KS NSRO. Kuba Wygnański

Transkrypt

1 KS NSRO Kuba Wygnański

2 Struktura prezentacji Szerszy kontekst kondycji zagadnień społeczeństwa obywatelskiego w Polsce Czy i w jakim stopniu środki UE wspierają rozwój SO w Polsce. Praktyka wdrażania programów UE w Polsce (wątpliwości, problemy) Czy warto można coś zmienić?

3 SZERSZY KONTEKST KONDYCJI SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO W POLSCE

4 Głos w dyskusji na temat wizji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce (Frączak, Rogaczewska, Wygnański 2005) Aktywni, świadomi obywatele Aktywne wspólnoty lokalne Silne organizacje pozarządowe Państwo obywatelskie dobre rządzenie Ekonomia społeczna Edukacja obywatelska Dostęp do informacji obywatelskiej Wsparcie w sytuacjach kryzysowych Aktywizacja społeczności lokalnych tworzenie kapitału społecznego Partnerstwo lokalne Partycypacja obywatelska, immunologia wspólnoty lokalnej Zwiększenie zasięgu działań organizacji Budowanie niezależności i stabilności finansowej sektora Innowacje w sektorze i ich dystrybucja oraz wsparcie samowiedzy sektora Promowanie szerokiego dialogu obywatelskiego Promocja zasad otwartego rządu przejrzystość działań administracji Partycypacja obywatelska III sektor jako pracodawca Budowanie wzajemnościowych form w gospodarce Odpowiedzialny biznes Aktywność obywateli w sprawach publicznych Zrównoważony rozwój lokalny Podniesienie jakości działań i integracja sektora Jakość zarządzania w administracji publicznej Tworzenie lokalnej infrastruktury dla działań obywatelskich Zakorzenienie organizacji, ich wizerunek, czytelność działań E-government Wyrównywanie szans organizacji wsparcie infrastruktury trzeciego sektora. Obywatelskie media Niezbędne zmiany o charakterze regulacyjnym

5

6 Everyday Democracy Index DEMOS 2007

7 European Social Survey (ESS) Czy w ostatnim roku ( odpowiedzi pozytywnych) Polska Średnia europejska Kontaktował się Pan(i) z politykiem, urzędnikiem na szczeblu rządowym lub samorządowym 9,6 7 6,1 16,1 14,6 13,8 Podpisywał Pan(i) petycję 7,1 9,6 5,5 23,4 22,2 25,1 Brał Pan(i) udział w legalnej publicznej demonstracji Brał Pan(i) udział w nielegalnych protestach 1,4 1,6 1,4 7,2 7,2 6,2 0, ,1 - -

8 Przyzwolenie na działania (nie)obywatelskie

9 Dynamika wolontariatu Dynamika filantropii

10 Regiony beneficjenci 1% Lp. Województwo Wartość 1. MAZOWIECKIE 112,616, MAŁOPOLSKIE 47,777, ŚLĄSKIE 21,450, WIELKOPOLSKIE 17,811, DOLNOŚLĄSKIE 17,019, POMORSKIE 14,936, ŁÓDZKIE 11,794, LUBELSKIE 8,803, KUJAWSKO-POMORSKIE 6,823, ZACHODNIOPOMORSKIE 6,767, PODKARPACKIE 6,703, PODLASKIE 5,784, OPOLSKIE 4,094, WARMIŃSKO-MAZURSKIE 3,839, LUBUSKIE 3,173, ŚWIĘTOKRZYSKIE 2,521,679.5

11

12 Stowarzyszenia i fundacje poza OSP i klubami sportowymi / 10 tys. mieszkancow 7,77 i w iecej 4,68-7,77 2,71-4,68 0,62-2,71 Brak

13 W CZYIM INTERESIE JEST WSPIERANIE SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO - PROBLEM DZIAŁACZY CZY WYZWANIE DLA POLSKI?

14 Kontekst nowy paradygmat Governance Problem zagubionego obywatela zawodne i anachroniczne mechanizmy reprezentacji (Związki zawodowe, partie, samorząd, organizacje pozarządowe) Konieczność przekroczenie ograniczeń w tradycyjnych mechanizmach reprezentacji interesów (w szczególności tradycyjnych partnerów społecznych) konsultacje nie są dobrem rzadkim Nowy paradygmat rządzenia (government -> governance) Paradygmat Enabeling State Przesunięcie Welfare state -> Welfare society Ewolucja definiowania roli administracji publicznej (wiosłować > sterować > służyć) (New Public Services) Przesunięcie akcentów w działaniach modernizacji usług publicznych (exit (choice) -> voice) (rozstanie -> krytyka) Zwrot deliberatywny Partnerstwo jako centralny element relacji

15 Strukturalny impossibilism władzy konieczność zaangażowania obywateli Władza w coraz większym stopniu musi stopniu motywować / skłaniać a nie nakazywać / wykonywać. Większość najważniejszych wyzwań stojących przed Polską wymaga aktywnego uczestnictwa / przyzwolenia obywateli: praca zamiast zasiłku / renty (np. niepełnosprawni) emerytura (warto dłużej pracować) segregacja odpadów /ochrona środowiska styl życia (koszty usług medycznych) bezpieczeństwo publiczne Euro 2012 (wymiar społeczny społeczna mobilizacja) znieczulica społeczna - brak reakcji na przemoc w rodzinie itd. korupcja przyzwolenie na zachowania (anti-social behaviours) samopomoc w sytuacji kryzysu Itd.

16 Paradygmaty governance i podział uproszczony podział ról wewnątrz nich (Deakin, Taylor) Paradygmat Rola Państwa Obywatele Rola organizacji dostarczających usług Państwowa biurokracja Zasadnicza w dostarczaniu dóbr publicznych Odbiorca / egzekutor uprawnień Komplementarna (uzupełnianie deficytów) Rola organizacji w systemie governance Watchdog Wyzwania 3 sektora Uznanie i akceptacja roli Prywatyzacja Minimalna / standaryzacyjna / interwencyjna Konsument / Wolontariusz / Darczyńca Kompensacja deficytów rynkowych / konkurent w dostarczaniu usług Krytyk / recenzent Konkurencja / zasoby / wydolność trwałość Decentralizacja Zdystansowana / uzupełniająca Partycypacja Uczestnictwo w lokalnych systemach dostarczania usług Mechanizm obywatelskiej partycypacji Wydolność, jakość usług, legitymizacja New Public Management Odpowiedzialna za dostarczanie usług w oparciu o mechanizm kontraktowania Niejasna (konsument / wyborca) Dostarczający usług w reżimie kontraktowym Watchdog Odnalezienie roli (ochrona przed izomorfizacją) Partnerstwo (New Public Services) Partner wiodący Partner / indywidualny uczestnik Współwytwórca ( koproducent ) Partner Kooptacja / utrata odrębności

17 Wymiary Dobrego Rządzenia (Seminarium Dobre Rządzenie MSAP - Kraków) Państwo prawne Przejrzystość Rozliczalność Partycypacja Społeczna inkluzja Skuteczność i efektywność Przestrzeganie praw człowieka i obywatela Techniczny i ekonomiczny dostęp do informacji Niezależne instytucje rzecznicze Artykulacja potrzeb i interesów Dyskryminacja Trafność procedury formułowania celów Równość wobec prawa Aktualność i terminowość informacji Polityczna niezależność instytucji nadzoru i kontroli Mediowanie różnic i konfliktów Wykluczenie materialne Wyniki podejmowanych działań Podział władz Obiektywność informacji Niezależne i wolne media Partnerstwo publicznoprywatnospołeczne Wykluczenie społeczne Oszczędność koszty działania władz publicznych Legalizm Egzekucja prawa Sądowa ochrona prawna Adekwatność informacji Czytelność podziału kompetencji i zadań Ewaluacja ustawodawstwa, organizacji i programów publicznych Konsultowanie programów, projektów i decyzji ze wszystkimi zainteresowany mi stronami Wykluczenie kulturowe Wykluczenie polityczne Trwałość uzyskanych efektów

18 CZY PROGRAMY UE WSPIERAJĄ ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO W POLSCE

19

20 Źródła przychodów organizacji pozarządowych w roku 2003 i 2005 i 2007 Źródła przychodów (częstość wykorzystywania poszczególnych źródeł) % org., które korzystały z danego źródła w roku składki członkowskie 59,9 59,5 56,8 2 źródła samorządowe (środki od gminy, powiatu, samorządu wojewódzkiego) 45,2 43,3 50,2 3 darowizny od instytucji i firm 38,8 34,5 37,5 4 darowizny od osób fizycznych 40,9 35,5 36,0 5 źródła rządowe (środki od ministerstw, agencji rządowych, województw) 19,3 19,6 21,7 6 odsetki bankowe, zyski z kapitału żelaznego, udziały i akcje* 15,3 14,4 15,6 7 Dochody z przekazania 1% podatku (dotyczy organizacji pożytku publicznego) - 6,0 13,2 8 opłaty w ramach odpłatnej działalności statutowej (nie będące działalnością 8,2 9,3 10,4 gospodarczą) zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego 9 wsparcie od innych krajowych organizacja pozarządowych 9,2 7,4 7,1 10 przychody z kampanii, zbiórek publicznych, akcji charytatywnych 6,5 7,0 7,1 11 dochody z działalności gospodarczej 10,5 6,9 6,7 12 Środki funduszy strukturalnych UE (np. SPO RZL, ZPORR, LEADER, EQUAL itp.) - 3,0 6,7 13 zagraniczne źródła publiczne programy pomocowe (w tym środki Unii 4,0 2,6 5,9 Europejskiej, np. Phare, Sapard, Access) 14 inne źródła 12,3 7,5 5,5 15 Dochody z majątku np. wynajmu lokali, sprzętu, praw majątkowych itp.* - 3,2 4,1 16 Wsparcie od zagranicznych organizacji pozarządowych 4,6 3,5 4,1 17 dotacje od oddziału tej samej organizacji 3,1 4,6 1,8

21 Proporcje wybranych źródeł w całości przychodów sektora (Badania KLON/JAWOR n=2000) źródła rządowe (środki od ministerstw, agencji rządowych, województw) 13,10% 22,50% 30,50% źródła samorządowe (środki od gminy, powiatu lub samorządu wojewódzkiego) 16,50% 14,60% 12,10% dochody z działalności gospodarczej 20,70% 13,80% 5,20% opłaty w ramach odpłatnej działalności statutowej (nie będące działalnością gospodarczą) zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego 4,80% 5,70% 4,90% składki członkowskie 8,10% 7,20% 4,70% darowizny od instytucji i firm 7% 5,50% 4,20% darowizny od osób prywatnych 4,70% 5,10% 4,30% środki funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (np. POKL, SPO RZL, ZPORR, LEADER, EQUAL itp.) - 3,30% 8,80% wsparcie od zagranicznych organizacji pozarządowych 4,10% 1,20% 2,60% dochody z przekazania 1% podatku (dotyczy organizacji pożytku publicznego) - 1,00% 1,10% zagraniczne źródła publiczne programy pomocowe ( w tym środki Unii Europejskiej np. Phare, Sapard, Access) 3,50% 1,10% 5,30% dochody z działalności gospodarczej 20,70% 13,80% 5,20%

22 Zmiana diety organizacji pozarządowych Czy na zdrowszą? 35,00% źródła rządowe (środki od ministerstw, agencji rządowych, województw) 30,00% źródła samorządowe (środki od gminy, powiatu lub samorządu wojewódzkiego) 25,00% dochody z działalności gospodarczej 20,00% opłaty w ramach odpłatnej działalności statutowej (nie będące działalnością gospodarczą) składki członkowskie 15,00% darowizny od instytucji i firm 10,00% darowizny od osób prywatnych 5,00% środki funduszy strukturalnych Unii Europejskiej 0,00% % całości zasobów sektora 2003 % całości zasobów sektora 2005 % całości zasobów sektora 2007 Dochody z przekazania 1% podatku (dotyczy organizacji pożytku publicznego)

23 SYSTEM DYSTRYBUCJI ŚRODKÓW - POKLNA TLE INNYCH

24 Programy NAJLEPSZE: % wskazań na dany fundusz/program Programy NAJGORSZE: % wskazań na dany fundusz/program

25

26

27 Skuteczność -Proroctwo Mateusza?

28

29 GEOGRAFIA DOSTĘPU DO ŚRODKÓW UE

30 zł zł zł zł zł 0 zł Rozkładdostępu do źródeł UE na poziomie gminy (2007) Uzyskane kwoty / liczba gmin

31 Skuteczność gmin w pozyskiwaniu środków UE (2007) (top 20 prawie 1000 gmin z wynikiem 0) Lp. Gmina Powiat Podregion Województwo Wartość 1. Poznań m.poznań m. Poznań wielkopolskie 194,990, Gdynia m.gdynia trójmiejski pomorskie 152,914, Wrocław m.wrocław m. Wrocław dolnośląskie 138,634, Rybnik m.rybnik rybnicki śląskie 99,934, Konin m.konin koniński wielkopolskie 98,128, Gdańsk m.gdańsk trójmiejski pomorskie 89,209, Łódź m.łódź m. Łódź łódzkie 85,629, Toruń m.toruń bydgosko-toruński kujawsko-pomorskie 85,144, Sosnowiec m.sosnowiec sosnowiecki śląskie 60,087, Szczecin m.szczecin m. Szczecin zachodniopomorskie 55,119, Jelenia Góra m.jelenia Góra jeleniogórski dolnośląskie 52,892, Częstochowa m.częstochowa częstochowski śląskie 48,058, Kraków m.kraków m. Kraków małopolskie 45,833, Bydgoszcz m.bydgoszcz bydgosko-toruński kujawsko-pomorskie 45,587, Zielona Góra m.zielona Góra zielonogórski lubuskie 44,858, Rzeszów m.rzeszów rzeszowski podkarpackie 41,471, Gliwice m.gliwice gliwicki śląskie 40,378, Elbląg m.elbląg elbląski warmińskomazurskie 39,641, Płock m.płock ciechanowsko-płocki mazowieckie 39,609, Opole m.opole opolski opolskie 37,326,528.13

32 Gminy, które nie skorzystały ze środków UE 2007

33

34

35 MONITOROWANIE SKUTKÓW WDRAŻANIA POMOCY UE I ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO

36 Wskaźniki Priorytet I: Zatrudnienie i integracja społeczna Cel 1: Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo. Wskaźniki realizacji celu: wzrost wartości wskaźnika zatrudnienia osób w wieku lat z 24% do 35,2%; wzrost wartości wskaźnika zatrudnienia osób w wieku lat z 71,8% do 79,7%; wzrost wartości wskaźnika zatrudnienia osób w wieku lat z 28,1% do 35%; spadek wartości wskaźnika obciążenia dla Powiatowych Urzędów Pracy liczby klientów przypadających na jednego doradcę zawodowego z 2648 do 1770 osób. Cel 2: Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego Wskaźniki realizacji celu: wzrost wartości wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku lat z 17,3% do 23%; spadek stopy bezrobocia długookresowego z 7,8% do 3%; spadek odsetka osób w wieku lat żyjących w gospodarstwach domowych, w których żadna osoba dorosła nie pracuje z 13,5% do 9,8%; spadek wartości wskaźnika obciążenia dla instytucji pomocy społecznej liczby klientów przypadająca na jednego pracownika socjalnego z 295 do 180 osób.

37 Wskaźniki cd. Cel 5: Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania prawa i polityk, świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa Wskaźniki realizacji celu: wzrost wartości wskaźnika jakości stanowionego prawa (Regulatory Quality) z 0,82 do 1 Zmiana wartości wskaźnika postrzegania korupcji z 3,7 do 5 Wzrost odsetka środków przekazanych stowarzyszeniom i fundacjom z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych przez jednostki samorządu terytorialnego z 0,6% do 1,2%.

38 Wskaźniki cd. Priorytet V Cel szczegółowy 1: Poprawa zdolności regulacyjnych administracji publicznej Wskaźniki rezultatu: 1. Stopień wdrożenia Programu Reformy Regulacji (% wdrożenia według etapów). 2. Liczba wprowadzonych w życie uproszczeń ustaw najistotniejszych w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej. Cel szczegółowy 3: Modernizacja procesów zarządzania w administracji publicznej i wymiarze sprawiedliwości Wskaźniki rezultatu: 1. Stopień realizacji planu wdrażania wieloletniego planowania budżetowego w ujęciu zadaniowym. 2. Odsetek instytucji administracji publicznej, które były objęte wsparciem w zakresie poprawy standardów zarządzania (rezultat?)

39 Wskaźniki cd. Cel szczegółowy 4: Budowa potencjału partnerów społecznych i organizacji pozarządowych ukierunkowana na wzmocnienie ich aktywnego uczestnictwa w procesie realizacji Strategii Lizbońskiej Wskaźniki rezultatu: 1. Odsetek jednostek administracji publicznej, które konsultowały i tworzyły akty normatywne z organizacjami pozarządowymi i partnerami społecznymi przy udziale organizacji pozarządowych i partnerów społecznych w podziale na: a) urzędy gmin, b) starostwa powiatowe, c) urzędy marszałkowskie, d) urzędy wojewódzkie, e) ministerstwa, f) urzędy centralne. 2. Odsetek organizacji pozarządowych korzystających z sieci wsparcia. 3. Odsetek powiatów, na terenie których funkcjonuje bezpłatne poradnictwo prawne i obywatelskie.

40 Wskaźniki cd. Priorytet VII Cel szczegółowy 2: Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej Wskaźniki rezultatu: 1. Liczba miejsc pracy utworzonych w sektorze ekonomii społecznej przy wsparciu EFS. 2. Udział przychodów własnych jednostek ekonomii społecznej w ogólnej wartości ich przychodów

41 Problemy ze wskaźnikami Problem relewantności wskaźników Iluzja średnich Monitorowanie wykonania wskaźników Monitorowanie samych wskaźników Pozorność Wskaźniki dla kogo? Czy one są SMART? Specific Measurable Achivable Realistic Timely

42 Propozycja konstrukcji wskaźników służących monitorowaniu działań dotyczących Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2006 Stowarzyszenie Klon/Jawor UNIWERSYTET WARSZAWSKI I N S T Y T U T S O C J O L O G I I

43 Wzmacnianie zdolności polskiej administracji do wypełniania swoich funkcji w nowoczesny i partnerski sposób. Rodzaj wskaźnika Rezultat Nazwa wskaźnika Rozwój współpracy finansowej między administracją publiczną i organizacjami pozarządowymi w dziedzinie realizacji zadań publicznych Wartość w roku bazowym (2004/2005) Dla 2005 r. wskaźnik możliwy do obliczenia na podstawie tegorocznych danych z badania MPiPS oraz na podstawie danych o wysokości budżetów jednostek administracji publicznej (GUS); na poziomie gmin za rok 2005 wskaźnik ten wynosi 50% dla progu niskiego oraz około 25% dla progu wysokiego (Dane Barometru połączone z danymi Banku Danych Regionalnych) Zakładana wartość w roku docelowym (2013) próg niski: 90% próg wysoki: 50% Charakterystyka wskaźnika Odsetek jednostek administracji publicznej przekazujących organizacjom pozarządowym na realizacje zadań publicznych środki w wysokości przekraczającej dwa progi: niski: 0,6 procent ogólnej kwoty wydatków bieżących; oraz wysoki: 1 procent ogólnej kwoty wydatków bieżących (w podziale na u. gmin/powiatów/wojewód zkie/marszałkowskie/cen tralne i ministerstwa) Źródło danych (dane powinny być dostarczane nie rzadziej niż w cyklu dwuletnim) Dla 205 r. : 1. Wyniki badania prowadzonego przez MPiPS, DPP Sprawozdanie z funkcjonowania ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie za 2005 r. 2. Dane GUS nt. wysokości budżetów jednostek administracji publicznej. Dane od 2006 r.: 1. Wyniki badań prowadzonych przez MIPS, DPP Sprawozdanie z funkcjonowania ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Rezultat syntetyczny wskaźnik potencjału organizacji Wpływ Potencjał organizacji pozarządowych mierzony zdolnością do zatrudnienia Udział organizacji pozarządowych w konsultowaniu i tworzeniu aktów normatywnych przez administrację publiczną % % ok. 25%-30% (ok % uchwaliło program współpracy x poziom konsultacji ok. 50% gmin konsultuje dokument ) 40% Odsetek organizacji, zatrudniających płatny personel (organizacje starszych niż 2 lata). 90% Odsetek jednostek samorządu terytorialnego w których uchwalono konsultowany z organizacjami program współpracy Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Barometr współpracy KLON/JAWOR oraz sprawozdanie z wykonania skutków ustawy prowadzone corocznie prze DPP MPiPS.

44 Wsparcie potencjału organizacji pozarządowych w zakresie zdolności do realizacji zadań publicznych oraz uzgadniania polityk publicznych we współpracy z administracją publiczną. Rodzaj wskaźnika Nazwa wskaźnika Produkt(1) Potencjał do realizacji zadań publicznych -inwestowanie w rozwój i profesjonalizację organizacji Produkt(2) Przynależność do porozumień wewnątrz sektora (sieci, federacji, związków) organizacji pozarządowych Wartość w roku bazowym (2004/2005) Zakładana wartość w roku docelowym (2013) Charakterystyka wskaźnika 2006: 27,6% 45% Odsetek organizacji działających w obszarze pożytku publicznego, które w ostatnim roku podjęły co najmniej dwa z pięciu działań świadczących o dojrzałości organizacyjnej 2004: 36% 2006: 34% 50% Procent organizacji odpowiadających twierdząco na pytanie: Czy organizacja należy (w sposób formalny lub nie) do krajowych, regionalnych lub branżowych porozumień organizacji pozarządowych (np. związków stowarzyszeń, federacji, forów, sieci itp.)? Źródło danych (dane powinny być dostarczane nie rzadziej niż w cyklu dwuletnim) Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2004 i 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Rezultat(3) Kompetencje organizacji do ,7% 33% Odsetek Polaków odpowiadających Badanie dedykowane; mobilizowania zasobów ,3% twierdząco na pytanie: Czy w ciągu Obecne dane Stowarzyszenia społecznych (mierzone ,2%. ostatniego roku poświęcił Pan swój czas Klon/Jawor (prowadzone powszechnością lub pracę nie pobierając za to corocznie od 2002r. na próbie zaangażowania wynagrodzenia na rzecz którejś z n=1000) wolontarystycznego) wymienionych organizacji lub grup? Rezultat(4) Powszechność korzystania z usług centrów informacji i wspomagania organizacji pozarządowych (tzw. infrastruktury) 2006: 8,5% 15% Odsetek organizacji, które w ostatnim roku podjęły co najmniej jedno z 12 działań świadczących o dojrzałości organizacyjnej i korzystały przy tym ze wsparcia organizacji wyspecjalizowanych we wspieraniu innych organizacji pozarządowych (tzw. infrastruktury) Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2004 i 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Rezultat(5) Powszechność dostępu do bezpłatnych porady prawnych lub z dziedziny poradnictwa obywatelskiego Brak danych Odsetek osób, które skorzystały w ostatnim roku z bezpłatnej porady prawnej lub z dziedziny poradnictwa obywatelskiego Badanie dedykowane Rezultat(6) Ocena jakości działań organizacji przez opinię publiczną % 20% Procent osób zgadzających się ze stwierdzeniem, że Organizacje społeczne są na ogół źle zorganizowane i niefachowe Badanie dedykowane Obecne dane Stowarzyszenia Klon/Jawor (prowadzone corocznie od 2002r. na próbie n=1000)

45 Wspieranie współpracy sektora publicznego z sektorem pozarządowym w zakresie realizacji zadań publicznych oraz uzgadniania polityk publicznych. Rodzaj wskaźnika Nazwa wskaźnika Wartość w roku bazowym (2004/2005) Zakładana wartość w roku docelowym (2013) Charakterystyka wskaźnika Źródło danych (dane powinny być dostarczane nie rzadziej niż w cyklu dwuletnim) Produkt (1) Produkt (2) Udział środków publicznych w budżecie sektora pozarządowego Wsparcie wdrażania projektów z zakresu społecznego nadzoru nad przestrzeganiem zasad odpowiedzialności administracji publicznej wobec obywateli oraz zasad współpracy instytucji publicznych z instytucjami obywatelskimi ,8% 50% Procent środków z krajowych źródeł publicznych rządowych i samorządowych w całości przychodów sektora pozarządowego (na podstawie deklaracji organizacji o wysokości przychodów w danym roku i jego źródłach) Ilość środków przekazanych przez administrację przeznaczonych na wdrożenie projektów z zakresu społecznego nadzoru nad przestrzeganiem zasad odpowiedzialności administracji publicznej wobec obywateli oraz zasad współpracy instytucji publicznych z instytucjami obywatelskimi Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Wyniki badań prowadzonych przez MPiPS, DPP Sprawozdanie z funkcjonowania ustawy o działalności pożytku publicznego wolontariacie po modyfikacji ankiety Rezultat (3) Rezultat (4) Konsultowanie projektów aktów normatywnych zgłaszanych przez rząd Postrzeganie organizacji przez opinie publiczną jako podmiotów pełniących nadzór nad przestrzeganiem zasad odpowiedzialności administracji publicznej wobec obywateli Wskaźnik będzie ustalony na podstawie danych z RCL (względnie planów legislacyjnych rządu upublicznionych na podstawie Ustawy o Lobbingu) i/lub deklaracji członków RPP. Liczba projektów aktów normatywnych poddanych konsultacjom społecznym 2005: 46,7% 55% Procent Polaków, zgadzających się (zdecydowanie lub raczej) ze stwierdzeniem Organizacje pozarządowe pełnią ważną funkcje patrząc władzy na ręce RCL, RPP Badanie założycielskie Obecne dane Stowarzyszenia Klon/Jawor (prowadzone corocznie od 2002r. na próbie n=1000)

46 Rodzaj wskaźnika Nazwa wskaźnika Wartość w roku bazowym (2004/2005) Rezultat (5) Ocena poziomu współpracy z administracją publiczną po stronie organizacji pozarządowych Rezultat (6) Dojrzałość współpracy między organizacjami pozarządowymi i administracją publiczną Rezultat(7) Powszechność konsultacji projektów dokumentów prawnych przygotowywanych przez samorząd ,5% ,1% Zakładana Charakterystyka wskaźnika wartość w roku docelowym (2013) 70% Procent organizacji mających kontakty z samorządem, które oceniają Poziom współpracy z instytucjami publicznymi i samorządowymi jako dobry lub bardzo dobry (na skali: bardzo zły zły średni dobrzy bardzo dobry). Procent urzędów administracji publicznej (w podziale na gminy/powiaty/u. marszałkowskie/u. Wojewódzkie/ ministerstwa i u. centralne), które deklarują współpracę z organizacjami pozarządowymi we wszystkich czterech obszarach wymienionych w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 2006: 30,6% 50% Procent organizacji, które na pytanie: Jakie formy przybiera wasza współpraca z samorządem lokalnym? wśród odpowiedzi wymienia co najmniej jedną z niżej wymienionych: 1) Uczestniczymy w przygotowywaniu przez samorząd dokumentów służących rozwojowi gminy/powiatu/województwa; 2) Występujemy do samorządu z propozycjami uchwał/rozwiązań służących poprawie sytuacji w dziedzinie którą się zajmujemy; 3)W inny sposób uczestniczymy w planowaniu przez samorząd działań służących rozwojowi gminy/powiatu/województwa Źródło danych (dane powinny być dostarczane nie rzadziej niż w cyklu dwuletnim) Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2004 i 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych Wyniki badania prowadzonego przez Min.PiPS (dane o współpracy finansowej i 3 wymienionych w ustawie formach współpracy pozafinansowej). Badanie na reprezentatywnej próbie organizacji pozarządowych. Dane z roku 2004 i 2006 na podstawie badań Stowarzyszenia Klon/Jawor Kondycja sektora organizacji pozarządowych

47

48

49 PROBLEMY WDRAŻANIA PROGRAMÓW UE

50 System oceny wniosków / procedury problemy Sytuacja śmieszne / absurdalne Sytuacje naganne (w tym korupcyjne) - parantelizm, nepotyzm, klientyzm Sensowność / celowość wspieranych projektów Jakie instytucje i jakie projekty wspierane ze środków UE -czy to aby na pewno te które są potrzebne? Nierównoprawne traktowanie podmiotów

51 Problemy Brak dopasowania do potrzeb mniejszych i mniej zbiurokratyzowanych struktur i inicjatyw Mechanizm oceny wniosków - oparty o rozproszoną odpowiedzialność - błąd pierwotny -oparcie wyboru o procedurę quasi -zamówień publicznych Brak wizji co właściwie chcemy osiągnąć. Brak "teorii zmiany". Wadliwe rozumienie pojęć (np. Good Governance) Nagradzanie oportunizmu -mechanizmy oceny zorientowane na formalną poprawność wniosków. Brak pożytków z decentralizacji -programy regionalne często tworzone jako copy -paste wytycznych ogólnokrajowy Brak synchronizacji środków twardych i miękkich Brak realnie sprawowanej społecznej kontroli nad wydawaniem środków Mało czytelna niewydolna struktura komitetów (niejasne kompetencje)

52 Problemy Czas- wszytko trwa za długo (projekty systemowe - ponad rok!) Systemowy problem projektów systemowych systemowe znaczy pozakonkursowe i nasze Nikła ilość projektów partnerskich. Systemowe jako mechanizm unikania konkursów. Problem "migrowania" od konkursu do systemu. Mechanizm budowania zawartości (wartość merytoryczna) kto właściwie wyznacza zakres "systemowych? Nikła przewidywalność procedur Brak transparentności Zbyt dużo wniosków dotyczących tego samego brak synchronizacji (np. obserwatoria) Brak sensownej ewaluacji (np. relewancja, efektywność, trwałość) Niechęć do ryzyka Promowanie pozornych rezultatów (np. uczestnictwo w szkoleniach)

53 Duże pytania. Czy istotnie programy UE wzmacniają czy osłabiają NGOs Wzmocnienie funkcji ewaluacyjnych -ewaluacja "pozasprawozdawcza" zadawanie pytań -np. dedykowane badanie adresowane do organizacji Konsolidacja odpowiedzialności -realne śledzenie postępów w realizacji programów Lepsza komunikacja z pozostałymi Komitetami odpowiedzialnymi za poszczególne projekty Racjonalizacja dyskusji nad wydatkowaniem środków UE - Program naprawczy? Przewartościowanie celów ze względu na zmiany otoczenia (w szczególności kwestie związane z kryzysem)