Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie

Transkrypt

1 Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie na rok szkolny 2007 / 2008 Nauczyciele uczący wiedzę o społeczeństwie w roku szkolnym 2007/ mgr Zbigniew Jakuszko 2. mgr Jarosław Bonecki 3. dr Grzegorz Gębka 4. dr Ryszard Kotowski

2 - 2 - Elementy Przedmiotowego Systemu Oceniania 1. Wymagania edukacyjne sformułowane dla danego etapu kształcenia. 2. Obszary aktywności ucznia poddawane ocenianiu. 3. Sposoby oceniania różnych form aktywności ucznia. 4. Kryteria oceniania. 5. Zasady oceniania przedmiotowych osiągnięć ucznia. 6. Kryteria oceniania umiejętności przedmiotowych w odniesieniu do skali ocen wyrażonych w stopniach szkolnych 7. Narzędzia pomiaru osiągnięć ucznia. 8. Sposoby dokumentowania i analizy osiągnięć uczniów. 9. Sposoby gromadzenia informacji o osiągnięciach ucznia i klasy. 10. Zasady przeprowadzenia egzaminów sprawdzających * * * 1. Wymagania edukacyjne sformułowane dla danego etapu kształcenia. Wynikają one ze standardów wymagań egzaminacyjnych: I. WIADOMOŚCI I ROZUMIENIE Zdający zna i rozumie zjawiska oraz procesy z następujących obszarów: 1) społeczeństwo, 2) polityka, 3) prawo, 4) problemy współczesnego świata, które stosuje do opisu, wyjaśnienia i oceny poniższych zagadnień oraz problemów: POZIOM PODSTAWOWY POZIOM ROZSZERZONY 1) życie społeczne - formy, prawidłowości, instytucje, 1) procesy społeczne, ruchy społeczne, jak na poziomie podstawowym oraz: 2) społeczeństwo polskie - struktura i problemy, 2) wartości społeczne - konflikty wartości, 3) naród, patriotyzm, nacjonalizm, 3) społeczeństwo polskie - dynamika przemian, modernizacja, 4) państwo - geneza, atrybuty, funkcje, 5) demokracja - zasady, wartości, procedury, instytucje, 5) modele ustrojowe państw demokratycznych, 4) historyczne i współczesne formy państw, 6) polityka - ideologie i doktryny polityczne, partie 6) zagrożenia dla demokracji, polityczne, kultura polityczna, 7) ustrój Rzeczypospolitej Polskiej - zasady funkcjonowania organów władzy publicznej, 7) ustrój Rzeczypospolitej Polskiej - konstytucja, organy władzy, samorząd terytorialny, 8) zasady tworzenia i egzekwowania prawa, 8) społeczeństwo obywatelskie - formy uczestnictwa 9) prawa człowieka - generacje, procedury ich

3 - 3 - obywateli w życiu publicznym, ochrony, 9) prawo - funkcje, źródła, dziedziny, hierarchia 10) elementy prawa cywilnego, karnego i administracyjnego, norm prawnych, 10) sądy i trybunały w Polsce, 11) zjednoczona Europa - szanse i bariery rozwoju, 11) prawa człowieka i ich znaczenie we współczesnym świecie, 13) wyzwania współczesności - globalizacja, migra- 12) zasady polskiej polityki zagranicznej, 12) obywatel wobec prawa, cje, ochrona środowiska naturalnego, genetyka. 13) Polska w Europie, 14) Unia Europejska - instytucje, zasady działania, 15) stosunki, organizacje i instytucje międzynarodowe, 16) problemy współczesnego świata - konflikty, terroryzm, ubóstwo, choroby cywilizacyjne, 17) planowanie własnej kariery zawodowej w związku z uwarunkowaniami pojawiającymi się na rynku pracy. II. KORZYSTANIE Z INFORMACJI Zdający stosuje wiadomości i słownictwo do wyjaśnienia procesów zachodzących we współczesnym świecie: POZIOM PODSTAWOWY 1) dokonuje selekcji i porządkowania faktów, 2) korzysta z różnorodnych źródeł informacji o życiu społecznym i politycznym, 3) odróżnia informacje o faktach od opinii, 4) lokalizuje ważne wydarzenia i postacie życia publicznego w czasie i przestrzeni, 5) wskazuje przyczyny i skutki różnych wydarzeń i procesów, 6) rozpoznaje problemy społeczności lokalnej, regionu, kraju i świata, 7) znajduje i czyta ze zrozumieniem przepisy prawne odnoszące się do danego problemu, 8) wypełnia druki urzędowe, sporządza różnego typu pisma. POZIOM ROZSZERZONY jak na poziomie podstawowym oraz: 1) dokonuje krytycznej analizy materiałów źródłowych, 2) analizuje stanowiska różnych stron debaty publicznej. III. TWORZENIE INFORMACJI Zdający przedstawia i ocenia wydarzenia, formułując logiczną wypowiedź pisemną: POZIOM PODSTAWOWY 1) ocenia wydarzenia i procesy polityczne, społeczne, 2) formułuje i uzasadnia własne stanowisko w sprawach publicznych, POZIOM ROZSZERZONY jak na poziomie podstawowym oraz: 1) charakteryzuje dylematy życia zbiorowego we współczesnym świecie, 2) przedstawia propozycje planowania działań zmie-

4 3) wskazuje propozycje rozwiązań problemów społeczności lokalnej, regionu, kraju i świata, 4) ocenia działania grup społecznych, władz i obywateli z punktu widzenia różnych wartości (np. demokracji, tolerancji), 5) wypowiada się w formach przyjętych w życiu publicznym (np. przemówienie, głos w dyskusji, petycja, list do redakcji, posła, radnego) rzających do rozwiązania problemów społecznych i politycznych, 3) ocenia współczesne wydarzenia z punktu widzenia kultury i etyki życia publicznego. 2. Obszary aktywności ucznia poddawane ocenianiu: 1) Zajęcia lekcyjne odpowiedzi ustne i prasówki, prace pisemne, prace domowe, inicjatywy twórcze, referaty, praca z mapą, analiza tekstów źródłowych i rocznika statystycznego 2) Prowadzenie zeszytu przedmiotowego 3) Działalność pozalekcyjna typu koła zainteresowań, konkursy, olimpiady 3. Sposoby oceniania różnych form aktywności ucznia poprzez I. Ustne wypowiedzi: 1) Zadawanie uczniom pytań wprowadzających nowy materiał, bądź pytań sprawdzających i utrwalających zdobytą wiedzę z trzech ostatnich lekcji. 2) W semestrze oceniane są 1-2 wypowiedzi, w zależności od liczby uczniów w klasie i liczby godzin przedmiotu w tygodniu. 3) Dawanie uczniom poleceń dotyczących rozwiązywania problemów przy zastosowaniu metod aktywizujących, wykonywanie zadań, ćwiczeń, obliczeń, pracy z mapą i źródłami, które uczniowie prezentują ustnie. 4) Prace domowe. II. Prace pisemne:

5 - 5-1 W ciągu semestru nauczyciel przeprowadza przynajmniej jedną pracę pisemna, zapowiedzianą co najmniej tydzień wcześniej. W klasie humanistycznej ponadto nauczyciel przeprowadza pracę pisemną rozszerzonej odpowiedzi i analizę tekstów źródłowych. 2 Nieobecność ucznia na zapowiedzianym wcześniej sprawdzianie (pracy pisemnej) nieusprawiedliwiona zwolnieniem lekarskim oznacza, że uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 3 Nauczyciel może przeprowadzić niezapowiedzianą minutową kartkówkę dotyczącą materiału programowego z trzech ostatnich lekcji; w wymiarze 3-5 w semestrze w zależności od ilości godzin w tym okresie. 4 Nauczyciel powinien sprawdzić i omówić przeprowadzoną pracę pisemną (sprawdzian, test, analizę tekstu źródłowego i kartkówkę) w ciągu trzech tygodni od jej napisania. 5 Prace pisemne domowe. Ilość pisemnych prac domowych wynika z planu dydaktycznego nauczyciela. 6 Aktywność ucznia oceniana jest poprzez wykonywanie prac dla chętnych i pisanie referatów. III. Obserwacja pracy ucznia na lekcji i analiza notatek prowadzonych przez ucznia. obserwacja pracy ucznia na lekcji analiza notatek prowadzonych przez ucznia 4. Kryteria oceniania rozumienie tematu, poprawność merytoryczna wypowiedzi, kompozycja wypowiedzi ( spójność formy, logika ), sposób prezentacji, umiejętność zintegrowania wiedzy z różnych dziedzin, poprawność językowa, ujęcie problemu kompozycja. 1. Ocena wystawiona przez nauczyciela jest oceną ostateczną 2. Przewidywane oceny nauczyciel podaje na sześć dni przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 3. Ocena semestralna i roczna jest wypadkową ocen uzyskanych przez ucznia za wszystkie obszary jego aktywności podlegające ocenie. Obszary aktywności ucznia pod- O c e n y legające ocenie. celujący bardzo dobry Wypowiedzi ustne dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny

6 Prace klasowe Kartkówki Pisemne prace domowe Aktywność Analiza tekstów źródłowych, mapy i rocznika statystycznego Przyjęta skala procentowa i punktowa: 0-29 pkt. --- niedostateczny (< 30%) pkt. --- dopuszczający ( 30%) pkt. --- dostateczny (50%) pkt. --- dobry (70%) pkt. --- bardzo dobry (85%) pkt. celujący (95%) Kryteria oceniania wypowiedzi pisemnej 1. Zrozumienie tematu umieszczenie go w czasie i przestrzeni, znalezienie i wybór źródeł informacji 2. Zakres wiedzy społeczno politycznej dobór materiału rzeczowego faktów, wydarzeń zjawisk i ich hierarchizacja 3. Sposób prezentacji: umiejętność posługiwania się wiedzą i pojęciami, dostrzeganie związków między faktami z różnych dziedzin życia, ujmowanie zjawisk dotyczących naszego kraju w tzw. szerokim kontekście międzynarodowym, analiza, porównywanie, wyjaśnienie, uogólnienie, własna ocena 4. Język: ortografia, interpunkcja, styl, gramatyka, słownictwo 5. Konstrukcja pracy i jej forma graficzna: wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity, marginesy, literatura, przypisy. 5. Zasady oceniania przedmiotowych osiągnięć ucznia 1. Znajomość materiału rzeczowego: programowego i pozaprogramowego 2. Rozumienie materiału rzeczowego: rozumienie pojęć rozumienie związków między faktami 3. Wykorzystanie umiejętności: umieszczanie faktów oraz postaci w czasie i przestrzeni umiejętności związane z wypowiedzią, np. porównywanie, wnioskowanie, uzasadnianie, interpretowanie i ocenianie

7 Uczeń posiada co najmniej trzy oceny w ciągu semestru, w tym jedna ocena ustna i jedna z pracy pisemnej. 5. Ocena semestralna wynika z ocen cząstkowych. 6. Nauczyciel zawiera kontrakt z uczniem w sprawie nie przygotowań do zajęć edukacyjnych w wymiarze 1-3 razy w semestrze, w zależności od ilości godzin danego przedmiotu. 7. Promowanie aktywności ucznia podczas lekcji poprzez wprowadzenie zasady oceny mobilizującej. 8. Zasady oceniania odpowiedzi ustnych i prac pisemnych w oparciu o wymagania edukacyjne p.3 / I-II. 9. Rytmiczność oceniania ucznia - bieżąca, semestralna, roczna. 10. Promowanie uczniów uczestniczących w konkursach i olimpiadach ocenami dobrymi, bardzo dobrymi i celującymi. 6. Kryteria oceniania umiejętności przedmiotowych w odniesieniu do skali ocen wyrażonych w stopniach szkolnych: 1) Poziom wymagań koniecznych (ocena dopuszczająca) uczeń dysponuje niepełną wiedzą określoną podstawami programowymi rozróżnia podstawowe typy źródeł informacji, posiada skromny zasób słownictwa, popełnia błędy językowe 2) Poziom wymagań podstawowych (ocena dostateczna) zna podstawowe źródła informacji, sformułuje proste wnioski, umie określić związki przyczynowo skutkowe, wykonuje polecenia na miarę swoich możliwości. 3) Poziom wymagań rozszerzonych (ocena dobra) dysponuje pełną wiedzą określoną programem, wyjaśnia przyczyny różnic w interpretacji faktów, porównuje wydarzenia współczesne z przeszłością, posługuje się właściwie słownictwem przedmiotowym, efektywnie pracuje w grupie. 4) Poziom wymagań dopełniających (ocena bardzo dobra) dysponuje pełną wiedzą określoną programem przedstawia własne opinie na forum publicznym (debaty, dyskusje) integruje wiedzę z różnych przedmiotów, opracowuje projekty. 5) Poziom wykraczający poza program nauczania (ocena celująca) posiada kompetencje zapisane w poziomie 4, rozwija własne zainteresowania,

8 - 8 - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych - Olimpiadzie Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym, Olimpiadzie Wiedzy o Unii Europejskiej i Olimpiadzie o Prawach Człowieka. 7. Narzędzia pomiaru osiągnięć ucznia: 1. Zadania otwarte rozszerzonej odpowiedzi. 2. Testy sprawdzające wiadomości i umiejętności standaryzowane, przygotowywane przez nauczyciela przedmiotu. 3. Kartkówki. 4. Ćwiczenia przedmiotowe (praca z tekstem źródłowym, ćwiczenia z mapą i rocznikiem statystycznym). 5. Badania pilotażowe i próbne matury. 8. Sposoby dokumentowania i analizy osiągnięć uczniów: A. Sposoby dokumentowania 1) ocenianie prac w zeszycie 2) uwagi w zeszycie 3) karty oceny ucznia 4) prace pisemne (przechowywanie prac pisemnych przez jeden rok). B. Sposoby analizy osiągnięć uczniów 1) Przedmiotem analizy osiągnięć uczniów są wypowiedzi ustne i prace pisemne - p.3 / I-II. 2) Na podstawie analizy, interpretacji i zestawienia wyników nauczania w zakresie przyswajanej wiedzy i umiejętności nauczyciel uzyskuje informacje o stopniu opanowania materiału. 3) Wnioski z przeprowadzonej analizy nauczyciel wykorzystuje do swojej dalszej pracy z zespołem klasowym stosując zasadę indywidualizacji praca z uczniem zdolnym praca z uczniem słabym 4) Wyniki analizy są przedstawiane uczniom w postaci recenzji ustnej lub pisemnej i wyznaczają kierunek pracy dydaktycznej nauczyciela. 9. Sposoby gromadzenia informacji o osiągnięciach ucznia i klasy informacja na temat osiągnięć uczniów zapisana jest w dziennikach lekcyjnych, szczególne osiągnięcia (konkursy, olimpiady) są rejestrowane w Szkolnej księdze konkursów i olimpiad oraz na świadectwach rocznych, narzędzia ewaluacji są obecnie przygotowywane,

9 - 9 - gromadzenie informacji o osiągnięciach ucznia tworzy się na podstawie wyników egzaminu maturalnego, zestawienia dotyczące losów absolwentów. 10. Zasady przeprowadzenia egzaminów sprawdzających: Sposób i metody przeprowadzenia egzaminów sprawdzających reguluje Statut V Liceum Ogólnokształcącego w Lublinie (uczeń musi osiągnąć co najmniej 75% wiedzy i umiejętności na ocenę dopuszczającą z egzaminu pisemnego i ustnego).