Wewntrzszkolny System Doradztwa Zawodowego 12 XI 2015
Spis treci I. Podstawy prawne dotyczce doradztwa zawodowego II. Cele wewntrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego III. Uczestnicy Wewntrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego IV. Zadania systemu V. Metody i sposoby realizacji WSDZ VI. Przewidywane efekty pynce z funkcjonowania WSDZ 2
Wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego to ogó dzia podejmowanych przez szko w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku ksztacenia. A. ukaszewicz Szkolny doradca zawodowy I. Podstawy prawne dotyczce doradztwa zawodowego Ustawa z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz. U. Nr 15, poz.142), Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkó (Dz. U. z 2001 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.), Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegóowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okrelania szkó i wypadków, w których mona zatrudni nauczycieli niemajcych wyszego wyksztacenia lub ukoczonego zakadu ksztacenia nauczycieli (Dz. U. z 2009 r. Nr 50 poz. 400 ze zm.), Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 2013 r. w sprawie szczegóowych zasad dziaania publicznych poradni psychologiczno- pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 199), Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532), Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1113), Komisja Wspólnot Europejskich Memorandum dotyczce ksztacenia ustawicznego, dokument roboczy komisji, BRUKSELA 2000, Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 18 maja 2004-9286/04 dotyczca poradnictwa zawodowego. Wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego powsta zgodnie z Koncepcj Pracy Szkoy, Szkolnym Programem Wychowawczym i Szkolnym Programem Profilaktyki. 3
II. Cele wewntrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego Cel gówny: - odpowiednie przygotowanie modziey do wejcia na rynek pracy. Cele szczegóowe: - postrzeganie wyboru zawodu jako procesu rozwojowego, - ksztatowanie postaw aktywnych wobec wasnej kariery edukacyjnej i zawodowej, - przeciwdziaanie wykluczeniu spoecznemu, - ksztatowanie postaw przedsibiorczych, - ksztatowanie umiejtnoci okrelania yciowych celów i planowania ich osignicia, - rozwijanie umiejtnoci rozpoznawania swoich mocnych i sabych stron, preferencji zawodowych, - rozwijanie umiejtnoci sprawnego komunikowania si i autoprezentacji, - ksztatowanie umiejtnoci radzenia sobie w sytuacjach trudnych i stresowych, takich jak: problemy zdrowotne, ograniczenia zawodowe wynikajce z niepenosprawnoci, bezrobocie, - przygotowanie do mobilnoci i elastycznoci rynku pracy oraz ksztacenia ustawicznego przez cae ycie, - wykorzystanie informacji o losach absolwentów do promowania wartoci edukacji. III. Uczestnicy wewntrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego 1. Osoby odpowiedzialne za realizacj WSDZ w Zespole Szkó Ponadgimnazjalnych w Nowem: dyrektor szkoy, szkolny doradca zawodowy, praktycznego. 2. Osoby wspóuczestniczgce: pedagog szkolny, wychowawcy klas, nauczyciel bibliotekarz, pozostali nauczyciele szkoy, instytucje zajmujce si ksztatowaniem kariery zawodowej przedstawiciele: odzieowego Biura Pracy, Ochotniczych Hufców Pracy, Powiatowego Urzdu Pracy, Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej pielgniarka szkolna. 3. Adresaci WSDZ w ZSP w Nowem: uczniowie szkoy, 4
absolwenci szkoy, rodzice, pracodawcy, rodowisko lokalne. 5
IV. Zadania systemu Zadania - rozpoznawanie potrzeb odziey, rodziców w zakresie udzielania pomocy dotyczcej planowania kariery edukacyjnej i zawodowej, - diagnozowanie zapotrzebowania na informacje edukacyjno zawodowe, - gromadzenie, aktualizacja i udostpnianie informacji edukacyjnych oraz zawodowych, Osoby odpowiedzialne wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, kierownik szkolenia praktycznego, praktycznego, nauczyciele pedagog, dyrektor szkoy praktycznego, nauczyciel bibliotekarz, nauczyciele w ramach nauczanych przedmiotów, Metody i formy realizacji - badania ankietowe, - konsultacje indywidualne i grupowe, - wywiady, poradnictwo indywidualne, konsultacje grupowe, - stworzenie bazy informacyjnej (broszury, foldery, prasa, programy multimedialne, informatory), - punkt konsultacyjny z dostpem do Internetu w SzOK-u, pracownia multimedialna w bibliotece szkolnej zachcanie do samodzielnego poszukiwania informacji poprzez przegldanie portali internetowych, - udostpnianie informacji poprzez stron SzOKu na Facebooku, - udzia w targach edukacyjnych i pracy, - organizacja targów edukacyjno - zawodowych w szkole - przedstawianie uczniom, w jakich zawodach bdzie im potrzebna wiedza z zakresu wykadanej przez nauczycieli dyscypliny naukowej, Termin IX dalej wg potrzeb wg potrzeb cay rok szkolny IX, III XII cay rok szkolny - wskazywanie osobom zainteresowanym (modziey, rodzicom, nauczycielom) zróde dodatkowej informacji na poziomie regionalnym, ogólnopolskim i europejskim na temat (rynku pracy, trendów na rynku pracy, wiata zawodów, instytucji wspierajcych modzie w yciu codziennym oraz zawodowym). praktycznego, nauczyciele, dyrektor szkoy, - zapraszanie rodziców jako przedstawicieli rónych zawodów na zajcia z wychowawc, - zakadka doradcy zawodowego na szkolnej stronie internetowej, - punkt konsultacyjny z dostpem do Internetu w SzOK-u, - konsultacje indywidualne z doradc zawodowym, - warsztaty i spotkania informacyjne ze specjalistami i przedstawicielami instytucji rynku pracy np.: PUP, MBP, MCIZ, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, cay rok szkolny 6
- udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych, zawodowych uczniom i ich rodzicom, - prowadzenie zaj grupowych dotyczcych doradztwa edukacyjno zawodowego, nauczyciele, pedagog wychowawcy klas, inni nauczyciele - porady i konsultacje, diagnoza zdolnosci, zainteresowa i predyspozycji zawodowych, pomoc w tworzeniu Indywidualnego Planu Dziaania - zapoznanie z prawem pracy, - zajcia sce samopoznaniu, funkcjonowania i wspópracy w grupie, - promocji samozatrudnienia - umiejtnoci komunikacyjnych i autoprezentacji, - charakterystyki rynku pracy, oczekiwa pracodawców, orientowania si w niepewnym, zmiennym rodowisku cay rok szkolny godziny z wychow awc, zajcia z doradc zawodo wym, w czasie biecy ch zaj eduk. - wskazywanie w sprawach trudnych specjalistów i instytucji, które mog udzieli pomocy w zakresie doradztwa edukacyjno zawodowego, takich jak: Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Urzdy Pracy, lekarzy medycyny pracy praktycznego, nauczyciele pedagog, dyrektor szkoy - stworzenie informacyjnej bazy zawierajcej wykaz specjalistów w regionie, - konsultacje w tym zakresie, Listopad/ grudzie 2015 potem aktualizacja - podnoszenie kwalifikacji z zakresu doradztwa kariery, Dyrektor szkoy, zespó ds. WDN, wszyscy nauczyciele - badanie potrzeb w tym zakresie - udzia w konferencjach, szkoleniach, kursach, radach szkoleniowych. Zgodnie z planem WDN - prowadzenie odpowiedniej dokumentacji z zakresu dziaalnosci doradcy zawodowego, - doradca zawodowy - dziennik szkolnego doradcy zawodowego, - póroczne sprawozdania z realizacji planu pracy doradcy zawodowego, - gromadzenie informacji o uczniu portfolio, zgodnie z terminarzem - wspópraca z instytucjami rynku pracy, pracodawcami, uczelniami wyszymi. praktycznego, nauczyciele, dyrektor szkoy - wizyty studyjne w przedsibiorstwach i instytucjach rynku pracy, - organizacja warsztatów tematycznych, - wycieczki tematyczne np.: Salon Maturzysty, Targi Akademia, - organizacja spotkania z pracodawcami, - udzia w Ogólnopolskiej akcji Dnia cay rok szkolny 7
- wskazywanie moliwoci uzyskania kwalifikacji zawodowych w trakcie trwania nauki w szkole i w systemie pozaowiatowym, praktycznego, nauczyciele koordynator projektów unijnych, - przekazywanie biecych informacji dotyczcych organizowanych kursów, szkole, projektów unijnych, w miar moliwoci - badanie losów absolwentów, wspópraca z absolwentami szkoy, nauczyciele - rejestr losów absolwentów, - zapraszanie do wspópracy przy realizacji niektórych zada i uroczystoci szkolnych (ukazywanie cieek rozwoju zawodowego, promocja osigni, itp.) - listopad/ grudzien - wg potrzeb - wspópraca z rodzicami uczniów, którzy maj problemy zdrowotne, emocjonalne, decyzyjne, intelektualne, rodzinne, praktycznego, nauczyciele pedagog, dyrektor szkoy, pielgniarka szkolna, - porady i konsultacje indywidualne, - organizacja spotka ze specjalistami lub przekazanie informacji o moliwociach skorzystania z pomocy w instytucjach pozaszkolnych. wg potrzeb - diagnoza, rozwijanie uzdolnie i zainteresowa uczniów, - prezentacja rodzicom, pracodawcom i uczniom osigni edukacyjnych, wyników egzaminu maturalnego oraz egzaminów potwierdzajcych kwalifikacje, promocja jakoci w edukacji, - koordynowanie przez szko dziaalnoci informacyjno doradczej, praktycznego, nauczyciele, pedagog, dyrektor szkoy, pedagog, - praktycznego, nauczyciele dyrektor szkoy, praktycznego, nauczyciele, - organizacja zawodów sportowych, wycieczek tematycznych, konkursów przedmiotowych, inne dziaania zawarte w Szkolnym Programie Wspierania Zainteresowa i Uzdolnie Uczniów, - dziaalno w Szkolnym Klubie Wolontariusza, - analiza i sprawozdanie z realizacji Szkolnego Programu Wspierania Zainteresowa i Uzdolnie Uczniów - godziny z wychowawc, zebrania z rodzicami, apele, spotkania z pracodawcami, - wymiana informacji w trakcie spotka zespou wychowawczego, - pozyskiwanie informacji od kierownika szkolenia praktycznego, wychowawców i pedagoga szkolnego, cay rok szkolny zgodnie z harmonogramem wg potrzeb - rozwój kompetencji personalno - spoecznych uczniów. - nauczyciele, doradca zawodowy, pracodawcy. - badanie poziomu realizacji zada w zakresie rozwoju kompetencji, - planowanie zaj z uwzgldnieniem wicze rozwijajcych KPS, stwarzania sytuacji wychowawczych rozwijajcych te kompetencje I okres w biecej pracy z uczniami 8
V. Metody i sposoby realizacji WSDZ - zajcia grupowe prowadzone metodami aktywnymi na godzinach z wychowawc, lekcjach przedmiotowych i w ramach zastpstw - zgodnie z planem pracy doradcy zawodowego, - warsztaty tematyczne sce samopoznaniu i wyznaczajce rozwój zawodowy oraz ksztatujce karier zawodow, - wycieczki np. Salon Maturzysty, Targi Akademia, - spotkania ze specjalistami i przedstawicielami rónych zawodów, - szkolny punkt konsultacyjny (gabinet doradcy zawodowego) - wiadczenie poradnictwa indywidualnego oraz udostpnianie wszystkich zbiorów dotyczcych informacji edukacyjno - zawodowych, przeprowadzanie testów diagnozujcych preferencje zawodowe i zainteresowania, - gry diagnostyczno symulacyjne, - programy multimedialne - szkolna strona internetowa SzOK-u - dodatkowe ródo informacji edukacyjno - zawodowych dla uczniów, rodziców, nauczycieli i absolwentów, strona SzOKu na Facebooku, - inne np.: organizacja targów edukacyjnych i pracy, przeprowadzenie symulacyjnej rozmowy kwalifikacyjnej dla uczniów koczcych szko, organizacja Dnia Przedsibiorczoci. VI. Przewidywane efekty pynce z funkcjonowania WSDZ - stworzenie indywidualnych planów dziaania w ostatnim roku nauki, - podejmowanie dzia z zakresu doradztwa edukacyjno zawodowego zgodnie z potrzebami uczestniczcych w nim podmiotów, - posiadanie przez absolwentów wysokiego poziomu wiadomoci potrzeb ksztacenia ustawicznego, kontynuowania nauki po ukoczeniu szkoy ponadgimnazjalnej, - lepsze przygotowanie absolwentów szkoy do aktywnego funkcjonowania na krajowym i zagranicznym rynku pracy, - wciwe ukierunkowanie absolwentów zgodnie z zainteresowaniami i preferencjami zawodowymi, co skutkowa bdzie mniejsz liczb niepowodze w zakresie planowania i realizacji cieki rozwoju zawodowego Ewaluacja wewntrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego: Ewaluacja sy ocenie skutecznoci funkcjonowania wewntrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, odnosi si do wszystkich dzia realizowanych przez osoby odpowiedzialne i wspóuczstniczce. Wyniki b podstaw modyfikacji dzia szkoy w 9
tym zakresie. Plan pracy szkolnego doradcy zawodowego LP Zadania Sposób realizacji Termin 1 Diagnozowanie zapotrzebowania Przeprowadzenie bada ankietowych wród IX uczniów, rodziców, nauczycieli na uczniów. informacje i pomoc w planowaniu Zapoznanie ksztacenia i kariery zawodowej Przeprowadzenie bada ankietowych wród XI rodziców. Konsultacje z wychowawcami klas na temat IX zada i form wspópracy. Konsultacje z pedagogiem szkolnym. Konsultacje w ramach zespou nauczycieli przedmiotów zawodowych. Konsultacje z Dyrektorem szkoy na bieco Zgodnie z planem pracy zespou na bieco 2 Gromadzenie, aktualizacja i udostpnianie informacji edukacyjno zawodowych. 3 Udzielanie indywidualnych porad, konsultacji edukacyjnych i zawodowych uczniom, rodzicom, nauczycielom, absolwentom. Konsultacje z Kierownikiem Szkolenia Praktycznego Gromadzenie i udostpnianie materiaów edukacyjnych; informatorów, ulotek, itp Gromadzenie i udostpnianie literatury na temat rynku pracy i doradztwa zawodowego. Przygotowanie bazy linków do stron z informacjami edukacyjno zawodowymi dot. rynku pracy, planowania kariery zawodowej, alternatywnych moliwoci ksztacenia, aktywizacji zawodowej osób niepenosprawnych itp. Utworzenie strony SzOKu na Facebooku. Umieszczanie aktualnych informacji na gazetkach ciennych w obydwu budynkach szkolnych. Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne rodki przekazu (multimedia), diagnozy oraz programy interaktywne. ledzenie rynku ofert w tym zakresie Indywidualne porady i konsultacje. Indywidualna diagnoza za pomoc testów osobowociowych i predyspozycji zawodowych. Odesanie w spawach trudnych do specjalistów w tym zakresie pomoc w dotarciu do nich. Na bieco Na bieco Wrzesie / aktualizacja na bieco Na bieco Na bieco Cay rok 4 Prowadzenie grupowych zaj aktywizujcych, przygotowujcych uczniów do wiadomego planowania kariery i podjcia pracy zawodowej lub dalszego ksztacenia. 5 Koordynowanie dziaalnoci informacyjno doradczej szkoy. Prowadzenie zaj przez szkolnego doradc zawodowego tematy zacznik nr 1 do planu. Zapraszanie do prowadzenia zaj w szkole innych specjalistów tym zakresie. Umoliwienie uczniom udziau w zajciach organizowanych przez instytucj zewntrzne w tym zakresie. Wspópraca z dyrektorem szkoy, pedagogiem szkolnym, wychowawcami klas w zakresie pomocy psychologiczno pedagogicznej Przekazywanie informacji zwrotnej uzyskanej Cay rok Cay rok 1 0
6 Wspópraca z instytucjami wspierajcymi wewntrzszkolny system doradztwa: kuratoria owiaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno pedagogiczne, powiatowe urzdy pracy, wojewódzkie komendy OHP itp. 7 Wspópraca i badanie losów absolwentów szkoy. 8 Rozwijanie kompetencji zawodowych doradcy. w trakcie doradztwa zawodowego. Sporzdzenie sprawozdania z dziaalnoci doradcy zawodowego po kadym okresie Ewaluacja Wewntrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego w Szkole Rozpoznanie moliwoci w tym zakresie/ wizyty, rozmowy telefoniczne, kontakt mailowy. Zorganizowanie Dnia Przedsibiorczoci. Zorganizowanie Targów Edukacyjno Zawodowych w szkole. Zorganizowanie konkursu symulacyjnej rozmowy kwalifikacyjnej. Sporzdzenie sprawozdania dotyczcego losów absolwentów z minionego roku szkolnego. Pomoc we wszystkich sprawach dotyczcych decyzji edukacyjno zawodowych i towarzyszcych im problemom yciowych absolwentów. Doksztacanie zawodowe w formie kursów, warsztatów itp. Dzielenie si wiedz i dowiadczeniem w tym zakresie. Grudzie/ czerwiec Kwiecie/ maj Cay rok III/IV XII XII/ I IX Cay rok Cay rok Za. Nr 1 Tematy do realizacji podczas doradztwa grupowego Klasa I a Role i zadania penione w grupie spoecznej. Moje mocne i sabe strony osobowoci. Komunikacja interpersonalna. System wartoci a praca zawodowa. Cele osobiste i zawodowe. Moje kryteria sukcesu. Motywacja do dziaania. Predyspozycje do pracy w sbach mundurowych. Zawody w grupie biomedycznej. Rónorodno miejsc pracy dla osób zainteresowanych dziennikarstwem i prac w mediach. Klasa I t Role i zadania penione w grupie spoecznej. Moje mocne i sabe strony osobowoci. Komunikacja interpersonalna. System wartoci a praca zawodowa. Cele osobiste i zawodowe. Moje kryteria sukcesu. Motywacja do dziaania. Klasa I c Wybrane elementy programu Kultura bezpieczestwa (http://kultbezp.ciop.pl) Stres i sytuacje konfliktowe w miejscu pracy. Komunikacja interpersonalna. System wartoci, a praca zawodowa. Autoprezentacja. Klasa II c Doskonalenie zawodowe ksztacenie ustawiczne. Wspópraca w zespole. 1 1
Kl Etyka zawodowa i mobbing. Rozwizywanie sytuacji konfliktowych. Motywacja do rozwoju. Klasa II Ti/Tl Stres pod kontrol. wiczenia kreatywnego mylenia i innowacyjnego dziaania Zarzdzanie czasem. Poznajemy wiat zawodów, zawody przyszci. Mechanizmy funkcjonowania w grupie. Klasa IV T, III a Wchodz na rynek pracy: - rynek pracy a elastyczno i mobilno, - rynek pracy a wiat zawodów. Dokumentacja aplikacyjna. Autoprezentacja. Elastyczno i kreatywno mylenia i dziaania. Stres pod kontrol. Diagnoza predyspozycji zawodowych. Klasa III c, III d Stres pod kontrol Wchodz na rynek pracy: - rynek pracy a elastyczno i mobilno, - rynek pracy a wiat zawodów. Dokumentacja aplikacyjna. Autoprezentacja. Elastyczno i kreatywno mylenia i dziaania. Diagnoza predyspozycji zawodowych. 1 2
1 3