Pakiet energetyczno-klimatyczny a kształtowanie taryf dla ciepła

Pakiet energetyczno-klimatyczny a kształtowanie taryf dla ciepła Autor: Paweł Bogusławski - Naczelnik Wydziału ds. analiz i gospodarki ciepłowniczej w Departamencie Przedsiębiorstw Energetycznych URE (Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 1/2010) Unia Europejska dążąc do osiągnięcia celów związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatu, poprzez Radę Europejską, w 2007 r. przyjęła następujące zobowiązania: do 2020 r. zredukować emisję gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do poziomu z roku 1990, zwiększyć o 20% udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu w roku 2020, zwiększyć efektywność energetyczną o 20% w odniesieniu do prognoz na rok 2020, zwiększyć co najmniej do 10% udział biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych. W grudniu 2008 r. został przyjęty zespół wspólnotowych rozwiązań prawnych, jako kompleksowe podejście do zarządzania emisjami gazów cieplarnianych we Wspólnocie nazwany w skrócie Pakietem energetyczno-klimatycznym 1). Wspólnotowe akty prawne sterujące systemem handlu emisjami: 1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS); 2. Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non-ets); 3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (tzw. dyrektywa CCS); 4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (tzw. dyrektywa OZE) 2). 1) Na podstawie http://www.kashue.pl/index.php?page=system-zarzadzania-emisjami-gazow-cieplarnianych-wue. 2) http://www.kashue.pl/index.php?page=akty-prawne-2 1

Polskie akty prawne dotyczące pakietu energetyczno-klimatycznego: 1. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.); 2. Ustawa z 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784 z późn. zm.); 3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 13 września 2005 r. w sprawie wyznaczenia Krajowego Administratora Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji (Dz. U. z 2005 r. Nr 186, poz. 1562); 4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 6 lutego 2006 r. w sprawie wymagań dla audytorów uprawnionych do weryfikacji rocznych raportów (Dz. U. z 2006 r. Nr 23, poz. 176); 5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 7 marca 2006 r. w sprawie informacji wymaganych do opracowania krajowego planu rozdziału uprawnień do emisji (Dz. U. z 2006 r. Nr 43, poz. 308); 6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 10 kwietnia 2006 r. w sprawie warunków i sposobu ustalenia kosztów weryfikacji rocznych raportów (Dz. U. z 2006 r. Nr 71, poz. 496); 7. Rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2008 r. w sprawie przyjęcia Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do emisji dwutlenku węgla na lata 2008-2012 dla wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji (Dz. U. z 2008 r. Nr 202, poz. 1248); 8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 12 września 2008 r. w sprawie sposobu monitorowania wielkości emisji substancji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji (Dz. U. z 2008 r. Nr 183, poz. 1142); 9. Ustawa z 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2009 r. Nr 130, poz. 1070); 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 27 lipca 2009 r. w sprawie rodzajów instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji (Dz. U. z 2009 r. Nr 136, poz. 1120). Poprzednie rozporządzenia Ministra Środowiska w tym zakresie: z 31 marca 2006 r. w sprawie rodzajów instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji (Dz. U. z 2006 r. Nr 60, poz. 429 z późn. zm.); z 30 września 2005 r. w sprawie rodzajów instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji na lata 2005-2007 (Dz. U. z 2005 r. Nr 199, poz. 1646) 3). Dokonując oceny możliwych skutków wdrożenia pakietu energetyczno-klimatycznego na przedsiębiorstwa ciepłownicze w Polsce, należy rozgraniczyć okres przydziału bezpłatnych uprawnień w latach 2008-2012 od okresu 2013-2027. 3) http://www.kashue.pl/index.php?page=akty-prawa-wewnetrznego 2

Ogólna zasada przydziału uprawnień dla ciepłownictwa, opisana w dyrektywie ETS, dla okresu od 2013 r. bazuje na sukcesywnej redukcji przyznawanych uprawnień aż do całkowitego ich wyeliminowania, co od 2027 r. będzie skutkować koniecznością zakupu całości uprawnień do emisji CO 2 wyłącznie na aukcjach. Wytwarzanie ciepła sieciowego oraz ciepła uzyskiwanego w wysokosprawnej kogeneracji może być objęte przydziałem darmowych uprawnień na podobnych zasadach, jak w sektorach przemysłowych nie narażonych na ucieczkę emisji 4) maksymalnie 80% w 2013 r., 30% w 2020 r. i 0% w 2027 r. Istotne zasady, którymi charakteryzować ma się rozdział uprawnień to: spadek liczby dostępnych darmowych uprawnień musi być stały przez cały okres, przydział darmowych uprawnień musi odbywać się na podstawie z góry ustalonych (exante) wspólnotowych wskaźników, uprawnienia do emisji na produkcję ciepła są częścią puli uprawnień dla przemysłu, ale konieczna jest redukcja corocznej puli dla tego sektora o 1,74%. Trudno w tej chwili przesądzać o zasadach obowiązujących od 2013 r., gdyż większość zadań jest dopiero planowana z terminami na lata przyszłe. Obszary, w których należy dokonać ustaleń, to: wielkości bezpłatnych przydziałów uprawnień do emisji przy wytwarzaniu ciepła, wskaźniki odniesienia oparte na analizie porównawczej, organizacja sprzedaży uprawnień do emisji na aukcji, krajowa lista instalacji, pakiet krajowych przepisów prawa dostosowujących ustawę aktualnie obowiązującą do wymogów pakietu energetyczno-klimatycznego 5). Aktualnie pewnym jest trend dążący do pełnego systemu aukcyjnego dla uzyskania uprawnień do emisji od 2027 r. Pozostałe zasady postępowania w kolejnym okresie rozliczeń 2013-2027 to probabilistyka. Dla zobrazowania podstawowych zasad, które obecnie określają sposób postępowania przy zarządzaniu emisją CO 2, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na pojęcie instalacji. Podstawowym obowiązującym aktem prawnym określającym zasady funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, którego celem jest ograniczenie tych emisji w sposób opłacalny i ekonomicznie efektywny jest ustawa o handlu uprawnieniami do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, definiująca: 4) Ucieczka emisji (carbon leakage) to przenoszenie wysokoemisyjnej produkcji do krajów trzecich (poza Unię Europejską) lub importowanie w sposób masowy produktów powstających w trakcie wysokoemisyjnej produkcji, które z powodu braku obciążenia opłatami za emisję, mogą osiągać znacznie niższe ceny. Dla tak specyficznego produktu jakim jest ciepło, nie ma możliwości przeniesienia jego wytwarzania poza granice Unii Europejskiej ani nie ma też możliwości masowego sprowadzania go z innego kraju. 5) Na podstawie prezentacji Agnieszki Sosnowskiej z Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery Ministerstwa Środowiska, pt. Ciepłownictwo w polityce środowiskowej Polski, Wdrażanie pakietu energetycznoklimatycznego. 3

w art. 3 pkt 7 instalację istniejącą jako użytkowaną instalację, ujętą w krajowym planie rozdziału uprawnień do emisji ; w pkt 8 instalację nową jako instalację, która powinna być objęta systemem handlu uprawnieniami do emisji, a nie została ujęta w krajowym planie rozdziału uprawnień do emisji. Ogólna definicja instalacji została zawarta w ustawie Prawo ochrony środowiska i zgodnie art. 3 pkt 6 instalacja to: a) stacjonarne urządzenie techniczne, b) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, c) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję. Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że w przypadku kilku źródeł ciepła czy turbin wytwarzających energię elektryczną w kogeneracji znajdujących się na terenie jednego zakładu, z których ciepło dostarczane jest do jednej sieci (powiązanie technologiczne), i które są eksploatowane przez ten sam podmiot, znamionową mocą instalacji zgłaszanej do Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień będzie suma mocy zainstalowanej w urządzeniach. Nie będzie natomiast jedną instalacją zespół kilku źródeł, znajdujących się w kilku miejscowościach lub w kilku miejscach aglomeracji, chociaż wszystkie źródła będą eksploatowane przez ten sam podmiot (dysponowanie tytułem prawnym), a w przypadku jednej miejscowości mogą nawet zasilać tę samą sieć. Właściwa interpretacja definicji instalacji ma fundamentalne znaczenie przy zgłaszaniu instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia organowi ochrony środowiska, a których emisja nie wymaga pozwolenia, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 22 grudnia 2004 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. z 2004 r. Nr 283, poz. 2839). Podstawową i zasadniczą kwestią jest poprawne zakwalifikowanie instalacji jako źródła emisji ETS lub jako źródła non-ets. Aktualne rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie rodzajów instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji, w 1 określa: 1) rodzaje instalacji objętych systemem; 2) wartości progowe odniesione do zdolności produkcyjnych instalacji objętych systemem; 3) długość okresu rozliczeniowego; 4) substancje objęte systemem; 5) współczynnik ocieplenia wykorzystywany do obliczania ekwiwalentu. Zgodnie z 6 tego rozporządzenia instalacje objęte wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji na podstawie dotychczasowych przepisów stają się instalacjami objętymi tym systemem na podstawie przepisów niniejszego rozporządzenia. 4

Załącznik do rozporządzenia podaje rodzaje instalacji objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji oraz wartości progowe odniesione do zdolności produkcyjnych tych instalacji na okres rozliczeniowy. Poniżej część załącznika dotycząca energetyki. Rodzaje działalności Działalność energetyczna Kod 1) Rodzaj instalacji Wartości progowe 1 2 3 4 E1.1 Instalacje spalania z wyjątkiem instalacji spalania odpadów niebezpiecznych lub komunalnych Nominalna moc cieplna 2) ponad 20 MW Objaśnienia: 1) Określony w decyzji Komisji 2005/381/WE z 4 maja 2005 r. ustanawiającej kwestionariusz do składania sprawozdań ze stosowania dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 126 z 19.05.2005 r., str. 43, z późn. zm.). 2) Ilość energii wprowadzonej do instalacji w paliwie w jednostce czasu przy jej nominalnym obciążeniu. Uwaga: Parametry tego samego rodzaju (nominalna moc cieplna, zdolność produkcyjna) charakteryzujące skalę działalności prowadzonej w instalacji, odnoszące się do więcej niż jednej instalacji tego samego rodzaju położonych na terenie jednego zakładu sumuje się. Z powyższej tabeli wynika, że instalacje, które nie przekraczają 20 MW mocy zainstalowanej, są poza obowiązkiem rejestracji, a także rozliczeń z wielkości emisji CO 2 dotyczącej zarządzania emisjami, które nakłada Pakiet energetyczno-klimatyczny. Proponowany limit od 2013 r. to 35 MW mocy zainstalowanej dla instalacji poza obowiązkiem rejestracji. W przypadkach, gdy na skutek sztucznego podziału przedsiębiorstwa powstaną dwie instalacje lub więcej instalacji znajdujących się poza rejestrem, w miejsce jednej, przekraczającej limit instalacji, emisja rozdrobnionego przedsiębiorstwa znajdzie się w obszarze systemu non-ets. Wydaje się, że o ile takie incydentalne działanie przedsiębiorstw, trudne do zrealizowania na masową skalę, może budzić pewne wątpliwości co do właściwie pojmowanego interesu społecznego i dbałości o zrównoważony rozwój, to nie ma formalno-prawnych możliwości przeciwstawienia się tego rodzaju działaniom. Ogólne zasady istotne przy rozwiązywaniu problemu kosztu zakupu dodatkowych uprawnień do emisji CO 2 jako kosztu uzasadnionego w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.) przy kształtowaniu taryf dla ciepła, to normy stanowione przez ustawę o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na przepis zamieszczony w art. 22 ust. 1, który stanowi, iż Uprawnienia do emisji są przyznawane prowadzącemu instalacje dla każdej instalacji objętej systemem na okres rozliczeniowy, z podziałem na poszczególne lata tego okresu. Następnym istotnym przepisem jest art. 24 stanowiący, że Prowadzący instalację objętą systemem, któremu przyznano uprawnienia do emisji w krajowym planie, może wykorzystać lub sprzedać te uprawnienia po uzyskaniu zezwolenia. 5

Kolejna norma prawna znajdująca zastosowanie dla omawianego problemu, jest zawarta w art. 26 i określa w ust. 1, że Przyznane dla instalacji uprawnienia do emisji na dany rok okresu rozliczeniowego mogą być: 1) wykorzystane na własne potrzeby prowadzącego instalację, odpowiadające rzeczywistej emisji danej substancji do powietrza; 2) sprzedawane; 3) wykorzystane w następnych latach okresu rozliczeniowego lub w następnym okresie rozliczeniowym. Istotne jest, że w myśl art. 30 ust. 1, Prowadzący instalację może przenosić uprawnienia do emisji między instalacjami, do których posiada tytuł prawny. Należy także zwrócić uwagę na art. 31 ust. 1, którego przepis określa, że W celu wspólnego rozliczania uprawnień do emisji prowadzący instalacje jednego rodzaju mogą tworzyć grupy instalacji. Przepisem dyscyplinującym jest art. 50 ust. 1, który stanowi, iż Prowadzący instalację podlega karze pieniężnej za brak uprawnień do emisji na pokrycie rzeczywistych wielkości emisji w poszczególnych latach okresu rozliczeniowego na dzień 31 grudnia każdego roku. Dodatkowym elementem, który wpływa na możliwość uznania lub nie uznawania kosztów poniesionych lub kosztów planowanych do poniesienia w związku z koniecznością zakupu dodatkowych uprawnień do emisji CO 2, są możliwe skutki Wyroku Sądu Pierwszej Instancji (SPI) Wspólnot Europejskich z 23 września 2009 r. w sprawie T-183/07 Rzeczpospolita Polska przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich. W wyroku SPI przychylił się do żądania strony powodowej (Polski), która wnosiła na podstawie art. 230 TWE o uchylenie w całości lub części decyzji Komisji K (2007) 1295 wersja ostateczna z dnia 26 marca 2007 r. dotyczącej krajowego planu rozdziału uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgłoszonego przez Polskę zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej decyzja ). SPI postanowił na podstawie art. 231 TWE o uchyleniu decyzji w całości. Orzeczenie o nieważności aktu w całości wywiera skutek, który powoduje, że akt ten uważa się za nieistniejący od dnia wydania (niebyły). W dokumencie powstałym w Departamencie Prawa Unii Europejskiej Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej uporządkowano możliwe skutki omawianego wyroku w następujący sposób. Skutki wyroku dla Komisji Wspólnot Europejskiej 6) : I. Zgodnie z art. 233 TWE, w przypadku orzeczenia o nieważności aktu przyjętego przez instytucję lub instytucje [ ], są one zobowiązane do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości. Oznacza to, że to przede wszystkim na Komisji ciąży obowiązek realizacji wyroku SPI. II. Mając na uwadze, że zakwestionowaną przez RP decyzję uznaje się za niebyłą, Komisja zobowiązana jest do ponownej oceny notyfikowanego jej przez RP 30 czerwca 2006 r. 6) Dokument autorstwa dr. Marcina Nowackiego, Radcy Ministra w Departamencie Prawa Unii Europejskiej Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. 6

Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do Emisji CO 2 na lata 2008-2012 (dalej KPRU II ). Zgodnie z art. 9 ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE 7) (dalej dyrektywa 2003/87/WE ) Komisji na ocenę przedłożonego przez państwo członkowskie KPRU przysługują trzy miesiące. III. IV. Należy przyjąć, że trzymiesięczny termin (uwzględniający możliwość jego zawieszenia w związku z koniecznością przekazania dodatkowych wyjaśnień na wniosek Komisji) rozpoczął swój bieg w dniu ogłoszenia wyroku w sprawie T-183/07, tj. 23 września 2009 r. Co do zasady więc termin ten upływa 23 grudnia 2009 r. (o ile Komisja nie zwróci się do RP z wnioskiem o przekazanie dodatkowych wyjaśnień). Komisja powinna ocenić KPRU II notyfikowany 30 czerwca 2006 r. z uwzględnieniem wytycznych wskazanych przez SPI w wyrokach w sprawach: T-183/07/WE Rzeczpospolita Polska przeciwko Komisji WE, T-263/07 Estonia przeciwko Komisji WE oraz szeregu wcześniejszych wyroków i postanowień SPI dotyczących interpretacji postanowień dyrektywy 2003/87/WE. Komisja nie ma prawa domagania się złożenia nowego KPRU II. Plan został przez RP złożony i powinien zostać oceniony zgodnie z prawem. Podkreślił to Prezes SPI w pkt 52 postanowienia z 9 listopada 2007 r. wydanego na skutek polskiego wniosku o zastosowanie środka tymczasowego w sprawie T-183/07, gdzie stwierdził, że w razie [ ] stwierdzenia nieważności Komisja byłaby bowiem zobowiązana na podstawie art. 233 akapit pierwszy WE [ ] do podjęcia działań, które zapewnią wykonanie wyroku, czyli dokonania nowej oceny polskiego KPRU i przyznania ewentualnie dodatkowych uprawnień. V. Notyfikacja nowego KPRU II lub ewentualnych korekt jest wyłącznym prawem RP, którego Komisja nie ma prawa wymagać. VI. VII. VIII. KPRU II powinien zostać oceniony przez Komisję z uwzględnieniem danych zawartych w notyfikowanym Komisji KPRU II, jednakże z uwzględnieniem najbardziej dokładnych i co za tym idzie, o ile to możliwe, aktualnych danych i informacji (pkt 118 wyroku). Tym samym przy weryfikacji KPRU II Komisja powinna korzystać zarówno z korzystnych dla RP danych (np. zweryfikowanego poziomu emisji CO 2 w 2008 r., wyższego niż poziom ustalony przez Komisję w decyzji), jak również danych potencjalnie dla RP niekorzystnych. Komisja nie jest zobowiązana do żadnych zmian planów tych państw członkowskich, które nie zakwestionowały skierowanych do nich decyzji. Decyzje te nie zostały bowiem zakwestionowane przez te państwa zgodnie z art. 230 TWE jako niezgodne z prawem wspólnotowym w przewidzianym terminie, a tym samym przysługuje im domniemanie zgodności z prawem wspólnotowym. Komisja może wnieść na mocy art. 225 ust. 1 TWE odwołanie od wyroku SPI do Trybunału Sprawiedliwości WE (dalej TSWE ) ograniczone jedynie do kwestii prawnych (tj. naruszenia prawa wspólnotowego przez SPI). Termin do wniesienia odwołania wynosi dwa miesiące od dnia ogłoszenia wyroku. Zgodnie z art. 242 TWE skargi (w tym skargi 7) Dz. Urz. UE L 275 z 25.10.2003 r., str. 32; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 7, str. 631. 7

odwoławcze) wniesione do TSWE nie mają co do zasady skutku zawieszającego. Oznacza to, że ewentualne odwołanie Komisji nie zwalnia jej z obowiązku wydania nowej decyzji w sprawie polskiego KPRU II. Skutki wyroku dla Rzeczypospolitej Polskiej: IX. Stwierdzenie przez SPI nieważności aktu wspólnotowego co do zasady może oznaczać uchylenie wszystkich aktów prawnych przyjętych na podstawie aktu uznanego za nieważny. Nie dochodzi do tego jednakże automatycznie, brak takiego uchylenia będzie jednak oznaczał naruszenie prawa wspólnotowego. Jeżeli obowiązek uregulowania danego zagadnienia wynika z prawa wspólnotowego, akty wydane na podstawie uchylonego aktu prawnego obowiązują do dnia wydania przez instytucję aktu w miejsce uchylonego. X. Tym samym przyjąć należy, że ze wszystkimi konsekwencjami w mocy pozostaje rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2008 r. w sprawie przyjęcia Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do emisji dwutlenku węgla na lata 2008-2012 dla wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji 8). Będzie ono obowiązywało do dnia jego zmiany w związku z wydaniem przez Komisję nowej decyzji dotyczącej polskiego KPRU II. XI. XII. XIII. RP może żądać od Komisji oceny KPRU II złożonego 30 czerwca 2006 r. (zostanie on prawdopodobnie odrzucony), może złożyć korektę tego planu (np. po uzgodnieniach z Komisją) lub złożyć całkowicie nowy KPRU II. Działania te są jednak wyłącznym prawem RP. RP przysługuje również możliwość odwołania się na podstawie art. 225 ust. 1 TWE od wyroku SPI do TSWE ograniczone jedynie do kwestii prawnych (np. naruszenia prawa wspólnotowego przez SPI). Termin do wniesienia odwołania wynosi dwa miesiące od dnia ogłoszenia wyroku. Zgodnie z art. 242 TWE skargi (w tym skargi odwoławcze) wniesione do TSWE nie mają co do zasady skutku zawieszającego. Wydaje się, że złożenie przez RP odwołania od wyroku SPI warto rozważyć jedynie w przypadku złożenia odwołania przez Komisję. Mogłoby ono dotyczyć w szczególności zarzutu wydania zaskarżonej decyzji po terminie, oddalonego przez SPI. W przypadku nie podjęcia przez Komisję działań związanych z wykonaniem wyroku SPI, RP może rozważyć złożenie skargi w trybie art. 232 TWE (skarga o zaniechanie działania), w której RP mogłaby podnosić naruszenie przez Komisję art. 233 TWE (zobowiązanie do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku SPI), art. 10 TWE (zasady lojalnej współpracy) oraz postanowień dyrektywy 2003/87/WE (m.in. art. 9 ust. 3). Skutki wyroku dla polskich przedsiębiorców: XIV. Wyrok do dnia wydania przez Komisję nowej decyzji w sprawie KPRU II, ergo nowelizacji lub wydania nowego rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do emisji dwutlenku węgla na lata 2008-2012 dla wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji, nie wywiera bezpośrednio konsekwencji dla polskich przedsiębiorców. Można powiedzieć, że do tego czasu panuje status quo. 8) Dz. U. Nr 202, poz. 1248. 8

XV. XVI. Należy pamiętać, że polskim przedsiębiorcom w związku z wyrokiem SPI przysługuje na podstawie art. 233 TWE zdanie drugie w związku z art. 288 TWE zdanie drugie, skarga odszkodowawcza do SPI w związku z poniesionymi przez nie szkodami wynikającymi z wydania przez Komisję decyzji niezgodnej z prawem wspólnotowym i unieważnionej wyrokiem SPI (odpowiedzialność deliktowa Wspólnoty). Możliwość taką podkreślał Prezes SPI w pkt 44 ww. postanowienia z 9 listopada 2007 r. W przypadku złożenia skarg odszkodowawczych przedsiębiorstwa musiałyby wykazać, że w niniejszym przypadku zachodzą trzy przesłanki odpowiedzialności deliktowej Wspólnoty: bezprawne zachowanie się instytucji, szkoda (zarówno strata rzeczywiście poniesiona, jak i utracone korzyści, a także w pewnych wypadkach szkody przyszłe) oraz związek przyczynowy między zachowaniem się a szkodą. Termin przysługujący przedsiębiorcom na wniesienie takiej skargi został określony co do zasady na pięć lat. Wnioski Mając powyższe na uwadze, odnosząc się do okresu rozliczeniowego emisji CO 2 (2008-2012) w aktualnym stanie prawnym, nie można jednoznacznie stwierdzić, że w przypadkach ujęcia w przedstawianych do zatwierdzenia Prezesowi URE taryfach dla ciepła dodatkowego kosztu, jakim jest koszt uzyskania pozwolenia na emisję CO 2 ponad przyznany limit, należy uznać ten dodatkowy koszt jako koszt uzasadniony w rozumieniu definicji zawartej w ustawie Prawo energetyczne. Wszelkich rozstrzygnięć w powyższym zakresie należy przede wszystkim dokonywać w indywidualnej ocenie przypadku, w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego. Potwierdzeniem możliwości zmian, jakie zachodzą w otoczeniu podjętego w tym artykule tematu, może być komunikat CIRE z 3 grudnia 2009 r.: Komisja Europejska odwołała się do Europejskiego Trybunału sprawiedliwości w sprawie wyroku z września, w którym Sąd Pierwszej Instancji UE uchylił decyzję KE o ograniczeniu polskich emisji CO 2 w latach 2008-2012 poinformowała w czwartek rzecznik KE Barbara Hellferich. Rzeczniczka dodała, że KE przystępuje jednocześnie do ponownej analizy polskiego planu emisji CO 2, które Komisja ograniczyła o 26,7 proc. KE argumentuje przed ETS, że Sąd Pierwszej Instancji zbytnio ograniczył kompetencje KE w określaniu narodowych planów uprawnień emisji CO 2. (PAP). 9