Kolejne centrum IC str. 6 n Kalendarz ProfiAuto str. 7. Twój doradca w warsztacie. Obecne regulacje prawne zwalniają właścicieli

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kolejne centrum IC str. 6 n Kalendarz ProfiAuto str. 7. Twój doradca w warsztacie. Obecne regulacje prawne zwalniają właścicieli"

Transkrypt

1 Świa Kolejne cenrum IC sr. 6 n Kalendarz ProfiAuo sr. 7 mooryzacji Twój doradca w warszacie NR INDEKSU ISSN /2014 lisopad Technologie n Wyposażenie n Części zamienne n Urządzenia n Narzędzia n Rynek Biel wciąż na czele Na wszyskich konynenach najpopularniejszym kolorem samochodów pozosaje kolor biały. sr. 24 Uszkodzenia panewek Każda poważna awaria silnika, ale eż niejedna jego drobniejsza niesprawność, poza zakłóceniami w pracy jednoski napędowej, może pozosawić po sobie charakerysyczne ślady na Fiskus przypilnuje warszay BJOERN RIETSCHEL, Hella Gumann Konsolidacja w segmencie wyposażenia warszaowego, jaką osanio przeprowadziliśmy, sprawia, że możemy eraz zapewnić naszym parnerom handlowym i współpracującym z nimi warszaom lepsze wsparcie echniczne i pełniejszą wiedzę. sr. 9 określonych elemenach silnika. Ślady e są zwykle isoną wskazówką przy usalaniu przyczyny niedomagań, kóre, dodajmy, niekoniecznie muszą wynikać z wadliwego wykonania ej czy innej części,ale eż niewłaściwego posępowania osoby monującej silnik. Dobrym przykładem są u panewki. sr. 14 Obecne regulacje prawne zwalniają właścicieli warszaów samochodowych z obowiązku korzysania z urządzenia rejesrującego do momenu przekroczenia rocznego limiu obrou, kóry wynosi zł, przy czym należy go obliczać proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia sprzedaży w danym roku podakowym. Nowe Rozporządzeniu Minisra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji z zasosowaniem kas fiskalnych usala, że usługi w zakresie naprawy pojazdów silnikowych oraz moorowerów, wymiany opon lub kół, badań i przeglądów echnicznych pojazdów, świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałowych, a mówiąc po ludzku wszyskie warszay samochodowe, zosają objęe obowiązkiem korzysania z kas fiskalnych niezależnie od osiąganego obrou. Przepisy e wchodzą w życie 1 sycznia 2015 roku, ale nie będzie o osaeczny ermin na rozpoczęcie wydawania paragonów. Rozporządzenia mówi bowiem, że właściciele warszaów samochodowych mają czas na zainsalowanie urządzenia fiskalnego do 1 marca 2015 roku. Przedsiębiorcy, kórzy nie dososują swojej działalności do nowych przepisów na czas, powinni się liczyć z dokliwymi konsekwencjami. Po pierwsze, zgodnie z ar Kodeksu Karnego Skarbowego: Ko wbrew obowiązkowi nie wysawia fakury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wysawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 sawek dziennych. Po drugie, mogą sracić możliwość odzyskania 90% kwoy wydanej na kasę (maksymalnie 700 zł). sr. 5 WOJCIECH SŁOJEWSKI, Wocar Hałasy i dźwięki wydawane przez samochody mogą mieć wieloraką naurę. Czasem są charakerysyczne i od razu pozwalają ławo swierdzić ich przyczynę. Niekóre są jednak na yle nieypowe, że usalanie ich źródła przypomina nieco badanie zjawisk paranormalnych. sr. 24 Jubileusz Mobil 1 sr. 12 n Ogrzewanie posojowe sr. 22

2 WIADOMOŚCI Świa Mooryzacji 11/2014 Na Marsa Naknąłem się na ciekawą abelkę przedsawiającą zmieniającą się w ciągu osanich dziesięcioleci cenę szklanki whisky. To zapewne zw. whisky przeliczeniowa, kóra isnieje ylko saysycznie jak niegdyś rubel ransferowy, więc nie ma co szukać za e pieniądze luksusowej single mal. Służy ona naomias dobrze do pokazania spadku warości amerykańskiej waluy. Oóż w roku 90. szklanka szkockiej brymuchy wara była 2,50 dolara, obecnie zaś oscyluje koło 4 dolców. Wydawałoby się, że w podobnej relacji powinny być ceny ropy. Nic podobnego. Przed I wojną w Zaoce Perskiej giełdowa baryłka wara była kilkanaście dolarów, ymczasem dzisiaj, kiedy ropa jes ponoć ak ania, że rozkłada budżey Wenezueli i Rosji, baryłka koszuje 80 dolarów, a całkiem niedawno rzeba było za nią wybulić so kilkadziesią USD. Saysyki podają eż, że świaowe wydobycie jes nieco wyższe niż ćwierć wieku emu. Co się zaem sało, że w ciągu osanich dziesięcioleci ropa ak podrożała? Pierwsze, co przyszło mi do głowy o nienasyceni Chińczycy, kórzy doją paliwa ze świaowych rynków. Zajrzałem więc do kolejnej abelki, a w niej soi, że w świaowym zużyciu energii udział Chin wzrósł z niecałych 5% (w 1965 roku) do około 20% obecnie. Chińska prosperia eż więc wszyskiego nie łumaczy. Trochę świała na ę perozagadkę rzuca naomias inna informacja. Oóż liczba samochodów na świecie przekroczyła niedawno miliard, co oznacza, że w ciągu osaniego ćwierćwiecza się podwoiła. Wszysko eż wskazuje, że dalej będzie rosła. Z ych saysyk wysnuwam dwa wnioski, przy czym jeden jes pesymisyczny, a drugi nie. Podobno jedyną szansą na przerwanie ludzkości, kóra wkróce nie zmieści się na planecie Ziemia, coraz mniej nadającej się do życia, jes kolonizacja Marsa. Tak wierdzi Sephen Hawking, bryyjski asrofizyk, jeden z najęższych współczesnych umysłów. Ja się już chyba na ę przeprowadzkę nie załapię i za Sarszymi Panami powórzę: Nie liczymy, rudna rada, eż z kolegą, by na Marsa via spunik się en ego... Druga refleksja jes bardziej przyziemna. Oóż skoro samochodów jes coraz więcej, o coraz więcej porzeba ych, kórzy je naprawiają. Niechże więc brać warszaowa śmiało parzy w przyszłość. Na Marsie eż będą porzebowali serwisów. Grzegorz Kacalski MECHANIK ROKU z Nowego Targu W egorocznej, 12. z kolei, edycji konkursu Mechanik Roku organizowanego przez n firmę Foa (ym razem przy wsparciu firm Bosch, Casrol, ATE, Febi, KAGER, Philips Raicam, SKF, Argum, PDools, IalEQUIP, Hella, Magnei Marelli i Ialcom) rywalizowało prawie 2000 uczesników. Do półfinału zakwalifikowało się 58, zaś do ścisłego finału rafiło pięciu, a mianowicie Ryszard Ćwiernia z Sułkowic, Paweł Smoliński ze Szczecina, Damian Sobisz z Gdańska, Mariusz Osrowski z Bydgoszczy oraz Mariusz Szewczyk z Nowego Targu. W końcowej rozgrywce najlepszy okazał się Mariusz Szewczyk, i o do niego rafił Volkswagenem Polo, kóry był główną nagrodą w konkursie. Pojazdowi owarzyszył sprzę DOCENIONE Bridgesone Bridgesone, czołowy producen opon i wyrobów z gumy na świecie, uzyskał yuł n Superbrands 2014/2015, co dowodzi, że jes jednocześnie jedną z najsilniejszych marek na polskim rynku. - Jeseśmy dumni z zaufania, jakim obdarzyli nas polscy konsumenci. To wyróżnienie VEHICLE LIGHT odświeżona Firma OSRAM odświeżyła aplikację Vehicle n Ligh uławiającą dobór produkowanych przez nią żarówek do konkrenego pojazdu, przy czym może o być zarówno samochód osobowy, jak i ciężarowy czy moocykl. Jednocześnie aplikacja a pomaga dobrać nowe źródło świała bez względu na o, czy porzebne jes ono do reflekorów, świaeł mijania, świaeł przeciwmgłowych czy eż kierunkowskazów. Umożliwia ponado warszaowy, ak więc łączna warość nagród zdobywcy yułu Mechanika Roku wyniosła niemal 160 ysięcy złoych. Dwa osanie eapy konkursu przeprowadzone zosały w Hoelu Krasicki w Lidzbarku Warmińskim. Wśród arakcji im owarzyszących znalazły się między innymi Rajd Off Road na orienację, wysęp Kabareu Chaele oraz koncer Doroy Rabczewskiej Dody. pokazuje, że nasz wkład w rozwój echnologii oraz w zwiększanie bezpieczeńswa i komforu kierowców jes przez nich doceniany powiedziała Anna Pasz z Bridgesone Eas Region. Tyuł Superbrands już od ponad 10 la przyznawany jes najsilniejszym markom funkcjonującym na polskim rynku. Laureaci wyłaniani są w wyniku procesu ceryfikacji składającego się z badania konsumenckiego (przeprowadzanego na próbie ponad 15 ysięcy respondenów) oraz głosowania eksperów Rady Marek międzynarodowej organizacji Superbrands Ld. Zdobyy w naszym kraju yuł o kolejne wyróżnienie dla Bridgesone w 2014 roku. We wrześniu magazyn Tire Business po raz szósy z rzędu uznał japoński koncern za największego na świecie producena opon i wyrobów z gumy. Wysokie oceny eksperów zdobyły również zimowe opony Bridgesone Blizzak LM001 oraz Firesone Winerhawk 3, kóre w eście ADAC orzymały najwyższe noy. wybór między produkami z serii Original Line, a akimi jak Cool Blue Inense czy Nigh Breaker Unlimied. Najważniejszymi różnicami między poprzednią i nową aplikacją, kórą można znaleźć na sronie są: odświeżony wygląd dopasowujący się do niemal każdego urządzenia (akże mobilnego), nowoczesny układ i uakualnione porfolio produków, wprowadzenie świaeł do jazdy dziennej, dodakowa sekcja proponująca akcesoria do każdego pojazdu. Zakualizowana zosała również mobilna wersja aplikacji i już wkróce będzie ona dosępna na urządzenia z sysemem ios oraz Android. 2 Świa Mooryzacji

3 Świa Mooryzacji 11/2014 WIADOMOŚCI NOWE przez kilka la Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego n przypomina, że kilkulenie nieużywane, odpowiednio przechowywane i wcześniej nie monowane opony są równie dobre, jak nowe. - Opona o nie produk o krókim erminie ważności, więc w pełni warościowa jes również kilkulenia. Właściwości gumy zmieniają się bowiem na przesrzeni la, nie zaś miesięcy mówi Pior Sarnecki, dyrekor generalny PZPO. Do ego sarzenie się właściwie przechowywanej opony przebiega dużo wolniej niż opony, kóra jes w użyciu. Zmiany fizyko-chemiczne zachodzą bowiem przede wszyskim na skuek rozgrzewania sie opony w rakcie jazdy i naprężeń wynikających z ciśnienia, deformacji i innych czynników, kóre nie wysępują w rakcie przechowywania opon. Oczekujące na klienów nowe opony powinny być składowane w suchych, chłodnych pomieszczeniach z dobrą wenylacją, gdzie są chronione przed bezpośrednim działaniem świała, złą pogodą i wilgonością. Co więcej, nie mogą znajdować się w pobliżu jakiegokolwiek źródła ciepła, chemikaliów, rozpuszczalników, paliw, węglowodorów czy smarów, kóre mogłyby mieć wpływ na właściwości gumy. Nie moga być eż przechowywane na zewnarz, nawe jeśli zasały przykrye. Wspomnieć jeszcze należy, że na każdej oponie znajduje sie numer DOT, kórego osanie 4 cyfry mówią o ygodniu i roku produkcji opony. A zaem na oponie, kóra powsała w 16 ygodniu 2012 roku numer DOT będzie się kończył cyframi INFORMACYJNIE i ekologicznie n Firma SENTECH wprowadziła nowe opakowania swoich produków. Na pudełku, poza symbolami europejskich ceryfikaów i norm, jakim odpowiadają przewody zapłonowe SENTECH, znajduje się eraz insrukcja monażu przewodów zapłonowych, opis budowy oryginalnego kabla ferryowego, prezenacja jego walorów użykowych. Informacje e podane są w czerech językach. Dodajmy jeszcze, że opakowanie wykonane jes z karonu nadającego się w 100% do recyklingu. Świa Mooryzacji 3

4 RYNEK Świa Mooryzacji 11/2014 Nabiy w buelkę Zakup samochodu o dopiero począek koszów związanych z posiadaniem aua. Część z nich można by jednak zredukować, gdyby ylko respekowane było prawo. Mowa u o wydakach związanych z serwisowaniem pojazdu. Rzecz w ym, że zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej 461/2010 o wyłączeniach grupowych w mooryzacji (MV BER/ GVO) i wyycznych sekorowych, szczęśliwy posiadacz nowego samochodu, w celu serwisowania aua na gwarancji może korzysać Wydaje się, że powiedzenie prawo jes po o, aby je łamać cały czas jes akualne i powszechnie sosowane. A osoby, kóre boleśnie odczuwają nieprzesrzeganie obowiązujących przepisów, nie mogą liczyć na wsparcie sosownych insyucji. z usług ańszych warszaów niezależnych (pod pewnymi warunkami, kórych spełnienie nie sanowi wszakże wielkiego problemu.) Producenci samochodów różnymi sposobami próbują jednak zarzymać klienów w swoich sieciach naprawczych. Oferują np. przedłużone gwarancje z zapisami o konieczności serwisowania w ASO albo konsekwennie odmawiają wykonywania napraw gwarancyjnych, gdy wcześniej posiadacz aua korzysał z usług warszau niezależnego. To prakyki spoykane w całej Europie z ą różnicą, że w innych krajach podlegają karze, a u nas są milcząco akcepowane. Oo przykłady. W osanim czasie łoewska Rada ds. Konkurencji ogłosiła, że firma KIA Auo, imporer pojazdów marki KIA do krajów bałyckich, nakładała na nabywców pojazdów resrykcyjne wymogi doyczące napraw gwarancyjnych, wizy w niezależnych warszaach oraz wyboru części sosowanych do napraw pojazdów. Wobec powyższego Rada zadecydowała o ukaraniu grzywną w wysokości 134 ys. euro firmy KIA Auo oraz jej spółki maki Tallinna Kaubamaja. Również firmy KIA doyczył werdyk szwedzkiego Sądu Gospodarczego, kóry w 2012 r. z podobnych powodów nałożył na nią kary w wysokości 728 ys. euro. Z kolei hiszpański urząd ds. konkurencji ukarał Mazdę grzywną 182 ys. euro za ograniczanie niezależnym warszaom możliwości oferowania swoich usług, naomias we Francji za prakyki niezgodne z rozporządzeniem MV BER/GVO nałożono karę finansową na Toyoę. Tymczasem w Polsce już od ponad roku na wypowiedzenie się sosownego urzędu w sprawie ewidennego złamania zapisów wspomnianego rozporządzenia przez jednego z imporerów czeka pan Sebasian z Bielska- Białej. Mówiąc w największym skrócie zgłoszona przez niego sprawa doyczy odmowy przez producena pojazdu gwarancyjnej wymiany pompki spryskiwacza przedniej szyby. Odmowę uzasadniono ym, że przeglądy samochodu przeprowadzane były nie w ASO, lecz w niezależnym serwisie. Jaki może być związek przyczynowo-skukowy między przeglądami, a uszkodzeniem pompki, kóra im przecież w ogóle nie podlega, gwaran nie chciał już wyjaśnić. Można zaem powiedzieć, że pan Sebasian, kóry uwierzył, iż w Polsce obowiązują przepisy, jakie nasz kraj zgodził się respekować, zosał nabiy w buelkę. Widać polski konsumen nie zasłużył na ochronę przed monopolisycznymi prakykami, rudno bowiem przypuszczać, by były inne powody, że ak prosa sprawa rwa już yle czasu. 4 Świa Mooryzacji

5 Świa Mooryzacji 11/2014 Fiskus przypilnuje warszay Od 1 marca 2015 każdy warsza samochodowy, niezależnie od wielkości obroów, będzie musiał obowiązkowo wysawiać paragony. Zmiany w przepisach wprowadza nowe Rozporządzenie Minisra Finansów. Obecne regulacje prawne zwalniają właścicieli warszaów samochodowych z obowiązku korzysania z urządzenia rejesrującego do momenu przekroczenia rocznego limiu obrou, kóry wynosi zł, przy czym należy go obliczać proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia sprzedaży w danym roku podakowym. - Przedsiębiorca dopiero po przekroczeniu limiu powinien zainsalować kasę lub drukarkę fiskalną i rozpocząć ewidencję handlu. Zgodnie z funkcjonującymi przepisami, najpóźniej pierwszego dnia rzeciego miesiąca, licząc od miesiąca, w kórym limi zosał przekroczony - wyjaśnia Marcin Ciechowicz, szef serwisu w Polskim Cenrum Kas Fiskalnych. Nowe Rozporządzenie Minisra Finansów usala, że usługi w zakresie naprawy pojazdów silnikowych oraz moorowerów, wymiany opon lub kół, badań i przeglądów echnicznych pojazdów, świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałowych, a mówiąc po ludzku wszyskie warszay samochodowe, zosają objęe obowiązkiem korzysania z kas fiskalnych niezależnie od osiąganego obrou. Przepisy e wejdą w życie 1 sycznia 2015 roku, ale nie będzie o osaeczny ermin na rozpoczęcie wydawania paragonów. Rozporządzenia mówi bowiem, że właściciele warszaów samochodowych mają czas na zainsalowanie urządzenia fiskalnego do 1 marca 2015 roku. - Od ego dnia każdy klien indywidualny, kóry skorzysa np. z usługi wymiany opon lub kół, powinien bezwzględnie orzymać powierdzenie sprzedaży w formie paragonu - łumaczy eksper PCKF. Waro przypomnieć, że już eraz obowiązek rejesrowania sprzedaży na kasie fiskalnej, bez względu na osiągany obró, doyczy ych warszaów samochodowych, kóre oprócz naprawy oferują akże dosawę m.in. części do silników, silników spalinowych wewnęrznego spalania w rodzaju sosowanych do napędu pojazdów, nadwozi do pojazdów silnikowych, czy eż silników spalinowych łokowych wewnęrznego spalania w rodzaju sosowanych w moocyklach. Wspomniane usługi zosały wyłączone z jakichkolwiek zwolnień przez Rozporządzenie Miniesra Finansów z 29 lisopada 2012 roku, a projek nowych przepisów nie zakłada zmian w ej kwesii - podkreśla Marcin Ciechowicz. Przedsiębiorcy, kórzy nie dososują swojej działalności do nowych przepisów na czas, powinni się liczyć z dokliwymi konsekwencjami. Po pierwsze, zgodnie z ar Kodeksu Karnego Skarbowego: Ko wbrew obowiązkowi nie wysawia fakury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wysawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 sawek dziennych. Po drugie, mogą sracić możliwość odzyskania 90% kwoy wydanej na kasę (maksymalnie 700 zł). Świa Mooryzacji 5

6 FIRMY Świa Mooryzacji 11/2014 Kolejne cenrum oware Oware zosało kolejne regionalne cenrum szkoleniowe powołane do życia w ramach programu Młode Kadry prowadzonego przez Iner Cars, wspieranego zaś przez liczne firmy dosarczające swe wyroby i usługi na wórny rynek mooryzacyjny. Zespół Szkół im. Armii Krajowej w Jedliczu jes już 14 placówką, kóra przysąpiła do programu Młode Kadry. Zarówno władze szkoły, jak i lokalny samorząd, dosrzegły dużą porzebę ego ypu inicjaywy. Powierdzeniem była obecność sarosy krośnieńskiego Jana Juszczaka oraz przedsawiciela Powiaowego Urzędu Pracy, Pawła Kielara podczas inauguracji cenrum szkoleniowego. W uroczysości udział wzięli również przedsawiciele Iner Cars: Rober Kierzek, prezes zarządu, Zbigniew Szydełko, dyrekor grupy filii Rzeszów, Waldemar Krzoń, dyrekor filii Krosno, a akże przedsawiciele dosawców biorących udział w programie Młode Kadry. W ramach programu szkoła orzymała sprzę o warości zł oraz pakie szkoleń dla uczniów i nauczycieli o warości zł. Cieszymy się, że Iner Cars wyszedł z aką inicjaywą powiedział Zygmun Ginalski, dyrekor Zespołu Szkół im. Armii Krajowej. Edukacja zawodowa jes bardzo ważna dla młodych ludzi wkraczających na rynek pracy. Jednak bez odpowiedniego wsparcia przedsiębiorców może być ona nieskueczna. To oni mają najlepszy obraz ego, czego porzebuje rynek od przyszłych pracowników. W krajach Europy Zachodniej aka współpraca pomiędzy biznesem a edukacją jes podsawą szkolnicwa zawodowego. Porzebę ścisłej kooperacji podkreślił eż Jan Juszczak, sarosa krośnieński: - Jes o jedyna droga dla rozwoju ego ypu placówek. Dodałbym jednak jeszcze jedną sronę ej współpracy, a mianowicie samorząd, kóry obecnie jes organem prowadzącym szkoły zawodowe. Oczywiście robimy, co w naszej mocy, żeby były one odpowiednio wyposażone, jednak mamy ograniczone środki. Dlaego zaangażowanie przedsiębiorców jes więcej niż pożądane. Myślę, że przy współdziałaniu edukacji, biznesu i samorządu mamy duże szanse sworzenia wydolnego sysemu nauczania zawodowego. Jak ważny dla rynku pracy jes napływ absolwenów z wiedzą prakyczną powierdził Paweł Kielar z Powiaowego Urzędu Pracy: - Od dłuższego czasu można zaobserwować, że pracodawcy szukają pracowników z solidnym wykszałceniem zawodowym. Dlaego wszyskie inicjaywy dążące do dososowania wiedzy uczniów do wymagań rynku są niezwykle ważne. Kulminacją uroczysości było podpisanie umowy o współpracy w ramach programu Młode Kadry pomiędzy Zespołem Szkół i Iner Cars. Sygnaariuszami byli Rober Kierzek i Zygmun Ginalski. Po części oficjalnej uczniowie szkoły przesawili program rozrywkowy, kóry ujawnił, że oprócz alenów echnicznych mają eż alen sceniczny. Inersae i Memba Gama opon oferowanych przez Iner Cars powiększyła się osanio o dwie kolejne marki ogumienia: Inersae oraz Memba. Nie każdego właściciela samochodu sać na kupno opon renomowanej marki, każde auo powinno być naomias wyposażone w sprawne opony o odpowiednio głębokim bieżniku. Dlaego Iner Cars, ak jak i inni dysrybuorzy ogumienia, sara się mieć w swej ofercie opony dla klienów o różnej zasobności porfela. Inersae Opony ej marki obecne są na polskim rynku od kilkunasu już la, można więc powiedzieć, że jednym z jej auów jes dobra rozpoznawalność. Podsawową oferą firmy na sezon zimowy sanowi rodzina ogumienia z oznaczeniem IWT. Uzupełniają ją opony WinerClaw, kóre cechują się masywnym (przysosowanym akże do kolcowania) bieżnikiem dobrze radzących sobie również w głębokim śniegu. Generalnie ogumienie Inersae cenione jes są dobrą relację ceny do jakości, wspomnieć eż rzeba o jego szerokiej i ciągle rozwijanej palecie rozmiarów. Memba Marka a dość niedawno pojawiła się na rynku, bo w roku Spokała się z dobrym przyjęciem, i o zarówno ze srony punków wymiany opon, jak i klienów finalnych. Pozyywne opinie o oponach Memba można znaleźć w Inernecie. Oo jedna, bardzo ypowa: Pewnie markowe opony za 350 zł za szukę przy eksremalnej jeździe są o niebo lepsze, ale do normalnej jazdy, normalnej eksploaacji dużo ańsze Membay są idealne. Opinia a zarazem dobrze oddaje myśl jaka przyświecała hiszpańskim wórcom marki chcieli sworzyć opony o przysępnej cenie, korzysnie wyróżniające się jakością na le licznych konkurencyjnych opon produkowanych w Azji. 6 Świa Mooryzacji

7 Świa Mooryzacji 11/2014 FIRMY Samochody i modelki ubrane w kolory Aż 65 godzin spędzonych w sudiu foograficznym, czery modelki, czery supersamochody, jeden misrz bodypainingu. Efekem niezwykłego przedsięwzięcia jes rzynaście niezwykłych zdjęć wykorzysanych w najnowszym kalendarzu ProfiAuo. Bodypaining chnął nowe życie w sary, i wydawałoby się, zgrany moyw dziewczyna + samochód. Kalendarz na 2015 rok jes odmienny od wszyskich poprzednich edycji. Na oryginalny pomysł wykorzysania modelek wopionych w ło zdecydowaliśmy się, aby przewierzyć nieco branżowe sandardy mówi Michał Tochowicz, menadżer projeku ProfiAuo. Praca na planie wymagała precyzji i cierpliwości. Złudzenie opyczne nie jes bowiem ławe do wyczarowania. To godziny charakeryzacji, dobierania odpowiednich odcieni farby i poszukiwania właściwego usawienia. Rezula końcowy jes jednak war ego wysiłku i ak specyficzny, że niemożliwy do podrobienia w jakimkolwiek programie graficznym wyjaśnia. Moo-Profil coraz wyżej Awans aż o 162 miejsca w głównym rankingu i bardzo dobra pozycja wśród 50 polskich firm o największym wzroście eksporu oraz największym udziale eksporu w przychodach firma Moo-Profil, właściciel marki ProfiAuo i jedyny w Polsce członek grupy Temo Inernaional, po raz kolejny zanoowała skok na Liście 2000 przygoowanej przez redakcję Rzeczpospoliej. Dysrybuor części i akcesoriów mooryzacyjnych z Chorzowa znalazł się w egorocznym zesawieniu na 24 miejscu wśród 50 firm o największym wzroście eksporu oraz na 28 miejscu wśród firm o największym udziale eksporu w przychodach od 2010 roku. Jednocześnie, firma uplasowała się na 171 pozycji w rankingu największych eksporerów Moo-Profil zanoował akże wzros w głównym rankingu polskich przedsiębiorsw i eksporerów, zajmując 445 pozycję. To znaczący awans w porównaniu z ubiegłorocznym rankingiem, w kórym firma znalazła się na 607 miejscu. Foografie składające się na kalendarz ProfiAuo 2015 o połączenie mooryzacji ze szuką. Do zdjęć wykorzysano czery supersamochody: Lamborghini Gallardo LP560-4, Ferrari 458 Edizione Speciale, Nissana GT-R Black Ediion i Ferrari California. Auom owarzyszą modelki ucharakeryzowane w niezwykły sposób, dzięki czemu worzą z samochodami efekowne barwne kompozycje. Efek złudzenia opycznego i wizualnego scalenia modelek z łem osiągnięo dzięki zasosowaniu specjalnej echniki bodypainingu, zwanej mimikrą. Do współpracy nad kalendarzem zosali zaproszeni aryści, kórzy na co dzień pracują przy produkcji eledysków największych polskich gwiazd. Auorem charakeryzacji był Marian Folga, zdobywca wielu polskich i świaowych wyróżnień w dziedzinie bodypainingu, m.in 5 miejsca na misrzoswach świaa w bodypainingu w Monachium oraz 1 miejsca na zawodach FacePaining Trophy w Warszawie. hp://youu.be/-alghov9vhm. Lisa 2000 polskich przedsiębiorsw i eksporerów o jeden z najważniejszych i najbardziej presiżowych rankingów ego ypu. Podczas jej worzenia brano pod uwagę dane finansowe doyczące 2013 roku. Były o m. in. przychody ze sprzedaży, kóre w przypadku Moo-Profil wzrosły o niemal 30 procen oraz udział eksporu sanowiącego w chorzowskiej spółce już ponad ¼ sprzedaży rocznej. Ekspor o ważny elemen naszej działalności. Działamy na rynkach: polskim, czeskim, słowackim, niemieckim, liewskim, łoewskim, ukraińskim, węgierskim oraz rumuńskim, współpracując z około ysiącem parnerów handlowych. Cieszy nas, że aki model przynosi rezulay, przekładające się akże na presiżowe, biznesowe rankingi mówi Pior Tochowicz, prezes zarządu Moo-Profil sp. z o.o. Świa Mooryzacji 7

8 FIRMY Świa Mooryzacji 11/2014 HELLA świeci i oświeca Zakończyła się pierwsza edycja rzyleniego programu edukacyjnego Świecimy przykładem opracowanego i prowadzonego przez firmę HELLA Polska, a skierowanego do nauczycieli i uczniów echnicznych szkół ponadgimnazjalnych o kierunku samochodowym. Ideą programu jes przekazywanie nauczycielom wiedzy i doświadczenia gromadzonego przez laa w bazie danych HELLA. Wiedza a, znacznie wykracza poza obowiązkowy program nauczania realizowany w polskich szkołach echnicznych i pozwala na zapoznanie uczniów z prakycznymi i rynkowo użyecznymi umiejęnościami, bardzo pomocnymi w pracy zawodowej. Osanim eapem pierwszej edycji projeku było szkolenie doskonalące echnikę jazdy w Szkole Jazdy Renaul. Wzięli w nim udział uczniowie zwycięzcy szkolnych konkursów wiedzy. Nauczyciele z ośmiu szkół z różnych wojewódzw, kórzy uczesniczyli w projekcie, odbyli dwa szkolenia w siedzibie HELLA Polska w Warszawie. Po zajęciach orzymali maeriały z bazy wiedzy HELLA pozwalające na przygoowanie lekcji emaycznych, indywidualnych programów nauczania oraz rozszerzania wiedzy uczniów na zajęciach dodakowych. Program obejmował akie dziedziny jak oświelenie samochodowe, podsawy diagnosyki, sysemy ermiczne. Poszczególne bloki emayczne doyczyły innej dziedziny i kończyły się konkursem dla uczniów. Zwycięzcy wraz z nauczycielem opiekunem uczesniczyli w nagrodę w imprezach zorganizowanych przez HELLA Polska. Zwiedzili m.in. unikaowy firmowy unel świelny w Lippsad, wzięli udział w szkoleniu z diagnosyki w Cenrum Szkoleniowym Hella-Gumann w Erwie oraz na zakończenie programu odbyli szkolenie z echniki jazdy w Szkole Jazdy Renaul na lonisku w Babicach. Program Świecimy przykładem zdobył uznanie dyrekorów i nauczycieli szkół w nim uczesniczących. Prowadząc zajęcia musimy realizować obowiązkowy program i nie zawsze możliwe jes wzbogacenie lekcji o dodakowe informacje. Przekazane nam przez HELLA Polska maeriały, np. animacje, bardzo pomagają uarakcyjnić lekcje i zaineresować uczniów omawianym emaem. Forma konkursu wiedzy dla uczniów o świeny pomysł, ym bardziej, że organizuje go znana firma mooryzacyjna, a nie sama szkoła mówi Małgorzaa Wolna, nauczyciel zawodu z Zespołu Szkół Budowlanych w Częsochowie. Konaky szkół z HELLA Polska zaowocowały akże organizacją kilkunasu bezpośrednich lekcji, kóre przeprowadzone zosały przez specjalisów z Cenrum Technicznego HELLA Polska. Podczas ych zajęć uczniowie klas przedmauralnych mogli poznać szczegóły pracy układów serowania pojazdów, najnowsze rendy w konsrukcji oświelenia samochodowego czy eż rozwiązywać problemy związane z obsługą sysemów klimayzacji. Wielką zaleą ych szkoleń były zajęcia prakyczne doyczące działania omawianych układów z możliwością wykorzysania specjalisycznych narzędzi. Saramy się uarakcyjniać lekcje na yle, na ile pozwala obowiązkowy program nauczania. Zajęcia prowadzone w naszej szkole przez przedsawiciela Cenrum Technicznego HELLA Polska dały uczniom pogląd, jak wyglądają nowoczesne, profesjonalne szkolenia dla mechaników samochodowych. W en sposób uczniowie mogą poznać warość, pozycję rynkową i dorobek firm mooryzacyjnych. To bardzo cenna wiedza dla młodych ludzi rozpoczynających pracę w zawodzie mechanika samochodowego. Zajęcia akie uświadamiają im porzebę nauki i korzyści jakie daje współpraca z silnym echnicznie i echnologicznie parnerem mówi Mirosław Krakowiak, nauczyciel z Zespołu Szkół Samochodowych w Lublinie. Od momenu rozpoczęcia projeku edukacyjnego HELLA Polska Świecimy przykładem odbyło się 7 sesji szkoleniowych dla nauczycieli, 11 sesji szkoleniowych dla uczniów w placówkach edukacyjnych oraz 8 szkoleń dla uczniów w Cenrum Technicznym HELLA Polska. Łącznie program objął 24 nauczycieli, a w konkursach wiedzy dla uczniów wzięło udział ponad 900 osób. 8 Świa Mooryzacji

9 Świa Mooryzacji 11/2014 FIRMY Ofera skonsolidowana Hella Gumann Group przejęła spółkę join venure Hella Nussbaum Soluions GmbH, umacniając w en sposób swoją pozycję na rynku wyposażenia warszaowego. To kolejny krok w konsolidacji ofery wyposażenia warszaowego. Wcześniej bowiem po inegracji z firmą Hella, spółka Hella Gumann Group przejęła odpowiedzialność za oferę narzędzi akich jak urządzenia do usawiania świaeł, ładowarki i esery akumulaorów, lampy warszaowe ze świelówkami i w echnologii LED. Obecnie asorymen narzędzi zosał Wciąż firma rodzinna rozszerzony o porfolio firmy Hella Nussbaum Soluions GmbH obejmujące urządzenia przeznaczone do obsługi układów klimayzacji i chłodzenia silnika. Tym samym w skład asorymenu narzędzi warszaowych Hella Gumann Group wchodzą eraz maszyny do obsługi klimayzacji z serii Husky przeznaczone do układów z czynnikiem R134a i R1234yf, narzędzia do płukania układów klimayzacji i napełniania układów chłodzenia, napraw przewodów elasycznych i mealowych, elekroniczne wykrywacze nieszczelności, a akże wszelkiego ypu uszczelki i maeriały eksploaacyjne. Hella Gumann Group przejęła wszyskie akcje Hella Nussbaum Soluion GmbH od Auomoive Tesing Technologies GmbH sanowiącej część Oo Nussbaum GmbH. Przejęcie pakieu 100% akcji Hella Nussbaum Soluion GmbH o, jak zapewniają przedsawiciele firmy, sraegiczna inwesycja sanowiąca solidną podsawę do innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie usług związanych z klimayzacją. - Konsolidacja w segmencie wyposażenia warszaowego w Hella Gumann Group pozwala zapewnić naszym parnerom handlowym i współpracującym z nimi warszaom lepsze wsparcie i pełniejszą wiedzę doyczącą naszych produków. Jeseśmy doskonale przygoowani echnicznie i informacyjnie do rozwiązywania problemów naszych klienów, kóre mogą oni napokać w związku z posępującymi zmianami w sysemach ermicznych - mówi Bjoern Rieschel, dyrekor zarządzający Hella Gumann Group. Pomimo wejścia na giełdę we Frankfurcie, HELLA pozosanie firmą rodzinną, gdyż udziałowcy wywodzący się z grona rodziny będą odgrywali w spółce rolę długoerminowych inwesorów większościowych. Zarząd HELLA KGaA Hueck & Co, należącej do grupy największych dosawców oświelenia i komponenów elekronicznych dla branży mooryzacyjnej, poinformował, że środki pozyskane dzięki wejściu firmy na giełdę wynoszące 278 mln euro zosaną wykorzysane na konynuację realizowanej obecnie sraegii wzrosu. Udziałowcy z grona rodziny będą nadal odgrywali rolę długoerminowego inwesora większościowego. - HELLA osiąga doskonałe wyniki w branży mooryzacyjnej na całym świecie. Naszym kluczowym prioryeem jes urzymanie sausu firmy jako niezależnej firmy rodzinnej powiedział dr Jürgen Behrend, kóry firmą kieruje. I dodał: - Wejście na giełdę swarza dla spółki nowe możliwości konynuacji naszej długoerminowej sraegii wzrosu. W oczekiwaniu na porozumienie z bankami Świadcząca usługi na rynku kapiałowym oruńska spółka CDE porozumiała się z akcjonariuszami firmy FOTA znajdującej się w upadłości układowej w sprawie pozyskania dla niej inwesora finansowego. Jednak jego zaangażowanie będzie uzależnione od porozumienia z bankami wierzycielami. - Doszliśmy do porozumienia z większościowymi akcjonariuszami FOTA SA, kórzy są skłoni oddać konrolę nad spółką, ponieważ zależy im na przerwaniu firmy i marki, a akże zapewnieniu miejsc pracy lokalnym społecznościom. Wejście inwesora pozwoli na resrukuryzację spółki i jej powró do pełnej działalności operacyjnej - mówi Paweł Jankowski, wiceprezes CDE SA. Poencjalnym nabywcą pakieu konrolnego jes szwajcarski fundusz prowadzący inwesycje na erenie całej Europy. - FOTA jes arakcyjnym podmioem dla inwesora. Jeseśmy na końcowym eapie rozmów. Niemniej o od wierzycieli pozaukładowych (banków) zależy, czy fundusz zdecyduje się na ransakcję. Obie srony wciąż nie osiągnęły porozumienia. Procedowana umowa przewiduje obydwa możliwe scenariusze i zabezpiecza inwesorowi możliwość wyjścia z ransakcji w przypadku, gdy kwesie zadłużenia bankowego nie zosaną doprecyzowane - zasrzega Paweł Jankowski. Przypomnijmy, że od roku 2013 spółka FOTA jes w rakcie upadłości układowej. To bardzo dobra informacja, że znalazł się inwesor goowy wziąć odpowiedzialność za resrukuryzację firmy i wyprowadzenie jej na prosą. Decyzje poprzedniego zarządu, kóry przejął zarządzanie spółką po odejściu założyciela firmy na emeryurę, doprowadziły ją na skraj bankrucwa. Sprawa ma swój finał w sądzie upadłościowym. Moim nadrzędnym celem jes uraowanie firmy i przywrócenie jej wiarygodności - komenuje Jakub Foa, prezes spółki. Świa Mooryzacji 9

10 FIRMY Świa Mooryzacji 11/2014 Turbosprężarki w ofercie Delphi Ofera Delphi Produc & Service Soluions wzbogaciła się o urbosprężarki. Są o elemeny fabrycznie regenerowane, kórych paramery i właściwości użykowe są akie same jak części nowych. Rynek urbosprężarek rozwija się w błyskawicznym empie. Większość nowych silników Diesla wyposażonych jes w urbosprężarki, a w związku z coraz bardziej resrykcyjnymi przepisami doyczącymi poziomu emisji spalin oraz zużycia paliwa znacząco rośnie również liczba au z silnikami benzynowymi, w kórych zasosowano urbodoładowanie. Obserwowany na rynku rend zwany downsizingiem, polegający na zmniejszaniu pojemności skokowej silnika bez ograniczania jego mocy, dodakowo zwiększa zaporzebowanie na e części. Naprzeciw oczekiwaniom i porzebom rynkowym wyszła akże firma Delphi, wprowadzając do swej ofery gamę kilkudziesięciu ypów regenerowanych urbosprężarek (wśród nich są również urbosprężarki o zmiennej geomerii, serowane elekronicznie i pneumaycznie), zapewniającą ponad 80% pokrycie parku samochodowego w Europie, co przekłada się na 38 milionów pojazdów użykowanych na Sarym Konynencie. Ofera a, jak zapewniają przedsawiciele Delhi, sysemaycznie będzie rozbudowywana Trafiające do niej sprężarki są regenerowane przy wykorzysaniu echnologii OE i spełniają wszyskie normy sawiane wyposażeniu monowanemu fabrycznie. Pozwala o firmie Delphi udzielać na nie 12-miesięcznej gwarancji od day monażu, bez limiu przebiegu. Waro wspomnieć, że ofera Delphi jes kompleksowa, gdyż obejmuje również szkolenia oraz wsparcie echniczne. Poza ym, aby zapewnić prawidłowy monaż urbosprężarki, w każdym opakowaniu znajduje się zesaw monażowy, zawierający komple uszczelek, pojemnik z olejem oraz insrukcję monażu. Obecnie kaalog urbosprężarek obejmuje 59 pozycji oraz dodakowo 2 specyficzne zesawy monażowe przeznaczone do silników PSA DV6. Dodajmy jeszcze, że zbiórka zw. rdzeni odbywa się za pośrednicwem sieci dysrybucyjnej klienów Delhi, zaś kryeria przyjmowania sarych urządzeń zosały czyelnie określone. Wymień sary eser, akualizuj oprogramowanie Trwa podwójna promocja Delphi związana z eserami diagnosycznymi ej firmy. W ramach jednej akcji można sare urządzenie zamienić na nowe, korzysając z drugiej, klien poza najnowszym oprogramowaniem zyskuje dodakowe korzyści. Duże zaineresowanie ze srony klienów sprawiło, że firma Delphi posanowiła przedłużyć do końca roku swą akcję promocyjną polegającą na wymianie sarych eserów OBD na najnowsze urządzenie Delphi DS150 NEW VCI z programem CAR MAX. Akcją, co waro podkreślić, objęe są nie ylko esery Delphi poprzedniej generacji, ale eż esery OBD innych producenów a nawe podrabiane (nielegalne) urządzenia Delphi. Różnica polega jedynie na ym, że w przypadku sarych eserów Delphi nie rzeba ich zwrou wcześniej zawierdzać. Jednocześnie do końca roku dosarczany klienowi nowy eser będzie miał najnowsze oprogramowanie diagnosyczne do samochodów osobowych i dosawczych R Klienci, kórzy zechcą dokonywać w przyszłości akualizacji mogą wykupić roczny abonamen. Zesaw DS150E NEW VCI oferowany przez Delphi zawiera: inerfejs komunikacji z pojazdem (VCI) wykorzysywany do diagnosyki, wraz z możliwością przeprowadzania pełnej diagnosyki OBD, rejesracji danych i sysemem moniorowania napięcia w akumulaorze; Mini Blueooh - w celu zapewnienia bezprzewodowej komunikacji. Od maja bieżącego roku w jego skład wchodzi również klucz zabezpieczający USB, bez kórego nie można uruchomić oprogramowania począwszy od wersji R Jak łumaczy firma, zosał on wprowadzony w celu ochrony ineresów zarówno Delphi jak i użykowników eserów z legalnym oprogramowaniem (przed nieuczciwą konkurencją ze srony posiadaczy nielegalnego oprogramowania). W ym miejscu wypada wspomnieć, że Delphi nasiliło działania mające na celu wyciągnięcie konsekwencji prawnych wobec nieuczciwych sprzedawców oraz użykowników podrabianych urządzeń. Korzysanie z nielegalnego oprogramowania jes karalne, niezależnie od ego czy sosuje się je w złej czy dobrej wierze. Zarazem jednak każdy, ko zosał wprowadzony w błąd przez nieuczciwych sprzedawców, może zakupić eser Delphi DS150E NEW VCI wraz z najnowszym oprogramowanie w promocyjnej cenie pod warunkiem przekazania podrabianego urządzenia. Druga promocja Delphi doyczy akualizacji oprogramowania eserów DS100/150/350. Czyniąc o klien w ramach ceny orzymuje: dosęp do najnowszej wersji programu oraz wszyskich jego pominięych wersji; możliwość pobierania akualizacji przez najbliższy rok; przedłużenie gwarancji na eser o kolejne 12 miesięcy (doyczy ylko ych użykowników, kórzy zakupią program nie później niż 3 miesiące od day wygaśnięcia poprzedniej akualizacji oraz nie mieli przerwy w opłacaniu licencji w poprzednich laach). Promocja obejmuje ponado: Ho Line, czyli dosęp do elefonicznej i elekronicznej pomocy doyczącej wszelkich problemów związanych z naprawą samochodów osobowych i ciężarowych. Wsparciem służy kilkunasu wysokiej klasy specjalisów pomagających rozwiązać wiele skomplikowanych problemów. Dosęp do Ho Line ważny jes do końca rwania rocznej licencji Car Max lub Truck; karne o warości 350 zł neo na jedno wybrane szkolenie. Do wyboru są nasępujące szkolenia: Diagnosyka kompuerowa pojazdów samochodowych - inerpreacja kodów błędów i analiza paramer ów rzeczywisych. Klimayzacja samochodowa zasada działania, obsługa i diagnosyka. Karne poz osaje ważny przez cały 2015 rok. Zajęcia odbywać się będą w Cenrum Szkoleniowym Delphi w Błoniu k. Warszawy. Terminy szkoleń zosaną podane do końca sycznia 2015 roku. Szczegóły doyczące dosępnych akualizacji, a akże ograniczeń związanych ze sprzęem, znajdują się na sronie hp://europe.delphidso.com. Znajdziemy am m.in. informację, że wersja R oprogramowania nie jes dosępna na: PDA (DS100) - klien w zamian orzyma dosęp do wersji na PC; DS500/550 posiadacze ych urządzeń mogą skorzysać z ofery wymiany esera na DS150E NEW VCI. 10 Świa Mooryzacji

11 Świa Mooryzacji 11/2014 FIRMY Obroowe rysunki NNowe rozwiązanie wprowadzone w elekronicznych kaalogach marek Monroe i Walker znacznie uławia idenyfikację kluczowych cech części. Szybciej można więc odnaleźć poszukiwany produk, zminimalizowane zosaje eż ryzyko pomyłki. SSysemaycznie powiększa się ofera amoryzaorów Monroe i innych bezpośrednio związanych z nimi elemenów sygnowanych ą marką. Dość powiedzieć, że nowe produky ujęe w kaalogu Monroe na rok 2015 mogą być zasosowane w blisko 10 mln samochodów. Dosępny w pięciu wersjach i 17 językach kaalog Monroe na rok 2015 obejmuje całą gamę amoryzaorów ej marki przeznaczonych do samochodów osobowych i dosawczych. Oznacza o, że ujęe zosały w nim amoryzaory linii Original, Reflex, Advenure oraz Van-Magnum. Oprócz ego obejmuje on zesawy górnych mocowań (MK) oraz zesawy ochronne (PK). Wśród Elekroniczne kaalogi należących do koncernu Tenneco marek Monroe ( oraz Walker ( eu) zosały osanio wzbogacone o wygodne, obroowe (o 360 sopni) rysunki produków - amoryzaorów Monroe oraz produków konroli emisji spalin Walker. Ta nowa funkcja, obejmująca rosnącą liczbę wyrobów, pozwala osobom korzysającym z kaalogów na sprawną i precyzyjną idenyfikację poszukiwanych Nowy kaalog Monroe wszyskich ych produków znalazło się 237 nowych referencji amoryzaorów (w ym 116 przeznaczonych dla pojazdów japońskich i koreańskich), 78 nowych zesawów górnych mocowań (MK) oraz 83 nowe zesawy ochronne (PK). - Ten nowy kaalog oraz nasze nieusanne inwesycje służące wprowadzaniu nowych produków na rynek są symbolem zaangażowania firmy Tenneco, do kórej należy marka Monroe, w proces wspierania klienów na każdym szczeblu rynku części zamiennych powiedział Eric Van Schuerbeeck z Tenneco Europe Afermarke. - Dodajmy, że dysrybuorzy części oraz pracownicy warszaów oczekują od Monroe nie ylko przez nie części. Nowe obroowe rysunki pozwalają bowiem zarówno obejrzeć dany produk z każdej srony, jak i dokonać zbliżenia na jego deale. Tym samym można ławo i skuecznie zidenyfikować kluczowe elemeny konsrukcyjne, jak na przykład umiejscowienie porów czujników lenowych na kaalizaorach. Jes o szczególnie isone i przydane w syuacji, gdy rzeba porównać rysunek kaalogowy z oryginalną częścią, kórą wymonowano właśnie z pojazdu. - Możliwość obracania i powiększania rysunków części pomaga zaoszczędzić czas pracowników warszaów, jednocześnie do minimum ograniczone zosaje ryzyko zamówienia niewłaściwego produku - mówi Olivier Schyns, sarszy menedżer ds. markeingu w Tenneco Europe Afermarke. - To kolejna poważna inwesycja przedsięwzięa w celu zagwaranowania klienom Monroe oraz Walker bezpośredniego dosępu do najisoniejszych i najdokładniejszych informacji o produkach. Dzięki emu, nasi klienci mogą pracować wydajniej i skueczniej - dodaje Schyns. Dodajmy jeszcze, że obroowe rysunki są dosępne za pośrednicwem nowej zakładki 360 pojawiającej się na ekranie przedsawiającym numery seryjne części dla każdorazowego wyszukiwania poszczególnych komponenów. produków o jakości części oryginalnych, ale akże akich, kóre mają zasosowanie w jak największej liczbie pojazdów oraz są ławo dosępne. Oprócz nowego, papierowego kaalogu, cały czas dosępny jes na bieżąco akualizowany kaalog elekroniczny. Znajduje się on na sronie Znaleźć w nim można całą gamę wyrobów Monroe, a więc akże sprężyny śrubowe, sfery hydrauliczne, sprężyny gazowe, amoryzaorów do pojazdów użykowych id. Świa Mooryzacji 11

12 FIRMY Świa Mooryzacji 11/2014 Mobil 1 czerdziesolakiem Czerdzieści la emu na sklepowe półki rafił syneyczny olej silnikowy Mobil 1. Od 1974 roku sandardy w zakresie ochrony silnika i jakości olejów znacznie się zmieniły, w czym duża zasługa wórców Mobil 1 współpracujących z producenami pojazdów i zespołami wyścigowymi. silnikowy. Na rynku dosępne są różne rodzaje oleju Mobil 1, kóre zapewniają skueczną ochronę silnika, doskonałe właściwości w szerokim zakresie emperaur oraz ochronę przed worzeniem się osadów. Parnerswo z najlepszymi Dzisiaj Mobil 1 jes fabrycznie nalewany do silników ponad 60 modeli pojazdów akich marek jak Porsche, Mercedes-AMG, Ason Marin, Benley, McLaren i wielu innych. Przy okazji 40-lecia rzeba eż wspomnieć o olejach Mobil 1 wykorzysywanych na orach wyścigowych. Korzysa z nich wiele znanych zespołów rywalizujących w najbardziej wymagających klasach wyścigowych. Hisoria Mobil 1 w świecie sporów moorowych rozpoczęła się oficjalnie w 1978 roku od współpracy z zespołem Williams, czołowym eamem Formuły 1. Mobil 1 i Williams zdobyli podczas pierwszego wspólnego sezonu pięć yułów. Od amego czasu obecność Mobil 1 na orach wyścigowych zdecydowanie się umocniła. Mobil 1 konynuuje współpracę ze znanymi i uyułowanymi zespołami wyścigowymi, w ym Sewar-Haas Racing (seria NASCAR Sprin Cup) oraz Corvee Racing (seria TUDOR Unied SporsCar Championship). Mobil 1 pomaga akże zespołom sarującym w najszybszej serii wyścigów jednomarkowych Porsche Mobil 1 Supercup oraz jes oficjalnym olejem Amerykańskiego Klubu Samochodów Sporowych SCCA. Ponad połowa zespołów NASCAR polega na echnologii Mobil 1, kóry po raz dwunasy z rzędu zosał Oficjalnym Olejem Silnikowym serii NASCAR. Rok 2014 o akże 20-lecie współpracy ExxonMobil z zespołem Formuły 1 McLaren Mercedes. Bryyjski zespół używa wysokowydajnych środków smarnych Mobil 1 już od dwóch dekad. Dodakowo wspiera go szab specjalisów ds. echnicznych Mobil 1, pracujących na orze podczas każdego wyścigu. Parnerswo echnologiczne Mobil 1 i McLarena o ponad 340 wspólnych wyścigów, 231 miejsc na podium, 78 zwycięsw oraz 4 yuły misrza świaa. Hisoria Mobil 1 ak naprawdę zaczyna się znacznie wcześniej, bo w drugiej połowie la sześćdziesiąych. Wówczas o rząd Sanów Zjednoczonych poprosił ExxonMobil o wyprodukowanie smaru do podwozi samoloów, kóry nie zamarzałby w emperaurze 40 C. Tak powsał syneyczny smar Mobilgrease 28, kóry do dzisiaj jes sosowany w branży loniczej. Zachęceni ym sukcesem specjaliści ExxonMobil powołali w 1971 roku zespół odpowiedzialny za rozwój echnologii smarnych. Efekem jego pracy był pierwszy w pełni syneyczny olej silnikowy Mobil 1 mówi Rebecca Pearson z ExxonMobil. Nie ylko ochrona W 1974 roku, pierwszy syneyczny olej silnikowy Mobil 1 miał ograniczać zużycie paliwa. Jego późniejsze wersje odpowiadały kolejnym oczekiwaniom rynku. Na przykład, wprowadzenie oleju Mobil 1 o obniżonej zawarości fosforu pozwoliło wydłużyć żywoność kaalizaora. Z czasem do gamy olejów Mobil 1 dołączyły nowe produky, a ich wysoka jakość pozwoliła zbudować repuację marki. Po 40 laach Mobil 1 o nadal wiodący na świecie syneyczny olej Tes miliona mil W 1990 roku Mobil 1 zosał poddany niezwykłej próbie esowi miliona mil. Silnik nowego BMW 325i zosał zalany olejem Mobil 1, a nasępnie samochód jeździł nieprzerwanie przez czery laa, zarzymując się wyłącznie w celu przeprowadzenia okresowych czynności serwisowych. Po przejechaniu miliona mil ( kilomerów), silnik BMW zosał rozebrany i oddany w ręce fachowców. Rezulay były zaskakujące. Nie znaleziono jakichkolwiek isonych oznak zużycia. Silnik nie ylko pozosał w doskonałym sanie echnicznym, ale większość części nadal urzymywała się w zakresie olerancji BMW przewidzianym dla nowych części. Wprowadzenie syneycznego oleju Mobil 1 było rewolucją echnologiczną podkreśla Bill Maxwell, były sraszy specjalisa ds. inżynierii w ExxonMobil Research and Engineering Company, uważany za jednego z ojców Mobil 1. W ogromnym sopniu poprawiło o wydajność silników samochodowych, a zarazem zwiększyło oczekiwania kierowców na całym świecie wobec olejów silnikowych. ExxonMobil rozwija echnologię środków smarnych w mooryzacji od ponad 100 la. Celem jes skueczna ochrona silnika i doskonałe osiągi pojazdów począwszy od modeli sporowych po aua milionów zwykłych kierowców. Firma nadal inwesuje w jedno z ze swoich najwspanialszych osiągnięć minionego sulecia markę Mobil Świa Mooryzacji

13 Świa Mooryzacji 11/2014 Ciemne srony DPF Filry DPF (Diesel Pariculae Filer) wprowadzono do samochodów napędzanych silnikami wysokoprężnymi, aby radykalnie ograniczyć ilość emiowanej przez nie sadzy, kórą w pewnym momencie uznano za niezwykle szkodliwą, głównie dlaego, że jak gąbka wchłania wszelkie oksyny. I nie chodziło ylko o cząski sadzy widoczne pod posacią czarnego dymu ciągnącego za wieloma dieslami, ale również jej drobiny zaware w spalinach wcale na czarno nie zabarwionych. Działanie filra sprowadza się do ego, że cząski sadzy zarzymują się na jego półprzepuszczalnych ściankach wykonanych zazwyczaj z maeriałów ceramicznych. Skueczność prawidłowo funkcjonującego DPF o co najmniej 85 procen, a zaem do amosfery przedosaje się nie więcej niż 15 procen pierwonego zanieczyszczenia. Jak łumaczy Rafał Pyszny, ze sklepu webauoservice.pl, specjalizującego się w sprzedaży łumików i układów wydechowych, problem z filrami bierze się sąd, że wymagają one okresowej regeneracji. Polega ona na wypalaniu sadzy zgromadzonej w filrze, przy czym dość częso sosuje się wedy specjalne dodaki skukujące wzrosem emperaury spalin. - Niesey, po pewnym czasie i ak filr rzeba wymienić, gdyż ulega on sopniowemu zakaniu popiołem nie poddającym się wypalaniu. Tymczasem jes o elemen dość koszowny. W niekórych przypadkach rzeba się liczyć z wydakiem na poziomie nawe 5-10 ys. zł. Nic zaem dziwnego, że część kierowców decyduje się na usunięcie DPF, co, nawiasem mówiąc, eż koszuje, choć już znacznie mniej, bo mniej więcej 1 ys. zł mówi Rafał Pyszny. Konsekwencją monażu w auach DPF jes również konieczność sosowania odpowiedniego (czyaj: droższego) oleju silnikowego oraz częsszej jego wymiany. Pierwszy wymóg związany jes z ym, że należy używać oleju, kóry spalając się nie pozosawia po sobie popiołu (zaykającego DPF), a więc oleju niskopopiołowego. Konieczność częsszej wymiany wynika z kolei sąd, że podczas procesu wypalania do cylindrów podawana jes znacznie zwiększona dawka paliwa i część jego siłą rzeczy rafia do oleju powodując jego rozrzedzanie. Według Rafała Pysznego, z ego właśnie powodu użykownicy au z filrem cząsek sałych muszą brać pod uwagę konieczność wymiany oleju nawe 3-4 razy częściej, niż posiadacze samochodów nie wyposażonych w DPF. Ze względu na okresowo zwiększaną dawkę paliwa liczyć się eż należy ze zwiększonym zużyciem paliwa. Szczególnie, jeśli proces wypalania jes częso inicjowany (jazda miejska). - Właściciele au z DPF muszą ponado mieć na uwadze, że zakłócenia w procesie odprowadzania spalin powodowane zaykaniem się filra będą skukować spadkiem mocy silnika dodaje Rafał Pyszny. Z ego wszyskiego płynie wniosek, że osoby zamierzające kupić nowy samochód powinny wcześniej dobrze przemyśleć, jak w ich przypadku wyglądać może rachunek poencjalnych zysków i sra oraz czy ewenualne koszy użykowania pojazdu z DPF nie będą zby wysokie. Świa Mooryzacji 13

14 WARSZTAT Świa Mooryzacji 11/2014 Uszkodzenia 2 elemenów silnika (8) W zasadzie każda poważna awaria silnika pozosawia po sobie charakerysyczne ślady, kóre są później isoną wskazówką przy usalaniu przyczyny niedomagań. ZZe względu na swe silne powiązania nie ylko z producenami au, ale również z rynkiem wórnym, firma MAHLE na bieżąco monioruje, kóre części (nie ylko jej produkcji, ale również od innych wywórców) swarzają problemy i jakim awariom najczęściej ulegają. Na ej podsawie usalane jes nasępnie co mogło być przyczyną uszkodzeń oraz formułowane są zalecenia jak im przeciwdziałać. Najbardziej ypowe przypadki przedsawiane są później w ogólnie dosępnych publikacjach kierowanych przede wszyskim do osób zajmujących się naprawami silników. Opracowania e mają uławić szybkie posawienie właściwej diagnozy oraz zwrócić uwagę na najczęściej popełniane błędy, zarówno podczas naprawy, jak i w rakcie eksploaacji pojazdu.. Przekonać się o ym można zapoznając się z kolejnymi odcinkami naszego cyklu, kóry powsaje na podsawie publikacji MAHLE. Do ej pory opisane zosały w nim ślady jakie pozosawiają awarie spowodowane zanieczyszczeniami sałymi przedosającymi się do wnęrza silnika, zby dużą ilości paliwa podawanego do komór spalania, przedosaniem się do cylindrów znacznej ilości cieczy (wody zassanej przez silnik, paliwa, płynu chłodzącego). Pokazane zosały akże ślady jakie można napokać na łokach i ich pierścieniach oraz ulejach cylindrowych i zaworach. Tym razem, w przedosanim już odcinku naszego cyklu, zajmiemy się panewkami. Rysy i ciała obce na powierzchni panewek Na roboczej powierzchni panewek (łożysk ślizgowych) widać rysy obwodowe i/lub kwią w niej ciała obce (fo. 1). 1 Rysy na wewnęrznej powierzchni panewek. Przyczyny Powodem ego ypu uszkodzeń są zanieczyszczenia znajdujące się w oleju silnikowym. Mogły się one przedosać do oleju na kilka sposobów: rafiły do wnęrza silnika podczas naprawy jednoski napędowej lub innych wykonywanych przy niej prac; dosały się do wnęrza silnika poprzez układ doloowy albo sysem odpowierzanie skrzyni korbowej; jakieś elemeny silnika uległy uszkodzeniu i na skuek ego powsał ścier mealowy lub drobiny mealu; zasosowane zosały filry i/lub olej o niskiej jakości, względnie przekroczono erminy ich wymiany. Zapobieganie Podczas napraw albo monażu silnika należy zachować maksymalną czysość. Należy sosować wyłącznie filry o odpowiedniej jakości. Separaor mgły olejowej musi być czyszczony i/lub wymieniany. Przeglądy pojazdu obejmujące wymiany filrów i oleju muszą być przeprowadzane w erminach zalecanych przez producena samochodu. Miejscowe zużycie powierzchni panewek Na powierzchni panewek widoczne są ślady miejscowego zużycia (fo. 2). Na drugiej (zewnęrznej) ich sronie w ych samych miejscach mogą znajdować się (lecz nie muszą) wgniecenia (fo. 3). Przyczyny Powody uszkodzenia ego rodzaju mogą być nasępujące: pomiędzy panewkę i jej gniazdo dosało się ciało obce; źle wykonana zosała obróbka czopa wału albo owory olejowe na wale mają źle sfazowane krawędzie. 3 Ślad zaarcia na środku panewki. Odcisk ciała obcego po zewnęrznej sronie panewki. Zapobieganie Podczas monażu panewek należy przesrzegać bezwzględnej czysości. Panewki przed monażem należy przerzeć irchą. Po szlifowaniu czopów wału korbowego należy zawsze sarannie sfazować krawędzie oworów olejowych. Zużycie powierzchni panewek Na powierzchni panewek w okolicach ich zamków widoczne są ślady zużycia (fo. 4a+ b). Przyczyny Tego rodzaju zużycie spowodowane zwykle bywa nasępującymi błędami monażowymi: pokrywa panewki zosała przesawiona. Może się o zdarzyć, jeśli przy jej dokręcaniu zasosowano klucz (nasadkę) o zby dużej średnicy zewnęrznej (fo. 5). Albo, gdy użye zosały nieodpowiednie szpilki, względnie pokrywa zosała dokręcona niewłaściwym momenem (akże zby dużym); pokrywę zamieniono z inną (z innej podpory, innego korbowodu), albo ją odwrócono; 14 Świa Mooryzacji

15 Świa Mooryzacji 11/2014 WARSZTAT gniazdo panewki zosało źle obrobione; zamonowany zosał używany korbowód z owalnym oworem (nie sprawdzono go, nie wykonano właściwej obróbki). 4a Wybłyszczenia, zarysowania, korozja na zewnęrznej sronie panewek Na zewnęrznej sronie panewek znajdują się wyare (wypolerowane) miejsca i/lub obwodowe ślady (rysy) oraz/albo wżery korozyjne (fo. 6) b Zużycie na wewnęrznej powierzchni panewki w pobliżu jej końców. Zapobieganie Śruby/nakręki mocujące pokrywy panewek należy dokręcać odpowiednim narzędziem; Momen dokręcania pokryw panewki ma być aki, jak przewidział producen pojazdu; Należy pilnować, by zdemonowana pokrywa rafiła na swe poprzednie miejsce i zosała właściwie dopasowana; Oś i kszał gniazda panewki powinny zosać sprawdzone i jeśli zajdzie aka porzeba skorygowane. 5 Wypolerowana zewnęrzna powierzchnia panewek. Przyczyny Tego ypy objawy świadczą, że panewki nie kwią nieruchomo w swym gnieździe, lecz się w nim obracają. Powody ego mogą być nasępujące: w miejscu konaku pokrywy łożyska ślizgowego z korbowodem/kadłubem silnika znalazły się zanieczyszczenia, przez co panewki mają zby duży luz; śruby pokrywy nie są dosaecznie dokręcone. Zapobieganie Podczas monażu łożysk ślizgowych należy zachować maksymalną czysość. Zewnęrzna powierzchnia panewek, ich gniazdo oraz miejsce syku pokryw z korbowodem/kadłubem silnika muszą być przed monażem dokładnie wyczyszczone. Śruby pokrywy muszą zosać sprawdzone zgodnie ze wskazówkami producena silnika, a w razie porzeby wymienione. Śruby pokrywy panewek muszą zosać dokręcone ak, jak nakazuje o producen silnika (eapy dokręcania, jego momen lub ką). Zużycie lub uszkodzenie boku panewek Na bocznych krawędziach panewek widoczne są ślady wyraźnego zużycia (fo. 7, 8). 7 Przyczyny Powodem ego rodzaju uszkodzeń są błędy przy obróbce wału korbowego, konkrenie zaś zby duże promienia przejścia na końcach czopa. To właśnie w ych miejscach nasępuje wycieranie się bocznych krawędzi panewek. Zapobieganie Należy przesrzegać zaleceń producena silnika doyczących obróbki wału korbowego, w ym określających promień przejścia czopów. Przy monażu należy zwrócić uwagę, czy obracający się wał nie będzie arł o boczne krawędzie panewek. Znaczne zużycie panewek głównych Na poszczególnych panewkach widać znaczne obszary, w kórych nasąpiło ich nadmierne zużycie (fo. 9). 9 Zby duży promień przejścia na końcach czopa. Przesawiona pokrywa panewek na skuek użycia klucza (nasadki) o zby dużej średnicy zewnęrznej. Zużye krawędzie panewek. Nierównomierne zużycie panewek. Przyczyny Powodem akiego sanu rzeczy jes albo nieosiowe rozmieszczenie podpór wału korbowego, albo wygięcie samego wału. I w jednym i w drugim przypadku w wale pojawiają się naprężenia, kóre powodują nierównomierny nacisk czopów na panewki. To zaś skukuje przyspieszonym zużyciem pewnych fragmenów powierzchni roboczej panewek. Owe odchylenia geomeryczne powodujące pojawienie się w wale niepożądanych naprężeń mogą mieć nasępujące przyczyny: v

16 WARSZTAT Świa Mooryzacji 11/2014 v w przypadku nieosiowego rozmieszczenie gniazd panewek głównych w kadłubie silnika: przy przegrzaniu silnika, spowodowanym np. zby małą ilością płynu w układzie chłodzenia, mogło dojść do rwałych odkszałceń kadłuba jednoski napędowej, kóre o odkszałcenia spowodowały, że osie poszczególnych podpór wału przesały się ze sobą pokrywać. skrzywienie akie mogło akże powsać na skuek zasosowania złego momenu przy dokręcaniu pokryw panewek głównych. W przypadku wygięcia wału korbowego: doszło do błędu przy wykonywaniu szlifu wału; nasąpiło mechaniczne przeciążenie wału, np. przy zaarciu się łoka. doszło do uderzenia wału i jego odkszałcenia podczas ransporu. Zapobieganie Należy zadbać o właściwe chłodzenia całego silnika (ilość płynu, ermosa, wenylaor ip.) oraz jego układu korbowo-łokowego (ilość oleju, dysze kierujące srumień oleju na denko łoka ip.). Wszyskie śruby pokryw panewek powinny zosać dokręcone ak, jak nakazuje o producen pojazdu. Przed zamonowaniem wału korbowego należy sprawdzić osiowość gniazd panewek głównych oraz geomerię wału i w razie porzeby dokonać odpowiedniej obróbki ych elemenów lub ich wymiany. Nierównomierny ślad przylegania na panewkach Na jednej lub na wielu panewkach widać nierównomierne ślady współpracy panewek z czopem Nierównomierne zużycie panewki, częściowo wyara jej warswa ślizgowa. wału. Ślady e znajdują się albo ylko na brzegu albo ylko na środku panewki (fo. 10, 11). Przyczyny Objawy akie świadczą o niewłaściwej geomerii korbowodu oraz/albo czopu korbowodowego, przez co dochodzi do nierównomiernego nacisku czopa na panewki. Konsekwencją ego jes nierównomierne zużywanie się panewek, przy czym przyspieszone zużycie może nasępować zarówno po ich bokach, jak i na środku. Pierwonymi powodami akiego sanu rzeczy są zazwyczaj: wygięcie się korbowodu (fo. 12), np. spowodowane uderzeniem poruszającego się łoka w znaczną ilość płynu chłodzącego, kóry przedosał się nad łok na skuek awarii uszczelki pod głowicą; 12 nie sprawdzenie przed monażem korbowodu czy jes on prosy; źle przeprowadzony szlif czopu korbowodowego, na skuek czego jes on baryłkowy, sożkowy czy wklęsły (fo. 13). 13 Wygięy korbowód powodujący nierównomierny nacisk na panewki. Zapobieganie Przed zamonowaniem korbowodu obowiązkowo należy sprawdzić czy nie jes wygięy. Sarannie przeprowadzać szlif wału. Zaarcie panewek Proces zacierania się panewek może przebiegać z różną inensywnością, niemniej daje się wyróżnić rzy jego sopnie: w pierwszej fazie na panewce pojawiają się bardzo błyszczące miejsca (fo. 14). 14 dalsza praca przy ubogim smarowaniu panewek sprawia, że sają się one najpierw niebieskawe, a nasępnie zaczerniają się (fo. 15). 15 W przypadkach eksremalnych dochodzi do sopienia warswy ślizgowej (fo. 16) panewki, a nawe do zespawania panewki z czopem wału. 16 Błyszczące miejsca na powierzchniach ślizgowych panewek. Mocno zużya i zdeformowana panewka. Nierównomierne zużycie panewki. Deformacje czopów wału korbowego spowodowane źle przeprowadzonym jego szlifem. Panewki zespawane z czopami wału. 16 Świa Mooryzacji

17 Świa Mooryzacji 11/2014 WARSZTAT Przyczyny Pokazane u uszkodzenia spowodowane są niedosaecznym smarowaniem panewek. W zależności czy uszkodzenia e wysępują ylko w jednym łożysku ślizgowym czy we wszyskich, brak należyego smarowania ma zwykle odmienne powody. I ak gdy: uszkodzone jes jedno łożysko ślizgowe: panewki, kórych owór olejowy nie jes umieszczony dokładnie w ich środku mogły zosać odwronie zamonowane, zamykając w en sposób dopływ oleju (fo. 17) do wnęrza panewki z kanału olejowego; 17 18a 19a 18b Ubyki maeriału wywołane zby dużym obciążeniem panewki albo niską nośnością oleju. 19b Wewnerzna powierzchnia panewki wyrawiona przez agresywne subsancje chemiczne zaware w oleju i jej powiększenie. Odciśnięy wylo kanału olejowego na źle zamonowanej panewce. być może doszło do zapchania oworu lub kanału olejowego, kórym olej dopływa do wnęrza panewki. Sać się ak mogło z rozmaiych powodów, prakyka wskazuje, że dość częso zdarza się ak, gdy sosowane jes biopaliwo, gdyż w oleju lubi powsawać wedy galareowaa subsancja zapychająca owory/kanały olejowe. uszkodzone są wszyskie łożyska ślizgowe: jes o ewidenny znak, że musiały wysąpić generalne braki oleju. Przyczyn akiego sanu rzeczy jes wiele, może o być np.: uszkodzona albo nieszczelna pompa olejowa, czy eż źle działający zawór regulacji ciśnienia oleju, znaczny wyciek w sysemie insalacji olejowej, zby niski poziom oleju. Zapobieganie Panewki należy monować bardzo saranie, zwracając uwagę czy ich owory (jeśli wysępują) znajdują się nad wyloem kanałów olejowych. Filr olejowy musi być regularnie wymieniany zgodnie z zaleceniami producena silnika. W przypadku sosowania biopaliw częsoliwość wymiany filra powinna zosać zwiększona. Należy regularnie konrolować poziom oleju i bezzwłocznie uzupełniać jego ewenualne braki. Ubyki maeriału z powierzchni ślizgowej panewek Na wewnęrznej (roboczej) powierzchni panewek widoczne są ubyki maeriału (fo. 18a+ b). Przyczyny Ubyki akie powsają na skuek zmęczenia maeriału łożysk ślizgowych i nadmiernego jego obciążenia, co z kolei może być spowodowane przez: nadmierne, powarzające się obciążenie panewek wywołane wygięciem się korbowodu lub zamonowaniem wygięego. źle wykonaną obróbkę czopa, przez co jes on baryłkoway, sożkoway, wklęsły ip., więc obciążenia na powierzchni panewek nie rozkładają się równomiernie, lecz dochodzi do ich lokalnego spięrzenia. zby duże jednoskowe obciążenie panewek na skuek uningu silnika albo przez zmniejszenie nośności oleju. Zmniejszona nośność oleju może wynikać z niedosaecznej jego jakości, względnie zby dużej zawarości w nim subsancji obcych akich jak paliwo czy płyn chłodzący. Zapobieganie Należy sosować ylko polecane przez producena silnika oleje o odpowiedniej jakości. Przed monażem korbowodów zawsze rzeba sprawdzać czy nie są one wygięe. Należy sarannie przeprowadzać szlif wału. Porowaa powierzchnia panewek Warswa maeriału na wewnęrznej sronie panewek na znacznych fragmenach ma ciemne zabarwienie i porowaą srukurę (fo. 19a+b, 20). Przyczyny Uszkodzenia akie można wyjaśnić wyrawieniem chemicznym. Mogą one powsawać w nasępujących okolicznościach: gdy subsancje wchłaniane przez olej od pewnego sężenia zachowują się agresywnie, na przykład siarka pochodząca z paliwa o niskiej jakości; nasąpiła desrukcja oleju spowodowana zby rzadką jego wymianą, gdy silnik zasilany jes paliwem gazowym. erminy wymiany oleju są regularnie znacznie przekraczane. w oleju silnikowym znajduje się płyn chłodzący. 20 Uszkodzona w podobny sposób ulejka korbowodowa. Zapobieganie Olej silnikowy należy wymieniać z częsoliwością nakazaną przez producena silnika. Należy regularnie konrolować poziom płynu chłodzącego i jeśli się on obniża, sprawdzić czy płyn nie przedosaje się do oleju. Na podsawie maeriałów firmy MAHLE. Świa Mooryzacji 17

18 TECHNIKA Świa Mooryzacji 11/2014 Wykorzysywana przez Federal-Mogul echnika badań ulradźwiękowych 2D zabezpiecza odlew przed wadami, zapewniając opymalną rwałość łoka. Aluminium, sal i nowe echnologie Wydawałoby się, że wszysko, co można było wymyślić w dziedzinie łoków silnikowych, zosało już wymyślone. Federal Mogul pokazuje jednak, że wciąż można wprowadzać nowe rozwiązania echnologiczne. Specjaliści Federal-Mogul Holdings Corporaion Powerrain Division opracowali nowe echnologie produkcji łoków, kóre pomagają ograniczyć zużycie paliwa, a ym samym spełnić przez pojazdy wymogi norm emisji Euro 6. Zaawansowana archiekura łoków, nowe procesy produkcyjne podnoszące rwałość i redukujące arcie znalazły zasosowanie zarówno w łokach salowych jak i aluminiowych. Wyższe szczyowe ciśnienia w cylindrze sosowane we współczesnych silnikach celem poprawy wydajności spalania są osiągalne wyłącznie dzięki echnologicznej ewolucji w produkcji łoków, gdyż pozwoliła ona zachować doychczasową rwałość przy jednoczesnym wzroście obciążeń ermicznych i mechanicznych mówi Norber Schneider, szef projekanów łoków. Bardziej wydajne spalanie i mniejsze arcie o konkrene korzyści, kóre płyną z zasosowania nowych echnologii, a jednocześnie przekładają się na niższe zużycie paliwa i mniejszą emisję CO 2. W zależności od ego, czy łoki wykonane są ze sali czy eż aluminium, napoykają na inne wyzwania, co ma związek z właściwościami fizycznymi ych maeriałów. Aluminium jes lżejsze i lepiej przewodzi ciepło. Naomias wyższa wyrzymałość sali jes zaleą w obli- Opracowane przez Federal-Mogul zaawansowane echniki odlewu i miejscowego wzmocnienia znacznie poprawiły sabilność srukuralną łoków aluminiowych. czu wzrosu ciśnienia w cylindrze. Przy średnicy łoka do 120 mm, lepszym wyborem jes aluminium. Z kolei sal jes przyjęym rozwiązaniem w pojazdach ciężarowych, przy średnicy oworu cylindra 130 mm i więcej. Sopniowo jednak wzmacnia się rend wykorzysywania łoków salowych również przy średnich wielkościach oworu cylindra, zwłaszcza przy ciśnieniach przekraczających barów. Mimo że jeseśmy największym na świecie dosawcą łoków salowych do pojazdów ciężarowych, o jednak dysponujemy echnologiami pozwalającymi oferować klienom szeroki wybór łoków aluminiowych znajdujących zasosowanie w silnikach z ciśnieniem szczyowym w cylindrze nieprzekraczającym 220 barów 18 Świa Mooryzacji

19 Świa Mooryzacji 11/2014 TECHNIKA Wzmocnione w procesie DuraBowl krawędź i/ lub podsawa komory w denku łoka charakeryzuje zwiększona odporność na duże obciążenia mechaniczne i ermiczne oraz znacznie wyższa rwałość zmęczeniowa. mówi Arnd Baberg, główny inżynier odpowiedzialny za konsruowanie łoków. Aluminiowe nowości Federal-Mogul zwiększył wydajność łoków aluminiowych, poprawiając ich chłodzenie. Rozbudowana archiekura łoka obejmuje chłodzoną olejem galerię zlokalizowaną bliżej rejonów narażonych na najwyższe emperaury, dzięki czemu ciepło jes odbierane wydajniej niż w jakiejkolwiek konsrukcji konwencjonalnej. Osiągnięcie o sało się możliwe dzięki najnowocześniejszym echnikom badań ulradźwiękowych 2D, kóre zapewniają wysoką jakość odlewu każdego elemenu. Trwałość denka łoka silnika wysokoprężnego częso warunkuje maksymalne emperaury i bezpieczne ciśnienia. Isnieje bowiem ryzyko pęknięć zmęczeniowych, kóre spowodowane jes obecnością drobin krzemu w aluminium. Opaenowany przez Federal- Mogul proces DuraBowl wykorzysuje konrolowane, ponowne przeopienie krawędzi denka i/lub podsawy komory w denku łoka w celu zmniejszenia ziarnisości krzemu do zaledwie jednej dziesiąej jego pierwonej wielkości, co znacznie poprawia rwałość zmęczeniową odlewu. Aby poprawić wydajność silnika wysokoprężnego, Federal-Mogul opracował ponado powłokę EcoTough Diesel, zmniejszającą arcie pomiędzy płaszczem łoka a cylindrem nawe o 13 procen w porównaniu do konwencjonalnych powłok grafiowych. EcoTough Diesel wykorzysuje sałe środki smarne i bazę polimerową wzmocnioną włóknem węglowym, co zapewnia niższe arcie i lepszą ochronę przed zużyciem. Salowe z nanodiamenami Tesowane pod ciśnieniem szczyowym do 300 barów łoki Federal-Mogul Monoseel prezenują najnowsze osiągnięcia firmy w dziedzinie echniki zgrzewania arciowego, kóra pozwala poprawić wydajność chłodzenia łoków i ograniczyć ich masę. Federal-Mogul wyprodukował ponad 8 milionów łoków Monoseel od ich premiery w 2003 roku. Firma nadal udoskonala ę echnologię, opracowując rozwiązania przeznaczone do najbardziej wymagających zasosowań. Wysokie obciążenia sworznia łokowego w nowoczesnych silnikach wysokoprężnych pojazdów ciężarowych powodują, że łoki wymagają bardzo precyzyjnego przygoowania oworu sworznia. Federal-Mogul opracował unikaowy proces obróbki przy użyciu bardzo precyzyjnej elekrodrążarki (High Precision Elecro-Erosion Machining - HPEEM), dokładnie formującej owór sworznia łokowego. Oznacza o lepszą nośność i niezawodność. Tłoki salowe mają ograniczającą arcie powłokę EcoTough Diesel. Tę samą, kóra sosowana jes w produkcji łoków aluminiowych. Dodakowo Federal-Mogul opracował powłokę ochronną pokrywającą denko łoka. W warswie chromu znajdują się nanodiameny, kóre odbijają ciepło, przyczyniając się do ograniczenia worzenia się osadów i zapobiegając niszczeniu krawędzi denka. Tłoki Federal-Mogul z powłoką EcoTough Diesel ograniczają zużycie paliwa oraz emisję CO 2. Federal-Mogul i świece zapłonowe Z myślą o pojazdach zasilanym sprężonym gazem ziemnym (CNG) w Federal-Mogul opracowane zosały specjalne świece zapłonowe. Prace e podjęo, gdyż coraz bardziej resrykcyjne normy emisji spalin oraz rosnąca presja by korzysać ze zrównoważonych źródeł energii powodują zwiększone zaineresowanie akimi pojazdami w ransporcie miejskim (auobusy) oraz do przewożenia ładunków na krókich dysansach (ciężarówki). Pojazdy zasilane sprężonym gazem ziemnym bez rudu są w sanie spełnić normę emisji Euro 6, a przy ym doskonale odpowiadają porzebom branży ransporowej działającej w aglomeracjach miejskich. Nic zaem dziwnego, że rośnie zaineresowanie samochodami ego ypu. Dosrzegając o zjawisko, w Federal-Mogul opracowano specjalne świece zapłonowe do pojazdów zasilanych CNG. Było o o yle ławiejsze, że firma ma bardzo długie doświadczenie w produkcji świec nie ylko do silników benzynowych, ale akże do jednosek sacjonarnych zasilanych gazem ziemnym. Sięgnięo przy ym po nowe maeriały, a przede wszyskim uwzględniono specyfikę zasilanych meanem silników sosowanych w samochodach. - Każda aplikacja jes dopasowana do oczekiwań klienów. Oferuje opymalną wydajność, a co za ym idzie większą rwałość, ogranicza zużycie paliwa oraz redukuje emisję łumaczy dr Rene Trebbels, inżynier Federal-Mogul specjalizujący się w układach zapłonowych. - Tworzymy różne konfiguracje z irydową elekrodą środkową oraz, zależnie od przeznaczenia świecy, playnową lub irydową elekrodą boczną, aby zopymalizować działanie świecy i jej żywoność. W porównaniu do zasilanych gazem jednosek sacjonarnych, kóre generalnie pracują w sabilnych warunkach, silniki sosowane w samochodach mają nieporównywalnie bardziej zróżnicowane warunki pracy. Już choćby z ego wynika, że narażone są m.in. na dużo większe i częssze wahania emperaury. Zauważmy akże, iż charakerysyczne są dla nich powarzalne okresy pracy na biegu jałowym, a nasępnie przy szeroko owarej przepusnicy. Rene Trebbels wskazuje, iż skukuje o dodakowym obciążeniem ermicznym świec. - Temperaury elekrod w silnikach pojazdów ciężarowych są wyższe od wysępujących w aplikacjach sacjonarnych. Energia iskry jes niższa, ale możemy dobrze wykorzysać nasze doświadczenie w zakresie geomerii, maeriałów i procesów produkcyjnych, aby zniwelować e urudnienia wierdzi. Świa Mooryzacji 19

20 TECHNIKA Świa Mooryzacji 11/2014 Jak się przebije, o się uszczelni Firma Michelin zaprezenowała oponę samouszczelniającą. Ma być ona wedle zapewnień producena odporna na skuki przebicia. Od przyszłego roku innowacyjne ogumienie przeznaczone do samochodów osobowych i dosawczych będzie dosępne na rynku. po przebiciu. Przedsawiciele francuskiego koncernu zapewniają, że samochody wyposażone w samouszczelniające się opony nie będą już musiały wozić zapasowych kół i podnośników, co pozyywnie wpłynie na komfor użykowania oraz ekonomię, bo aua będą nieco lżejsze. Do produkcji nowaorskiej opony zasosowano specjalną mieszankę gumową, kóra zasklepia się naychmias po przebiciu bieżnika. Konsrukorzy osiągnęli en efek dzięki umieszczeniu wewnąrz opony sabilnej warswy uszczelniającej wykonanej z nauralnego kauczuku. Takie ogumienie nie zawiera płynnych polimerów, przez co wyeliminowano zjawisko wibracji. W przypadku przebicia opona niejako sama się naprawia. Userka nie wymaga żadnych dalszych inerwencji kierowcy i nie ogranicza prędkości jazdy. Zasosowanie echnologii Selfseal nie wpływa na zużycie bieżnika, a akże na inne osiągi opon, akie jak przyczepność, czy opory oczenia. Choć dział Badań i Rozwoju Michelin dysponuje rocznym budżeem przekraczającym 500 milionów euro oraz zarudnia kilkuse naukowców, prace nad ego ypu zaawansowanymi echnologiami rwają nawe pięć la od chwili narodzenia się idei do wprowadzenia opony do seryjnej produkcji mówi Tomasz Młodawski, eksper od opon osobowych i dosawczych Michelin. Premiera nowej opony odbyła się podczas Michelin Challenge Bibendum w chińskim Chengdu. W spokaniu przedsawicieli przemysłu mooryzacyjnego i firm ransporowych wzięło udział około 5 ysięcy samorządowców, naukowców, eksperów i poliyków z 80 krajów. Miało ono na celu propagowanie innowacyjnego ransporu, kóry jes bezpieczny, ogólnodosępny, ańszy od konwencjonalnego i ekologiczny. Ekspozycje i sale konferencyjne podczas 12. edycji Michelin Challenge Bibendum w Chengdu zajmowały ponad milion merów kwadraowych. Chengdu, gdzie odbyło się Michelin Challenge Bibendum, nie bez powodu zosało wybrane na miejsce premiery nowej echnologii. W liczącej 14 mln mieszkańców aglomeracji liczba samochodów ylko w osanim roku wzrosła o 40 proc. W krajach azjayckich opony są eż bardziej narażone na uszkodzenie, saysycznie ulegają przebiciu co 3 ys. km. Dla porównania aka sama opona w Europie ulega przebiciu co 75 ys. km. Innowacja będzie więc szczególnie ważna dla azjayckiej mooryzacji. Tajemnica samouszczelniających się opon Michelin kwi w echnologii Michelin Selfseal. Pozwala ona urzymać ciśnienie w ogumieniu 20 Świa Mooryzacji

Kluczowe wnioski ze Światowego Badania Bezpieczeństwa Informacji 2012. 4 grudnia 2012

Kluczowe wnioski ze Światowego Badania Bezpieczeństwa Informacji 2012. 4 grudnia 2012 Kluczowe wnioski ze Świaowego Badania Bezpieczeńswa Informacji 2012 4 grudnia 2012 Erns & Young 2012 Świaowe Badanie Bezpieczeńswa Informacji Świaowe Badanie Bezpieczeńswa Informacji Erns & Young 2012

Bardziej szczegółowo

WITAMY W DOLINIE ŚMIERCI

WITAMY W DOLINIE ŚMIERCI WITAMY W DOLINIE ŚMIERCI Alernaywny mechanizm wsparcia finansowania wysoko zaawansowanych echnologii. Nowy model finansowania innowacji Park Naukowo-Technologiczny przy Narodowym Cenrum Badań Jądrowych

Bardziej szczegółowo

System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme)

System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme) PROGRAM PRIORYTETOWY Tyuł programu: Sysem zielonych inwesycji (GIS Green Invesmen Scheme) Część 6) SOWA Energooszczędne oświelenie uliczne. 1. Cel programu Ograniczenie lub uniknięcie emisji dwulenku węgla

Bardziej szczegółowo

Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Przeczytaj koniecznie!

Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Przeczytaj koniecznie! Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Przeczyaj koniecznie! Jeseś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, jeśli: prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą na podsawie przepisów

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE STATISTICA DATA MINER DO PROGNOZOWANIA W KRAJOWYM DEPOZYCIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

WYKORZYSTANIE STATISTICA DATA MINER DO PROGNOZOWANIA W KRAJOWYM DEPOZYCIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH SaSof Polska, el. 12 428 43 00, 601 41 41 51, info@sasof.pl, www.sasof.pl WYKORZYSTANIE STATISTICA DATA MINER DO PROGNOZOWANIA W KRAJOWYM DEPOZYCIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Joanna Maych, Krajowy Depozy Papierów

Bardziej szczegółowo

Akumulatory kolejowe Saft. Rozwiązania dla ruchomego świata

Akumulatory kolejowe Saft. Rozwiązania dla ruchomego świata Akumulaory kolejowe Saf Rozwiązania dla ruchomego świaa Wydajność i niezawodność udoskonalona dla zasosowań kolejowych Sawiamy czoła wyzwaniom nowoczesnej branży kolejowej Saf posiada ponad 60 la doświadczenia

Bardziej szczegółowo

Sprawujesz osobistą opiekę nad dzieckiem? Przeczytaj koniecznie!

Sprawujesz osobistą opiekę nad dzieckiem? Przeczytaj koniecznie! Sprawujesz osobisą opiekę nad dzieckiem? Przeczyaj koniecznie! Czy z yułu sprawowania osobisej opieki nad dzieckiem podlegasz ubezpieczeniom społecznym i zdrowonemu Od 1 września 2013 r. osoba sprawująca

Bardziej szczegółowo

Zostałeś delegowany do pracy za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Sprawdź, gdzie jesteś ubezpieczony

Zostałeś delegowany do pracy za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Sprawdź, gdzie jesteś ubezpieczony Zosałeś delegowany do pracy za granicą w UE, EOG lub Szwajcarii? Sprawdź, gdzie jeseś ubezpieczony Każde z pańsw członkowskich Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz Szwajcaria

Bardziej szczegółowo

5. Usługodawca jest administratorem danych swoich klientów. Oznacza to, że jeśli posiadasz Konto na naszej

5. Usługodawca jest administratorem danych swoich klientów. Oznacza to, że jeśli posiadasz Konto na naszej .1 Posanowienia Ogólne 1. Adminisraorem danych jes Sunday Morning Doradzwo Personalne Aleksandra Bukowska z siedzibą w Łodzi, ul Bałycka 32b/22, NIP: 7282225534, REGON: 365983994. Ochrona danych odbywa

Bardziej szczegółowo

vw-wi://rl/a.pl-pl.a wi:: xml?xsl=3

vw-wi://rl/a.pl-pl.a wi:: xml?xsl=3 Srona 1 z 7 Wymonowanie i zamonowanie wałków rozrządu i nasawnika wałków rozrządu - głowica silnika po lewej sronie Zamonowanie łańcucha napędowego wałków rozrządu przy głowicy silnika po lewej sronie

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU

WYTYCZNE PRZY KUPNIE NOWEGO SAMOCHODU Wytyczne wykonano w ramach projektu Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych w zakresie zrównoważonego gospodarowania energią i ochrony klimatu Ziemi dzięki wsparciu udzielonemu przez

Bardziej szczegółowo

MAHLE lider polskiego eksportu. Joanna Szkudłapska-Włodarczyk. 27 listopada MAHLE

MAHLE lider polskiego eksportu. Joanna Szkudłapska-Włodarczyk. 27 listopada MAHLE MAHLE lider polskiego eksportu Joanna Szkudłapska-Włodarczyk 27 listopada 2014 1 MAHLE Polska Sp. z o.o. MAHLE Lider polskiego eksportu Sława Polski lider polskiego eksportu Nagroda branżowa dla liderów

Bardziej szczegółowo

Parytet stóp procentowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUSD

Parytet stóp procentowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUSD Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Marcin Gajewski Uniwersye Łódzki 4.12.2008 Parye sóp procenowych a premia za ryzyko na przykładzie kursu EURUD Niezabazpieczony UIP)

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN FUNDUSZU ROZLICZENIOWEGO

REGULAMIN FUNDUSZU ROZLICZENIOWEGO REGULAMIN FUNDUSZU ROZLICZENIOEGO przyjęy uchwałą nr 10/60/98 Rady Nadzorczej Krajowego Depozyu Papierów arościowych S.A. z dnia 28 września 1998 r., zawierdzony decyzją Komisji Papierów arościowych i

Bardziej szczegółowo

Łódź, ul. Dowborczyków 17

Łódź, ul. Dowborczyków 17 ... a i kan o p s i y a z s r a w e w o k ą j y W a c s j e i m o g e w o k ą j y w ą j u b e z r...po Łódź, ul. Dowborczyków 17 miejscu HLI Cenrum Uważności o ośrodek warszaów w cenrum Łodzi, kóry oferuje

Bardziej szczegółowo

Ewa Dziawgo Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Analiza wrażliwości modelu wyceny opcji złożonych

Ewa Dziawgo Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Analiza wrażliwości modelu wyceny opcji złożonych DYNAMICZNE MODELE EKONOMETRYCZNE X Ogólnopolskie Seminarium Naukowe, 4 6 września 7 w Toruniu Kaedra Ekonomerii i Saysyki, Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersye Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bardziej szczegółowo

Mega katalog Wyposażenia Warsztatów 2017 edycja II

Mega katalog Wyposażenia Warsztatów 2017 edycja II Mega katalog Wyposażenia Warsztatów 2017 edycja II Przedstawiamy Nowy Mega Katalog Wyposażenia Warsztatów 2017 / 2 Katalog Wyposażenia Warsztatów Inter Cars to dziś najbardziej rozpoznawalna marka w branży

Bardziej szczegółowo

Obszary zainteresowań (ang. area of interest - AOI) jako metoda analizy wyników badania eye tracking

Obszary zainteresowań (ang. area of interest - AOI) jako metoda analizy wyników badania eye tracking Inerfejs użykownika - Kansei w prakyce 2009 107 Obszary zaineresowań (ang. area of ineres - AOI) jako meoda analizy wyników badania eye racking Pior Jardanowski, Agencja e-biznes Symeria Ul. Wyspiańskiego

Bardziej szczegółowo

PZPO: Jak wybrać dobre opony?

PZPO: Jak wybrać dobre opony? PZPO: Jak wybrać dobre opony? data aktualizacji: 2018.03.14 Jak dobrać opony do rodzaju samochodu? Co oznaczają symbole i etykiety na oponach? Dlaczego opony używane to hazard na drodze? Jak obniżyć poziom

Bardziej szczegółowo

Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 6 R = Ocena wyników zarządzania portfelem. Pomiar wyników zarządzania portfelem. Dr Katarzyna Kuziak

Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 6 R = Ocena wyników zarządzania portfelem. Pomiar wyników zarządzania portfelem. Dr Katarzyna Kuziak Ocena wyników zarządzania porelem Analiza i Zarządzanie Porelem cz. 6 Dr Kaarzyna Kuziak Eapy oceny wyników zarządzania porelem: - (porolio perormance measuremen) - Przypisanie wyników zarządzania porelem

Bardziej szczegółowo

Higrostaty pomieszczeniowe

Higrostaty pomieszczeniowe 58 Higrosay pomieszczeniowe do wilgoności względnej QFA Higrosay z mikroprzełącznikiem ze sykiem przełączającym Elemen pomiarowy wilgoności w posaci paska wykonanego ze sabilizowanego worzywa szucznego

Bardziej szczegółowo

Wymontowanie i zamontowanie nagrzewnicy po prawej stronie (po stronie przednieg...

Wymontowanie i zamontowanie nagrzewnicy po prawej stronie (po stronie przednieg... Page 1 of 5 Wymonowanie i zamonowanie nagrzewnicy po prawej sronie (po sronie przedniego pasażera) W samochodach z prawosronnym układem kierowniczym przesrzegać kolejności: najpierw wymonować wymiennik

Bardziej szczegółowo

Analiza efektywności kosztowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego

Analiza efektywności kosztowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego kosztu jednostkowego TRANSFORM ADVICE PROGRAMME Invesmen in Environmenal Infrasrucure in Poland Analiza efekywności koszowej w oparciu o wskaźnik dynamicznego koszu jednoskowego dr Jana Rączkę Warszawa, 13.06.2002 2 Spis reści

Bardziej szczegółowo

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego 4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W

Bardziej szczegółowo

Inwestycje. Makroekonomia II Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak

Inwestycje. Makroekonomia II Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak Inwesycje Makroekonomia II Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak CIASTECZOWY ZAWRÓT GŁOWY o akcja mająca miejsce w najbliższą środę (30 lisopada) na naszym Wydziale. Wydarzenie o związane jes z rwającym od

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNOŚĆ INWESTYCJI MODERNIZACYJNYCH. dr inż. Robert Stachniewicz

EFEKTYWNOŚĆ INWESTYCJI MODERNIZACYJNYCH. dr inż. Robert Stachniewicz EFEKTYWNOŚĆ INWESTYCJI MODERNIZACYJNYCH dr inż. Rober Sachniewicz METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH Jednymi z licznych celów i zadań przedsiębiorswa są: - wzros warości przedsiębiorswa

Bardziej szczegółowo

Jesteś zleceniobiorcą? Przeczytaj koniecznie!

Jesteś zleceniobiorcą? Przeczytaj koniecznie! Jeseś zleceniobiorcą? Przeczyaj koniecznie! Jeseś zleceniobiorcą, jeśli: wykonujesz pracę na podsawie umowy agencyjnej, wykonujesz pracę na podsawie umowy zlecenia, wykonujesz pracę na podsawie innej umowy

Bardziej szczegółowo

K O L E K C J A E X P E R T. W S Z Y S T K O, C O N A L E Ż Y W I E D Z I E ć O PEUGEOT. ZAPROJEKTOWANY, BY CIESZYĆ.

K O L E K C J A E X P E R T. W S Z Y S T K O, C O N A L E Ż Y W I E D Z I E ć O PEUGEOT. ZAPROJEKTOWANY, BY CIESZYĆ. K O L E K C J A E X P E R T W S Z Y S T K O, C O N A L E Ż Y W I E D Z I E ć O AMORTYZATORY WYCIERACZKI KLIMATYZACJA PEUGEOT POLSKA Sp. z o.o., 02/2007 Druk AMPiR Wzór zastrzeżony UKŁAD WYDECHOWY OŚWIETLENIE

Bardziej szczegółowo

Promocja Wkrętarko-Wiertarka Bosch. Szczegóły dostępnę na stronie [przejdź do strony]

Promocja Wkrętarko-Wiertarka Bosch. Szczegóły dostępnę na stronie [przejdź do strony] Promocja Wkrętarko-Wiertarka Bosch Szczegóły dostępnę na stronie [przejdź do strony] Wymiana testerów Bosch na nowe urządzenia. Szczegóły dostępnę na stronie [przejdź do strony] Wymiana testerów Bosch

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA PRASOWA. Uszkodzenia silnika najczęstszą awarią. Aktualna analiza szkód CarGarantie

INFORMACJA PRASOWA. Uszkodzenia silnika najczęstszą awarią. Aktualna analiza szkód CarGarantie INFORMACJA PRASOWA Uszkodzenia silnika najczęstszą awarią Aktualna analiza szkód CarGarantie Fryburg, 6 września 2016 r. CG Car-Garantie Versicherungs-AG (CarGarantie) jest jednym z wiodących i najbardziej

Bardziej szczegółowo

Kod CPV:

Kod CPV: SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA do posępowania przeargowego na zakup wraz z dosawą środków czysości i arykułów gospodarczych dla porzeb Specjalisycznego Cenrum Medycznego S.A. zwana dalej SIWZ.

Bardziej szczegółowo

Twój klucz do sukcesu: partner programu warsztatowego Bosch Układy Hamulcowe

Twój klucz do sukcesu: partner programu warsztatowego Bosch Układy Hamulcowe Twój klucz do sukcesu: partner programu warsztatowego Bosch Układy Hamulcowe Chcesz osiągać lepsze wyniki, więcej sukcesów? Zostań partnerem programu warsztatowego Bosch Rozszerz ofertę Twojego serwisu:

Bardziej szczegółowo

Fachowcy dla fachowców: Program szkoleniowy

Fachowcy dla fachowców: Program szkoleniowy Fachowcy dla fachowców: szkoleniowy Wstęp Świat kręci się coraz szybciej czasy, gdy ustawiało się gaźnik, przerywacz zapłonu i kąt wyprzedzenia zapłonu (tzw. moment zapłonu), dawno już minęły. Aby dotrzymać

Bardziej szczegółowo

Wykład 3 POLITYKA PIENIĘŻNA POLITYKA FISKALNA

Wykład 3 POLITYKA PIENIĘŻNA POLITYKA FISKALNA Makroekonomia II Wykład 3 POLITKA PIENIĘŻNA POLITKA FISKALNA PLAN POLITKA PIENIĘŻNA. Podaż pieniądza. Sysem rezerwy ułamkowej i podaż pieniądza.2 Insrumeny poliyki pieniężnej 2. Popy na pieniądz 3. Prowadzenie

Bardziej szczegółowo

Postęp techniczny. Model lidera-naśladowcy. Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak

Postęp techniczny. Model lidera-naśladowcy. Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak Posęp echniczny. Model lidera-naśladowcy Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak Założenia Rozparujemy dwa kraje; kraj 1 jes bardziej zaawansowany echnologicznie (lider); kraj 2 jes mniej zaawansowany i nie worzy

Bardziej szczegółowo

BUDYNEK OŚRODKA SZKOLENIA W WARSZAWIE KW PSP w WARSZAWIE i JEDNOSTKI RATOWNICZO-GAŚNICZEJ NR 8 KM PSP w WASZAWIE ul. Majdańskia 38/40, 04-110 Warszawa

BUDYNEK OŚRODKA SZKOLENIA W WARSZAWIE KW PSP w WARSZAWIE i JEDNOSTKI RATOWNICZO-GAŚNICZEJ NR 8 KM PSP w WASZAWIE ul. Majdańskia 38/40, 04-110 Warszawa DOKUMENTACJA OKREŚLAJĄCA SCENARIUSZ ODNIESIENIA (baseline) oraz OSZACOWANIE EMISJI I REDUKCJI, OGRANICZENIA LUB UNIKNIĘCIA EMISJI BUDYNEK OŚRODKA SZKOLENIA W WARSZAWIE KW PSP w WARSZAWIE i JEDNOSTKI RATOWNICZO-GAŚNICZEJ

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z PROJEKTU Dioda jako czujnik temperatury

SPRAWOZDANIE Z PROJEKTU Dioda jako czujnik temperatury emperaury 1. Cele Sprawdzenie zależności między emperaurą a naężeniem świała emiowanego przez diodę LED (napięciem baza-emier na ranzysorze) w układzie z Rys.1 (parz srona 1 Budowa układu ). 2. Wykaz przyrządów

Bardziej szczegółowo

Majowe szkolenia w Inter Cars

Majowe szkolenia w Inter Cars Majowe szkolenia w Inter data aktualizacji: 2017.05.05 Inter zaprasza do udziału w szkoleniach dla mechaników. W maju przygotowano spotkania kierowane zarówno do pracowników warsztatów, naprawiających

Bardziej szczegółowo

Metoda oceny b+ d6w zintegrowanych uk+ad6w kursowych

Metoda oceny b+ d6w zintegrowanych uk+ad6w kursowych Pomiary Auomayka Roboyka, R. 19, Nr 2/2015, 31-36, D01: 10.14313/PAR 216/31 Meoda oceny b+ d6w zinegrowanych uk+ad6w owych Wiold Dqbrowski, Sanisaw Popowski Insyu Lonicwa, al Krakowska 110/114, 02-256

Bardziej szczegółowo

Twój klucz do sukcesu. Bosch Układy Hamulcowe. partnerstwo w programie warsztatowym.

Twój klucz do sukcesu. Bosch Układy Hamulcowe. partnerstwo w programie warsztatowym. Twój klucz do sukcesu www.modulybosch.pl partnerstwo w programie warsztatowym Bosch Układy Hamulcowe 2 Chcesz osiągać lepsze wyniki, więcej sukcesów? Zostań partnerem programu warsztatowego Bosch Oryginalne

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU. Henryk J. Wnorowski, Dorota Perło

ZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU. Henryk J. Wnorowski, Dorota Perło 0-0-0 ZAŁOŻENIA NEOKLASYCZNEJ TEORII WZROSTU EKOLOGICZNIE UWARUNKOWANEGO W MODELOWANIU ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU REGIONU Henryk J. Wnorowski, Doroa Perło Plan wysąpienia Cel referau. Kluczowe założenia neoklasycznej

Bardziej szczegółowo

System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme)

System zielonych inwestycji (GIS Green Investment Scheme) PROGRAM PRIORYTETOWY Tyuł programu: Sysem zielonych inwesycji (GIS Green Invesmen Scheme) Część 6) SOWA Energooszczędne oświelenie uliczne. 1. Cel programu Ograniczenie emisji dwulenku węgla poprzez dofinansowanie

Bardziej szczegółowo

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu

Bardziej szczegółowo

Ochrona przeciwpożarowa

Ochrona przeciwpożarowa 17 Wykonanie w wersji ogniochronnej łączników Schöck Isokorb dla połączeń żelbe/żelbe Każdy elemen Schöck Isokorb do łączenia żelbe/żelbe jes dosępny również w wersji ogniochronnej (oznaczenie np. Schöck

Bardziej szczegółowo

dr inż. MARCIN MAŁACHOWSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

dr inż. MARCIN MAŁACHOWSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG dr inż. MARCIN MAŁACHOWSKI Insyu Technik Innowacyjnych EMAG Wykorzysanie opycznej meody pomiaru sężenia pyłu do wspomagania oceny paramerów wpływających na możliwość zaisnienia wybuchu osiadłego pyłu węglowego

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 5 czerwca 2017 r. Poz. 13 UCHWAŁA NR 29/2017 ZARZĄDU NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 2 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 5 czerwca 2017 r. Poz. 13 UCHWAŁA NR 29/2017 ZARZĄDU NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 2 czerwca 2017 r. DZIENNIK URZĘDOWY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO Warszawa, dnia 5 czerwca 2017 r. Poz. 13 UCHWAŁA NR 29/2017 ZARZĄDU NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO z dnia 2 czerwca 2017 r. zmieniająca uchwałę w sprawie wprowadzenia

Bardziej szczegółowo

INWESTYCJE. Makroekonomia II Dr Dagmara Mycielska Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak

INWESTYCJE. Makroekonomia II Dr Dagmara Mycielska Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak INWESTYCJE Makroekonomia II Dr Dagmara Mycielska Dr hab. Joanna Siwińska-Gorzelak Inwesycje Inwesycje w kapiał rwały: wydaki przedsiębiorsw na dobra używane podczas procesu produkcji innych dóbr Inwesycje

Bardziej szczegółowo

Management Systems in Production Engineering No 4(20), 2015

Management Systems in Production Engineering No 4(20), 2015 EKONOMICZNE ASPEKTY PRZYGOTOWANIA PRODUKCJI NOWEGO WYROBU Janusz WÓJCIK Fabryka Druu Gliwice Sp. z o.o. Jolana BIJAŃSKA, Krzyszof WODARSKI Poliechnika Śląska Sreszczenie: Realizacja prac z zakresu przygoowania

Bardziej szczegółowo

ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1

ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1 ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA / Ćwiczenia 1 mgr inż. Żanea Pruska Maeriał opracowany na podsawie lieraury przedmiou. Zadanie 1 Firma Alfa jes jednym z głównych dosawców firmy Bea. Ilość produku X,

Bardziej szczegółowo

ENERGY+ energetyzer paliwa

ENERGY+ energetyzer paliwa ( Krótki opis na stronę ) ENERGY+ energetyzer paliwa " ENERGY +" to najnowszy produkt firmy MAKSOR, został on zaprojektowany i stworzony wg. nowej koncepcji aby wyjść na przeciw potrzebom użytkowników.

Bardziej szczegółowo

DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI

DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI RADA UNII ROPEJSKIEJ Bruksela, 23 maja 2007 r. (25.05) (OR. en) Międzyinsyucjonalny numer referencyjny: 2006/0039 (CNS) 9851/07 ADD 2 FIN 239 RESPR 5 CADREFIN 32 ADDENDUM 2 DO NOTY DO PUNKTU I/A Od: Sekrearia

Bardziej szczegółowo

Pompy oleju i wody marki PIERBURG

Pompy oleju i wody marki PIERBURG Pompy oleju i wody marki PIERBURG Dostępne teraz także na rynku posprzedażnym Firma Motorservice rozszerza asortyment pomp oleju i wody marki KOLBENSCHMIDT o produkty marki PIERBURG. Tym samym Motorservice

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo - Elastyczność - Efektywność. safetydrive: Bezpieczeństwo funkcjonalne

Bezpieczeństwo - Elastyczność - Efektywność. safetydrive: Bezpieczeństwo funkcjonalne Technika napędowa \ Auomayzacja napędów \ Inegracja sysemowa \ Usługi 1 Bezpieczeńswo - Elasyczność - Efekywność safeydrive: Bezpieczeńswo funkcjonalne 2 safeydrive: Bezpieczeńswo funkcjonalne : Bezpieczeńswo

Bardziej szczegółowo

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami

Bardziej szczegółowo

Nokaut.pl mobilna rewolucja na rynku zakupów internetowych. Dziś ostatni dzień zapisów na akcje Grupy Nokaut

Nokaut.pl mobilna rewolucja na rynku zakupów internetowych. Dziś ostatni dzień zapisów na akcje Grupy Nokaut Warszawa, 8 grudnia 2011 Nokaut.pl mobilna rewolucja na rynku zakupów internetowych Dziś ostatni dzień zapisów na akcje Grupy Nokaut czołowy gracz e-commerce w Polsce, właściciel internetowych porównywarek

Bardziej szczegółowo

1.1. Bezpośrednie transformowanie napięć przemiennych

1.1. Bezpośrednie transformowanie napięć przemiennych Rozdział Wprowadzenie.. Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych jes formą zmiany paramerów wielkości fizycznych charakeryzujących energię elekryczną

Bardziej szczegółowo

Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych

Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych Poliechnika Częsochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informayki Sprawozdanie #2 z przedmiou: Prognozowanie w sysemach mulimedialnych Andrzej Siwczyński Andrzej Rezler Informayka Rok V, Grupa IO II

Bardziej szczegółowo

Jak dobrać świece str. 12 n Szybsze ładowanie str. 13. Twój doradca w warsztacie. Diagnostyka klimatyzacji

Jak dobrać świece str. 12 n Szybsze ładowanie str. 13. Twój doradca w warsztacie. Diagnostyka klimatyzacji Świa Jak dobrać świece sr. 12 n Szybsze ładowanie sr. 13 mooryzacji Twój doradca w warszacie NR INDEKSU 382981 ISSN 1731-5468 www.swiamooryzacji.com.pl 10/2014 październik Technologie n Wyposażenie n Części

Bardziej szczegółowo

t E termostaty k r A M fazowe r c E t ja ta c k Af A u E M d or r AH f M In o p

t E termostaty k r A M fazowe r c E t ja ta c k Af A u E M d or r AH f M In o p MAHLE Aftermarket Informacja o produktach Termostaty fazowe Konwencjonalna regulacja temperatury: bezpieczeństwo w pierwszym rzędzie Optymalny przebieg procesu spalania w silniku samochodu osobowego zapewnia

Bardziej szczegółowo

RAPORT Premium nr /2016

RAPORT Premium nr /2016 RAPORT Premium nr /2016 INFORMACJE PODSTAWOWE AUTA Marka Nadwozie Przebieg Model Rocznik Pojemność Moc KM/kW Rodzaj paliwa Skrzynia biegów INFORMACJE DODATKOWE AUTA Numer identyfikacyjny pojazdu (VIN)

Bardziej szczegółowo

O pewnym algorytmie rozwiązującym problem optymalnej alokacji zasobów. Cezary S. Zaremba*, Leszek S. Zaremba ** WPROWADZENIE

O pewnym algorytmie rozwiązującym problem optymalnej alokacji zasobów. Cezary S. Zaremba*, Leszek S. Zaremba ** WPROWADZENIE O pewnym algorymie rozwiązującym problem opymalnej alokacji zasobów Cezary S. Zaremba*, Leszek S. Zaremba ** WPROWADZENIE W kierowaniu firmą Zarząd częso saje wobec problemu rozdysponowania (alokacji)

Bardziej szczegółowo

G2265pl REV23RF REV-R.02/1. Instrukcja instalacji i uruchomienia. CE1G2265pl /8

G2265pl REV23RF REV-R.02/1. Instrukcja instalacji i uruchomienia. CE1G2265pl /8 G2265pl REV23RF REV-R.02/1 pl Insrukcja insalacji i uruchomienia A D E B C F CE1G2265pl 24.07.2002 1/8 G / 4.2.4 C Nasawa fabryczna / 4.2.4 2211Z16 / 4.2.1 C 2211Z16 1. 2. 1. 2. + CLICK C 12 min 2211Z16

Bardziej szczegółowo

E k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny

E k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,

Bardziej szczegółowo

Kontroler ruchu i kierunku obrotów KFD2-SR2-2.W.SM. Charakterystyka. Konstrukcja. Funkcja. Przyłącze

Kontroler ruchu i kierunku obrotów KFD2-SR2-2.W.SM. Charakterystyka. Konstrukcja. Funkcja. Przyłącze Konroler ruchu i kierunku obroów Charakerysyka Konsrukcja -kanałowy separaor galwaniczny Zasilanie 4 V DC Wejścia ypu PNP/push-pull, syk lub Programowane częsoliwości graniczne wyjścia syku przekaźnika

Bardziej szczegółowo

PROGNOZOWANIE W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM

PROGNOZOWANIE W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM PROGNOZOWANIE W ZARZĄDZANIU PRZEDSIĘBIORSTWEM prof. dr hab. Paweł Dimann 1 Znaczenie prognoz w zarządzaniu firmą Zarządzanie firmą jes nieusannym procesem podejmowania decyzji, kóry może być zdefiniowany

Bardziej szczegółowo

LEPIEJ TAM, GDZIE JAKOŚĆ LICZY SIĘ NAJBARDZIEJ KATALOG PRODUKTÓW DO SAMOCHODÓW UŻYTKOWYCH

LEPIEJ TAM, GDZIE JAKOŚĆ LICZY SIĘ NAJBARDZIEJ KATALOG PRODUKTÓW DO SAMOCHODÓW UŻYTKOWYCH LEPIEJ TAM, GDZIE JAKOŚĆ LICZY SIĘ NAJBARDZIEJ Nieoczekiwane awarie powodują znaczną utratę czasu i generują wysokie koszty. Aby uniknąć niepożądanych opóźnień, części zamienne muszą być niezawodne i zapewniać

Bardziej szczegółowo

WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE

WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE Wnioskowanie saysyczne w ekonomerycznej analizie procesu produkcyjnego / WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE W EKONOMETRYCZNEJ ANAIZIE PROCESU PRODUKCYJNEGO Maeriał pomocniczy: proszę przejrzeć srony www.cyf-kr.edu.pl/~eomazur/zadl4.hml

Bardziej szczegółowo

HISTORIA WYJĄTKOWEJ JAKOŚCI

HISTORIA WYJĄTKOWEJ JAKOŚCI HISTORIA WYJĄTKOWEJ JAKOŚCI Jesteśmy firmą należącą do Grupy MANN+HUMMEL koncernu będącego światowym liderem w zakresie technologii filtracji. Produkowane przez nas filtry są dostępne na rynku od 1982

Bardziej szczegółowo

Warunki gwarancji na Oryginalne Części Volkswagen i Oryginalne Akcesoria Volkswagen

Warunki gwarancji na Oryginalne Części Volkswagen i Oryginalne Akcesoria Volkswagen Warunki gwarancji na Oryginalne Części Volkswagen i Oryginalne Akcesoria Volkswagen Wstęp Na Oryginalne Części Volkswagen i Oryginalne Akcesoria Volkswagen udziela się gwarancji, zgodnie z którą sprzedawca

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW

SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW Dzień Kobiet z Castrolem Za zakupy olei Castrol o wartości 4000 zł netto w okresie obowiązywania akcji,

Bardziej szczegółowo

Kondensacyjne gazowe nagrzewnice powietrza GMS9- górnonadmuchowy/leżący GDS9 - dolnonadmuchowy

Kondensacyjne gazowe nagrzewnice powietrza GMS9- górnonadmuchowy/leżący GDS9 - dolnonadmuchowy Kondensacyjne gazowe nagrzewnice powierza - górnonadmuchowy/leżący - dolnonadmuchowy Kondensacyjne nagrzewnice gazowe jednosopniowe Goodman / posiadają opaenowany, aluminiowany salowy rurowy wymiennik

Bardziej szczegółowo

Komu przysługuje emerytura górnicza?

Komu przysługuje emerytura górnicza? Emeryury górnicze Spis reści Emeryury górnicze 1 Komu przysługuje emeryura górnicza? 1 Co oznacza pojęcie praca górnicza? 4 Jakie okresy ubezpieczenia zalicza się do pracy równorzędnej z pracą górniczą?

Bardziej szczegółowo

Ocena płynności wybranymi metodami szacowania osadu 1

Ocena płynności wybranymi metodami szacowania osadu 1 Bogdan Ludwiczak Wprowadzenie Ocena płynności wybranymi meodami szacowania osadu W ubiegłym roku zaszły znaczące zmiany doyczące pomiaru i zarządzania ryzykiem bankowym. Są one konsekwencją nowowprowadzonych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Projektami. Wykład 3 Techniki sieciowe (część 1)

Zarządzanie Projektami. Wykład 3 Techniki sieciowe (część 1) Zarządzanie Projekami Wykład 3 Techniki sieciowe (część ) Przedsięwzięcie wieloczynnościowe Przedsięwzięcie wieloczynnościowe skończona liczba wzajemnie ze sobą powiązanych czynności (eapów). Powiązania

Bardziej szczegółowo

SPRZĘGŁA JEDNOKIERUNKOWE ALTERNATORÓW SPOKOJNA PRACA WYDŁUŻA ŻYWOTNOŚĆ.

SPRZĘGŁA JEDNOKIERUNKOWE ALTERNATORÓW SPOKOJNA PRACA WYDŁUŻA ŻYWOTNOŚĆ. Silnik Podwozie SERWIS SPRZĘGŁA JEDNOKIERUNKOWE ALTERNATORÓW SPOKOJNA PRACA WYDŁUŻA ŻYWOTNOŚĆ. Znaczne pokrycie zapotrzebowania RYNKU pojazdów AZJATYCKICh SPRZĘGŁA JEDNOKIERUNKOWE ALTERNATORÓW ODGRYWAJĄ

Bardziej szczegółowo

Bessere Luft %#' 0/&)(.#'# '.# 0# 2$3/ $# (. ,*! '+*-.%+,'! *,'" #+ &. %+,'," *",+0 %#' Umweltzone Berlin ab 2008 $ '*+1 %#' ('0 )+#('

Bessere Luft %#' 0/&)(.#'# '.# 0# 2$3/ $# (. ,*! '+*-.%+,'! *,' #+ &. %+,', *,+0 %#' Umweltzone Berlin ab 2008 $ '*+1 %#' ('0 )+#(' Bessere Luf %#',*! '+*-.%+,'! *,'" #+ &. %+,'," *",+0 %#' Umwelzone Berlin ab 2008 $ '*+1 %#' 0/&)(.#'# '.# 0# 2$3/ $# (. ('0 )+#(' '+*-.%+,'! *,'" #+ &. %+,'," *",+0 +&&#**#('**",+0 *+%+,'! ' '! + '('

Bardziej szczegółowo

MASZYNA KOMATSU POD KONTROLĄ

MASZYNA KOMATSU POD KONTROLĄ BEZPRZEWODOWY SYSTEM MONITORUJĄCY KOMTRAX MASZYNA KOMATSU POD KONTROLĄ Koparek, ładowarek czy spycharek Komatsu nie trzeba nikomu przedstawiać. Podróżując po Polsce spotykamy je często na placach budowy,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW

SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW SPIS TREŚCI SAMOCHODY OSOBOWE I CIĘŻAROWE SAMOCHODY OSOBOWE SAMOCHODY CIĘŻAROWE WYPOSAŻENIE WARSZTATÓW Zestaw sprzęgła Valeo Za jednorazowy zakup wybranych towarów marki Valeo (zestawy sprzęgieł z wysprzęglikiem,

Bardziej szczegółowo

mocniejszy silnik i oszczędność paliwa dla wymagających kierowców.

mocniejszy silnik i oszczędność paliwa dla wymagających kierowców. ENERGY+ energetyzer paliwa mocniejszy silnik i oszczędność paliwa dla wymagających kierowców. Energetyzer MAKSOR ENERGY+ działa jak wstępny filtr, rozdrabniający paliwo, ułatwiając wtryskiwaczom rozpylenie

Bardziej szczegółowo

MOL DYNAMIC OLEJE SILNIKOWE PREMIUM TECHNOLOGIA PODWÓJNEGO FILMU ZAPEWNIAJĄCA MAKSYMALNE PARAMETRY UŻYTKOWE

MOL DYNAMIC OLEJE SILNIKOWE PREMIUM TECHNOLOGIA PODWÓJNEGO FILMU ZAPEWNIAJĄCA MAKSYMALNE PARAMETRY UŻYTKOWE OLEJE SILNIKOWE PREMIUM TECHNOLOGIA PODWÓJNEGO FILMU ZAPEWNIAJĄCA MAKSYMALNE PARAMETRY UŻYTKOWE PODWÓJNE WARSTWY OCHRONNE PRZY SKRAJNYCH OBCIĄŻENIACH TECHNOLOGIA ZNEGO PODWÓJNEGO FILMU (DDF) MAKSYMALNE

Bardziej szczegółowo

Informacja prasowa. Hydrauliczny układ Start-Stop (HSS) dla maszyn budowlanych PI 090020

Informacja prasowa. Hydrauliczny układ Start-Stop (HSS) dla maszyn budowlanych PI 090020 Hydrauliczny układ Start-Stop (HSS) dla maszyn budowlanych PI 090020 Głównym celem zastosowania automatycznego hydraulicznego układu Start -Stop w maszynach budowlanych było zmniejszenie zużycia paliwa

Bardziej szczegółowo

PROPOZYCJA NOWEJ METODY OKREŚLANIA ZUŻYCIA TECHNICZNEGO BUDYNKÓW

PROPOZYCJA NOWEJ METODY OKREŚLANIA ZUŻYCIA TECHNICZNEGO BUDYNKÓW Udosępnione na prawach rękopisu, 8.04.014r. Publikacja: Knyziak P., "Propozycja nowej meody określania zuzycia echnicznego budynków" (Proposal Of New Mehod For Calculaing he echnical Deerioraion Of Buildings),

Bardziej szczegółowo

Temat: Weryfikacja nienaruszalności bezpieczeństwa SIL struktury sprzętowej realizującej funkcje bezpieczeństwa

Temat: Weryfikacja nienaruszalności bezpieczeństwa SIL struktury sprzętowej realizującej funkcje bezpieczeństwa 1 Lab3: Bezpieczeńswo funkcjonalne i ochrona informacji Tema: Weryfikacja nienaruszalności bezpieczeńswa SIL srukury sprzęowej realizującej funkcje bezpieczeńswa Kryeria probabilisyczne bezpieczeńswa funkcjonalnego

Bardziej szczegółowo

Za jednorazowy zakup olei Shell w konfekcji za zł netto w okresie obowiązywania akcji, klient ma możliwość zakupu bezrękawnika za 1 zł netto.

Za jednorazowy zakup olei Shell w konfekcji za zł netto w okresie obowiązywania akcji, klient ma możliwość zakupu bezrękawnika za 1 zł netto. Za jednorazowy zakup olei Shell w konfekcji za 1 200 zł netto w okresie obowiązywania akcji, klient ma możliwość zakupu bezrękawnika za 1 zł netto. Promocja na wybrane opony zimowe Zapoznaj się z ofertą

Bardziej szczegółowo

Regeneracja układów wtryskowych Diesla w Genesis Turbo

Regeneracja układów wtryskowych Diesla w Genesis Turbo Regeneracja układów wtryskowych Diesla w Genesis Turbo data aktualizacji: 2018.05.16 Wtryskiwacz, pompowtryskiwacz, pompa jednosekcyjna. Profesjonalna regeneracja układów wtryskowych Diesla z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

4.4. Obliczanie elementów grzejnych

4.4. Obliczanie elementów grzejnych 4.4. Obiczanie eemenów grzejnych Po wyznaczeniu wymiarów przewodu grzejnego naeży zaprojekować eemen grzejny, a więc okreśić wymiary skręki grzejnej czy eemenu faisego (wężownicy grzejnej, meandra grzejnego).

Bardziej szczegółowo

Jednofazowe przekształtniki DC AC i AC DC z eliminacją składowej podwójnej częstotliwości po stronie DC

Jednofazowe przekształtniki DC AC i AC DC z eliminacją składowej podwójnej częstotliwości po stronie DC Akademia Górniczo-Hunicza im. Sanisława Saszica w Krakowie Wydział Elekroechniki, Auomayki, Informayki i Inżynierii Biomedycznej Kaedra Energoelekroniki i Auomayki Sysemów Przewarzania Energii Auorefera

Bardziej szczegółowo

Wpływ integracji monetarnej na wymianę towarową w warunkach kryzysu gospodarczego

Wpływ integracji monetarnej na wymianę towarową w warunkach kryzysu gospodarczego No. 158 NBP Working Paper Maeriały i Sudia nr 300 www.nbp.pl Wpływ inegracji monearnej na wymianę owarową w warunkach kryzysu gospodarczego Elżbiea Czarny, Paweł Folfas, Kaarzyna Śledziewska, Barosz Wikowski

Bardziej szczegółowo

ContiTech: Porady ekspertów w zakresie wymiany pasków rozrządu

ContiTech: Porady ekspertów w zakresie wymiany pasków rozrządu ContiTech: Porady ekspertów w zakresie wymiany pasków rozrządu Szczegółowa instrukcja do Forda Focusa 2.0 l 16V o kodach silnika EDDB, EDDC, EDDD ContiTech pokazuje, jak uniknąć błędów przy wymianie paska

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian do Taryfy prowizji i opłat dla osób fizycznych w ramach bankowości detalicznej mbanku S.A.

Wykaz zmian do Taryfy prowizji i opłat dla osób fizycznych w ramach bankowości detalicznej mbanku S.A. Wykaz zmian do Taryfy prowizji i opła dla osób fizycznych w ramach bankowości dealicznej S.A. Modyfikacje doyczą: Wprowadzenia do ofey nowych ubezpieczeń mzdrowie, mwaleczni, Terminowe ubezpieczenie na

Bardziej szczegółowo

instalacje kanalizacji wewnętrznej COMFORT Katalog

instalacje kanalizacji wewnętrznej COMFORT Katalog kanalizacji wewnęrznej COMFORT Kaalog insalacje S YS T E M SYSTEM kanalizacji wewnęrznej Comfor Spis reści 1. INFORMCJ TECHNICZN............................................ Zaley sysemu.........................................................

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie silnikiem pod kontrolą

Zarządzanie silnikiem pod kontrolą Zarządzanie silnikiem pod kontrolą data aktualizacji: 2017.11.01 Jako wiodący producent systemów zarządzania silnikiem OE, Delphi wkłada doświadczenie pierwszomontażowe w każdy produkt. Tym samym powstają

Bardziej szczegółowo

Twoje konto w ZUS. Co powinieneś wiedzieć. Przeczytaj koniecznie!

Twoje konto w ZUS. Co powinieneś wiedzieć. Przeczytaj koniecznie! Twoje kono w ZUS. Co powinieneś wiedzieć Przeczyaj koniecznie! Kono ubezpieczonego zakładane jes na podsawie pierwszego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowonego. Od 1 maja 2011

Bardziej szczegółowo

Urządzenie do czyszczenia części MEWA BIO-CIRCLE to optymalne rozwiązanie w zakresie produkcji, konserwacji i utrzymania maszyn w dobrym stanie

Urządzenie do czyszczenia części MEWA BIO-CIRCLE to optymalne rozwiązanie w zakresie produkcji, konserwacji i utrzymania maszyn w dobrym stanie Warszawa, marzec 2015 r. Urządzenie do czyszczenia części MEWA BIO-CIRCLE to optymalne rozwiązanie w zakresie produkcji, konserwacji i utrzymania maszyn w dobrym stanie Ręczne czyszczenie części maszyn

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE TESTU OSTERBERGA DO STATYCZNYCH OBCIĄŻEŃ PRÓBNYCH PALI

WYKORZYSTANIE TESTU OSTERBERGA DO STATYCZNYCH OBCIĄŻEŃ PRÓBNYCH PALI Prof. dr hab.inż. Zygmun MEYER Poliechnika zczecińska, Kaedra Geoechniki Dr inż. Mariusz KOWALÓW, adres e-mail m.kowalow@gco-consul.com Geoechnical Consuling Office zczecin WYKORZYAIE EU OERERGA DO AYCZYCH

Bardziej szczegółowo

Olej 5W30 Motorcraft XR Synth 5l. Opis

Olej 5W30 Motorcraft XR Synth 5l. Opis L.p. Nr Indeksu Zdjęcie Opis Olej 5W30 Motorcraft XR Synth 5l 1. 25-01-00-0008 - wyprodukowany specjalnie do samochodów FORD - Ford Formula F - NOWA JAKOŚĆ - ulepszona formuła oleju - w pełni syntetyczny

Bardziej szczegółowo

Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Poznaj swoje ubezpieczenia

Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Poznaj swoje ubezpieczenia Prowadzisz lub będziesz prowadzić działalność gospodarczą? Poznaj swoje ubezpieczenia Ta uloka jes dla Ciebie, jeśli: prowadzisz działalność gospodarczą na podsawie przepisów o działalności gospodarczej

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zaproszenia do składania ofert ZOOiI RJ

Załącznik nr 1 do zaproszenia do składania ofert ZOOiI RJ Załącznik nr 1 do zaproszenia do składania ofert ZOOiI.242.9.2016.RJ Opis przedmiotu zamówienia i warunków jego realizacji Przedmiotem zamówienia jest usługa polegająca na Wykonywaniu usług serwisowych

Bardziej szczegółowo

Ciężar Rozmiar D i D e L o L 1 t F kg/1000 szt. Nr kat.

Ciężar Rozmiar D i D e L o L 1 t F kg/1000 szt. Nr kat. PODKŁADKI DOCISKOWE SB, DIN 6796 L o s D e Podkładka zabezpieczająca dużej rwałości Zgodny z normą DIN 6796 nasze podkładki dociskowe są odpowiednio zwymiarowane i zaprojekowane do użycia w połączeniach

Bardziej szczegółowo

NAPRAWY GWARANCYJNE I POGWARANCYJNE CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH JAKO POTRANSAKCYJNE ELEMENTY LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI KLIENTA

NAPRAWY GWARANCYJNE I POGWARANCYJNE CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH JAKO POTRANSAKCYJNE ELEMENTY LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI KLIENTA Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 NAPRAWY GWARANCYJNE I POGWARANCYJNE CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH JAKO POTRANSAKCYJNE ELEMENTY LOGISTYCZNEJ OBSŁUGI KLIENTA Sławomir Juściński Kaedra Energeyki i Pojazdów Uniwersye

Bardziej szczegółowo