Załącznik nr 6 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KL. IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 53 W KATOWICACH Skala ocen: celujący bardzo dobry dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny Do skali ocen bieżących dopuszcza się możliwość stosowania znaku ( + ) i (- ) przy ocenie oraz jako elementów składowych oceny. Wyliczając średnią arytmetyczną ( +) podwyższa ją o 0,5, a ( ) obniża o 0,25. I OBSZARY OCENIANIA: AKTYWNOŚĆ NA LEKCJACH Aktywny udział w lekcji podlega ocenie. Uczeń otrzymuje plusy (+) lub stopień. Pięć plusów to ocena bardzo dobra. MÓWIENIE 1.Wypowiedzi ustne - co najmniej dwa razy w semestrze (opowiadanie, prezentacja) celujący: Uczeń w swej wypowiedzi świadomie posługuje się różnymi formami językowymi, mimiką gestykulacją, postawą ciała. Dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu. Mówi w sposób oryginalny, ciekawy, przemyślany, prezentuje bogaty zasób słownictwa. Potrafi skupić na sobie uwagę odbiorcy dzięki sposobowi mówienia. Prezentuje własne zdanie i uzasadnia je. bardzo dobry:
Uczeń swobodnie posługuje się różnymi formami wypowiedzi. Mówi na temat wyczerpująco, płynnie, ciekawie, dobierając zróżnicowane słownictwo stosowne do temat. Buduje zdania poprawne pod względem składniowym. Mówi głośno, wyraźnie, z odpowiednią intonacją, barwą głosu, we właściwym tempie. dobry: Uczeń wypowiada się na temat zadawanych pytań, poleceń. Mówi płynnie, bez powtórzeń. Dba o kulturę języka. Popełnia nieliczne błędy składniowe. Mówi głośno, wyraźnie, nawiązuje kontakt z odbiorcą. dostateczny: Uczeń wypowiada się, starając się zachować wymaganą formę wypowiedzi. Mówi krótko, na temat, nie wyczerpuje omawianych zagadnień. Zachowuje poprawny szyk wyrazów, ale popełnia błędy składniowe. Dobierając słowa, stara się unikać powtórzeń. Próbuje nawiązać kontakt z odbiorcą. dopuszczający: Uczeń wypowiada się krótko, chaotycznie. Ma problem z odpowiedzią na temat. Nie panuje nad potokiem składniowym. Dysponuje ubogim słownictwem, Używa języka odbiegającego od norm. Mówi niewyraźnie, cicho, w sposób niezrozumiały dla odbiorcy. niedostateczny: Uczeń nie udziela odpowiedzi na temat. Mówi bardzo chaotycznie, jego wypowiedź pozbawiona jest wszelkich norm językowych. 2
Kryteria wypowiedzi ustnej Kryteria oceny Punktacja 1.Wypowiedź zgodna z tematem. 2.Wypowiedż poprawna pod względem merytorycznym. 3.Uczeń wyczerpał temat. 4.Uczeń stosuje bogate słownictwo, stara się unikać powtórzeń, wplata w wypowiedź związki frazeologiczne, stosuje porównania i przenośnie. 5.Uczeń zachowuje odpowiednią kompozycję wypowiedzi, pamiętając o wstępie, rozwinięciu i zakończeniu, łącząc tekst w logiczną całość, unikając powtarzania tych samych myśli. 6.Uczeń wypowiada się poprawnie pod względem językowym, używając wyrazów poprawnych pod względem gramatycznym i dbając o odpowiedni akcent. 7.Uczeń stosuje odpowiednie tempo mówienia, dopasowuje je do tematu i formy wypowiedzi. PUNKTACJA : a) dla uczniów bez obniżonych wymagań: 8 pkt.*- celujący 7 pkt. bardzo dobry 6 pkt. dobry 3
5 pkt. dostateczny 4 pkt. dopuszczający * Nauczyciel ma prawo przyznać dodatkowy punkt, jeśli uczeń posiadł wiedzę i umiejętności wykraczające poza to, co było mówione na lekcjach. b) dla uczniów z obniżonym poziomem wymagań: 7 6 pkt. bardzo dobry 5 pkt. dobry 4 3 pkt. dostateczny 2 pkt. dopuszczający 1.Wygłaszanie tekstów literackich /recytacja/ - co najmniej 1 raz w semestrze Wymagania i punktacja: - pamięciowe opanowanie utworu 0 2p - zrozumienie tekstu 0 2p - interpretacja uczuciowa 0 2p - intonacja, akcenty 0 2p - postawa, zachowanie recytatora 0 2p 10 p - celujący 9p - bardzo dobry 8 7p dobry 6 5p dostateczny 4 3p dopuszczający 4
2 0p niedostateczny Dla uczniów z obniżonym poziomem wymagań: 10 pkt- celujący 9-8 pkt- bardzo dobry 7-6 pkt- dobry 5-4 pkt- dostateczny 3-2 pkt- dopuszczający Pisanie Ocenianie wypracowań, prac klasowych oraz prac domowych 1.Wymagane formy Formy wypowiedzi pisemnej, które podlegają ocenie: opowiadanie, opis, streszczenie, charakterystyka postaci, sprawozdanie, list, notatki z lekcji, plany ramowe, szczegółowe, dialogi, pisma użytkowe/wymagane formy zgodne z realizacją programu nauczania danej klasy. Celujący: Uczeń sprawnie i świadomie realizuje różne formy wypowiedzi. Potrafi je łączyć (w zależności od potrzeb), stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity).redaguje prace ciekawe, oryginalne, twórcze, pomysłowe, nieszablonowe, o odmiennym od ogólnie przyjętego spojrzenia. Pisze z emfazą, stosuje wyrazy, wyrażenia, zwroty wzbogacające wypowiedź. Tworzy ciekaw y, dowcipny dialog. Swobodnie wprowadza go w różne formy wypowiedzi w zależności od intencji. Dobiera ciekawe, oryginalne cytaty. Pisze poprawnie wyrazy, wyrażenia i zwroty będące wyjątkami lub nowo poznawane. Osiąga sukcesy w konkursach szkolnych oraz przeszedł do co najmniej drugiego etapu konkursu przedmiotowego. Bardzo dobry: Uczeń swobodnie posługuje się różnymi formami wypowiedzi. Wyczerpał temat, 5
zna zagadnienie. Swobodnie porusza się po omawianych zagadnieniach. Samodzielnie redaguje prace przemyślane, twórcze, oryginalne, zawierające własne poglądy na dany temat. W zależności od potrzeb buduje wypowiedzenia krótkie, treściwe lub bogate, nasycone określeniami, słownictwem najpełniej oddającym poruszany temat. Zachowana jest poprawna składnia. Unika powtórzeń i innych błędów składniowych. Poprawnie zapisuje dialog i wprowadza go w tekst ciągły. Zachowuje właściwą interpunkcję w różnego typu wypowiedziach. Zachowuje poprawną ortografię. Świadomie kontroluje pisownię wyrazów. Dobry: Uczeń redaguje wypowiedź zachowując formę. Redaguje prace twórcze, samodzielne, zgodne z przyjętym schematem, sposobem interpretowania tematu. Stosuje wypowiedzenia pojedyncze i złożone. Zdarzają mu się nieliczne błędy składniowe. Unika powtórzeń, stosuje dialog. Wykorzystuje cytaty. Stosuje poprawną interpunkcję w wypowiedzeniach złożonych. Popełnia nieliczne błędy ortograficzne. Dostateczny: Uczeń redaguje wypowiedź, zachowując formę, brak w niej jednak wszystkich elementów. Temat został ujęty powierzchownie, zawiera tylko kluczowe zagadnienia. Posługuje się planem i słownictwem przygotowanym wcześniej na lekcji. Redaguje prace w dużej mierze odtwórcze. Posługuje się zdaniami krótkimi. Często występują błędy składniowe, ale zachowana jest logika wypowiedzi. Wprowadza dialog w tekst ciągły, ale nie zawsze stosuje poprawną interpunkcję. Poprawnie zapisuje wyrazy poznawane i ćwiczone na lekcji. Dopuszczający: Uczeń stara się zachować formę. Praca jest zbliżona do wymaganego tematu, jest odtwórcza. Zdania zawierają liczne błędy składniowe. Nie panuje nad potokiem składniowym charakterystycznym dla języka mówionego. Poprawnie zapisuje dialog, ma problemy z wprowadzeniem dialogu w tekst ciągły. Ma problemy z dobraniem cytatu, z wprowadzeniem podanego cytatu w tekst ciągły. Ma kłopoty z zachowaniem poprawnej pisowni. Niedostateczny: 6
Uczeń pisze pracę nie na temat, interpretuje utwór niezgodnie z tematem, nie zachowuje wymaganej formy. Stosuje bardzo ubogie słownictwo, popełniane błędy składniowe, językowe wykluczają zrozumienie tekstu. Popełnia bardzo liczne błędy ortograficzne. Uczeń zobowiązany jest do poprawy pracy zgodnie z zaleceniami nauczyciela. Oceny pozytywnej nie otrzymuje uczeń, którego praca nie jest samodzielna. Kryteria oceniania dłuższych prac pisemnych: Kryteria oceny Punktacja 1.Zgodność z tematem. 2.Trójdzielna kompozycja: wstęp, rozwinięcie i zakończenie. 0-2(1p-akapity,1p-słowne zaznaczenie tych części) 3.Realizacja tematu. 0-2 4.Poprawność ortograficzna. 5.Poprawność interpunkcyjna. 6.Poprawność językowa. 7.Bogactwo języka. 0-2( 2p:0-2błędy, 1p: 3-6 błędów) ( 0-3 błędów) (0-2 błędy) ( unikanie powtórzeń, stosowanie synonimów, związków frazeologicznych, porównań, przenośni). 10p. bez błędów celujący 10-9 bardzo dobry 8 7 dobry 6 5 dostateczny 7
4 3 dopuszczający 2 0 niedostateczny Dla uczniów z obniżonym poziomem wymagań: 8p. bez błędów- celujący 7- bardzo dobry 6-5 dobry 4- dostateczny 3-2- dopuszczający 1-0-niedostateczny Kryteria oceniania krótszych prac pisemnych, np. zaproszeń, ogłoszeń itp. Kryteria oceny Punktacja 1.Zgodność z tematem. 2.Realizacja tematu. 3.Poprawność ortograficzna. 4.Poprawność interpunkcyjna. 5.Poprawność językowa. 0-2( 2p.- pełna realizacja tematu, 1p.- brak jednego elementu) 0-2( 2p- błąd, 1p.-2-3 błędy) (2 błędy możliwe) ( 2 błędy możliwe) 7p. bez błędów- celujący 7p- bardzo dobry 6p- dobry 5-4 dostateczny 3-2 dopuszczający 8
1-0- niedostateczny Dla uczniów z obniżonym poziomem wymagań: Poprawność ortograficzna : 1p. 5 błędów. Poprawność interpunkcyjna: 1p. 5 błędów. Poprawność językowa: 1p. 4 błędy. Nauczyciel może podwyższyć ocenę do celującej pomimo błędów, które kwalifikują pracę na ocenę bardzo dobrą w szczególnych przypadkach, np. gdy uczeń powołuje się w pracy na własne lektury, podejście do tematu jest bardzo oryginalne i twórcze, stosowane słownictwo jest ciekawe i bogate, praca jest nieszablonowa itp. Nauczyciel wystawiając ocenę kieruje się także opiniami z poradni psychologiczno- pedagogicznej, np. uczniom ze stwierdzoną dysgrafią i odpowiednimi zaleceniami nie ocenia wartości ortograficznej i estetycznej pracy. 2.Prace domowe Oceniane 3 razy w semestrze. Uczeń może 3 razy nie odrobić pracy domowej w semestrze bez wyjaśnień i oceny negatywnej. Zgłasza ten fakt na początku lekcji, a nauczyciel zapisuje w dzienniku minus (-). Każdy kolejny brak zadania powoduje wystawienie oceny niedostatecznej. 3.Sprawdziany co najmniej 3 razy w semestrze: prace klasowe wymagania zgodne z kryteriami oceny prac pisemnych testy językowe oceniane w systemie punktowym Ocena Ilość punktów 9
celujący bardzo dobry dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny 100% -96% pkt. + zadanie dodatkowe o podwyższonym stopniu trudności 95% - 90% pkt. 89% -76% pkt. 75% - 51% pkt. 50% - 31% pkt. 30% - 0% pkt. 4. Dyktanda 2-3 razy w semestrze Kryteria oceniania dyktand: Ocena celujący bardzo dobry dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny Ilość punktów tekst bezbłędnie i starannie napisany 1bł 2 3-4 5-6 7 i więcej 5. Sprawdziany ponadprzedmiotowe ilość i częstotliwość zgodna z planem nadzoru pedagogicznego przedstawionego RP na początku roku szkolnego CZYTANIE 1. Czytanie ze zrozumieniem Przy ocenie głośnego czytania bierze się pod uwagę następujące kryteria: płynność czytania (ilość pomyłek, zacięć, poprawek zastosowanych przez nauczyciela), 10
wyraźne mówienie (uczeń jest słyszany i rozumiany), właściwe tempo mówienia(dostosowane do sytuacji lirycznej ukazanej w wierszu: przestrzeganie znaków interpunkcyjnych), wyraziste mówienie (uczeń dostosowuje sposób mówienia do sytuacji lirycznej ukazanej w tekście; głosem wyraża uczucia, zaciekawia, wzrusza itp.) Kryteria oceny 1.Uczeń czyta poprawnie, nie przekręcając wyrazów i nie zmieniając końcówek. 2.Uczeń czyta płynnie, nie głoskuje, nie sylabizuje, nie robi dłuższych przerw. 3.Uczeń czyta głośno i wyraźnie Punktacja /jest słyszany i rozumiany/ 4.Uczeń czyta zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne. 5.Uczeń czyta poprawnie pod względem dykcji i akcentowania. 6.Uczeń dobiera właściwe środki ekspresji, właściwą intonację i barwę głosu, zaciekawia, wzrusza PUNKTACJA : a) dla uczniów bez obniżonego poziomu wymagań: 6 pkt. celujący 5pkt. bardzo dobry 4 pkt. dobry 3 pkt. dostateczny 2 pkt. - dopuszczający 11
b) dla uczniów z obniżonym poziomem wymagań: Nauczyciel bierze pod uwagę wskazówki i zalecenia zawarte w opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej Uczniowie mogą też mieć możliwość uzyskania oceny za projekty realizowane w grupach lub indywidualnie. Ocenie podlega: pomysłowość i oryginalność (p.), zgodność z tematem i jego realizacja (0-2p.), estetyka (p.), poszukiwanie i porządkowanie informacji pochodzących z różnych źródeł (0-1p.), wkład pracy (p.), umiejętność prezentacji (p.), umiejętność współpracy w zespole (p.) 8p.- celujący 7p. bardzo dobry 6p. dobry 5-4p. dostateczny 3-2p. dopuszczający 2-0p. niedostateczny Praca w grupie może być oceniana w skali 1 6 lub za pomocą plusów i minusów. Indywidualna ocena ucznia nie musi być taka sama, jak oceny jego kolegów z grupy, zależy bowiem od jego indywidualnego zaangażowania SPRAWDZANIE ZESZYTÓW PRZEDMIOTOWYCH 12
/poza bieżącą oceną prac pisemnych/ - co najmniej raz w roku szkolnym celujący: - zeszyt bardzo staranny - pełne notatki - brak błędów - duża estetyka bardzo dobry: - zeszyt bardzo staranny - pełne notatki - drobne, nieliczne błędy przy przepisywaniu z tablicy - estetyka dobry: - zeszyt staranny - pełne notatki - nieliczne błędy dostateczny: - zeszyt w miarę staranny - niewielkie braki w notatkach - błędy przy przepisywaniu dopuszczający: - zeszyt niestaranny - braki w notatkach - liczne błędy przy przepisywaniu niedostateczny: - zeszyt niestaranny - brak notatek - bardzo duża liczba błędów II ZASADY ORGANIZOWANIA LEKCJI POWTÓRZENIOWYCH I SPRAWDZIANÓW. 1. Na początku semestru nauczyciel informuje uczniów o przewidzianych pracach klasowych. 13
2. Na tydzień przed planowaną pracą kontrolną nauczyciel organizuje lekcję powtórzeniową, a datę i formę kontroli odnotowuje w dzienniku lekcyjnym. 3. Nauczyciel ma obowiązek poinformować uczniów o kryteriach pracy pisemnej. 4. Krótkie sprawdziany bieżące ( kartkówki) mogą być przeprowadzone bez zapowiedzi i obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji. III ZASADY POPRAWIANIA OCEN 1. Uczeń może poprawić każdą ocenę w terminie uzgodnionym przez nauczyciela 2. Poprawa nie anuluje oceny poprawianej. 3. Ocenę z poprawy wpisuje się do dziennika w sąsiedniej rubryce. IV ZASADY WYSTAWIANIA OCEN SEMESTRALNYCH I KOŃCOWOROCZNYCH 1.Ocena sumująca jest wynikiem całokształtu pracy i wieloaspektowego oceniania ucznia w danym semestrze. Uczeń otrzymuje ocenę sumującą dwukrotnie w ciągu roku szkolnego (pod koniec stycznia i pod koniec czerwca). 2.Klasyfikowanie roczne, począwszy od klasy czwartej szkoły podstawowej, polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia w danym roku szkolnym z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania i ustaleniu ocen klasyfikacyjnych oraz oceny z zachowania. 3. W skład oceny śródrocznej wchodzą: średnia arytmetyczna ocen cząstkowych z prac klasowych, badań wyników, sprawdzianów oraz odpowiedzi ustnych; średnia arytmetyczna sprawdzianów ponadprzedmiotowych; średnia arytmetyczna pozostałych ocen cząstkowych; średnia ocen za osiągnięcia w konkursach międzyszkolnych, miejskich, wojewódzkich, ogólnopolskich oraz międzynarodowych. 14
4. W skład oceny rocznej wchodzą: średnia arytmetyczna ocen cząstkowych z prac klasowych, badań wyników, sprawdzianów oraz odpowiedzi ustnych; średnia arytmetyczna sprawdzianów ponadprzedmiotowych; średnia arytmetyczna pozostałych ocen cząstkowych; średnia ocen za osiągnięcia w konkursach międzyszkolnych, miejskich, wojewódzkich, ogólnopolskich oraz międzynarodowych; ocena śródroczna. 5. Po wyliczeniu średniej z wyżej wymienionych kategorii ocen nauczyciel ustala ocenę śródroczną/roczną biorąc pod uwagę następujący system: celujący- powyżej 5,25 lub 5.0+osiagnięcia, sukcesy w konkursach(przedmiotowym, ortograficznym) bardzo dobry powyżej 4,75 dobry powyżej 3,75 dostateczny powyżej 2,75 dopuszczający powyżej 1,75 niedostateczny do 1,75 6. W sytuacjach szczególnych, biorąc pod uwagę: pracę ucznia jego możliwości i zaangażowanie, opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, udział i aktywną pracę podczas realizowanych w szkole zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, kółek przedmiotowych, zajęć kompensacyjno-rewalidacyjnych i innych, udział w konkursach, zawodach, imprezach oraz akademiach szkolnych nauczyciel oceniający ucznia może podjąć decyzję o podwyższeniu oceny wynikającej z powyższego systemu. V Warunki uzyskania wyższej niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej: 15
1)Uczeń ma obowiązek poinformować nauczyciela o chęci poprawy oceny najpóźniej trzy dni od momentu przekazania informacji o przewidywanej ocenie semestralnej lub rocznej. 2) Uczeń w terminie wyznaczonym przez nauczyciela (poza lekcjami )przystępuje do sprawdzianu (ustnego lub pisemnego). VI SPOSOBY POWIADAMIANIA RODZICÓW O OCENACH ICH DZIECI 1. Uczeń jest dokładnie informowany o każdej wpisanej do dziennika ocenie z wyszczególnieniem za co ją uzyskał oraz krótkim komentarzem. 2. Każdy uczeń ma prawo do wglądu we własne oceny w każdej chwili. 3. W zeszytach przedmiotowych, za stroną tytułową lub na końcu zeszytu, uczeń posiada tabelkę służącą do wpisywania ocen, które nauczyciel potwierdza podpisem. Uczeń zobowiązany jest do systematycznego przedstawiania ocen rodzicom, co potwierdzają oni podpisem. 4. Rodzice informowani są o wynikach nauczania za pośrednictwem tabelek ocen w zeszytach, na spotkaniach klasowych z wychowawcą oraz w czasie indywidualnych spotkań z nauczycielem. 5. Rodzice mają prawo wglądu do prac pisemnych swojego dziecka. Każdy nauczyciel zobowiązany jest przechowywać prace pisemne do1 września kolejnego roku szkolnego i udostępnić je rodzicom w czasie spotkań klasowych i konsultacji (wszyscy nauczyciele obecni są w tym czasie w szkole). 6. Na miesiąc przed klasyfikacją nauczyciel zobowiązany jest poinformować w formie pisemnej ucznia i jego rodziców ( prawnych opiekunów ) o grożącej mu ocenie niedostatecznej. Obowiązek ten spoczywa na nauczycielu proponującym ocenę negatywną. Rodzice po zapoznaniu się z informacją potwierdzają ją własnoręcznym podpisem. 7. Na ostatnim zebraniu przed klasyfikacją wychowawcy przedstawiają w formie pisemnej propozycje ocen śródrocznych/rocznych i ocen z zachowania. Rodzice zobowiązani są do zapoznania się z propozycjami ocen, co potwierdzają własnoręcznym podpisem. 16
17