ĆWICZENIE 1: BUFORY 1. Zapoznanie z Regulaminem BHP 2. Oznaczanie ph 2.1. metoda z zastosowaniem papierków wskaźnikowych Zasada metody Wykrywanie stęŝenia jonów wodorowych przy zastosowaniu papierków wskaźnikowych i ph-metru. Celem ćwiczenia jest wykazanie znaczenia ph roztworów w odŝywianiu człowieka, percepcji smaku, metabolizmie i diagnostyce medycznej. Postępowanie Postępować wg następujących wskazówek a. Zmierzyć ph własnej śliny. Ślinę umieścić w małym plastykowe naczynku. Pobrać 1 kroplę śliny i nanieść ją na papierek wskaźnikowy. b. Zmierzyć ph 2% octu spoŝywczego nanosząc 1 kroplę roztworu na papierek wskaźnikowy. c. Zmierzyć ph coca coli.2 ml coca coli umieścić w zlewce i dokonać pomiaru nanosząc 1 kroplę roztworu na papierek wskaźnikowy. Zmierzyć ph soku grejpfrutowego. 2 ml soku umieścić w zlewce i dokonać pomiaru nanosząc 1 kroplę roztworu na papierek wskaźnikowy. d. Zmierzyć ph rozdrobnionego pomidora. 2 ml zawiesiny pomidora umieścić w zlewce i dokonać pomiaru nanosząc 1 kroplę roztworu na papierek wskaźnikowy. e. Zmierzyć ph białka jaja kurzego nanosząc 1 kroplę na papierek wskaźnikowy. f. Zmierzyć ph EDTA i EDTAK 2 nanosząc po 1 kropli roztworu na papierek wskaźnikowy. 2.2. Bufory - równanie Hendersona- Hasselbalcha Zasada metody Bufory to mieszaniny słabych kwasów i ich soli lub słabych zasad i ich soli. StęŜenie jonów wodorowych w takich roztworach jest stałe, ściśle określone i zaleŝne od wzajemnego stosunku stęŝeń składników. Doświadczenie będzie oparte na przykładzie buforu octanowego składającego się z roztworu kwasu octowego i octanu sodu. Cel ćwiczenia to wykazanie właściwości buforu. Postępowanie a. Przygotować bufor octanowy o ph 4,75 (maksymalnie 10 ml). Ze stałej dysocjacji kwasu obliczyć stosunek stęŝenia kwasu do soli. Odmierzyć pipetą obliczoną ilość 0,1 M kwasu octowego i 0,1 M ocatnu sodu. Zamieszać i zmierzyć ph (ph- metr). Przykład obliczeń dla buforu octanowego o ph 4; stała dysocjacji kwasu octowego wynosi 1,85 x 10-5 (pk a 4,75 w 25 o C). Wyliczenie: 10-4 = 1,85 x 10-5 x [CH 3 COOH] [CH 3 COONa] = [CH 3 COOH] [CH 3 COONa] Oznacza to, Ŝe na 5,4 objętości kwasu octowego naleŝy dodać 1 objętość octanu sodu, o tym samym stęŝeniu. Obliczyć dla 0,1 M buforu octanowego o ph 4,75. 10-4 10-4 = = 5,4 1,85 x 10-5 0,185 x 10-4
b. Określić wpływ rozcieńczenia buforu na jego ph ph-metr cyfrowy postepowanie Po włączeniu i uruchomieniu ph-metru opłukać elektrodę wodą destylowaną. Po kaŝdym pomiarze elektrodę naleŝy przepłukać wodą destylowaną i wytrzeć do sucha bibułką. Po zakończeniu pomiarów opłukaną elektrodę naleŝy zanurzyć w płynie do przechowywania elektrody (nasycony roztwór KCl). Przygotować 4 probówek dodać do nich wg tabelki odpowiednie objętości przygotowanego uprzednio 0,1 M bufor octanowego o ph 4,75 i wody destylowanej. Nr probówki I II III IV Bufor [ml] 2 0,5 0,2 0,02 Woda [ml] 0 1,5 1,8 1,98 Obliczyć w kaŝdej probówce rozcieńczenie, stęŝenie buforu i zmierzyć ph na ph-metrze umieszczając elektrodę w badanym roztworze. Zanotować wyniki obliczeń i wniosek z obserwacji. c. Wpływ rozcieńczenia buforu na pojemność buforową. Do 4 probówek dodać wg tabelki odpowiednie objętości 0,1 M kwasu octowego, 0,1 M octanu sodu i wody: Nr probówki I II III IV 0,1 N kwas octowy [ml] 2 1 0,5 0 0,1 N octan sodu 2 1 0,5 0 Woda [ml] 0 2 3 4 Zamieszać; do kaŝdej probówki dodać 1 kroplę indykatora; ponownie zamieszać. 0,05 M NaOH [ml] Do probówek I III dodawać z biurety kroplami do osiągnięcia barwy uzyskanej 0,1 w 4. probówce Zanotować objętość zuŝytego 0,05 M NaOH na miareczkowanie (probówki I-III). Odpowiedzieć na pytanie: czy rozcieńczenie buforu wpływa na jego pojemność? Pojemność buforowa miara zdolności do buforowania - utrzymywania ph na stałym poziomie Pojemność buforowa jest to stosunek ilości moli dodanego kwasu lub zasady do 1 dm 3 do zmiany ph, jaką wywołał dodatek tego kwasu lub zasady. buforu A= n\ ph gdzie: A pojemnoąć buforowa n liczba moli dodanego mocnego kwasu lub mocnej zasady do 1dm3 roztworu buforowego ph zmiana ph
3. Kolorymetryczne oznaczanie stęŝenia fosforu w roztworze metodą Fiskego i Subbarowa Zasada metody: W środowisku kwasowym jony fosforanowe(v) reagują z molibdenianem amonu tworząc Ŝółtą sól fosforomolibdenian amonu. Eikonogen redukuje tę sól do błękitu molibdenowego. NatęŜenie zabarwienia jest proporcjonalne do stęŝenia fosforu w próbie. Czułość metody 4-40 µg w 1 ml analizowanego roztworu. Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie fosforu. Postępowanie: Przygotować 6 probówek i postępować wg schematu zamieszczonego w tabelce: Numer probówki Odczynniki (ml) 1 2 3 4 5 6 H 2 O 0,5 - - - - - Roztwór fosforu 0 µg - - - - - - Roztwór fosforu 5 µg - 0,5 - - - - Roztwór fosforu 10 µg - - 0,5 - - - Roztwór fosforu 20 µg - - - 0,5 - - Roztwór fosforu 40 µg - - - - 0,5 - Roztwór fosforu x µg - - - - - 0,5 Molibdenian amonu* w 1,5 M H 2 SO 4 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 Eikonogen 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 H 2 O 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 3,8 Inkubacja w temp. 37 o C 10 min. * - naleŝy zachować ostroŝność, poniewaŝ roztwór jest silnie brudzący. Odczytać ekstynkcję przy długości fali 660 nm. Przygotować krzywą wzorcową i obliczyć stęŝenie fosforu w próbie. Wynik podać w µg fosforu zawartego w 1 ml badanego roztworu fosforanu.
4. Reakcja biuretowa Piotrowskiego Zasada metody: Białka oraz peptydy zawierające co najmniej dwa wiązania peptydowe tworzą w środowisku zasadowym z jonami Cu 2+ barwne związki. W środowisku zasadowym następuje tautomeryzacja wiązania peptydowego z wytworzeniem formy enolowej zdolnej do dysocjacji. Jon Cu 2+ tworzy wiązania z sąsiednimi grupami enolowymi, a ponadto wiązania koordynacyjne z atomami azotu. W wyniku tych reakcji powstaje kompleks o barwie fioletowej. Intensywność jego barwy jest wprost proporcjonalna do liczby wiązań peptydowych. Zakres czułości tej metody wynosi od 1-10 mg białka/ml badanej próby. Celem ćwiczenia jest oznaczanie ilościowe białka. Postępowanie: Przygotować 5 probówek i postępować wg schematu zamieszczonego w tabelce: Numer probówki Odczynniki (ml) 1 2 3 4 5 H 2 O 0,5 - - - - Roztwór albuminy - 2 mg - 0,5 - - - Roztwór albuminy - 4 mg - - 0,5 - - Roztwór albuminy - 8 mg - - - 0,5 - Roztwór albuminy - x mg - - - - 0,5 Odczynnik miedziowy 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 Inkubować w temperaturze pokojowej 30 min. Odczytać ekstynkcję przy długości fali 540 nm. Przygotować krzywa wzorcową i obliczyć stęŝenie białka w próbie. Wynik podać w mg białka zawartych w 1 ml roztworu badanego białka. Lista wskaźników ph Wskaźnik Zakres ph zmiany barwy Stosowany roztwór zieleń brylantowa 0,0 2,6 erytrozyna B 0,0 3,6 zieleń metylowa 0,1 2,3 fiolet metylowy 0,1 2,7 czerwień krezolowa 0,2 1,8 wodny 0,1% zieleń malachitowa 0,2 1,8 wodny [1] błękit tymolowy 1,2 2,8 wodny 0,05% tropeolina OO 1,3 3,2 wodny 0,1% dinitrofenol 2,4 4,0 etanolowy 0,1% Ŝółcień metylowa 2,9 4,0 etanolowy 0,1% oranŝ metylowy 3,1 4,4 wodny 0,1% zieleń bromokrezolowa 3,8 5,4 wodny 0,1% czerwień metylowa 4,2 6,3 etanolowy 0,1% lakmus 4,5 8,3 czerwień bromokrezolowa 5,2 6,8 wodny 0,05%
błękit bromotymolowy 6,2 7,6 wodny 0,05% czerwień fenolowa 6,4 8,0 wodny 0,05% czerwień krezolowa 7,2 8,8 wodny 0,1% fenoloftaleina 8,3 10,0 etanolowy 0,5% tymoloftaleina 9,3 10,5 etanolowy 0,2% Ŝółcień alizarynowa 10,0 12,0 etanolowy 0,1% tropeolina O 11,0-13,0 etanolowy 0,1% Źródło http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=chemiczne_wskaźniki_ph&oldid=38355856