DKW-PROJEKT s.c. Stanisława D. Wróblewska, Krzysztof Wróblewski Obiekt Podczyszczalnia ścieków dla Oddziału Zakaźnego i Zakładu Patomorfologii Radomskiego Szpitala Specjalistycznego Dz. ew. nr. 3/ 5 Tytuł projektu Projekt technologiczno-instalacyjny modernizacji podczyszczalnia ścieków Stadium projekt budowlany wykonawczy Branża technologiczno-instalacyjna Zamawiający Radomski Szpital Specjalistyczny im. Dr. Tytusa Chałubińskiego w Radomiu Projektował mgr inż. Tomasz Rozmysłowicz Nr upr. SWK/0074/PWOS/06 Sprawdził mgr inż. Krzysztof Wróblewski Nr upr. St- 55/88 Data: wrzesień 2006 r. 2
1. Spis treści: 1. Spis treści:... 2 2. Spis rysunków:... 4 3. Spis tabel:... 4 4. Podstawa opracowania... 5 5. Przedmiot opracowania... 5 6. Materiały wyjściowe... 6 7. Opis stanu istniejącego... 6 8. Opis projektowanych rozwiązań... 7 8.1 Wstęp... 7 8.2. Technologia dezynfekcji ścieków... 7 8.3. Bilans ścieków... 7 8.4. Dezynfekcja ścieków... 8 8.5. Opis działania podczyszczalni... 8 8.6. Kontenerowa stacja dozowania i magazynowania podchlorynu sodu wraz ze sterownią... 9 8.7. Kompaktowa stacja dezynfekcji ścieków AWAS... 11 8.8. Przewody między obiektami... 12 9. Roboty montażowe... 12 10. Przewidywane zużycie materiałów eksploatacyjnych... 13 11. Opis środka dezynfekcyjnego... 14 3
2. Spis rysunków: 1. Plan rozmieszczenia sieci i obiektów T1 2. Profil przyłącza wodociągowego do Kontenerowej Stacji Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK); Profil przyłącza wodociągowego: W1 - Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS; Profil przewodu podchlorynu sodu: Kontenerowa Stacja Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK) - Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS; Profil przewodu ścieków własnych: Kontenerowa Stacja Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK) - Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS T2 3. Profil kanalizacyjny: Si1 - Si4 - projektowany główny; Profil kanalizacyjny: Si1 - Si4 - istniejący obejściowy T3 4. Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS - T4 5. Kontenerowa Stacja Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK) T5 6. Schemat technologiczny układu dezynfekcji T6 3. Spis tabel: 1. Zestawienie urządzeń i armatury 4
4. Podstawa opracowania Podstawą opracowania jest umowa zawarta w dniu 30.05.2006 r. pomiędzy DKW Projekt s.c. z siedzibą w Warszawie przy ul. III Poprzecznej 18a, a Radomskim Szpitalem Specjalistycznym im. dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu z siedzibą przy ul. Tochtermana 1. 5. Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt modernizacji podczyszczalni ścieków, tj. opracowanie kompleksowej wielobranżowej dokumentacji projektowo kosztorysowej dotyczącej modernizacji oczyszczalni ścieków dla Oddziału Zakaźnego i Zakładu Patomorfologii Radomskiego Szpitala Specjalistycznego. Zaprojektowana instalacja do dezynfekcji ścieków składać się z następujących obiektów i instalacji: Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS. Kontenerowa Stacja Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK) Dwa rurociągi tłoczne roztworu podchlorynu sodu DN15 PE w rurze osłonowej DN50 Kanał dopływowy ścieków surowych DN200 PVC ze studni istniejącej Si1 do Kompaktowej Stacji Dezynfekcji Ścieków AWAS Kanał odpływowy ścieków zdezynfekowanych DN200 PVC ze studnią odpływową S1. Awaryjne obejście układu - istniejący kanał DN200 PVC 5
6. Materiały wyjściowe [1] Decyzja Prezydenta Miasta Radomia nr OŚR.II-AL.-7691-91/06 z dnia 16.06.2006 r. umarzająca postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację podczyszczalni ścieków, [2] Rozporządzenie Ministra infrastruktury z dnia 20 lipca 2002 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, [3] Dokumentacja Geotechniczna dla projektu stacji dezynfekcji ścieków na terenie Radomskiego Szpitala Specjalistycznego przy ul. Tochtermana 1 w Radomiu. Opracowanie uprawnionego geologa mgr Wiesława Mroza z lipca 2006. [4] Podkłady sytuacyjno-wysokościowe terenu objętego projektowaniem. [5] Wizja lokalna terenu oczyszczalni ścieków. [6] Normatywy techniczne oraz obowiązujące przepisy i zarządzenia. 7. Opis stanu istniejącego Istniejąca oczyszczalnia ścieków wybudowana w latach 60-tych ubiegłego wieku, składa się z trzech elementów: osadnika Imhoffa, komory kontaktowej, chlorowni i przedsionka, poletka kompostowego. Ścieki dostają się do osadnika Imhoffa, skąd woda ściekowa przelewa się do komory kontaktowej i po schlorowaniu, rurociągiem odpływa do kanalizacji miejskiej. Przepustowość normalna oczyszczalni wg posiadanej dokumentacji wynosi 3,5 m3/h ścieków, a maksymalna 4,5 m3/h ścieków. Stan techniczny istniejącej oczyszczalni wymaga generalnej modernizacji lub budowy nowej zautomatyzowanej. 6
8. Opis projektowanych rozwiązań. 8.1 Wstęp W związku ze złym stanem technicznym istniejącej oczyszczalni ścieków odpływających z Oddziału Zakaźnego i Zakładu Patomorfologii Radomskiego Szpitala Specjalistycznego zaprojektowano nową, w pełni zautomatyzowaną kompaktową stację dezynfekcji ścieków. Do dezynfekcji ścieków stosowany będzie handlowy roztwór podchlorynu sodu dawkowany proporcjonalnie do ilości ścieków dopływających do komór reakcji. 8.2. Technologia dezynfekcji ścieków Przewiduje się dezynfekowanie ścieków wstępnie podczyszczonych na sicie zwiększoną dawką chloru w postaci 14,5% -owego podchlorynu sodu. Układ dezynfekcji ścieków będzie składał się z kompaktowego, zblokowanego urządzenia do dezynfekcji, w którym znajdować się będzie: sito, przepompownia, komory reakcji działające naprzemiennie (rys. nr 4) oraz kontenerowej stacji dozowania i magazynowania podchlorynu wraz ze sterownią (rys nr 5). Dla bezpieczeństwa przewidziano awaryjne obejście układu by-passem. Istniejący układ będzie pracował do czasu uruchomienia nowej instalacji, a po jej wykonaniu zostanie zdemontowany. Projektowaną stację dezynfekcji ścieków usytuowano na terenie szpitala we wskazanym na planie sytuacyjnym miejscu (rys nr 1). Do stacji zapewniony zostanie dojazd drogą utwardzoną, w celu uzupełniania środka dezynfekcyjnego, wywozu skratek, oraz w celach konserwacyjnonaprawczych. Stacja nie wymaga zapewnienia strefy ochronnej. 8.3. Bilans ścieków Przepustowość nominalna podczyszczalni wg Zamawiającego wynosi 3,5 m3/h ścieków, a maksymalna 4,5 m3/h ścieków Qśr.h = 3,5 m3/h Q max.h = 4,5 m3/h Qdobowe= 84 m3/doba 7
Q m-c= 2520 m3/m-c 8.4. Dezynfekcja ścieków Na podstawie opracowania Politechniki Białostockiej Oczyszczanie ścieków szpitalnych i sanatoryjnych - autor A.J.Królikowski- dawka chloru do dezynfekcji ścieków surowych winna wynosić 25-30 g Cl/m3 ścieków. Czas kontaktu określa się na 30 min. Przyjęto wstępnie dawkę 25 g Cl/m3 ścieków. Dobrano pojemność czynną komór reakcji 2x2,25 m3. Czas reakcji 0,5 h dla każdej komory. Zgodnie z założeniami technologicznymi do dezynfekcji ścieków przewiduje się wykorzystanie handlowego podchlorynu sodu. Do dezynfekcji ścieków należy dostarczyć dawkę w granicy 25,0 gcl2/m3 ścieków. Wielkość dawki powinna być ostatecznie ustalona w fazie eksploatacji w zależności od składu ścieków oraz temperatury. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 20 lipca 2002r. dopuszczalne stężenie wolnego chloru w odprowadzanych ściekach nie powinno przekraczać wartości 1mgCl2/litr. Godzinowe zużycie 14,5% handlowego podchlorynu sodu o zawartości aktywnego chloru na poziomie 145g Cl2/l wyniesie: QhNaClO = Q max.h ścieków x dawka Cl : 145 = 4,5 x 25:145= 0,8 l/h Zużycie podchlorynu wyniesie: Dobowe zużycie podchlorynu sodu: 19,2 litrów Miesięczne zużycie podchlorynu sodu: 576 litrów Pobór podchlorynu sodu odbywać się będzie bezpośrednio ze zbiornika magazynowego znajdującego się w kontenerze. Przyjęto poj. zbiornika dla ok. 52 dniowego zapotrzebowania. Pojemność zbiornika 1,0 m3 Vzb.= 19.2l/d x 52 d = 998 l. 8.5. Opis działania podczyszczalni Surowe ścieki szpitalne z Oddziału Zakaźnego i Zakładu Patomorfologii przed zrzuceniem do miejskiej sieci kanalizacyjnej zostaną przekierowane z istniejącej studni kanalizacyjnej Si1 do Kompaktowej stacji dezynfekcji ścieków AWAS (rys. nr 4) gdzie zostaną pozbawione większości części stałych oraz zdezynfekowane. W pierwszej komorze urządzenia zostanie zamontowane sito pionowe do usuwania części stałych oraz dwie pompy zatapialne (oddzielnie 8
dla każdej z komór), które tłoczyć będą ścieki do zbiorników reakcji, gdzie nastąpi mieszanie ścieków surowych z dozowanym proporcjonalnie do ilości ścieków podchlorynem sodu (proces dezynfekcji). Pomiar poziomu w komorach mieszania sterować będzie pompami ścieków oraz mieszadłami i pompkami dozującymi. Po osiągnięciu założonego maksimum w komorze reakcji nastąpi wyłączenie pompy, uruchomienie mieszadła i pompki dozującej podchloryn. Ilość dozowanego podchlorynu będzie wcześniej określona (po rozruchu instalacji) w programie sterownika. Po ustalonym czasie sterownik wyłączy pompkę dozującą i po ok. 30 min. otworzy zasuwę spustu ścieków. Nastąpi wtedy zrzut ścieków zdezynfekowanych poprzez komorę zasuw do istniejącej studzienki kanalizacyjnej i dalej do miejskiej sieci kanalizacyjnej. Po całkowitym opróżnieniu i zamknięciu zasuwy spustu ścieków, komora gotowa będzie do napełniania ściekami. Dozowanie podchlorynu i sterowanie procesem odbywa się za pomocą urządzeń umieszczonych w Kontenerowej stacja dozowania i magazynowania podchlorynu sodu wraz ze sterownią. Praca stacji jest w pełni zautomatyzowana i nie wymaga stałej obsługi. Niezawodność działania systemu pod względem hydraulicznym oraz możliwość konserwacji i przeglądów zapewnia praca strategicznych elementów stacji w układzie 1 + 1 (praca naprzemienna i rezerwa o 100% wydajności). Dodatkowo dla bezpieczeństwa zostanie przewidziana możliwość awaryjnego obejścia całego układu by-passem Szczegółowe działanie stacji dezynfekcji ścieków wraz z opisem poszczególnych trybów pracy, stanów awarii i.t.p. zostaną przedstawione w DTR kompletnego urządzenia. Użytkownik zostanie przeszkolony przez producenta stacji w niezbędnym zakresie. 8.6. Kontenerowa stacja dozowania i magazynowania podchlorynu sodu wraz ze sterownią Stację dozowania i magazynowania podchlorynu wraz ze sterownią stanowi wolnostojący kontener (zał nr 5.) posiadający dwa odrębne pomieszczenia. Temperaturę minimalną magazynowania podchlorynu +5ºC zapewni ogrzewanie elektryczne sterowane termostatem. W przypadku przekroczenia maksymalnej temperatury magazynowania podchlorynu +25ºC latem pomieszczenie będzie przewietrzane dzięki wentylacji mechanicznej. Wentylacja naturalna i mechaniczna zapewni wymianę powietrza w ilości co najmniej 5 wymian na godzinę. Wentylator uruchamiany będzie przed wejściem do kontenera. Jedno pomieszczenie przeznaczone jest na stację sterowania, drugie na stacje dozowania i magazyn podchlorynu sodu. Kontener jest urządzeniem kompaktowym i kompletnym wymagającym jedynie podłączenia z zewnątrz energii elektrycznej, wody wodociągowej do umywalki i odprowadzenia ścieków 9
sanitarnych z umywalki do kanalizacji. Magazynowanie podchlorynu odbywa się w sposób bezpieczny dla życia. Dla magazynowania obliczonej ilości roztworu NaClO planuje się montaż stacjonarnego zbiornika o pojemności V=1000 wykonanego z polietylenu PE-HD, białego, przejrzystego z zakręcanym otworem rewizyjnym φ150 z zaworem spustowym i z wytłoczoną skalą pomiarową Zbiornik będzie umieszczony w metalowym stelażu na palecie Wymiary zbiornika: 1200 x 1000 x 1 l160mm Wyposażenie dodatkowe: czujnik poziomu minimum (sygnalizuje stan opróżnienia zbiornika). W zbiorniku zostanie zamontowane mieszadło dynamiczne, szybkoobrotowe typ MSB120/0,25PP z wirnikiem trzyłopatkowym o kącie natarcia 30 0 o średnicy D=120mm. Długość wału mieszadła H max =850mm. Wykonanie materiałowe pręt stal KO osłonięty polipropylenem PP, wirnik polipropylen PP. Silnik napędowy trójfazowy 0,25 kw, 400 V, 50 Hz, 900 obr/min. Masa mieszadła 18 kg. Mocowanie kołnierzowe wg. karty katalogowej producenta. Do dozowania podchlorynu zostały zaprojektowane 2 pompy dozujące (oddzielnie dla każdej z komór reakcji) membranowe, chemoodporne, dostosowane do pracy z podchlorynem sodu., elektromagnetyczne o mocy 230V,42W, typu EMEC CMS 0720 CL z ręczną nastawą skoku i częstotliwości impu1sowania. membrany (ręczna regulacja wydajności maksymalnej), o wydajności max. 20 l/h i przeciwciśnieniu 7 barów. Każda pompa będzie chroniona przed suchobiegiem czujnikiem minimum abs dołączonym bezpośrednio do pompy Każda pompa wyposażona będzie w linię ssawną z zaworem stopowym (filtr + zawór zwrotny) i linię tłoczną 10 m z zaworem dozującym (zwrotny, iniekcyjny). Zawór dozujący (wyk. z PVC) Ponadto po stronie tłoczenia pompy wyposażone będą w zawór wielofunkcyjny typu MONOBLOC, realizujący ochronę przeciążeniową (przelew do zbiornika magazynowego), funkcję stałego ciśnienia i antysyfonową. Dodatkowo stację należy wyposażyć w pompę beczkową (przenośną) śmigłową PES100 do przepompowywania podchlorynu z zbiornika transportowego do stacjonarnego. Wydajność pompy 100 l / min Max wysokość podnoszenia 15 m H 2 O Wykonanie materiałowe : polipropylen PP Orurowanie średnica zewn. 40 mm zanurzenie 1100 mm (odpowiednie dla zbiornika 1000 l) Wąż tłoczny DN25 3 rnb 10
napęd silnik 0,75kW / 230 V, 22000 obr / min Wyłącznik na obudowie silnika; kabel z wtyczką 3 mb 8.7. Kompaktowa stacja dezynfekcji ścieków AWAS Kompaktowa stacja dezynfekcji ścieków AWAS jest zblokowanym trójkomorowym urządzeniem wykonanym z betonu B45 o wymiarach jak na rys nr 4. W pierwszej komorze urządzenia zostanie zamontowane sito pionowe ROTAMAT RoK S-4 BG300 (w wykonaniu ze stali nierdzewnej) (produkcji HUBER TECHNOLOGY Sp. z o.o.) do automatycznego cedzenia, odprowadzania i prasowania skratek. Sito ma za zadanie zabezpieczyć pompy ścieków przed zatykaniem i dostawaniem się większych zanieczyszczeń do komór reakcji. Skratki po odwodnieniu poprzez rynne zrzutową zostaną podane do hermetycznego worka umieszczonego w kontenerze o pojemności 1100 l. Schemat sita: Po sicie ścieki zostaną przetłoczone do komór reakcji. Do przetłaczania zaprojektowano 2 pompy zatapialne (oddzielnie dla każdej z komór) typu MF404 D (produkcji ABS Polska Sp. z o.o.) o parametrach pracy: Q=18,3 m 3 /h, H=6,1 m i mocy silnika P 2 =1,0 kw. Pompy zostaną zamontowane na stopach sprzęgających wraz z prowadnicami rurowymi co umożliwi ich obsługę z poziomu terenu. Rurociągami ze stali nierdzewnej DN65 ścieki zostaną przetłoczone do komór reakcji. W komorach reakcji zostaną zamontowane mieszadła dynamiczne szybkoobrotowe typ MS 160/0,55 wyposażone w: 11
wirnik trzyłopatkowy kąt natarcia 30 0 średnica D=160mm; wał mieszadła H max = 800 mm wykonanie materiałowe wał - pręt stal KO osłonięty polipropylenem PP, wirnik - polipropylen RP silnik, napędowy trójfazowy 0,55 kw, 400V, 50 HZ 900 obr (In 1,65A) masa mieszadła: ok. 18kg daszek osłaniający silnik przed skroplinami mocowanie kołnierzowe wg załączonej karty katalogowej producenta do pomostu ze stali nierdzewnej. Po zakończeniu procesu dezynfekcji nastąpi otwarcie zasuwy zamontowanej w trzeciej komorze stacji i odpływ ścieków do kanalizacji. Na odpływie z komór zaprojektowano dwie zasuwy nożowe PN10 międzykołnierzowe DN150. Korpus zasuw w wykonaniu GG25, nóż AISI 316 Ti z uszczelką NBR. Każda z zasuw wyposażona będzie w napęd elektryczny on/off, typ SA10.1 produkcji AUMA, zasilanie 400V/50Hz, zabezpieczenie IP67, 2 wyłączniki krańcowe, 2 wyłączniki momentowe, termiczne zabezpieczenie uzwojenia silnika, grzałkę antykondensacyjną, awaryjny napęd ręczny. 8.8. Przewody między obiektami Poszczególne obiekty połączone są ze sobą za pomocą przewodów. Należą do nich: 1. Grawitacyjne rurociągi kanalizacyjne należy wykonać z rur kielichowych PVC-U Ø200x5,9 i Ø110x3,2, klasa S, (szereg S16,7, SDR 34), prod. Wavin Metalplast-Buk Sp. z o. o. ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk k/poznania. Studnie rewizyjne należy wykonać w systemie studni prefabrykowanych betonowych AWAS. 2. Rurociągi podchlorynu do pompowni ścieków wykonane z elastycznych węży ciśnieniowych PE Ø15. W gruncie przewody należy prowadzić w typowej karbowanej rurze osłonowej Ø50. 3. Woda niezbędna do celów technologicznych i socjalnych pochodzi z systemu wodociągu szpitala. Podłączenie wodociągu do budynu kontenerowego i sita za pomocą rurociągu PE25. 9. Roboty montażowe Układanie rurociągów należy wykonywać w suchym (odwodnionym) wykopie. Rury z PVC i PE można montować bezpośrednio na wyrównanym podłożu rodzimym w gruntach piaszczysto-gliniastych lub żwirowych bez kamieni. W celu uniknięcia nierównomiernego osiadania przewodu, rury powinny być układane na gruncie rodzimym, nie naruszonym. W razie przekopania wykopu należy przegłębienie wypełnić dobrze zagęszczonym piaskiem. Przy 12
układaniu przewodów w gruntach zwartych lub nasypowych na dnie wykopu należy wykonać starannie zagęszczoną podsypkę z piasku grub. min 10 cm. Rurociąg należy zasypać ręcznie warstwą grubości, co najmniej 30 cm ponad wierzch rury. Przestrzeń wykopu w obrębie rury należy wypełnić gruntem piaszczystym niewiążącym lub słabo wiążącym ( z udziałem najwyżej 15% ziarna mniejszego niż 0,06 mm). Właściwy materiał na podsypkę i obsypkę wokół rury może być uzyskany przez odpowiednią selekcję gruntu wydobytego z wykopu lub dowiezionego. Materiał na obsypkę nie może być zmrożony, ani zawierać ostrych kamieni lub innego łamanego materiału. Obsypkę należy wykonywać warstwami, równolegle po obu stronach rur, każdą warstwę zagęszczając. Zasypkę należy wykonywać aż do uzyskania górnego poziomu strefy ochronnej, tj. warstwy o grubości po zagęszczeniu, co najmniej 30 cm ponad wierzch rury. Zabrania się zasypywani rurociągów poprzez bezpośrednie spuszczanie gruntu. Próby szczelności należy wykonywać zgodnie z normą PN-92/B-10735. Na załamaniach należy wykonać bloki oporowe z betonu żwirowego B-15, zgodnie z normą PN-88/B-06250. Przed rozpoczęciem robót montażowych z wykorzystaniem rur prod. Wavin zaleca się zapoznać z instrukcjami montażowymi producenta. W trakcie wykonywania robót ziemnych należy zachować szczególną ostrożność ze względu na fakt, że prace wykonywane będą na terenie czynnej oczyszczalni ścieków. Wszelki możliwe kolizje i zbliżenia rurociągów należy zlokalizować poprzez wykonanie ręcznych wykopów kontrolnych. Ze względu na możliwe wahania poziomu wody gruntowej w obrębie projektowanych prac, w strefie posadowienia projektowanych przewodów może być wymagane odwodnienie wykopów pod przewody wodociągowe, kanalizacyjne i technologiczne. 10. Przewidywane zużycie materiałów eksploatacyjnych Szacunkowy miesięczny koszt eksploatacji wynikał będzie z: a) zużycia podchlorynu sodu: Miesięczne zużycie podchlorynu sodu wyniesie ok. 576 litrów. Cena rynkowa handlowego podchlorynu sodu kształtuje się w granicach:74 gr/litr. 576 litrów x 74 grosze/litr = 426 złoty/ miesiąc b) zużycia energii elektrycznej: 13
16,4 kwh/doba x 30 dni = 492 kwh/miesiąc x 0,27 zł/kwh = 133 zł c) utylizacji skratek jakie powstaną na sicie: Zgromadzone skratki winny być umieszczone w szczelnym worku i wywiezione do spalarni odpadów. Ilość powstających skratek jest bardzo trudna do przewidzenia i zostanie ona określona w trakcie eksploatacji. Z doświadczenia oraz z przykładów stosowania kraty w innych szpitalach przyjęto 4 worki 120 litrowe. Cena rynkowa utylizacji odpadów niebezpiecznych wynosi ok. 1,5 zł/ kg. Przyjęto średnią wagę 1 worka skratek 20 kg. 20 kg x 1,5 zł/kg = 30 zł x 4 worki = 120 zł/miesiąc d) użytkowania karty GSM: karta GSM miesięczny koszt będzie uzależniony od ilości odbieranych sms. Wartość karty ok. 50 zł/ miesięcznie PRZYBLIŻONY MIESIĘCZNY KOSZT EKSPLOATACJI: 729 zł/miesiąc 11. Opis środka dezynfekcyjnego W projekcie przewidziano zastosowanie podchlorynu sodu do dezynfekcji ścieków, dlatego też należy szczególnie przestrzegać BHP w warunkach pracy z podchlorynem sodu. BHP DLA PODCHLORYNU SODU: Warunki magazynowania i stosowania podchlorynu sodowego 40. Chlorownie oraz magazyny, w których stosuje się podchloryn sodowy, mogą stanowić oddzielne budynki lub wydzielone pomieszczenia w budynkach technologicznych stacji wodociągowych i oczyszczalni ścieków. 41. Pomieszczenia magazynu podchlorynu sodowego powinny mieć odrębne wejścia z zewnątrz budynku. 42. 1. Temperatura pomieszczeń składowania podchlorynu sodowego powinna wynosić co najmniej +5 C i nie powinna przekraczać +25 C. 2. Pojemniki z podchlorynem sodowym należy chronić przed światłem słonecznym, zamalowując szyby farbą ochronną. 14
43. Pomieszczenia, w których jest składowany i stosowany podchloryn sodowy, powinny być wyposażone w wentylację naturalną i mechaniczną, zapewniającą co najmniej 5 wymian na godzinę. 44. 1. Do przechowywania podchlorynu sodowego należy używać pojemników z tworzywa sztucznego lub balonów ze szkła ciemnego. 2. Balony szklane z podchlorynem sodowym należy przechowywać i przemieszczać w koszach wyścielonych materiałem chroniącym je przed uszkodzeniem. 3. Pojemniki z podchlorynem sodowym o pojemności do 100 dm3 należy przewozić wózkami przystosowanymi do tego celu, a do ich opróżniania stosować ręczne pompki. 4. Pojemniki o większej pojemności niż 100 dm3 należy opróżniać za pomocą stałej instalacji pompowej. 45. Pracownicy dokonujący przelewania podchlorynu sodowego powinni być wyposażeni w ubrania kwasoodporne, w osłony cellonowe twarzy oraz fartuchy, rękawice i buty kwasoodporne. 46. Do obsługi i konserwacji chloratorów na podchloryn sodowy dopuszcza się obsługę dwuosobową, wyposażoną w maski przeciwgazowe z pochłaniaczami par kwaśnych. 47. Pojemniki z podchlorynem sodowym należy składać w odległości nie mniejszej niż 1 m od grzejników. 48. Pojemniki z podchlorynem sodowym nie mogą być magazynowane i transportowane razem z materiałami palnymi, wybuchowymi, gazami sprężonymi i ciekłymi, olejami, kwasami oraz środkami żrącymi. 49. 1. Magazyny podchlorynu sodowego, w których przechowuje się pojemniki większe niż 0,2 m3, powinny być wyposażone w specjalne zbiorniki retencyjne, z których ścieki po zneutralizowaniu mogą być odprowadzone do kanalizacji. CHARAKTERYSTYKA PODCHLORYNU SODU: Warunki postępowanie w sytuacjach zatrucia podchloryn sodowy Własności: ciecz o zabarwieniu od żółtego do brązowego, o swoistym zapachu drażniącym błony śluzowe Masa cząsteczkowa: 74,4 g/mol Wzór chemiczny: NaOCl Specyfikacja jakościowa: zawartość chloru aktywnego min zawartość wodorotlenku sodowego max zawartość Fe max liczba stabilności w okresie letnim min liczba stabilności w okresie zimowym min zawartość chloranu max Nr normy: BN-87/6016-53 gatunek B 145 g/dm 3 70-90 g/dm 3 0,05 g/dm 3 70 % 80 % 3 g/dm 3 gatunek C 125 g/dm 3 50-90 g/dm 3 0,05 g/dm 3 70 % 80 % 3 g/dm 3 15
Klasyfikacja substancji: C, R: 31-34 Numer CAS: 7681-52-9 Numer UN (ONZ): 1791 - roztwory zawierające powyżej 5% aktywnego chloru Numer WE ( EINECS): 231-668-3 Numer indeksowy 017-011-00-1 Magazynowanie: Magazyn chemiczny ogólny - wydzielone pomieszczenie (boks) dla materiałów żrących - z wentylacją mechaniczną, nienasiąkliwą podłogą, łatwo zmywalnymi ścianami, wewnętrzną instalacją wodociągową, suchy, nieogrzewany Transport: opakowania z polietylenu 60-1000 dm 3 Klasyfikacja materiału w transporcie: RID: kl. 8, Im 801, p.61 b,c ADR: kl. 8, Im 2801, p 61 b, c transport morski: kl. 8, IMDG kod - 8186 Podchloryn sodu jest substancją żrącą wywołującą poparzenia, działa drażniąco na układ oddechowy, oczy, skórę. W przypadku zatrucia jak najszybciej wyjść z pomieszczenia, gdzie znajduje się źródło podchlorynu sodu, zdjąć odzież, obmyć skórę w wodzie. Pierwszą niezbędną pomocą jest podanie tlenu osobom, które uległy zatruciu tą substancją. Objawy zatrucia charakteryzują się zmniejszeniem wydolności oddechowej, zmiany w rogówce oczu, utrata węchu, zmiany skórne, obrzęk krtani, płuc. Gaz w stężeniu ok. 300 mg/m3 może spowodować śmierć. W każdym przypadku zatrucia podchlorynem sodu wskazana jest konsultacja z lekarzem. Przed każdorazowym wejściem do chlorowni należy włączyć wentylację mechaniczną z co najmniej 5-krotną wymianą powietrza; chlorownia powinna być wyposażona również w wentylację naturalną. Obsługa chlorowni powinna być poinformowana o ewentualnych zagrożeniach i przeszkolona na te okoliczności. Obsługa powinna być również wyposażona w odzież ochronną, maski tlenowe. Pracownicy obsługi powinni posiadać kurs BHP I stopnia oraz powinni być przeszkoleni na stanowisku pracy. Obsługa musi znać i przestrzegać terminów przeglądów, napraw, kontrolować zawartość podchlorynu w zbiorniku, sprawność wentylacji. Obsługa wszystkich urządzeń musi odbywać się zgodnie z zaleceniami DTR oraz instrukcji obsługi. 16
Tabela nr 1 Zestawienie urządzeń i armatury Lp. Nr Nr Wyszczególnienie Ilość Producent/Dostawca rysunku oznaczenia 1 2 3 4 5 6 1 T1 4a Zasuwa miękkouszczelniona Fabryka Armatur Jafar S.A. kielichowa GGG40 do ul. Kadyiego 12 38-200 Jasło ścieków DN200 wykonanie do 1 szt. tel. (+48) 0 (...) 13 442 90 41 zasypania w gruncie marketing@jafar.com.pl na gł. 2,00 m 2 T1 4b j. w. na gł. 1,90 m 1 szt. j.w. 3 T1 1 4 T1 3 5 T1 S1 Kompaktowa Stacja Dezynfekcji Ścieków AWAS, z wyposażeniem jak na rys. T4 Kontenerowa Stacja Dozowania i Magazynowania Podchlorynu Sodu wraz ze Sterownią (BK), z wyposażeniem jak na rys. T5 Studnia kanalizacyjna prefabrykowana betonowe o średnicy Dw =1200 mm, głębokości Lz = 2310 mm 1 kpl. 1 kpl. j.w. 1 kpl. j.w. AWAS - Systemy Sp. z o.o. ul. Żegańska 1 04-713 Warszawa-Międzylesie tel. (+48) 0 (...) 22 615 51 13 ; 613 01 48 fax: (+48) 0 (...) 22 815 29 95 ; 812 48 95 techniczny@awas.pl 17