PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA 1. Wymagania edukacyjne sformułowane dla danego etapu kształcenia. 2. Obszary aktywności ucznia poddawane ocenianiu. 3. Sposoby oceniania różnych form aktywności ucznia. 4. Kryteria oceniania. 5. Zasady oceniania przedmiotowych osiągnięć ucznia. 6. Kryteria oceniania umiejętności przedmiotowych w odniesieniu do skali ocen wyrażonych w stopniach szkolnych. Ad.1. Wymagania edukacyjne sformułowane dla danego etapu kształcenia. Wynikają one ze standardów wymagań egzaminacyjnych: I. WIADOMOSCI I ROZUMIENIE Uczeń zna faktografię i terminologią historyczną w stopniu umożliwiającym rozumienie przeszłości w odniesieniu do: 1) państw - ich organizacji, struktury władzy, terytorium, 2) systemów politycznych, 3) struktury i organizacji społeczeństw, 4) życia gospodarczego, 5) wydarzeń politycznych i militarnych oraz konfliktów i kryzysów społecznych, gospodarczych, religijnych i ideologicznych, 6) działalności najważniejszych postaci, dynastii, grup społecznych, 7) życia religijnego, 8) osiągnięć cywilizacyjnych, 9) osiągnięć kultury i sztuki, myśli politycznej, społecznej i filozoficznej, które stosuje do opisu, wyjaśnienia i oceny poniższych zagadnień oraz problemów: NA POZIOMIE PODSTAWOWYM w wymiarze dziejów świata: 1) różnorodność cywilizacji świata w przeszłości i obecnie,
2) konflikty społeczne, wojny, ludobójstwo, w tym Holocaust, 3) przemiany form gospodarowania od czasów najdawniejszych po współczesną rewolucję techniczną oraz historyczny rozwój kultury materialnej, 4) rola państwa jako podstawowej formy zorganizowania społeczeństw i przemiany państw, w wymiarze dziejów Europy: 5) fundamenty Europy; jedność i różnorodność oraz przemiany ideowe, rola chrześcijaństwa w tworzeniu tożsamości europejskiej, 6) kształtowanie sie narodów Europy i ich wkład w historię, współistnienie i konflikty pomiędzy państwami, 7) przemiany w obrębie struktur, świadomości i obyczajowości społeczeństw europejskich, w wymiarze historii Polski: 8) przemiany form państwa polskiego, 9) uwarunkowania i przeobrażenia polskiej świadomości narodowej i politycznej, 10) rola Polski w dziejach gospodarki i struktur społecznych Europy, 11) postawy jednostek oraz grup społecznych wobec 12) wielokulturowość w dziejach Polski, współistnienie religii i wyznań oraz znaczenie chrześcijaństwa, w tym Kościoła Katolickiego. NA POZIOMIE ROZSZERZONYM: Osiągnięcia poziomu podstawowego oraz: 1) trwałe osiągnięcia cywilizacji starożytnych i religie starożytnego Wschodu, 2) przemiany ustrojowe w Grecji i w Rzymie, 3) powstanie i rozwój religii monoteistycznych, 4) kręgi cywilizacji średniowiecznych; Europa a inne cywilizacje, 5) znaczenie chrześcijaństwa w cywilizacjach średniowiecznej Europy, 6) funkcjonowanie władzy i struktura społeczeństw średniowiecznych, 7) powstanie i rozwój Polski w wiekach średnich oraz znaczenie chrześcijaństwa dla powstania i rozwoju państwowości i kultury polskiej, 8) cywilizacyjne przemiany w Europie od odrodzenia do oświecenia, 9) nowe horyzonty; Europa wobec odmiennych kultur i systemów wartości, 10) przeobrażenia chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku, 11) powstanie nowożytnej państwowości, 12) uwarunkowania potęgi i upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów, 13) rewolucja przemysłowa i jej następstwa, 14) mapa polityczna XIX- wiecznej Europy i świata, 15) przemiany świadomości Europejczyków, 16) procesy demokratyzacyjne i parlamentaryzm w XIX wieku, 17) społeczeństwo polskie bez własnego państwa, 18) I i II wojna światowa - geneza, charakter i następstwa konfliktów, 19) systemy totalitarne i ich zbrodniczy charakter, 20) funkcjonowanie demokracji w XX wieku, 21) ewolucja stosunków międzynarodowych i ich charakter oraz struktury ponadnarodowe w polityce i gospodarce, 22) rewolucja techniczna w XX wieku, 23) przemiany w sferze kultury; sobór watykański II i encykliki papieskie, 24) Rzeczpospolita miedzy okresem zniewolenia a niepodległością.
II. KORZYSTANIE Z INFORMACJI Uczeń stosuje faktografię i terminologię historyczną do wyjaśnienia procesu historycznego: NA POZIOMIE PODSTAWOWYM 1) umieszcza opisywane wydarzenia w czasie i w przestrzeni, 2) wskazuje przyczyny i skutki wydarzeń, 3) przeprowadza hierarchizację faktów, 4) uwzględnia zmiany zachodzące w czasie, 5) uogólnia fakty, 6) wskazuje cechy charakterystyczne poszczególnych epok i okresów historycznych, 7) korzysta z różnorodnych źródeł wiedzy historycznej - wyszukuje informacje. NA POZIOMIE ROZSZERZONYM Wymagania poziomu podstawowego oraz: 1) korzysta z różnorodnych źródeł wiedzy historycznej - wyszukuje i interpretuje informacje zgodnie z warsztatem historycznym, 2) wskazuje związki pomiędzy różnymi dziedzinami życia społecznego (polityka, gospodarka, kultura) w przeszłości. III. TWORZENIE INFORMACJI Uczeń przedstawia oraz ocenia wydarzenia i zjawiska historyczne, formułując przejrzystą i logiczną wypowiedź pisemną: NA POZIOMIE PODSTAWOWYM 1) porównuje, czyli wskazuje różnice i podobieństwa między wydarzeniami historycznymi, 2) formułuje oceny, 3) uzasadnia sformułowane oceny. NA POZIOMIE ROZSZERZONYM Wymagania poziomu podstawowego oraz: 1) porównuje, czyli wskazuje różnice i podobieństwa między zjawiskami i procesami, 2) krytycznie analizuje i ocenia różne interpretacje historii. Ad.2. Obszary aktywności ucznia poddawane ocenianiu: 1) Zajęcia lekcyjne: odpowiedzi ustne, prace pisemne, prace domowe, inicjatywy twórcze, referaty, analiza materiałów źródłowych, statystycznych, kartograficznych. 2) Działalność pozalekcyjna typu: konkursy, Olimpiada Historyczna.
Ad.3. Sposoby oceniania różnych form aktywności ucznia poprzez: I. Ustne wypowiedzi: 1) Zadawanie uczniom pytań wprowadzających nowy materiał, bądź pytań sprawdzających i utrwalających zdobytą wiedzę z trzech ostatnich lekcji. 2) W semestrze oceniane są 1-2 wypowiedzi, w zależności od liczby uczniów w klasie i liczby godzin przedmiotu w tygodniu. 3) Dawanie uczniom poleceń dotyczących rozwiązywania problemów przy zastosowaniu metod aktywizujących, wykonywanie zadań, ćwiczeń, obliczeń, pracy z atlasem i źródłami historycznymi, które uczniowie prezentują ustnie. 4) Prace domowe. II. Prace pisemne. III. Obserwację pracy ucznia na lekcji. Ad. 4. Kryteria oceniania ucznia. rozumienie tematu, poprawność merytoryczna wypowiedzi, kompozycja wypowiedzi ( spójność formy, logika ), sposób prezentacji, umiejętność zintegrowania wiedzy z różnych dziedzin, poprawność językowa, ujecie problemu kompozycja. 1. Ocena wystawiona przez nauczyciela jest ocena ostateczna. 2. Ocena semestralna i roczna jest wypadkową ocen uzyskanych przez ucznia za wszystkie obszary jego aktywności podlegające ocenie (wypowiedzi ustne, prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, prace domowe, aktywność na zajęciach). 3. Przyjęta skala procentowa: 0-34 pkt. --- niedostateczny (< 34%) 35 49 pkt. --- dopuszczający ( 35%) 50 69 pkt. --- dostateczny (50%) 70 84 pkt. --- dobry (70%) 85 94 pkt. --- bardzo dobry (94%) 95 100 pkt. --- celujący. 4. Uczeń pisze w semestrze co najmniej 2 prace klasowe (sprawdziany). Uczeń, który nie pisał pracy klasowej z usprawiedliwionych powodów zobowiązany jest ją napisać w ciągu 2 tygodni od powrotu do szkoły. W przypadku, gdy uczeń nie napisze pracy klasowej w wyznaczonym terminie, otrzymuje ocenę niedostateczną. 5. Uczeń może poprawić niekorzystny wynik sprawdzianu w ciągu 14 dni od oddania prac przez nauczyciela. Uczeń może poprawić jednokrotnie ocenę z jednego sprawdzianu w semestrze. Obydwie oceny uzyskane ze sprawdzianu są brane pod
uwagę przy wystawianiu oceny semestralnej/rocznej. Oceny z kartkówek nie podlegają poprawie. 6. Bieżące prace klasowe są zapowiadane co najmniej na tydzień przed terminem pisania pracy. Kartkówki obejmują zagadnienia trzech ostatnich lekcji, są przeprowadzane na bieżąco i nie są wcześniej zapowiadane. Sprawdzenie i oddanie prac klasowych odbywa się w terminie dwóch tygodni od napisania pracy (opóźnienie oddania prac może nastąpić tylko z przyczyn losowych). 7. Uczeń ma prawo do dwóch nieprzygotowań do lekcji semestrze. Nieprzygotowanie zgłasza się na początku lekcji. Każde nieprzygotowanie ucznia odnotowywane jest w dzienniku lekcyjnym. Możliwość zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów. 8. Aktywność ucznia na lekcji podlega ocenie wyrażonej stopniem lub w postaci plusów. Uzyskanie dwóch plusów skutkuje oceną dobrą lub bardzo dobrą. 9. Uczniowie uczestniczący w konkursach przedmiotowych i olimpiadach są promowani oceną dobrą,, bardzo dobrą lub celującą. Finaliści i laureaci olimpiad uzyskują ocenę celującą w klasyfikacji semestralnej/rocznej. 10. W stosunku do ucznia, u którego na podstawie opinii poradni psychologicznopedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe, dostosowuje się wymagania edukacyjne w celu sprostania wymaganiom wynikającym z programu nauczania. 11. Ustalona przez nauczyciela ocena klasyfikacyjna semestralna/roczna może być zmieniona w wyniku sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia według zasad Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. Ad. 5. Zasady oceniania przedmiotowych osiągnięć ucznia. 1. Znajomość materiału rzeczowego: programowego i ponadprogramowego. 2. Rozumienie materiału rzeczowego (pojęć i związków przyczynowoskutkowych). 3. Wykorzystanie umiejętności: umieszczanie faktów oraz postaci w czasie i przestrzeni, porównywanie, wnioskowanie, uzasadnianie, interpretowanie i ocenianie. Ad.6. Kryteria oceniania umiejętności przedmiotowych w odniesieniu do skali ocen wyrażonych w stopniach szkolnych: Ocena niedostateczna Uczeń nie spełnia wymagań na poziomie koniecznym. Ocena dopuszczająca poziom wymagań koniecznych: uczeń dysponuje niepełną wiedzą określoną podstawami programowymi, rozróżnia podstawowe typy źródeł informacji, posiada skromny zasób słownictwa, popełnia błędy językowe. Ocena dostateczna poziom wymagań podstawowych: uczeń zna podstawowe fakty, źródła informacji, sformułuje proste wnioski,
umie określić związki przyczynowo skutkowe, wykonuje polecenia na miarę swoich możliwości. Ocena dobra poziom wymagań rozszerzonych: - uczeń dysponuje pełną wiedzą określoną programem, wyjaśnia związki przyczynowo- skutkowe, dokonuje interpretacji faktów, porównuje i zestawia wydarzenia w czasie i na różnym terytorium, posługuje sie właściwie słownictwem przedmiotowym, Ocena bardzo dobra poziom wymagań dopełniających: uczeń dysponuje pełną wiedzą określoną programem, przedstawia własne opinie, oceny zdarzeń, integruje wiedzę z różnych przedmiotów, wykorzystuje literaturę naukową. Ocena celująca uczeń posiada kompetencje na poziomie bardzo dobrym, rozwija własne zainteresowania, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych.