jakie badanie? u kogo? kiedy?

Podobne dokumenty
od podejrzenia do rozpoznania skutecznie i szybko

OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET)

Październik 2013 Grupa Voxel

Symultaniczny PET/MR zastosowanie w pediatrii

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

REZONANS MAGNETYCZNY GRUCZOŁU KROKOWEGO

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej

Aneks III. Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych

10. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA RADIOLOGIA

Radioizotopowa diagnostyka nowotworów Szczególne możliwości badania PET/CT z użyciem znakowanej glukozy

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

Warszawa, dnia 7 czerwca 2019 r. Poz Rozporządzenie. z dnia 23 maja 2019 r.

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł

Cennik Badań Obrazowych Zakład Diagnostyki Obrazowej z Pracownią PET-CT

Diagnostyka obrazowa w przypadku wznowy biochemicznej raka stercza

Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Opis programu Leczenie radioizotopowe

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

ZDJĘCIA KONWENCJONALNE. Rtg całego kręgosłupa (ap) 35,00. Rtg czaszki (ap+bok) 40,00. Rtg jamy brzusznej (ap) 40,00. Rtg klatki piersiowej (pa) 35,00

Zastosowanie badań PET/CT w onkologii

Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych

BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE

BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE

CENNIK PROCEDUR MEDYCZNYCH WYKONYWANYCH W PRACOWNI ULTRASONOGRAFII ŚWIĘTOKRZYSKIEGO CENTRUM ONKOLOGII W KIELCACH NA 2019 ROK

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

tel. (012) TK miednicy bez i z kontr. wielof. z pojeniem 460,00

Układ moczowy metody diagnostyczne

CENNIK USŁUG MEDYCZNYCH ZAKŁADU DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ I RADIOLOGII INTERWENCYJNEJ NA ROK 2017

Edyta Szurowska II Zakład Radiologii Gdański Uniwersytet Medyczny

GRUPA VOXEL. FDG SteriPET. Systemy RIS/PACS/HIS. Diagnostyka obrazowa 14 pracowni TK 15 pracowni MR TELE PACS WEB RIS HIS. Systemy zewnętrzne

Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu?

CENNIK USŁUG MEDYCZNYCH ZAKŁADU DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ I RADIOLOGII INTERWENCYJNEJ NA ROK 2016

PORADNIK DLA PACJENTÓW Biopsja

CENNIK USŁUG MEDYCZNYCH ZAKŁADU DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ I RADIOLOGII INTERWENCYJNEJ NA ROK 2017

PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG

Radioizotopowa diagnostyka nowotworów Szczególne możliwości badania PET/CT z użyciem znakowanej glukozy

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.

Jarosław B. Ćwikła. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

dzienniczek pacjenta rak nerki

Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne

Cena brutto w zł RTG nosogardzieli bez kontrastu (1 projekcja) Rtg nosa (1 projekcja) Rodzaj usługi

Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Zastosowanie radioizotopów w diagnostyce i terapii układu kostno-stawowego

RADIOLOGIA KONWENCJONALNA

Propozycja ujednoliconego programu nauczania onkologii w Polsce. Katedra Onkologii Akademii Medycznej we Wrocławiu

ELEKTROMAGNETYCZNA NAWIGACJA W DIAGNOSTYCE OBWODOWYCH GUZKÓW PŁUC

Badanie piersi metodą rezonansu magnetycznego

Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne. CSK MSWiA i CMKP Warszawa

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ

WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII

Tyreologia opis przypadku 11

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

I. Rentgenodiagnostyka

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Możliwości pozytonowej emisyjnej tomografii ( PET ) w prowadzeniu pacjenta ze szpiczakiem mnogim.

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

OD ROZPOZNANIA DO NAPROMIENIANIA. Edyta Dąbrowska

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH wykonywanych w II Zakładzie Radiologii Lekarskiej SPSK Nr 1

Obrazowanie całego ciała - PET/CT: zalety i ograniczenia Whole body imaging - PET/CT: advantages and limitations

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

tomografia komputerowa informacje dla pacjentów

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

UNIWERSYTECKIE CENTRUM KLINICZNE. Zakład Radiologii. ul. Dębinki 7, Gdańsk, tel. (058) CENNIK USŁUG 2010

leczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

REZO NANS MAGNE TYCZNY PIERSI

LP. NAZWA BADANIA CENA W PLN

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy

Współczesne metody obrazowania w medycynie nuklearnej

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

Załącznik do OPZ nr 8

l.p. Kod ICD Nazwa Świadczenia Cena Jednostka organizacyjna Pracownia/grupa badań

PTC Czech. To nejlepší pro život. Najlepsza dla życia.

Osoby nieuprawnione. l.p. ID Kod ICD Nazwa Świadczenia. Uwagi Jednostka organizacyjna Pracownia/grupa badań Placówka

Część A Programy lekowe

Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej r. Dział pierwszy - ŚWIADCZENIA I USŁUGI RADIODIAGNOSTYCZNE

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U j.t. z późn.

System IntelliSpace w codziennej praktyce prof. dr hab. n. med. Marek Dedecjus Centrum Onkologii- Instytut im. Marii Skłodwskiej Curie w Warszawie

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

diagnostyka raka piersi

BIOPSJA NERKI czy Rubikon został przekroczony?

Zakład Radiologii - Cennik usług ~ obowiązuje od 01 sierpnia 2014 r. ~

Rak gruczołu krokowego - diagnostyka morfologiczna. Zrozumieć PSA

ABC tomografii komputerowej

Elektroterapia ECCT. Zasady Aplikacji. Wybór stroju terapeutycznego do terapii ECCT. Kask Kamizelka Spodnie Kombinezon Koc. Wyposażenie dodatkowe

L E G E N D A SESJE EDUKACYJNE SESJE PATRONACKIE SESJE SPONSOROWANE, SESJE LUNCHOWE, WARSZTATY SESJA PROGRAMU EDUKACJI ONKOLOGICZNEJ

Transkrypt:

Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy 8 10. 08. 2018 diagnostyka obrazowa w onkologii jakie badanie? u kogo? kiedy? Barbara Bobek-Billewicz

metody obrazowania - czym dysponujemy promieniowanie X (rentgenowskie) środek kontrastujący dożylny - jodowy klasyczna radiologia ( cyfrowa lub analogowa) rentgenografia (zdjęcia rtg), urografia skopia (prześwietlenie) angiografia rezonans magnetyczny (MRI) wiele badań w jednym środek kontrastujący dożylny gadolinowy (Gd gadolin) klasyczne obrazowanie MR angiografia MR z / bez środka kontrastującego obrazowanie czynnościowe, molekularne mammografia (MG) ( cyfrowa lub analogowa + tomosynteza (DBT digital breast tomosynthesis) + MG ze środkiem kontrastującym (dwuenergetyczna, spektralna MG CESM) tomografia komputerowa (TK, CT) + ew. wieloenergetyczność ( DECT dual energy CT) ultrasonografia (usg) klasyczne ( B mode) - / + opcje dopplerowskie naczynia elastografia sztywność tkanki środek kontrastujący NIE TYLKO DIAGNOSTYKA radiologia zabiegowa ( interwencyjna) onkologia liczba procedur rośnie * embolizacje nowotworów ( chemo- * radio- *bez leku) * ablacje * drenaże * zamknięcie krwawiącego naczynia medycyna nuklearna (MN) obrazowanie emisyjne Izotop ( źródło promieniowania ) - / + biologicznie aktywna substancja a właściwie dziś metody hybrydowe * SPECT CT * PET - CT * PET - MR

metody obrazowania jakie badanie? u kogo? kiedy? UWAGA!! promieniowanie jonizujące klasyczna radiologia angiografia radiologia zabiegowa mammografia (2D, tomosynteza, spektralna) tomografia komputerowa (TK, CT) medycyna nuklearna (SPECT/ CT, PET / CT, PET / MR mniejsza dawka promieniowania niż PET) rozważenie korzyści i ryzyka, min dawka - max. informacji, powtarzanie badań dawki promieniowania UWAGA!! Środki kontrastujące (CM) podawane dożylnie / dotętniczo jodowe (badania z promieniowaniem X : urografia, angiografia, radiologia zabiegowa, mammografia spektralna, TK) NERKI!! ostre objawy uboczne bezpośrednio po podaniu obecnie bardzo rzadko ale wartość badań promieniowaniem X bez CM w onkologii bardzo!!! ograniczona gadolinowe ( MR) NERKI (NSF od kilku lat nie odnotowano żadnego przypadku), MÓZG ( Gd odkłada się w jądrach zębatych i soczewkowatych) nie opisano objawów MR ( w onkologii) nie zawsze z kontrastem gorący temat TK często wykonywane wielokrotnie promieniowanie + ++ nefrotoksyczność środków kontrastujących

Spektralna (dual energy) tomografia komputerowa DECT Obrazy konwencjonalne (klasyczne TK) + mapy monoenergetyczne 40 200 kev lepsza ocena wzmocnienia kontrastowego redukcja artefaktów od metalu lepsza charakterystka zmian, lepsze różnicowanie zmian łagodnych i złośliwych mapy gęstości jodu ilościowa ocena wzmocnienia kontrastowego Z effective maps pomagają w ocenie wzmocnienia kontrastowego wirtualne obrazy bez kontrastu + powtórzeń redukcja dawki promieniowania ale normalna akwizycja dawka większa o ok.20% Ale poprawa czułości i specyficzności łatwiej zobaczyć - ryzyko błędu detekcji lepsza charakterystyka - ryzyko błędu interpretacji mniej powtórzeń

metody obrazowania jakie badanie? u kogo? kiedy? ultrasonografia (usg) i MR bez środka kontrastującego bardzo bezpieczne ale usg : nie wszystkie narządy mogą być zbadane bardzo zależne od operatora mało powtarzalne trudno ocenić zmiany bardzo trudno skonsultować badanie MR bez środka kontrastującego dużo informacji, ale w większości przypadków - mimo nowych sekwencji - znacznie mniej niż w badaniu ze wzmocnieniem kontrastowym ocena angiogenezy bardzo ważna w onkologii poza mózgiem niemożliwa bez dożylnego środka kontrastującego

diagnostyka obrazowa w onkologii jakie badanie? u kogo? kiedy? * wykrycie * rozpoznanie * określenie stopnia zaawansowania TNM * ocena skuteczności leczenia ( w czasie terapii, po zakończeniu leczenia) * powikłania * wznowa * inne choroby zespół diagnostyczno terapeutyczny warto zapytać radiologa / medyka nuklearnego to radiolog/medyk nuklearny wie najwięcej o możliwościach i ograniczeniach metod diagnostyki obrazowej współpraca, korelacje radiologiczno-patologiczno-kliniczne

wykrycie wczesne wykrycie = szans na wyleczenie! jeżeli tak to może okresowo wykonywać kilka badań obrazowych MG, TK, whole body (MR, PET)??? Skryning / badania przesiewowe wykrycie incydentaloma objawy poszukiwanie przyczyny dolegliwości czasem potrzeba kilku metod Uwaga na zespół szczęśliwego radiologa!!!

c h o r o b a n o w o t w o r o w a wykrycie * skrining / badanie przesiewowe ściśle określona grupa, częstotliwość badań, postępowanie w przypadku wykrycia zmiany podejrzanej itd., MRI) rak piersi - mammografia skrining populacyjny, narodowy rak piersi MRI skrining celowany kobiety z grupy wysokiego ryzyka rak płuca (TK) celowany, nie obejmuje całego kraju, w kilku ośrodkach, brak ciągłości HCC ( MR, usg) w sferze projektów, badań wstępnych rak szyjki macicy (cytologia) rak jelita grubego (kolonoskopia) czerniak skóry (dermatoskopia) Wymagania stawiane badaniom przesiewowym (m.in.) * schorzenie powinno stanowić istotny problem zdrowia publicznego * powinna występować wczesna, bezobjawowa faza schorzenia * dostępne jest odpowiednie badanie przesiewowe * istnieje uznany standard leczenia tego schorzenia * istnieją dowody na to, że leczenie schorzenia we wczesnej, bezobjawowej fazie schorzenia ma wpływ na stan pacjenta w odległej przyszłości

wykrycie incydentaloma (przypadkowiak) guz / zmiana znaleziona w badaniu obrazowym przypadkowo niezwiązana z klinicznymi wskazaniami do tego badania, nie dająca objawów * liczba incydentalom rośnie w związku ze wzrostem liczby badań i lepszą jakością bezobjawowe guzy nadnerczy (incydentalmy) wykrywane są u ok.0,4% badanych za pomocą usg i 2-4% badanych za pomocą TK TK płuc : u 1/200 badanych zmiana poza płucami dążenie do wyjaśnienia charakteru wszystkich incydentalom badań obrazowych (promieniowanie jonizujące!!), procedur inwazyjnych kosztów nie ma ludzi zdrowych, są tylko niedokładnie zbadani

kolonografia TK Dr Casarella, kierownik Zakładu Radiologii w Emory University kolonografia CT jako badanie przesiewowe w jelicie grubym zmian nie stwierdzono, ale znaleziono : zmiany torbielowate w nerkach zmianę guzowatą w wątrobie guzki w dolnych polach płucnych Kaskada badań Ѵ diagnostyczne CT proste torbiele w nerkach, zmiana w wątrobie niejasna Ѵ biopsja wątroby zmiana łagodna (niespecyficzna, ziarniniakowa zmiana martwicza) Ѵ guzki w płucach : do 8 mm bez zwapnień, FDG PET negatywny, torakoskopia i 3 klinowe resekcje ziarniniaki niewapniejące ( najpewniej poprzebytej histoplazmozie) Nie znaleziono choroby koszt dodatkowych procedur 50 000 USD kilka tygodni leczenia VOMIT Victim of Modern (Medical) Imaging Technology VOMIT is a term for the patients who suffer unnecessary interventions for abnormalities observed by imaging or other investigations, but not found during surgery BMJ 2003: 326:1273 Richard Hayward Skuteczność kolonografii TK w wykrywaniu zmian > 10mm w jelicie grubym porównywalna z kolonoskopią, ale dobrze to czy źle??- w badaniu widoczne także zmiany w innych narządach

nadnercza incydentaloma nerki ok.50% badanych > 50rż ma zmiany w nerkach w badaniach obrazowych wątroba

rozpoznanie zmiana została wykryta, ale co to jest??? diagnostyka różnicowa (wszystkie ręce na pokład) nowotwór nie-nowotwór Krok 1 : obejrzeć wcześniej wykonane badania tanie a bardzo skuteczne najlepszym przyjacielem radiologa są wcześniej wykonane badania Krok 2 : zaawansowane techniki obrazowania MRI + : obrazowanie dyfuzji, perfuzji, dynamiki wzmocnienia kontrastowego, podatności magnetycznej, spektroskopia, zaawansowane techniki oceny wątroby, specyficzne narządowo środki kontrastujące PET na tym etapie rzadko wykorzystywany, wyjątek guzek w płucu lub trzustce TK dodatkowe informacje na temat wzmocnienia kontrastowego z dual energy CT? Usg elastografia, środek kontrastujący

w onkologii ostatecznie rozpoznanie histopatologiczne biopsja lub materiał pobrany w czasie zabiegu chirurgicznego biopsja - zawsze pod kontrolą technik obrazowych!!!!!! ale * biopsja zawsze jest obarczona ryzykiem powikłań różnym dla różnych narządów * nie wykonuje się biopsji zmian w niektórych narządach np. w rdzeniu kręgowym * nowotwory są heterogenne a zwykle pobranie wielu próbek z wielu miejsc jest niemożliwe a obrazowanie obejmuje cały guz / naciek pierwotny i przerzuty * biopsje zmian łagodnych są niepotrzebnym stresem dla chorego, kosztem dla systemu dlatego * przed biopsją możliwie najbardziej dokładna diagnostyka różnicowa na podstawie badań obrazowych * standaryzacja objawów, kryteria pomagające określić prawdopodobieństwo klinicznie istotnego procesu nowotworowego ( BIRADS, PIRADS, LI RADS) weryfikacja mikroskopowa czy obserwacja * korelacje radiologiczno-patologiczne : wynik hp musi uwzględniać dane obrazowe, przy istotnej niezgodności konieczne dodatkowe pobranie materiału, usunięcie guza, UWAGA!! Biopsja płynna (liquid biopsy) wykrywanie pochodzących z nowotworu somatycznych zmian genetycznych we krwi obwodowej. Alternatywa dla biopsji tkankowej

wybór metody obrazowania okolica anatomiczna - narząd najogólniej jak to możliwe zawsze są wyjątki ośrodkowy układ nerwowy ( mózg, rdzeń kręgowy, kanał kręgowy) MR >>> TK, PET w stanach nagłych TK jest często pierwszym badaniem głowa / szyja ( zatoki, jama nosowa, jama ustna, gardło, krtań) TK lub MR, FDG PET tarczyca, węzły chłonne szyi usg ( nie widać wch zagardłowych) klatka piersiowa : rtg (zdjęcie) płuc, TK, PET, bardzo rzadko MR czas badania TK > rtg ale porównywalny dawka promieniowania TK >>> rtg ilość informacji TK >>>>> rtg narządy jamy brzusznej/miednica : 1. usg 2. TK wielofazowe 3. MR ( jeśli problem dotyczy wątroby z hepatotropowym środkiem kontrastującym) 4. PET piersi : 1. MG +/- tomosynteza lub usg 2. badania z kontrastem MRI i/lub mammografia spektralna prostata : 1. TRUS 2. mpmr 3. PET/MR > PET/CT z 68GaPSMA > 18F Cho układ mięśniowo-szkieletowy : RTG + MR TK usg PET-CT ; PET-MR z różnymi radiofarmaceutykami : stopień zaawansowania, odpowiedź na leczenie, wznowa bardzo rzadko na etapie rozpoznania

korelacje patologiczno radiologiczne ważny aspekt rozpoznawania nowotworu Standard : diagnostyka raka piersi radiologicznie BIRADS 4c lub 5 a w biopsji zmiana łagodna NIE MOŻNA zakończyć diagnostyki. Konieczna ponowna ocena materiału biopsyjnego lub kolejna biopsja lub usunięcie zmiany diagnostyka raka prostaty - wysokie PSA + zmiana w prostacie w MRI PIRADS 4 lub 5 a ujemna biopsja biopsja celowana zmiany podejrzanej, ew. wykorzystanie fuzji MR + usg lub biopsja pod kontrolą MR Powinno być standardem mam nadzieję że będzie coraz szerszą praktyką guzy mózgu i rdzenia kręgowego UWAGA! W guzach mózgu i rdzenia do badania hp fragmenty guza * radiologicznie jednoznacznie guz o wysokim stopniu złośliwości a w biopsji / wyniku z zabiegu guz o niskim stopniu złośliwości a) sprawdzenie czy biopsja z części o cechach najwyższej złośliwości b) ponowna ocena hp c) leczenie jak guza o wysokim stopniu złośliwości * radiologicznie obraz guza nowotworowego a w biopsji bez cech nowotworu a) sprawdzenie czy materiał pobrano z guza, jeśli NIE konieczna ponowna biopsja b) jeśli z guza konsultacja preparatów i/lub szybka kontrola obrazowa * radiologicznie jednoznacznie nie nowotwór, a w biopsji nowotwór o niskim stopniu złośliwości, komórki wskazujące na nowotwór, nie można wykluczyć nowotworu o niskim stopniu złośliwości ostrożnie z decyzjami o leczeniu, obserwacja w badaniach obrazowych

nowotwór inny niż ośrodkowego układu nerwowego rozpoznany zaawansowanie miejscowe i przerzuty odległe wielkość guza, stosunek do struktur sąsiadujących metody obrazowania jak na etapie rozpoznania przerzuty do węzłów chłonnych : PET ( z odpowiednim radiofarmaceutykiem!!) >> MR TK usg w usg nie można ocenić wszystkich węzłów chłonnych biopsja pod kontrolą usg węzłów chłonnych zlokalizowanych powierzchownie wykrycie nowotworu w PET zależy od : poziomu metabolizmu radiofarmaceutyku przez nowotwór wielkości guza (obecnie rozdzielczość ok.5-10 mm = 100 mln 1mld komórek) poziomu metabolizmu radiofarmaceutyku tła zmiana / tło

przerzuty odległe * mikroprzerzuty ( < 2mm ) nie są widoczne w żadnym badaniu obrazowym badanie całego ciała : PET/CT z odpowiednim radiofarmaceutykiem, TK z CM, MRI przerzuty do węzłów chłonnych : PET / CT >> TK=MR przerzuty do kości : PET/CT = MR > TK >> scyntygrafia z Tc-99mmetylenodwufosfonianem (MDT) przerzuty do mózgu, rdzenia kręgowego, opon mózgowo-rdzeniowych MR!!! Zawsze z CM nie ma jednego badania PET / CT różne radiofarmaceutyki = obrazowanie różnych procesów metabolicznych = obrazowanie różnych nowotworów chory na raka rdzeniastego tarczycy Scyntygrafia Tc99m AP Scyntygrafia Tc99m PA Scintygtafia Tc99m SPECT PET NaF Dzięki uprzejmości Dr Andrea d Amico 18F FDG PET 18 F DOPA PET

przerzuty odległe Badanie całego ciała (najczęściej od podstawy czaszki do połowy ud ) - nie tylko PET whole body MR, TK MRI TK Przerzuty do otrzewnej raka śluzowego jelita grubego dobrze widoczne w TK niewidoczne w FDG PET

Ocena wczesnej odpowiedzi na leczenie systemowe w trakcie leczenia systemowego u kogo? decyzja onkologa. zależy od typu nowotworu, dostępnych metod leczenia jaka metoda? PET lub MR, taka jaką zastosowano przed rozpoczęciem leczenia. kiedy? wspólna decyzja onkologa i radiologa / medyka nuklearnego Padhani A ICIS 2017 The right treatment, for the right patient, at the right time, for the right duration

ocena po zakończeniu radioterapii ddx przetrwały naciek npl vs zmiany po leczeniu bywa bardzo trudne CE, DCE, PWI, DWI/ADC, MRS, PET, czas - kontrole zacząć od metody wykorzystywanej wcześnie + ew. uzupełnienie innymi metodami zawsze i koniecznie porównać z badaniami wykonanymi wcześniej przed leczeniem, do planowania RT itp. nie istnieje żaden rozsądny ani obiektywny powód by tego nie zrobić w razie wątpliwości konieczne badania kontrolne w krótkich odstępach czasu w większości przypadków nie wcześniej niż 3 miesiące po zakończeniu RT wcześniej dużo wyników fałszywie pozytywnych Martwica popromienna GBM wznowa i martwica popromienna

ocena odpowiedzi na leczenie PET CT MR metoda jak przed rozpoczęciem leczenia Radiographics 2013 Ocena odpowiedzi na leczenie głównie, ale nie tylko obrazowanie nie tylko wymiar / objętość leki inne niż klasyczne cytotoksyczne mimo skutecznego działania mogą nie powodować zmniejszenia masy Czas na obrazowanie czynnościowe, molekularne Heterogenność odpowiedzi na leczenie

badania kontrolne po zakończeniu leczenia ( follow up) schemat badań kontrolnych zależy od : * typu * lokalizacji nowotworu * stopnia zaawansowania * zastosowanego leczenia * dostępnych kolejnych opcji leczenia wznowa TAK / NIE ocena po leczeniu zwykle trudna, konieczne dokładne staranne porównywanie z w większości npl określone badania obrazowe w określonych odstępach czasu jeśli pojawią się objawy kliniczne, laboratoryjne itp. pilne badanie badaniami wcześniejszymi Zmiana parametrów obrazu w czasie jest istotną wskazówką ważne, aby porównywać te same metody ew. uzupełnione innymi badaniami nie tylko obrazowymi poszukiwanie przerzutów pytanie : jak aktywne? dopiero wzrost markera obrazowe poszukiwanie wznowy, rozsiewu rak prostaty : PSA badania obrazowe HPV zależne raki H&N : HPV badania obrazowe??? Wznowa SCC lewej zatoki szczękowej

rak piersi diagnostyka obrazowa piersi diagnostyczny zawrót głowy Mammografia + tomosynteza (DBT) + mammografia spektralna z CM (CESM) Usg + doppler + elastografia + CM MR Raphael. La Fornarina. 1520.

diagnostyka obrazowa piersi nowy algorytm w nowej rzeczywistości 1. krok mammografia (MG) i / lub usg = standard, podstawa mammografia + tomosynteza czy tomosynteza + rekonstrukcja 2D (syntetic view)? tomosynteza z rekonstrukcją 2D = nowa mammografia? MMG obraz niejednoznaczny, wątpliwy, zmiana podejrzana zdjęcie celowane ( jeśli to możliwe tomosynteza), usg MMG obraz prawidłowy (BIRADS 1) ale klinicznie zmiana palpacyjna usg FFDM S (C ) view DBT MMG BIRADS 2 ale lokalizacja nie odpowiada zmianie palpacyjnej usg optymalnie jednego dnia jeden radiolog Gur D. Acad Radiol. 2012 Feb; 19(2): 166 171. Ostateczny BIRADS na podstawie wszystkich wykonanych badań

diagnostyka obrazowa piersi nowy algorytm w nowej rzeczywistości MRI najbardziej czuła (>98%) najbardziej specyficzna (>85-90%) metoda wykrywania raka piersi ale warunkiem bardzo dobra jakość nie zawsze łatwa do uzyskania Kiedy mammografia spektralna?? Łatwiejsza do interpretacji niż MR ale mniej informacji Mammografia spektralna : wzmocnienie kontrastowe tylko TAK / NIE MR czy jest wzmocnienie kontrastowe + jaka jest dynamika wzmocnienia kontrastowego w obu metodach dożylne podanie środka kontrastującego Czy powinno się wykonywać leczenie oszczędzające u kobiet z inną niż tłuszczowa budową piersi bez badania piersi ze wzmocnieniem kontrastowym? Czy uwidocznienie każdego ogniska raka ma istotny wpływ na wybór metody leczenia i rokowanie?

wynik / opis badania obrazowego piersi wskazania do wykonania badania, dane kliniczne budowa piersi (ACR BI-RADS 2013) 1.a tłuszczowa ; 2.b rozproszona tkanka włóknisto-gruczołowa; 3.c heterogenna tkanka włóknisto gruczołowa; 4.d bardzo gęsta tkanka włóknisto-gruczołowa w MR i CESM wzmocnienie kontrastowe tkanki gruczołowej/podścieliska zmiany widoczne w badaniu : zależności od metody : masa, obszar, asymetria, zagęszczenie, zwapnienia, wzmocnienie kontrastowe porównanie z wcześniej wykonanymi badaniami wnioski --- kategoria BIRADS ---- zalecenia

rak prostaty Obrazowanie : TRUS - ultrasonografia przezodbytnicza * szeroko dostępna, uwidacznia gruczoł w trzech płaszczyznach * czułość B-mode 50-55%, (color doppler, elastografia? czułości) * biopsja wieloparametryczne badanie MR (mpmr) PI-RADS (Prostate Imaging-Reporting and Data System) zawsze w wyniku punkty od 1 do 5 : 4 5 - wysokie prawdopodobieństwo raka PIRADS v2 najważniejsze T2-w i DWI/ADC. Wzmocnienie kontrastowe pomocnicze MRS w wyjątkowych przypadkach, nie jest oceniana w PIRADS v2 * PET : PSMA (prostate specific membrane antigen) >> cholina / octan >>> FDG PET Rak prostaty, 18F Cholina PET-CT Podejrzenie raka prostaty : TRUS biopsja # rak w biopsji określenie stopnia zaawansowania a) miejscowego TK lub MR metoda zależy od planowanego leczenie : RT lub zabieg operacyjny b) przerzuty do kości optymalne PET NaF >>>scyntygrafia z Tc-99mmetylenodwufosfonianem (MDT) # ujemny wynik biopsji PSA wskazuje na raka mpmr biopsja kierowana obrazem MR Wznowa biochemiczna : # 68Ga PSMA PET > lub 18F Cho PET # jeśli nadal wątpliwości mpmr dla oceny gruczołu krokowego i wskazania miejsca do biopsji MR

neuroonkologia -nowotwory ośrodkowego układu nerwowego : guzy mózgu MR MR MR + PET ( PET/MR > PET/CT ; FET, MET > FDG ) + TK We (neuroradiologists) are better at grading than the neuropathologists Forsting M, 2003 szczególny wpływ obrazowania na rozpoznanie biopsja obarczona ryzykiem powikłań większym niż w innych narządach * heterogenność guza do badania hp nie jest przekazywany cały guz (inaczej niż w innych npl) standard badania MR chorego z podejrzeniem guza mózgu * morfologia MR (T1 -w, T2w, FLAIR, FS, SWI ) * Diffusion-Weighted Imaging (DWI / ADC) jeżeli jest zmiana podejrzana * Obrazowanie angiogenezy : DCE + PWI lub tylko PWI ; ASL * T1-w CM * spektroskopia 1HMRS

guz mózgu - wieloparametryczne badanie MR (mpmr) * min. 3 płaszczyzny * morfologia + obrazowanie czynnościowe + spektroskopia T1 T2 T2 FLAIR T1CM DWI b 1000 ADC Czas badania ok. 60 min + DTI + fmri 90-100 min Pacjent niewspółpracujący wydłużenie czasu badania przed zabiegiem operacyjnym guza okolicy elokwentnej fmri mapowanie kory DTI mapowanie dróg istoty białej

radiofarmaceutyki 18F FDG 18F tyrozyna (18F FET) 11C methionina (11C Meth) 18F thymidyna (18F FLT) 18F / 11 C cholina 68 Ga DOTATATE 18F DOPA PET w neuroonkologii Idealny radiofarmaceutyk w neuroonkologii A WHO II FET PET A WHO II FDG GBM MET PET 11C brak gromadzenia w prawidłowym mózgu wysoki metabolizm w guzie różnicowanie guzów o niskim i wysokim stopniu złośliwości

neuroonkologia - nowotwory ośrodkowego układu nerwowego kanał kręgowy MR metoda z wyboru bardzo dobra (najlepsza z obecnie dostępnych) * w obrazowaniu wszystkich struktur kanału kręgowego a zwłaszcza w obrazowaniu rdzenia kręgowego praktycznie jedyna w obrazowaniu szpiku kostnego TK - obrazowanie kości także całego ciała * pierwotne i wtórne guzy kości (przerzuty sklerotyczne!) PET / SPECT dla oceny kości Angiografia cewnikowa nie wykonuje się biopsji zmian w rdzeniu kręgowym

MULTI MODALITY IMAGING multiparametric MR PET różne radiofarmaceutyki TK (MDCT) [X-ray] pacjent usg SPECT X-ray RTG ; MMG angio ONKOLOGIA : jakie badanie? u kogo? kiedy? * jaki nowotwór * jaka okolica anatomiczna * jaki etap diagnostyki czy leczenia * jakie leczenie jest planowane * inne choroby pacjenta * jakie pytanie / wątpliwość w tym momencie pacjenci onkologiczni chorują też na inne choroby * wykrycie * rozpoznanie * określenie stopnia zaawansowania TNM * ocena skuteczności leczenia ( w czasie terapii, po zakończeniu leczenia) * rozpoznanie powikłań * rozpoznanie wznowy * rozpoznanie innych chorób!!!!!

onkologia bez obrazowania mission impossible D Z I Ę K U J Ę