Odwrócona lekcja języka obcego o pracy metodą flipped lesson Justyna Kokocińska CDN Leszno
Standardowy model lekcji W szkole. Nauczyciel sprawdza pracę domową Nauczyciel wprowadza nowe treści. W domu Uczeń samodzielnie utrwala nową wiedzę. Wykonuje ćwiczenia, przygotowuje wypowiedzi pisemne, rzadziej ustne. Uczniowie wykonują dryle językowe, a potem ćwiczenia wolne Nauczyciel zadaje pracę domową.
Tradycyjna lekcja jak jest? Uczniowie Uczniowie uczą się w różnym tempie (wolno, średnio, szybko). Nie do końca wychodzą z lekcji poinformowani (nawet jeśli na lekcji byli). Z różnych powodów nie wszyscy są na lekcji obecni. Nie odrabiają lekcji (bo zapomnieli, bo nie wiedzą jak) albo spisują od kolegów. Nauczyciel Spędza czas w klasie przekazując teorię. Nie ma czasu na utrwalanie i przetwarzanie wiedzy. Nie ma czasu na rozwój umiejętności produktywnych uczniów. Spędza dodatkowe godziny z uczniami, którzy nie nadążają.
Idea odwróconej lekcji W odwróconej lekcji w ramach pracy domowej uczeń przyswaja nowe treści. W klasie systematyzuje i przetwarza zdobyte informacje poprzez zastosowanie ich w działaniu w praktycznych zadaniach nastawionych głównie na produkcję językową
Dlaczego warto odwracać lekcję? Ucz się sam, powtarzaj wspólnie Neurodydaktyczne uzasadnienie: W procesie uczenia się powstają nowe połączenia neuronalne. Powtarzanie i utrwalanie wzmacnia połączenia pomiędzy neuronami; jeśli w grupie to z lepszymi efektami, z uwagi na pomoc nauczyciela i kolegów z klasy.
Uczniowie Mogą zatrzymać/cofnąć film, obejrzeć wielokrotnie prawdziwe uczenie się we własnym tempie. Mają dostęp do treści, na których będzie bazować lekcja kiedykolwiek, gdziekolwiek, na czymkolwiek, w czasie i miejscu dla siebie optymalnym, na urządzeniu które preferują. Mają bieżącą informację zwrotną.
Parę faktów z historii 1993 Alison King From Sage on the Stage to Guide on the Side 1997 Eric Mazur, peer instruction 2000 Lage, Platt, Treglia "Inverting the Classroom: A Gateway to Creating an Inclusive Learning Environment" 2004 Salman Khan: Khan Academy 2007 Woodland Park High School, Jonathan Bergmann i Aaron Sams 2011 Innowacja w Clintondale High School
Khan Academy Salman Khan - twórca Bezpłatna platforma edukacyjna filmy i ćwiczenia, konta dla uczniów, nauczycieli, rodziców; filmy udostępniane na licencji CC 3.0; uczeń wykonuje ćwiczenia i na bieżąco może mierzyć swoje postępy; ma stałą informację zwrotną; punkty i odznaki dla uczniów (gamifikacja); dla nauczyciela możliwość organizowania klas i śledzenia postępów każdego ucznia Głównie matematyka Polskie napisy lub ścieżka dźwiękowa Język angielski gramatyka, CLIL, nauczanie dwujęzyczne
Formy pracy domowej w lekcji odwróconej wideo screen cast artykuł podkast Zapisany w postaci filmu widok ekranu komputera np. prezentacji multimedialnej, zwykle opatrzony narracją dźwiękową i opcjonalenie widokiem komentatora. Internetowa publikacja dźwiękowa, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z możliwością subskrybcji.
Konsekwencje Odpowiedzialność Czas w szkole Taksonomia Blooma tworzenie ewaluacja w szkole analiza zastosowanie zrozumienie zapamiętywanie w domu
Rola nauczyciela Z wszechwiedzącego autorytetu, który dostarcza uczniowi wiedzę i ponosi całkowitą odpowiedzialność za efekty, nauczyciel zmienia się w doradcę i przewodnika wspierającego ucznia w dążeniu do wiedzy. Zadaniem nauczyciela jest planowanie, przewidywanie wyników, przygotowanie zasobów dla ucznia, organizacja pracy na lekcji, monitorowanie i ewaluacja rezultatów.
Co zadać do domu? Gramatyka np. strona bierna Słownictwo, np. zwierzęta gospodarskie: osobniki dorosłe i młode Kultura, w tym święta, np. Halloween Scenka rodzajowa, np. Na lotnisku Prezentacja problemu, np. Zagrożone gatunki Informacja, np. jak napisać rozprawkę? Powtórzenie wiadomości.
Jak wykorzystać dodatkowy czas na lekcji? Classroom starters - praca w parach: dowiedz się, co zapamiętał partner, przekaż na forum Speed dating 2 rzędy naprzeciw siebie, 1-2 min rozmowa, zmiana Luka informacyjna w domu uczniowie oglądali inny film, w klasie w parach/grupach są niezbędni do przekazania treści Tworzenie mapy myśli Dialogi sytuacyjne, scenki rodzajowe Gry i zabawy (najlepiej w ruchu: kółko i krzyżyk, poszukaj pary, bingo, spytaj kto, także gry z wykorzystaniem urządzeń i aplikacji mobilnych, np. Kahoot, gry terenowe z użyciem kodów QR Audio/wideo konferencja
Jak wykorzystać dodatkowy czas na lekcji? Dyskusja (na żywo/na forum internetowym lub za pomocą aplikacji mobilnych, komentarze na blogu Talk Show przedstawienie tematu w konwencji rozmowy; grupy 3-5 osobowe, gospodarz/e i uczestnicy Trip/Event Planning w grupach przygotowanie i prezentacja na forum klasy Tworzenie wypowiedzi pisemnych w parach/małych grupach, np. rozprawka, recenzja, opis Tworzenie wypowiedzi ustnych indywidualnie, w parach, małych grupach, np. mówiące awatary, film Tworzenie interaktywnych ćwiczeń Praca z TIK w grupach w efekcie, których powstaje prezentacja, plakat, komiks
Korzyści Indywidualizacja nauczania Zwiększone zaangażowanie uczniów Większa kontrola uczniów nad własnym procesem uczenia się Skuteczniejsze uczenie się Efektywne wykorzystanie czasu lekcji ćwiczenie umiejętności wyższego rzędu, produkcję językową Więcej kreatywności, krytycznego myślenia, komunikacji, współpracy (umiejętności XXI wieku) Lepsze możliwości włączenia się rodziców w proces uczenia się
Etapy odwróconej lekcji 1. Zaplanowanie odwróconej lekcji oraz przygotowanie materiałów. 2. Zapoznanie uczniów z metodą. 3. Zadanie pracy do domu. 4. Samodzielna praca uczniów w domu. 5. Uporządkowanie, weryfikacja wiedzy i wykorzystanie jej w ćwiczeniach praktycznych. 6. Ewaluacja.
Etap pierwszy Planując lekcję i przygotowując materiały miej na względzie: cele, jakie chcesz osiągnąć, temat lekcji, jej treści, treści do przyswojenia w domu, treści, których lepiej uczyć się w klasie, zadania, które doprowadzą do osiągnięcia celów lekcji, potrzebne materiały, sposób sprawdzenia, że cele zostały osiągnięte.
Etap drugi Zapoznaj uczniów z metodą odwróconej lekcji. Wyjaśnij Na czym polega ta metoda? Jakie ma zalety? Jak odrabiać taką pracę domową? Jak skutecznie wykorzystać materiał zadany do domu? Jak będzie wyglądać praca na lekcji w szkole?
Etap trzeci Zadając pracę domową, postaraj się rozbudzić ciekawość uczniów. Niech każdy wie Jaki będzie temat zajęć? Co już wie na ten temat? Czego ma się nauczyć w domu? Jakie materiały należy przestudiować? Co konkretnie ma zrobić?
Etap czwarty Uczniowie samodzielnie pracują w domu i uzupełniają swoją wcześniejszą wiedzę o nowe elementy, szukają informacji, rozwiązań, odpowiedzi na pytania, dokumentują swoją pracę (praca w serwisie, wykonanie zadań, ew. notatki), przygotowują się do wykorzystania nowej wiedzy w klasie.
Etap piąty Na lekcji zorganizuj dla uczniów aktywności, mające na celu uporządkowanie i weryfikację zdobytej wiedzy, tak aby wyłonić informacje wartościowe/błędne/niezwiązane z tematem, wykorzystanie zdobytej wiedzy w ćwiczeniach praktycznych
Etap szósty Na koniec lekcji przygotuj podsumowanie tematu/zagadnienia oraz omówienie procesu zdobywania wiadomości i umiejętności. Skłoń ucznia do refleksji i odpowiedzi na pytania: Czego się nauczył/nauczyła? Jak ocenia ten proces uczenia się? A Ty zastanów się, na ile założone cele lekcji zostały osiągnięte
Skąd pozyskać materiał do pracy w domu? Materiały multimedialne do podręcznika CD. Platformy edukacyjne wydawnictw, np. OxfordLearn. Serwisy dedykowane lekcjom odwróconym, takie jak Khan Academy, TED-Ed. Gotowe zasoby w sieci Internet w serwisach YouTube, Teacher Tube, Vimeo, National Geographic,
Skąd pozyskać materiał do pracy w domu? Własne produkcje w oparciu o filmy z YouTube i innych serwisów opracowane w aplikacji LearningApps, EDUpuzzle, PlayPosit, TED-ed Lessons Worth Sharing, nagranie screencastu, np. prezentacja ppt/prezi/tutorial, z komentarzem głosowym nauczyciela, nagranie swojego wykładu za pomocą kamery (w tym wg Fizz Method) nagranie wykładu wraz z zapisem na tablicy interaktywnej za pomocą nagrywarki ekranu.
Sprawdzone narzędzia do nagrywania screencastów (filmów z zapisem wydarzeń prezentowanych na ekranie komputera z komentarzem głosowym) Jing, Screencast-o-matic, Screencastify, Camtasia, HyperCam2, CamStudio, Active Presenter, do tworzenia z obrazów filmów wideo z narracją -Adobe Spark, Movenote, dodawanie do filmów pytań ułatwiających/ sprawdzających zapamiętanie i zrozumienie treści Edpuzzle, PlayPosit, LearningApps, filmy, screencasty, itp. umieszczone na Blendspace, Moodle, blogu.
Trudności Dostęp do Internetu nie wszyscy mają, nie zawsze jest. Niska jakość urządzeń i połączeń internetowych. Trudności z przejęciem odpowiedzialności za własny proces uczenia się przez uczniów. Opór ze strony uczniów, rodziców, jak również niektórych nauczycieli przyzwyczajonych do starego modelu nauczania. Zwiększenie czasu obcowania z komputerem. Brak oferty szkoleniowej dla nauczycieli z zakresu pracy w modelu lekcji odwróconej. Niewiele jest gotowych sprawdzonych pod kątem metodycznym materiałów. Trudności z doborem odpowiednich do poziomu językowego uczniów materiałów, szczególnie w innych językach niż angielski. Brak czasu na tworzenie własnych materiałów.
Porady 1 Zdecyduj, które tematy nadają się do odwrócenia. Objaśnij ideę odwróconej klasy, aby uczniowie zrozumieli, jakie niesie dla nich korzyści. Upewnij się, czy wszyscy uczniowie mają dostęp do Internetu. Naucz ich, jak oglądać wideo. Dostosuj długość filmu do wieku uczniów (3-10 minut). Sprawdzaj, czy uczniowie obejrzeli film. Nie rób ponownie wykładu w klasie.
Porady 2 Dla uniknięcia dystraktorów (reklam, kolejnych filmów) podaj link do filmu z YouTube poprzez SafeShare.TV. Umieść swoją klasę i zasoby na Moodle/Google Classroom/ Edmodo/wiki/blogu Jeśli Twoje filmy są prezentowane publicznie, miej na względzie kwestie praw autorskich. Uznaj fakt, iż Twoje filmy nie muszą być perfekcyjne. Korzystaj z zasobów przygotowanych przez specjalistów i/lub innych nauczycieli.
Przykład: wg Dariusza Dyksa, nauczyciela gimnazjum Temat lekcji: British English and American English Cele przedmiotowe: 1. uświadomienie uczniom istnienia różnych odmian języka angielskiego 2. zwrócenie uwagi na różnice w pisowni, słownictwie i akcencie między odmianą Brytyjską i Amerykańską 3. rozwijanie umiejętności pracy z krótkim tekstem 4. rozwijanie umiejętności wyszukiwania informacji w tekście 5. rozwijanie umiejętności pracy nad nowym słownictwem
Etap wstępny (przed lekcją) forma zadania domowego (odwrócona lekcja): Nauczyciel wyjaśnił, że planowana lekcja będzie poświęcona różnym odmianom języka angielskiego, a w szczególności odmianie brytyjskiej i amerykańskiej
Na filmie dwie dziewczyny, Brytyjka i Amerykanka, pokazują przedmioty i nazywają je, każda w swojej odmianie języka angielskiego http://www.youtube.com/watch?v=p6ekn8h6jze&feature=related
Zadaniem uczniów jest wynotować wszystkie podane na filmiku wyrazy. Wypisać je w języku polskim i dopisać tłumaczenie polskiego wyrazu w wersji Brytyjskiej i Amerykańskiej Pełna lista wyrazów: odmiana brytyjska odmiana amerykańska ciastko, herbatnik biscuit cookie plaster plaster band aid chipsy crisps chips frytki chips french fries piłka nożna football soccer buty sportowe trainers sneakers sweter jumper sweater spodnie trousers pants bielizna, majtki pants underpants telefon komórkowy mobile phone cell phone
Lekcja właściwa Wstęp do lekcji: Nauczyciel wyjaśnia uczniom tematykę zajęć i pyta, czy oprócz odmiany brytyjskiej i amerykańskiej uczniowie znają inne odmiany. Po krótkiej dyskusji nauczyciel pyta, czy uczniowie wiedzą jakiej odmiany języka angielskiego uczą się w gimnazjum. Zdania wśród uczniów będą na pewno podzielone. Nauczyciel informuje, że odpowiedź na to pytanie padnie w trakcie kolejnych etapów lekcji
Etap 1. Różnice w pisowni. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie podanego zadania Kto napisał te zdania? Brytyjczyk czy Amerykanin? a) My favourite colour is brown. c) Where is the centre of the city? e) One metre is a hundred centimetres. b) It is a great honor to meet you. d) It is a dialogue between two people. f) Could you do me a favour? g) The U.S. defense system is the strongest in the world. h) People s behavior is very complicated. i) The theater is behind the corner. j) Where have you put my catalog?
Etap 2. Różnice w słownictwie. Na tym etapie lekcji nauczyciel wykorzystuje zadanie, które uczniowie mieli wykonać na zajęcia (link z filmikiem wysłany przez nauczyciela). Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie wywiązali się z zadania domowego a następnie odtwarza filmik. Po obejrzeniu filmu nauczyciel prowadzi dyskusję z uczniami na temat różnic w słownictwie między odmianą Brytyjską i Amerykańską. Nauczyciel wskazuje na pewne nieporozumienia, które mogą wynikach z różnego znaczenia wyrazów w odmianach języka angielskiego. Jako przykład podaje słowo pants które w odmianie brytyjskiej oznacza bieliznę, majtki a w odmianie amerykańskiej spodnie.
Etap 3. Różnice w akcencie. Na tym etapie lekcji uczniowie mają posłuchać jak brzmią obie odmiany. Nauczyciel wyświetla filmik, na którym rozmawia dziewczyna z Wielkiej Brytanii i chłopak ze Stanów Zjednoczonych. Nastolatkowie naprzemiennie czytają wcześniej przygotowaną listę wyrazów. W ten sposób uczniowie słyszą sposób wymowy Brytyjki i Amerykanina. http://www.youtube.com/watch?v=ua7nyaaf3pe&feature=related
Podsumowanie zajęć: Ten etap lekcji powinien zostać poświęcony na odpowiedź na pytanie postawione przez nauczyciela we wstępie do lekcji: Jakiej odmiany języka angielskiego uczymy się w gimnazjum? Jeśli uczniowie mają problem z odpowiedzią na pytanie można im wskazywać wyrazy, które napotykali stykając się z językiem w gimnazjum na przykład: sklep shop (odmiana Brytyjska) nie store (odmiana Amerykańska) spodnie trousers (odmiana Brytyjska) nie pants (odmiana Amerykańska) dialogue a nie dialog (odmiana Amerykańska) Można poprosić uczniów o otwarcie podręczników w celu sprawdzenia pisowni niektórych wyrazów. Na pewno znajdą w swoich podręcznikach pisownię ( New Inspiration Student s Book elementary wydawnictwo MacMillan; Boomerang pre-intermediate ; wydawnictwo PWN )
Ocena?!? Uczniom podobała się forma zadania domowego w postaci linku internetowego. Padła nawet propozycja lekcji poświęconej anglojęzycznym reklamom internetowym lub lekcji poświęconej ulubionym wykonawcom muzycznym z użyciem Internetu. Same filmiki zostały przez uczniów dobrze przyjęte, a szczególnie obecność młodych osób występujących w nagraniach. Taka obecność jest bardziej przekonująca dla uczniów i lepiej do nich trafia.
Przykład 2: wg Marcina Buryny, Ewy Malec, Anny Rój, Grażyny Studzińskiej, Marcina Zaroda How is chocolate made? Strona bierna we własnym tempie Na 10 dni przed planowaną lekcją udostępnić uczniom filmik w języku polskim z objaśnieniem zasad tworzenia strony biernej https://www.youtube.com/watch?v=nfps8ekwn4g
Strona bierna np. opisywanie etapów produkcji. Praca w parach. Rozdaj uczniom pocięty opis procesu produkcji czekoladek. Zadaniem uczniów jest ułożenie zdań w odpowiedniej kolejności.
Wyświetl film z YouTube opisujący proces produkcji czekoladek, a uczniowie podczas jego oglądania weryfikują swoje odpowiedzi http://youtu.be/ye78f3-cuxy?t=1m25s
Rozdaj uczniom pocięte karteczki z pytaniami w stronie biernej. Każda para uczniów otrzymuje inne pytania. Uczniowie wyszukują odpowiedzi na otrzymane pytania w internecie pracując w parach, a następnie prezentują wyniki swoich poszukiwań przed całą klasą. Zwróć uwagę, aby udzielali odpowiedzi pełnym zdaniem.
Przykłady stron materiały na lekcje www.pasch-net.de www.planet-schule.de www.planet-wissen.de www.deutschlern.net
Odwrócona lekcja z TEDem TED TED-Ed TED ED Lessons Worth Sharing TEDxESL Authentic Teaching Tysiące wystąpień z konferencji w oryginale lub fragmencie przeszukiwanie portali wg tematów, języka, długości wystąpień. Do ćwiczeń w słuchaniu, z napisami lub bez, tłumaczone na inne języki, interaktywne skrypty. Gotowe lekcje i narzędzie do produkcji własnych lekcji w oparciu o zasoby TED i YouTube.
Polecane materiały Flipped Institute http://www.flippedinstitute.org/ Katie Gimbar i jej odwrócona klasa, http://www.pl.euhou.net/index.php/wiadomoci-mainmenu-49/321- katie- gimbar-i-jej-odwrocona-klasa Odwrócona klasa, Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla szkół województwa małopolskiego,http://www.ldc.edu.pl/phocadownload/nowe_produkty /manua le/metoda_odwrocona.pdf Popławska A., Ten Times TED, czyli jak wykorzystać materiały TED w nauczaniu języków obcych, JOwS nr 4/2015, s. 16-19. Rostkowska M., Odwrócona lekcja, czyli praca z otwartymi zasobami edukacyjnymi, Meritum 4/2012, s. 49-51.
Polecane materiały Stannard R., Is the flipped classroom relevant to ELT, EFL Magazine 12/05/2015 http://eflmagazine.com/flippedclassroom-relevant-elt/ Straw S., Quinlan O., Harland J., Walker J., Flipped Learning. Practitioner Guide, NFER and Nesta 2015 http://www.nesta.org.uk/sites/default/files/flipped_learning_- _practitioners_guide_0.pdf The Flipped Classroom https://www.knewton.com/infographics/flipped- classroom/