Jak efektywnie realizować Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego? Aneta Żurek Sylwia Kurcab zurek@womczest.edu.pl kurcab@womczest.edu.pl
Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa ogłoszone przez Ministra Edukacji Narodowej w roku szkolnym 2013/2014 1. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego 2. Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych 3. Działania szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów 4. Kształcenie uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych 2
Za poradnictwo zawodowe w Polsce odpowiadają: Minister Edukacji Narodowej za całość działań z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego w stosunku do dzieci i młodzieży, realizowanych za pomocą poradni psychologiczno pedagogicznych i szkół Minister Pracy i Polityki Społecznej za poradnictwo zawodowe dla osób dorosłych z wykorzystaniem w tym celu jednostek publicznej służby zatrudnienia
Główne tezy: Cały proces edukacji służy kształtowaniu aspiracji życiowych ucznia, kształtuje samoocenę możliwości intelektualnych, zainteresowań, zdolności, cech charakteru są to niezbędne elementy trafnego wyboru zawodu i kształcenia
Główne tezy: Orientacja zawodowa, doradztwo zawodowe - to zadanie dla każdego nauczyciela - przybliżenie uczniom zawodów i specjalności, które wiążą się z prowadzonym przez niego przedmiotem, gdyż w ramach każdego przedmiotu można znaleźć i wyeksponować treści związane z wyborem zawodu - kształtowanie umiejętności ponadzawodowych, czyli pożądanych niezależnie od stanowiska pracy, od dziedziny aktywności zawodowej, które warunkują atrakcyjność zawodową pracownika
Główne tezy: Przy realizacji zadań z zakresu orientacji szkolnej i zawodowej niezbędna jest współpraca z rodzicami
Główne tezy: Działania z zakresu orientacji zawodowej powinny mieć charakter spójnych, skoordynowanych, długofalowych działań nauczycieli i szkoły jako całości niezależnie od przedmiotów czy poziomu nauczania
Zadania poradnictwa zawodowego w resorcie edukacji regulują obecnie następujące akty prawne:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r., nr 256, poz. 2572, z późniejszymi zmianami) (art. 1, pkt 14) Zobowiązuje placówki oświatowe do przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia Zadanie to jest realizowane poprzez doradców zawodowych lub innych specjalistów zatrudnionych w różnorodnych placówkach systemu oświaty szkołach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych etc. Są to różne formy pomocy grupowej, bądź konsultacje indywidualne (dla uczniów, rodziców, nauczycieli)
Pozostałe akty prawne regulujące funkcjonowanie poradnictwa zawodowego w systemie edukacji to: Rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
Na poziomie centralnym realizacją zadań z zakresu poradnictwa zawodowego zajmuje się: Wydział Poradnictwa Zawodowego Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej (KOWEZiU) Organem prowadzącym KOWEZiU jest Ministerstwo Edukacji Narodowej
W projektowanym przez MEN modelu możemy wyróżnić: Edukację przedszkolną wczesna obserwacja i ocena dojrzałości, gotowości szkolnej; Szkołę podstawową miejsce rozpoznania specyficznych trudności w nauce, uzdolnień i predyspozycji uczniów oraz udzielania im indywidualnego wsparcia Szkołę gimnazjalną i ponadgimnazjalną jako miejsce przygotowujące do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej, zapewniające dostęp do informacji, doradztwa i poradnictwa zawodowego.
Zmiany zakładają, że: szkoła gimnazjalna i ponadgimnazjalna będą miejscem przygotowującym do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej oraz będą zapewniać dostęp do informacji i doradztwa edukacyjno-zawodowego, należy zapewnić młodzieży przygotowanie się do wyboru dalszego kształcenia i zawodu, należy wspierać nauczycieli w planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, co jest szczególnie istotne dla uczniów gimnazjów, w których nie zatrudnia się doradcy zawodowego
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 5. 1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły i placówki 2. Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placówce udzielają uczniom nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści wykonujący w przedszkolu, szkole i placówce zadania z zakresu pomocy psychologicznopedagogicznej, w szczególności psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni, zwani dalej specjalistami
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 7. 1. W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w trakcie bieżącej pracy z uczniem oraz w formie: 1) klas terapeutycznych; 2) zajęć rozwijających uzdolnienia; 3) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; 4) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 5) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej w przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych; 6) warsztatów; 7) porad i konsultacji.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 17. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz z planowaniem kształcenia i kariery zawodowej organizuje się w celu wspomagania odpowiednio uczniów lub słuchaczy w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Zajęcia prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 19.2. Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce prowadzą w szczególności: 1) w przedszkolu obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna); 2) w szkole obserwację pedagogiczną, w trakcie bieżącej pracy z uczniami, mającą na celu rozpoznanie u uczniów: a) trudności w uczeniu się, w tym w przypadku uczniów klas I III szkoły podstawowej ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, lub b) szczególnych uzdolnień; 3) w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej doradztwo edukacyjnozawodowe.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 25. 1. Do zadań doradcy zawodowego należy w szczególności: 1) systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2) gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia; 3) prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; 4) koordynowanie działalności informacyjnodoradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę; 5) współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjno- -zawodowego; 6) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologicznopedagogicznej.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 25.2. W przypadku braku doradcy zawodowego w szkole lub placówce, dyrektor szkoły lub placówki wyznacza nauczyciela, wychowawcę grupy wychowawczej lub specjalistę planującego i realizującego zadania z zakresu doradztwa edukacyjno - zawodowego.
Doradztwo zawodowe nie istnieje bez współpracy z instytucjami Stowarzyszenia i pracodawcy Koweziu ORE Biblioteki pedagogiczne wojewódzkie i powiatowe ośrodki doskonalenia Uczelnie wyższe
Może być prowadzona jako: - Instruktaże i szkolenia warsztatowe - Grupy wsparcia dla nauczycieli Współpraca poradni ze szkołami i placówkami: - Udział w pracach zespołu (uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego) - Konstruowanie propozycji zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej - Indywidualne porady dla uczniów i rodziców
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 13 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych 8. 1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana bezpośrednio dzieciom i młodzieży oraz rodzicom polega w szczególności na: 1) prowadzeniu terapii dzieci i młodzieży oraz ich rodzin; 2) udzielaniu wsparcia dzieciom i młodzieży wymagającym pomocy psychologiczno-pedagogicznej lub pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 3) udzielaniu pomocy rodzicom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży oraz w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych i wychowawczych.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych 9. 1. Realizowanie przez poradnie zadań, o których mowa w 2 pkt 3, polega w szczególności na: 1) udzielaniu nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych lub specjalistom, o których mowa w 5 ust. 2, pomocy w: a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży, w tym w rozpoznawaniu ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się u uczniów klas I III szkoły podstawowej, b) planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjnozawodowego, c) rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień uczniów;
Zmiany zakładają, że: szkoła gimnazjalna i ponadgimnazjalna będą miejscem przygotowującym do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej oraz będą zapewniać dostęp do informacji i doradztwa edukacyjno-zawodowego, należy zapewnić młodzieży przygotowanie się do wyboru dalszego kształcenia i zawodu, należy wspierać nauczycieli w planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, co jest szczególnie istotne dla uczniów gimnazjów, w których nie zatrudnia się doradcy zawodowego.
Doradztwo edukacyjno - zawodowe, a uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: Odpowiednie wykorzystanie potencjału ucznia z uwzględnieniem jego indywidualnych potrzeb (korekta deficytów lub rozwijanie ponadprzeciętnych zdolności); Kształtowanie odpowiednich relacji społecznych; Uwzględnienie przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania zawodu;
Współpraca nauczycieli przez instytucje wsparcia zewnętrznego: Rozporządzenie MEN z dnia 13 lutego 2013 w sprawie działania poradni psychologiczno - pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych Wskazuje: pomoc w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery zawodowej jako jeden z trzech podstawowych zadań poradni ( 1 ust.1 i 8 ust 1 pkt 2) Obok pomocy udzielanej bezpośrednio uczniom jej zadaniem jest wspieranie nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek w planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego. Obok pomocy udzielanej bezpośrednio uczniom: Poradnie psychologiczno-pedagogiczne udzielają, we współpracy z placówkami doskonalenia nauczycieli, wsparcia merytorycznego nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych, oraz specjalistom udzielającym pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach.
Kompleksowe wsparcie z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego polega na: - zdiagnozowaniu indywidualnych potrzeb konkretnego ucznia przez doradcę zawodowego, - zaplanowaniu przez zespół potrzebnych oddziaływań i wdrażaniu ich na co dzień przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców na prowadzonych aktywnymi metodami obowiązkowych i dodatkowych zajęciach
Wewnątrzszkolny system doradztwa (WSD) Wewnątrzszkolny system doradztwa jest to ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia. System powinien określać: role i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty metody pracy. (wg. A. Łukaszewicz, szkolny doradca zawodowy, KOWEZiU 2003).
WSD Aby przygotować uczniów do podejmowania racjonalnych decyzji edukacyjno - zawodowych nauczyciele powinni znać czynniki trafnego wyboru zawodu : Poznaj siebie Poznaj zawody Poznaj ścieżki edukacyjne
PODSUMOWANIE: Realizacja zadań z zakresu doradztwa edukacyjnozawodowego jest obowiązkiem szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Jeśli w szkole nie ma doradcy zawodowego, dyrektor wyznacza nauczyciela, który będzie pełnił taką funkcję. Szkoła może korzystać ze wsparcia doradcy zatrudnionego poza szkołą. Doradca zatrudniony w szkole jest członkiem zespołu (uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego) Doradca zatrudniony w poradni może uczestniczyć w posiedzeniach zespołu na wniosek dyrektora. Zadania zespołu są również zadaniami doradcy. Doradca lub nauczyciel realizujący zadania doradcy współpracuje z nauczycielami i rodzicami.
Czym jest doradztwo? Jest to proces uczenia się jak należy radzić sobie z kierunkiem kształcenia wyborem zawodu brakiem zatrudnienia Doradztwo nie jest psychoterapią, udzielaniem wskazówek czy rozmową kwalifikacyjną. 31
KRYTERIA KONSTRUOWANIA CELÓW DORADCZYCH CELEM DORADCY JEST: WYMAGANIA RYNKU PRACY DOBRO OSOBY CAŁOŻYCIOWE UCZENIE SIĘ wspieranie jednostek samodzielnych, wewnątrzsterownych, samodzielnie definiujących swoje cele i priorytety, rozpoznawanie postaw uczniów oraz ich kompetencji w zakresie uczenia się, wskazywanie osobistych zasobów w celu urzeczywistnienia zmian, następnie podejmowanie świadomych decyzji, kompetencje kluczowe 32
Uczenie się przez całe życie Zdefiniowano osiem zasadniczych kompetencji, które maja zapewnić osobista samorealizację oraz podnieś wiedzę w społeczeństwie opartym na wiedzy: porozumiewanie się w języku ojczystym, porozumiewanie się w językach obcych, kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo techniczne, kompetencje informatyczne, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i ekspresja kulturalna Europejskie ramy kluczowych kompetencji w zakresie uczenia się przez całe życie(dz.u.l394 z 30.12.2006) 33
Radzący się jednostka charakteryzująca się pewnymi trudnościami w regulowaniu swoich stosunków ze światem zewnętrznym lub ze sobą samym, ma ona obniżoną umiejętność samodzielnego wyjścia z określonej sytuacji życiowej, dla niej trudnej, nowej lub niepewnej, nie umiejąca samodzielnie poradzić sobie, poszukuje pomocy i współpracuje z doradcą w celu rozwiązywania problemu. 34
Różnorodność zachowań w sytuacji doradczej zależy od: tożsamości samego doradcy, od poziomu wzajemnego zaufania; społecznej rangi problemu, dotychczasowych sukcesów i porażek ponoszonych w rozwiązywaniu problemu; od sposobu postrzegania poradnictwa jako formy pomocy przez samych uczestników współdziałania; od wielu innych czynników natury psychologicznej, kulturowej, społecznej.
Modele działalności doradców Dyrektywny ekspert i informator Partnerski konsultant Spolegliwy opiekun, lesferysta
Trzy rodzaje doradztwa Poradnictwo dyrektywne instrumentalne sterowanie radzącym się przez doradcę (w tej koncepcji behawioralnej - radzący się może być uznany za przedmiot poradnictwa) (dyrektywny ekspert i informator ) Poradnictwo liberalne polega na zapewnieniu przez doradcę radzącemu się (podmiotowi) poczucia bezpieczeństwa w samodzielnym dochodzeniu do zmian, poprzez korzystanie z zabiegów stymulujących rozwój jego wewnętrznej świadomości i zwiększanie odwagi bycia dorosłym. (spolegliwego opiekuna i lesferysty ) Poradnictwo dialogowe jest wspólnym rozwiązywaniem problemu w partnerskim dialogu doradcy i radzącego się dialogu opartym na refleksyjnej analizie sytuacji, niejednokrotnie ujawniającej źródła opresji i ograniczeń, dotykających obu partnerów oraz na dochodzeniu do konsensusu i zbliżenia stanowisk. (partnerski konsultant) 37
Środki działania w poradnictwie Doradcy używają najczęściej narzędzi psychologicznych, pedagogicznych, socjologicznych kwestionariuszy ankiet czy wywiadu, testów, inwentarzy, skal ocen oraz urządzeń technicznych do pomiaru różnych sprawności.
Szkolne doradztwo zawodowe podejmowaniu decyzji przez dostarczanie przydatnej wiedzy zaznajamianie praktyczne z trudnościami dróg zawodowych. 39
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 25. 1. Do zadań doradcy zawodowego należy w szczególności: 1) systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2) gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia; 3) prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; 4) koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę; 5) współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego; 6) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 2. W przypadku braku doradcy zawodowego w szkole lub placówce, dyrektor szkoły lub placówki wyznacza nauczyciela, wychowawcę grupy wychowawczej lub specjalistę planującego i realizującego zadania z zakresu doradztwa edukacyjno--zawodowego. 40
Szkoła podstawowa Cele doradcze to: uczynienie z klasy szkolnej miejsca pracy uczenie i wzmacnianie efektywnych nawyków pracy pomoc uczniom w zrozumieniu możliwości zawodowego zastosowania treści z rożnych przedmiotów wykorzystywanie lokalnych zasobów w celu podkreślania znaczenia pracy i roli rożnych zawodów wzmacnianie świadomości istnienia zróżnicowanego świata pracy i zawodów redukowanie uprzedzeń i stereotypów dotyczących pracy i aktywności zawodowej. Rosalska M. Warsztat diagnostyczny doradcy zawodowego Przewodnik dla nauczyciela i doradcy, Warszawa, 2012 Gimnazjum Podstawowe cele doradztwa zawodowego to: analizowanie rożnych możliwości kariery zawodowej rozpoznawanie uzdolnień, zainteresowań i wartości związanych z pracą zachęcanie do doświadczania pracy zastanawianie się nad wyborami zawodowymi. Szkoły ponadgimnazjalne wzmacnianie myślenia o karierze zawodowej w perspektywie procesu podejmowania decyzji, rozwijanie umiejętności planowania kolejnych etapów nauki, pracy, życia; rozszerzenie perspektywy na to, co jest po ukończeniu szkoły, wskazywanie na szerokie spektrum możliwych dróg i wyborów, poszerzanie opcji wyborów, wskazywanie dróg alternatywnych; kształtowanie proaktywnych postaw wobec zmiany; 41
Kształtowanie nawyków S. Covey wyróżnił ich 7: 1. Bądź kowalem swojego losu. Weź odpowiedzialność za swoje życie 2. Zaczynając coś określ sobie cel działania. Określ cele, które chcesz osiągnąć Najpierw najważniejsze. Zajmuj się w pierwszej kolejności sprawami, które są najważniejsze. 4. Przyjmij strategię wygrana wygrana. Załóż, ze każdy może odnieść sukces. 5. Staraj się najpierw zrozumieć, potem być zrozumianym. Słuchaj uważnie, co inni mają do powiedzenia. 6. Dąż do synergii. Współpracując z innymi, osiągniesz więcej. 7. Pamiętaj o ostrzeniu piły. Dbaj o siebie. Rosalska M. Warsztat diagnostyczny doradcy zawodowego Przewodnik dla nauczyciela i doradcy, Warszawa, 2012 42
Zadania szkolnego doradcy zawodowego Udostępnianie aktualnych materiałów dotyczących informacji edukacyjnych i zawodowych oraz źródeł informacji na temat: rynku pracy, trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia, możliwości wykorzystania posiadanych uzdolnień na rynku pracy instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób niepełnosprawnych programów edukacyjnych funkcjonujących w Unii Europejskiej, porównywalności dyplomów i certyfikatów zawodowych. Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom. Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów Do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej. Kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy, lekarzy itp. 43
Zadania szkolnego doradcy zawodowego Koordynowanie działalności informacyjno doradczej szkoły. Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów do pracy z uczniami itp.. realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie wychowawczym szkoły. Systematyczne podnoszenie własnych kwalifikacji. Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (internet, CD, wideo itp.) oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym. Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno pedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, wojewódzkie komendy OHP, zakłady doskonalenia zawodowego, izby rzemieślnicze i małej przedsiębiorczości, organizacje zrzeszające pracodawców itp. 44
Strategia planowania, czyli jak zaplanować karierę zawodową? Tworząc strategię planowania, zacznij od szczerej refleksji nad samym sobą. Ustal cel: co chciałbyś osiągnąć w życiu, kim chciałbyś być, co jest dla Ciebie najważniejszą rzeczą, Wartości: określ to, co jest dla Ciebie najważniejsze, jakie wartości wyznajesz, jakimi zasadami kierujesz się w życiu zainteresowania: jakie są Twoje zainteresowania umiejętności: jakie umiejętności posiadasz kompetencje: jakie wykształcenie posiadasz i w jakiej dziedzinie środowisko pracy: co Cię motywuje do pracy, czy jesteś gotowy podróżować, czy lubisz ryzyko itp
Wyznaczanie i realizacja celu Wyznacz sobie konkretne cele, które chcesz osiągnąć; możesz wykorzystać technikę SMART, czyli cel powinien być: S (specific) - jasno określony, konkretny M (measurable) - mierzalny, byś mógł sprawdzić, na ile go osiągnąłeś A (ambitious) - ambitny, lecz leżący w granicach Twoich możliwości R (realistic) - realistyczny, czyli możliwy do osiągnięcia T (timed) - określony w czasie wyznacz kolejno, co musisz zrobić by te cele osiągnąć - zaplanuj w czasie ich realizację spośród swoich umiejętności i kompetencji wybierz te, które mogą być ważne w przyszłej pracy zawodowej, do każdej z nich podaj przykłady z życia (ze szkoły, pracy, działalności studenckiej, charytatywnej) zastanów się, które z umiejętności powinieneś rozwinąć i udoskonalić, by znaleźć wymarzoną pracę ustal jakie są Twoje zalety, umiejętności i czynniki zewnętrzne, które będą Ci sprzyjać w czasie realizacji ustal jakie są Twoje wady, słabości, które będą stać na przeszkodzie i co zrobisz by je pokonać.
Najnowsze informacje z oferty RODN WOM zapewnicie sobie Państwo zamawiając naszego NEWSLETTERA. Zapraszamy także do dzielenia się swoim dorobkiem zawodowym w ramach przykładów dobrych praktyk. www.womczest.edu.pl
Bibliografia Kamińska H., Łukaszewicz A.: Plany zawodowe młodzieży. Nowa Edukacja Zawodowa,2001, nr 5-6. Szkolny doradca zawodowy, KOWEZiU Warszawa, marzec 2003 Rosalska M. Warsztat diagnostyczny doradcy zawodowego Przewodnik dla nauczyciela i doradcy, Warszawa, 2012 http://www.pracainfo.com.pl/pl/artykul/pokaz/45 48