O tym, jak będziemy gotować jutro Prace naukowe na całym świecie jednoznacznie wykazują, że nasze nawyki w odżywianiu mają dramatyczny wpływ na nasze zdrowie. Obecnie w Polsce około 2/3 ludności cierpi na nadwagę i problemy zdrowotne z tego wynikające, takie jak: wysokie ciśnienie krwi, zawały mięśnia sercowego, nagłe udary mózgu, wysoki poziom cholesterolu, cukrzyca i arterioskleroza. Pozwólcie Państwo, że zapoznamy Was teraz z niektórymi poglądami współczesnej nauki i podstawowymi biologicznymi informacjami na temat zdrowego żywienia. Co dobrze jest wiedzieć o olejach i tłuszczach Oleje i tłuszcze to dwa najważniejsze składniki naszego jadłospisu. Są ważne życiowo dla ludzkiego organizmu i byłoby nie do pomyślenia obejść się bez nich. Z jednej strony są podstawowym źródłem energii i pomagają utrzymywać odpowiednią temperaturę ciała, a z drugiej strony są ważne do utrzymywania odpowiedniego poziomu hormonów, które mają miedzy innymi wpływ na krzepliwość krwi i są niezbędne do budowy i odbudowy komórek naszego organizmu. Mają również zasadnicze znaczenia dla funkcjonowania całego systemu nerwowego. Wspomagają cyrkulację krwi w mózgu i pomagają tak tętnicom jak i żyłom utrzymywać ich elastyczność, aż do późnego wieku. Tłuszcz a tłuszcz Oleje i tłuszcze znajdujące się w artykułach spożywczych, które spożywamy, posiadają różny skład i strukturę. Na ich jakość a co za tym idzie, ich oddziaływanie na nasze zdrowie wpływają przede wszystkim zawarte w nich kwasy tłuszczowe. Zasadniczo rozróżnia się kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone a te drugie dzielimy dalej na kwasy tłuszczowe mononienasycone i wielonienasycone. Złe tłuszcze Ta grupa tłuszczy zawiera przede wszystkim kwasy tłuszczowe nasycone. Prosimy zapamiętać: nasycone - niezdrowe. Wiele tych kwasów pochodzi z tłuszczy zwierzęcych (np.: kiełbasy, ser, masło, śmietana, słonina i inne), ale możemy znaleźć je również w produktach roślinnych (np.: olej kokosowy, palmowy lub z orzeszków ziemnych).
Złe tłuszcze bogato zaopatrują nasz organizm w duże ilości zwykle niepotrzebnych kalorii, podwyższają poziom cholesterolu, wspierają niechciane odkładanie się tłuszczu w systemie naczyniowym a w ten sposób podwyższają ryzyko powstania chorób serca. Ponieważ organizm ludzki w razie potrzeby potrafi wytwarzać swój własny zapas tych tłuszczy, nie jest konieczne podwyższanie ich ilości wyżywieniem. Wręcz odwrotnie, powinniśmy ograniczać spożywanie nasyconych kwasów tłuszczowych do minimum. Dobre tłuszcze Dobrymi tłuszczami nazywamy tłuszcze, które zawierają większe ilości kwasów tłuszczowych nienasyconych. Substancje te należą do tak zwanych podstawowych elementów codziennego wyżywienia, które muszą być przyjmowane w spożywanych posiłkach. Trzeba zapamiętać: nienasycone - są dobre i zdrowe. Niedostatek kwasów tłuszczowych nienasyconych może prowadzić do długiego wykazu nieodwracalnych niedomagań naszego zdrowia takich jak: problemy ze wzrokiem, utrudniona koncentracja, zaburzenia płodności, otłuszczenie wątroby i oczywiście choroby naczyń sercowych. Kwasy tłuszczowe mononienasycone znajdują się zwykle w olejach roślinnych (np.: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, sojowy i inne). Spełniają bardzo ważne zadanie w systemie naczyń sercowych, obniżają ryzyko cukrzycy i wspomagają obniżanie poziomu cholesterolu we krwi. Kwasy tłuszczowe wielonienasycone są również bardzo korzystne dla naszego serca i systemu krwionośnego. Co więcej, organizm ludzki nie potrafi sam ich wytworzyć i dlatego powinny być bezwzględnie obecne w spożywanych pokarmach. Z tego powodu kwasy tłuszczowe wielonienasycone nazywane są podstawowymi - niezbędnymi kwasami tłuszczowymi. Najbardziej znane z nich to kwasy tłuszczowe Omega-6 i Omega-3. Kwasy tłuszczowe Omega-6 są obecne w wielu artykułach spożywczych, na przykład: w jedzeniu smażonym na oleju roślinnym lub na margarynie, w tłuszczach roślinnych zawartych w pieczonym i podgotowanym jedzeniu. Kwasy tłuszczowe Omega-3 uważane są za najbardziej wartościowe z kwasów tłuszczowych nienasyconych występujących w przyrodzie. Ponieważ są w naszych posiłkach często pomijane, to większość z nas cierpi na ich niedobór. Kwasy te skutecznie obniżają ryzyko zawału i udaru mózgu, mają pozytywny wpływ na pracę mózgu i działanie systemu nerwowego, i mogą także działać przeciwzapalnie.
Najlepszym źródłem kwasów tłuszczowych Omega-3 są ryby morskie o wysokiej zawartości tłuszczu (makrela, tuńczyk i łosoś), orzechy, nasiona lnu i olej rzepakowy. Zwłaszcza olej rzepakowy ma bardzo wysoką zawartość kwasów tłuszczowych podstawowych. Olej rzepakowy z lekarskiego punktu widzenia wykazuje szczególnie wartościowy skład: posiada wysoką zawartość kwasów tłuszczowych mononienasyconych, przede wszystkim kwas olejowy i kwasy tłuszczowe wielonienasycone i to przede wszystkim najważniejszy z nich, kwas α-linolenowy, który należy do kwasów tłuszczowych typu Omega-3. Udział tych korzystnych dla organizmu składników jest w rzeczywistości kilkakrotnie wyższy, niż w oliwie z oliwek, którą lekarze i naukowcy przez lata wychwalali z powodu szczególnie zdrowego składu. W porównaniu z nią, olej rzepakowy zawiera mniej kwasów tłuszczowych nasyconych a jednocześnie większą ilość kwasów tłuszczowych typu Omega-3. Pacjenci leczeni po zawałach, którzy dostawali dietę bogatą w kwasy α-linolenowe, wykazywali obniżenie umieralności na choroby naczyń sercowych aż o 70%, co jest zjawiskiem, które nie zawsze zaistnieje, nawet przy leczeniu najnowocześniejszymi lekarstwami. Wielu naukowców przypuszcza, że dramatyczne zwiększenie występowania chorób naczyń sercowych w dzisiejszym uprzemysłowionym świecie, jest właśnie wynikiem spadku ilości spożywanych kwasów tłuszczowych Omega-3. Jak możemy pozbyć się nadmiaru tłuszczu Podwyższenie czy obniżenie poziomu tłuszczu we krwi nie zawsze zależy tylko od ilości tłuszczu w naszym jedzeniu, ale raczej od rodzaju tłuszczu, który spożywamy. Skład kwasów tłuszczowych odgrywa decydującą rolę przy ustanowieniu podwyższenia, czy obniżenia poziomu tłuszczu we krwi. Należy unikać lub przynajmniej maksymalnie obniżać ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, które przyjmujemy w kiełbasach, w maśle, śmietanie i serze.w miejsce tego należy spożywać więcej niskotłuszczowych wyrobów mlecznych, warzyw i owoców, które zawierają dużo błonnika. Stosujmy wysokiej jakości oleje roślinne, które są bogate w kwasy tłuszczowe mononienasycone i wielonienasycone (na przykład: olej rzepakowy i oliwa z oliwek). Zawarte w nich kwasy tłuszczowe Omega-3 odgrywają bardzo ważną rolę w zapobieganiu chorobom naczyń sercowych. Z tego powodu powinniśmy także do swojego jadłospisu włączyć 2-3 razy w tygodniu ryby (na przykład: makrela, łosoś czy tuńczyk). Poziom tłuszczu we krwi można także optymalizować zmianą sposobu, w jaki przygotowujemy potrawy. Gotowanie, duszenie i przygotowanie jedzenia na parze jest zdrowsze, niż smażenie. W przypadku, gdy używamy wysokiej jakości naczyń z nieprzywieralną powierzchnią, możemy jedzenie przygotowywać z użyciem tylko minimalnej ilości tłuszczów, co oznacza, że gotujemy oszczędnie i bardzo zdrowo.
Nadmierne zapasy tłuszczu w organizmie obniża także systematyczna aktywność fizyczna. W ten sposób możemy pozostać w dobrej formie i zdrowiu, aż do dojrzałego, późnego wieku". Jedząc tłuszcze możemy być zdrowsi U nas tak samo jak u innych społeczeństw na świecie, przestała funkcjonować równowaga tłuszczy w naszym organizmie. Pozostaje tylko bardzo mało obszarów, gdzie można znaleźć naturalną równowagę. Popatrzmy na przypadek Eskimosów, którzy mają optymalny sposób odżywiania, bo przyjmują kwasy tłuszczowe Omega-3, dzięki dużej konsumpcji tłustych ryb. Dlaczego Eskimosi nie miewają zawałów? Typowe wyżywienie Eskimosów jest bogate w tłuszcze i prawie nigdy nie zawiera warzyw ani owoców, dlatego bardzo zdumiewające jest, że nie cierpią oni na choroby serca. Popatrzmy krótko na system hormonalny człowieka: Aktywność kwasów tłuszczowych nienasyconych w organizmie ludzkim przejawia się także tym, że biorą one udział w tworzeniu hormonów tkankowych, które spełniają ważne zadania, na przykład: przy krzepliwości krwi, regulacji przepływu w naczyniach, odporności, przy przebiegu zapaleń czy rozwoju gorączki, reakcji na ból i przy wielu innych funkcjach organizmu. Aby organizm ludzki utrzymywał poziom hormonów w odpowiedniej równowadze, potrzebuje ciągłego dostarczania kwasów tłuszczowych Omega-6 i Omega-3 w stosunku 1:1. Niestety, podczas rozwoju społecznego doszło do istotnego zakłócenia równowagi między tymi dwoma rodzajami kwasów. Wyżywienie prehistorycznego człowieka wykazywało relatywnie stabilne i idealnie wyważone przyjmowanie kwasów tłuszczowych Omega-6 i Omega-3, natomiast człowiek nowoczesny, żyjący w przemysłowo rozwiniętych krajach zużywa 20 razy więcej kwasów tłuszczowych Omega-6, niż kwasów tłuszczowych Omega-3. Brak odpowiedniej proporcji prowadzi w naszym wysoce rozwiniętym społeczeństwie do licznych, chronicznych chorób (na przykład: choroby serca, wysokie ciśnienie krwi, osteoporoza, reumatyzm, astma, choroba Alzheimera).W tym rozwoju Eskimosi stanowią wyjątek, ponieważ w dalszym ciągu spożywają kwasy tłuszczowe Omega-6 i Omega-3 w niemal idealnym stosunku, bo podstawę ich diety stanowią tłuste ryby i w ten sposób zapobiegają zawałom serca i udarowi mózgu. Łatwa równowaga! Naszym celem powinno być włączenie kwasów tłuszczowych Omega-6 i Omega-3 do codziennego jadłospisu w zdrowym stosunku od 1:1 do 1:5. W ten sposób możemy zapewnić sobie prawidłowy poziom hormonów a co za tym idzie, przemiana materii będzie utrzymywana w równowadze. Co to oznacza dla naszych codziennych nawyków żywienia? Mniej kwasów tłuszczowych Omega-6 a więcej Omega-3.
Wyłączmy kwasy tłuszczowe Omega-6 z naszego ciepłego i zimnego jadłospisu. Stosujmy tylko te oleje, które zawierają zdrowy udział kwasów tłuszczowych Omega-3. Wypróbujcie tę prostą manipulację z tłuszczami, które spożywacie a będziecie się czuć na ciele i duchu w dobrej kondycji - tak samo jak Eskimosi. stosunek kwasów tłuszczowych 154:1 152:1 120:1 106:1 1:4 2:1 3:1 4:1 100 % 90 80 70 60 STOSUNEK kwasów tłuszczowych Omega-6 do kwasów tłuszczowych Omega-3 NIEWŁAŚCIWY 50 40 30 STOSUNEK kwasów tłuszczowych Omega-6 do kwasów tłuszczowych Omega-3 DOBRY 20 10 0 olej saflorowy olej winogronowy olej słonecznikowy olej tykwowy olej lniany olej rzepakowy olej konopny olej orzechowy kwasy tłuszczowe mononienasycone kwasy tłuszczowe wielonienasycone Omega-6 kwasy tłuszczowe wielonienasycone Omega-3 kwasy tłuszczowe nasycone Nie tylko oliwa z oliwek Za jedną z najważniejszych i najistotniejszych pozytywnych stron kuchni śródziemnomorskiej, uważa się stosowanie oliwy z oliwek zamiast typowych olejów roślinnych, masła czy śmietany do przyprawiania posiłków. Przede wszystkim kwasy tłuszczowe Omega-3 zawarte w oliwie z oliwek mają pozytywny wpływ na nasz organizm i posiadają ochronne działanie na system naczyń sercowych. W związku z tym brzmi poniekąd paradoksalnie, że oliwa z oliwek ma zły stosunek kwasów tłuszczowych Omega-6 do kwasów tłuszczowych Omega-3-11:1. Należy jednak uświadomić sobie, że z drugiej strony zawiera ona cały szereg substancji, które oddziaływają pozytywnie na ludzki organizm. Jeżeli jednak chodzi o kwasy tłuszczowe, to oliwa z oliwek nie jest właściwa jako główne źródło tych kwasów, ponieważ posiada zbyt mało kwasów tłuszczowych Omega-3. Deficyt ten można uzupełniać przez np.: większe spożycie świeżych ryb i innych naturalnych produktów jak to czyni się w kuchni śródziemnomorskiej.
W rzeczywistości jednak istnieje wspaniała alternatywa dla oliwy z oliwek, i to zarówno w krajach śródziemnomorskich jak i w środkowej i północnej Europie a jest nią olej rzepakowy. Olej rzepakowy utrzymuje swój neutralny smak również w trakcie przygotowywania posiłków, bo jest znacznie bardziej odporny na wysokie temperatury. W porównaniu z oliwą z oliwek, olej rzepakowy zawiera tylko połowę ilości kwasów tłuszczowych nasyconych a stosunek zdrowych kwasów tłuszczowych Omega-3 jest wyraźnie wyższy. Olej rzepakowy FitOl - płynne złoto północy Historia oleju rzepakowego jest długa i interesująca. Znaczenie oleju z jasnożółto kwitnącego rzepaku, było wiele razy od nowa odkrywane. Pierwszy opisany zbiór rzepaku datuje się z czasów cesarstwa rzymskiego. Hipokrates nazywał olej rzepakowy płynnym złotem. Jego wartość dla zdrowia była wzmiankowana już w rzymskich książkach kucharskich ponad dwa tysiące lat temu. Wysokiej jakości olej rzepakowy może poprawić smak wielu potraw a w kuchni znajdzie wspaniałe zastosowanie ze względu na niezwykle wysoki, tak zwany punkt rozkładu (około 220 240 C), co oznacza temperaturę, przy której podgrzewany olej zaczyna dymić. Dla olejów naturalnych (na przykład: oliwa z oliwek) punkt rozkładu jest znacznie niższy. Ogólnie przyjęto, że oleje jadalne nigdy nie powinny być podgrzewane powyżej swojego punktu rozkładu. Najnowsze uszlachetnione odmiany rzepaku oznacza się jako dwuzerowe (typ 00). Dwuzerowy olej rzepakowy wykazuje nadzwyczaj dobry wpływ na nasze zdrowie, ma także idealny skład chemiczny i jest bardzo odpowiedni do codziennego stosowania w kuchni. Olej rzepakowy ze względu na jego korzystne oddziaływanie na zdrowie, jest dzisiaj zalecany do systematycznego spożywania przez czołowe światowe organizacje naukowe. FitOl - jest olejem rzepakowym najwyższej jakości, produkowanym w Szwecji z niemodyfikowanego genetycznie rzepaku. Produkuje się go bez używania chemicznych rozpuszczalników. Tłoczony jest bardzo delikatnie aby otrzymać najwyższą jakość, nawet kosztem mniejszej ilości. Ma niezwykły, delikatny posmak masła, ale przede wszystkim zawiera substancje oddziaływujące zapobiegawczo przeciwko rakowi i chorobom serca. Życzcie swemu ciału i swojej duszy coś dobrego! Każdego dnia! Przez całe życie! EUROFIT Trading sp. z o. o. Ul. Partyzantów 22, 43-300 Bielsko-Biała tel.: +48 33 811 02 32, fax: +48 33 821 81 43 e-mail: sekretariat@eurofit.com.pl www.fitol.pl