Warszawa, 09.01.2014. Pan Dariusz Kapusta Dyrektor Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Al. Jerozolimskie 65/79 00-697 Warszawa Sprawozdanie z realizacji projektu nr PO KL.01.02.00-035/11 POMOCNA DŁOŃ. Weryfikacja systemu mentorskiego jako procesu umożliwiającego podjęcie pracy przez osoby niepełnosprawne umysłowo na polskim rynku pracy w 2013 roku. W związku z otrzymanym pismem CRZL-SME-4041-4(20/13/KŁU z dn. 18.12.2013. składamy sprawozdanie z realizacji projektu Pomocna Dłoń w 2013 roku. I. IFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI PROJEKTU. 1. Osiągnięte rezultaty projektu. a. Projekt POMOCNA DŁOŃ. Weryfikacja systemu mentorskiego jako procesu umożliwiającego podjęcie pracy przez osoby niepełnosprawne umysłowo na polskim rynku pracy rozpoczął się w październiku 2012 r. Na przełomie marca i kwietnia zakończono I etap projektu ( Diagnoza sytuacji ) i złożono strategię wdrażania produktu. Pismem z dn. 23 lipca 2013 Strategia została zaakceptowana. b. Przygotowano wstępną wersję produktu finalnego - Podręcznik dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na rynek pracy do sektora społecznego. c. Przeprowadzono badania diagnozujące obecny stan zatrudnienia osób upośledzonych umysłowo na polskim rynku pracy oraz bariery utrudniające im wejście na ten rynek. Przeprowadzone badania ilościowe przygotowały grunt do przeprowadzenia pogłębionych badan jakościowych badających podskórne, świadomościowe aspekty trudnej sytuacji osób upośledzonych umysłowo na rynku pracy. W badanej próbie znalazły się jednak osoby, które mają pozytywne lub negatywne doświadczenia związane z (najczęściej krótkotrwałym) zatrudnieniem. Informacje dotyczące ich sytuacji wskazują na potrzebę objęcia tego typu badaniem w fazie testowania. Chcemy wykorzystać szansę związaną ze znalezieniem tych osób i
równolegle monitorować przebieg ich zatrudnienia. Nasz projekt ma charakter punktowego wsparcia bardzo wąskiej grupy uczestników. Na grupie tej przetestujemy innowacyjny produkt naszego projektu, czyli zatrudnienie osób niepełnosprawnych intelektualnie w sektorze socjalnym, w systemie mentorskim. Natomiast osoby niepełnosprawne intelektualnie mające inne doświadczenia związane z zatrudnieniem niż te, które proponujemy uczestnikom w naszym projekcie, będą stanowiły grupę kontrolną wobec grupy uczestników. d. Przygotowano moduły szkoleniowe; opracowano tematy, które są w nich zawarte. e. Zakończono cykl 24-godzinnych szkoleń dla kadry terapeutyczno pedagogicznej. f. Rozpoczęto cykle szkoleń dla Trenerów Pracy, Osób z ZD i ich rodziców / opiekunów. 2. ( ) 3. ( ) 4. Działania zrealizowane w czasie trwania projektu. a) Wykonanie kwerendy badań na temat zatrudnienia osób niepełnosprawnych (w tym upośledzonych umysłowo) na przestrzeni ostatnich 10 lat. b) Wykonanie 150 wywiadów standaryzowanych z osobami niepełnosprawnymi na temat ich doświadczeń na rynku pracy; przygotowano raport. c) Przeprowadzenie krótkich wywiadów z 20 decydentami na temat ich poglądów o formach wsparcia dla osób niepełnosprawnych poszukujących zatrudnienia. Opracowano wyniki i przygotowano raport. d) Działania promocyjne: opracowanie i wydruk broszur informacyjnych, plakatów, materiałów do oznaczania pomieszczeń, kreacja strony www. e) Stworzenie bazy polskich ośrodków pomocowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. f) Szkolenie w zakresie równych praw kobiet i mężczyzn dla Zespołu Projektowego. g) Przeprowadzono serię spotkań informacyjno promocyjnych o projekcie, w trakcie których dokonano m. in. rekrutacji przyszłych uczestników. Odbywały się m.in w Sowarzyszeniu Bardziej Kochani, szkołach specjalnych, Warsztatach Terapii Zajęciowej, Zakładach Aktywizacji Zawodowej, na Uniwersytecie Warszawskim. h) Upowszechniano informacje o Projekcie w trakcie spotkań, konferencji, festynów organizowanych w środowiskach związanych z osobami Upośledzonymi, na stronach internetowych projektu i Partnera Stowarzyszenia Bardziej Kochani.
i) Przygotowano wstępną wersję Podręcznika dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na na rynek pracy do sektora społecznego. j) Opracowano Strategię wdrażania produktu. k) Rozpoczęto i zakończono cykl 24-godzinnych szkoleń dla kadry terapeutyczno pedagogicznej projektu. l) Rozpoczęto szkolenia dla Trenerów Pracy. m) Rozpoczęto szkolenia dla osób z Zespołem Downa. n) Rozpoczęto szkolenia dla rodziców i opiekunów osób z Zespołem Downa. o) Przygotowano plan wizyty studyjnej we wzorcowym ośrodku pomocowym w Jarosławiu. 5. Opis strategii. Strategia polega na przygotowaniu i przetestowaniu produktu jakim jest program wprowadzenia osób upośledzonych umysłowo (z zespołem Downa) na rynek pracy w systemie mentorskim. Osoby te będą pracowały w niewielkim wymiarze godzin w ośrodkach opiekuńczych jako pomocnicy opiekunów osób starszych. Te z osób, które SA uczestnikami Warsztatu Terapii Zajęciowej nie utracą statusu uczestnika WTZ. Przed przystąpieniem do pracy przez osoby z ZD, wszyscy uczestnicy Projektu przejdą cykl szkoleń (kadra terapeutyczno-pedagogiczna, trenerzy pracy, osoby z ZD i ich rodzice, mentorzy) a także będą uczestniczyć w wyjazdach instruktażowych do wzorcowych ośrodków w Polsce i za granicą. 6. Harmonogram. Kamienie milowe II etapu projektu wg harmonogramu dołaczonego do Strategii wdrażania. l.p kamień milowy data zakończenia 1 szkolenia kadry terapeutyczno-pedagogicznej czerwiec 2013 2 szkolenia trenerów pracy, osób ZD i ich rodziców listopad 2013 3 szkolenia mentorów luty 2014 4 wyjazdy do wzorcowych ośrodków w kraju i za granicą czerwiec 2014 5 świadczenie pracy przez osoby ZD listopad 2014 6 opracowanie ostatecznej wersji produktu finalnego, po ewaluacji zewnętrznej grudzień 2014
7 Walidacja produktu finalnego styczeń 2015 8 Działania upowszechniające i włączające marzec 2015 7. Rozpoczęte cykle szkoleń. a) Wsparcie szkoleniowe 24-godzinne, rozpoczęte i zakończone, dla 31-osobowej kadry terapeutyczno pedagogicznej: "Społeczeństwo obywatelskie, III sektor, organizacje działające na rzecz osób z upośledzeniem umystowym"; "Polityka zarządzania różnorodnością"; "Metodyka pracy z osobami upośledzonymi umysłowo poza szkołą"; "Specyfika zinstytucjonalizowanej opieki nad osobami starszymi"; "Prawne aspekty zatrudniania osób upośledzonych umysłowo w domach opieki dla osób starszych" Komunikacja w małej grupie; rozwiązywanie konfliktów; elementy asertywności; jak pracować z osobami zależnymi ; "Trener pracy - specyfika zawodu w Polsce" Szkolenie cieszyło się ogromnym zainteresowaniem, na co wskazuje łatwość w rekrutacji uczestników oraz pozytywne oceny zawarte w ankiecie ewaluacyjnej. b) Wsparcie szkoleniowe dla rodziców i opiekunów osób z Zespołem Downa: "Jak przygotować dorosłe dziecko z ZD do samodzielności". c) Wsparcie szkoleniowe dla 16 (+ 2 rezerwowe) osób z Zespołem Downa: "Jak rozmawiać z osobami z ZD o starości". d) Wsparcie szkoleniowe dla Trenerów Pracy wyłonionych spośród 30 osobowej kadry terapeutyczno pedagogicznej: "Korzyści z różnorodności dla pracodawców". "Z Warsztatu Terapii Zajęciowej do aktywnego życia w społeczeństwie i rozwoju zawodowego". Początkowo założono, że w szkoleniu będzie uczestniczyło 8 Trenerów Pracy. Ze względu na duże zainteresowanie tematyką szkoleń Zespół projektowy postanowił, że w szkoleniu mogą
uczestniczyć wszyscy chętni (co nie generuje dodatkowych kosztów), a rekrutacja do dalszego udziału w projekcie (8 osób + 2 rezerwowe) nastąpi po zakończeniu tego cyklu szkoleń. 8. W 2013 roku nie odbywały się wizyty studyjne. Najbliższa przewidziana jest w I kwartale 2014. 9. Projekt posiada stronę internetową pod adresem www. pomocnadlon-projekt.eu 10. Realizujemy projekt innowcyjno testujący. Przeprowadzone badania w I etapie diagnozy wśród 150 respondentów miały za zadanie wskazanie błędnego założenia tożsamości potrzeb osób niepełnosprawnych ale sprawnych intelektualnie i osób upośledzonych umysłowo. Po planowanym przeprowadzeniu pogłębionych 60 wywiadów narracyjnych z 20 osobami ZD i osobami z ich otoczenia, wyniki zostaną poddane analizie statystycznej i jakościowej. Dane będą ogólnodostępne na stronie Projektu. Staną się też podstawą do publikacji naukowej na ten temat. 11. Znaczącą zmianą w Projekcie jest poszerzenie Partnerstwa o samorządowy Dom Pomocy Społecznej. Wynikało to z braku możliwości wprowadzenia do pracy w Domu Opieki Grazyna grupy 16 osób z ZD i 8 trenerów pracy bez dezorganizacji działalności Domu. Pozostałe założenia projektu pozostają bez zmian. 12. Po zatwierdzeniu Strategii pierwszym etapem fazy testowania jest cykl szkoleń dla uczestników. Udział rozpoczęła zgodna ze wskaźnikami - liczba osób: 31 osób kadry T-P, 18 osób ZD, 18 rodziców i opiekunów, 12 Trenerów Pracy. Na koniec 2013 roku planowana wartość wskaźników jest osiągnięta. 13. W ramach projektu powstały dotychczas: a. Broszura informacyjna o idei systemu mentorskiego wykorzystywana na spotkaniach informacyjno -promocyjnych przy rekrutacji kandydatów do udziału w projekcie. b. Informacja o idei systemu mentorskiego umieszczona na stronie projektu. c. Kwerenda badań na temat zatrudnienia osób niepełnosprawnych (w tym upośledzonych umysłowo) na przestrzeni ostatnich 10 lat wykorzystana w Strategii wdrażania produktu. d. I część filmu dotyczącego projektu, opisująca ideę systemu mentorskiego zamieszczona na stronie projektu.
e. Podręcznik dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na rynek pracy do sektora społecznego (wersja wstępna), dołączony do Strategii. f. 7 modułów szkoleniowych do przeprowadzenia kompletnego 24-godzinnego szkolenia dla kadry terapeutyczno pedagogicznej. g. Moduły szkoleniowe, dotychczas opracowane i przeprowadzone, w ramach cyklów szkoleń dla Trenerów pracy, osób z Zespołem Downa i ich rodziców. II. ZASADA KOMPLEMENTARNOŚCI Rozwiązania w ramach projektu mające na celu realizację zasady komplementarności. W trakcie testowania produktu rozpoczęliśmy wymianę doświadczeń z Grupą Sterującą projektów: Innowacyjny model aktywizacji zawodowej uczestników WTZ. Produktem finalnym tego projektu będzie gotowy do wdrożenia model zakładania i prowadzenia Spółdzielni Socjalnych osób prawnych przy Warsztatach Terapii Zajęciowej, przy współpracy lokalnego środowiska (partnerstw publicznych prywatnych społecznych), komplementarny do bieżących programów WTZ, wykorzystujący m.in. praktykę zleceń zadań publicznych, instrumenty prawne(klauzule społeczne) i rozwiązania funkcjonujące w UE. Trener Pracy jako sposób na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Celem projektu jest podniesienie szans na zatrudnienie osób niepełnosprawnych poprzez wypracowanie, przetestowanie oraz wdrożenie ujednoliconych procedur naboru, szkolenia, monitorowania i zarządzania pracą Trenera Pracy, jako skutecznej formy aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Wraz z Beneficjentem i Partnerem Trener Pracy jako sposób. Zespół projektowy naszego Projektu stanowi grupę inicjatywną Polskiej Unii Zatrudniania Wspomaganego, której spotkanie założycielskie odbędzie się w styczniu 2014 r. III. RÓWNOŚĆ PŁCI, INTEGRACJA, INNOWACYJNOŚC. 1. Projekt jest skierowany do osób niepełnosprawnych intetelktualnie i ma na celu umożliwienie im przy spełnieniu odpowiednich warunków podjęcie pracy. W związku z tym włączanie problematyki równości płci do głównego nurtu polityki nie jest głównym tematem projektu. Zapewnienie równości szans płci odbywa się poprzez: Podjęcie działań na rzecz rekrutacji kadry na szkolenia T-P z zachowaniem proporcji K i M, biorąc pod uwagę sfeminizowanie zawodów. Zlecanie opracowań modułów szkoleniowych K i M w porównywalnych proporcjach. Rekrutację Mentorów w DPS, dla zachowania proporcji 4K i 4M. Rekrutacja osób z Zespołem Downa z zachowaniem równości płci. 2. Cały nasz projekt jest przedsięwzięciem podjętym w celu zwiększenia integracji w dziedzinie zatrudnienia i integracji społecznej grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, w tym osób niepełnosprawnych. 3. Komponent ponadnarodowy i innowacyjność.
W projekcie nie wystepuje aktualnie komponent ponadnarodowy. Innowacyjność. Zgodnie z definicją: Projekt innowacyjny (PI) - to projekt, którego celem jest poszukiwanie nowych, lepszych, efektywniejszych sposobów rozwiązywania problemów mieszczących się w obszarach wsparcia EFS. Projekt innowacyjny testujący (PIT) - to projekt, którego celem jest wypracowanie, upowszechnianie i włączenie do głównego nurtu polityki i praktyki nowych rozwiązań. Innowacyjność naszego projektu przejawia się w poniższych wymiarach: uczestnicy projektu osoby niepełnosprawne intelektualnie z Zespołem Downa, niekorzystające wcześniej z pomocy / wsparcia w zatrudnieniu na rynku pracy; problem - rozwiązanie problemu, który do tej pory nie był w wystarczającym stopniu uwzględniony w polityce państwa; brak narzędzi niepozwalający na rozwiązanie problemu braku zatrudnienia wśród osób upośledzonych. IV. KONTROLE W projekcie nie były przeprowadzane kontrole przez podmioty inne niż CRZL.