od 2010 r., mimo że w rocznym sprawozdaniu finansowym wykazano wynik dodatni w wysokości 2 337 PLN (549 EUR). Aby osiągnąć ten skromny zysk, przedsiębiorstwo było zmuszone do sprzedaży mienia. Gdyby ta transakcja nie została przeprowadzona, wynik finansowy netto za 2010 r. wyniósłby -319 336 PLN (-74 260 EUR). (36) Zgodnie z przepisami pkt 12 wytycznych nowo utworzone przedsiębiorstwa nie kwalifikują się do pomocy na ratowanie lub restrukturyzację nawet wtedy, gdy ich pierwotna sytuacja finansowa jest niepewna. Zgodnie z wytycznymi przedsiębiorstwo uznaje się za nowo utworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpoczęciu działalności w danej dziedzinie. PKS SwS zostało utworzone i rozpoczęło działalność w 1991 r., zatem nie może ono być uważane za nowo utworzone przedsiębiorstwo. (37) Zgodnie z pkt 13 wytycznych przedsiębiorstwo należące do większej grupy kapitałowej w normalnych warunkach nie kwalifikuje się do pomocy na restrukturyzację, z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trudności przedsiębiorstwa wynikają z jego indywidualnej sytuacji i nie są wynikiem arbitralnego rozliczenia kosztów w ramach grupy oraz że trudności te są zbyt poważne, aby mogły być przezwyciężone przez samą grupę. Komisja stwierdza, że PKS SwS nie należy do żadnej grupy kapitałowej. 7

3.4.2. Przywrócenie długoterminowej rentowności (38) Aby środek został uznany za zgodny z rynkiem wewnętrznym na podstawie pkt 34-37 wytycznych, plan restrukturyzacji musi zawierać szczegółową analizę problemów, które doprowadziły do wystąpienia trudności oraz ustanawiać metody przywrócenia długoterminowej rentowności firmy w rozsądnych ramach czasowych. (39) Komisja stwierdza, że środki wymienione w planie restrukturyzacji mają na celu rozwiązanie określonych problemów, które doprowadziły do trudnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. W planie przedstawiono proces modernizacji znacznej części taboru autobusowego należącego do spółki i zmniejszenia zdolności przewozowej taboru o około 250 miejsc. Z jednej strony zastosowanie środka powinno doprowadzić do zmniejszenia kosztów operacyjnych, a z drugiej umożliwi ono spółce świadczenie bardziej solidnych usług oraz poszerzenie oferty. (40) Władze polskie przedstawiły plan finansowy przedsiębiorstwa na lata 2011 2015, w którym opisano trzy scenariusze (scenariusz realistyczny, pesymistyczny i optymistyczny), w oparciu o różne założenia rynkowe. Komisja stwierdza, że proponowane środki restrukturyzacyjne powinny umożliwić spółce odzyskanie rentowności oraz że plan oparty jest na realistycznych założeniach. (41) Ponadto władze polskie przekazały wyniki badania rynku, zgodnie z którymi przedsiębiorstwo będzie mogło kontynuować działalność i utrzyma się na rynku przez okres co najmniej czterech lat, jeżeli przeprowadzi się wszystkie planowane inwestycje. (42) W oparciu o powyższe wyjaśnienia Komisja uważa, że planowane środki restrukturyzacyjne są w stanie przywrócić długoterminową rentowność spółki w rozsądnych ramach czasowych. (43) W związku z tym Komisja uważa, że pełna realizacja zaproponowanego planu powinna pozwolić na przywrócenie długoterminowej rentowności spółki i w związku z tym zachowanie zgodności z pkt 34 i nast. wytycznych. 3.4.3. Unikanie nadmiernego zakłócania konkurencji (44) Zgodnie z pkt. 38-42 wytycznych należy przyjąć środki w możliwie największym stopniu łagodzące potencjalny negatywny wpływ pomocy na warunki handlowe. Pomoc nie powinna nadmiernie zakłócać konkurencji. Oznacza to ograniczenie obecności spółki na rynkach jej działalności po zakończeniu okresu restrukturyzacji. (45) Środki wyrównawcze powinny być proporcjonalne do zakłócających skutków pomocy oraz w szczególności do wielkości i względnego znaczenia przedsiębiorstwa na jego rynku lub rynkach. Zakres środków wyrównawczych musi zostać ustalony indywidualnie i z uwzględnieniem celu przywrócenia długoterminowej rentowności firmy. Ponadto zgodnie z pkt 7 wytycznych Komisja zwróci się o podjęcie środków wyrównawczych minimalizujących negatywny wpływ pomocy na konkurentów. (46) Jeżeli chodzi o ocenę wielkości wkładu beneficjenta w ramach pomocy restrukturyzacyjnej, warunki udzielenia takiej pomocy przedsiębiorstwom znajdującym się na obszarach objętych pomocą i kwalifikujących się do otrzymania 8

pomocy regionalnej mogą być mniej rygorystyczne również w odniesieniu do wdrożenia środków wyrównawczych (pkt 55 i 56 wytycznych). Analizując wpływ pomocy na restrukturyzację na rynek i konkurencję, Komisja stwierdza, że PKS SwS znajduje się w obszarze objętym pomocą. (47) Do celów oceny adekwatności środków wyrównawczych (opisanych w pkt 2.7 niniejszej decyzji) Komisja odnotowuje następujące fakty: (48) W odniesieniu do obecności spółki na rynku okazjonalnego krajowego i międzynarodowego transportu autobusowego oraz transportu pracowników do miejsca pracy, rynki te są otwarte dla konkurencji, prowadzi na nich działalność znacząca liczba przedsiębiorstw, a udział rynkowy beneficjenta jest znikomy. W związku z tym nie jest konieczne podejmowanie środków wyrównawczych na tych rynkach. (49) W odniesieniu do obecności spółki na rynku rozkładowego transportu regionalnego, Komisja uważa, że planowane wycofanie jednej rentownej linii w latach 2011 2015 zmniejszy przychody i zyski spółki w tym samym okresie i ograniczy udział przedsiębiorstwa w rynku lokalnego transportu drogowego. Władze polskie przekazały Komisji dane świadczące o rentowności wyżej wymienionej linii w ciągu ostatnich czterech lat. Mając na uwadze trudną sytuację finansową spółki (tj. negatywny wynik finansowy w ciągu ostatnich dwóch lat w połączeniu z innymi niekorzystnymi czynnikami) Komisja uznała, że proponowany środek może zostać uznany za rzeczywisty i stanowi w tym przypadku środek wyrównawczy w odniesieniu do przedmiotowej pomocy. Środek ten umożliwi konkurentom przejęcie rentownej linii, udostępnionej przez beneficjenta. (50) W związku z powyższym Komisja uznaje, że obecność przedsiębiorstwa na rynku regionalnego rozkładowego transportu autobusowego jest ograniczana, a efekt zakłócający pomocy dla konkurentów jest niewielki dzięki wycofaniu się przedsiębiorstwa z obsługi jednej z rentownych linii na rzecz konkurentów. Komisja stwierdza również, że z uwagi na niewielką kwotę pomocy (w wysokości 91 000 EUR) zakłócenia konkurencji będą bardzo ograniczone. (51) W odniesieniu do obecności spółki na rynku usług przewozu dzieci do szkół i innych usług publicznych realizowanych przez władze lokalne, Komisja zauważa, że organizowanie przetargów otwartych w regularnych odstępach czasu gwarantuje, że konkurenci mają możliwość wpływania na udział rynkowy beneficjenta. Komisja przyznaje, że dzięki pomocy beneficjent może być w stanie oferować przez ograniczony czas niższe ceny, ponieważ spółka będzie dysponować nowszymi autobusami nabytymi dzięki dotacji publicznej. Jednak w art. 55 ust. 3 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi 7 ustanowiono środek zaradczy w takim przypadku. Jednocześnie PKS SwS nie jest obecnie wydajnym przedsiębiorstwem, więc nawet w przypadku 7 Dz.U. L 134 z 30.4.2004, s. 114. Zgodnie z art. 55 ust. 3 dyrektywy (I)nstytucja zamawiająca, która stwierdzi, że oferta jest rażąco niska ze względu na fakt otrzymania przez oferenta pomocy państwowej, może odrzucić taką ofertę jedynie po konsultacji z oferentem, jeżeli nie jest on w stanie udowodnić w dostatecznym, wyznaczonym przez tę instytucje terminie, że pomoc ta została mu przyznana w sposób zgodny z prawem. W przypadku odrzucenia oferty w takich okolicznościach, instytucja zamawiająca powiadamia o tym fakcie Komisję. 9

przyznania pomocy jest mało prawdopodobne, że w przetargach zdoła ono zaoferować niższe ceny niż konkurenci. (52) Rynek regionalnego rozkładowego transportu pasażerskiego charakteryzuje się wyższymi barierami wejścia niż rynek usług w zakresie transportu szkolnego z uwagi na fakt, że na tym pierwszym konieczne jest uzyskanie licencji (której dana spółka może nie otrzymać, jeżeli wejście nowego konkurenta zagraża rentowności istniejącego przewoźnika) oraz wyrobienie sobie dobrej reputacji na danej linii. Według władz polskich usługi w zakresie transportu szkolnego stanowią nieznaczną część działalności przedsiębiorstwa, a w jego planie operacyjnym nie przewiduje się rozszerzenia działalności w tej dziedzinie. W świetle powyższego oraz mając na uwadze niskie bariery wejścia na rynek usług w zakresie transportu szkolnego, Komisja stwierdza, że w tym przypadku nie jest konieczne zastosowanie środków wyrównawczych. (53) W związku z tym Komisja uważa, że zaproponowany środek wyrównawczy jest wystarczający, aby zagwarantować, że negatywny wpływ pomocy państwa na warunki handlowe będzie minimalny. Komisja uwzględnia również fakt, że przedsiębiorstwo ma swoją siedzibę i działa w obszarze objętym pomocą oraz że jego nieprzerwana działalność, prowadzona w sposób trwały, ma pozytywny wpływ na mobilność w regionie. (54) W związku z tym zaproponowany środek wyrównawczy jest zgodny z pkt. 38 42 wytycznych. 3.4.4. Ograniczenie pomocy do niezbędnego minimum, wkład własny (55) Zgodnie z postanowieniami zawartymi w pkt 43 45 wytycznych pomoc musi być ograniczona do ścisłego minimum niezbędnego do przeprowadzenia restrukturyzacji, a od beneficjentów pomocy oczekuje się znaczącego wkładu w proces restrukturyzacji ze środków własnych lub zewnętrznych źródeł finansowania na warunkach rynkowych. (56) Wkład własny spółki w koszta restrukturyzacji wyniesie 400 000 PLN i zostanie sfinansowany w całości ze środków pochodzących z pożyczki bankowej, w odniesieniu do której władze polskie przedstawiły stosowne dokumenty poświadczające. Komisja może zaakceptować wkład własny w postaci środków pochodzących z pożyczki bankowej, jako że stanowi to zewnętrzne źródło finansowania na warunkach rynkowych, o którym mowa w pkt 43 wytycznych. (57) Na tej podstawie Komisja odnotowuje, że wkład własny, o którym mowa powyżej, odpowiada 50% kosztów restrukturyzacji, zgodnie z wymogami zawartymi w wytycznych. (58) Ponadto Komisja stwierdza, że pomoc ogranicza się do sfinansowania środków (zakup 4 nowych autobusów), które są ściśle niezbędne do przywrócenia długoterminowej rentowności spółki. (59) Biorąc pod uwagę fakt, że wkład własny stanowi 50% kosztów restrukturyzacji, a pomoc jest ograniczona do finansowania środków ściśle niezbędnych do przywrócenia 10

długoterminowej rentowności spółki, Komisja dochodzi do wniosku, że pomoc jest ograniczona do minimum. 3.4.5. Zasada jednorazowej pomocy ( pierwszy i ostatni raz ) (60) Komisja przyjmuje do wiadomości poświadczenie władz polskich, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat spółka nie otrzymała pomocy na ratowanie lub restrukturyzację ani jakiejkolwiek innej nielegalnej pomocy państwa. Na tej podstawie Komisja uznaje, że spółka spełnia wymóg dotyczący zasady jednorazowej pomocy określony w pkt 72 i nast. wytycznych. 4. DECYZJA W związku z powyższym Komisja postanowiła uznać zgłoszoną pomoc na restrukturyzację PKS SwS za zgodną z rynkiem wewnętrznym w myśl postanowień art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE w oparciu o wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw. W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na publikację pełnej treści niniejszego pisma w języku oryginału na stronie internetowej http://ec.europa.eu/eu_law/state_aids/state_aids_texts_pl.htm. Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Greffe B-1049 Brussels Fax No: +32-2-296.12.42 Z poważaniem, W imieniu Komisji Joaquín Almunia Wiceprzewodniczący 11