Dziennik rynkowy dziernika 2017 Rynek stopy procentowej W poniedziałek na rynku stopy procentowej doszło do nieznacznej korekty ostatnich wzrostów rentowności, jednak w przypadku polskiej krzywej nie wynosiła ona więcej niż 2pb. Istotnym wydarzeniem przyczyniającym się do wzmożonej aktywności na obligacjach peryferyjnych strefy euro było niedzielne referendum dotyczące niepodległości Katalonii od Hiszpanii. Wyniki głosowania według strony katalońskiej pokazały, że ponad 90% głosujących (przy frekwencji wynoszącej 42%) opowiedziało się za odłączeniem od Hiszpanii. Konflikt pomiędzy władzami Hiszpanii, która uznawała referendum niepodległościowe za nielegalne, a władzami Katalonii prowadził do przeceny hiszpańskich obligacji. Spread między papierami hiszpańskimi a niemieckimi zdecydowanie się rozszerzył, od około 5 pb na krótkim końcu krzywej do 10 pb na dłuższym końcu. Napięta sytuacja w Katalonii przekładała się również na wzrosty rentowności obligacji pozostałych krajów peryferyjnych strefy euro (Włochy, Portugalii). W zdecydowanie bardziej ograniczonym stopniu wydarzenia w Hiszpanii miały zaś wpływ na notowania aktywów krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Ostatnia przecena obligacji na rynkach bazowych w dużym stopniu wynikała ze zmiany nastawienia inwestorów wobec kolejnych podwyżek stóp procentowych przez Fed, gdzie grudniowy ruch wyceniany jest w blisko 70% (w pierwszej połowie września było to jedynie około 20%). O ile Fed sygnalizuje swoją gotowość do dalszego zacieśniania polityki monetarnej jeszcze w tym roku, to jednak nie wszyscy jego członkowie podzielają to zdanie. Neel Kashkari (uznawany za gołębia), uważa że to niekoniecznie czynniki przejściowe odpowiadają za utrzymywanie się inflacji poniżej celu. Jednak pomimo pojawiania się takich gołębich wypowiedzi, nastawienie rynku mogłyby zmienić jedynie wyraźnie pogarszające się dane. W tym tygodniu w centrum zainteresowania znajdzie się amerykański rynek pracy, gdzie po serii huraganów oczekiwania na wzrost zatrudnienia w sektorze pozarolniczym w USA za wrzesień wynoszą zaledwie 80 tys. (wobec 156 tys. w sierpniu). Jednak pozytywny sygnał płynie z sektora przemysłowego, gdzie wbrew oczekiwaniom indeks ISM wzrósł we wrześniu do 60,8 z 58,8 w sierpniu (konsensus: 58,0), a subindeks zatrudnienia przyspieszył do 60,3 z 59,9 (konsensus 58,0). Lepsze od oczekiwań wyniki ograniczały presję na spadek rentowności obligacji zarówno w USA jak i na rynkach wschodzących. Na polskim rynku głównym wydarzeniem poniedziałkowej sesji była publikacja indeksu PMI za wrzesień, który wzrósł do 53,7, powyżej oczekiwanych 53,2 (poprzednio 52,5). Solidne dane wspierają oczekiwania na silny wzrost PKB w trzecim kwartale tego roku (ekonomiści PKO oczekują wzrostu o 4,5% r/r), co powinno również przemawiać za dalszym przesunięciem się w górę krzywej polskich skarbowych papierów wartościowych. Z kolei presję na wzrost krótkiego końca krzywej dochodowości wywierają dane inflacyjne (wrześniowy szybki szacunek pokazał CPI na poziomie 2,2% r/r), co może również wpływać na retorykę RPP podczas środowej konferencji prasowej. Wykres dnia: Prawdopodobnie w czwartym kwartale zabraknie emisji obligacji w walutach zagranicznych w związku z dobrą sytuacją płynnościową budżetu oraz strategią zarządzania długiem, która przewiduje spadek finansowania zagranicznego poniżej 30%. 40% 35% 30% 25% Udział długu zagranicznego w długu Skarbu Państwa Arkadiusz Trzciołek arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl + 48 22 521 61 66 Niepokoje związane z referendum dot. niepodległości Katalonii doprowadziły do przeceny hiszpańskich obligacji. 1,3 1,2 1,1 1,0 Hiszpania - Niemcy 10Y 0,9 07-2017 08-2017 09-2017 10-2017 Stopa procentowa Polska Δ1d Δ5d 2Y 1,75 0 8 5Y 2,68-1 7 10Y 3,36-1 8 PL 10Y-2Y 161-1 -1 PL-Bund 10Y 291 0 2 PL ASW 10Y 43-1 -7 Rynki bazowe Δ1d Δ5d UST 10Y 2,34 1 12 Bund 10Y 0,45-1 5 UST-Bund 10Y 189 2 7, stan na 2.10 20% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 1
wrz-15 lis-15 sty-16 mar-16 maj-16 lip-16 wrz-16 lis-16 sty-17 mar-17 maj-17 lip-17 wrz-17 gru-13 mar-14 cze-14 wrz-14 gru-14 mar-15 cze-15 wrz-15 gru-15 mar-16 cze-16 wrz-16 gru-16 mar-17 cze-17 wrz-17 Dziennik rynkowy dziernika 2017 Rynek walutowy Bieżący tydzień zarówno euro jak i złoty rozpoczęły osłabieniem. Kurs EURUSD spadł już do 1,17 zaś EURPLN wzrósł powyżej 4,32. Na drodze do dalszej aprecjacji nie przeszkodziły dolarowi obiecujące dane jakie dotarły na rynek z Europy. Złoty zaś tylko chwilowo skorzystał z mocniejszych odczytów polskiego PMI. Pomimo solidnych krajowych danych gospodarczych, wysoko notowany dolar i gołębia RPP nie pozwalają naszej walucie na silniejsze wzrosty. Można oczekiwać, że w najbliższych dniach kurs EURPLN pozostawać powinien w okolicach 4,31. Ostateczne szacunki dla indeksów PMI w Europie pokazały utrzymujące się solidne tempo poprawy koniunktury gospodarczej, która znajduje się obecnie na najwyższym poziomie od 2011 roku i przemawia za normalizacją polityki monetarnej prowadzonej przez EBC. We wrześniu wskaźnik aktywności niemieckiego przemysłu wzrósł do poziomu 60,6 pkt, francuskiego osiągnął wartość 56,1 pkt zaś dla całej strefy euro wyniósł 58,1 pkt. Polska, jak przystało na kraj rozwinięty (od IX 2018r. wg klasyfikacji agencji indeksowej FTSE Russell) rośnie równie solidnie jak czołowe gospodarki EMU. Wrześniowy indeks PMI podskoczył do 53,7 pkt z 52,5 pkt, co świadczy o kontynuowanym wzroście aktywności w tym sektorze naszej gospodarki. Tym samym wrzesień był więc kolejnym miesiącem w którym rosły zarówno produkcja, jak i zamówienia. Spada zaś subindeks zatrudnienia (we wrześniu na poziomie 50 pkt wobec 50,9 notowanych miesiąc wcześniej), przy jednoczesnym wzroście subindeksu kosztów. Taka sytuacja wskazuje, że presja płacowa może zacząć w końcu rosnąć, a wraz z nią oczekiwana przez RPP presja inflacyjna. Coraz mocniejsze krajowe dane gospodarcze zaczną najprawdopodobniej zwiększać podziały w RPP, a to w jakim stopniu częściowo pokazać może już październikowe jej posiedzenie decyzje (3-4 X). Oczekiwania na najbliższe miesiące powinny jednak zostać niezmienione. Przedstawiciele banku centralnego nadal będą zapewniać o woli pozostawienia stóp procentowych bez zmian do końca 2018 r. Niemniej z miesiąca na miesiąc retoryka NBP powinna zaostrzać się, a podczas kolejnych konferencji prasowych może dochodzić do coraz wyraźniejszego akcentowania scenariusza alternatywnego zakładającego podwyżki stóp w przyszłym roku. Pomimo pozytywnych impulsów wewnętrznych waluta nasza nie umacnia się, pozostając pod silnym wpływem czynników globalnych. W poniedziałek słabszy złoty (poprzez coraz słabsze euro do dolara) to też, obok wysokich oczekiwań na grudniową podwyżkę stóp w USA (nasilonych wrześniową publikacją indeksu US ISM dla przemysłu), skutek weekendowych wydarzeń w Katalonii. Referendum niepodległościowe, nieuznawane przez rząd w Madrycie, odbywało się przy asyście hiszpańskiej policji, która blokowała dostęp do lokali wyborczych i konfiskowała urny. Na rynku próba uzyskania niepodległości przez Katalonię traktowana jest, jako potencjalny punkt do zainicjowania podziału strefy euro. Pomimo, że mało prawdopodobne wydaje się, aby Katalonia wystąpiła z Hiszpanii, co mogłoby zwiększyć ryzyko rozpadu unii walutowej, to jednak reakcja na te wydarzenia na rynkach finansowych była zauważalna. We wtorek, oprócz danych nt. cen producenta w strefie euro kalendarz makro nie zawiera innych mogących przyciągać uwagę danych. Rynek pozostawać więc będzie pod wpływem dotychczasowych wydarzeń, co oznacza nadal silniejszego dolara wobec euro i relatywnie słabego złotego w relacji do obydwu tych walut. Wykres dnia: Polska, jak przystało na kraj rozwinięty (od IX 2018r.) rośnie równie solidnie jak Francja, Niemcy, czy strefa euro. 61 59 57 55 53 51 Joanna Bachert Joanna.bachert@pkobp.pl +48 22 521 41 16 Pozytywny sygnał płynie z sektora przemysłowego w USA, gdzie wbrew oczekiwaniom indeks ISM wzrósł we wrześniu do 60,8 pkt z 58,8 w sierpniu i 58,0 oczekiwanych. 62 60 58 56 54 52 50 48 46 Notowania kursów indeks US ISM przemysłu (w pkt) Rynek walutowy Δ 1d Δ 5d EUR/PLN 4,31 0,00 0,04 USD/PLN 3,69 0,02 0,08 CHF/PLN 3,77 0,00 0,04 EUR/USD 1,17-0,01-0,01 EUR/CHF 1,15 0,00 0,00, stan na 3.10 49 47 Indeks PMI przemysłu w Polsce Indeks PMI przemysłu we Francji Indeks PMI przemysłu w strefie euro Indeks PMI przemysłu Niemiec 2
8 wrz 12 wrz 16 wrz 20 wrz 2 28 wrz 5 wrz 13 wrz 21 wrz 2 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 8X11 9X12 Dziennik rynkowy dziernika 2017 Pozostałe informacje rynkowe stopa procentowa Notowania skarbowych papierów wartościowych (SPW), stan na dzień 2.10 PLN 1,75 2,68 3,36 Δ 1d 0-1 -1 Δ 5d 8 7 8 Bund -0,71-0,28 0,45 Δ 1d -1-2 -1 Δ 5d 1 2 5 UST 1,48 1,93 2,34 Δ 1d 0 0 1 Δ 5d 6 10 12 Notowania kontraktów IRS, stan na dzień: 2.10 PLN 1,99 2,45 2,94 Δ 1d 1 1 0 Δ 5d 5 12 14 EUR -0,17 0,25 0,91 Δ 1d 0-1 0 Δ 5d 1 4 6 USD 1,72 1,99 2,28 Δ 1d 0 0 1 Δ 5d 5 9 12 Polski rynek stopy procentowej Krzywa FRA Krzywa WIBOR 3,80 3,10 2,40 1,70 1,00-31,7-24,05 0,05 39 42,1542,6 23,15 27,734,25 13,75 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y IRS (%, l.o.) ASW (pb. p.o.) SPW (%, l.o.) 65 50 35 20 5-10 -25-40 1,93 1,88 1,83 1,78 1,73-0,3-0,5-1,5 0,1-0,6-1,5 0,1 Dzienna zmiana (pb., p.o.) 2017-10-02 (%, l.o.) 0,0 0,40 0,00-0,40-0,80-1,20-1,60 1,90 1,80 1,70 1,60 1,50 ON TN SW 2W 1M 3M 6M 9M 1Y Dzienna zmiana (pb, p. o.) 2017-10-02 (%, l.o.) 0,0-1,0-2,0-3,0-4,0-5,0-6,0 Stopy procentowe banków centralnych Główne stopy procentowe Prognozy BSR dot. stóp procentowych* 5,0 3,5 2,0 0,5-1,0 2010 2012 2014 2016 USA EMU POL UK CH Stany Zjednoczone 1,00-1,25% Strefa euro 0,00% Wielka Brytania 0,25% Szwajcaria -0,75% Japonia -0,10% Polska 1,50% Węgry 0,90% Czechy 0,05% Tenor 4Q17 PL 1Y 1,70 PL 2Y 2,05 PL 5Y 2,95 PL 10Y 3,65 *) prognozy z 04-lip-2017 roku Dochodowości obligacji (%) Krzywe IRS (%) Spread dla 10Y SPW (pb) 0,50 2,36 3,65 292 125 0,46 0,42 0,38 0,34 0,30 2,30 2,24 2,18 2,12 2,06 2,00 2,85 2,05 1,25 0,45-0,35 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 6Y 7Y 8Y 9Y 10Y 289 286 283 280 277 119 113 107 101 95 Bund 10Y (l.o.) US Treasury 10Y (p.o.) USD EUR PLN ` Spread PLN-Bund (l.oś) Spread PLN-UST (p.oś) 3
15 sie 23 sie 31 sie 8 wrz 16 wrz 2 8 sie 16 sie 24 sie 1 wrz 8 sie 16 sie 24 sie 1 wrz Dziennik rynkowy dziernika 2017 Pozostałe informacje rynkowe waluty, akcje, surowce Para walutowa bid offer EUR/PLN 4,2986 4,3230 USD/PLN 3,6460 3,6838 CHF/PLN 3,7641 3,7869 EUR/USD 1,1728 1,1819 EUR/CHF 1,1386 1,1454 USD/JPY 112,43 113,08 notowanie dnia na: 2.10 Notowania kursów walut w NBP EUR/PLN 4,3137 USD/PLN 3,6726 CHF/PLN 3,7825 GBP/PLN 4,8914 CZK/PLN 0,1661 RUB/PLN 0,0635 stan na dzień: 2.10 Prognozy BSR dot. kursów walut* 4Q17 1Q18 EUR/PLN 4,36 4,27 USD/PLN 3,82 3,65 CHF/PLN 3,82 3,71 EUR/USD 1,14 1,17 EUR/CHF 1,14 1,15 *) prognozy z 29-wrz-2017 roku EUR/USD EUR/PLN USD/PLN 1,210 4,338 3,695 1,200 1,190 1,180 1,170 4,310 4,282 4,254 4,226 3,660 3,625 3,590 3,555 3,520 WIG20 (pkt) Ropa naftowa (USD/bbl) Złoto (USD/oz) 2550 61 1370 2500 2450 2400 2350 58 56 54 51 49 1340 1310 1280 1250 KALENDARIUM NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W KRAJU I NA ŚWIECIE Data publikacji Godz. Kraj Ostatnie dane Prognoza rynkowa (wg PKO PB) Wtorek, dziernika 2017 roku Indeks cen producenta (PPI), sierpień 11:00 EMU 0,0% m/m 0,1% m/m Indeks aktywności ISM NY, wrzesień 15:45 USA 56,6 pkt - Środa, 4 października 2017 roku Indeks koniunktury PMI usługi, wrzesień (ost.) 10:00 GER 55,6 pkt (wst.) 55,6 pkt Indeks koniunktury PMI usługi, wrzesień (ost.) 10:00 EMU 55,6 (wst.) 55,6 pkt Sprzedaż detaliczna, sierpień 11:00 EMU 2,6% r/r 2,6% Ogłoszenie decyzji RPP dot. poziomu stóp procentowych NBP - POL 1,5% 1,5% (1,5%) Konferencja prasowa po posiedzeniu RPP 16:00 POL - - Zatrudnienie w sektorze prywatnym (wg ADP), wrzesień 14:15 USA 237 tys. 140 tys. Wystąpienie prezes Fed Janet Yellen 21:15 USA - -, Bloomberg, PAP, GUS, MF, NBP 4
Dziennik rynkowy dziernika 2017 BIURO STRATEGII RYNKOWYCH PKO Bank Polski SA ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa tel. (22) 521 75 99 fax (22) 521 76 00 Dyrektor Biura Mariusz Adamiak, CFA (22) 580 32 39 mariusz.adamiak@pkobp.pl Rynek Stopy Procentowej Mirosław Budzicki Arkadiusz Trzciołek (22) 521 87 94 miroslaw.budzicki@pkobp.pl (22) 521 61 66 arkadiusz.trzciolek@pkobp.pl Rynek Walutowy Joanna Bachert Jarosław Kosaty (22) 521 41 16 joanna.bachert@pkobp.pl (22) 521 65 85 jaroslaw.kosaty@pkobp.pl Analizy Ilościowe Artur Płuska (22) 521 50 46 artur.pluska@pkobp.pl DEPARTAMENT SKARBU Zespół Klienta Strategicznego: (22) 521 76 43-50 Zespół Klienta Korporacyjnego: (22) 521 76 35-42 (22) 521 76 56 (22) 521 76 57 Zespół Klienta Detalicznego: (22) 521 76 28-34 (22) 521 76 355 Instytucje finansowe: (22) 521 76 20 (22) 521 76 25 (22) 521 76 26 Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny, ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Prognozy ani dane odnoszące się do przeszłości zawarte w materiale nie stanowią gwarancji przyszłych cen instrumentów finansowych lub wyników finansowych. PKO BP SA i jej spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, 02-515 Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38, REGON: 016298263; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 PLN. 5