PO KL /11 POMOCNA DŁOŃ.

Transkrypt

1 Warszawa, Pani Anna Rodzeń-Kuczmarska Zastępca Dyrektora Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Ds. Wdrażania Projektów Al. Jerozolimskie 65/ Warszawa Sprawozdanie z realizacji projektu nr PO KL /11 POMOCNA DŁOŃ. Weryfikacja systemu mentorskiego jako procesu umożliwiającego podjęcie pracy przez osoby niepełnosprawne umysłowo na polskim rynku pracy w pierwszym półroczu 2014 roku. W związku z otrzymanym pismem CRZL-SME-405 6(2)/14/KŁU z dn r. składamy sprawozdanie z realizacji projektu Pomocna Dłoń w pierwszym półroczu 2014 roku. I. IFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI PROJEKTU. 1. Osiągnięte rezultaty projektu. a. Projekt POMOCNA DŁOŃ. Weryfikacja systemu mentorskiego jako procesu umożliwiającego podjęcie pracy przez osoby niepełnosprawne umysłowo na polskim rynku pracy rozpoczął się w październiku 2012 r. Na przełomie marca i kwietnia 2013 r. zakończono I etap projektu ( Diagnoza sytuacji ) i złożono strategię wdrażania produktu. Pismem z dn. 23 lipca 2013 Strategia została zaakceptowana. Obecnie trwa II etap projektu faza testowania. b. Przygotowano wstępną wersję produktu finalnego - Podręcznik dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na rynek pracy do sektora społecznego. c. Przeprowadzono badania diagnozujące obecny stan zatrudnienia osób upośledzonych umysłowo na polskim rynku pracy oraz bariery utrudniające im wejście na ten rynek. Przeprowadzone badania ilościowe przygotowały grunt do przeprowadzenia pogłębionych badań jakościowych badających podskórne, świadomościowe aspekty trudnej sytuacji osób upośledzonych umysłowo na rynku pracy. W badanej próbie znalazły się jednak osoby, które mają pozytywne lub negatywne doświadczenia związane z (najczęściej krótkotrwałym)

2 zatrudnieniem. Informacje dotyczące ich sytuacji wskazują na potrzebę opisania tego typu doświadczeń w fazie testowania. Nasz projekt ma charakter punktowego wsparcia bardzo wąskiej grupy uczestników. Na grupie tej testujemy innowacyjny produkt naszego projektu, czyli zatrudnienie osób niepełnosprawnych intelektualnie w sektorze socjalnym, w systemie mentorskim. Natomiast osoby niepełnosprawne intelektualnie mające inne doświadczenia związane z zatrudnieniem niż te, które proponujemy uczestnikom w naszym projekcie, stanowią grupę kontrolną wobec grupy uczestników. d. Przeprowadzono 20 krótkich wywiadów z decydentami na temat ich poglądów na rozwiązania w zakresie polityki zatrudnieniowej osób upośledzonych umysłowo. Wyniki tego badania zawarto w raporcie. e. Przygotowano moduły szkoleniowe; opracowano tematy, które są w nich zawarte. f. Zakończono cykl szkoleń dla kadry terapeutyczno pedagogicznej, dla trenerów pracy, dla mentorów oraz dla osób z zespołem Downa i ich rodziców. g. W dniu r. rozpoczęto realizację kolejnego kamienia milowego: świadczenie pracy przez osoby z zespołem Downa. 2. ( ) 3. ( ) 4. Działania zrealizowane w czasie trwania projektu. a) Wykonanie kwerendy badań na temat zatrudnienia osób niepełnosprawnych (w tym upośledzonych umysłowo) na przestrzeni ostatnich 10 lat. b) Wykonanie 150 wywiadów standaryzowanych z osobami niepełnosprawnymi (100 osób upośledzonych umysłowo, 50 osób niepełnosprawnych fizycznie) na temat ich doświadczeń na rynku pracy; przygotowano raport. c) Przeprowadzenie krótkich wywiadów z 20 decydentami na temat ich poglądów o formach wsparcia dla osób niepełnosprawnych poszukujących zatrudnienia. Opracowano wyniki i przygotowano raport. d) Działania promocyjne: opracowanie i wydruk broszur informacyjnych, plakatów, materiałów do oznaczania pomieszczeń, kreacja strony www. e) Stworzenie bazy polskich ośrodków pomocowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych. f) Szkolenie w zakresie równych praw kobiet i mężczyzn dla Zespołu Projektowego. g) Przeprowadzono serię spotkań informacyjno promocyjnych o projekcie, w trakcie których dokonano m. in. rekrutacji przyszłych uczestników. Odbywały się m.in w Sowarzyszeniu 2

3 Bardziej Kochani, szkołach specjalnych, Warsztatach Terapii Zajęciowej, Zakładach Aktywizacji Zawodowej, na Uniwersytecie Warszawskim. h) Upowszechniano informacje o Projekcie w trakcie spotkań, konferencji, festynów organizowanych w środowiskach związanych z osobami Upośledzonymi, na stronach internetowych projektu i Partnera Stowarzyszenia Bardziej Kochani. i) Przygotowano wstępną wersję Podręcznika dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na na rynek pracy do sektora społecznego. j) Opracowano Strategię wdrażania produktu. Działania zrealizowane w okresie sprawozdawczym k) Zakończono cykl szkoleń dla kadry terapeutyczno pedagogicznej, trenerów pracy, mentorów, osób z zespołem Downa i ich rodziców. l) Odbyto dwie wizyty studyjne we wzorcowych ośrodkach pomocowych - w Jarosławiu (6-8 marca 2014) oraz w Toruniu i Kołobrzegu (22-24 maja 2014). m) W okresie luty marzec 2014 trenerzy pracy odbyli 12-godzinne dyżury w partnerskich domach opieki nad osobami starszymi. n) Przeprowadzono 60 pogłębionych wywiadów na temat doświadczeń związanych z zatrudnieniem wśród 20 osób upośledzonych umysłowo. Oprócz wywiadu z daną osobą upośledzoną przeprowadzono również 2 kolejne wywiady z osobami z jej otoczenia społecznego (np. rodzic, terapeuta, psycholog, pracodawca), czyli sytuacja każdej z 20 osób jest opisana w 3 wywiadach, co daje 60 wywiadów. Obecnie kończy się transkrypcja wywiadów. Do końca III kwartału 2014 r. planujemy opracowanie raportu oraz napisanie artykułu naukowego na ten temat. o) Kwiecień maj 2014: przeprowadzono wizytację czterech Domów Pomocy Społecznej w Warszawie (w dwóch grupach). p) Przygotowano do druku artykuł Projekt Pomocna Dłoń jako innowacyjny sposób wprowadzania osób z zespołem Downa na rynek pracy w sektorze socjalnym. Artykuł został opublikowany w dwumiesięczniku Praca Socjalna nr. 3/2014. q) Przeprowadzono szkolenia z zakresu BHP dla osób z ZD i trenerów pracy r) Przygotowano dokumentację medyczną uprawniającą do pracy na stanowisku, gdzie jest kontakt z żywnością (badania na nosicielstwo, książeczki Sanepidu, potwierdzenie przez lekarza medycyny pracy) s) Od 7 czerwca 2014 rozpoczęło się świadczenie pracy przez osoby z zespołem Downa 5. Opis strategii. Strategia polega na przygotowaniu i przetestowaniu produktu jakim jest program wprowadzenia osób upośledzonych umysłowo (z zespołem Downa) na rynek pracy w systemie mentorskim. Osoby te będą pracowały w niewielkim wymiarze godzin w ośrodkach opiekuńczych jako pomocnicy opiekunów osób starszych. Te z osób, które są uczestnikami Warsztatu Terapii 3

4 Zajęciowej nie utracą statusu uczestnika WTZ. Przed przystąpieniem do pracy przez osoby z ZD, wszyscy uczestnicy Projektu uczestniczą w cyklu szkoleń (kadra terapeutyczno-pedagogiczna, trenerzy pracy, osoby z ZD i ich rodzice, mentorzy) a także uczestniczą w wyjazdach instruktażowych do wzorcowych ośrodków w Polsce i za granicą. 6. Harmonogram. Kamienie milowe II etapu projektu wg harmonogramu dołączonego do Strategii wdrażania. l.p kamień milowy data zakończenia 1 szkolenia kadry terapeutyczno-pedagogicznej czerwiec szkolenia trenerów pracy, osób ZD i ich rodziców listopad szkolenia mentorów luty wyjazdy do wzorcowych ośrodków w kraju i za granicą czerwiec świadczenie pracy przez osoby ZD listopad opracowanie ostatecznej wersji produktu finalnego, po ewaluacji zewnętrznej grudzień Walidacja produktu finalnego styczeń Działania upowszechniające i włączające marzec Zakończone cykle szkoleń. a) Wsparcie szkoleniowe 24-godzinne dla 31-osobowej kadry terapeutyczno pedagogicznej: "Społeczeństwo obywatelskie, III sektor, organizacje działające na rzecz osób z upośledzeniem umystowym"; "Polityka zarządzania różnorodnością"; "Metodyka pracy z osobami upośledzonymi umysłowo poza szkołą"; "Specyfika zinstytucjonalizowanej opieki nad osobami starszymi"; "Prawne aspekty zatrudniania osób upośledzonych umysłowo w domach opieki dla osób starszych" 4

5 Komunikacja w małej grupie; rozwiązywanie konfliktów; elementy asertywności; jak pracować z osobami zależnymi ; "Trener pracy - specyfika zawodu w Polsce" Szkolenie cieszyło się ogromnym zainteresowaniem, na co wskazuje łatwość w rekrutacji uczestników oraz pozytywne oceny zawarte w ankiecie ewaluacyjnej. b) Wsparcie szkoleniowe dla rodziców i opiekunów osób z Zespołem Downa: "Jak przygotować dorosłe dziecko z ZD do samodzielności". Śmiertelnie trudna gra spektakl teatralny Śmierć jako problem egzystencjalny Dorosłość osób z zespołem Downa Dobre praktyki: zatrudnienie osób upośledzonych umysłowo w ośrodkach i kołach PSOUU Warsztaty na temat różnorodności Rodzice byli bardzo zainteresowani. Wiadomość o szkoleniach rozeszła się szerokim echem w środowisku c) Wsparcie szkoleniowe dla 16 (+ 2 rezerwowe) osób z Zespołem Downa: "Jak rozmawiać z osobami z ZD o starości". Śmiertelnie trudna gra spektakl teatralny Jak rozmawiać z osobami z ZD o umieraniu Jak rozmawiać z osobami z ZD o dorosłości Dobre praktyki: zatrudnienie osób upośledzonych umysłowo w ośrodkach i kołach PSOUU Szkolenie cieszyło się stuprocentową frekwencją, osoby z ZD żywo uczestniczyły, były bardzo zainteresowane d) Wsparcie szkoleniowe dla 12 Trenerów Pracy (8 + 4 rezerwowych) wyłonionych spośród 30 osobowej kadry terapeutyczno pedagogicznej: "Korzyści z różnorodności dla pracodawców". "Z Warsztatu Terapii Zajęciowej do aktywnego życia w społeczeństwie i rozwoju zawodowego". Śmiertelnie trudna gra spektakl teatralny 5

6 Śmierć jako problem egzystencjalny 12-godzinny dyżur opiekuńczy w partnerskiej placówce pomocowej Dobre praktyki: zatrudnienie osób upośledzonych umysłowo w ośrodkach i kołach PSOUU Warsztaty na temat różnorodności Specyfika wspomagania pracy osób z ZD w Domach Opieki, na podstawie feedbacku. Doświadczenia z wzajemnych relacji między trenerami pracy a mentorami podczas 12- godzinnych dyżurów. Podsumowanie cyklu szkoleń. Trenerzy pracy bardzo dobrze ocenili szkolenia, o czym świadczą ankiety ewaluacyjne. e) Wsparcie szkoleniowe dla Mentorów Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną Społeczeństwo obywatelskie. Struktury samorządowe i pozarządowe w demokracji. Młodzież z ZD portret pokolenia. Śmiertelnie trudna gra spektakl teatralny Śmierć jako problem egzystencjalny Dobre praktyki: zatrudnienie osób upośledzonych umysłowo w ośrodkach i kołach PSOUU Warsztaty na temat różnorodności Jak traktować osobę z ZD nie jako podopiecznego, ale jako współpracownika. Mentorzy uczestniczyli z zainteresowaniem, zdobyli nową wiedzę na temat możliwości zatrudniania osób z ZD. Ankieta ewaluacyjna wypadła bardzo dobrze. Początkowo założono, że w szkoleniu będzie uczestniczyło 8 Trenerów Pracy. Ze względu na duże zainteresowanie tematyką szkoleń Zespół projektowy postanowił, że w szkoleniu mogą uczestniczyć wszyscy chętni (co nie generuje dodatkowych kosztów). 8. W pierwszym półroczu 2014 r. odbyły się dwie wizyty studyjne: W Jarosławiu (6-8 marca) oraz w Toruniu i Kołobrzegu (22-24 maja). W pierwszej wizycie wzięło udział 59 osób (1 osoba zachorowała tuż przed wyjazdem, nie udało się jej nikim zastąpić), w drugiej wizycie uczestniczyło 60 osób. Udział w obu wizytach miał olbrzymie znaczenie dla wszystkich uczestników. Osoby z zespołem Downa mogły w poglądowy sposób zapoznać się z pracą osób upośledzonych umysłowo. Rodzice mogli się przekonać, że ich dorosłe dzieci mogą z powodzeniem podejmować role społeczne osób dorosłych. Trenerzy pracy zapoznali się z 6

7 nowatorskimi działaniami, nieznanymi w Warszawie. Mentorzy mogli zmniejszyć swoje obawy związane z zatrudnieniem osób z zespołem Downa w miejscu ich pracy. 9. Dotychczas oferowane formy wsparcia: szkolenia oraz wizyty studyjne we wzorcowych ośrodkach w kraju. Wszystkie formy wsparcia były dla uczestników bardzo interesujące. Świadczą o tym: łatwość rekrutacji, stuprocentowa frekwencja, bardzo dobre wyniki ankiet ewaluacyjnych, rozpowszechnienie wiedzy o projekcie w środowisku rodzin z ZD. 10. Projekt posiada stronę internetową pod adresem www. pomocnadlon-projekt.eu 11. Realizujemy projekt innowcyjno testujący. Przeprowadzone badania w I etapie diagnozy wśród 150 respondentów miały za zadanie wskazanie błędnego założenia tożsamości potrzeb osób niepełnosprawnych ale sprawnych intelektualnie i osób upośledzonych umysłowo. Po przeprowadzeniu pogłębionych 60 wywiadów narracyjnych z 20 osobami ZD i osobami z ich otoczenia, wyniki zostaną poddane analizie statystycznej i jakościowej. Dane będą ogólnodostępne na stronie Projektu. Staną się też podstawą do publikacji naukowej na ten temat. 12. Znaczącą zmianą w Projekcie jest poszerzenie Partnerstwa o samorządowy Dom Pomocy Społecznej. Wynikało to z braku możliwości wprowadzenia do pracy w Domu Opieki Grazyna grupy 16 osób z ZD i 8 trenerów pracy bez dezorganizacji działalności Domu. Pozostałe założenia projektu pozostają bez zmian. 13. Po zatwierdzeniu Strategii pierwszym etapem fazy testowania był cykl szkoleń dla uczestników. Udział wzięła zgodna ze wskaźnikami - liczba osób: 31 osób kadry T-P, 18 osób ZD, 18 rodziców i opiekunów, 12 Trenerów Pracy. Po pierwszym półroczu 2014 r. roku planowana wartość wskaźników jest osiągnięta. Ewaluacja projektu trwa od lutego 2014 roku. Do tej pory zostały przeanalizowane ankiety z poszczególnych szkoleń tj. Szkolenie dla kadry terapeutyczno-pedagogicznej, szkolenie dla rodziców i opiekunów osób z zespołem Downa, szkolenie dla mentorów, szkolenie dla trenerów pracy. Wszystkie te zakończone cykle szkoleń zostały wysoko ocenione przez poszczególne grupy ankietowanych. Od czerwca 2014 rozpoczęcie świadczenia pracy przez osoby z Zespołem Downa, prowadzone są badania obserwacji uczestniczącej, wywiady z mentorami oraz trenerami pracy. Przeprowadzone zostaną wywiady z osobami z zespołem Downa, ich rodzicami i opiekunami. 7

8 Ewaluacja trwa na bieżąco wraz z kolejnymi etapami realizowanymi w Projekcie. 14. W ramach projektu powstały dotychczas: a. Broszura informacyjna o idei systemu mentorskiego wykorzystywana na spotkaniach informacyjno -promocyjnych przy rekrutacji kandydatów do udziału w projekcie. b. Informacja o idei systemu mentorskiego umieszczona na stronie projektu. c. Kwerenda badań na temat zatrudnienia osób niepełnosprawnych (w tym upośledzonych umysłowo) na przestrzeni ostatnich 10 lat wykorzystana w Strategii wdrażania produktu. d. I część filmu dotyczącego projektu, opisująca ideę systemu mentorskiego zamieszczona na stronie projektu. e. Podręcznik dla zainteresowanych wprowadzaniem osób upośledzonych umysłowo na rynek pracy do sektora społecznego (wersja wstępna), dołączony do Strategii. f. 7 modułów szkoleniowych do przeprowadzenia kompletnego 24-godzinnego szkolenia dla kadry terapeutyczno pedagogicznej. g. Moduły szkoleniowe, dotychczas opracowane i przeprowadzone, w ramach cyklów szkoleń dla kadry terapeutyczno-pedagogicznej, Trenerów pracy, osób z Zespołem Downa i ich rodziców, mentorów. II. ZASADA KOMPLEMENTARNOŚCI Rozwiązania w ramach projektu mające na celu realizację zasady komplementarności. W trakcie testowania produktu rozpoczęliśmy wymianę doświadczeń z Grupą Sterującą projektów: Innowacyjny model aktywizacji zawodowej uczestników WTZ. Produktem finalnym tego projektu będzie gotowy do wdrożenia model zakładania i prowadzenia Spółdzielni Socjalnych osób prawnych przy Warsztatach Terapii Zajęciowej, przy współpracy lokalnego środowiska (partnerstw publicznych prywatnych społecznych), komplementarny do bieżących programów WTZ, wykorzystujący m.in. praktykę zleceń zadań publicznych, instrumenty prawne(klauzule społeczne) i rozwiązania funkcjonujące w UE. Trener Pracy jako sposób na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Celem projektu jest podniesienie szans na zatrudnienie osób niepełnosprawnych poprzez wypracowanie, przetestowanie oraz wdrożenie ujednoliconych procedur naboru, szkolenia, monitorowania i zarządzania pracą Trenera Pracy, jako skutecznej formy aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Wraz z Beneficjentem i Partnerem Trener Pracy jako sposób. Zespół projektowy naszego Projektu stanowi grupę inicjatywną Polskiej Unii Zatrudniania Wspomaganego, której spotkanie założycielskie odbyło się w styczniu 2014 r., następnie organizacja została zarejestrowana w sądzie. Na początku czerwca PUZW została przyjęta w poczet członków European Union of Supported Employment. III. KONTROLE W projekcie nie były przeprowadzane kontrole przez podmioty inne niż CRZL. 8