System sterowania ruchem na odcinku autostrady A-4 (Wrocław-Gliwice) przy użyciu znaków zmiennej treści

Transkrypt

1 SEMINARIUM SZKOLENIOWE NOWOCZESNE URZĄDZENIA BRD W OTOCZENIU PASA DROGOWEGO ORAZ ZINTEGROWANE SYSTEMY STEROWANIA RUCHEM I PRĘDKOŚCIĄ Seminarium KLIR, 6 listopada 2008 r. System sterowania ruchem na odcinku autostrady A-4 (Wrocław-Gliwice) przy użyciu znaków zmiennej treści

2 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zaplanowała uruchomić system zarządzania ruchem na odcinku autostrady A4 (Wrocław - Gliwice) o łącznej długości 165 km, tj. od węzła Bielany (woj. dolnośląskie) do węzła Sośnica (woj. śląskie) w ramach opracowania pn. Projekt organizacji i zarządzania ruchem na autostradzie A-4, odcinek Wrocław Gliwice z wykorzystaniem znaków zmiennej treści

3 ZAKRES PRAC ETAP I opracowanie projektu Systemu Zarządzania Ruchem z wykorzystaniem znaków zmiennej treści (ZZT). ETAP II aktualizacja projektu organizacji ruchu na autostradzie A-4: uzupełnienie istniejącego projektu organizacji ruchu o elementy sterowania ruchem na autostradzie i wjazdach na autostradę, inwentaryzacja istniejącego oznakowania na autostradzie i węzłach oraz jego aktualizacja (w związku z wprowadzeniem wszystkich urządzeń sterowania ruchem), opracowanie tras objazdów po drogach alternatywnych, w związku z możliwymi wyłączeniami odcinków międzywęzłowych autostrady z ruchu, punktowe projekty organizacji ruchu na drogach alternatywnych, w związku z organizacją tras objazdów.

4 PROJEKT SYSTEMU ZARZĄDZANIA RUCHEM Z WYKORZYSTANIEM ZNAKÓW O ZMNIENNEJ TREŚCI ETAP I ETAP I obejmuje następujące elementy: Zestawienie treści i znaków, jakie mogą być wyświetlane wraz z określeniem szczegółowych warunków, które muszą być spełnione, aby został wyświetlony dany znak i treść oraz warunki dotyczące wzajemnego powiązania treści i znaków wyświetlanych na poszczególnych tablicach zmiennej treści. Projekt systemu sterowania ruchem w oparciu o ośrodki kontroli i zarządzania ruchem gdzie określone zostaną: uprawnienia poszczególnych ośrodków w zakresie sterowania ruchem, system wzajemnego powiadamiania i podejmowania decyzji w zakresie wyświetlania treści i znaków oraz objazdów w ramach ośrodków kontroli i zarządzania ruchem mieszczących się w granicach administracji systemu, system wzajemnego powiadamiania w zakresie wyświetlania treści i znaków oraz objazdów w ramach sąsiednich administracji systemów (tj. przed km i za km ).

5 LOKALIZACJA ODCINKA OBJĘTEGO SYSTEMEM ZARZĄDZANIA RUCHU NA AUTOSTRADZIE A-4 BIELANY (11KM) KRAJKÓW (14KM) BRZEZIMIERZ (15KM) GDDKiA ODDZIAŁ OPOLE PRZYLESIE (28KM) PRĄDY (21KM) DĄBRÓWKA GRN. (8KM) GOGOLIN (21KM) OLSZOWA (6KM) NOGOWCZYCE (15KM) GDDKiA ODDZIAŁ KATOWICE ŁANY (9KM) KLESZCZÓW (7KM) OSTROPA (7KM) BOJKÓW (5KM) SOŚNICA Węzeł Sośnica km Węzeł Bielany km GDDKiA ODDZIAŁ WROCŁAW Łączna długość odcinka autostrady A km 14 węzłów, 13 odcinków międzywęzłowych

6 TYPOWE ELEMENTY WCHODZĄCE W SKŁAD SYSTEMU 1. Znaki zmiennej treści do wizualizacji parametrów ruchu. 2. Znaki zmiennej treści do wizualizacji parametrów pogodowych. 3. Stacje meteorologiczne: prognostyczne, nieprognostyczne, uzupełniające. 4. Stacje pomiaru ruchu. 5. Kamery w rejonie węzłów.

7 KONSTRUKCJA ZZT (do wizualizacji parametrów pogodowych)

8 MOŻLIWOŚCI TECHNICZNE ZNAKÓW ZMIENNEJ TREŚCI (ZZT) WYKORZYSTANE ZNAKI DROGOWE MOŻLIWE KOMBINACJE ZNAKÓW I TEKSTÓW

9 ZADANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 sterowanie i zarządzanie prędkością poprzez; wyrównywanie prędkości w potoku ruchu, ograniczenia prędkości, zmniejszanie prędkości na końcach kolejek, zmniejszanie prędkości ze względu na PSR oraz złe warunki atmosferyczne sterowanie i zarządzanie ruchem na pasach poprzez; wyłączenia pasa ruchu lub całej jezdni w sytuacjach incydentalnych oraz w przypadku prowadzenia robót drogowych kierowanie na trasy alternatywne poprzez; informowanie za pomocą ZZT o możliwości objazdu, w sytuacji gdy miało miejsce zdarzenie drogowe lub wyczerpana została przepustowość odcinka autostrady A-4 informowanie o aktualnych warunkach ruchowych poprzez, wyświetlanie na ZZT odległości i czasu przejazdu do głównych punktów węzłowych, ograniczenia dla samochodów ciężarowych informowanie o złych warunkach atmosferycznych poprzez, wyświetlanie ostrzeżeń o złych warunkach atmosferycznych (np. mgła, gołoledź, silny boczny wiatr)

10 ZAŁOŻENIA DO PRAWIDŁOWEGO ZASTOSOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 Sposób działania Systemu PROBLEM NA AUTOSTRADZIE LOKALIZACJA PROBLEMU EFEKT SPOWODOWANY PRZEZ PROBLEM ODBIORCA PROBLEMU REAKCJA SYSTEMU ZARZĄDZANIA

11 ZAŁOŻENIA DO PRAWIDŁOWEGO ZASTOSOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 Wiarygodność Systemu dla użytkowników Informacja jest nieodpowiednia (np. nie ma wypadku w miejscu o którym była informacja na ZZT) Informacja jest nieaktualna (np. informacja nie uwzględnia aktualnych warunków o ruchu, pogodowych itd.) Informacja jest nieistotna dla wszystkich kierowców przejeżdżających w danym miejscu Informacja jest oczywista dla kierowców skutek nadmiaru redundancja (np. napis DUŻE ZATŁOCZENIE kiedy kierowcy jadą zderzak w zderzak ) Informacja powtarza się (np. kierowcy co rano dostają tą samą informację o zatorze) po czasie kierowcy ignorują informację i pomijają ważne w przypadku kiedy pojawią się w tym samym czasie Informacja jest zbyt prosta błaha (np. ciągle wyświetlane napisy ZACHOWAJ OSTROŻNOŚĆ, godzina i temperatura) efekt jw. Informacja jest mylna łatwa do sprawdzenia (czas dojazdu do węzła), trudna do sprawdzenia (czas tracony w zatorze) Informacja jest źle zaprojektowana (zbyt uboga, trudna do zrozumienia, zagmatwana, napisana z błędem)

12 SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 GŁÓWNE GRUPY ZDARZEŃ ZDARZENIA DROGOWE wypadek zamknięcie jednej jezdni wypadek zwężenie przekroju do jednego pasa ruchu (odl. 1km) wypadek zwężenie przekroju do jednego pasa ruchu (odl. > 1km) ROBOTY DROGOWE INFORMACJA O AKTUALNYCH WARUNKACH RUCHU INFORMACJA O AKTUALNYCH WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH INFORMACJE DODATKOWE, INNE KOMUNIKATY INFORMACJA O AKTUALNYCH WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH (ZZT POGODOWE)

13 Tabl Zestawienie procedur wraz z warunkami uruchomienia, trybami uruchomienia i pracy tablicy oraz przypisaniem ich do poszczególnych grup zdarzeń. L.p. Grupa zdarzeń Procedura Warunki uruchomienia Tryb pracy tablicy Priorytet Tryb uruchomienia Nr schematu 1 Wypadek zablokowanie jezdni reakcja podstawowa. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem całej jezdni. A/PA PA-P 1 3 Ręczny 1A, 1B 2 Wypadek zablokowanie jezdni uzupełnienie danych. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem całej jezdni. Znany jest czas usunięcia skutków zdarzenia. A/PA PA-P 1 3 Ręczny 2A, 2B ZDARZENIA DROGOWE Wypadek zwężenie L, odległość 1000 m. Wypadek zwężenie P, odległość 1000 m. Wypadek zwężenie L, odległość > 1000 m. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem lewego pasa ruchu. Odległość od znaku zmiennej treści do miejsca wypadku poniżej 1000 m. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem prawego pasa ruchu. Odległość od znaku zmiennej treści do miejsca wypadku poniżej 1000 m. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem lewego pasa ruchu. Odległość od znaku zmiennej treści do miejsca wypadku powyżej 1000 m. A/PA PA-P A/PA PA-P A/PA PA-P Ręczny Ręczny Ręczny Wypadek zwężenie P, odległość > 1000 m. Zdarzenie drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem prawego pasa ruchu. Odległość od znaku zmiennej treści do miejsca wypadku powyżej 1000 m. A/PA PA-P 1 3 Ręczny ROBOTY DROGOWE Roboty drogowe zwężenie L Roboty drogowe zwężenie P Roboty drogowe zamknięcie jednej jezdni ruch dwukierunkowy Roboty drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem lewego pasa ruchu. Roboty drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem prawego pasa ruchu. Roboty drogowe na odcinku międzywęzłowym skutkujące zamknięciem jednej jezdni. Ruch dwukierunkowy na jednej jezdni. A/PA A/PA A/PA Ręczny Ręczny Ręczny Zator L < 10 km, V 85 > 100 km/h Zator na odcinku międzywęzłowym. Na odcinku poprzedzającym odległość między znakami zmiennej treści poniżej 10 km, prędkość miarodajna V 85 > 100 km/h. PA-P 3 Automatyczny 10A, 10B 11 Zator L < 10 km, V km/h Zator na odcinku międzywęzłowym. Na odcinku poprzedzającym odległość między znakami zmiennej treści poniżej 10 km, prędkość miarodajna V km/h. PA-P 3 Automatyczny 11A, 11B 12 Zator L > 10 km, V 85 > 100 km/h Zator na odcinku międzywęzłowym. Na odcinku poprzedzającym odległość między znakami zmiennej treści powyżej 10 km, prędkość miarodajna V 85 > 100 km/h. PA-P 3 Automatyczny 12A, 12B 13 Zator L > 10 km, V km/h Zator na odcinku międzywęzłowym. Na odcinku poprzedzającym odległość między znakami zmiennej treści powyżej 10 km, prędkość miarodajna V km/h. PA-P 3 Automatyczny 13A, 13B AKTUALNE WARUNKI RUCHU Zator uzupełnienie danych Zator na prawym pasie ruchu Zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe Zakaz wyprzedzania i ograniczenie prędkości, V 85 > 100 km/h Zakaz wyprzedzania i ograniczenie prędkości, V km/h Zator na odcinku międzywęzłowym. Dodatkowo dostępna jest informacja o długości zatoru i kilometrażu końca kolejki. Zator na łącznicy, przenoszący się na prawy pas ruchu jezdni autostrady. Występowanie poziomu swobody ruchu (PSR) C na odcinku międzywęzłowym. Występowanie poziomu swobody ruchu (PSR) D na odcinku międzywęzłowym. Prędkość miarodajna V 85 > 100 km/h. Występowanie poziomu swobody ruchu (PSR) D na odcinku międzywęzłowym. Prędkość miarodajna V km/h. PA-P PA-P PA-P PA-P PA-P Ręczny Automatyczny Automatyczny Automatyczny Automatyczny 14A, 14B 15 16A, 16B Ostrzeżenie o możliwości wystąpienia zatoru i ograniczenie prędkości, V 85 > 50 km/h Występowanie poziomu swobody ruchu (PSR) E na odcinku międzywęzłowym. Prędkość miarodajna V 85 > 50 km/h. PA-P 3 Automatyczny Ostrzeżenie o możliwości wystąpienia zatoru i ograniczenie prędkości, V km/h Występowanie poziomu swobody ruchu (PSR) E na odcinku międzywęzłowym. Prędkość miarodajna V km/h. PA-P 3 Automatyczny Informacje dodatkowe o warunkach ruchu: Brak zdarzeń o wyższym priorytecie. A/PA 6 Automatyczny 21

14 SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 PROCEDURA ZESTAWIENIE PROCEDUR DEFINICJE zdefiniowany schemat wyświetlania znaków i komunikatów na tablicach zmiennej treści, uzależniony od rodzaju zdarzenia (wypadek, roboty drogowe itp.) WARUNKI URUCHOMIENIA wystąpienie zdarzenia (np. wypadek, roboty drogowe) lub przekroczenie wartości granicznych zdefiniowanych parametrów (np. gęstość ruchu, stan nawierzchni, widoczność) PRIORYTET pierwszeństwo w wyświetlaniu danej informacji na tablicy zmiennej treści, określona cyfrą od 1 (najwyższy) do 6 lub 7 (najniższy) TRYB URUCHOMIENIA PROCEDURY sposób rozpoczęcia wyświetlania treści przypisanych poszczególnym procedurom: ręczny (przez dyspozytora) lub automatyczny (przez system) TRYB PRACY TABLICY sposób sterowania treścią tablicy: ręczny, półautomatyczny, automatyczny

15 SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 SEKWENCJE STOSOWANYCH ZNAKÓW I CZAS ICH WYŚWIETLANIA* Znak zmiennej treści powinien być widoczny z ok. 800 m. Informacja na znakach zmiennej treści jest możliwa do odczytania z odległości ok. 300 m. Rozumienie treści ZZT dwukrotne przeczytanie przez użytkownika. Czas potrzebny na przeczytanie prostego tekstu to 2.0 s, czyli przy dwóch sekwencjach potrzeba 8.0 s dla dwukrotnego przeczytania treści ZZT. Czas potrzebny na przeczytanie trudniejszego tekstu to 3.0 s. czyli przy dwóch sekwencjach gdzie następuje łącznie prostych tekstów z tekstami trudniejszymi potrzeba 10.0 s dla dwukrotnego przeczytania treści ZZT. Przy sekwencjach trzech różnych znaków zmiennej treści na jednej tablicy potrzebne jest 12.0 s. Jest to możliwe do wykonania przy ograniczonej prędkości tj. 90km/h (25.0 m/s). *) BC MoT guidelines for the operation of changeable message sign (CMS) British Columbia Ministry of Transportation September, 2006 r.

16 OBJAŚNIENIA DO SCHEMATÓW

17 INFORMACJE O ZDARZENIACH DROGOWYCH

18 WYPADEK ZABKLOKOWANIE JEZDNI (REAKCJA PODSTAWOWA)

19 WYPADEK ZWĘŻENIE JEZDNI (ODLEGŁOŚĆ DO 1000 m)

20 WYPADEK ZWĘŻENIE JEZDNI (ODLEGŁOŚĆ POWYŻEJ 1000 m)

21 INFORMACJE O ROBOTACH DROGOWYCH

22 ROBOTY DROGOWE ZWĘŻENIE JEZDNI

23 INFORMACJE O AKTUALNYCH WARUNKACH RUCHU

24 *) Źródło: Highway Capacity Manual 2000 KRYTERIA OKREŚLANIA POZIOMÓW SWOBODY RUCHU (PSR)*

25 OSTRZEŻENIE O WYSTĘPUJĄCYM ZATORZE (1)

26 OSTRZEŻENIE O WYSTĘPUJĄCYM ZATORZE (2)

27 OSTRZEŻENIE O WYSTĘPUJĄCYM ZATORZE (3)

28 OSTRZEŻENIE O WYSTĘPUJĄCYM ZATORZE (4)

29 UZUPEŁNIENIE INFORMACJI O ZATORZE (1)

30 ZATOR NA ŁĄCZNICY, PRZENOSZĄCY SIĘ NA PAS RUCHU

31 ZAKAZ WYPRZEDZANIA PRZEZ SAMOCHODY CIĘŻAROWE

32 ZAKAZ WYPRZEDZANIA Z OGRANICZENIEM PRĘDKOŚCI (1)

33 ZAKAZ WYPRZEDZANIA Z OGRANICZENIEM PRĘDKOŚCI (2)

34 OGRANICZENIE PRĘDKOŚCI, OSTRZEŻENIE O ZATORZE (1)

35 OGRANICZENIE PRĘDKOŚCI, OSTRZEŻENIE O ZATORZE (2)

36 WARUNKI RUCHU INFORMACJA STANDARDOWA

37 INFORMACJE O WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH

38 INFORMACJE O WARUNKACH ATMOSFERYCZNYCH 20

39 ZŁE WARUNKI ATMOSFERYCZNE NA GÓRZE ŚW. ANNY (1)

40 ZŁE WARUNKI ATMOSFERYCZNE NA GÓRZE ŚW. ANNY (2)

41 ZŁE WARUNKI ATMOSFERYCZNE NA GÓRZE ŚW. ANNY (3)

42 ZŁE WARUNKI ATMOSFERYCZNE NA GÓRZE ŚW. ANNY (4)

43 INFORMACJE DODATKOWE

44 ZAMKNIĘCIE AUTOSTRADY RUCH DWUKIERUNKOWY

45 ZAMKNIĘCIE/ZABLOKOWANIE WYJAZDU Z AUTOSTRADY (1)

46 KLAUZULA ROZPATRZENIA PROJEKTU ORGANIZACJI RUCHU

47 PRZYKŁADY ZZT KRAJE EUROPY ZACHODNIEJ

48 SPOSTRZEŻENIA Założona lokalizacja i liczba tablic oraz detektorów ruchu drogowego ogranicza możliwości efektywnego zarządzania ruchem na autostradzie. Pomimo swojej obszerności wytyczne zagraniczne nie definiują odległości w jakich powinny być zlokalizowane znaki zmiennej treści. Generalnie przyjmuje się natomiast zasadę dogęszczania znaków zmiennej treści przed miejscami, gdzie często występują konkretne zdarzenia, np. zator. Dla bardziej efektywnego zarządzania ruchem i wykorzystania znaków zmiennej treści bardziej istotne niż dogęszczenie samych znaków zmiennej treści jest dogęszczenie detektorów. Znaki zmiennej treści w Polsce są nadal rzadkością. Wielu kierowców nie traktuje znaków zmiennej treści jako pełnoprawnych znaków drogowych, w sensie kodeksu drogowego. Również niektóre znaki (np. S-4, S-7, A-33, A-34) są niezrozumiałe dla kierowców, gdyż występują niezwykle rzadko. Zaleca się aby w przypadku braku zdarzeń znaki zmiennej treści do wizualizacji parametrów ruchu pozostawały wygaszone. Autorzy niniejszego opracowania widzą potrzebę stworzenia Podręcznika typowych znaków zmiennej treści, który pełniłby funkcję wytycznych dotyczących rozmieszczenia znaków zmiennej treści, redagowania treści ZZT, czasu wyświetlania poszczególnych sekwencji tablic itd.

49 SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 Wizualizacja Systemu dla służb dyspozytorskich* *) Źródło: PPU TRAX Elektronik

50 FUNKCJE SYSTEMU

51 SYSTEM ZARZĄDZANIA RUCHEM NA AUTOSTRADZIE A-4 PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA System scentralizowany jeden ośrodek dyspozytorski podejmuje decyzje z informacją dla wszystkich pozostałych jednostek. W przypadku scentralizowanego sterowania funkcje sterujące (sterowanie treścią tablic) przypisane są dyspozytorowi (-om) w Głównym Punkcie Dyspozytorskim w Kończycach. Decyduje on bezpośrednio o wyświetlanych treściach na tablicach na całym odcinku. W Oddziałach GDDKiA i RDK możliwy jest tylko podgląd kamer i ZZT (nadzór ruchu). RDK poprzez patrole prowadzą bezpośrednie utrzymanie ruchu na danych odcinkach autostrady. Każdy z użytkowników może sugerować uruchomienie procedur, jednak musi to uzyskać akceptację głównego dyspozytora. Dodatkowo pomiędzy Oddziałami GDDKiA, RDK oraz patrolami zapewniona jest łączność z wykorzystaniem telefonii komórkowej (SMS, MMS).

52 GŁÓWNY PUNKT DYSPOZYTORSKI KOŃCZYCE UŻYTKOWNICY INTERNETU SERWIS SMS POLICJA SERWER SERWER DB DB SERWER SERWER WWW WWW KOMPUTER KOMPUTER CENTRALNY CENTRALNY ZNAKI ZMIENNEJ TREŚCI STACJE METEOROLOGICZNE PUNKT NADZORU GDDKiA WROCŁAW PUNKT NADZORU GDDKiA OPOLE PUNKT NADZORU GDDKiA KATOWICE TERENOWE PUNKTY NADZORU TPN RDK WROCŁAW BIELANY KRAJKÓW BRZEZIMIERZ TPN RDK BRZEG PRZYLESIE PRĄDY TPN RDK OPOLE DĄBRÓWKA G. TPN RDK KĘDZIERZYN-K. GOGOLIN OLSZOWA NOGOWCZYCE TPN RDK GLIWICE ŁANY KLESZCZÓW OSTROPA BOJKÓW SOŚNICA PATROLE UTRZYMANIE AUTOSTRADY PATROLE UTRZYMANIE AUTOSTRADY PATROLE UTRZYMANIE AUTOSTRADY PATROLE UTRZYMANIE AUTOSTRADY PATROLE UTRZYMANIE AUTOSTRADY

53 WSPÓŁPRACA CENTRUM POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO Z CENTRUM ZARZĄDZANIA RUCHEM Przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi służbami ratowniczymi a centrum zarządzania ruchem na autostradzie A-4 PATROL AUTOSTARDOWY CENTRUM ZARZĄDZANIA RUCHEM OSTRZEŻENIA DLA KIEROWCÓW ZA POMOCĄ ZZT ZDARZENIE POLICJA TEL.ALARMOWY NR 112 CENTRUM POWIADAMIANIA RATUNKOWEGO SŁUŻBY DROGOWE SŁUŻBY RATOWNICTWA

54 PISMO GDDKiA WARSZAWA PLANOWANE WYZNACZENIE TRAS ALTERNATYWNYCH NA WZÓR SYSTEMU NIEMIECKIEGO

55 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ