Zeszyty Naukowe UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO w SIEDLCACH Nr 100 2014 dr Grzegorz Drozdowski w Gorzowie Wielkopolskim otoczenia analiza teoretyczno-empiryczna Managers to the requirements of today s environment an analysis of the theoretical-empirical Streszczenie: o- ukazano znaczenie otoczenia w funkcjonowaniu personelu kierowniczego. Ponadto, zi- e- y i- a- y- kierowanie, personel kierowniczy, zmiany, otoczenie, wiedza, umiej. Abstract: The purpose of this article is to analyze the issues that make up the efficiency of managers from the perspective of the study. Therefore, the identified factors influencing the efficiency of managers and shows the importance of the environment in the functioning of the managerial staff. In addition, managers have been identified to participate in the changes as a manifestation of the knowledge and skills to adapt to the needs of the environment. Keywords: management, personnel management, changes, environment, knowledge, skills. k- - innymi dziedzinami naukowymi: ekonomi em, psy organizacji. W rozwoju wiedzy o kierownikach i ich 1 a- 1 w-
202 Grzegorz Drozdowski owników sukcesu w zarz dzanych organizacjach. Pierwsza dotyczy czynników podmiotowych, druga a- i 2 3 nie jest jedynie meto- i nad wyznacznikami o- z- o- owane w oparciu o otoczenie 4 a- a- 5. enia 6. Jak pisze P. F. Drucker, o- przy wykorzystaniu zasobów). (por. R.W. Griffin, anizacjami, PWN, Warszawa 1999, s. 38). 2 o- óry jest wyznacznikiem funkcji kierowniczych zarówno w odniesieniu do ludzi, jak i zasobów materialnych organizacji. 3 i tycznymi oraz kulturowymi (por. S. Tokarski, Kierownik w organizacji, Difin, Warszawa 2006, s. 7). 4, n- [ ] (M. Juchnowicz, PWE, Warszawa 2012, s. 12). 5 Zdaniem P. Grajewskiego monitorowanie otoczenia w celu identyfikacji zachodz w: J. Stankiewicz (red.), Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2004, s. 233). 6 r- Wyd. ZN nr 100
203 zy a- (...) (...) e- 7. a- i- i- w i a y- 8. o- imperatyw uczeni j- a- 9 oraz e- a- weryfikacji. Zn a- w- izacji oraz samej kadry kierowniczej. W tej sytuacj w a- n- Problem e- 7 P. Drucker, Kraków 1995, s. 213. 8 e- bbins, D. A. De Cenzo, PWE, Warszawa 2002, s. 79). 9 a-, Modelowanie kompetencji pracowniczych w organizacji, Wyd. przekonania i postawy, ibidem, s. 138. ZN nr 100 nie (27)2014
204 Grzegorz Drozdowski Celem arty- j ierowników, onelu kierowniczego, 10 a- o- nia 11, o- ia. 12 wymaga od kierowników posiadania wiedzy 13, która oznacza systema- i- e- 10 u- zne, w którym pracownik funkcjonuje. (M. Juchnowicz, op. cit., s. 35). 11 z punktu widz k- e- Difin, Warszawa 2008, s. 17). 12 13 A. Wojtczuk- warunków, z zmian (cyt. za M. Juchnowicz, op. cit., s. 16-17). Natomiast M. Juchnowicz zaznacza, a- (ibidem, s.16). ZN nr 100
205 dzy i rea a- problemu badaw- czego y- nej przez otoczenia? Badania a metody kwestionariuszowej, 14 a- rganizacji gospodarczych 15, skierowano do 102 kierow funkcje na trzech szczeblach kierowania w strukturze organizacyjnej badanych organizacji zlokalizowanych na terenie Gorzowa Wielkopolskiego. Realizacja z koniecz rdzenia S. erowniczej 16. Rezultaty przeprowadzo o- e- w zmiany w zachowaniach kierowniczych badanego personelu (74%). 14 jak 15 S. Tokarski,, Oficyna Wydawnicza OPO Sp. z o.o., Bydgoszcz 2001, s. 86. 16 Cechy psychologiczne kierowników kierunki i dynamika zmian, w: S. Tokarski (red.) l-, Wyd.Uniwersy s. 303. ZN nr 100 nie (27)2014
206 Grzegorz Drozdowski Czynniki 16 Otoczenie 84 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 [%] a- 80 74 70 60 50 40 30 20 15 11 10 0 Wymusza zmiany Wspomaga zmiany Utrudnia zmiany erownicza nie jest zainteresowana uczestnictwem w procesie zmian do czasu, gdy nie zostanie do tego zmuszona przez otoczenie. ZN nr 100
207 ozwa 17 a) m najcz b) achowania (33%), c) w- ym stopniu (rys. 3). antagonizm 4 14 wspieranie 49 Inspirowanie 33 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 personelu kompetency e- niczej 18, jak i posia- 17 owa, Gebethner i S-ka, Warszawa 1997, s. 154-157. 18-9,2% -Jakóbik,, w: L. Gilejko (red.) Studia nad zmianami w struk-, SGH, Warszawa 2001, s. 148). ZN nr 100 nie (27)2014
208 Grzegorz Drozdowski 80 Wiedza 60 40 20 0 25 bardzo wysoka/ie 34 64 wysoka/ie 56 11 niezbyt wysoka/ie 10 Wiedza e- n- jnym determinowanym przez otoczenie. Odczuwanie bowiem niedopasowania posiada przez otoczenie organizacji jest bowiem istotnym czynnikiem motywacyjnym. Od poziomu motywacji 19 ch celów. Wobec powy szego, dokonana przez personel kierowniczy samoocena posiadanej wiedzy i a- W 19 ia, Moty-, w: emicki. Tom 2 Psychologia ogólna Wyd. s. 457). Z punktu o- o Zachowania organizacyjne w nia, PWN, Warszawa 2003, s. 86). ZN nr 100
209 funkcji 20. Podsumowanie a- naji ania, wynika z sytuacji, w której otoczenie wymusza zmiany w zachowaniach kierowniczych badanych osób, i- dua t- a- w ramach realizowanych funkcji kierowniczych poprzez bierne obserwowanie dokonu- towanie odpowiedniego 21 poziomu motywacji kierowników, który gwarantowa 22 a- e- o- a- 20 i- i w, Kompetencje przywódców kluczem do, w: J. Skalik (red.), Zmiany warunkiem sukcesu, Akade- 21 Wyznacznikiem odpowiedniego poziomu motywacji onych funkcji. 22 Wyznacznikiem jest dopasowanie poziomu moty- ZN nr 100 nie (27)2014
210 Grzegorz Drozdowski a) 23 ; b) y- 24. k- swojej sytuacji kierowniczej, a 25. Istotnym za- podejmowane prze u- o- l- Ciekawych wniosków dostarcza analiza czynników det dzy uwarunkowa a- a- a- d- przeko e- j- arowali s owadzania zmian jest j- 23 M. Juchnowicz, op. cit., s. 17. 24 Ibidem, s. 18. 25 Jak to ma miejsce w przypadku badanej populacji kierowników. ZN nr 100
211 mowane przez badanych kierown 26. w zakresie wiedz adry kierowniczej ocenia wysoko i bardzo i. Zdaniem autora 27. Kierowanie, w dodat i- n- erialny jest o- 28, a z drugiej ycji psychofizycznych 29 e postawionych celów. 26, ownicy najbardziej preferowali wspomaganie zmian, a nie ich inspirowanie. 27 i- W organizacjac a-, Ekonomista, nr 2/2000, s.188). 28 uchronnym i n t- W teorii i praktyce polskich organizacji, PLACET, Warszawa 2004, s. 117-121). 29 Predyspozycje psychofizyczne, takie jak j badaniach ZN nr 100 nie (27)2014
212 Grzegorz Drozdowski motywacja Rys. 5. a o- n- o- d- a- 30. i- nych, nierutynowych problemów w - a) b) c) owej od innych sf d) u- 30 S. Tokarski, Model, op. cit., s. 174. ZN nr 100
213 e) o- zawodu, bez wzg f) y- 31. enia, w- w nkowy organizacji. Z tego punktu widzenia indywidualny bilans predyspozycji 32 na nizacji. a- uczestnictwa w zmianach 33 zmia znych tra o- Bibliografia Cechy psychologiczne kierowników kierunki i dynamika zmian, w: Tokarski S. (red.) l- Sopot 1999. Clarke L.,, Gebethner i S-ka, Warszawa 1997. Czapla T.P., Modelowanie kompetencji pracowniczych w organizacji, Wydawnictwo Uni- 31 Cz. Sikorski, rstwem, PWN, Warszawa 1995, s. 12, 15, 58-67. 32 pracownicy wiedzy oraz organiza a- (M. Juchnowicz, op. cit., s. 17). 33 nspirowania (kreowania) zmian. ZN nr 100 nie (27)2014
214 Grzegorz Drozdowski Drucker P., 1995. Grajewski P., Proces [w:] Stankiewicz J. (red.), Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2004. -Jakóbik J.,, w: Gilejko L. (red.) Studia nad, SGH, Warszawa 2001. Gorynia M.,, w : Ekonomista, nr 2/2000. Gross U., Zachowania organizacyjne w teorii i praktyce zar PWN, Warszawa 2003. Griffin R.W.,, PWN, Warszawa 1999. Juchnowicz M., PWE, Warszawa 2012. ganizacji, PLACET, Warszawa 2004. Kuc B.R., Kompetencje przywódców, [w:] Skalik J. (red.), Zmiany warunkiem sukcesu, Akademia Ekonomiczna im. Motywacja w, w: Psycholo- Mroziewski M., e- ia i warunki jego rozwoju, Difin, Warszawa 2008. Penc J., Wydawnictwo Profesjo- Robbins S., De Cenzo D.A., PWE, Warszawa 2002. Sikorski Cz., Prof, PWN, Warszawa 1995. Tokarski S., Kierownik w organizacji, Difin, Warszawa 2006. Tokarski S.,, Oficyna Wydawnicza OPO Sp. z o.o., Bydgoszcz 2001. ZN nr 100